BAZA_1 Temat: Tworzenie i modyfikowanie formularzy. Do wprowadzania danych do tabel słuŝą formularze. Dlatego zanim przystąpimy do wypełniania danymi nowo utworzonych tabel, najpierw przygotujemy odpowiednie formularze. Ćwiczenie 1a Dodawanie do formularza przycisku polecenia 1. Otwórz formularz WypoŜyczenia w widoku Projekt. 2. Przeciągając krawędzie okna powiększ je nieco, aby zmieściły się w nim nowe elementy. 3. Aby dodać przycisk polecenia zamknięcia formularza, na przyborniku kliknij Przycisk polecenia, a następnie kliknij w pustym miejscu na formularzu i przeciągnij mysz, aby ustalić rozmiary przycisku. 4. W oknie Kategorie wybierz Operacje na formularzach, w oknie Akcje - Zamknij formularz. 5. Zamknij formularz zapisując zmiany. 6. Otwórz formularz WypoŜyczenia i sprawdź działanie utworzonego przycisku. Ćwiczenie 1b Dalsze modyfikacje formularzy 1. Dokonaj dalszej modyfikacji formularza WypoŜyczenia, dodając przyciski poleceń: Dodaj nowy rekord, Usuń rekord. 2. Dodaj pole tekstowe, w którym umieścisz tytuł formularza, w tym celu: 3. Przesuń w dół listwę Szczegóły, tak by między listwą Nagłówek formularza a Szczegóły było miejsce na tytuł. 4. W przyborniku kliknij przycisk Etykieta. 5. Umieść kursor myszy w polu Nagłówek formularza i przeciągnij z wciśniętym lewym przyciskiem myszy, aby zaznaczyć rozmiar etykiety. 6. Ustal rozmiar czcionki na 14, pogrubiona, kolor zmień na kontrastujący z tłem, kliknij we wnętrzu pola i wpisz tytuł WypoŜyczenia. 7. Po dokonaniu modyfikacji zamknij formularz, zapisując zmiany. 8. Otwórz formularz WypoŜyczenia i oglądnij wprowadzone zmiany. Powracając do widoku projekt, moŝesz wszystko usunąć lub poprawić. W podobny sposób zmodyfikuj pozostałe formularze. BAZA_2 Temat: Wyciąganie informacji z bazy - tworzenie kwerend. Kwerenda, czyli zapytanie, słuŝy do wyszukiwania i przeglądania w bazie danych jedynie tych informacji, które w danym momencie są nam potrzebne. Np. chcemy uzyskać listę osób, które nie oddały nam ksiąŝek, albo potrzebujemy listę tytułów ksiąŝek poŝyczonych przez Kowalskiego. Kwerendy działają podobnie jak filtry, poniewaŝ wybierają dane. Kwerendy, jednak, mogą wybierać dane z wielu tabel, podczas gdy filtry - wyłącznie z jednej. Ćwiczenie 2a Tworzenie prostej kwerendy z wykorzystaniem kreatora Utworzymy teraz kwerendę, która będzie wyświetlać listę osób i tytuły ksiąŝek, które aktualnie są wypoŝyczone. Potrzebne nam będą, w takim razie, dane z tabel WypoŜyczenia, Czytelnicy i KsiąŜki. 1. Uruchom program Microsoft Access i otwórz bazę biblioteka. 2. Przywróć zminimalizowane okno biblioteka, a następnie kartę Kwerendy. 3. Kliknij przycisk Nowy i wybierz opcje. Kreator prostych kwerend. 4. W polu Tabele/Kwerendy rozwiń dostępną listę i wybierz tabelę WypoŜyczenia. 5. Z pola Dostępne pola wybierz wszystkie, klikając przycisk [»]. 1
6. Powróć do pola Tabele/Kwerendy i tym razem wybierz tabelę Czytelnicy. 7. Tym razem z listy dostępnych pół wybierz tylko Nazwisko i Imię. 8. Znowu wróć do pola Tabele/Kwerendy i wybierz tabelę KsiąŜki. 9. Z listy dostępnych pól wybierz Tytuł. 10. Kliknij przycisk Dalej. 11. Upewnij się, Ŝe zaznaczona jest opcja Szczegółowa i kliknij Dalej - Utwórz. 12. Przejrzyj dane wyświetlone w kwerendzie. Czy rzeczywiście dane zostały przefiltrowane, tak jak zakładaliśmy? 13. Zamknij kwerendę, zapisując zmiany. Ćwiczenie 2b Tworzenie kwerendy wybierającej według nazwiska czytelnika Utworzymy teraz kwerendę, która po zapytaniu nas o nazwisko czytelnika poda nam listę aktualnie wypoŝyczonych przez niego ksiąŝek. Wykorzystamy utworzoną juŝ wcześniej kwerendę, odpowiednio ją modyfikując. 1. W otwartym oknie biblioteka kliknij kartę Kwerendy i wskaŝ utworzoną kwerendę Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝki i kliknij ją prawym przyciskiem myszy i wybierz Kopiuj. 2. Kliknij prawym przyciskiem na pustym miejscu, w tym samym oknie i daj polecenie Wklej. 3. Wpisz nazwę nowej kwerendy np.: Lista ksiąŝek wypoŝyczonych przez danego czytelnika (wg nazwiska), kliknij OK. 4. Mając zaznaczoną tę właśnie kwerendę, kliknij przycisk Projektuj. 5. Aby dodać kryterium podania nazwiska, w kolumnie Nazwisko wpisz: [Podaj nazwisko czytelnika:]. Pamiętaj o nawiasach kwadratowych! 6. Włącz sortowanie danych. W kolumnie Nazwisko w polu Sortuj wybierz z listy Rosnąco. To samo wykonaj w kolumnie Imię. 7. Uruchom kwerendę naciskając przycisk Uruchom [!]. 8. JeŜeli kwerenda działa poprawnie, to zamknij ją i zapisz zmiany. JeŜeli coś jest nie tak, jak zakładaliśmy, powróć do widoku projekt i popraw błędy. BAZA_3 Temat: Tworzenie raportów. Aby wyszukane w bazie danych informacje przedstawić w efektowny sposób, przygotujemy raporty i dodatkowe formularze. Ćwiczenie 3a Tworzenie raportów z wykorzystaniem kreatora 1. Uruchom program Microsoft Access i otwórz bazę biblioteka. 2. Przywróć zminimalizowane okno biblioteka, a następnie kartę Raporty. 3. Kliknij przycisk Nowy, wybierz opcję Autoraport Tabelaryczny, a w polu Wybierz tabelę lub kwerendę wybierz z listy kwerendę Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek. Kliknij przycisk OK. 4. Sprawdź poprawność przygotowanego raportu. 5. Zamknij raport i zapisz go pod nazwą Lista czytelników którzy nie oddali ksiąŝek. Ćwiczenie 3b Modyfikowanie raportu w widoku projekt PoniewaŜ tabelą podstawową w kwerendzie Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek jest tabela 2
WypoŜyczenia, to na raporcie umieszczony został tytuł WypoŜyczenia. Zmienimy go teraz, aby był taki sam jak nazwa kwerendy. 1. W otworzonym oknie Kwerendy kliknij nazwę Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek, a następnie przycisk Projektuj. 2. Kliknij w polu tekstowym z napisem WypoŜyczenia. Usuń ten napis, posługując się klawiszem Backspace, i wpisz nowy tytuł: Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek, wciśnij klawisz Enter. 3. Sprawdź efekty, przełączając się na Widok -> Podgląd układu. 4. JeŜeli widok Ci odpowiada, zamknij raport, zapisując zmiany. Nie zawsze jednak wyniki wyszukiwań chcemy od razu drukować. Czasem potrzebujemy je tylko przejrzeć, aby udzielić zainteresowanej osobie informacji. W tym celu stworzymy odpowiedni formularz. Nie będzie on wykorzystywany do wprowadzania danych, ale jedynie do ich przeglądania. Ćwiczenie 3c Tworzenie dodatkowego formularza 1. Otwórz okno Formularze i kliknij przycisk Nowy. 2. Zaznacz opcję Autoformularz Tabelaryczny i wybierz z dostępnej listy kwerendę Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek, a następnie przycisk OK. 3. Zmień widok, klikając na pasku menu kolejno Widok ^ Widok Projekt. 4. Przeciągnij w dół listwę Szczegóły. 5. Aby przeciągnąć etykietę Data wypoŝyczenia na dół, kliknij ją, a następnie najedź na nią kursorem myszy tak, aby zmienił się w dłoń. Wciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij na dół etykietę. 6. W ten sam sposób przesuń w dół pozostałe etykiety tzn. Data zwrotu, Nazwisko, Imię, Tytuł. 7. Na przyborniku kliknij przycisk Etykieta, na pasku narzędzi wybierz rozmiar czcionki 14, pogrubiona, kolor kontrastujący z tłem. 8. Ustaw się kursorem w górnej części nagłówka i przeciągnij z wciśniętym klawiszem myszy, aby ustalić rozmiar etykiety, wpisz tekst: Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek, wciśnij Enter. 9. Na pasku menu kliknij Widok ^ Widok Formularz i oglądnij wprowadzone zmiany. ZauwaŜ ewentualne niedociągnięcia w wyglądzie formularza. 10. Przejdź do Widoku Projekt i dokonaj koniecznych poprawek. JeŜeli etykiety nie są widoczne w całości, to moŝesz wykonać kilka róŝnych czynności (wszystkie oczywiście w Widoku Projekt): MoŜesz zmniejszyć czcionkę, klękając etykietę i wybierając nowy rozmiar czcionki. MoŜesz poprzesuwać odpowiednio wszystkie etykiety i odpowiednio do tego pola tekstowe. JeŜeli etykieta składa się z więcej niŝ jednego słowa, moŝesz kazać zawijać tekst, poprzez klikniecie etykiety i przeciągnięcie dolnego suwaka zaznaczenia w dół, dodając tym samym nowe linijki, w których zostanie automatycznie rozmieszczony tekst. 11. Po dokonaniu zmian, podglądnij Widok Formularz i zamknij formularz, zapisując zmiany. Ćwiczenie 3d Dodawanie przycisków poleceń do formularza 1. Otwórz formularz Lista czytelników, którzy... w widoku Projekt. 2. Przeciągając krawędzie okna powiększ je nieco, aby zmieściły się w nim nowe elementy. 3. Aby dodać przycisk polecenia zamknięcia formularza, na przyborniku kliknij Przycisk polecenia, a następnie kliknij w pustym miejscu na formularzu, w polu Szczegóły i przeciągnij mysz, aby ustalić rozmiary przycisku. 3
4. W oknie Kategorie wybierz Operacje na raportach, w oknie Akcje - Drukuj raport. Kliknij przycisk Dalej. 5. Z listy dostępnych raportów wybierz Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek, kliknij Dalej. 6. Zaznacz opcję Tekst, kliknij Dalej. 7. Kliknij przycisk Utwórz. 8. Sprawdź efekty klękając Widok - Widok Formularz. 9. Powtarzając czynności z punktów 3-8, utwórz przycisk polecenia zamykającego formularz. Wybierz tym razem opcje: Operacje na formularzach, Zamknij formularz i wybierz formularz Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek. 10. Obejrzyj efekty i zamknij formularz, zapisując zmiany. BAZA_4 Temat: Tworzymy własny Panel główny. PoniewaŜ nasza baza danych została zmieniona oraz dodane zostały nowe elementy i funkcje, dlatego ostatnim naszym zadaniem będzie teraz utworzenie nowego Panelu głównego. Trzeba bowiem, aby nowe moŝliwości zostały na nim uwidocznione. Utworzymy w sumie trzy formularze, które stanowić będą nowe centrum dowodzenia naszej bazy. Prezentują je poniŝsze rysunki. Pracę musimy zacząć od końca, czyli od utworzenia formularzy Wpisywanie danych i Wyszukiwanie informacji. aby określić rozmiar etykiety. 4. Wpisz tytuł Wpisywanie danych, naciśnij Enter. Część II: Dodawanie przycisków poleceń Część I: Tworzymy formularz Wpisywanie danych: Utworzenie tytułu 1. Powiększ pole Szczegóły, przeciągając jego dolną i prawą krawędź. 2. W przyborniku kliknij Przycisk polecenia. 1. W oknie Formularze kliknij przycisk Nowy i wybierz z listy Widok Projekt, kliknij OK. 2. W przyborniku kliknij przycisk Etykieta, ustal rozmiar czcionki na 18, pogrubiona, wybierz kolor tekstu. 3. Umieść kursor myszy w górnej części okna Szczegóły, wciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij, 3. Umieść kursor myszy w oknie Szczegóły, naciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij, aby określić rozmiar przycisku. 4. Wybierz opcję Operacje na formularzach, Otwórz formularz i kliknij Dalej. 5. Z listy dostępnych formularzy wybierz KsiąŜki, kliknij Dalej i jeszcze raz Dalej. 6. Zaznacz opcję Tekst, w polu obok skasuj proponowaną nazwę i wpisz Wpisywanie danych o ksiąŝkach, kliknij Dalej, a następnie Utwórz. 7. Powtórz czynności z punktów 5-9 i utwórz przyciski polecenia otwierające odpowiednio formularze Czytelnicy i Autorzy. Nadaj im odpowiednio nazwy Wpisywanie danych o czytelnikach i Wpisywanie danych o autorach. 8. Aby wyrównać utworzone przyciski, trzymając wciśnięty klawisz Shift, i kliknij kolejno przyciski, tak aby wszystkie zostały zaznaczone. Kliknij prawym przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybierz 4
polecenie Wyrównaj Do lewej. 9. Przełącz się na Widok Formularz, sprawdź działanie utworzonych przycisków. 10. JeŜeli wszystko jest w porządku, zamknij formularz, zapisując go pod nazwą Wpisywanie danych. Ćwiczenie 4b Tworzymy formularz Wyszukiwanie informacji Część I: Utworzenie tytułu Część II: Dodawanie przycisków poleceń 1. W oknie Formularze kliknij przycisk Nowy i wybierz z listy Widok Projekt, kliknij OK. 1. Powiększ pole Szczegóły, przeciągając jego dolną i prawą krawędź. 2. W przyborniku kliknij Przycisk polecenia. 2. W przyborniku kliknij przycisk Etykieta, ustal rozmiar czcionki na 18, pogrubiona, wybierz kolor tekstu. 3. Umieść kursor myszy w górnej części okna Szczegóły, wciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij, aby określić rozmiar etykiety. 4. Wpisz tytuł Wyszukiwanie informacji, wciśnij Enter. 3. Umieść kursor myszy w oknie Szczegóły, naciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij, aby określić rozmiar przycisku. 4. Wybierz opcją Operacje na formularzach, Otwórz formularz i kliknij Dalej. 5. Z listy dostępnych formularzy wybierz Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek, kliknij Dalej i jeszcze raz Dalej. 6. Zaznacz opcję Tekst, w polu obok skasuj proponowaną nazwę i wpisz Lista czytelników, którzy nie oddali ksiąŝek, kliknij Dalej, a następnie Utwórz. 7. Aby dodać przycisk Lista ksiąŝek wypoŝyczonych przez czytelnika (wg nazwiska), konieczne jest wcześniejsze utworzenie formularza do kwerendy o tej nazwie. Kliknij zakładkę Formularze i utwórz autoformularz tabelaryczny. Zapisz go pod proponowaną nazwą. 8. Powtórz czynności z punktów 5-9 i utwórz przyciski polecenia otwierające odpowiednio formularz Lista ksiąŝek wypoŝyczonych przez czytelnika (wg nazwiska). Nadaj mu odpowiednio nazwy Wpisywanie danych o czytelnikach i Wpisywanie danych o autorach. 9. Przełącz się na Widok Formularz, sprawdź działanie utworzonych przycisków. 10. JeŜeli wszystko jest w porządku, zamknij formularz, zapisując go pod nazwą Wyszukiwanie informacji. Ćwiczenie 4c. Tworzymy formularz Panel Główny Część I: Utworzenie tytułu 1.W oknie Formularze kliknij przycisk Nowy i wybierz z listy Widok Projekt, kliknij OK. 2. W przyborniku kliknij przycisk Etykieta, ustal rozmiar czcionki na 18, pogrubiona, wybierz kolor tekstu. 3. Umieść kursor myszy w górnej części okna Szczegóły, wciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij, aby określić rozmiar etykiety. 4. Wpisz tytuł Biblioteka - panel główny, wciśnij Enter. 5
5. Powtórz czynności z punktów 2-4 i utwórz etykietę zawierającą informacje o autorze czyli Twoje imię i nazwisko. Część II: Dodawanie przycisków poleceń 1. Powiększ pole Szczegóły, przeciągając jego dolną i prawą krawędź. 2. W przyborniku kliknij Przycisk polecenia. 3. Umieść kursor myszy w oknie Szczegóły, wciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij, aby określić rozmiar przycisku. 4. Wybierz opcję Operacje na formularzach, Otwórz formularz i kliknij Dalej. 5. Z listy dostępnych formularzy wybierz Wpisywanie danych, kliknij Dalej i jeszcze raz Dalej. 6. Zaznacz opcję Tekst, w polu obok skasuj proponowaną nazwę i wpisz Wpisywanie danych o ksiąŝkach i czytelnikach, kliknij Dalej, a następnie Utwórz. 7. Powtórz czynności z punktów 5-9 i utwórz przyciski polecenia otwierające odpowiednio formularze WypoŜyczenia oraz Wyszukiwanie informacji. 8. Po utworzeniu przycisków przełącz się na Widok formularz. 9. JeŜeli wszystko jest w porządku, zamknij formularz, zapisując go pod nazwą Panel główny. Część III: Ustawienie automatycznego otwierania formularz Panel główny 1. Na pasku menu kliknij kolejno Narzędzia -^ Autostart. 2. W otwartym oknie, w polu Wyświetl formularz rozwiń dostępną listę wybierz Panel główny i wciśnij OK. 3. Na wszystkich formularzach dodaj przycisk polecenia zamknięcia formularza (o ile go nie ma), a na Panelu głównym - zamknięcia bazy danych. 6