PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Dokument z posiedzenia 2009 1.12.2004 B6-0000/2004 PROJEKT REZOLUCJI w celu przygotowania debaty w sprawie oświadczeń Rady i Komisji; projekt w odpowiedzi na oświadczenia Rady i Komisji zgodnie z art. 103 ust. 2 Regulaminu złożył w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie praw, priorytetów i zaleceń UE na 61. sesję Komisji Praw Człowieka ONZ w Genewie (14 marca - 22 kwietnia 2005 r.) RE\548060.doc PE 350.069v01-00
B6-0000/2004 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie praw, priorytetów i zaleceń UE na 61. sesję Komisji Praw Człowieka ONZ w Genewie (14 marca - 22 kwietnia 2005 r.) Parlament Europejski, - uwzględniając 61. sesję Komisji Praw Człowieka ONZ, która odbędzie się w Genewie w dniach 14 marca - 22 kwietnia 2005 r., - uwzględniając Traktat UE i jego postanowienia dotyczące praw człowieka, - uwzględniając art. I.3 ust. 3 i art. III.292 Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy, - uwzględniając Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej, - uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie roli Unii Europejskiej w propagowaniu praw człowieka i demokratyzacji w krajach trzecich (COM(2001)252) oraz swoją rezolucję w sprawie tego komunikatu z dnia 25 kwietnia 2002 r. 1, - uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie praw człowieka na świecie w roku 2003 oraz polityki Unii Europejskiej w zakresie praw człowieka, 2 - uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Komisji Praw Człowieka ONZ w okresie od roku 1996, - uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 stycznia 2004 r. w sprawie stosunków między UE a Narodami Zjednoczonymi, uwzględniając art. 103 ust. 2 Regulaminu, A. zważywszy, że jednym z głównych celów Unii Europejskiej musi być utrzymanie uniwersalności i niepodzielności, jak również współzależności i wzajemnego skorelowania wszystkich praw człowieka, w tym praw obywatelskich, ekonomicznych, społecznych i kulturalnych oraz tak zwanych praw człowieka trzeciej generacji, jak prawo do rozwoju, do pokoju i prawo do zdrowego środowiska, B. zważywszy, że ochrona i propagowanie praw człowieka i praw podstawowych znajdują się wśród podstawowych zasad Unii, C. zważywszy, że propagowanie i obrona praw człowieka oraz ich obrońców, demokracja i rządy prawa mają dla Unii Europejskiej pierwszorzędne znaczenie przy 1 Dz.U. C 131 E z 05.06.03, str. 147. 2 P5_TA(2003)0375. 3 P5_TA(2004)0037. RE\548060.doc PE 350.069v01-00 2/8 RE\548060P
wszelkich kontaktach z krajami trzecimi, w szczególności we wspólnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa oraz polityce rozwoju i współpracy, D. zważywszy, że Komisja Praw Człowieka jest jednym z głównych organów ONZ promującym i chroniącym prawa człowieka na świecie, E. przyjmując z zadowoleniem inicjatywy Unii Europejskiej przedstawione na 60. sesji Komisji Praw Człowieka ONZ, a wśród nich osiem rezolucji poświęconych poszczególnym krajom i dwie rezolucje tematyczne, jak również liczne rezolucje, jakim UE udzieliła swojego poparcia, stając się jednym z najbardziej zaangażowanych uczestników Komisji, F. przyjmując z zadowoleniem ponowne wprowadzenie rezolucji w sprawie Demokratycznej Republiki Kongo, Birmy, Burundi, sytuacji na okupowanych terytoriach palestyńskich, 1 Białorusi, Korei Północnej i Turkmenistanu, jak również oświadczeń Prezydium w sprawie Timoru Wschodniego i Kolumbii, G. zaniepokojony faktem nieprzyjęcia rezolucji dotyczących szeregu krajów, w odniesieniu do których Parlament Europejski wezwał Unię Europejską do zaproponowania lub poparcia rezolucji, a mianowicie: Czeczenii, Iranu, Pakistanu, Indii, Indonezji, Wybrzeża Kości Słoniowej, Algierii, Tunezji, Libii, Arabii Saudyjskiej, Republiki Środkowoafrykańskiej, H. zaniepokojony faktem, że proponowana przez UE rezolucja w sprawie Zimbabwe, jak również rezolucja w sprawie Chin, zostały odrzucone na 60. sesji Komisji Praw Człowieka, I. zaniepokojony w szczególności wnioskiem o niepodejmowanie działań przyjętym z inicjatywy Konga w sprawie Zimbabwe, jak również w sprawie Chin, z inicjatywy tych ostatnich, J. przyjmując z zadowoleniem fakt, że na 60. sesji Komisji Praw Człowieka zdecydowanie potępiono karę śmierci, większą liczbą głosów niż w latach poprzednich, i potwierdzono, że państwo, które otrzymało wniosek o ekstradycję w związku z oskarżeniem o przestępstwo zagrożone karą śmierci, zobowiązane jest odmówić jego przyjęcia, jeśli nie ma pewności, że kara śmierci nie zostanie wykonana, K. podkreślając, w związku z powyższym, fakt, że celem UE jest przyjęcie przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucji ustanawiającej ogólnoświatowe moratorium na wykonywanie kary śmierci, jako pierwszy krok prowadzący do jej powszechnego zniesienia, L. przypominając swoje oburzenie i poruszenie masowymi atakami terrorystycznymi z 11 września i 11 marca, oraz swoją solidarność z ofiarami i bólem i cierpieniem ich rodzin, przyjaciół i krewnych, 1 Sytuacja w okupowanej Palestynie (2004/3), prawa człowieka w okupowanym syryjskim rejonie Wzgórz Golan (2004/8), kwestia naruszania praw człowieka na okupowanych terytoriach arabskich, w tym w Palestynie (2004/10), osiedla izraelskie na okupowanych terytoriach arabskich (2004/9), prawa człowieka w kontekście sytuacji Libańczyków zatrzymanych w Izraelu (2004/105). RE\548060.doc PE 350.069v01-00 3/8 RE\548060P
M. zważywszy, że walka z terroryzmem nie powinna być wykorzystywana przez żaden rząd do prowadzenia działań sprzecznych z zagwarantowanymi prawem podstawowymi prawami człowieka i zasadami demokracji i musi przyczyniać się do wzmocnienia rządów prawa i powyższych podstawowych zasad, N. zważywszy, że walka z terroryzmem oznacza przyjęcie szeroko zakrojonej strategii, która pozwoli na uwzględnienie źródeł poczucia zagrożenia, które mogą przyczyniać się do powstawania zjawiska terroryzmu, O. zważywszy na fakt, że dotyczący praw człowieka dialog prowadzony między UE a krajem trzecim nie powinien powstrzymywać UE przed złożeniem rezolucji w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w tym kraju ani udzieleniem poparcia inicjatywie kraju trzeciego, jak wyraźnie stwierdziła Rada w konkluzjach z 20 października 2004 r. w sprawie Chin i Iranu, jak również w wytycznych do prowadzenia dialogu w zakresie praw człowieka, P. zważywszy, że stały, konstruktywny dialog międzyinstytucjonalny pomiędzy Parlamentem Europejskim, Komisją i Radą ma zasadnicze znaczenie dla utrzymania konsekwencji i spójności działania Unii Europejskiej na 61. sesji Komisji Praw Człowieka, Q. przyjmując z zadowoleniem deklarację z Sana'a w sprawie demokracji, praw człowieka i roli Międzynarodowego Trybunału Karnego, przyjętą przez przedstawicieli państw arabskich i krajów Rogu Afryki, R. zaniepokojony działaniem komisji ONZ do spraw organizacji pozarządowych, w sytuacji, gdy w ostatnich latach niektórym organizacjom międzynarodowym promującym demokrację i prawa człowieka na świecie wytoczono procesy polityczne w krajach niedemokratycznych, S. zaniepokojony faktem, że Komisja Praw Człowieka zbyt często sprzeniewierza się celowi obrony praw i stara się raczej chronić swoich członków oskarżonych o nadużycia, jak to podkreślił organ wyznaczony przez Sekretarza Generalnego ONZ do zaprojektowania reformy tej instytucji. Uwagi ogólne 1. potwierdza, że poszanowanie, propagowanie i zachowanie powszechności praw człowieka jest częścią etycznego i prawnego dorobku Unii Europejskiej, na której opiera się jedność Europy i rządzące nią zasady; 2. potwierdza potrzebę ściślejszej konsultacji, współpracy i koordynacji pomiędzy UE a ONZ, w szczególności Komisją Praw Człowieka; Sytuacja w poszczególnych krajach 3. wzywa UE, by nie zapominając, że poniższa lista nie jest kompletna i że okoliczności w poszczególnych krajach znacznie się różnią, a sytuacja w niektórych krajach znacznie się poprawiła, zaproponowała lub poparła rezolucje w sprawie: RE\548060.doc PE 350.069v01-00 4/8 RE\548060P
Chin, potępiając w szczególności nadużycia w postaci zatrzymań na podstawie arbitralnych decyzji, represje w Tybecie, w Xinjiang, wobec ruchu Falun Gong, jak również represje wszelkich form opozycji politycznej, oraz żądając natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia więźniów politycznych i poszanowania wolności opinii, sumienia i wyznania; żądając ratyfikacji Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych; potępiając zbyt częste i nieuzasadnione stosowanie kary śmierci i żądając przyjęcia moratorium na jej wykonywanie, jak również ratyfikacji drugiego protokołu do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych; Iranu, Pakistanu, Indii (zważywszy w szczególności na sytuację w Gudżarat), Indonezji (zważywszy w szczególności na sytuację w Aceh i Papui), Nepalu, Korei Północnej, Wietnamu, Kolumbii, Kuby i Haiti, Iraku, potępiając łamanie praw człowieka i prawa humanitarnego w szczególności, egzekucje cywilów, branie zakładników i ich barbarzyńskie egzekucje; utrudnianie dostępu do opieki lekarskiej, tortury stosowane wobec społeczności cywilnych, wprowadzenie trybunałów wojskowych nierespektujących zasady prawa do sprawiedliwego procesu; potępiając przywrócenie przez tymczasowy rząd iracki kary śmierci; postulując jak najszybsze przeprowadzenie śledztwa przez władze irackie w sprawie zarzutów łamania praw człowieka i zbrodni wojennych popełnionych przez ostatnie trzy dekady oraz ukaranie winnych; podkreślając prawo każdego zatrzymanego do sprawiedliwego, zgodnego z prawem międzynarodowym, postępowania prawnego; terytoriów okupowanych przez Izrael i strefy autonomii palestyńskiej, Algierii, Mauretanii, Tunezji, Libii, Liberii, Arabii Saudyjskiej, Republiki Środkowoafrykańskiej, Wybrzeża Kości Słoniowej, Kamerunu, Demokratycznej Republiki Kongo, Erytrei, Togo, Zimbabwe i Sudanu, Czeczenii, potępiając liczne zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciw ludzkości, od których cierpią społeczności cywilne z winy władz rosyjskich, w szczególności porwania i zaginięcia, operacje nakierowane na konkretny cel, które nabrały charakteru systematycznego odwetu; potępiając sytuację kobiet, które szczególnie są celem powyższych działań odwetowych; ubolewając nad bezkarnością winnych tych zbrodni; potępiając systematyczne ataki armii rosyjskiej na prowadzących swoją działalność obrońców praw człowieka i stwarzane im trudności, zamachy i przeszkody dla wolności prasy, groźby wysuwane pod adresem osób wnoszących skargi przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka; wzywając do natychmiastowego podjęcia rokowań politycznych między stronami konfliktu, w celu znalezienia pokojowego rozwiązania; jak również w sprawie Białorusi, Turkmenistanu i Uzbekistanu; 4. wzywa, w związku z opinią doradczą Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie konsekwencji prawnych konstrukcji muru na okupowanym terytorium palestyńskim i jej zatwierdzeniem przez Zgromadzenie Ogólne, do przyjęcia rezolucji, w której zwróconoby się do Izraela o przestrzeganie prawa międzynarodowego i zaprzestanie naruszania jego zobowiązań międzynarodowych, co oznacza zawieszenie prac zmierzających do konstrukcji muru, jego rozebranie i unieważnienie wszelkich aktów RE\548060.doc PE 350.069v01-00 5/8 RE\548060P
prawnych i przepisów dotyczących jego wzniesienia, jak również o przestrzeganie swoich zobowiązań przez państwa trzecie i nieudzielanie poparcia budowie muru; Kwestie tematyczne 5. wzywa Prezydencję do zaproponowania lub poparcia rezolucji w sprawie: ochrony praw człowieka w kontekście walki z terroryzmem, bezkarności, niezawisłości sądów, tortur i więźniów, zaginięć i egzekucji zbiorowych, praw dzieci, a szczególnie dramatycznej sytuacji dzieci na obszarach konfliktów zbrojnych, praw kobiet (szczególnie praw reprodukcyjnych), obrońców praw człowieka, wolności prasy i ochrony dziennikarzy, ochrony wysiedleńców, tolerancji religijnej, ludności autochtonicznej, współczesnych form niewolnictwa (praca dzieci, przemyt ludzi i przemyt organów), orientacji seksualnej i identyfikacji z płcią, skrajnej biedy, protokołu dodatkowego do Paktu Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych, przedsiębiorstw w kontekście praw człowieka; 6. wzywa UE do dalszego wspierania grupy roboczej do spraw prawa do rozwoju w jej staraniach o wypracowanie jasnej metodologii wdrażania prawa do rozwoju; 7. wzywa Radę, Państwa Członkowskie i Komisję do intensyfikacji prac Komisji Praw człowieka ONZ, jak również prac podkomisji ONZ do spraw promowania i ochrony praw człowieka poświęconych kwestii populacji autochtonicznych, w szczególności grupy roboczej do spraw ludności autochtonicznej; 8. wzywa Radę i Komisję do poświęcenia należytej uwagi kwestii bezkarności w odniesieniu do naruszeń międzynarodowych praw człowieka i prawa humanitarnego; 9. wzywa UE do poparcia pełnego włączenia perspektywy kulturowej tożsamości płci do całego systemu Narodów Zjednoczonych; 10. ubolewa, że brazylijska inicjatywa w sprawie dyskryminacji pod względem orientacji seksualnej i identyfikacji z płcią upadła; ponownie zwraca się do Prezydencji o dalsze wysiłki na rzecz tej inicjatywy poprzez uzyskanie poparcia innych krajów dla rezolucji w tej sprawie; 11. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od roku 1997, z inicjatywy Unii Europejskiej, Komisja Praw Człowieka ONZ przyjmuje rezolucję wzywającą do zniesienia kary śmierci bądź jej możliwie jak największego ograniczenia; wzywa do działań na rzecz jej odnowienia podczas 61. sesji Komisji; 12. wzywa Komisję, Radę, Prezydencję i Państwa Członkowskie do dołożenia wszelkich starań, by następne Zgromadzenie Ogólne przyjęło rezolucję ustanawiającą światowe moratorium na wykonywanie kary śmierci jako pierwszy krok do zniesienia kary śmierci na świecie; 13. jednakowoż, wyraża zaniepokojenie możliwością spowolnienia bądź nawet odwrócenia tendencji abolicjonistycznych i wzywa wszystkie państwa, które nie zniosły kary śmierci, do działania zgodnie z rezolucją 2004/L94 przyjętą na 60. sesji Komisji Praw Człowieka; RE\548060.doc PE 350.069v01-00 6/8 RE\548060P
14. wzywa Prezydencję do zaproponowania rezolucji wzywającej Stany Zjednoczone do natychmiastowego wyjaśnienia sytuacji więźniów w Guantánamo, z poszanowaniem międzynarodowych standardów praw człowieka i prawa humanitarnego, oraz do umożliwienia bezstronnego i niezależnego dochodzenia w sprawie zarzutów tortur i niewłaściwego traktowania wszystkich osób pozbawionych wolności przez Stany Zjednoczone; ponawia apel o utworzenie mechanizmu niezależnej kontroli ONZ w celu kontroli i analizy wpływu środków podejmowanych w ramach walki z terroryzmem na prawa człowieka we wszystkich krajach; wzywa UE do poparcia jego utworzenia, jako kwestii najwyższej wagi; Skuteczne działanie instrumentów i mechanizmów ochrony praw człowieka 15. wzywa Radę i Komisję do działania na rzecz powszechnej ratyfikacji wszystkich instrumentów ochrony praw człowieka; 16. z zadowoleniem przyjmuje starania Unii Europejskiej na rzecz powszechnej ratyfikacji Statutu Rzymskiego Międzynarodowego Trybunału Karnego i wzywa Unię do dalszych starań; 17. wzywa Komisję do zaplanowania w budżecie funduszy na cel propagowania i śledzenia procesu z Sana a; 18. wzywa Prezydencję i Państwa Członkowskie do przedstawienia żądania, by, jako warunek wstępny członkostwa w Komisji Praw Człowieka, rządy (w szczególności członkowie Komisji) zobowiązane były do ratyfikacji podstawowych traktatów dotyczących praw człowieka, wypełnienia swoich obowiązków w zakresie zdawania sprawozdań, wydania otwartych zaproszeń dla ekspertów ONZ do spraw praw człowieka i podejmowania starań zmierzających do spełnienia ich zaleceń; 19. zwraca się szczególnie do nowych członków oraz przewodnictwa Komisji Praw Człowieka do wykorzystania kadencji w Komisji w celu wykazania swojego zaangażowania na rzecz praw człowieka poprzez podjęcie konkretnych kroków zmierzających do poprawy poszanowania praw człowieka w ich krajach; 20. wzywa Radę i Komisję do wsparcia ONZ w jej wysiłkach zmierzających do wysłania specjalnych sprawozdawców do spraw praw człowieka, według przydzielonych im zadań, do krajów, w których łamane są prawa człowieka, w szczególności do krajów związanych bliskimi kontaktami z UE; 21. wzywa Prezydencję i Państwa Członkowskie do zaproponowania lub poparcia rezolucji mającej na celu wzmocnienie specjalnych procedur Komisji Praw Człowieka, także poprzez przydział środków na wsparcie ich sprawnego działania; 22. wyraża ubolewanie z powodu obniżenia jakości niektórych debat Komisji Praw Człowieka ONZ, które koncentrują się na wspieraniu krajów oskarżonych o łamanie praw człowieka, i zwraca się do Prezydencji i Państw Członkowskich o przedstawianie deklaracji zbiorowych bądź indywidualnych, jak również pytań i deklaracji w związku ze RE\548060.doc PE 350.069v01-00 7/8 RE\548060P
sprawozdaniami z procedur specjalnych; 23. wzywa Komisję, Radę i Państwa Członkowskie do uważnego monitorowania procedur i decyzji podejmowanych przez komisję ONZ do spraw organizacji pozarządowych w celu zapobiegania i niedopuszczenia do jakiegokolwiek naruszenia podstawowego prawa do swobody wypowiedzi tych organizacji w ramach Komisji Praw Człowieka; 24. wzywa Prezydencję Rady do zaproponowania lub poparcia rezolucji ustanawiającej skuteczny system kontroli i oceny stosowania przez rządy zaleceń Komisji oraz specjalnych procedur, celem zwiększenia odpowiedzialności państw; Przygotowanie 61. sesji Komisji Praw Człowieka i prace po jej zakończeniu 25. potwierdza potrzebę koordynacji, uzgodnień i dobrego przygotowania Unii Europejskiej przed, podczas i po 61. sesji Komisji Praw Człowieka, celem wniesienia swojego wkładu do jej prac w sposób skuteczny i efektywny; 26. zwraca się do Konferencji Przewodniczących o powołanie spośród posłów do Parlamentu Europejskiego delegacji ad hoc na 61. sesję Komisji Praw Człowieka ONZ; 27. wzywa Radę i Komisję do złożenia na posiedzeniu plenarnym Parlamentu pełnego sprawozdania z wyników prac Komisji Praw Człowieka nie później niż w maju 2005 r.; podkreśla, że sprawozdanie to powinno nie tylko omawiać szczegółowo kwestie, w sprawie których UE i jej Państwa Członkowskie zaproponowały lub poparły rezolucje, i działania podejmowane przez UE podczas sesji Komisji Praw Człowieka ONZ, ale również wskazywać, kiedy i dlaczego rezolucji nie zaproponowano; 28. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji do Rady, Komisji, rządów i parlamentów Państw Członkowskich, Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, Rady Europy oraz rządów państw, o których mowa w niniejszej rezolucji. RE\548060.doc PE 350.069v01-00 8/8 RE\548060P