Butle do gazów- konstrukcja, badania, dopuszczenie do obrotu Sławomir Gobcewicz Urząd Dozoru Technicznego

Butle do gazów.. Urząd Dozoru Technicznego Ustawa z dnia 21 grudnia 2000r; Dz. U. nr 122; poz. 1321; Art.1 Ustawa określa zasady, zakres i formy wykonywania dozoru technicznego oraz jednostki właściwe do ich wykonywania.

Art.2.2 Dozorem technicznym są określone ustawą działania zmierzające do bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002r (Dz. U. nr 120; poz.1021) w sprawie rodzajów urządzeń podlegających dozorowi technicznemu:

1. Dozorowi technicznemu podlegają następujące rodzaje urządzeń technicznych: e) Zbiorniki przenośne zmieniające miejsce między napełnieniem a opróżnieniem o poj. Większej niż 0,35l i nadciśnieniu wyższym niż 0,5 bar przeznaczone do magazynowania lub transportowania cieczy lub gazów,.

Ustawa o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. nr 199, poz.1671) Art.6 Jeżeli przepisy umowy ADR zobowiązują właściwą władzę krajową lub upoważnioną przez nią organizację do wykonywania odpowiednich czynności administracyjnych czynności tych dokonują;

3) Prezes UDT- w sprawach nadzoru nad wytwarzaniem i wykonywaniem badań okresowych butli. BUTLA oznacza transportowe naczynie ciśnieniowe o pojemności wodnej nie większej niż 150l (jednoprzestrzeniowy, nieizolowany).

Materiały stosowane na butle (6.2.1.2 ADR). - Stal węglowa; - Stal stopowa (np.34crmo4); - Miedź; - Stopy aluminium; - Materiał kompozytowy (ew. z wkładką Al.) - Materiały syntetyczne; - Szkło;

- świadectwo odbioru 3.1B lub 3.1C PN- EN 10204+A1- Wyroby metalowe- Rodzaje dokumentów kontroli, skład chemiczny, wskaźniki wytrzymałościowe.

Projektowanie i konstrukcja. -Butle stalowe bez szwu: PN-EN1964-1; 1; -Butle spawane do LPG: PN-EN1442; -Butle aluminiowe (ze stopów aluminium): -Butle kompozytowe: (LPG; elementy MEGC) Zgodność materiału butli i zaworu z zawartością gazu ISO 11114:1

Minimalną grubość ścianki określa się metodą obliczeniową z uwzględnieniem: -ciśnienia obliczeniowego (nie może być niższe niż ciśnienie próbne);

-temperatur obliczeniowych (-20/50 st. C); -maksymalnych naprężeń; -współczynników materiałowych (Re; Rm); Wg PN-EN1964-1 1 Butle do transportu gazu Grubość ścianki powinna być określona za pomocą obliczeń lub może być określana doświadczalnie. Dla butli o średnicy D=229mm, ppr=300bar, min.go=4,85mm; stopa butli=9,7mm.

Metody produkcji butli stalowych: -kucie i ciągnięcie z bloczków; -ciągnięcia części cylindrycznej i formowania szyjki; -spęcznienia i formowania w matrycy; -kucia profilowego z rur; -z blachy metodą tłoczenia na zimno;

Butle do acetylenu: PN-EN 1800 PN-EN 12863 Butla do acetylenu zbudowana jest ze stalowego płaszcza (najczęściej bez szwu) oraz powinna być całkowicie wypełniona dopuszczoną przez właściwą władzę, równomiernie rozłożoną masą porowatą, która:

- Nie uszkadza naczynia i nie wytwarza szkodliwych lub niebezpiecznych mieszanin z acetylenem lub rozpuszczalnikiem, - Zapobiega rozprzestrzenianiu się rozkładu acetylenu; - Jest odporna na wstrząsy i kruszenie;

Masa porowata: Jedno lub wieloskładnikowy materiał wprowadzony do butli lub utworzony w niej, w celu jej wypełnienia, który dzięki swej porowatości pozwala na absorbcję roztworu rozpuszczalnik / acetylen.

Masa porowata może być: Monolityczna-składająca się ze stałego produktu uzyskanego w wyniku reakcji pomiędzy materiałami lub przez połączenie materiałów lepiszczem. Niemonolityczna (sypka), składająca się z ziarnistych, włóknistych lub podobnych materiałów, bez dodatku lepiszcza.

Zadaniem wypełniacza jest zatrzymanie procesu rozpadu i niedopuszczenie do eksplozji. Porowatość-stosunek objętości rozpuszczalnika, którym można wypełnić butlę wypełnioną masą, do pojemności wodnej butli bez masy porowatej [%].

AGA-4 - porowatość (89-92%); 92%); UL-1 (88.5-91,5%); BOC-1 (88 92%); SIAD ~92%; AMP (90-92%);

Wytwarzanie butli do acetylenu: - Procedura badania typu; - Preparacja butli- wypełnienie butli masą porowatą; - Procedura badań odbiorczych końcowa ocena zgodności;

Badania odbiorcze u wytwórcy: Zastosowanie procedur (moduł) oceny zgodności wg dyrektywy 99/36/WE potwierdza, że wymagania umowy ADR (6.2) zostały spełnione. (wybiera producent). Procedury oceny zgodności ustala się biorąc pod uwagę kategorię, do której urządzenie zostało zaliczone. (iloczyn PH *V).

Ocena zgodności- sprawdzenie, przed wprowadzeniem do obrotu, ciśnieniowego urządzenia transportowego, projektu lub procesu jego wytwarzania, w zakresie zgodności z wymaganiami technicznymi zawartymi w umowie ADR, regulaminie RID.

Ocenę zgodności wykonują jednostki notyfikowane do stosownej dyrektywy w odpowiednim zakresie przez właściwego ministra. Dyrektywa 99/36/WE w art.10, pkt.2, nie naruszając wymagań określonych w dyrektywie 94/55/WE (ADR) wprowadza oznakowanie znakiem : Π

Znak ten powinien być naniesiony w sposób widoczny i trwały i powinien mu towarzyszyć nr identyfikacyjny jednostki notyfikowanej, która przeprowadziła ocenę zgodności: Π 1433

Ponowna ocena zgodności sprawdzenie znajdującego się w obrocie ciśnieniowego urządzenia transportowego w zakresie zgodności z wymaganiami określonymi w umowie ADR, na żądanie właściciela, jego upoważnionego przedstawiciela albo użytkownika, w celu potwierdzenia zgodności z tymi wymaganiami.

Ocenę zgodności oraz ponowną ocenę zgodności ciśnieniowych urządzeń transportowych przeprowadza notyfikowana jednostka kontrolująca. Ciśnieniowe urządzenia transportowe po przeprowadzeniu procedury uznaje się zgodne z wymaganiami, nanosi się oznakowanie Π 1433

Butle wprowadzone do obrotu przed dniem 1.05.2004r, napełniane i badane wyłącznie na terytorium RP, nie podlegają ponownej ocenie zgodności na podstawie art.58 ust.3 ustawy z dn.1 lipca 2005r o zmianie ustawy o przewozie drogowym materiałów niebezpiecznych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 141, poz. 1183 i 1184).

Butle wyprodukowane, wprowadzone do obrotu i oznakowane zgodnie z przepisami obowiązującymi do 31 grudnia 2002r mogą być nadal oznakowane zgodnie z tymi przepisami, należy spełnić wymagania w zakresie badań okresowych zawartych w instrukcji pakowania P200. (1.6.2.1; 1.6.2.3 ADR)

Oznakowanie (6.2.1.7 ADR): Znaki certyfikacyjne: - Nr normy stosowanej do projektowania, konstrukcji i badania; - Znak identyfikacyjny kraj zatwierdzenia; - Znak identyfikacyjny jednostki kontrolującej;

-datę badania odbiorczego; tj. rok 4 cyfry i następujący po nim miesiąc 2 cyfry oddzielone ukośnikiem / 2009/05 ( brak okresu ważności, stempla) Znaki eksploatacyjne; Znaki produkcyjne;

Dopuszcza się inne znaki na częściach nie będących ścianką boczną pod warunkiem, że są one naniesione w strefach o niskim naprężeniu i nie są one takiego rozmiaru i głębokości, że nie będą powodować szkodliwych koncentracji naprężeń. Takie znaki nie powinny być sprzeczne z wymaganymi znakami.

Nazwa właściciela butli- wymagane na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. nr 7; poz.59 z dn. 23.12.2003r) W sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu.

Kod barwny butli do gazów (z wyłączeniem LPG). Norma PN-EN 1089-3:2004 ustala system kodowania barwnego mający na celu identyfikację zawartości butli do gazów technicznych i medycznych.

Badania okresowe: (6.2.1.6 ADR); Naczynia ciśnieniowe wielokrotnego napełniania powinny podlegać badaniom okresowym w odstępach czasu podanych w instrukcji pakowania P200. Szczegółowy zakres badania określają stosowne normy:

PN-EN 1968: Butle do gazów - Okresowa kontrola i badania stalowych butli do gazów bez szwu. PN-EN 1802: Butle do gazów - Okresowa kontrola i badania butli do gazów bez szwu ze stopu aluminium.

PN-EN 1440:Butle spawane ze stali do wielokrotnego napełniania gazem ciekłym ropopochodnym LPG ( nie jest wskazana przez ADR); PN-EN 12863: Butle do gazów okresowa kontrola i konserwacja butli do rozpuszczonego acetylenu;

PN-EN 1803: Butle do gazów. Okresowa kontrola butli spawanych ze stali węglowej;

3. Terminy badań okresowych. Terminy badań okresowych butli podane są w załączniku B do EN 1968 i EN 1802. Są one zgodne z terminami badań okresowych butli podanych w instrukcji pakowania P200 ADR. Przykładowe terminy badań: - Ar, N2, He, H2, O2, CO2, powietrze - co 10 lat, - CO - wg EN 1968 - co 5 lat, wg EN 1802 - co 10 lat, - gazy korozyjne - co 3 lata.

4. Procedury badań okresowych. - identyfikacja butli i przygotowanie do badania, - badanie wizualne zewnętrzne (rewizja zewnętrzna), - badanie wizualne wewnętrzne (rewizja wewnętrzna), - badania dodatkowe, - sprawdzenie szyjki butli, - próba ciśnieniowa lub badanie ultradźwiękowe, - sprawdzenie zaworu, - działania końcowe, - odrzucenie butli nienaprawialnych.

Poszczególne badania powinny być wykonywane wg podanej kolejności. W szczególności rewizję wewnętrzną należy wykonać przed próbą ciśnieniową lub badaniem ultradźwiękowym.

5. Identyfikacja i przygotowanie butli do badań. Przed badaniem butli wszystkie oznaczenia na butli powinny być zidentyfikowane. Szczególnie należy sprawdzić butle przeznaczone do wodoru, tzn. wymaganie dotyczące maksymalnej granicy plastyczności (np. dla butli ze stali 34CrMo4 Rm<950 MPa, stosunek Re/Rm<0,9 tzn. Re<855 MPa) lub jeżeli butle są oznaczone zgodnie z EN 1089-11 to na butlach powinno być wybite H.

Wszystkie butle powinny być bezpiecznie opróżnione. Szczególną uwagę należy zwrócić na butle zawierające gazy palne, utleniające i toksyczne. Zawory zablokowane lub niedrożne mogą zostać udrożnione zgodnie z załącznikiem D do EN 1968 i EN 1802. W załączniku tym są przedstawione procedury sprawdzenia czy zawór jest drożny oraz sposoby jego udrożnienia, które są zależne od własności toksycznych, palnych lub utleniających zawartości butli.

Po bezpiecznym opróżnieniu butli należy wykręcić zawory butlowe. Jeżeli butle pochodzą z wiązek nie wyposażonych w zawory butlowe, złączki butlowe powinny być także wykręcone i sprawdzone czy mają wolny przelot z butli do atmosfery.

6. Rewizja zewnętrzna butli. 6.1. Przygotowanie do rewizji zewnętrznej. Wszystkie butle powinny być oczyszczone z luźnych warstw farby, produktów korozji, smaru, oleju i innych czynników mogących zostać usuniętych właściwymi metodami, np. przez: szczotkowanie, śrutowanie, czyszczenie wodą pod ciśnieniem, czyszczenie chemiczne itp. Należy zwrócić uwagę aby podczas czyszczenia nie uszkodzić butli.

6.2. Procedura rewizji zewnętrznej. Powierzchnia zewnętrzna butli powinna być sprawdzona czy nie występują: a) pęknięcia, rozwarstwienia, nacięcia, wypukłości (wszystkie takie uszkodzenia), b) wgniecenia (gdy głębokość przekracza 3 % średnicy zewnętrznej butli lub średnica wgniecenia jest 15 razy mniejsza od jego głębokości), c) uszkodzenia cieplne (ślady działania płomienia), zajarzenia łukiem elektr. (wszystkie takie uszkodzenia),

d) korozja - korozja ogólna - zajmująca ponad 20 % powierzchni butli (gdy głębokość korozji przekracza 10 % grubości ścianki lub grubość ścianki jest mniejsza od minimalnej grubości obliczeniowej), - korozja lokalna - zajmująca do 20 % powierzchni butli (gdy głębokość korozji przekracza 20 % grubości ścianki lub grubość ścianki jest mniejsza od minimalnej grubości obliczeniowej)

- korozja liniowa - korozja w kształcie wąskiej linii lub pojedyncze wżery, które znajdują się blisko siebie w linii (gdy długość linii korozyjnej przekracza średnicę zewnętrzną butli a jej głębokość przekracza 10 % grubości ścianki), e) inne uszkodzenia, takie jak szlifowanie oznaczeń (wszystkie takie uszkodzenia), f) integralność trwale przymocowanego osprzętu, g) stabilność butli - odchylenie od pionu stwarzające zagrożenie przewrócenia w trakcie eksploatacji.

7. Rewizja wewnętrzna. Wszystkie butle powinny być sprawdzone wewnątrz przy użyciu odpowiedniego oświetlenia w celu wykrycia wad, takich jak: korozja, pęknięcia, rozwarstwienia (kryteria oceny takie jak przy rewizji zewnętrznej). Należy zwrócić uwagę żeby zastosowane oświetlenie nie stwarzało zagrożenia dla przeprowadzającego badanie. Jeżeli wewnętrzne okładziny lub powłoki mogą przeszkodzić w rewizji wewnętrznej to należy je usunąć.

10. Próba ciśnieniowa lub badanie ultradźwiękowe. Każda butla musi zostać poddana próbie ciśnieniowej lub badaniu ultradźwiękowemu. 10.1. Próba ciśnieniowa. 10.1.1. Wymagania ogólne. Jako medium próbne zaleca się użyć płynu, najlepiej wody. Badanie może być przeprowadzone jako ciśnieniowa próba wytrzymałościowa lub jako próba rozszerzalności objętościowej.

Ciśnienie próbne powinno być zgodne z ciśnieniem wybitym na butli. Ciśnienie w butli należy zwiększać stopniowo aż do osiągnięcia ciśnienia próbnego. Ciśnienie próbne należy utrzymać przez co najmniej 30 sekund po odcięciu butli od źródła zasilania. W tym czasie ciśnienie nie może się zmniejszyć. W czasie całej próby ciśnieniowej należy przedsięwziąć szczególne środki ostrożności.

8. Badania dodatkowe. Jeżeli stwierdzone wady podczas rewizji zewnętrznej lub wewnętrznej nasuwają wątpliwości można przeprowadzić badania dodatkowe, np. : - ważenie butli (jako ocena stanu technicznego butli), - badania ultradźwiękowe, - inne badania nieniszczące.

9. Sprawdzenie szyjki butli. 9.1. Gwint wewnętrzny. Należy sprawdzić czy gwint wewnętrzny jest: - czysty i o prawidłowym kształcie, - bez uszkodzeń, - bez zadziorów, - bez pęknięć. Należy zwrócić uwagę, że pionowe linie poprzeczne do zwojów gwintu mogą nie być pęknięciami, tylko śladami gwintownika (rys. C.9)

10.2. Badania ultradźwiękowe ( UT ). Badania UT mogą być zastosowane po uzyskaniu zgody od kompetentnej osoby (UDT). Badania UT należy przeprowadzić zgodnie z załącznikami G do EN 1968 i H do 1802. Badaniom UT można poddać butle o pojemności nie mniejszej niż 2 l. Badania UT butli oparte są na wymaganiach badań UT rur zgodnie z ISO 9305, ISO 9764 i ISO 10543.

12. Działania końcowe. 12. 1. Suszenie, czyszczenie i malowanie. Wnętrze butli powinno zostać całkowicie osuszone odpowiednimi metodami, szczególnie po hydraulicznej próbie ciśnieniowej. Temperatura podczas suszenia butli stalowych nie może przekroczyć 300 C, butli aluminiowych poddanych podczas produkcji obróbce cieplnej i starzeniu nie może przekroczyć 150 C, butli aluminiowych nie poddanych podczas produkcji obróbce cieplnej nie może przekroczyć 80 C.

11. Sprawdzenie zaworów. Jeżeli zdemontowane zawory mają być ponownie wkręcone do butli, to należy je sprawdzić (wymaganie to dotyczy również złączek butlowych z wiązek butli). Metody sprawdzenia zaworów opisane są w załącznikach H do EN 1968 i I do EN 1802. Należy sprawdzić czy nie jest uszkodzony gwint zaworu, wrzeciono, pokrętło i cały zawór.

Należy także zwrócić uwagę na materiał uszczelnienia, czy można zastosować go do danego rodzaju gazu. Szczególną uwagę należy zwrócić, czy materiał uszczelnienia można zastosować do tlenu zgodnie z EN ISO 11114-2.

Zawory butli oraz kołpaki powinny spełniać wymagania zawarte w normach: PN-EN EN-849:1996/A2:2001 (załącznik A) Transportowe butle do gazów- Zawory butli... PN-EN EN- 962:1996/A2:2000 Butle do gazów Kołpaki ochronne zaworu i osłony zaworu do butli do gazu do celów medycznych i technicznych-projektowanie, konstrukcja i badania.

Zawory butli powinny być oznakowane znakiem Π lub CE. Wyposażenie obsługowe butli powinno być zaprojektowane w taki sposób, aby zapobiec uszkodzeniu mogącemu spowodować uwolnienie zawartości naczynia ciśnieniowego w normalnych warunkach manipulowania i przewozu.

12.4. Znakowanie. Po zbadaniu butli z wynikiem pozytywnym należy zgodnie z ADR trwale wybić na butli datę przeprowadzonego badania ( rok / miesiąc ) oraz cechę przeprowadzającego badanie. 12.5. Wyznaczenie daty następnego badania. Rok następnego badania powinien zostać pokazany w widoczny sposób np. na naklejce, krążku umieszczonym między zaworem a butlą lub wybity trwale na butli.

Zgodnie z ADR wysokość znaków wybijanych na butli zależna jest od jej średnicy: - butle o średnicy do 140 mm - wysokość znaków od 2,5 mm, - butle o średnicy od 140 mm - wysokość znaków od 5 mm. Przykładowe oznaczenie butli po badaniu okresowym: 07/11 17

12.6. Identyfikacja zawartości. Przed pierwszym napełnieniem po badaniu okresowym butle należy oznaczyć stosownie do przewidywanej zawartości zgodnie z ADR (naklejki) i EN 1089-3 (kod barwny ). Jeżeli będzie zmieniane przeznaczenie butli na inny gaz, to należy spełnić wymagania EN 1795 i ISO 11621.

13. Odrzucenie butli nienaprawialnych. Decyzja o odrzuceniu butli może zostać podjęta na każdym etapie badania okresowego. Po uzgodnieniu z właścicielem butlę należy zrobić nienaprawialną za pomocą jednej z metod: - mechaniczne zgniecenie butli, - wypalenie nieregularnego otworu zajmującego ok. 10 % części sferycznej butli, - ucięcie szyjki w nieregularny sposób, - pocięcie butli na dwie lub więcej nierównych części, - rozerwanie butli w bezpieczny sposób.

Badania okresowe butli acetylenowych: - Identyfikacja - Oględziny zewnętrzne płaszcza - Stan masy porowatej ( opad, rozluźnienie, ubicie) - Stan gwintu w szyjce butli - Badania dodatkowe

Urząd Dozoru Technicznego realizuje następujące zadania: 1. badania techniczne urządzeń technicznych w fazie ich eksploatacji; 2. nadzór nad wytwarzaniem i montażem urządzeń technicznych; 3. uzgadnianie modernizacji i napraw urządzeń technicznych; 4. uprawnianie zakładów wytwarzających, naprawiający lub modernizujących urządzenia techniczne podlegające;

5. uprawnianie osób (poświadczanie kwalifikacji): - wykonujących czynności spawania, zgrzewania, lutowania oraz przeróbkę plastyczną i obróbkę cieplną w toku wytwarzania, naprawy i modernizacji urządzeń technicznych oraz wytwarzania elementów stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji tych urządzeń, - obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne; 6. uznawanie laboratoriów przeprowadzających badania niszczące i nieniszczące wytwarzanych, montowanych, naprawianych lub modernizowanych urządzeń technicznych; 7. uzgadnianie programów szkoleń dla osób ubiegających się o uzyskanie zaświadczenia kwalifi

Urząd Dozoru Technicznego CERTYFIKACJA i OCENA ZGODNOŚCI Urząd Dozoru Technicznego dostosował swoją działalność do zasad stosowanych w Unii Europejskiej na polu zapewnienia bezpieczeństwa urządzeń technicznych. Struktury UDT i zakres ich działania ulegają stopniowym przeobrażeniom. Oprócz jednostki inspekcyjnej, działającej zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17020, ustanowiona została jednostka certyfikująca (UDT- CERT) W strukturze tej jednostki działają 3 specjalistyczne jednostki organizacyjne, akredytowane w Polskim Centrum Akredytacji:

Urząd Dozoru Technicznego Jednostka certyfikująca osoby,, która spełnia wymagania normy PN-EN ISO/IEC 17024. Certyfikacja obejmuje operatorów, obsługujących urządzenia techniczne, spajaczy, operatorów spawalniczych, specjalistów badań nieniszczących oraz inne zawody związane z bezpieczeństwem urządzeń technicznych i ich wytwarzaniem według przepisów europejskich. Jednostka certyfikująca osoby UDT-CERT posiada certyfikat uznania przez Europejską Federację Badań Nieniszczących (EFNDT) - certyfikat przedłużony do 26.02.2010 r.

Urząd Dozoru Technicznego Jednostka certyfikująca systemy zarządzania zajmująca się certyfikacją systemów zarządzania spełniających wymagania norm serii PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO 14001, PN-N N 18001 i PN-EN 729. Jednostka spełnia wymagania normy PN-EN ISO/IEC 17021:2007.. Jednostka prowadzi również zatwierdzanie systemów jakości w ramach oceny zgodności dla modułów D, E lub H, w ramach działalności UDT jako tzw. jednostki notyfikowanej. W przypadkach określonych prawem europejskim ocena ta stanowi równoważnik uprawnienia wytwórców przewidzianego w przepisach o dozorze technicznym. Numer akredytacji w PCA: AC 078

Urząd Dozoru Technicznego Jednostka certyfikująca wyroby,, spełniająca wymagania normy PN-EN 45011, zajmuje się badaniami typu, certyfikacją urządzeń technicznych i innych produktów wszędzie tam, gdzie system europejski tego wymaga lub klient chce potwierdzić na zasadzie dobrowolności spełnienie wymagań przez wyrób. Numer akredytacji w PCA: AC 100

Urząd Dozoru Technicznego BADANIA i EKSPERTYZY Centralne Laboratorium Dozoru Technicznego,, posiadające certyfikat akredytacji nr AB 001,, wydany przez Polskie Centrum Akredytacji, stanowi zaplecze badawczo-ekspertyzowe dozoru technicznego oraz UDT-CERT.

Urząd Dozoru Technicznego W ramach rozwijania działalności Urząd Dozoru Technicznego uzyskał również status Jednostki Notyfikowanej nr 1433 w odniesieniu do 11 dyrektyw Nowego Podejścia Unii Europejskiej. Zapraszamy do nas zainteresowanych wytwórców zamierzających korzystać z usług jednostki notyfikowanej lub pragnących uzyskać poprzez certyfikację ułatwienia w handlu z państwami Unii Europejskiej.

www.udt.gov.pl

Dziękuję za uwagę.