Dokument z posiedzenia PROJEKT REZOLUCJI. złożony w następstwie oświadczeń Rady i Komisji

Transkrypt

1 Parlament Europejski Dokument z posiedzenia B8-0854/ PROJEKT REZOLUCJI złożony w następstwie oświadczeń Rady i Komisji zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie niedawnych wydarzeń w Polsce i ich wpływu na prawa podstawowe określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (2016/0774(RSP)) Rebecca Harms, Judith Sargentini, Ulrike Lunacek, Benedek Jávor, Michèle Rivasi, Terry Reintke, Karima Delli, Reinhard Bütikofer, Ernest Maragall, Josep-Maria Terricabras, Helga Trüpel w imieniu grupy Verts/ALE RE\ doc PE v01-00 Zjednoczona w różnorodności

2 B8-0854/2016 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie niedawnych wydarzeń w Polsce i ich wpływu na prawa podstawowe określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (2016/0774(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając Traktaty Unii Europejskiej, w szczególności art. 2, 3, 6 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 marca 2014 r. pt. Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności (COM(2014)0158), uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, uwzględniając europejską konwencję praw człowieka (EKPC), uwzględniając debatę na temat sytuacji w Polsce, która odbyła się w Parlamencie w dniu 19 stycznia 2016 r., uwzględniając swą rezolucję w sprawie sytuacji w Polsce z dnia 13 kwietnia 2016 r. 1, uwzględniając opinię Komisji z dnia 1 czerwca 2016 r. w sprawie praworządności w Polsce, uwzględniając opinię Komisji Weneckiej z dnia 11 marca 2016 r. dotyczącą zmiany Ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym, uwzględniając opinię Komisji Weneckiej z dnia 13 czerwca 2016 r. dotyczącą przyjętej w dniu 15 stycznia 2016 r. zmiany Ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, uwzględniając sprawozdanie Komisarza Praw Człowieka Rady Europy z dnia 15 czerwca 2016 r. sporządzone w następstwie jego wizyty w Polsce w dniach 9 12 lutego 2016 r., uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, że zgodnie z art. 2 TUE Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości, to jest na wartościach wspólnych dla wszystkich państw członkowskich, których musi przestrzegać UE, jak i każde państwo członkowskie we wszystkich podejmowanych działaniach; B. mając na uwadze, że praworządność jest podstawą demokracji i jedną z fundamentalnych zasad UE, funkcjonującą na zasadzie domniemania wzajemnego 1 Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0123. PE v /5 RE\ doc

3 zaufania, że państwa członkowskie przestrzegają zasad demokracji, praworządności i praw podstawowych zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i EKPC; C. mając na uwadze, że Polska jako jedno z największych państw członkowskich nienależących do strefy euro będzie miała do odegrania ważną rolę w kształtowaniu wspólnej przyszłości Unii; D. mając na uwadze, że niedawne wydarzenia w Polsce wzbudziły obawy co do zdolności Trybunału Konstytucyjnego do pełnienia przypisanej mu roli strażnika konstytucji i do gwarantowania poszanowania praworządności; E. mając na uwadze, że Komisja Wenecka wyraźnie stwierdziła, iż Trybunał Konstytucyjny nie może pełnić roli gwaranta prymatu konstytucji w Polsce; mając na uwadze, że Komisja Wenecka ostrzegła, iż paraliż Trybunału zagrozi demokracji, prawom człowieka i praworządności; F. mając na uwadze, że Komisja postanowiła rozpocząć zorganizowany dialog w obrębie ramowej procedury oceny praworządności i skierowała do rządu polskiego pismo w celu uzyskania wyjaśnienia odnośnie do sytuacji panującej w Polsce; mając na uwadze, że Komisja postanowiła nadać formalny charakter swej ocenie aktualnej sytuacji w opinii w sprawie praworządności z dnia 1 czerwca 2016 r.; G. mając na uwadze, że niedawna zmiana Ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw wzbudziła poważne obawy Komisji Weneckiej, iż gwarancje procesowe oraz warunki materialne określone dla wdrażania tajnej kontroli są niewystarczające, aby zapobiec nadmiernemu stosowaniu tej kontroli i nieuzasadnionemu ingerowaniu w prywatność obywateli; H. mając na uwadze, że przyjęta niedawno w bardzo szybkim tempie ustawa antyterrorystyczna nie zawiera odpowiednich zabezpieczeń przeciwko arbitralnym działaniom władz; I. mając na uwadze, że niedawne zmiany Kodeksu postepowania karnego zaowocowały przywróceniem przepisu o tym, że potrzeba zastosowania tymczasowego aresztowania może być uzasadniona stopniem surowości grożącej oskarżonemu kary; J. mając na uwadze, że niedawne zmiany ustawy o prokuraturze spowodowały połączenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, a także rozszerzyły zakres uprawnień Prokuratora Generalnego / Ministra Sprawiedliwości w zakresie powoływania i odwoływania prokuratorów, wydawania im instrukcji w poszczególnych sprawach, a także podejmowania decyzji o przekazywaniu mediom informacji dotyczących dokumentacji związanej z postępowaniami; K. mając na uwadze, że niedawne zmiany do ustawy o radiofonii i telewizji doprowadziły do natychmiastowego wygaśnięcia mandatów członków zarządów i rad nadzorczych jednostek publicznej radiofonii i telewizji, a także zapewniły Ministrowi Skarbu prawo odwoływania członków zarządów oraz rad nadzorczych, a także powoływania ich na czas nieokreślony; mając na uwadze, że Sejm przedstawił projekt bardziej kompleksowych przepisów dotyczących mediów publicznych, nie przeprowadziwszy RE\ doc 3/5 PE v01-00

4 konsultacji publicznych na etapie ich przygotowania; mając na uwadze, że projekt ustawy o Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, aktualnie rozpatrywany przez Sejm, nie gwarantuje w pełni niezależności tej Rady; L. mając na uwadze, że obecne prawo aborcyjne w Polsce już jest jednym z najbardziej restrykcyjnych w UE, a Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekał przeciwko Polsce w szeregu spraw ze względu na restrykcyjną interpretację tego prawa; mając na uwadze, że grupa obywateli pracuje nad ustawą mającą wprowadzić całkowity zakaz aborcji, co oznaczałoby, że będzie ona zabroniona za wyjątkiem przypadków, w których konieczne jest ratowanie życia matki; mając na uwadze, że w przygotowaniu jest również projekt ustawy z zakresu prawa cywilnego wspierany przez organizacje pozarządowe i organizacje kobiet, w którym wzywa się do liberalizacji dostępu do opieki w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tym zakresie; M. mając na uwadze, że coraz bardziej wrogi ton debaty publicznej, jeżeli chodzi o osoby LGBTI i ich prawa sprzyja coraz liczniejszym atakom na instytucje LGBTI w Polsce; N. mając na uwadze, że prezydent zgłosił weto do zmian ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym; O. mając na uwadze, że minister środowiska zatwierdził plan bardziej ekstensywnej wycinki drzew w Puszczy Białowieskiej; mając na uwadze, że wycinka rozpoczęła się w maju; 1. uważa, że kluczowe znaczenie ma zapewnienie pełnego poszanowania wspólnych wartości europejskich zapisanych w art. 2 TUE; 2. uważa, że wszystkie państwa członkowskie muszą w pełni przestrzegać prawa UE w praktyce legislacyjnej i administracyjnej oraz że wszelkie ustawodawstwo, w tym prawo pierwotne wszystkich państw członkowskich i kandydatów do członkostwa, musi odzwierciedlać podstawowe wartości europejskie, w szczególności zasady demokracji, praworządność oraz prawa podstawowe, i być z nimi zgodne; 3. jest poważnie zaniepokojony tym, że faktyczny paraliż Trybunału Konstytucyjnego w Polsce zagraża demokracji, prawom człowieka i praworządności; zauważa, że jedynie właściwie funkcjonujący Trybunał Konstytucyjny jest w stanie zapewnić skuteczną kontrolę nowo przyjmowanego ustawodawstwa, które w szeregu przypadków budziło obawy pod względem tempa przyjmowania go, braku właściwych konsultacji w jego sprawie oraz jego wpływu na prawa podstawowe; 4. wzywa rząd polski do przestrzegania, publikowania i pełnego oraz bezzwłocznego wykonywania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego; 5. wzywa rząd polski do zrealizowania w pełni zaleceń Komisji Weneckiej; podziela opinię Komisji Weneckiej, że konstytucja polska oraz normy i standardy europejskie i międzynarodowe wymagają, aby orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego były przestrzegane; 6. wspiera decyzję Komisji o wydaniu opinii na temat praworządności w obrębie ramowej procedury oceny praworządności; wzywa Komisję, by w przypadku braku PE v /5 RE\ doc

5 bezzwłocznego zastosowania się przez rząd polski do opinii oraz zaleceń Komisji Weneckiej uruchomiła kolejny etap ramowej procedury oceny praworządności poprzez wydanie zalecenia w sprawie praworządności; 7. wzywa Komisję do uwzględnienia w zorganizowanym dialogu, jaki prowadzi z rządem polskim, innych decyzji podjętych przez władze polskie, które wzbudziły obawy co do ich prawomocności i potencjalnego wpływu na prawa podstawowe; nalega, by władze polskie dokonały przeglądu Ustawy o Policji, ustawy antyterrorystycznej, Kodeksu postępowania karnego, a także przepisów dotyczących mediów zgodnie z zaleceniami Komisji Weneckiej oraz Komisarza Praw Człowieka Rady Europy; wzywa władze polskie do uznania niezbywalnego prawa kobiet do nienaruszalności cielesnej i psychicznej, a także do niezależności w podejmowaniu decyzji m.in. jeżeli chodzi o prawo dostępu do pełnego wachlarza usług z zakresu zdrowia reprodukcyjnego, w tym bezpiecznej i legalnej aborcji; z całą mocą wspiera wniosek wysunięty przez organizacje pozarządowe i organizacje kobiet, w którym wezwano do liberalizacji dostępu do opieki w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw z nimi związanych; dostrzega wysiłki rządu polskiego w zakresie wspierania rodzin i dzieci, szczególnie ze środowisk mniej uprzywilejowanych, i wzywa rząd do uwzględnienia w prowadzonych działaniach wszystkich rodzajów rodzin, a także do zapewnienia odpowiedniej opieki nad dziećmi; apeluje ponadto do władz polskich o zapewnienie pełnego poszanowania praw przedstawicieli mniejszości, w tym mniejszości językowych; z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie przez Komisję w dniu 16 czerwca 2016 r. procedury o uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z wycinką drzew w Puszczy Białowieskiej; 8. nalega na władze polskie, aby w pełni i uczciwie współpracowały z Komisją w obrębie ramowej procedury oceny praworządności oraz w innych kwestiach; 9. wzywa Komisję, by na bieżąco i szczegółowo informowała Parlament o wszystkich ocenach, postępie prac oraz podjętych działaniach; zwraca się do Komisji, by przedstawiła wnioski w sprawie skuteczniejszego mechanizmu reakcji UE na naruszanie praw podstawowych; 10. zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Europy oraz prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. RE\ doc 5/5 PE v01-00