Nacz Przegląd telematyczny 2010 Redukcja zużycia paliwa o 16 proc., ograniczenie czasu pracy kierowców o 13 proc. oraz zmniejszenie składek ubezpieczeniowych o kolejne procenty, to tylko niektóre korzyści, na jakie mogą liczyć właściciele flot samochodowych korzystających z systemu GPS do zarządzania flotą pojazdów. Paliwo, które stanowi około 25 proc. kosztów przewozu jest najczęstszą przyczyną nadużyć oraz potencjalnie źródłem największych oszczędności w przedsiębiorstwie. Firmy korzystające z systemów telematycznych ograniczają wydatki na paliwo o 16 proc. tak wynika z badań firmy AutoGuard, która sprawdziła jak działa w praktyce jej najnowszy system informatyczny AutoControl. W skrajnych przypadkach, w przedsiębiorstwach, gdzie kradzieże paliwa i nieprawidłowe eksploatowanie pojazdów były rzeczą nagminną, po zainstalowaniu urządzeń monitorujących zużycie paliwa spadło o 40 proc. Wynagrodzenie z tytułu pracy kierowców, które stanowi drugą największą pozycję kosztową w budżecie flotowca, dzięki optymalnemu planowaniu przejazdów może W przypadku floty dysponującej 100 samochodami ciężarowymi szacunkowe oszczędności, wynikające z eksploatacji systemu telematycznego, wynoszą 3,23 mln zł. Przeciętny koszt inwestycji związany z instalacją systemu to zaledwie 0,2 mln zł. zostać ograniczone średnio o ok. 13 proc. Odpowiednie wytyczanie trasy to również redukcja przebiegów oraz ograniczenie liczby pojazdów potrzebnych do wykonania tej samej pracy przewozowej. To z kolei pozwala zaoszczędzić kolejne 3 proc. na dostępie do infrastruktury opłacanej w formie winiet i innych opłat drogowych. W sytuacji spowolnienia i recesji firmy transportowej spedytorzy szukają sposobu, jak znacząco obniżyć koszty utrzymania floty, nie ograniczając liczby aut i swojego potencjału transportowego. Jak pokazują wyniki badań wcale nie muszą podejmować drastycznych decyzji, by flota stała się tańsza. Przede wszystkim muszą przyjrzeć się kosztom, bo część z nich na pewno jest zbędna. Kryzysowe ograniczanie kosztów nie polega, bowiem tylko na redukcji etatów. Większy nacisk należy kłaść na poprawę efektywności. powiedział Robert Rozesłaniec prezes Zarządu AutoGuard S.A. 30
epy Producenci naczep TControl Krone TControl od Krone to inteligentne rozwiązanie telematyczne do samowystarczalnej kontroli jednostek transportowych. Istnieją trzy warianty TControl Cool, Dry i TOS, dzięki którym wszystkie jednostki transportowe, od naczep plandekowych przez skrzynie chłodnicze aż po skrzynie wymienne mogą być kompleksowo kontrolowane. Obok stałej kontroli temperatury i danych eksploatacyjnych w chłodziarkach, TControl zajmuje się także automatyczną dokumentacją danych przez co najmniej dwa lata. To ważny argument zachęcający do inwestycji, zwłaszcza że od 2008 r. ustawodawstwo Unii Europejskiej wymaga kompletnej dokumentacji wszystkich frachtów w transporcie środków żywności. Kolejne funkcje TControl to monitoring zaparkowanego pojazdu, jak i kontrola odcinków drogowych oraz wyznaczanie czasu postoju i jazdy. Poza tym TControl kontroluje czas przyjazdu i odjazdu oraz dokumentuje czas rozładunku i załadunku. Możliwa jest także kontrola otwierania drzwi za pomocą specjalnych sensorów w drzwiach, tak aby zapewnić bezpieczny i bezproblemowy transport. Opcjonalnie TControl może także podawać raporty o zużywających się częściach podwozia naczepy czy przyczepy (hamulce, opony, waga załadunku), a na życzenie zapisać nieprawidłowości. Dzięki TControl przedsiębiorstwa transportowe w jednej chwili mają dostęp do położenia całej swojej floty w czasie rzeczywistym przez GPRS czy satelitę. W przypadku TControl mamy do czynienia ze wspólnym projektem idem transport solutions i Krone; na życzenie klienta pojazd może być wyposażony w TControl już w fabryce. Dzięki mulitfunkcjonalności i odpowiedniemu stosunkowi ceny do osiągnięć TControl spotyka się z dużym zainteresowaniem wśród klientów. rozwiązania niezbędne są tylko dwie rzeczy jednostka telematyczna zainstalowana w pojeździe (prostokątna skrzyneczka z całą elektroniką) oraz dostęp do internetu. Cargobull - Telematics bazuje na systemach GPS i GSM. Przesył danych odbywa się za pomocą sieci GSM a wymiana danych z pojazdem dzięki GPRS. Informacje trafiają bezpośrednio do komputera lub telefonu komórkowego osoby kontrolującej. System wykazuje dużą odporność na uderzenia i wibracje, sprawdzając się również w ekstremalnych warunkach. Inteligentne zarządzanie baterią zapewnia działanie systemu również podczas postoju lub odłączenia naczepy od ciągnika. Telematyka znajduje zastosowanie we wszystkich typach naczep Schmitz Cargobull. System działa na terenie całej Europy a liczba pojazdów objęta tym programem to około 8500 jednostek. Dzięki telematyce Schmitz a można otrzymywać następujące informacje: Dokładna pozycja GPS, przesyłana co 15 minut, gdy pojazd porusza się lub co 3 godziny podczas postoju Informację o przybyciu lub opuszczeniu określonego obszaru (ustawionego przez dysponenta na digitalnej mapie) Historię pozycji pojazdu oraz odwzorowanie trasy pojazdu Aktualny stan sprzęgnięcia z ciągnikiem (lub rozprzęgnięcia) oraz status drzwi Dane z modułu EBS (przebieg, obciążenie osi, prędkość) Kontrola ciśnienia w oponach oraz stan zużycia okładzin hamulcowych (z funkcją wysyłania alarmu) Informację o stanie załadunkowym pojazdu dzięki analizie obciążenia osi Kontrolę temperatury dla pojazdów z urządzeniem chłodniczym oraz dane z rejestratora temperatury Dane techniczne agregatu chłodniczego (aktualna praca agregatu, roboczogodziny, cykl rozmrażania). System przekazuje informacje w formie alarmów przesyłanych za pomocą poczty elektronicznej lub SMS, w przypadku: Odchylenia parametrów technicznych (złe ciśnienie w oponach, zużyte klocki hamulcowe) Odchylenia w prędkości i czasie jazdy Przekroczenia obciążenia osi Nieprawidłowości temperaturowych Technicznego alarmu agregatu chłodniczego Niepożądanej zmiany w statusie drzwi lub sprzęgu. Firma EWT Truck & Trailer, jako Generalny Przedstawiciel Schmitz Cargobull w Polsce oczekuje zwiększenia popytu na rozwiązania telematyczne wśród polskich przewoźników i ma nadzieję, że rozwiązania telematyczne oferowane przez Schmitz Cargobull staną się standardem w określonych typach naczep i określonej grupie nastawionych na innowacyjność klientów. Do rozwoju tego produktu na polskim rynku przyczyni się z pewnością oferta przygotowana przez fabryczny leasing Cargobull Finance dotycząca sfinansowania urządzeń telematycznych wraz z całym pojazdem. Schmitz Cargobull Schmitz Cargobull w ramach swojej spółki zależnej Cargobull - Telematics oferuje fabryczny system telematyki pozwalający obniżyć koszty działalności firmy transportowej. Aby w pełni korzystać z proponowanego 31
Firmy telematyczne AutoGuard Zdalne pobieranie danych z tachografu cyfrowego, możliwość integracji z dowolnym oprogramowaniem, zarządzanie flotą przez telefon komórkowy oraz mobilny komputer pokładowy NAVTO OnLine dla kierowcy, to tylko niektóre z innowacyjnych rozwiązań, jakie firma AutoGuard oferuje w nowym systemie do zarządzania pojazdami AutoControl 2.0. Już w tym roku użytkowników systemu czeka prawdziwa rewolucja w zakresie nawigacji i wyznaczania trasy przejazdu dzięki dostępowi do bieżących informacji nt. stanu natężenia ruchu na drogach. AutoControl 2.0 to uniwersalne narzędzie informatyczne umożliwiające automatyzację procesu zarządzania pojazdami firmowymi, a także wsparcie łańcucha dostaw oraz aktywny udział w zarządzaniu działalnością biznesową przedsiębiorstwa. Doświadczenia użytkowników pokazują, że wdrożenie systemu telematycznego pozwala ograniczyć koszty eksploatacji floty średnio o 14%. System również może dbać o stan techniczny pojazdu oraz terminowe dokonywanie przeglądów i czynności serwisowych. Po odpowiednim skonfigurowaniu automatycznie wyłapywane są nieprawidłowości w eksploatacji pojazdów (zbyt gwałtowne przyspieszanie, przekraczanie dozwolonej prędkości itp.) oraz użytkownik informowany jest o kończących się okresach eksploatacyjnych. Transics Zespół badawczo-rozwojowy firmy Transics, największy w sektorze telematyki, stale trzyma rękę na pulsie i pracuje nad funkcjonalnością, w oparciu o najbardziej innowacyjne technologie na dzisiejszym rynku, które w najdoskonalszy sposób odpowiadają na potrzeby codziennego dążenia do większej skuteczności operacyjnej. Firma Transics oferuje platformę TX- CONNECT oraz komputer pokładowy TX-MAX. TX-CONNECT to innowacyjna platforma, nadająca zupełnie nowy wymiar kwestii zarządzania flotą. Stosując TX- CONNECT, kierowcy, planiści oraz menedżerowie ale również podwykonawcy i klienci komunikują się z wielką łatwością i mają na wyciągnięcie ręki informacje w czasie rzeczywistym. Mogą śledzić czas jazdy oraz czas odpoczynku, pośrednio wpływać na styl jazdy oraz śledzić wiele flot w tym samym czasie. Kolejny produkt Transics to TX-ECO moduł telematyczny obniżający koszty o 250 euro na pojazd w miesiącu Wraz z produktem TX-Eco, ze zintegrowanym z nim asystentem stylu jazdy, belgijski specjalista od zarządzania flotą Transics oferuje nowe rozwiązanie telematyczne dla ekonomicznej i ekologicznej jazdy. Razem z Instytutem Jazdy Treningowej Key Driving Competences firma Transics (prowadząca w Europie w obszarze zarządzania flotą) opracowała urządzenie, które bazując na informacjach z przemierzonych odcinków i stylu jazdy oferuje specyficzne szkolenie kierowcy. W przeciwieństwie do innych eko-szkoleń kierowców TX-Eco oferuje stały monitoring. Według transics-senior account manager Heiko Janssen jest to konieczne, ponieważ jak wiemy z praktyki, kierowca wprawdzie przyjmuje i stosuje ekologiczne zasady, jednak po kilku miesiącach szybko popada w stare przyzwyczajenia. Dlatego Key Driving Competences nadzoruje styl jazdy kierowcy także po szkoleniu. Kierowcy otrzymują automatycznie wystawiane raporty z oceną swojego stylu jazdy z dnia poprzedniego. Spedycje i przewoźnicy regularnie otrzymują informacje o ogólnych postępach. TX-ECO moduł telematyczny obniżający koszty o 250 euro na pojazd w miesiącu Dzięki nowemu modułowi dodatkowemu TX-Eco Assistant, jak podaje Heiko Janssen, kierowcy mogą stale kontrolować i korygować ekonomiczność swojego stylu jazdy, zarówno podczas treningu jak i w codziennej praktyce. Do podstawowych parametrów należą tu wizualizacja prędkości, liczby obrotów, biegu jałowego, spowalniania i przyspieszania, wszystko to w postaci wykresów słupkowych na komputerze pokładowym Transics TX-Max. Data System Group Nowością wprowadzaną na rynek w 2010 roku przez Data System Group jest usługa o nazwie Trafficinfo. Jest to bardzo innowacyjny projekt, szczególnie w Polsce. Aktualnie podobne systemy funkcjonują tylko w Niemczech, Danii oraz Czechach. Dzięki Trafficinfo kierowcy otrzymają na bieżąco informację o korkach czy remontach i będą mogli je ominąć. Daje to możliwość zaplanowania optymalnej trasy przejazdu. Jest to szczególnie istotne w obszarach o natężonym ruchu drogowym. Usługa Trafficinfo skierowana jest do indywidualnych użytkowników internetu oraz telefonów komórkowych i polega na dostarczeniu w czasie rzeczywistym informacji o korkach oraz wszelkich utrudnieniach w ruchu na polskich drogach. Projektując System Trafficinfo informatycy Data System Group brali pod uwagę nieustannie rosnącą liczbę aut osobowych i ciężarowych w Polsce, słabą przepustowość sieci dróg i coraz większe korki w niemal każdym miejscu w kraju. Stworzyli aplikację ułatwiającą poruszanie się, oszczędzającą czas i paliwo podróżujących. Do tej pory w Polsce nie powstał ogólnokrajowy system monitoringu ruchu na drogach, pozwalający na ocenę natężenia ruchu w określonych porach dnia (z podziałem na dni powszednie, święta, pory roku). Trafficinfo wypełnia tę lukę i na pewno spotka się z ogromnym zainteresowaniem milionów kierowców. nüvi 465T nawigacja dla ciężarówek, z panoramicznym ekranem Garmin International wprowadził na rynek urządzenie nawigacyjne nüvi 465T. nüvi 465T jest pierwszą nawigacją firmy Garmin 32
zaprojektowaną dla transportu samochodowego, umożliwiającą planowanie tras bazujących na informacjach o typie pojazdu, jego ładowności, czy fizycznych ograniczeniach. W czasie nawigacji 465T może wyświetlać na ekranie informacje i ostrzeżenia o znajdujących się przed kierowcą warunkach drogowych, aby ostrzec go o niebezpieczeństwach takich jak ostre zakręty, duże nachylenia drogi czy jej zwężenia. nüvi 465T oferuje mapy pokrywające swoim zasięgiem obszar całej Europy. Również dane dla ciężarówek dostępne są na tym samym obszarze. Preinstalowane mapy oferują bazę ponad 1,5 milliona punktów POI, w tym hotele, restauracje, stacje benzynowe, bankomaty i inne. Mapy dostarczane są przez firmę NAVTEQ, światowego lidera w dziedzinie wysokiej jakości kartografii cyfrowej. Producenci ciągników FleetBoard - Mercedes FleetBoard od chwili wejścia na rynek w roku 2000 r. zrewolucjonizował zarządzanie parkiem pojazdów użytkowych i cały czas wprowadza nowe rozwiązania. Wspomniana wcześniej funkcja zdalnego pobierania danych pamięci masowej tachografu cyfrowego znacząco ułatwia zarządzanie flotą samochodową w zakresie archiwizacji i monitorowania czasów pracy kierowców. Zrzuty danych następują automatycznie w stałych odstępach definiowanych przez samego użytkownika. Kierowca nie musi przyjeżdżać do centrali, a koszty administracyjne maleją. I są całkowicie bezpieczne pobieranie danych z kart czasu pracy kierowcy uzyskało certyfikat DEKRY. FleetBoard dostarcza wszystkich niezbędnych dyspozytorom danych, począwszy od planowania trasy, nadzorowania jej, poprzez kontrolę pozycji przesyłki, zarządzanie zleceniami, dyspozycję na podstawie czasu prowadzenia pojazdu, aż po zarządzanie danymi z chłodni. Dynafleet Volvo Trucks Dynafleet to internetowy System Informacji Transportowej Volvo Trucks, umożliwiający poprawę rentowności. Możesz sprawdzać aktualną lokalizację swoich pojazdów, monitorować zużycie paliwa, przesłane wiadomości, czasy pracy kierowców, okresy międzyobsługowe i wiele innych parametrów. Czytelne i precyzyjne informacje, jakie zapewnia system, ułatwiają podejmowanie właściwych decyzji. Najnowsza generacja systemu ma większe możliwości niż kiedykolwiek wcześniej i jest dostępna w trzech pakietach dostosowanych do rożnych potrzeb. MAN TeleMatics Wspólnie z firmą T-Systems jednym z największych europejskich dostawców systemów kompleksowych rozwiązań teleinformatycznych MAN opracował rozwiązanie telematyczne, które łączy w sobie szeroką gamę funkcji logistycznych z analizą techniczną danych pojazdu. System TeleMatics dostępny jest w dwóch pakietach usług: Data i Dispo. Pakiet Data to bardzo szeroki wachlarz możliwości zarządzania flotą pojazdów, w tym między innymi: zaawansowana techniczna analiza danych eksploatacyjnych pojazdu i stylu jazdy kierowców, możliwość śledzenia pojazdów, możliwość definiowania obszarów zakazanych Geofencing, kontrola czasu pracy kierowców. Pakiet Dispo jest wzbogacony w zakresie funkcjonalności logistycznej, jego atuty to możliwość zarządzania zleceniami transportowymi i dwustronna komunikacja tekstowa z kierowcą. Renault Trucks Opitifuel Optifuel zawiera w sobie kilka pomniejszych elementów takich jak: Optifuel Infomax, Optifuel Training czy Optifuel Technology. Całość ma jeden cel obniżyć koszty eksploatacji pojazdów. Każdy pojazd Renault gamy średniej, ciężkiej i budowlanej jest fabrycznie przystosowany do połączenia z komputerem z zainstalowanym systemem Infomax. Ta aplikacja, dzięki odpowiedniemu przewodowi z interfejsem, komunikuje się z komputerem pokładowym ciężarówki. Infomax analizuje dane eksploatacyjne samochodu. W zupełności wystarcza do sprawowania kontroli nawet nad niewielkimi flotami pojazdów użytkowych. Dane takie jak: średnie zużycie paliwa, ilość zużytego paliwa, czasy jazdy i prędkości średnie, czas pracy z włączoną przystawką odbioru mocy i inne mogą być analizowane i przedstawiane na wiele sposobów i form. Możliwe jest przygotowanie wydruków, zapis w formie cyfrowej, a także zestawienia tabelaryczne. W odniesieniu do każdego pojazdu można sprawdzić, czy osiągi oraz wydajność transportu pogarszają się, czy poprawiają. Ten łatwy w obsłudze system powinien być stosowany przez wszystkich, którym zależy na monitorowaniu wydatków ponoszonych w firmie na paliwo. Łatwość pobierania i analizy danych sprawia, że nikt nie będzie mieć kłopotów z obsługą. Po zarejestrowaniu się w sieci, do systemu Infomax, dostępne są najnowsze aktualizacje oraz pomoc techniczna. W połączeniu z dwoma pozostałymi elementami Training i Technology efekty mogą być bardzo korzystne dla bilansu firmy. OPR. M. Mazur 33
Jakie są kierunki rozwoju rynku telematycznego? AutoGuard S.A. Prace koncepcyjne nad systemami telematycznymi powinny iść w kierunku dalszej automatyzacji procesów zarządzania i usprawnienia przepływu informacji za pomocą technologii mobilnych. Wiele do zrobienia jest również w zakresie planowania trasy przejazdów w korelacji z aktualnym natężeniem ruchu na drogach. Będzie to możliwe do osiągnięcia dzięki zintegrowanemu systemowi gromadzenia, przetwarzania i udostępniania informacji o ruchu drogowym zapewniającym wiarygodną informację o czasie przejazdu na planowanej lub aktualnie pokonywanej trasie. Cechą tej informacji jest uniwersalność względem zastosowania, a cechą zintegrowanego systemu umiejętność adaptacji z wykorzystaniem elementów sztucznej inteligencji. Udostęp- niona informacja o ruchu drogowym będzie wykorzystywana w systemach informatycznych planujących i optymalizujących trasy przejazdu. Kierowca, który na bieżąco i z wyprzedzeniem będzie otrzymywał informację o natężeniu ruchu będzie w stanie tak zaplanować podróż, aby uniknąć korków, a przewożony przez niego ładunek na pewno dotrze do właściwego odbiorcy na czas. Szacujemy że rynek telematyczny będzie się dynamicznie rozwijał. Firma AutoGuard S.A., jako pierwsza w naszym kraju, dokonała analizy rynku monitorowania pojazdów i zarządzania flotą. Prognozy zostały oparte na danych firm badawczych ABI Research i Berg Insight, które specjalizują się w analizach międzynarodowego rynku telematycznego. W naszym kraju w 2007 było monitorowanych szacunkowo 66 tys. pojazdów komercyjnych, a w 2008 roku liczba ta wzrosła już do ok. 94 tys. Zakładając średnią roczną cenę usługi (włącznie z amortyzacją zainstalowanego urządzenia) oferowaną przez głównych dostawców na polskim rynku (na poziomie ok. 1400 zł) oraz liczbę pojazdów wyposażonych w urządzenia do monitorowania i zarządzania flotą, można oszacować, że wartość rynku w 2010 r. wyniesie 211 mln zł, a liczba samochodów wzrośnie do poziomu 171 tysięcy. Nowoczesny system IT monitorujący pojazdy spełnia szereg funkcji niezbędnych do prawidłowego zarządzania przedsiębiorstwem transportowym. Przede wszystkim oszczędności, jakie generuje system, dają przewagę nad konkurencyjnymi firmami. Sam koszt wdrożenia zwraca się już po 4 Robert Rozesłaniec, prezes Zarządu AutoGuard S.A. 6 miesiącach. Monitoring pracy kierowcy oraz optymalne planowanie przejazdów pozwalają ograniczyć zużycie paliwa od 15% do nawet 40%. NAVTO OnLine usprawnia komunikację kierowcy ze spedytorem i ogranicza koszt o ok. 25%. Do tego dochodzi poprawa bezpieczeństwa kierowcy i ładunku oraz zmniejszenie kosztów jego ubezpieczenia o kolejne kilkanaście procent. Trudne do oszacowania, ale niezwykle istotne jest kontrolowanie stanu technicznego pojazdu. Odpowiednio skonfigurowany system pilnuje terminowego dokonywania przeglądów. Natomiast moduł telematyczny GPS montowany w pojeździe gromadzi informacje na temat jego podzespołów oraz wszystkich parametrów jezdnych takich jak prędkość, obroty silnika itp. Na tej podstawie administrator floty jest w stanie zidentyfikować nieprawidłowości w eksploatacji pojazdu i zapobiec jego przedwczesnemu zużyciu. Jak również skierować pojazd na przegląd serwisowy. 34