W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych dokonano następujących ustaleń:

Ps.Pi.5.6-431-2-8/11 Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Czarnkowie, Plac Wolności 6, 64-700 Czarnków, zwanym w dalszej części protokołu Ośrodkiem lub określanym skrótem MOPS. Nadzór nad realizacją zadań przez organy samorządu gminnego, w tym nad jakością działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej sprawuje wojewoda. Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu: 1/ Irena Rakowicz inspektor wojewódzki jako kierownik zespołu; 2/ Mariusz Maruda - inspektor wojewódzki w okresie od 10 do 21 października 2011 r., na podstawie upowaŝnienia Wojewody Wielkopolskiego Nr KN.II.0030-478/11 z 30 września 2011 r. akta kontroli str. 1 Kontrolujący złoŝyli oświadczenia, Ŝe nie istnieją okoliczności uzasadniające wyłączenie ich od udziału w niniejszej kontroli, o których mowa w załączniku nr 2 do Zarządzenia Nr 385/09 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 22 października 2009 r. w sprawie wprowadzenia do stosowania w postępowaniach kontrolnych Standardów kontroli. Zakres kontroli obejmował wszystkie sfery organizacji i funkcjonowania jednostki związane z realizacją zadań określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) w okresie od 1 stycznia 2010 r. do dnia kontroli. Treść protokołu podlega udostępnieniu zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), oprócz informacji stanowiących dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych dokonano następujących ustaleń: I. ORGANIZACJA PRACY OŚRODKA 1. Dane osoby kierującej MOPS Osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać, co najmniej 3-letni staŝ pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Kierownikiem MOPS od 1 kwietnia 1992 r. jest pani Ewa Kozłowicz, powołana Uchwałą Nr 5/92 Zarządu Miejskiego w Czarnkowie z dnia 17.03.1992 r. Akta kontroli str. 2-4 Pani Kozłowicz ukończyła studia wyŝsze magisterskie na kierunku pedagogika, w zakresie pedagogika pracy socjalnej (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Studiów Edukacyjnych, rok ukończenia 1997), oraz studia podyplomowe w zakresie organizacji pomocy społecznej i pracy socjalnej (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Społecznych, rok ukończenia 2002). Akta kontroli str. 5-8 1

2. Podstawy funkcjonowania Ośrodka: Statut Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej nadany Uchwałą Nr XXIV/147/04 Rady Miasta Czarnków z dnia 29 czerwca 2004 r. (obowiązywał do czerwca 2011 r.). Akta kontroli str. 9-11 Statut Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej nadany Uchwałą Nr X/69/2011 Rady Miasta Czarnków z dnia 28 czerwca 2011 r. Zgodnie ze Statutem Ośrodek jest miejską jednostką organizacyjną osobowości prawnej. Ośrodek działa jako jednostka budŝetowa, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych. Siedzibą Ośrodka jest miasto Czarnków. Obszarem działania Ośrodka jest miasto Czarnków. Rozdział 4 określa organizację Ośrodka. W ramach struktury organizacyjnej ośrodka wyodrębnia się centrum aktywności lokalnej, centrum wolontariatu i wypoŝyczalnię sprzętu rehabilitacyjnego. Zasady organizacji wewnętrznej Ośrodka określa regulamin organizacyjny Akta kontroli str. 12-14 Regulamin Organizacyjny Ośrodka wdroŝony Zarządzeniem nr 1/2004 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czarnkowie z dnia 1 czerwca 2004 r. Akta kontroli str. 15 23 3. Warunki lokalowe Ośrodka Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Czarnkowie mieści się w budynku Urzędu Miasta Czarnków, na wysokim parterze. Wejście główne do budynku, od strony ul. Rybaki pozbawione jest barier architektonicznych, wyposaŝone w podjazd dla wózków inwalidzkich. Wejście boczne od strony Placu Wolności ze schodami wewnątrz budynku. Na zewnątrz budynku, przy wejściu głównym umieszczono tablicę informacyjną z nazwą Ośrodka. Ośrodek składa się z otwartego korytarza, połączonego z holem głównym urzędu, w którym znajduje się punkt przyjmowania klientów (wysoki kontuar), tablica z ogłoszeniami i komunikatami dla klientów (informacje dotyczące realizowanego projektu systemowego, Centrum Wolontariatu), multimedialna tablica z ogłoszeniami Powiatowego Urzędu Pracy w Czarnkowie, stolik i 2 krzesła dla klientów. Pomieszczenia MOPS: - biuro kierownika wyposaŝone w biurko, szafy, stolik, krzesła, sprzęt biurowy, - biuro głównego księgowego wyposaŝone w biurko, szafy, krzesła, sprzęt biurowy, - biuro pracowników socjalnych z 2 stanowiskami pracy, obecnie zajmowane przez 1 pracownika socjalnego wyposaŝone w biurka, krzesła, szafy, sprzęt biurowy, - biuro pracowników socjalnych z 4 stanowiskami pracy, obecnie zajmowane przez 3 pracowników socjalnych wyposaŝone w biurka, krzesła, szafy, sprzęt biurowy. W głębi holu głównego urzędu (naprzeciw wejścia głównego) mieszczą się pomieszczenia do obsługi świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego, zajmowane przez 2 pracowników. Jest to 1 biuro wyposaŝone w biurka, szafy, krzesła, sprzęt biurowy. Obok mieści się otwarte stanowisko do obsługi klientów (biurko z ladą). 2

Wszystkie szafy w pomieszczeniach MOPS, w których przechowywane jest dokumentacja są zabezpieczone w zamki zamykane na klucz. Akta kontroli str. 24 25 4. Czas pracy Ośrodka Ośrodek czynny jest codziennie od poniedziałku do piątku w następujących godzinach: w poniedziałek od 7.30 do 16.00, od wtorku do czwartku od 7.30 do 15.30, w piątek od 7.30 do 15.00. Klienci Ośrodka otrzymują pisemną informację z godzinami przyjęć pracowników socjalnych w poszczególne dni, z uwzględnieniem czasu pracy w terenie i godzin przyjmowania wniosków w siedzibie Ośrodka. Akta kontroli str. 26-28 5. UpowaŜnienia Wójt (burmistrz, prezydent miasta) udziela kierownikowi ośrodka pomocy społecznej upowaŝnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej naleŝących do właściwości gminy. UpowaŜnienie ( ) moŝe być takŝe udzielone innej osobie na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej art. 110 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Burmistrz Miasta Czarnków udzielił kierownikowi Ośrodka następujących upowaŝnień: do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej, naleŝących do właściwości gminy Zarządzenie nr 88/04 Burmistrza Miasta Czarnków z dnia 17 maja 2004 r. Akta kontroli str. 29 do prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych, a takŝe do wydawania w tych sprawach decyzji upowaŝnienie Nr 11/2006 z dnia 7 grudnia 2006 r. Akta kontroli str. 30 do prowadzenia postępowania wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz postępowania w sprawach zaliczek alimentacyjnych, a takŝe do wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych upowaŝnienie nr 10/2006 z dnia 7 grudnia 2006 r. Akta kontroli str. 31 do prowadzenia postępowań w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego i wydawania decyzji administracyjnych w tych sprawach upowaŝnienie nr 80/2008 Burmistrza Miasta Czarnków z dnia 1 października 2008 r. Akta kontroli str. 32 do podejmowania działań wobec dłuŝników alimentacyjnych, prowadzenia postępowania i wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych upowaŝnienie nr 9/10 z dnia 8 lipca 2010 r. Akta kontroli str. 33 do przekazywania do Biura Informacji Gospodarczej informacji o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłuŝnika alimentacyjnego wynikających z tytułów, o których mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów upowaŝnienie nr 10/10 z dnia 8 lipca 2010 r. Akta kontroli str. 34 3

Kierownik posiada równieŝ pełnomocnictwo Nr 40a/07 z dnia 19 marca 2007 r. udzielone przez Gminę Miasta Czarnków, reprezentowaną przez Burmistrza Franciszka Strugałę do: 1) do składania oświadczeń woli w imieniu Gminy w zakresie działalności kierowanej jednostki, 2) do zaciągania zobowiązań w imieniu Gminy w ramach planu finansowego MOPS, 3) do reprezentowania Gminy przed sądami, organami administracji publicznej, organami egzekucyjnymi we wszystkich postępowaniach sądowych, administracyjnych i egzekucyjnych związanych z działalnością MOPS, 4) do udzielania dalszych pełnomocnictw w zakresie określonym w pkt 1-3 pracownikom MOPS. Akta kontroli str. 35 Ponadto, na wniosek kierownika Burmistrz udzielił innym pracownikom Ośrodka następujących upowaŝnień: do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej, naleŝących do właściwości gminy upowaŝnienie nr 126/05 z dnia 10 marca 2005 r. Akta kontroli str. 36 do prowadzenia postępowania wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz postępowania w sprawach zaliczek alimentacyjnych, a takŝe wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych upowaŝnienie nr 12/2006 z dnia 7 grudnia 2006 r. Akta kontroli str. 37 do prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych, a takŝe do wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych upowaŝnienie nr 13/2006 z dnia 7 grudnia 2006 r. Akta kontroli str. 38 do podejmowania działań wobec dłuŝników alimentacyjnych, prowadzenia postępowania i wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych upowaŝnienie nr 16/2011 z dnia 20 kwietnia 2011 r. Akta kontroli str. 39 do prowadzenia postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego i wydawania decyzji administracyjnych w tych sprawach oraz do podejmowania działań wobec dłuŝników alimentacyjnych, prowadzenia postępowania i wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych, przekazywania do biura informacji gospodarczej informacji o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłuŝnika alimentacyjnego, wynikających z tytułów, o których mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów upowaŝnienie nr 17/2011 z dnia 28 kwietnia 2011 r. Akta kontroli str. 40 do zatwierdzania dowodów księgowo finansowych, decyzji w sprawie udzielania pomocy podopiecznym w formie zasiłków celowych, okresowych, stałych oraz listy płac i dokumentów kadrowych związanych z podstawową działalnością Ośrodka upowaŝnienie nr 1/2011 z dnia 2.01.2011 r. Akta kontroli str. 41 6. Skargi wnioski Ośrodek prowadzi rejestr skarg i wniosków. W kontrolowanym okresie odnotowano 2 skargi. Pierwsza skarga wpłynęła 25 maja 2011 r. i dotyczyła niewłaściwego załatwienia sprawy przez pracownika ds. świadczeń rodzinnych. 4

Skarga po wnikliwym rozpatrzeniu i sporządzeniu notatki słuŝbowej uznana została za bezpodstawną. Druga skarga, wniesiona 2 lipca 2011 r. dotyczyła zarzutu niewłaściwego zachowania pracownika socjalnego wobec klienta. Po rozpatrzeniu wszystkich okoliczności zdarzenia skargę uznano za bezpodstawną i wystosowano w tym zakresie pismo do skarŝącego się. Akta kontroli str. 42 Kierownik Ośrodka oświadcza: w 2010 r. nie wniesiono Ŝadnych skarg na działalność Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Akta kontroli str. 43 7. Liczba ludności i pracowników socjalnych w Ośrodku. Ośrodek pomocy społecznej zatrudnia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców, nie mniej jednak niŝ trzech pracowników art. 110 ust. 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Liczba ludności miasta Czarnków na dzień 7 października 2011 r. wynosiła 11.718, z czego 11372 osób posiadało meldunek stały. Akta kontroli str. 44-45 W Ośrodku zatrudnionych jest 6 osób na stanowisku pracownika socjalnego (w tym 2 specjalistów pracy socjalnej). Akta kontroli str. 46 Na podstawie analizy dokumentów stwierdzono, Ŝe z ogółu zatrudnionych w Ośrodku pracowników socjalnych, 1 pracownik (poz. nr 5 na wykazie) ma powierzone obowiązki związane z funduszem alimentacyjnym, 1 pracownik (poz. nr 3 na wykazie) realizuje zadania wynikające z ustawy o świadczeniach rodzinnych. Ww. pracownicy nie mają przydzielonego rejonu opiekuńczego. Z zakresu czynności pierwszego z ww. pracowników, udostępnionego w trakcie kontroli wynika, Ŝe do podstawowych obowiązków tego pracownika naleŝy: 1) prowadzenie zadań z zakresu zaliczki alimentacyjnej, 2) informowanie klientów nt. świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej, 3) przyjmowanie wniosków, 4) pomoc przy załatwianiu wniosków, 5) weryfikacja składanych dokumentów, 6) prowadzenie spraw w zakresie świadczeń rodzinnych, 7) prowadzenie statystyk, przygotowanie sprawozdań rzeczowo finansowych z zakresu świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej. Akta kontroli str. 47-48 W omawianego wyŝej zakresu czynności wynika, Ŝe pracownikowi temu nie przydzielono rejonu opiekuńczego i nie wykonuje on pracy socjalnej w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej. Na podstawie karty opisu stanowiska drugiego z ww. pracowników ustalono, Ŝe zajmuje on stanowisko ds. świadczeń rodzinnych, a do zakresu jego zadań naleŝy: 1. informowanie klientów nt. systemu świadczeń rodzinnych, 2. przyjmowanie wniosków, 3. pomoc w wypełnianiu wniosków, 4. weryfikacja składanych dokumentów, 5. prowadzenie spraw w zakresie świadczeń rodzinnych, 6. przygotowywanie listy wypłat świadczeń rodzinnych, 7. prowadzenie statystyk, przygotowywanie sprawozdań rzeczowo finansowych z zakresu świadczeń rodzinnych, 8 udział w szkoleniach dot. świadczeń rodzinnych. Akta kontroli str. 49-50 5

Pracownik nie ma przydzielonego rejonu opiekuńczego i nie wykonuje pracy socjalnej w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej. 8. Legitymacje pracowników socjalnych, ewidencja wyjść słuŝbowych. Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad okazuje legitymację pracownika socjalnego. Wzór legitymacji pracownika socjalnego określa załącznik nr 1 do rozporządzenia - 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. Nr 77, poz. 672 ze zmianami. Pracownicy socjalni zatrudnieni w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Czarnkowie, do obowiązków których naleŝy wykonywanie pracy w terenie (4 pracowników socjalnych) posiadają legitymacje słuŝbowe. Legitymacje udostępniono do wglądu kontrolującym. Legitymacje mają format 148 x 103 mm, kolor zielony. Na pierwszej stronie znajduje się pieczęć Ośrodka, napis: Legitymacja pracownika socjalnego, numer legitymacji. Na drugiej stronie umieszczone jest zdjęcie pracownika, dane pracownika (imię i nazwisko), podpis, nazwa pracodawcy. Strona trzecia zawiera informację o uprawnieniach do przeprowadzania wywiadów środowiskowych, datę wydania legitymacji, podpis osoby wydającej legitymację, informację o waŝności legitymacji. Na czwartej stronie znajduje się zapis z art. 105, 121 ust.1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Akta kontroli str. 51 Wyjścia słuŝbowe ewidencjonowane są w rejestrze wyjść pracowników Ośrodka, gdzie odnotowana jest data wyjścia, imię, nazwisko i adres podopiecznego, godzina wyjścia, godzina powrotu, podpis pracownika. Dla kaŝdego pracownika wydzielono odrębną część rejestru. W toku czynności kontrolnych udostępniono do wglądu rejestr wyjść w 2011 r. Akta kontroli str. 52 9. Kwalifikacje pracowników socjalnych. Pracownikiem socjalnym moŝe być osoba, która spełni, co najmniej jeden z niŝej wymienionych warunków: 1) posiada dyplom ukończenia kolegium pracowników słuŝb społecznych; 2) ukończyła studia wyŝsze na kierunku praca socjalna; 3) do dnia 31 grudnia 2013 r. ukończyła studia wyŝsze o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków: a) pedagogika, b) pedagogika specjalna, c) politologia, d) polityka społeczna, e) psychologia, f) socjologia, g) nauki o rodzinie - art. 116 ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które przed dniem wejścia w Ŝycie niniejszej ustawy były zatrudnione na stanowisku pracownika socjalnego na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują uprawnienia do wykonywania zawodu. art. 156 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które przed dniem 1 maja 2004 r. ukończyły studia wyŝsze na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia i nauki społeczne lub socjologia, mogą wykonywać zawód pracownika socjalnego art. 156 ust. 1a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które w okresie 3,5 roku od dnia wejścia w Ŝycie ustawy ukończą studia wyŝsze magisterskie na kierunkach pedagogika, psychologia, politologia lub socjologia, mogą wykonywać zawód pracownika 6

socjalnego. art. 156 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które przed dniem 1 maja 2004 r. rozpoczęły studia wyŝsze licencjackie lub wyŝsze magisterskie na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia lub socjologia, po uzyskaniu dyplomu ukończenia tych studiów mogą wykonywać zawód pracownika socjalnego. Art. 156 ust. 3a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Pracownicy socjalni, zatrudnieni w Ośrodku posiadają następujące kwalifikacje: 1. Pani XXXXX ( poz. nr 1 na wykazie) ukończyła Szkołę Policealną Pracowników SłuŜb Społecznych w Poznaniu ul. Garncarska (rok ukończenia - 1994 i uzyskanie tytułu pracownika socjalnego) oraz specjalizację I stopnia w zawodzie pracownik socjalny (Szkoła Policealna Pracowników SłuŜb Społecznych im. Miry Modzelewskiej w Poznaniu - rok ukończenia 2006 r.). 2. Pani XXXXX (poz. nr 2 na wykazie) ukończyła studia wyŝsze pedagogiczne o specjalności praca socjalna - licencjat (rok ukończenia 2002) oraz studia wyŝsze magisterskie uzupełniające na kierunku pedagogika rok ukończenia 2004 (Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku, Wydział Edukacyjno-Filozoficzny). 3. Pani XXXXX (poz. nr 3 na wykazie) ukończyła Policealne Studium Zawodowe w Pile (rok ukończenia 1993, uzyskanie tytułu pracownika socjalnego) oraz specjalizację I stopnia w zawodzie pracownik socjalny (szkolenie zorganizowane przez ROPS w Poznaniu, współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Samorządu Województwa Wielkopolskiego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich, rok ukończenia 2007). 4. Pani XXXXX (poz. nr 4 na wykazie) ukończyła Szkołę Policealną Pracowników SłuŜb Społecznych im. Miry Modzelewskiej w Poznaniu (rok ukończenia 2004), studia wyŝsze licencjackie na kierunku politologia w zakresie pracy socjalnej (Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa w Pile, Instytut Humanistyczny rok ukończenia 2009), oraz studia magisterskie uzupełniające na kierunku - stosunki międzynarodowe w specjalności - współpraca europejska (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa rok ukończenia 2011). 5. Pani XXXXX (poz. nr 5 na wykazie) ukończyła Policealne Studium Edukacji Społecznej w Pile i uzyskanie tytuł zawodowy pracownika socjalnego (rok ukończenia - 2006 r. ), studia wyŝsze licencjackie na kierunku - pedagogika w specjalności pedagogika opiekuńczowychowawcza i hospicyjna (WyŜsza Szkoła Pedagogiki i Administracji w Poznaniu rok ukończenia 2009) oraz studia magisterskie uzupełniające na kierunku pedagogika w specjalności wczesne wspomaganie rozwoju dziecka (Uniwersytet im A. Mickiewicza w Poznaniu, rok ukończenia 2010). 6. Pani XXXXX (poz. nr 6 na wykazie) ukończyła Kolegium Pracowników SłuŜb Społecznych w Poznaniu i uzyskała tytuł zawodowego pracownika socjalnego (rok ukończenia - 2009 r.) oraz studia wyŝsze licencjackie na kierunku - pedagogika w specjalności praca socjalna (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Wydział Nauk Pedagogicznych, rok ukończenia - 2009). Akta kontroli str. 53-54 7

10. Szkolenia pracowników socjalnych Przy wykonywaniu zadań pracownik socjalny jest obowiązany podnosić swoje kwalifikacje zawodowe poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie art. 119 ust. 2 pkt 6 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Pracownicy socjalni, zatrudnieni w Ośrodku (w tym takŝe pracownicy ds. świadczeń rodzinnych i ds. funduszu alimentacyjnego) uczestniczyli w kontrolowanym okresie w następujących szkoleniach: szkolenia z zakresu ekonomii społecznej 30.09.2010 r. Trzcianka, 30.03.2011 r., 12.07.2011 r. Poznań ; Wielkopolska Akademia Aktywności Lokalnej - Poznań 13.01.2010 r. ; Szkolenia pracownicze CAL śerków 24.02.2010 r., 28.04.2010 r. Konferencja Wielkopolskiego Forum Ośrodków Pomocy Społecznej 15.06.2010 r.; szkolenie pracownicze Tworzenie zespołu interdyscyplinarnego Piła 8.10.2010 r. ; szkolenie Pracownik socjalny lider zespołu Kiekrz 25.10.2010 r.; Fundusz alimentacyjny i świadczenia rodzinne Poznań 21.05.2010 r.; Nowe formy pracy socjalnej Poznań 23.08.2010 r.; Koordynacja systemów zabezpieczeń społecznych Poznań 17.09.2010 r.; szkolenie w zakresie świadczeń rodzinnych Piła 13.10.2010 r.; szkolenie w zakresie funduszu alimentacyjnego Poznań 21.01.2010 r., 21.05.2010 r., Piła 8.09.2010 r.; kurs języka migowego Poznań 2.08 12.09.2010 r. (uczestniczył 1 pracownik); szkolenie w zakresie Europejskiego Funduszu Społecznego Piła 24 i 25.01.2011 r.; Asertywność w pomocy społecznej Białobrzegi 4.03.2011 r. ; Centrum wolontariatu Poznań 30.05.2011 r. szkolenie perspektywa gminy ChodzieŜ 11.08.2011 r. Wstęp do pieczy zastępczej ChodzieŜ, 11.08.2011 r. konferencja WFOPS Jarocin, 23.09.2011 r. Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych ChodzieŜ 8.08.2011 r.; Kierownik Ośrodka uczestniczył w następujących szkoleniach: Asertywność w pomocy społecznej Białobrzegi 2.03.2011 r.; szkolenie pracownicze PISOP Poznań 31.05.2011 r.; Festiwal wolontariatu - UW Warszawa 6.06.2011 r. Akta kontroli str. 55-57 II. REALIZACJA ŚWIADCZEŃ 1. Zasiłki stałe Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym naleŝy przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych art. 17 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Zasiłek stały przysługuje: 1) pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeŝeli jej dochód jest niŝszy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; 8

2) pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeŝeli jej dochód, jak równieŝ dochód na osobę w rodzinie są niŝsze od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Zasiłek stały ustala się w wysokości: 1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej róŝnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym, Ŝe kwota zasiłku nie moŝe być wyŝsza niŝ 444 zł miesięcznie 2) w przypadku osoby w rodzinie róŝnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Ustala się następujące zweryfikowane kryteria dochodowe oraz kwoty świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej Kryteria dochodowe: a) dla osoby samotnie gospodarującej w wysokości 477 zł, b) dla osoby w rodzinie w wysokości 351 zł 2) kwoty świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej: ( ) maksymalną kwotę zasiłku stałego w wysokości 444 zł, kwotę dochodu z 1 ha przeliczeniowego w wysokości 207 zł. - 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1055). W 2010 r. Ośrodek wypłacił zasiłki stałe dla 33 osób, w tym dla 21 osób samotnie gospodarujących i 12 osób w rodzinie. Akta kontroli str. 63 W I półroczu 2011 r. Ośrodek wypłacił zasiłki stałe dla 38 osób, w tym dla 26 osób samotnie gospodarujących i 12 osób w rodzinie. Akta kontroli str. 79 W toku czynności kontrolnych sprawdzeniu poddano dokumenty 10 osób otrzymujących zasiłki stałe. We wszystkich przypadkach przyznanie zasiłku nastąpiło po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego. Do wywiadów dołączono orzeczenia o niepełnosprawności potwierdzające całkowitą niezdolność do pracy oraz zaświadczenia potwierdzające sytuację Ŝyciową i materialną klientów. Wywiady były aktualizowane nie rzadziej niŝ raz na 6 miesięcy. W przypadku 2 świadczeniobiorców (poz. nr 1 i 4 na wykazie) nastąpiła zmiana sytuacji dochodowej, mająca wpływ na wysokość zasiłku stałego, w związku z powyŝszym Ośrodek wydał pismo zmieniające kwotę świadczenia. Akta kontroli str. 90 92 Kierownik Ośrodka oświadcza w powyŝszym zakresie: ( ) dotychczas kaŝda zmiana wysokości zasiłku stałego była dokonywana pismem. Taki sposób określała sentencja decyzji przyznająca zasiłek stały. Zgodnie ze stanowiskiem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Pile ( ) pismo w sprawie zmiany wysokości świadczenia, mimo Ŝe nie posiada pełnej formy decyzji zawiera jednak podstawowe elementy oznaczenia organu, adresata, rozstrzygnięcie w sprawie zmiany wysokości zasiłku stałego a takŝe podpis osoby wydającej kwalifikujące je jako decyzję administracyjną. Jednocześnie mając powyŝsze na uwadze tut. MOPS od tego czasu kaŝdą zmianę zasiłku stałego dokonuje wydaniem decyzji administracyjnej. Akta kontroli str. 93-96 9

Dochód osób i rodzin objętych pomocą w formie zasiłku stałego nie przekraczał kryterium określonego w ustawie o pomocy społecznej tj. 477 zł na osobę samotną i 351 zł na osobę w rodzinie. Dochód został udokumentowany. Wysokość świadczeń została naliczona wg zasad określonych w art. 37 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. W 6 przypadkach (poz. nr 2, 4, 5, 6, 7, 10 na wykazie) stwierdzono brak w wywiadzie podpisu osoby, z którą przeprowadzono wywiad. We wszystkich przypadkach, w formularzu wywiadu środowiskowego nie wypełniono części V plan pomocy zatwierdzany przez kierownika. Podstawa prawna decyzji: art. 104 i 108 K.p.a., (Dz. U. Nr 98 poz. 1071 z 2000 r. ze zmianami), art. 18 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 37 ust. 1, 2, 3 w związku z art. 8, art. 104 ust. 1, art. 106 ust. 1 i 4, art. 109 i 141 ustawy z dnia 12 marca o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1362), Zarządzenie Nr 88/04 z 2004 r. Burmistrza Miasta Czarnków w sprawie upowaŝnienia kierownika MOPS do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych w zakresie pomocy społecznej. Akta kontroli str. 97 109 2. Zasiłki okresowe Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, moŝliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego: 1) osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niŝszy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, 2) rodzinie, której dochód jest niŝszy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się: 1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej do wysokości róŝnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby ( ), 2) w przypadku rodziny do wysokości róŝnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ust. 2 nie moŝe być niŝsza niŝ 50% róŝnicy między: 1) kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, 2) kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego nie moŝe być niŝsza niŝ 20 zł miesięcznie. Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami. W 2010 r. Ośrodek wypłacił zasiłki okresowe dla 147 osób. Przyczyną przyznania zasiłku okresowego było bezrobocie (113 osób), niepełnosprawność (14 osób) i długotrwała choroba (20 osób). Akta kontroli str. 63 W I półroczu 2011 r. Ośrodek wypłacił zasiłki okresowe dla 115 osób (92 osoby z powodu bezrobocia, 6 osób z powodu długotrwałej choroby, 17 osób z powodu niepełnosprawności). Akta kontroli str. 79 W toku czynności kontrolnych analizie poddano akta 30 osób, które korzystały z ww. świadczenia. 10

We wszystkich przypadkach zasiłek okresowy został przyznany na wniosek klienta, po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego. W 4 przypadkach (poz. nr 7, 8,11,12 na wykazie) stwierdzono brak w wywiadzie podpisu osoby, z która przeprowadzono wywiad. Osoby objęte pomocą spełniały kryteria określone w art. 38 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Do wywiadu dołączono dokumenty potwierdzające sytuację osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc. Dochód we wszystkich przypadkach został udokumentowany. W przypadku osób bezrobotnych, zarejestrowanych w urzędzie pracy zostały załączone zaświadczenia właściwego miejscowo Powiatowego Urzędu Pracy. Zasiłki we wszystkich przypadkach przyznano na okres 1 miesiąca. Wysokość zasiłków ustalono zgodnie z art. 38 ust. 2 i 3 ustawy o pomocy społecznej. Świadczenia przyznano w drodze decyzji administracyjnych. W 1 przypadku (poz. nr 15 w zestawieniu) wydano decyzję po upływie 30 dni od daty złoŝenia wniosku (wniosek wpłynął 16.05.2011 r., notatkę w wywiadzie sporządzono 16.05.2011 r., decyzja wydana została 21.06.2011 r.). W pozostałych przypadkach decyzję wydano w terminie do 30 dni od daty wszczęcia postępowania. We wszystkich skontrolowanych wywiadach środowiskowych nie wypełniono części V plan pomocy zatwierdzany przez kierownika. Podstawa prawna decyzji: art. 104 i 108 K. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późniejszymi zmianami), art. 38, w związku z art. 8, art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 104, art. 106, art. 109, art. 147 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami), Zarządzenie Nr 88/04 z 2004 r. Burmistrza Miasta Czarnków w sprawie upowaŝnienia kierownika MOPS do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych w zakresie pomocy społecznej. Akta kontroli str. 110-123 3. Zasiłki celowe i specjalne celowe W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej moŝe być przyznany zasiłek celowy. Zasiłek celowy moŝe być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu Ŝywności, leków i leczenia, opału, odzieŝy, niezbędnych przedmiotów uŝytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a takŝe kosztów pogrzebu.- art. 39 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe moŝe być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi.- art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W 2010 r. Ośrodek przyznał zasiłki celowe 264 osobom, w tym 16 stanowiły zasiłki specjalne celowe. Akta kontroli str. 63 W I półroczu 2011 r. Ośrodek przyznał zasiłki celowe 210 osobom, w tym 7 stanowiły zasiłki specjalne celowe. Akta kontroli str. 79 Kontroli poddano dokumenty dotyczące przyznania 30 zasiłków celowych. We wszystkich przypadkach postępowanie o przyznanie pomocy wszczęto na wniosek klienta. Przyznanie zasiłków celowych poprzedzone zostało sporządzeniem wywiadu środowiskowego w terminie nie przekraczającym 14 dni od daty złoŝenia wniosku. 11

Decyzje przyznające zasiłki celowe zostały wydane w terminie nie przekraczającym 30 dni od daty wszczęcia postępowania tj. od dnia złoŝenia wniosku wraz z wymaganą dokumentacją. W 1 przypadku (poz. nr 23 na wykazie) nie odnotowano daty wpływu wniosku, w 1 przypadku (pozycja nr 28 na wykazie) data przeprowadzenia wywiadu nie zawierała konkretnego dnia (wpisano tylko miesiąc i rok) i w związku z powyŝszym w tych przypadkach nie moŝna ustalić czy postępowanie zostało przeprowadzone w terminie. W 2 przypadkach (poz. nr i nr 28 w wykazie) w wywiadzie środowiskowym stwierdzono brak podpisu osoby, z którą przeprowadzono wywiad. Wszystkie przeanalizowane osoby i rodziny korzystające z ww. świadczenia spełniały kryterium dochodowe określone w przepisach o pomocy społecznej. Dochód osób ubiegających się o przyznanie zasiłku celowego został potwierdzony odpowiednimi dokumentami, załączonymi do wywiadu środowiskowego. Zasiłki przyznano m.in. na zakup opału, Ŝywności, odzieŝy, artykułów szkolnych, leków, oraz pokrycie kosztów leczenia, w wysokości od 50 zł do 270 zł w zaleŝności od sytuacji osoby lub rodziny i zgodnie z moŝliwościami finansowymi Ośrodka. Podstawa prawna decyzji: art. 104 i 108 K. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późniejszymi zmianami), w oparciu o art. 7 i 8 ust. 1, art. 39 ust. 1 i 2, art. 104 ust 1 3, art. 106 ust. 1 i ust. 4, art. 109 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami), Zarządzenie Nr 88/04 z 2004 r. Burmistrza Miasta Czarnków w sprawie upowaŝnienia kierownika MOPS do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych w zakresie pomocy społecznej. Akta kontroli str. 124-138 W zakresie specjalnych zasiłków celowych skontrolowano akta 8 osób, które otrzymały ww. świadczenie. We wszystkich przypadkach dochód przekraczał kryterium dochodowe, jednakŝe pomoc przyznano ze względu na szczególnie trudną sytuację, głównie z powodu choroby i niepełnosprawności. Decyzje wydano w terminie nie przekraczającym 14 dni od daty złoŝenia wniosku, po uprzednim przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego u osoby lub rodziny, w terminie nie przekraczającym 14 dni. W 1 przypadku (poz. nr 3 w wykazie) w sentencji decyzji przyznającej specjalny zasiłek celowy napisano, Ŝe przyznano zasiłek celowy. Akta kontroli str. 139 Podstawa prawna decyzji: art. 104 i 108 K. p. a. (Dz. U. z 2008 r., nr 115, poz. 728) oraz art. 7, art. 8 ust. 1, art. 41 pkt 1, art. 104 ust. 4, art. 106, art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami), Zarządzenie Nr 88/04 z 2004 r. Burmistrza Miasta Czarnków w sprawie upowaŝnienia kierownika MOPS do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych w zakresie pomocy społecznej. Akta kontroli str. 140-143 4. Kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym Ŝyciu, której nie moŝna zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.- art. 54 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). 12

Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzje ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.- art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). W 2010 r. Ośrodek ponosił odpłatność za pobyt 3 osób w domu pomocy społecznej. Akta kontroli str. 63 W I półroczu 2011 r. Ośrodek ponosił odpłatność za pobyt 5 osób w domu pomocy społecznej. Akta kontroli str. 79 W toku kontroli przeanalizowano tryb kierowania 5 osób. Kierowanie do domu pomocy społecznej w 4 przypadkach przeprowadzono na podstawie wniosku i za zgodą osób kierowanych. W 1 przypadku z wnioskiem o skierowanie do domu bez zgody osoby wystąpił opiekun prawny umieszczanego (matka). Po uzyskaniu sądowej zgody na umieszczenie osoby w domu pomocy społecznej wydano decyzję o skierowaniu. W kaŝdym przypadku decyzja o skierowaniu poprzedzona została przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego, ustaleniem sytuacji dochodowej, zdrowotnej i Ŝyciowej osoby. Decyzje o skierowaniu wydano na podstawie art. 104 i 108 K.p.a., art. 54 ust. 1, art. 59, art. 60 ust. 1, art. 61 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Akta kontroli str. 144-146 5. Pomoc państwa w zakresie doŝywiania Osoba lub rodzina ma prawo do schronienia, posiłku i niezbędnego ubrani, jeŝeli jest tego pozbawiona.( ) Pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie moŝe go sobie zapewnić. Pomoc ( ) przyznana dzieciom i młodzieŝy w okresie nauki w szkole moŝe być realizowana w formie zakupu posiłków. art. 48 ust. 1, 4 i 5 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Ustanawia się program wieloletni Pomoc państwa w zakresie doŝywiania. ( ) W ramach Programu są realizowane działania dotyczące w szczególności: 1) zapewnienia pomocy w zakresie doŝywiania: a) dzieciom do 7 roku Ŝycia, b) uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, c) osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy o pomocy społecznej( ) w formie posiłku, świadczenia pienięŝnego na zakup posiłku lub Ŝywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów Ŝywnościowych.- art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie doŝywiania (Dz. U. z 2005 r., Nr 267, poz. 2259) Udzielanie pomocy w formie posiłku lub świadczenia rzeczowego w postaci produktów Ŝywnościowych moŝe być zlecone podmiotom, o których mowa w art. 25 ustawy o pomocy społecznej.- art. 4 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie doŝywiania (Dz. U. z 2005 r., Nr 267, poz. 2259) Pomoc państwa w zakresie doŝywiania moŝe być przyznana nieodpłatnie osobom i rodzinom, o których mowa w art. 3 pkt 1, jeŝeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150 % kryterium dochodowego, o którym mowa odpowiednio w wart. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Rada gminy moŝe podjąć uchwałę o podwyŝszeniu kryterium dochodowego.- art. 5 ust.1 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie doŝywiania (Dz. U. z 2005 r., Nr 267, poz. 2259) W 2010 r. Ośrodek obejmował pomocą w formie doŝywiania 200 osób, w tym 74 dzieci. Akta kontroli str. 63 13

W I półroczu 2011 r. Ośrodek obejmował pomocą w formie doŝywiania 177 osób, w tym 66 dzieci. Akta kontroli str. 79 Przyznanie pomocy w formie posiłków dla dzieci w szkołach następowała na podstawie Uchwały Nr XXVI/165/04 Rady Miasta Czarnków z dnia 26 sierpnia 2004 r. w sprawie ustalenia zasad zwrotu wydatków przeznaczonych na doŝywianie dzieci w szkołach prowadzonych przez Gminę Miasta Czarnków. Zgodnie z ww. ustawą pomoc w formie doŝywiania dzieci w szkołach (w postaci jednego gorącego posiłku dziennie) przyznawana jest na podstawie wniosku zgłoszonego do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czarnkowie przez rodziców bądź opiekunów dziecka, pracownika socjalnego, dyrektora szkoły, do której dziecko uczęszcza lub innej osoby. Przyznanie pomocy uczniom w powyŝszej formie odbywa się na zasadach przewidzianych ustawie o pomocy społecznej z uwzględnieniem kryterium dochodowego określonego w tej ustawie. Akta kontroli str. 147 W trakcie kontroli sprawdzono akta 24 osób objętych pomocą w formie doŝywiania. We wszystkich przypadkach sporządzono wywiad środowiskowy w celu ustalenia sytuacji osób i rodzin ubiegających się o ww. formę pomocy. W dwóch przypadkach (poz. nr 8 i nr 10 na wykazie) nie podano dnia przeprowadzenia wywiadu (wskazano tylko miesiąc i rok). W 1 przypadku (pozycja nr 13 na wykazie) wywiad sporządzono po upływie 14 dni od daty złoŝenia wniosku (wniosek wpłynął 29.08.2011 r., wywiad sporządzono 20.09.2011 r.). W 8 przypadkach (pozycja nr 2, 3, 6, 7, 12, 22, 23, 24 na wykazie) stwierdzono brak podpisu klienta w wywiadzie. Do wywiadów dołączono dokumenty potwierdzające ustalenia pracownika socjalnego dotyczące sytuacji dochodowej i Ŝyciowej rodziny, w której przeprowadzono wywiad. Dochód osób i rodzin objętych pomocą nie przekraczał 150% kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej zgodnie z zasadami określonymi w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie doŝywiania. We wszystkich przypadkach część V wywiadu (plan pomocy zatwierdzany przez kierownika) nie została wypełniona. W 2 przypadkach decyzję wydano w terminie powyŝej 30 dni (poz. nr 3 w wykazie wniosek wpłynął 7.07.2011 r., decyzję wydano 2.09.2011 r., poz. nr 19 w wykazie wniosek wpłynął 1.07.2011 r., decyzję wydano 24.08.2011 r. ). W pozostałych przypadkach decyzje wydano w terminie do 30 dni od daty złoŝenia wniosków. Akta kontroli str. 148-162 6. Poradnictwo specjalistyczne Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów Ŝyciowych, bez względu na posiadany dochód. Poradnictwo prawne realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów. Poradnictwo psychologiczne realizuje się przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii art. 46 ust. 1, 2, 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). 14

Ośrodek nie organizuje we własnym zakresie poradnictwa specjalistycznego. Kierownik oświadcza: Z powodu braku środków na zatrudnienie specjalistów przy MOPS Czarnków korzystamy z oferty instytucji działających na terenie miasta. Akta kontroli str. 163 Ośrodek współpracuje z Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Komendą Powiatową Policji w Czarnkowie, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, Zespołem Kuratorskim SłuŜby Sądowej przy Sądzie Rejonowym w Trzciance (zawodowy kurator sądowy jest członkiem Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Zespołu Interdyscyplinarnego), zespołem interdyscyplinarnym (powołany Zarządzeniem Nr 17/2011 Burmistrza Czarnkowa z dnia 18 stycznia 2011 r.). Kierownik informuje: Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Czarnkowie na wniosek m.in. pracownika socjalnego diagnozuje problem alkoholowy u podopiecznych, a następnie osoby takie kierowane są: na terapię grupową i indywidualną, na grupę wsparcia AA, zawiadamianie prokuratury w przypadku stwierdzenia stosowania przemocy w rodzinie, oddziaływanie terapeutyczne w systemie ambulatoryjnym. Ze środków MKRPA prowadzony jest Miejski Punkt Konsultacyjny dla uzaleŝnionych, współuzaleŝnionych i ofiar przemocy, Ośrodek Profilaktyki i Promocji Zdrowia oraz Świetlica Socjoterapeutyczna Przylesie. W ramach działającego Ośrodka zatrudniony jest psycholog. Akta kontroli str. 163 W ramach współpracy z Komendą Powiatową Policji Ośrodek od 2006 r. realizuje program Niebieski Przewodnik. W ramach ww. programu pracownicy socjalni współuczestniczą w niebieskich patrolach w zagroŝonych patologią środowiskach, wspólnie z dzielnicowym, kuratorem sądowym oraz specjalistą ds. nieletnich. Kierownik informuje: Na zespół roboczy przy Zespole Interdyscyplinarnym zapraszane są osoby, rodziny dotknięte przemocą, gdzie przedstawiana jest przez specjalistów indywidualna oferta pomocowa. Akta kontroli str. 164 7. Decyzje odmowne Ośrodek w 2010 r. wydał 114 decyzji odmownych w zakresie zasiłków celowych i 122 w zakresie zasiłków okresowych. W 2011 r. wydano 127 decyzji odmownych w zakresie zasiłków celowych i 26 w zakresie zasiłków okresowych. Akta kontroli str. 165 W trakcie kontroli sprawdzono 20 spraw zakończonych decyzją odmowną. W 15 przypadkach (poz. nr 1, 2, 3, 4, 5, 8, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 na wykazie) odmowa nastąpiła z powodu przekroczenia kryterium dochodowego, określonego w ustawie o pomocy społecznej. W 2 przypadkach (poz. nr 6 i 9 na wykazie) odmówiono przyznania zasiłku okresowego osobom, które spełniały kryterium do przyznania ww. świadczenia (dochód nie przekraczający kryterium dochodowego oraz bezrobocie). Odmowę uzasadniono faktem, iŝ w obu przypadkach klienci zostali objęci pomocą w formie zasiłku celowego (kwoty przyznanych zasiłków celowych wynosiły 150 zł i 160 zł) oraz ograniczonymi moŝliwościami finansowymi Ośrodka. 15

W uzasadnieniu decyzji przytoczono następujące przepisy: Na podstawie art. 3 ust. 4 cytowanej ustawy potrzeby osoby i rodziny korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione jeŝeli mieszczą się w moŝliwościach pomocy społecznej. Ponadto zamieszczono informację dotyczącą wysokości środków na zasiłki okresowe, jakimi dysponuje Ośrodek: Plan na 2010 r. przeznaczony na wypłatę zasiłków okresowych ustalony został na kwotę 110.269, co po przeliczeniu na miesiące uniemoŝliwia wypłatę powyŝszej formy pomocy na kwotę 9.189,08 zł. Kwota ta została wykorzystana w pełni jednak z powodu duŝej liczby rodzin uprawnionych do wypłaty zasiłków okresowych nie zabezpieczyła moŝliwości udzielenia pomocy wszystkim uprawnionym osobom i rodzinom. Akta kontroli str. 166 179 W 3 przypadkach (poz. nr 7, 10, 13 na wykazie) odmówiono przyznania zasiłku okresowego uzasadniając decyzję brakiem przesłanki do udzielenia ww. świadczenia (utrata statusu osoby bezrobotnej z powodu nie stawienia się w Powiatowym Urzędzie Pracy). W przypadku rodziny opisanej pod pozycją nr 7 na wykazie, odmówiono zasiłku okresowego w miesiącu sierpniu 2010 r. rodzinie 5 osobowej (2 dorosłych i 4 dzieci 9 lat, 8 lat, 5 lat, 1 tydzień). Z adnotacji w wywiadzie, dokonanych przez pracownika socjalnego wynika, Ŝe 1 z dzieci jest po urazie głowy, ma problemy z mową. Rodzina spełniała kryterium dochodowe (dochód rodziny wynosił 1.640,90 zł przy kryterium 1.755 zł). W uzasadnieniu decyzji zamieszczono następującą informację: Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej prawo do świadczeń pienięŝnych przysługuje: 1. osobie w rodzinie, której dochód na osobę nie przekracza kwoty 351 zł zwane dalej kryterium dochodowe na osobę w rodzinie, przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej. Zasiłek okresowy, oparciu o art. 38 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, moŝliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego: 1) rodzinie, której dochód jest niŝszy od kryterium dochodowego rodziny. Dotychczas pomoc udzielana była z powodu bezrobocia. Obecnie na podstawie decyzji Starosty Czarnkowsko Trzcianeckiego z dnia 30.04.2010 r. ( ) ustalono, Ŝe utraciła Pani status osoby bezrobotnej z dniem 19.04.2010 r. z powodu nie stawienia się w Powiatowym Urzędzie Pracy w wyznaczonym terminie i nie powiadomiła Pani w ciągu 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa. Jednocześnie w wywiadzie zaplanowana została pomoc w miesiącu sierpniu 2010 r. w formie zasiłku celowego w wysokości 180 zł. Rodzina otrzymała równieŝ zasiłek celowy w miesiącach: marcu, czerwcu i lipcu 2010 r. (300 zł, 140 zł, 300 zł). Akta kontroli str. 180-185 W przypadku rodziny opisanej pod pozycją nr 13 w zestawieniu, odmówiono w miesiącu styczniu 2011 r. przyznania zasiłku okresowego rodzinie 4 osobowej (matka samotnie wychowująca 3 dzieci 6 lat, 3 lata, 2 lata). Rodzina spełniała kryterium dochodowe (dochód wynosił 997 zł przy kryterium 1.404 zł). Powodem odmowy świadczenia był brak przesłanek do udzielenia ww. formy pomocy: Mając na uwadze to, Ŝe nie występuje w Pani przypadku Ŝaden z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 tj. bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba itp. poświadczone 16

zaświadczeniami postanowiono odmówić udzielenia pomocy w formie zasiłku okresowego ( ). Jednocześnie rodzina objęta była pomocą w formie zasiłku celowego w miesiącach: grudzień 2010 r., (270 zł), styczeń 2011 r. (170 zł), luty 2011 r. (250 zł). Akta kontroli str. 186 189 W 3 przypadkach (poz. nr 3, 5, 7 w wykazie) nie odnotowano daty wpływu wniosku do Ośrodka. W przypadku sprawy opisanej pod pozycją nr 5 w wykazie, na wniosku widnieje data napisana przez klienta 15.10.2010 r., decyzję wydano 22.11.2010 r. W związku z brakiem potwierdzenia wpływu wniosku do Ośrodka nie moŝna ustalić czy decyzja została wydana w terminie do 30 dni od złoŝenia wniosku. W 2 przypadkach (poz. nr 15 i 16 w wykazie) wywiad przeprowadzono po upływie 14 dni od daty wpłynięcia wniosku do Ośrodka. Sprawa opisana pod pozycją nr 16 została zakończona po upływie 30 dni od złoŝenia wniosku (wniosek wpłynął 21.03.2011 r., decyzję wydano 24.05.2011 r.) W decyzjach odmownych przywołano następującą podstawę prawną: art. 104 i 108 K. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071), art. 38, w związku z art. 8, art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 106, art. 109, art. 147 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362), Zarządzenie Nr 88/04 Burmistrza Miasta Czarnków z dnia 17 maja 2004 r. w sprawie upowaŝnienia do wydawania decyzji administracyjnych. Akta kontroli str. 190-199 8. Kontrakty socjalne W celu określenia sposobu współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby lub rodziny znajdujących się w trudnej sytuacji Ŝyciowej pracownik socjalny moŝe zawrzeć kontrakt socjalny z tą osobą lub rodziną, w celu wzmocnienia aktywności i samodzielności Ŝyciowej, zawodowej lub przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia wzór kontraktu socjalnego, uwzględniając indywidualne cechy osoby podpisującej kontrakt socjalny.- art. 108 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). W 2010 r. pracownicy socjalni objęli pracą socjalną w oparciu o kontrakt socjalny 26 osób. Akta kontroli str. 69 Kierownik Ośrodka informuje w powyŝszym zakresie: 1. Kontrakty socjalne w ramach Centrum Integracji Społecznej 2010 rok 15 zawartych kontraktów socjalnych, 2011 rok 10 zawartych kontraktów socjalnych. 2. Kontrakty socjalne w ramach projektu Szansa na lepsze jutro współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ( ) 2010 rok 12 zawartych kontraktów socjalnych, 2011 rok 18 zawartych kontraktów socjalnych, 3, indywidualne kontrakty socjalne zawarte na rejonach opiekuńczych 2011 rok 1 zawarty kontrakt socjalny. Akta kontroli str. 200 Elementy kontraktu socjalnego: Data zawarcia kontraktu Część I ustalenia kontraktu socjalnego: 17

I. Strony kontraktu socjalnego - dane osoby/rodziny zwierającej kontrakt socjalny, - dane pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej. II. Ocena sytuacji Ŝyciowej osoby/rodziny i ustalone w związku z tą sytuacją cele/plan pracy socjalnej 1. Przyczyny trudnej sytuacji Ŝyciowej, 2. MoŜliwości osoby/rodziny pozwalające na rozwiązanie trudnej sytuacji Ŝyciowej 3. Ograniczenia osoby/rodziny lub bariery w środowisku powodujące utrudnienia w rozwiązywaniu trudnej sytuacji, 4. Cele, które ma osiągnąć osoba/rodzina umoŝliwiające przezwycięŝenie trudnej sytuacji Ŝyciowej 4.1 Cel lub cele główne, 4.2 Cele szczegółowe i przewidywane efekty działania III. Określenie działań stron kontraktu dla osiągnięcia celów określonych w części II, z przewidzianym terminem realizacji. IV. pouczenie: W przypadku braku moŝliwości wynegocjowania kontraktu socjalnego, stronom przysługuje prawo do wystąpienia do kierownika ośrodka pomocy społecznej o rozstrzygnięcie kwestii spornych. V. termin oceny realizacji działań ustalonych w kontrakcie socjalnym. VI. Zapis dot. moŝliwości uzgodnienia przez strony kontraktu wprowadzenia zmian kontraktu przez dniem oceny. VII. Ustalenia dotyczące sposobu przekazywania ewentualnych świadczeń, w tym pomocy pienięŝnej, korespondencji i innych. VIII. zapis dot. zapoznania osoby/rodziny zawierającej kontrakt socjalny z treścią art. 11 ust.2 oraz art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Kontrakt jest podpisany przez osobę zawierającą kontrakt socjalny i pracownika socjalnego. Część II - Ocena realizacji działań ustalonych w kontrakcie socjalnym 1. Ocena dokonana przez strony oraz wnioski z realizacji poszczególnych postanowień kontraktu socjalnego. Ośrodek, w kontrolowanym okresie zawierał kontrakty socjalne, których realizacja opierała się na uczestnictwie klienta w indywidualnym programie zatrudnienia w Centrum Integracji Społecznej, prowadzonym przez Fundację Gębiczyn. W toku czynności kontrolnych analizie poddano 14 kontraktów zawartych na ww. zasadach w 2010 r. i 11 zawartych w 2011 r. Z ogółu osób objętych kontraktem 5 podjęło zatrudnienie i zakończono realizację kontraktu, 2 osoby zrezygnowały z uczestnictwa w indywidualnym programie zatrudnienia z powodu trudnej sytuacji rodzinnej, 1 osoba zrezygnowała z powodu cięŝkiej choroby (powyŝsze zostało potwierdzone dokumentacją lekarską), 7 osób przerwało realizację załoŝeń kontraktu socjalnego bez uzasadnionej przyczyny (zaprzestanie uczęszczania na zajęcia, nieuzasadniona rezygnacja, nie przestrzeganie zasad CIS). Pozostałe osoby realizowały kontrakt zgodnie z planem. Ponadto skontrolowano 12 kontraktów zawartych w 2011 r. w ramach projektu systemowego Szansa na lepsze jutro, realizowanego ze środków EFS. Wszyscy uczestnicy realizowali wytyczone zadania zgodnie z załoŝeniami kontraktu poprzez udział w szkoleniach. Akta kontroli str. 201-205 18

10. Inne działania Ośrodka: Działania na rzecz bezdomnych kierowanie do placówek dla bezdomnych, działania prewencyjne. Kierownik Ośrodka informuje: W związku z tym, Ŝe na terenie Gminy Miasta Czarnków nie ma ośrodków dla bezdomnych, osoby znajdujące się w trudnej sytuacji sa kierowane do innych ośrodków i noclegowni na terenie kraju. Nasza rola głównie polega na refundacji kosztów pobytu. Poza tym w okresie zimowym ze względu na złe warunki atmosferyczne zawsze podejmowane są działania prewencyjne przy współudziale StraŜy Miejskiej i Komendy Powiatowej Policji w Czarnkowie w celu zapewnienia schronienia, posiłku i odzieŝy osobom potrzebującym pomocy. Akta kontroli str. 206 Prowadzenie wypoŝyczalni sprzętu rehabilitacyjnego placówka powstała w 1996 r. z inicjatywy holenderskiej Fundacji Pomocy Polsce. Dzięki wieloletniej współpracy Ośrodka z Fundacją nawiązywane są na bieŝąco nowe kontakty, umoŝliwiające pozyskiwanie sprzętu rehabilitacyjnego, ortopedycznego. Organizacja Dnia Ortopedycznego impreza cyklicznie współorganizowana ze Stowarzyszeniem Osób po Endoprotezie Biodra Bioderko z ChodzieŜy. Celem inicjatywy jest promowanie wypoŝyczalni sprzętu rehabilitacyjnego, motywowanie osób niepełnosprawnych do korzystania ze sprzętu umoŝliwiającego aktywizację i polepszenie jakości Ŝycia, działanie na rzecz osób niepełnosprawnych. Utworzenie w 2009 r. i prowadzenie Centrum Wolontariatu przy MOPS Czarnków. Realizacja Projektu Centrum Wspierania NGO Wolontariat jest ok.!. Organizacja cyklicznych spotkań wigilijnych dla osób samotnych z terenu miasta Czarnków (przy współpracy w Przedszkolem Miejskim w Czarnkowie). Udział w Partnerstwie Ekonomii Społecznej Ziemi Czarnkowskiej utworzenie Strategii Rozwoju Gospodarki Solidarnej w Mieście i Gminie Czarnków (w ramach strategii powstały lokalne stowarzyszenia, powołano Centrum Ekonomii Społecznej, utworzona została Spółdzielnia Socjalna Słoneczko, Centrum Integracji Społecznej). Realizacja projektu systemowego w ramach Priorytetu VII Promocja integracji społecznej, Działania 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji. Projekt realizowany jest od 2008 r. w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego. W 2011 r. działaniami projektowymi objęto 18 osób. Realizacja Programu Uczenie się przez całe Ŝycie finansowany przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji. Uzyskanie Certyfikatu Jakości CAL (centrum Aktywności Lokalnej). Utworzenie grupy samopomocowej przy MOPS dla osób z ubytkiem słuchu. Akta kontroli str. 207 217 INFORMACJE KOŃCOWE Kontrolę wpisano do ksiązki kontroli jednostki kontrolowanej pod pozycją nr 1. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden przekazano Kierownikowi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czarnkowie dnia 19

22.11.2011 r. Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czarnkowie mgr Ewa Kozłowicz.. /podpis i pieczęć imienna/ Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej ( Dz. U. nr 61 poz. 543 ze zm.) kierownik jednostki kontrolowanej został poinformowany o przysługującym mu z mocy 16 ust. 1 i 3 prawie do: - zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu w ciągu 7 dni od dnia otrzymania protokołu umotywowanych zastrzeŝeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole; - odmowy podpisania protokołu kontroli i złoŝenia w ciągu 7 dni od dnia jego otrzymania, wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Inspektor Wojewódzki Irena Rakowicz 18.11.2011 r... Protokół podpisano Inspektor Wojewódzki Mariusz Maruda 18.11.2011 r... /podpisy inspektorów/ data podpisania 22.11.2011 r. Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czarnkowie mgr Ewa Kozłowicz... / miejscowość, data, imię, nazwisko, stanowisko/ Akta kontroli pozostają w dokumentacji Wojewody Wielkopolskiego. 20