RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 18 października 2013 r. (21.10) (OR. en) 14986/13 SOC 821 ECOFIN 906 EDUC 393 JEUN 93 NOTA Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego Oświadczenie Rady Delegacje otrzymują w załączeniu ostateczną wersję oświadczenia przyjętego przez Radę (EPSCO) w dniu 15 października 2013 r. 14986/13 zm 1
Europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego Oświadczenie Rady Wspólną deklaracją europejskich partnerów społecznych, Komisji Europejskiej i litewskiej prezydencji Rady UE zainicjowano w dniu 2 lipca 2013 r. w Lipsku europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego (zwany dalej przedmiotowym sojuszem ); poparli go przedsiębiorcy, przemysł, izby handlowe, przemysłowe i rzemieślnicze, organizatorzy kształcenia i szkolenia zawodowego oraz przedstawiciele młodzieży. Rada Unii Europejskiej wyraża zdecydowaną wolę walki z bezrobociem i biernością zawodową wśród młodzieży i zwraca się do wszystkich stosownych podmiotów, by w pełni wzięły pod uwagę ten priorytet podczas realizacji swoich polityk gospodarczych, społecznych, kształceniowych i szkoleniowych; odnotowuje równocześnie, że dobre jakościowo przygotowanie zawodowe oraz inne programy uczenia się poprzez praktykę w miejscu pracy są skutecznymi instrumentami pomagającymi na trwałe przechodzić z etapu edukacji do etapu pracy sprzyjają one zwłaszcza nabywaniu umiejętności adekwatnych do potrzeb rynku pracy oraz trafnemu doborowi odpowiednio wykwalifikowanych pracowników na stanowiska pracy. Z zadowoleniem przyjmuje fakt uzgodnienia celów mających przyświecać realizacji zalecenia Rady w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży, a także rolę przygotowania zawodowego w tym zakresie; Rada PRZYJMUJE następujące kluczowe przesłania: (1) Zaradzenie bardzo wysokiemu bezrobociu wśród młodzieży wymaga wszechstronnych, uzupełniających się nawzajem działań na szczeblu krajowym i unijnym. (2) Do zwalczania bezrobocia wśród młodzieży mogą się przyczynić programy dobrego jakościowo przygotowania zawodowego, sprzyjające nabywaniu umiejętności i zapewniające płynne i trwałe przechodzenie z systemu kształcenia i szkolenia na rynek pracy. Takie programy są szczególnie skuteczne wtedy, gdy są elementem wszechstronnego podejścia krajowego łączącego środki z zakresu kształcenia, szkolenia i zatrudnienia. 14986/13 zm 2
(3) W odpowiednim przypadku i stosownie do uwarunkowań krajowych należy przyczyniać się do skuteczności i atrakcyjności programów przygotowania zawodowego, dostosowując je do kilku wspólnych zasad. Wśród nich wymienić można przede wszystkim: a) Ustanowienie odpowiednich ram regulacyjnych, w których jasno określone zostaną egzekwowalne zadania, prawa i obowiązki każdej z zaangażowanych stron. b) Sprzyjanie tworzeniu krajowych partnerstw z partnerami społecznymi na potrzeby opracowywania programów przygotowania zawodowego, ich realizacji i zarządzania nimi z udziałem innych stosownych zainteresowanych stron, np. w odpowiednim przypadku organów pośredniczących (izb handlowych, przemysłowych i rzemieślniczych, organizacji zawodowych i sektorowych), organizatorów kształcenia i szkolenia, organizacji młodzieżowych i studenckich, a także organów lokalnych, regionalnych i krajowych. c) Odpowiednie włączanie programów przygotowania zawodowego do systemu kształcenia i szkolenia formalnego za pomocą systemu uznawanych kwalifikacji i kompetencji, które mogą dawać dostęp do szkolnictwa wyższego i uczenia się przez całe życie. d) Dbanie, by nabyte kwalifikacje i kompetencje oraz proces uczenia się w trakcie przygotowania zawodowego były wysokiej jakości i odpowiadały określonym standardom w zakresie efektów uczenia się i zapewniania jakości zgodnie z zaleceniem w sprawie ustanowienia europejskich ram odniesienia na rzecz zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym 1 oraz by model przygotowania zawodowego został uznany za cenne narzędzie uczenia się, transferowalne między państwami, dające szanse na postępy w obrębie krajowych ram kwalifikacji oraz budzące aspiracje do podejmowania zawodów wymagających wysokich kwalifikacji. e) Stworzenie znaczącego, dobrego jakościowo komponentu uczenia się i szkolenia poprzez praktykę w miejscu pracy, który uzupełni zdobywanie konkretnych umiejętności przydatnych na stanowisku pracy o szersze przekrojowe i transferowalne umiejętności, i tym samym zagwarantuje, że po ukończeniu przygotowania zawodowego jego uczestnicy będą potrafili dostosowywać się do zmian. 1 Dz.U. C 155 z 8.7.2009, s.1. 14986/13 zm 3
f) Dostateczne włączanie pracodawców i organów publicznych w finansowanie programów przygotowania zawodowego, a jednocześnie zapewnianie osobom je podejmującym odpowiedniego wynagrodzenia i odpowiedniej ochrony socjalnej, a także oferowanie wszystkim zainteresowanym stronom, zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorstwom, stosownych zachęt do zaangażowania i zachęt do tworzenia odpowiednio licznych możliwości przygotowania zawodowego. g) Uwzględnianie różnych sektorów i zawodów, w tym sektorów nowych i innowacyjnych o dużym potencjale zatrudnieniowym, oraz branie pod uwagę prognozowanego popytu na umiejętności. h) Umożliwianie uczestnictwa młodym ludziom o mniejszych szansach poprzez zapewnianie poradnictwa zawodowego, szkolenia przygotowawczego i innego ukierunkowanego wsparcia. i) Propagowanie programów przygotowania zawodowego poprzez działania popularyzatorskie skierowane do młodych ludzi, ich rodziców, organizatorów kształcenia i szkolenia, pracodawców oraz publicznych służb zatrudnienia, a równocześnie zwracanie uwagi na przygotowanie zawodowe jako na drogę do wybitnych osiągnięć, otwierającą szerokie możliwości edukacyjne i zawodowe. j) Uznanie przygotowania zawodowego za jedną z dróg pozwalających realizować programy gwarancji dla młodzieży. Chcąc jeszcze bardziej przyczynić się do dobrego jakościowo przygotowania zawodowego i do innych programów uczenia się poprzez praktykę w miejscu pracy, zwłaszcza do przedmiotowego sojuszu, państwa członkowskie deklarują, że w odpowiednim przypadku: (4) Podejmą zobowiązanie określające planowane przez nie działania na rzecz zwiększania oferty, jakości i atrakcyjności przygotowania zawodowego. (5) Podejmą we współpracy z partnerami społecznymi i innymi stosownymi zainteresowanymi stronami reformę systemu kształcenia i szkolenia zawodowego, wprowadzając ścieżkę przygotowania zawodowego lub doskonaląc już istniejące programy, zgodnie z wyżej wspomnianymi zasadami, po to by zwiększyć ofertę, jakość i atrakcyjność przygotowania zawodowego. 14986/13 zm 4
(6) Zwrócą szczególną uwagę na wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, umożliwiając im oferowanie liczniejszych i lepszych jakościowo możliwości przygotowania zawodowego, na przykład poprzez odpowiednie zachęty finansowe i pozafinansowe. (7) Podejmą działania, by uznawać kwalifikacje nabyte w drodze przygotowania zawodowego w kontekście krajowych ram kwalifikacji oraz umieścić odniesienie do nich w europejskich ramach kwalifikacji w celu ułatwienia mobilności transgranicznej. Należy tego dokonać zgodnie z krajowym prawem i krajową praktyką. (8) Zaplanują strategiczne wykorzystanie funduszy UE, w tym europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz programu Erasmus+, aby wspierać tworzenie skutecznych programów przygotowania zawodowego. (9) Będą kontynuowały wymianę sprawdzonych rozwiązań i doświadczeń co do programów przygotowania zawodowego, m.in. w ramach wielostronnego nadzoru sprawowanego podczas europejskiego semestru, w ramach programu wzajemnego uczenia się, procesu kopenhaskiego, a także otwartej metody koordynacji stosowanej w kontekście strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia (ET 2020). 14986/13 zm 5