Koncepcja techniczna realizacji sieci teleinformatycznej w Gminie Stoszowice

Koncepcja techniczna realizacji sieci teleinformatycznej w Gminie Stoszowice Wersja 4.11 23 marca 2005 Plik: Koncepcja budowy sieci IP dla Gminy Stoszowice v4_11 Strona: 1 z 88

Metryka dokumentu: Autor: Maciej Flak, +48-504-142-472, mflak@computerland.pl Adam Bogucki, +48-504-142-465, abogucki@computerland.pl Jerzy Łuczak, +48-504-142-490, jluczak@computerland.pl Tytuł: Komentarz: Wersja 4.11 Liczba stron: 88 Data utworzenia: 2005-03-23 Data ostatniej wersji: 2005-03-23. Historia zmian: Data Autor Wersja Opis i odwołanie do poprzedniej wersji 18.10.2004 Maciej Flak 1.0 18.10.2004 Jerzy Łuczak 1.1 Dodanie wstępu 28.10.2004 Maciej Flak 2.0 Poprawienie koncepcji technicznej pod kątem sposobu zasilania urządzeń radiowych Cisco Aironet 1310; 20.11.2004 Maciej Flak 3.0 Uaktualnienie koncepcji w oparciu o ustalenia ze spotkania w Gminie Stoszowice w dniu 3-11-2004 oraz w oparciu o materiały zebrane w trakcie audytu dodatkowego w dniu 17-11-2004; 17.02.2005 Maciej Flak 4.0 Uaktualnienie koncepcji w oparciu o zmiany i ustalenia prowadzone w okresie grudnia 2004 i stycznia-lutego 2005 z przedstawicielami FWW oraz Gminy. Uwzględnienie zmian wynikających ze zmian w liście sprzętu Cisco. Zebranie wymagań i zaleceń wykonawczych dla Gminy; 23.03.2005 Maciej Flak 4.1 Wprowadzenie uwag Gminy po spotkaniu w dniu 21.03.2005 w siedzibie ComputerLand we Wrocławiu Przeglądy: Data Imię i Nazwisko Stanowisko Odwołanie do dokumentu z uwagami Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 2 z 88

uwagami Zatwierdzenie: Data Imię, Nazwisko, Podpis Stanowisko/Firma Odwołanie do dokumentu z uwagami Dystrybucja: Data Imię i Nazwisko Stanowisko Miejsce/Firma Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 3 z 88

SPIS TREŚCI 1 WSTĘP... 7 1.1 PODSTAWA OPRACOWANIA... 7 1.2 AUDYT, WIZJA LOKALNA, UZGODNIENIA... 7 2 KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA SIECI... 9 2.1 PODSYSTEM DOSTĘPU DO SIECI INTERNET... 10 2.2 PODSYSTEM DOSTĘPU RADIOWEGO... 11 2.3 KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA POŁĄCZEŃ RADIOWYCH... 12 2.3.1 Podsystem dostępu abonenckiego... 12 2.3.2 Stacje abonenckie zlokalizowane w obiektach gminnych... 13 2.3.3 Abonenci indywidualni... 13 2.3.4 Zasilanie urządzeń radiowych Cisco Aironet 1310... 14 2.3.5 Uwagi do doboru urządzeń i akcesoriów radiowych... 18 2.3.6 Zalecenie co do montażu anten i mostków radiowych Cisco... 18 2.4 URZĄDZENIA SIECI LAN... 19 2.4.1 Wymagania i zalecenia ogólne (wspólne) dla okablowania strukturalnego... 22 2.4.2 Wymagania i zalecenia ogólne (wspólne) dla instalacji zasilającej... 25 2.5 PODSYSTEM TELEFONII IP... 26 2.6 PODSYSTEM AUTENTYKACJI... 27 2.7 SZYFROWANIE RUCHU... 27 2.8 ZARZĄDZANIE SIECIĄ... 27 2.9 USŁUGA DHCP I DNS... 28 2.10 DOKUMENTACJA TECHNICZNA CISCO... 28 3 KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA STACJI... 30 3.1 STACJA BAZOWA: KOŚCIÓŁ EWANGELICKI W SREBRNEJ GÓRZE... 30 3.2 WĘZEŁ CENTRALNY: GMINNY OŚRODEK KULTURY W SREBRNEJ GÓRZE... 30 3.3 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY: SZKOŁA PODSTAWOWA W SREBRNEJ GÓRZE... 31 3.4 STACJA ABONENCKA: PRZEDSZKOLE/BIBLIOTEKA W SREBRNEJ GÓRZE... 32 3.5 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY/STACJA BAZOWA: ZAKŁAD USŁUG KOMUNALNYCH W SREBRNEJ GÓRZE.. 32 3.6 STACJA BAZOWA: KOŚCIÓŁ W BUDZOWIE... 33 3.7 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY: GIMNAZJUM W BUDZOWIE... 33 3.8 WĘZEŁ ABONENCKI: ŚWIETLICA/BIBLIOTEKA W BUDZOWIE... 34 3.9 STACJA BAZOWA: DOM RADNEGO W BUDZOWIE... 34 3.10 STACJA BAZOWA: KOŚCIÓŁ W STOSZOWICACH... 35 3.11 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY: URZĄD GMINY STOSZOWICE... 35 3.12 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY: SZKOŁA PODSTAWOWA W STOSZOWICACH... 36 3.13 STACJA ABONENCKA: ŚWIETLICA W STOSZOWICACH... 36 3.14 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY: SZKOŁA PODSTAWOWA W GRODZISZCZU... 37 3.15 STACJA BAZOWA: KOŚCIÓŁ GRODZISZCZE... 37 3.16 STACJA ABONENCKA: ŚWIETLICA W GRODZISZCZU... 38 3.17 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY/STACJA BAZOWA: ŚWIETLICA W JEMNEJ... 38 3.18 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY/STACJA BAZOWA: ŚWIETLICA W RÓŻANEJ... 39 3.19 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY/STACJA BAZOWA: SZKOŁA PODSTAWOWA W PRZEDBOROWEJ... 39 3.20 WĘZEŁ ŚWIATŁOWODOWY/STACJA BAZOWA: ŚWIETLICA W PRZEDBOROWEJ... 40 3.21 MIEJSCOWOŚĆ: LUTOMIERZ... 41 3.22 MIEJSCOWOŚCI: ŻDANÓW, MIKOŁAJÓW... 41 3.23 OBIEKT: SCHRONISKO TURYSTYCZNE W SREBRNEJ GÓRZE... 41 3.24 DODATKOWE ZESTAWY RADIOWE... 41 4 TABELE Z OPISEM STACJI... 43 5 RYSUNKI... 61 5.1 STRUKTURA SIECI (ŁĄCZA ŚWIATŁOWODOWE)... 62 5.2 PLANOWANA STRUKTURA FIZYCZNA ŁĄCZY ŚWIATŁOWODOWYCH... 63 Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 4 z 88

6 DANE KATALOGOWE URZĄDZEŃ... 68 6.1 ROUTERY CISCO 2800... 68 6.2 FIREWALL CISCO PIX 525... 68 6.3 PRZEŁĄCZNIK CATALYST 2950-24... 69 6.4 WEB CACHE CISCO CE-510A... 70 6.5 CATALYST 3750... 70 6.6 CISCO CATALYST 3560... 71 6.7 CATALYST 3550... 73 6.8 CATALYST 2950G... 73 6.9 RADIO AIRONET 1310... 73 6.10 CISCO IDS 4215... 76 6.11 CISCO 3845... 77 6.12 CISCO CALLMANAGER (MCS-7825I-3.0-IPC1)... 77 7 PRZYKŁADOWE MODELE STACJI BAZOWYCH... 79 7.1 MODEL STACJI BAZOWEJ - SB1... 80 7.2 MODEL STACJI BAZOWEJ SB2... 81 7.3 MODEL STACJI BAZOWEJ SB3... 82 7.4 MODEL STACJI BAZOWEJ SB4... 83 7.5 MODEL STACJI BAZOWEJ SB5... 84 7.6 MODEL STACJI BAZOWEJ SB6... 85 7.7 MODEL STACJI ABONENCKIEJ A1... 86 7.8 MODEL STACJI ABONENCKIEJ A2... 87 7.9 MODEL STACJI ABONENCKIEJ A3... 88 Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 5 z 88

Spis rysunków RYSUNEK 1: SCHEMAT ZASILANIA MOSTKÓW RADIOWYCH CISCO AIRONET 1310... 15 RYSUNEK 2: STRUKTURA SIECI (ŁĄCZA ŚWIATŁOWODOWE)... 62 RYSUNEK 3: ZAŁĄCZNIK D SCHEMAT IDEOWY SIECI.PDF MATERIAŁ PRZEKAZANY PRZEZ FWW... 64 RYSUNEK 4: ZAŁĄCZNIK E ROZPŁYW KABLI ŚWIATŁOWODOWYCH.PDF MATERIAŁ PRZEKAZANY PRZEZ FWW... 65 RYSUNEK 5: ZAŁĄCZNIK F - ROZPŁYW WŁÓKIEN.PDF MATERIAŁ PRZEKAZANY PRZEZ FWW... 66 RYSUNEK 6: UWAGI DO ROZPŁYWU WŁÓKIEN ŚWIATŁOWODOWYCH V01 MATERIAŁ PRZYGOTOWANY PRZEZ CL... 67 RYSUNEK 7: MODEL STACJI BAZOWEJ - SB1... 80 RYSUNEK 8: MODEL STACJI BAZOWEJ SB2... 81 RYSUNEK 9: MODEL STACJI BAZOWEJ SB3... 82 RYSUNEK 10: MODEL STACJI BAZOWEJ SB4... 83 RYSUNEK 11: MODEL STACJI BAZOWEJ SB5... 84 RYSUNEK 12: MODEL STACJI BAZOWEJ SB6... 85 RYSUNEK 13: MODEL STACJI ABONENCKIEJ A1... 86 RYSUNEK 14: MODEL STACJI ABONENCKIEJ A2... 87 RYSUNEK 15: MODEL STACJI ABONENCKIEJ A3... 88 Spis tabel TABELA 1: PARAMETRY INTERFEJSU 1000BASE-LX... 20 TABELA 2: OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA STACJI RADIOWYCH... 43 TABELA 3: WYKAZ ZALECANYCH PRAC PROJEKTOWYCH ZWIĄZANYCH Z INSTALACJAMI RADIOWYMI... 46 TABELA 4: ZAKRES PRAC RADIOWYCH... 48 TABELA 5: CHARAKTERYSTYKA PRAC ZWIĄZANYCH Z REALIZACJĄ OKABLOWANIA STRUKTURALNEGO... 54 TABELA 6: WYKAZ URZĄDZEŃ I MATERIAŁÓW CISCO... 60 Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 6 z 88

1 Wstęp Niniejszy dokument jest koncepcją techniczną realizacji sieci teleinformatycznej w Gminie Stoszowice. 1.1 Podstawa opracowania Podstawą wykonania koncepcji technicznej jest list intencyjny, podpisany pomiędzy Fundacją Wspomagania Wsi a ComputerLand S.A.. Projekt Budowanie społeczeństwa informacyjnego - e-vita to pilotażowy program skierowany do społeczności wsi i małych miast. Celem całego przedsięwzięcia jest popularyzacja konkretnych zastosowań nowoczesnych technologii informacyjnych (IT) wśród społeczności wiejskich w całym kraju oraz praktyczne przygotowanie gmin do korzystania z możliwości rozwoju społeczno-gospodarczego, jakie dają te technologie. Wszystkie działania realizowane w ramach projektu skierowane są przede wszystkim do samorządu, lokalnych przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i młodzieży. Korzyści uzyskane przez beneficjantów programu oraz wypracowane modele działań, możliwości zastosowań, a także konkretne przedsięwzięcia z wykorzystaniem technologii informacyjnych, będą służyć jako przykład oraz stanowić zachętę i inspirację do podejmowania podobnych inicjatyw przez inne społeczności wiejskie. 1.2 Audyt, wizja lokalna, uzgodnienia Do opracowania niniejszego dokumentu wykorzystano: Mapy i plany terenu przekazane przez Gminę; Wstępne plany Gminy w zakresie planowanej sieci światłowodowej; Materiały zebrane podczas audytu obiektów gminnych, który miał miejsce w dniach od 30-września-2005 do 1-października-2004. Uwagi zgłaszane w trakcie audytu i po nim przez przedstawiciela gminy Pana Grzegorza Połuniaka; Ustalenia podjęte w dniu 3-11-2004 roku w trakcie zebrania w Gminie Stoszowice; Materiały zebrane w trakcie audytu dodatkowego wykonanego w dniu 17-11-2004 roku; Ustalenia i uwagi co do zakresu prac i listy urządzeń Cisco (wersja 20d) wykorzystanych do budowy sieci przekazywane pomiędzy FWW, Gminą i CL w okresie od grudnia 2004 do lutego 2005; Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 7 z 88

Szczegółowe plany gminy co do rozpływu i struktury włókien światłowodowych planowanych do realizacji na terenie gminy; Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 8 z 88

2 Krótka charakterystyka sieci Sieć teleinformatyczna dla Gminy Stoszowice zostanie zbudowana na bazie łączy światłowodowych jednomodowych, których dostarczenie wymagane jest przez Gminę Stoszowice. Do niniejszej koncepcji załączono rysunki fizycznych połączeń światłowodowych, które planuje Gmina (patrz Rysunek 3, Rysunek 4 i Rysunek 5). Dodatkowo na Rysunek 6 przedstawiono uwagi CL co do planowanego rozpływu włókien światłowodowych w Gminie Stoszowice. Sieć teleinformatyczna ze względu na zastosowaną technologię transmisji obejmować będzie dwa obszary tj. węzły połączone łączami światłowodowymi pracującymi w technologii GigabitEthernet 1000Base-LX oraz placówki gminne podłączone do sieci poprzez łącza radiowe pracujące w technologii WLAN IEEE 802.11b. Dodatkowo sieć umożliwiać będzie podłączanie gospodarstw domowych znajdujących się w polu działania systemu radiowego WLAN IEEE 802.11b. Struktura proponowanej sieci została przedstawiona na Rysunek 2. Placówki gminne podłączone do sieci poprzez sieć światłowodową: Srebrna Góra: GOK, Szkoła Podstawowa, ZUK; Budzów: Gimnazjum; Stoszowice: Urząd Gminy, Szkoła Podstawowa; Grodziszcze: Szkoła Podstawowa; Jemna: Świetlica; Różana: Świetlica; Przedborowa: Szkoła Podstawowa, Świetlica; Placówki gminne podłączone do sieci poprzez sieć radiową: Srebrna Góra: Przedszkole; Budzów: Świetlica; Stoszowice: Świetlica; Grodziszcze: Świetlica; Schronisko turystyczne w Srebrnej Górze; Stacje bazowe systemu radiowego podłączone przez sieć światłowodową nie znajdujące się na terenie obiektów gminnych: Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 9 z 88

Srebrna Góra: Kościół Ewangelicki (2 komórki WLAN IEEE 802.11b + połączenie punkt-punkt do Schroniska turystycznego w Srebrnej Górze); Budzów; Kościół Katolicki (2 komórki WLAN IEEE 802.11b), Dom Radnego (2 komórki WLAN IEEE 802.11b); Stoszowice: Kościół Katolicki (2 komórki WLAN IEEE 802.11b); Grodziszcze: Kościół Katolicki (3 komórki WLAN IEEE 802.11b); Stacje bazowe systemu radiowego podłączone przez sieć światłowodową znajdujące się na terenie obiektów gminnych: Srebrna Góra: ZUK (2 komórki WLAN IEEE 802.11b); Jemna: Świetlica (1 komórka WLAN IEEE 802.11b); Różana: Świetlica (2 komórki WLAN IEEE 802.11b); Przedborowa: Szkoła Podstawowa (3 komórki WLAN IEEE 802.11b), Świetlica (1 komórka WLAN IEEE 802.11b); Dodatkowo w zestawieniu urządzeń Cisco znalazły się jeszcze 3 zestawy radiowe wyposażone w antenę dookólną, dla których lokalizacje wybierze Gmina oraz zestaw zapasowy i materiały zapasowe, które powinny zostać użyte do celów serwisowych systemu radiowego w przyszłości. Na Rysunek 2 przedstawiono propozycję wykorzystania 3 zestawów dodatkowych np. stacja rozsiewcza na GOK, dodatkowy zestaw radiowy dla stacji Kościół w Budzowie, stacja rozsiewcza na Szkole Podstawowej w Stoszowicach. Wskazane lokalizacje są tylko propozycją do rozważenia przez Gminę; 2.1 Podsystem dostępu do sieci Internet Podsystem dostępu do sieci Internet zlokalizowany będzie w budynku GOK. Składać się będzie z routera internetowego Cisco 3845, do którego zostanie podłączone łącze internetowe Frame Realy Polpak o przepustowości 2 Mb/s. Rozwiązanie umożliwia wykorzystania w węźle internetowym więcej niż jednego łącza internetowego (router Cisco 3845 umożliwia uruchomienia protokołu BGPv4, który zapewniłby obsługę więcej niż jednego łącza). Takie rozwiązanie zostało ustalone z przedstawicielem Gminy. Dla poprawnej pracy węzła internetowego wymagane jest aby Gmina uzyskała od operatora pulę publicznych adresów IP (min. 64 adresy zalecana jest klasa C (256 adresów)). Ponadto węzeł internetowy obejmował będzie: zaporę ogniową Cisco PIX 525, przełączniki pomocnicze z serii Catalyst 2950 oraz Content Engine 510, który pracowałby jako cache WWW oraz sondę IDS z serii Cisco IDS Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 10 z 88

4215. Wymagane jest aby Gmina dostarczyła stację sieciową do uruchomienia oprogramowania zarządzającego i zbierającego komunikaty z systemu IDS. Wymagania dla stacji to: Pentium III processor, co najmniej 1GHz 512 RAM z możliwością rozbudowy 1 x 10 GB free disk space 1 karta sieciowa 10/100 FastEthernet 1 floppy disk drive 1 CD-ROM drive Windows 2000 Server wraz z najnowszymi Service Pack 2.2 Podsystem dostępu radiowego Do realizacji sieci dostępowej radiowej WLAN zastosowane zostaną urządzenia radiowe pracujące w standardzie IEEE 802.11b z serii Cisco Aironet 1310. dla gminnych stacji abonenckich zastosowane zostaną urządzenia radiowe Cisco Aironet WGB 352. Urządzenia radiowe Cisco Aironet 1310 będą użyte do pokrycia sygnałem radiowym jak największej ilości gospodarstw domowych możliwych do objęcia z wykorzystaniem zaplanowanych stacji bazowych. Jako założenie została przyjęta zasada, że wybór i lokalizacja miejsc na stacje bazowe wynika w pierwszym względzie z doprowadzenia sygnały do obiektów gminnych a w drugim względzie z umożliwienia podłączenia gospodarstw domowych. Kolejnym elementem, który z tych samych powodów nie był brany pod uwagę jest potencjalna ilość abonentów obsługiwanych przez poszczególne stacje bazowe. Należy zwrócić uwagę, że niektóre obiekty gminne będą podłączone do systemu na zasadzie abonenta (obiekty te zostały nazwane stacjami abonenckimi w przeciwieństwie do stacji bazowych). Szczegółowe informacje na temat ilości i typów planowanych urządzeń radiowych zostały zebrane w Tabela 4. Rozważa się możliwość zredukowania ilości urządzeń radiowych (a co za tym idzie ilości używanych kanałów radiowych) poprzez podłączenie dwóch anten rozsiewczych do jednego urządzenia radiowego poprzez rozdzielacz sygnału. Będzie miało to wpływ na pojemność systemu jednak konieczność taka może być podyktowana realnym oddziaływaniem pół elektromagnetycznych urządzeń radiowych w miejscu ich instalacji i wynikającą z tego koniecznością redukcji ilości używanych kanałów radiowych (częstotliwości radiowych). Stąd też wymaga się, aby Wykonawca systemu radiowego (firma instalacyjna) dysponowała kilkoma dodatkowymi urządzeniami typu spliter dwudrożny o tłumieniu maks. 3 db zoptymalizowanymi do pracy dla częstotliwości 2.4 GHz oraz aby Wykonawca uwzględnił te urządzenia w wycenie swoich prac. W przypadku wsi Przedborowa jako stacja rozsiewcze systemu radiowego wykorzystana zostanie Szkoła Podstawowa oraz Świetlica, w przypadku wsi Jemna i Różana będzie to Świetlica. Należy podkreślić, że żadna z tych lokalizacji ze względu na swoje położenie oraz wysokość jak również liczne drzewa je otaczające nie jest optymalna dla instalacji systemu radiowego jednak z powodu braku alternatywy te właśnie lokalizacje zostały wskazane do realizacji stacji Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 11 z 88

bazowych w omawianych miejscowościach. Da to Gminie możliwość w przyszłości przeniesienia urządzeń radiowych i anten do nowych obiektów, jeżeli takie Gmina pozyska lub wybuduje w omawianych wsiach. 2.3 Krótka charakterystyka połączeń radiowych Sieć radiowa na terenie gminy będzie wykorzystywana do przyłączenia abonentów gminy do sieci teleinformatycznej gminy Stoszowice metodą bezprzewodową. Połączenia radiowe będą korzystały ze standardu 802.11b (prędkości transmisji od 1Mbps do 11Mbps). 2.3.1 Podsystem dostępu abonenckiego System dostępu abonenckiego będzie realizowany w oparciu o wybrane rodzaje anten ze względu na charakterystykę promieniowania, uzysk antenowy oraz typ montażu. Dla punktów rozsiewczych abonenckich przewidziano anteny: AIR-ANT2410Y-R (YAGI 10 dbi) - o kącie promieniowania ok 50 stopni; AIR-ANT2506 (Omni 5,2 dbi) antena o dookólna; AIR-ANT2414S-R (Sector, 14 dbi) antena sektorowa (tylko dla stacji Dom Radnego); W większości wypadków zostaną zastosowane anteny typu YAGI o uzysku 10 dbi, w wyjątkowych przypadkach przewidziano wykorzystanie anteny dookólnej Omni 5.2 dbi (Przedborowa Świetlica oraz trzy zestawy dodatkowe) oraz w jednym przypadku (stacja Dom Radnego antena sektorowa 14 dbi). Anteny YAGI 10 dbi będą naświetlały sektor o orientacyjnym kącie ok. 50 stopni, dlatego dla zabudowań wzdłuż drogi i stacji usytuowanej w pobliżu drogi wymagane jest doświetlanie drogi sygnałem radiowym w przeciwległych kierunkach (para anten) w celu uzyskania maksymalnego pokrycia terenu sygnałem radiowym. Ze względu na przyjęte priorytety zalecane jest, aby projektant systemu radiowego (projekt mocowania i usytuowania anten) uwzględnił w pierwszej kolejności usytuowanie obiektów gminnych podłączanych drogą radiową a następnie rozmieszczenie i gęstość gospodarstw domowych. Ze wstępnie przeprowadzonej wizji stwierdzono, że spełnienie tych dwóch warunków nie jest w sprzeczności. Wymaga się, aby projekt radiowy specyfikował kanały radiowe wykorzystywane w poszczególnych stacjach z uwzględnieniem minimalizacji interferencji i zakłóceń pomiędzy Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 12 z 88

urządzeniami znajdującymi się w jednej stacji, jak również uwzględniał zakłócenia i oddziaływania pomiędzy stacjami. Zwraca się uwagę, że dla stacji Kościół w Grodziszczu jedno z urządzeń radiowych powinno został dołączone do dwóch zestawów antenowych poprzez rozdzielacz sygnały (spliter) w celu spełniania warunku maks. 3 rozłącznych kanałów radiowych standardu IEEE 802.10b. 2.3.2 Stacje abonenckie zlokalizowane w obiektach gminnych Stacje abonenckie zlokalizowane w obiektach gminnych to abonenci systemu należący do instytucji i urzędów gminy takich jak świetlice i przedszkole, które nie uzyskały bezpośredniego podłączenia do sieci światłowodowej. Komórki abonenckie zostały dobrane pod kątem tych abonentów tak, by zapewnić dla nich sygnał dobrej jakości zapewniający maksymalne prędkości na interfejsie radiowym. Zakłada się, że abonenci Ci mają najwyższy priorytet w korzystaniu z tego systemu i zostaną oni wyposażeni w kompletne urządzenia odbiorcze Cisco zgodnie z Tabela 6. Dla rozważanych stacji abonenckich w zależności od odległości od anteny stacji abonenckiej oraz możliwości montażu w danym budynku przewidziano 2 rodzaje anten: AIR-ANT1729 (Patch 6 dbi) antena montowana naściennie lub do masztu o szerokim kącie promieniowania; AIR-ANT2410Y-R (YAGI 10 dbi) -o kącie promieniowania ok 50 stopni; 2.3.3 Abonenci indywidualni Abonenci indywidualni, czyli tzw. gospodarstwa domowe znajdujące się w polu sygnału radiowego również będą mogli korzystać z systemu dostępu abonenckiego WLAN. W związku z tym, że abonenci Ci (jeśli nie będą korzystać z urządzeń odbiorczych Cisco - dostawa wyposażenia dla tych abonentów nie jest przedmiotem programu), odczuwać mogą pogorszenie jakości połączeń w podanych zakresach pokrycia w porównaniu z urządzeniami radiowymi Cisco Aironet. W szczególności abonenci indywidualni z dalszych rejonów komórki abonenckiej lub o gorszych parametrach urządzeń nadawczych mogą niekorzystnie wpływać i pogarszać jakość połączeń pozostałych abonentów, w tym abonentów gminnych, zakłócając pracę takiej komórki. Ilość abonentów przypadająca na daną komórkę abonencką ma również wpływ na średnią efektywną prędkość transmisji każdego abonenta (medium współdzielone). Zalecane ilości abonentów indywidualnych nie powinny przekraczać 50 na urządzenie radiowe (najczęściej na pojedynczą antenę komórki abonenckiej lub w przypadku zastosowania rozdzielaczy sygnału na dwie anteny tworzące sąsiednie komórki abonenckie). W celu zwiększenia zasięgu, polepszenia jakości połączeń wszystkich abonentów danej komórki abonenckiej zalecane jest, aby instalowane anteny: Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 13 z 88

miały jak największy uzysk; nie przekraczały dopuszczalnych mocy (maksymalna moc efektywna 20 dbm); stosowane były anteny kierunkowe, np. YAGI lub podobne; anteny były instalowane w tzw. widzialności wzrokowej anteny stacji abonenckiej oraz aby w pobliżu linii prostej do tych anten nie było innych przeszkód, np. drzew, słupów, innych budynków; Zakłada się, że urządzenia instalowane u abonentów indywidualnych będą zgodne ze standardem WiFi. 2.3.4 Zasilanie urządzeń radiowych Cisco Aironet 1310 W sieci Gminy planuje się używanie dwóch typów urządzeń radiowych z serii Cisco Aironet tj. Aironet BP1310 oraz Work Group Bridge 352. Urządzenia WGB 352 będą instalowane naściennie w obiektach typu świetlica i biblioteka (zgodnie z Tabela 6: Wykaz urządzeń i materiałów Cisco) i zasilane będą bezpośrednio z istniejącej instalacji zasilającej (najbliższe gniazdo sieciowe 220V~ znajdujące się w pobliżu montażu stacji)). Stad też dokonując montażu tych urządzeń wymagane jest, aby Wykonawca uwzględnił dostępność źródła zasilania w pobliżu urządzenia a w przypadku, gdy nie ma takiego źródła zasilania wykonał gniazdo zasilające 2 x 220V~ w pobliżu miejsca montażu (drugie gniazdo sieciowe przeznaczone zostanie dla przełącznika Cisco Catalyst 2940). W przypadku stacji abonenckiej Świetlica w Stoszowicach wymagane jest wykonanie dedykowanego obwodu zasilającego urządzenie radiowe WGB 353 bezpośrednio do miejsca instalacji mostka. Montaż urządzenia radiowego WGB 352 wraz z przełącznikiem Catalyst 2940 wykonuje w całości Wykonawca Gminy. Rozprowadzenie okablowania na terenie obiektu (świetlica, przedszkole, biblioteka) pozostaje w gestii Gminy w zależności od ilości i rozmieszczenia stanowisk komputerowych. W większości przypadków używane będą urządzenia Cisco Aironet 1310, które zasilane są z wykorzystaniem urządzenia Power Injector (PI), które podłączone są do źródła zasilania 220V~. Power Injector zasilają urządzenie radiowe poprzez parę przewodów koncentrycznych, których długość może dochodzić do 100 metrów. Para przewodów koncentrycznych (parametry podane w dalszej części opracowania) oprócz zasilania mostków radiowych przenosi również sygnał Ethernet, który poprzez PI włączany jest w przełącznik Ethernet będący węzłem gminnej sieci światłowodowej. Urządzenie Cisco Aironet 1310 nie może być zasilane bezpośrednio z potów inline power przełączników. Schemat zasilania został przedstawiony na Rysunek 1. Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 14 z 88

Rozwiązanie takie umożliwia instalowanie mostków radiowych w trudnych warunkach (na zewnątrz) i wymaga, aby w przypadku stacji bazowych lub stacji abonenckich, gdy urządzenie PI i mostek radiowy nie są instalowane w tym samym miejscu (szafka) pomiędzy miejscami ich instalacji ułożona została para przewodów koncentrycznych (RG-6, RG-11, RG-59) zakończonych złączami typu F dla każdego z mostków radiowych niezależnie. W/w prace, w zależności od budynku, zostały zaklasyfikowane jako element rozbudowy, modernizacji lub budowy okablowania strukturalnego budynku i wykonanie takiego połączenia wymagane jest od wykonawcy okablowania obiektu (generalnie przez Wykonawcę Gminy). W/w rozwiązanie umożliwia zrezygnowanie z konieczności wykonania obwodu 220V~ zasilającego urządzenie radiowe w miejscu jego instalacji. Urządzenia PI muszą zostać podłączone do gniazd zasilających 220V~. Poszczególne sposoby zasilania urządzeń radiowych zostały przedstawione na przykładowych modelach stacji (patrz Rozdział 7). W przypadku wyprowadzenia kabli koncentrycznych na zewnątrz budynków konieczne jest zainstalowanie Grounding Blocków. Rysunek 1: Schemat zasilania mostków radiowych Cisco Aironet 1310 Wymaga się, aby w projekcie radiowym dla każdego z obiektów znalazł się opis sposobu montażu i lokalizacji elementów wszystkich elementów toru PI kabel koncentryczny grounding block mostek radiowy kabel antenowy antena z uwzględnieniem następujących zaleceń: W obiektach gdzie będzie wykonywana szafka okablowania strukturalnego wraz z zasilaniem 220V~ a odległość od szafki okablowania do miejsca montażu anten jest duża tj. nie pozwala na zainstalowanie mostka radiowego w szafce okablowania i wprowadzenie do niej kabla antenowego) urządzenia PI powinno zostać zamontowane w szafce okablowania na półce w temperaturze dodatniej. Powinno ono zostać podłączone do zasilania 220V~ w szafce i następnie podłączone do interfejsu Ethernet sieci LAN (przełącznika światłowodowego) oraz do pary kabli koncentrycznych RG Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 15 z 88

zakończonych wtykami typu F. Kable koncentryczne powinny został ułożone pomiędzy miejscem montażu urządzeń PI (szafka okablowania) oraz miejscem instalacji mostka radiowego. Kable RG nie mogą przekraczać długości 100 metrów i w przypadku wyprowadzenia ich na zewnątrz należy dodatkowo założyć na nie grounding bloki zgodnie z zaleceniami Cisco i zasadami ochrony odgromowej i przeciw przepięciowej. Miejsce instalacji mostka radiowego powinno zostać wybrane bardzo starannie z uwzględnieniem takich czynników jak: odległość od anteny (uwzględnienie tłumienności kabla antenowego, jak również dopuszczalnych lub dostępnych długości kabli), oddziaływanie czynników zewnętrznych i wewnętrznych, łatwość dostępu, ochrona mechaniczna, bezpieczeństwo fizyczne. Ze względu na to, że mostek radiowy Aironet 1310 w tym przypadku jest zasilany z kabla koncentrycznego nie jest wymagane doprowadzanie zasilania do tego miejsca. Złącza F należy zabezpieczyć przed wpływem wilgoci i temperatury. Nadmiar kabla RG w szafce kablowej należy zgromadzić w szafce natomiast nadmiar kabla RG od strony mostka należy usunąć, jeżeli wymagane to będzie względami estetycznymi albo zgromadzić i umocować w pobliżu mostka (np. jeżeli mostek jest instalowany w dodatkowej szafce lub nasiennie w miejscu niewidocznym). Całość instalacji powinna zostać uziemiona zgodnie z zaleceniami Cisco i obowiązującymi w tej materii przepisami; W obiektach typu wieża kościoła, Dom Radnego tj. gdzie nie będzie wykonywana sieć LAN (nie ma użytkowników) zalecane jest, aby mostek radiowy i urządzenie PI montowane były w tym samym miejscu gdzie przełącznik podłączony do sieci światłowodowej. Wówczas to wymagane jest, aby szafka gdzie urządzenia te zostaną zamontowane była ogrzewana (przełącznik i urządzenie PI muszą pracować w temperaturach dodatnich) oraz zapewniła odpowiedni stopień odprowadzania kondensującej się pary innymi słowy, aby spełnione zostały wymagane warunki dla pracy wymienionych urządzeń Cisco. W takim przypadku miejsce instalacji urządzeń (przełącznik + PI + mostek radiowy) musi być wybrane w pobliżu miejsca instalacji anten tak, aby został spełniony warunek długości kabla antenowego. Urządzenie PI i mostek radiowy zostaną połączone krótkim kablem koncentrycznym znajdującym się w zestawie montażowym Wall Mount Kit. W przypadku, gdy takie rozwiązanie nie może zostać zrealizowane można umieścić mostek radiowy Cisco Aironet 1310 poza szafką z przełącznikiem i PI jednak pomiędzy mostkiem radiowym i szafką należy ułożyć parę przewodów koncentrycznych RG dla każdego z mostków radiowych i zapewnić ich ochronę mechaniczną, środowiskową (np. wilgotność, temperatura, odchody ptaków itp.), odgromową i przeciw przepięciową. Zasady prowadzenia kabla RG są analogiczne jak dla przypadku poprzedniego z tym, że najczęściej będzie to wieża kościoła lub Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 16 z 88

pomieszczenia strychowe, dla których trzeba spełnić surowsze zasady związane z prowadzeniem instalacji kablowych. Złącza F należy zabezpieczyć przed wpływem wilgoci i temperatury. Takie rozwiązanie pozwala w przypadku obiekt typu kościół na umiejscowienie szafki z przełącznikiem i urządzeniem PI i z doprowadzonym światłowodem gminnym na dole wieży i zamontowanie mostków radiowych na górze wieży w pobliżu anten. W takim przypadku nie jest konieczne dochodzenie światłowodem gminnym do miejsca instalacji mostka jak również nie ma potrzeby doprowadzania tam zasilania 220V~ (chyba, że wymagają tego inne względy np. konieczność zamontowania innych urządzeń elektrycznych lub sygnalizacyjnych). Parametry kabla koncentrycznego: Kabel RG-6 Impedancja: 75 ohma +/- 3 ohma Tłumienność: Description Frequency (MHz) Start Stop Frequency Frequency (MHz) (MHz) 5 0.67 55 1.60 211 2.87 270 3.24 300 3.43 350 3.72 400 4.00 450 4.26 550 4.71 750 5.59 870 6.00 1000 6.54 Kabel RG-59 Impedancja: 75 ohma +/- 3 ohma Tłumienność: Description Frequency (MHz) Max. Attenuation (db/100 ft.) Start Stop Nom. Frequency Frequency Attenuation (MHz) (MHz) (db/100 ft.) 1.3 5.65 10.9 50 1.9 100 2.6 200 3.6 400 5.0 700 7.0 900 8.0 Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 17 z 88

2.3.5 Uwagi do doboru urządzeń i akcesoriów radiowych W Tabela 6: Wykaz urządzeń i materiałów Cisco przedstawiono urządzenia, materiały oraz akcesoria Cisco, które będą dostarczone przez Cisco Systems w ramach programu e-vita. Dodatkowych uwag wymagają urządzenia i akcesoria Cisco związane bezpośrednio z instalacjami radiowymi (sekcja nr 5 Urządzenia radiowe). W ramach tych materiałów zostaną dostarczone kable koncentryczne Dual RG o długościach 50 stóp (16 metrów) - 4 sztuki oraz 100 stóp (30 metrów) 10 sztuk w przypadku gdy długość tych kabli będzie nieodpowiednia (ze względu na brak pewności co do miejsca montażu mostka radiowego) Wykonawca powinien w swojej wycenie uwzględnić dostawę i wykonanie w/w kabli na wymiar wraz z złączami typu F. Dodatkowo w ramach listy materiałów Cisco dostarczonych zostanie następująca ilość kabli antenowych: AIR-CAB020LL-R 20 ft LOW LOSS CABLE ASSEMBLY W/RP-TNC CONNECTORS 2 AIR-CAB050LL-R 50 ft. LOW LOSS CABLE ASSEMBLY W/RP-TNC CONNECTORS 19 AIR-CAB100ULL-R 100 ft. ULTRA LOW LOSS CABLE ASSEMBLY W/RP-TNC CONNECTORS 13 Podobnie jak dla kabli RG długości zaproponowanych kabli antenowych może być nieodpowiednia dla konkretnych przypadków wzajemnego rozmieszczenia mostka radiowego i anteny. Kolejną wadą zaproponowanych kabli jest ich sztywność. Dlatego też wymagane jest, aby Wykonawca systemu radiowego w wycenie swoich prac uwzględnił wykonanie i dostawę w/w kabli antenowych na wymiar wraz z złączami zgodnie z wymaganiami miejsca instalacji. W ramach materiałów Cisco przewidziano 23 sztuki suportów montażowych dla anten typu Yagi 10 dbi o oznaczeniu katalogowym AIR-ACC2662. Elementy te umożliwiają regulację pochylenia pionowego anteny jak również kąta poziomego. Zaleca się wykorzystanie przez Wykonawcę instalacji wsporczych w/w elementu. W przypadku braku wykorzystania w/w elementu przez projektanta instalacji wsporczych zaleca się zaprojektowanie takiego systemu montażu, który umożliwi łatwą regulację konta pionowego i poziomego anteny. Poniżej przedstawiono link do opisu elementu: http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/acessory/yagimt.htm 2.3.6 Zalecenie co do montażu anten i mostków radiowych Cisco Poniżej przedstawiono linki WWW do stron WWW z dokumentacją Cisco na temat montażu anten wymaga się, aby Wykonawca systemu zapoznał się z poniższymi dokumentami: Zalecenia montażowe dla anteny Cisco Aironet 14-dBi Vertically Polarized Sector Antenna (AIR-ANT2414S-R): Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 18 z 88

http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/acessory/ant24g14. htm Zalecenia montażowe dla anteny Cisco Aironet Omnidirectional Mast Mount Antenna (AIR-ANT2506 http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/acessory/ant2506.ht m Zalecenia montażowe dla Cisco Aironet Lightning Arrestor (AIR-ACC245LA-R) http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/acessory/hslar.htm Zalecenia montażowe dla elementu Adjustable Mount for 2.4-GHz WLAN Yagi Antenna (AIR-ACC2662) http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/acessory/yagimt.ht m Zalecenia dla montażu innych anten i akcesoriów http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/acessory/index.htm Zalecenia dla montażu mostka radiowego Cisco Aironet 1310 http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/airo1300/br1310mi/ mnt1300.htm http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/airo1300/brhig/inde x.htm http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/airo1300/index.htm Zalecenia dla montażu mostka radiowego Cisco Aironet 352 http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/aironet/wgbridge/in dex.htm Dokumentacja systemu Cisco Aironet http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/product/wireless/index.htm 2.4 Urządzenia sieci LAN Jako urządzenia sieci LAN dla węzła centralnego w GOK zaproponowano przełączniki Catalyst 3750 natomiast do węzłów gminnych podłączonych do sieci światłowodowej urządzenia Catalyst 3560 (węzły gdzie znajdować się będą telefony IP) lub urządzenia Catalyst 3550. Do stacji bazowych systemu radiowego, które nie są zlokalizowano w obiektach gminnych zaproponowano urządzenia Catalyst 3550 (obsługa warstwy 3) lub Catalyst 2950 (obsługa Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 19 z 88

warstwy 2 brak routingu). Szczegółowo zostało to przedstawione na Rysunek 2. Podstawową funkcją urządzeń przełączających Catalyst w zależności od typu węzła będzie realizacja połączeń pomiędzy urządzeniami radiowymi zgromadzonymi w jednym węźle (stacja bazowa), zasilenie telefonów IP oraz podłączenie stacji sieciowych i telefonów IP w pozostałych węzłach. Przełączniki Catalyst 3560/3550 nie będą używane do zasilania urządzeń radiowych Cisco Aironet 1310. Urządzenia w zależności od typu wyposażone są w 2 lub 4 interfejsy GE typu SFP (Catalyst 3750/3560) lub GBIC (Catalyst 3550), które mogą zostać obsadzone interfejsami światłowodowymi. Zaproponowano do każdego z węzłów określoną liczbę interfejsów światłowodowych 1000Base-LX (zasięg do 10 km dla światłowodów jednodomowych, wymagane jest zaplanowanie budżetu mocy na etapie wykonywania projektu sieci światłowodowej tłumienie złączy, długość łączy). Zwraca się uwagę, że w zależności od węzła proponowane są urządzenia 24 porty 10/100Base-TX lub 48 portów 10/100Base-TX oraz urządzenia pracujące z oprogramowaniem Enhanced lub Standard (różnice w funkcjonalności podstawowa różnica to brak funkcji routingu dynamicznego OSPF/EIGRP/RIP2 w wersji standard). Urządzenia 24-portowe umożliwiają zainstalowanie dwóch modułów światłowodowych GigabitEthernet natomiast urządzenia 48-portowe 4 modułów światłowodowych GigabitEthernet. Dla węzłów abonenckich takich jak Świetlice w Budzowie, Stoszowicach, Grodziszczu oraz Przedszkole w Srebrnej Górze oraz Schronisko w SG zaplanowano proste przełączniki 8-mio portowe Cisco Catalyst 2940 i założono, że Gmina zamontuje w/w urządzenia Cat2940 we własnym zakresie w momencie instalacji urządzeń radiowych WGB 353 przeznaczonych do tych obiektów. Założono również, że obiekty te nie będą włączane w przyszłości w sieć światłowodową GigabitEthernet z wykorzystaniem urządzeń pozyskanych na obecnym etapie a uzyskiwać będą dostęp do sieci poprzez połączenie radiowe. Poniższa tabela przedstawia informacje o budżecie mocy jakim dysonuje zaproponowany interfejs światłowodowy 1000Base-LX (dane te należy wykorzystać na etapie projektowania struktury łączy światłowodowych jednomodowych). Tabela 1: Parametry interfejsu 1000Base-LX Dane katalogowe dla modułu światłowodowego GBIC (stosujemy LX) Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 20 z 88

Dane katalogowe dla modułu światłowodowego SFP (stosujemy LX) Interfejs 1000Base-LX wymaga łącza światłowodowego jednodomowego SFM typu 9/125 mikrometra; Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 21 z 88

Wymaga się, aby włókna światłowodu gminnego zostały doprowadzone w pobliże urządzeń przełączających tj. bezpośrednio do miejsca ich zamontowania. Włókna powinny zostać zakończone w postaci panela światłowodowego w szafie (szafce) okablowania lub szafce radiowej gdzie zostanie zamontowany przełącznik. Wymaga się, aby Wykonawca sieci światłowodowej dostarczył kable krosujące światłowodowe umożliwiające podłączenie urządzeń przełączających do sieci światłowodowej. Wymaga się, aby Wykonawca dostarczył kable krosujące z uwzględnieniem typu złączy światłowodowych na urządzeniach Cisco. W zależności od typu urządzenia są to złącza typu SC (urządzenia Catalyst 2950 oraz Catalyst 3550 wraz z modułami GBIC) lub złącza typu LC (urządzenia Catalyst 3560 lub Catalyst 3750). Typy złączek światłowodowych oraz planowane do realizacji łącza światłowodowe zostały przedstawione na Rysunek 2. W przypadku braku panela światłowodowego tj. gdy włókna zostaną w szafce np. w kościele zakończone w postaci tzw. pigtaili należy zakończyć je taką złączką aby możliwe było bezproblemowe włączenie ich bezpośrednio do urządzeń sieciowych (SC lub LC) lub zapewnić odpowiednią przejściówkę (adapter). Ponadto wymagane jest dostarczenie dodatkowych dwóch kabli światłowodowych wielomodowych typu duplex SC-LC o długości 3 metrów w celu wykonania połączenia pomiędzy przełącznikami Catalyst 3750 i zaporą ogniową Cisco PIX 525 w lokalizacji GOK; 2.4.1 Wymagania i zalecenia ogólne (wspólne) dla okablowania strukturalnego Wymagane jest, aby okablowanie strukturalne, za którego wykonanie jest odpowiedzialna gmina spełniało następujące wymagania: Wymagane jest wykonane instalacji kablem UTP kat. 5+ (5e) w topologii gwiazdy z centralnym punktem zwanym CPD (Centralny Punkt Dystrybucyjny); Wymagane jest, aby okablowanie spełniało normy w zakresie okablowania nieekranowego UTP kat. 5+ (5e): Definicja systemu okablowania Projektowanie i wykonawstwo Pomiary systemu okablowania Normy powiązane międzynarodowe amerykańskie europejskie krajowe ISO/IEC 11801:20022nd edition ISO/IEC 14763-1 ISO/IEC 14763-2 IEC 61935 (miedź) ISO/IEC 14763-3 (światłowody) m. in. IEC 60603-7-4 (złącze kat. 6 RJ45, nieekranowane) IEC 60603-7-7 (złącze kat. 7 GG45) TIA/EIA 568B TIA/EIA 569 TIA/EIA 606 TIA/EIA 607 EN 50173:20022nd edition EN 50174 TSB-67 EN 50346 m.in. EN 60603-7-4 (złącze kat. 6 RJ45, nieekranowane) EN 60603-7-7 (złącze kat. 7 GG45) PN-EN 50173:1999PN-EN 50173/A1* PN-EN 50174-1 PN-EN 50174-2 m. in. PN-EN 50288-4-1 (kabel kategorii 7) PN-EN 60874-19 (złącza optyczne SC- Duplex) Zaleca się, aby punkt logiczny stanowiły 2 przewody UTP zakończone gniazdem RJ45 każdy montowanym na ścianie w puszce (naścienne lub wtynkowo) w pobliżu stanowiska (do 1 metra) komputerowego lub telefonicznego; Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 22 z 88

Wymagane jest, aby okablowanie poziome schodziło się w CPD i zakończone powinno być na panelach krosownicznych typu RJ45 o szerokości 19 cali zamontowanych w CPD; Wymagane jest, aby w ramach okablowania zostały dostarczone kable krosujące RJ45-RJ45 kategorii zgodnej z kategorią okablowania o ilości pozwalającej na podłączenie wszystkich komputerów do sieci komputerowej, wszystkich przewidzianych telefonów IP wraz z zalecanym zapasem na poziomie +25% w stosunku do w/w potrzeb (komputery, telefony IP). Zaleca się dostarczenie takiej ilości kabli kroswniczych ile jest planowanych gniazd RJ45. Należy nadmienić, że należy dostarczyć kable krosownicze do podłączenia urządzeń końcowych (połączenie PC gniazdo naścinanie) oraz kable krosownicze do realizacji połaczenia w szafie CDP (panel RJ45 urządzenie LAN). Długość kabli do podłączania urządzeń powinna być 2 metry (25%), 3 metry (50%), 4 metry (25%) chyba, że specyfikacja budynku i usytuowanie urządzeń będzie wymagało zastosowania kabli dłuższych. W przypadku kabli krosujących do szafy ich długość powinna być dostosowana do rozmiaru szafy i umożliwiać bezproblemowe połączenie urządzeń LAN z panelem RJ45 przy założeniu, że urządzenie może znajdować się w dowolnym miejscu szafki. Kabel krosujące powinny posiadać osłonki zabezpieczające wtyk RJ45 oraz pochodzić od producenta okablowania strukturalnego; Wymaga się, aby punkt CPD został wykonany w postaci stojącej lub wiszącej szafki umożliwiającej instalację urządzeń o szerokości 19 cali. Zalecane wymiary szafek zostały przedstawione w specyfikacji szczegółowej z tym, że generalną zasadą jest, aby wysokość szafki została dobrana tak, aby w szafce można było po zainstalowaniu przewidywanych urządzeń sieciowych, paneli RJ45, listwy zasilającej, panela światłowodowego oraz pojedynczej półki o nośności min. 20 kg. Uzyskać, co najwyżej 70% zajętość szafki. W przypadku szafek stojących większych niż 24U zaleca się zastosowanie szafki o głębokości 100 cm lub 80 cm, w przypadku szafek mniejszych niż 25U należy zastosować szafki o głębokości 60 cm natomiast w przypadku szafek wiszących 8U należy zastosować szafki o głębokości użytkowej min. 50 cm tj. możliwość zainstalowania urządzenia o szerokości 19 i głębokości 50 cm.; Wymaga się, aby punkt CPD został wyposażony w listwy zasilające wyposażone w standardowe gniazda 220V~ o ilości umożliwiającej podłączenie przewidzianych dla danego węzła urządzeń sieciowych + zapas 20%; Wymaga się, aby w ramach dostawy szafki jako jej wyposażenie zostały dostarczone półki 19 o nośności co najmniej 20 kg oraz głębokości będącej co najmniej 75% głębokości szafki (w celu zamontowania urządzenia PI oraz mostków radiowych w przypadku ich montażu w szafie okablowania). W przypadku GOK zaleca się zastosowanie półek o nośności 80 kg mocowanych w 4 punktach; Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 23 z 88

Wymaga się, aby szafki CPD zastały uziemione; Zaleca się, aby wybrane szafki (zgodnie z listą) zostały wyposażone w wentylatory wyciągowe sterowane termostatem; Wymaga się, aby szafki miały doprowadzone zasilanie 220V~ zakończone w postaci paneli zasilających o obciążalności, co najmniej takiej jaka została podana w zestawieniu szczegółowym. Można przyjąć generalną zasadę, że w przypadku, gdy określone jest, że moc pobierana przez urządzenia w szafce jest < 1000W należy mimo to wykonać zasilanie szafy w postaci pojedynczego, wydzielonego obwodu zasilającego o obciążalności ~1000W. W przypadku szaf gdzie będą instalowane urządzenia pobierające więcej niż 1000W należy dokonać podziału mocy na obwody zgodnie z zasadami projektowania instalacji elektrycznych; Wymaga się, aby miejsce i sposób montażu szafek CPD był bezpieczny z punktu widzenia przeznaczenia pomieszczenia, w którym się znajdą np. pomieszczenia klasy szkolnej; Wymaga się aby szafki zostały wyposażone w zamek zamykany na klucz wraz z kluczami (dotyczy to drzwi przednich i ścianek bocznych oraz tylnich); W przypadku szaf stojących wymagane jest: - Możliwość ściągania drzwi bocznych i tylnich; - Możliwość wprowadzania kabli do szafy od spodu, od tyłu poprzez otwory w drzwiach tylnich; W przypadku szaf wiszących wymagane jest: - Aby szafa była dwusekcyjna i uchylna tj. aby była możliwość dostępu do jej części tylniej poprzez otwarcie i uchylenie części przedniej (sekcji przedniej); - Możliwość wprowadzania kabli do szafy od spodu oraz od góry poprzez otwory z gumami uszczelniającymi; Wymaga się, aby konstrukcja szafki umożliwiała przesuwanie i regulację położenia szyn wewnętrznych pionowych (regulacja rozstawu szyn); Wymaga się, aby szafki zostały zabezpieczone przed dostępem dzieci np. brak otworów o rozmiarze pozwalających na włożenie ręki lub palca przez dziecko, zamykanie na klucz, zabezpieczenie nieużywanych włókien światłowodowych, umieszczenie oznaczeń ostrzegawczych widocznych i czytelnych dla dzieci; Wymaga się, aby wszystkie kable zostały wprowadzone do szafki w sposób uniemożliwiający dzieciom dostępu do tych kabli i np. wyciągnięcia kabli; Wymaga się, aby urządzenia instalowane w szafie przez Gminę (a w szczególności mostek radiowy i osprzęt radiowy) zostały uziemione zgodnie z instrukcjami Cisco; Zaleca się, aby szafki CPD zostały zasilone niezależnym obwodem zasilającym (niezależne zabezpieczenia); Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 24 z 88

Wymaga się, aby w ramach wykonawstwa okablowania został wykonany projekt okablowania wraz z instalacją powykonawczą oraz pomiarami traktów UTP na spełnienie wymogów normy i kategorii; Zaleca się, aby kable UTP zostały rozprowadzone w korytach plastikowych a w miejscach gdzie instalacja zasilająca będzie prowadzona w tym samym korycie co okablowanie UTP powinna nastąpić separacja komór w korycie poprzez przegrodę izolującą; Wymaga jest, aby w ramach budowy okablowania strukturalnego w wybranych obiektach (tam gdzie zostało to zaznaczone) Wykonawca okablowania ułożył podwójny kabel koncentryczny np. RG-59/U, RG-6 gdzie każda przewód jest zakończony złączem typu F (parametry kabla i typy zakończeń opisane były wcześniej), który to zostanie jednym końcem wprowadzony do szafy CPD (z zapasem 3 metry) natomiast drugim końcem do miejsca instalacji urządzenia radiowego (z zapasem 2 metry). Ilość kabli koncentrycznych podwójnych powinna być równa ilości montowanych mostków radiowych. Kable koncentryczne powinny zostać ułożone w korycie kablowym z tym, że zaleca się pozostawienie 100% wolnego miejsca dla kolejnych kabli koncentrycznych w przyszłości. Kabel powinny zostać zakończone złączami typu F zgodnymi w wyprowadzeniami na urządzeniu PI i mostku radiowym (patrz dokumentacja) i podłączone z jeden strony do mostka radiowego a z drugiej strony do urządzenia PI w szafie; Rekomenduje się wyposażenie serwerowni CPD w GOK w podłogę techniczną co może być dodatkowo podyktowane koniecznością rozkładu obciążenia serwerowni na większą powierzchnię; Uwaga!!!! W obiektach GOK oraz UG gdzie planowane są większe ilości urządzeń w ramach projektu okablowania zaleca się wykonania oceny nośności stropu z uwzględnieniem planowanego obciążenia obejmującego między innymi: ciężar szaf kroswniczych, UPS, ciężar urządzeń wg. listy sprzętu Cisco (w posiadaniu FWW) oraz danych o ciężarze urządzeń z niniejszego dokumentu oraz ciężar elementów pasywnych i serwerów; Dodatkowo wymaga się wprowadzenie do szaf CPD zakończeń, w postaci panela światłowodowego, włókien światłowodów jednomodowych (światłowód gminny dalekosiężny) wraz z odpowiednimi kablami krosującymi światłowodowymi uwzględniając przy tym potrzeby związane z podłączeniem urządzeń do światłowodów jak również potrzeby związane z krosowaniem światłowodów pomiędzy sobą. Typy złączy światłowodowych na planowanych urządzeniach zostały przedstawione na Rysunek 2; 2.4.2 Wymagania i zalecenia ogólne (wspólne) dla instalacji zasilającej Instalacja powinna spełniać wymagania w zakresie projektowania i instalacji tego typu instalacji zasilających systemu komputerowe; Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 25 z 88

Instalacja zasilająca urządzenia komputerowa powinna być instalacją dedykowaną i wydzieloną oznacza to, że powinna zostać wykonana osobna wydzielona rozdzielnia elektryczna RK dedykowana dla instalacji elektrycznej pod komputery (ewentualnie może być konieczność wykonania rozdzielni piętrowych); RK należy zasilić kablem WLZ o odpowiednim przekroju wyprowadzonym z RG budynku; Dobierając przekrój WLZ oraz jego zabezpieczenia należy przyjąć 300W na punkt elektryczny zasilający stanowisko komputerowe (oraz należy przyjąć współ. jednocz. = 0,75); Instalacja elektryczna musi być wyposażona w ochronę przeciw przepięciową I i II stopnia; Każda z rozdzielni RK musi zostać wyposażona w wył. główny, kontrolki obecności faz, ochronniki przeciw przepięciowe oraz wyłączniki różnicowo i nadmiarowo prądowe dla każdego obwodu elektrycznego; Max. ilość gniazd na obwodzie nie powinna przekraczać 4 gniazd (należy wykonać osobny obwód dla CPD); Gniazda elektryczne instalacji komputerowej muszą się wyróżniać np. kolorem czerwonym, oraz posiadać zabezpieczenie przed podpięciem urządzeń innych niż komputerowe (np. w postaci klucza odblokowywującego); Po zakończeniu prac należy wykonać kpl. pomiarów zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz dostarczyć dok. powykonawczą; 2.5 Podsystem telefonii IP Kolejnym podsystemem, który zaproponowano jest podsystem telefonii IP. Na podsystem składają się: telefony IP, bramy głosowe do publicznej sieci telefonicznej oraz urządzenia/oprogramowanie sterujące pracą telefonów CallManager oraz system poczty głosowej (Cisco Unity). Przyjęto następujące rozwiązanie: System CallManager umiejscowiony będzie w GOK. Dodatkowo w GOK zostanie umiejscowiona brama do telefonicznej sieci publicznej Cisco 2821 wyposażona w interfejs ISDN PRI 30B+D, która zostanie podłączona do łącza ISDN 30B+D operatora telefonii publicznej (TPSA). W Urzędzie Gminy zostanie zainstalowana druga brama głosowa Cisco 2851 wyposażona w 4 porty ISDN BRI 2B+D oraz 4 interfejsy analogowe FXS i 4 interfejsy analogowe FXO. Celem realizacji systemu telefonii IP wymagane jest, aby Gmina pozyskała w lokalizacji GOK łącze ISDN PRA 30B+D z zakresem numerów telefonicznych. W okresie początkowym nim Gmina pozyska łącze ISDN PRA w GOK można będzie do realizacji połączenia z publiczną siecią telefoniczną wykorzystać łącza ISDN BRI (np. 4 x BRI) zlokalizowane w UG lub GOK. Jako łącza ISDN 2B+D można użyć na przykład obecnie pracujące łącza podłączone do centrali telefonicznej. Zaleca się wystąpić o pulę numerów Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 26 z 88

telefonicznych dla łączy ISDN (tak, aby każdy telefon IP miał numer publiczny) oraz w przypadku łączy ISDN BRI o zebranie ich w trakt DDI. Brama głosowa dla UG wyposażona jest dodatkowo w porty 4 x FXS oraz 4 x FXO, co umożliwi podłączenie do systemu bramki do sieci komórkowej (interfejs analogowy lub ISDN BRI) oraz faksów analogowych; W obiektach małych takich jak świetlice przewidziano pojedyncze telefony IP kontrolowane bezpośrednio z CallManager a zainstalowanego w GOK; W obiektach takich jak: szkoły, gimnazja i ZUK przewidziano wyłącznie telefony IP, które kontrolowane będą przez centralny system CallManager zainstalowany w GOK. Nie przewidziano żadnych urządzeń do podłączenia istniejących urządzeń analogowych np. faks i założono, że będą one podłączone bezpośrednio sieci publicznej tak jak ma to miejsce obecnie; Dla Urzędu Gminy i każdej ze szkół przewidziano po jednym zestawie (kamera + oprogramowanie) umożliwiającym prowadzenie pojedynczej videorozmowy (wymaga istnienia w placówce komputera podłączonego do telefonu o następujących parametrach: Pentium III 1000MHz, 40 MB miejsca na dysku, złącze USB, 256 MB pamięci, Windows XP w Service Pack I, kolorowy monitor); 2.6 Podsystem autentykacji Podsystem autentykacji będzie realizowany w oparciu o Cisco Secure ACS. Zadaniem tego systemu będzie autentykowanie (hasło i nazwa użytkownika) urządzeń i użytkowników, które będą chciały uzyskać dostęp do zasobów sieci. Jest to szczególnie ważny element systemu ze względu na to, że sieć ma charakter radiowy (dostęp do nie jest fizycznie limitowany). Oprogramowanie wykorzystuje własną platformę sprzętową. 2.7 Szyfrowanie ruchu Dane przesyłane przez sieć światłowodową pomiędzy węzłami gminnymi oraz przez sieć radiową nie będą podlegały szyfrowaniu. 2.8 Zarządzanie siecią Jako oprogramowanie do zarządzania siecią przewidziano: Pakiet Cisco Works Small NMS Solution, który jest prostą platformą SNMP, umożliwiającą monitorowanie stanu węzłów SNMP. Dodatkowo pakiet ma wbudowane narzędzie do zarządzania konfiguracjami do 40 urządzeń Cisco. Wymagane jest, że Gmina dostarczy stację PC, na której będzie uruchomione w/w oprogramowanie; Wersja 4.11 Data: 2005-03-23 Strona: 27 z 88