1. ZMIAN W PRZEZNACZENIU I ZAGOSPODAROWANIU TERENÓW 1.1. Podstawowe funkcje terenów 1.1.1 Tereny wyłączone z zabudowy: ZP teren parków. 1.1.2 Tereny o specjalnym sposobie zagospodarowania i zabudowy: ZD tereny ogrodów działkowych; M3n* tereny zabudowy wolno stojącej niskiej, mieszkaniowej o charakterze willowym, z dużym udziałem zieleni, położone w obszarze klinowo - pierścieniowego systemu zieleni; US2* tereny sportu i rekreacji, położone w obszarze klinowo - pierścieniowego systemu zieleni: obiekty sportowe otwarte(niekubaturowe) i kubaturowe w zieleni. 1.1.3 Tereny przeznaczone pod zabudowę: M2n tereny zabudowy niskiej: mieszkaniowej, jednorodzinnej z usługami podstawowymi. Utrzymuje się istniejące funkcje ogólnomiejskie. 1.2. Kierunki zmian w zagospodarowaniu przestrzennym 1.2.1 Zasady ogólne Podstrefa Sołacz - fragment klinowo - pierścieniowego systemu zieleni miasta, obejmujący tereny wyłączone z zabudowy oraz tereny o specjalnym sposobie zagospodarowania i zabudowy. Obszar jest częścią funkcjonalnego śródmieścia. Na terenie M3n*: o uzupełnienie funkcji mieszkaniowej stanowią usługi podstawowe, w tym przestrzenie ośrodkotwórcze (place, ulice obsługujące, zorganizowana zieleń, itd.), o utrzymuje się istniejące funkcje ogólnomiejskie; - dopuszczenie nowych funkcji może nastąpić wyłącznie na etapie sporządzania miejscowego planu, o utrzymuje się zabudowę zwartą mieszkaniową wielorodzinną z usługami wzdłuż ulicy Nad Wierzbakiem powyżej al. Wielkopolskiej oraz zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w rejonie ulicy Drzymały. Na terenie parku Sołackiego ZP utrzymuje się istniejącą zabudowę hotelową z funkcją gastronomiczną, bez prawa dalszej rozbudowy. 1.2.2 Zasady kształtowania zabudowy Zasady ogólne: o fragment funkcjonalnego śródmieścia, jako zgrupowania historycznej zabudowy śródmiejskiej oraz zabudowy, której charakter i parametry należy zharmonizować pod względem: zasad podziałów płaszczyzn i brył, proporcji wymiarów, pochylenia dachów, rozwiązań detali, kolorystyki, zastosowania materiałów itp. z formami wartościowych obiektów istniejących w podstrefie. Zasady uzupełniające na terenach zabudowy mieszkaniowej: o teren o funkcji M3n* - Sołacz obszar historycznego zespołu zabudowy mieszkaniowej do zachowania: - należy dążyć do kontynuacji zabudowy w granicach umożliwiających dokończenie układu urbanistycznego, - docelowy sposób zagospodarowania terenów niezagospodarowanych lub użytkowanych tymczasowo oraz wskazanie nowych terenów pod zabudowę należy określić na etapie sporządzania miejscowego planu, - obowiązuje kształtowanie zabudowy mieszkaniowej willowej, utrzymującej charakter i gabaryty zabudowy istniejącej, 427
- funkcje usługowe należy lokalizować wokół przestrzeni ośrodkotwórczych, w formie zabudowy nie tworzącej zwartych pierzei, zharmonizowanej z zabudową willową i podporządkowanej całemu założeniu, - założono minimalną powierzchnię dla nowo wydzielanych działek w wielkości 1000 m 2, lokalnie ze względu na istniejące uwarunkowania dopuszcza się odstępstwa od tej zasady w wysokości +/- 20%, - maksymalny procent zabudowy 20 % powierzchni działki, lokalnie ze względu na istniejące uwarunkowania dopuszcza się odstępstwa od tej zasady w wysokości +/- 20%, - minimalna powierzchnia działki biologicznie czynnej 60 %, - należy obowiązkowo utrzymywać gabaryty charakterystyczne dla Sołacza, w szczególności na działkach o powierzchni powyżej 1500 m 2 zabudowę należy rozbić na bryły o gabarytach odpowiadających istniejącej zabudowie. Na terenie M3n* nie przewiduje się nowo projektowanej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej szeregowej, a istniejącą zabudowę mieszkaniową szeregową w rejonie ul. Bocianiej zastępować stopniowo zabudową wolno stojącą, o skali charakterystycznej dla Sołacza. Na terenie o funkcji M2n należy utrzymać zespoły zabudowy mieszkaniowej wolno stojącej i uzupełniać zgodnie z gabarytami i charakterem zabudowy terenu. Na terenach zabudowy sportowo-rekreacyjnej: o teren o funkcji US2* przeznaczony pod lokalizację obiektów sportowych otwartych (niekubaturowych) i kubaturowych, o wysokości do 15 m powyżej poziomu terenu: należy dążyć do wytworzenia pierzei zabudowy wzdłuż ulic: Przepadek i Pułaskiego. Dopuszcza się odstępstwa w zakresie wysokości, jeżeli wymagają tego indywidualne parametry techniczne zabudowy i nie będzie to kolidowało z charakterem zabudowy podstrefy. Zasady zagospodarowania na terenach zieleni oraz na terenach otwartych określono w części Kierunki ochrony środowiska przyrodniczego i jego zasobów. 1.2.3 Cele publiczne W zakresie realizacji celu publicznego na terenach wyłączonych z zabudowy obowiązują zasady zawarte w części Kierunki ochrony środowiska przyrodniczego i jego zasobów. Na pozostałych terenach przyjęto nadrzędną zasadę, że ewentualne nowe, obecnie trudne do przewidzenia inwestycje celu publicznego mogą być zlokalizowane w granicach podstrefy pod warunkiem podjęcia działań minimalizujących ewentualne kolizje z docelowymi funkcjami terenu. 1.3. Tereny zamknięte W podstrefie nie występują tereny zamknięte. 2. ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ 2.1. Kształtowanie ładu przestrzennego 2.1.1 Zasady ogólne: Zapisy w miejscowych planach powinny uwzględniać i zapewniać ciągłość założeń historycznego układu urbanistycznego, zachowując system parków na Sołaczu. Zagospodarowanie podstrefy musi zapewniać ciągłość strukturalną systemu klinów zieleni tzn. łączyć się funkcjonalnie i przestrzennie z parkiem Cytadela (ZW1) oraz terenami otwartymi na Golęcinie (podstrefa ZW3). Należy dążyć do: o wyznaczenia przestrzeni ośrodkotwórczych (place, rynki, zorganizowana zieleń itd.) jako przestrzeni publicznych; o kształtowania lokalnego systemu elementów szczególnych identyfikujących przestrzeń respektując istniejące dominanty przestrzenne; o zachowania ciągłości rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych z innymi podstrefami m.in. stworzenia połączeń pieszych i rowerowych z układem urbanistycznymi Cytadeli (ZW1), z osiedlem na Murawie (B1), Jeżycami (E1) oraz Golęcinem (ZW3). 428
2.1.2 Zasady uzupełniające dla terenów zabudowy mieszkaniowej: Działania inwestycyjne na działkach niezabudowanych muszą być zgodne z zasadami kontekstu urbanistyczno-architektonicznego historycznych założeń struktury przestrzennej i nawiązywać w szczególności do gabarytów, rodzajów dachów, istniejącej linii zabudowy. Ustala się zakaz lokalizowania zabudowy szeregowej albo innej zwartej, poza terenami dopuszczonymi w Zasadach kształtowania funkcji i zabudowy. Obowiązuje zasada nawiązania do charakteru przeważającej zabudowy w danym zespole urbanistycznym, w drugiej kolejności do bezpośredniego sąsiedztwa. 2.1.3 Zasady uzupełniające dla terenów US2*: Układ urbanistyczny oraz nowa zabudowa terenu musi zapewnić powiązania komunikacyjne (piesze i rowerowe) pomiędzy parkami Sołackimi a Cytadelą m.in. z jej otwartymi terenami sportowymi w zieleni US1*. 2.1.4 Obiekty handlowe Zakazuje się lokalizowania obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m 2, Dla obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 300 m 2 do 2000 m 2 wymaga się podporządkowania zasadom kształtowania zabudowy i zagospodarowania określonym dla danego terenu, uszczegółowionym na etapie sporządzania miejscowego planu; 2.2. Działania zwiększające pozytywne oddziaływanie barier funkcjonalnoprzestrzennych Poprzez zwiększenie ilości połączeń komunikacyjnych pieszych i rowerowych należy dążyć do zniwelowania oddziaływania barier przestrzennych jakimi są tory kolejowe rozdzielające tereny M2n i US2* wzdłuż ulic K. Pułaskiego i Przepadek, od centrum (strefa A). 2.3. Kształtowanie fizjonomii miasta 2.3.1 Miejsca szczególne bramy centrum miasta Ze względu na sąsiedztwo podstrefy z I ramą komunikacyjną należy zwrócić szczególną uwagę na kształtowanie tzw. miejsc bramowych centrum na skrzyżowaniach ulic: o Pułaskiego aleja Wielkopolska, o Pułaskiego - Przepadek. Formę rozwiązania urbanistyczno-architektonicznego należy sporządzić w oparciu o szczegółowe studia sylwety centrum miasta lub całego śródmieścia. 2.3.2 Dominanty przestrzenne Należy zachować dominantę przestrzenną podstrefy o odbiorze pozytywnym, przy ulicy Mazowieckiej kościół Św. Jana Vianney. Wprowadza się zakaz lokalizacji budynków średniowysokich, wysokich i wysokościowych. Formą dominanty przestrzennej jest estakada PST (Poznański Szybki Tramwaj). 2.3.3 Elementy dysharmonizujące krajobraz miejski Postuluje się nie wprowadzania tymczasowych obiektów budowlanych. Zakazuje się lokalizowania placów postojowych na terenach niezabudowanych, z wyjątkiem wyznaczonych w studium ogólnodostępnych parkingów dla autobusów turystycznych oraz parkingów buforowych. W obrębie podstrefy postuluje się zlikwidowanie istniejących stacji paliw oraz zakazuje się lokalizowania nowych, wolno stojących. Urządzenia reklamowe o Dopuszczalne w podstrefie urządzenia reklamowe należy lokalizować z uwzględnieniem generalnych zasad lokalizacji określonych w części ogólnej w punkcie Zasady lokalizowania urządzeń reklamowych i informacyjnych. 429
o Na terenach ZP, ZD, M3n* zakazuje się lokalizowania urządzeń reklamowych. o Na terenach M2n zakazuje się lokalizowania urządzeń reklamowych, za wyjątkiem: - urządzeń umieszczanych na budynkach usługowych towarzyszących zabudowie mieszkaniowej w miejscach do tego przystosowanych. o Na terenach US2*: - zakazuje się lokalizowania urządzeń reklamowych, za wyjątkiem słupów reklamowych, których forma i miejsca lokalizacji zostaną określone na etapie sporządzania planu miejscowego oraz urządzeń umieszczanych na budynkach w miejscach do tego przystosowanych, - jeżeli w obrębie terenu występują obszary cenne kulturowo (objęte lub nie objęte formą ochrony zabytków), określenie zasad lokalizacji urządzeń reklamowych na budynkach powinno nastąpić na etapie sporządzania planu miejscowego. Urządzenia informacyjne o Dopuszczalne w podstrefie urządzenia informacyjne należy lokalizować z uwzględnieniem generalnych zasad lokalizacji określonych w części ogólnej w punkcie Zasady lokalizowania urządzeń reklamowych i informacyjnych. o Należy dążyć do wykluczania lokalizacji wolno stojących urządzeń informacyjnych, za wyjątkiem związanych z systemem informacji miejskiej. Obiekty telefonii komórkowej o Dopuszczalne w podstrefie obiekty telefonii komórkowej należy lokalizować z uwzględnieniem generalnych zasad lokalizacji określonych w części ogólnej w punkcie Zasady lokalizowania obiektów telefonii komórkowej. o Na terenach ZPzakazuje się lokalizowania obiektów telefonii komórkowej. o Na terenach ZD dopuszcza się lokalizację obiektów telefonii komórkowej, w miejscach określonych na etapie sporządzania planu miejscowego. o Na terenach US2* zakazuje się lokalizowania wolno stojących obiektów telefonii komórkowej. o Na terenach M2n, M3n*: - zakazuje się lokalizowania wolno stojących obiektów telefonii komórkowej, - dopuszcza się lokalizację obiektów telefonii komórkowej w miejscach określonych na etapie sporządzania planu miejscowego. 2.3.4 Panoramy, ciągi i punkty widokowe Zagospodarowanie podstrefy musi respektować widoki i panoramy rozciągające się z następujących miejsc: o P1 - skrzyżowanie ulic Winogrady, Księcia Mieszka, Armii Poznań i Pułaskiego, o P3 skrzyżowanie ulic Słowiańskiej i Księcia Mieszka I, o P4 - skrzyżowanie ulic Serbskiej i Księcia Mieszka I, o P34 - most Uniwersytecki, o P36 - wiadukt kolejowy nad ulicą Niestachowską, o C-C - zachodnia pierzeja zabudowy od ulicy Poznańskiej do wysokości dworca zachodniego, o D-D - nasyp kolejowy między ulicą Poznańską a Niestachowską, o W-W estakada Poznańskiego Szybkiego Tramwaju (PST). Należy zwracać uwagę na tzw. piątą elewację budowli zlokalizowanych w pobliżu wyniesionych ponad teren miejsc obserwacyjnych, z których widać dachy (ekspozycja panoramy Sołacza, terenów podstrefy US2* z estakady PST). 2.4. Przestrzenie publiczne 2.4.1 Obszary przestrzeni publicznej Nie wyznaczono obszarów przestrzeni publicznej istotnych w skali całego miasta. Należy zadbać o wyznaczenie nowych przestrzeni ośrodkotwórczych w poszczególnych zespołach urbanistycznych. Lokalizację i formę zagospodarowania należy określić na etapie sporządzania miejscowego planu. Pośredni ciąg wzdłuż ulicy Nad Wierzbakiem ma na celu połączenie najważniejszych przestrzeni publicznych miasta znajdujących się w podstrefie E1 430
(rynku Jeżyckiego) z parkiem Sołackim i im. A. Wodziczki oraz z ciągiem rekreacyjnych prowadzoną przez osiedla Winiary i winogradzkie. Sposób organizacji powinien być spójny, jednorodny (przekrój ulicy, materiały, posadzka, zieleń, oświetlenie itd). Powiązania powinny być w miarę możliwości bezkolizyjne. 2.4.2 Ciągi rekreacyjne Wymaga się wykształcenia powiązań pieszo-rowerowych pomiędzy zorganizowanymi terenami zieleni podstref sąsiadujących m.in. Cytadeli, Golęcina i centrum. Trakty rekreacyjne powinny cechować się ciągłością na całej długości. W każdym planie miejscowym opracowywanym dla terenów tej podstrefy należy zapewnić kontynuację tych powiązań. Wymaga się wykształcenia ciągów rekreacyjnych wzdłuż doliny Bogdanki (park im. A. Wodziczki) i alei Wielkopolskiej oraz zapewnienia ich kontynuacji w parku Sołackim i na Golęcinie. Te powiązania powinny być w miarę możliwości bezkolizyjne. 2.4.3 Kierunki kształtowania fragmentu makrownętrza II ramy ulica Niestachowska Należy dążyć do wykształcenia elementów strukturalnych o charakterystycznym ładzie przestrzennym dla całej trasy tj.: o Wzdłuż ulicy należy w miarę możliwości wprowadzić zieleń wysoką, w celu zapewnienia ciągłości strukturalnej całej trasy lub zapewnić wgląd na zieleń podstrefy. o Należy wykształcić system obiektów szczególnych zamykających osiowo poszczególne odcinki II ramy lub ulic dojazdowych (np. dominant ulicy charakterze lokalnym). Dotyczy na skrzyżowania ulic Niestachowska św. Wawrzyńca. 2.4.4 Kierunki kształtowania terenów wzdłuż kolei i I ramy komunikacyjnej Należy dążyć do uporządkowania i wykreowania krawędzi podstrefy wzdłuż linii kolejowej oraz I ramy, zachowując systemowe obszary zieleni zorganizowanej podstrefy oraz do podniesienia estetyki lokalizowanych w jej sąsiedztwie budynków lub innych form zagospodarowania (np. pasa zieleni ochronnej, ekranów akustycznych). Dotyczy to: w szczególności terenów wzdłuż ulic: Grudzieniec, K. Pułaskiego i Przepadek. 3. OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I JEGO ZASOBÓW 3.1. Kierunki ochrony zasobów geologicznych, ukształtowania terenu, wód podziemnych i powierzchniowych, powietrza atmosferycznego 3.1.1 Należy dążyć do poprawy jakości wód podziemnych i powierzchniowych w tym rzeki Bogdanki poprzez zmniejszenie obciążeń i wyeliminowanie zrzutów ścieków bytowych oraz przemysłowych do wód powierzchniowych i gruntowych. 3.1.2 W celu utrzymania wysokiej jakości powietrza postuluje się zwiększanie powierzchni terenów zieleni towarzyszącej zabudowie oraz tworzenie pasów zieleni w ciągach komunikacyjnych, uwzględnianie w założeniach urbanistycznych korytarzy przewietrzania miasta. 3.2. Kierunki i zasady ochrony terenów zieleni 3.2.1 Za niezbędne uznaje się zachowanie wzbogacenie i dążenie do powiekszenia terenów zielonych: Parki ZP: o Sołacki, o im. A. Wodziczki, zieleń towarzysząca ulicom i placom, w tym: o aleja Wielkopolska, o place Spiski, Orawski, Pomorski. Przewiduje się powiększenie parku im. A. Wodziczki w kierunku północnym. 431
3.2.2 Ze względu na szczególne walory przyrodniczo-krajobrazowe Sołacza należy dążyć do zachowania wysokiego procentu zieleni otwartej oraz wprowadzenia znacznej powierzchni biologicznie czynnej na działkach budowlanych. 3.2.3 Szczegółowe regulacje dotyczące powierzchni i charakteru zieleni w tej podstrefie należy określić na etapie sporządzania planu miejscowego. 3.2.4 Należy dążyć do zachowania i wzbogacania zieleni towarzyszącej zabudowie, zbiornikom i ciekom wodnym. 3.2.5 Na terenach przeznaczonych pod sport i rekreację US2*, położonych w obszarze klinowo pierścieniowego systemu zieleni, udział zieleni publicznej nie może być mniejszy niż 60%. 3.2.6 Postuluje się zachowanie, uzupełnianie oraz wprowadzanie zieleni wysokiej wzdłuż ulic. 3.3. Kierunki i zasady ochrony terenów otwartych 3.3.1 Zasady ochrony dla obszarów i obiektów cennych przyrodniczo Tereny objęte formami ochrony przyrody: o W podstrefie mogą występować obiekty przyrodnicze wpisane do wojewódzkiego rejestru pomników przyrody, dla których ochrona realizowana jest na podstawie odpowiednich aktów prawnych. o Elementy pierścienia fortyfikacji poznańskich - projektowany obszar NATURA 2000 zgłoszony do zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Na wyżej wymienionych terenach fortyfikacji: - dopuszcza się wprowadzenie funkcji gwarantujących dotychczasowe warunki zimowania nietoperzy; - dopuszcza się lokalizację tablic informacyjnych dotyczących przyrody. 3.3.1 Kształtowanie polityki gospodarowania terenami ogrodów działkowych Utrzymuje się funkcje ogrodów działkowych ZD dla terenu: o ROD Moniuszki przy ulicach Litewska i Grudzieniec. Na wyżej wymienionym teranie należy wprowadzić: o ograniczenie wysokości obiektów towarzyszących (świetlice, budynki techniczne) do 1 kondygnacji nadziemnej; o nakaz równoległego uzbrojenia ogrodów działkowych w kanalizację sanitarną; o nakaz lokalizacji parkingów i punktów zbierania odpadów wewnątrz terenów ogrodów działkowych. 4. OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I JEGO ZASOBÓW 4.1. Zasady ochrony dla obszarów i obiektów cennych kulturowo: 4.1.1 Obszary i obiekty objęte formą ochrony zabytków: Zespół urbanistyczno architektoniczny: najstarszych dzielnic Zespół mieszkalny, Park Sołacki, aleja kasztanowa o Na wyżej wymienionych obszarzach należy: - utrzymać, chronić oraz w miarę możliwości kontynuować charakterystyczny układ przestrzenny Sołacza (układ dróg, placów, kompozycję zabudowy i zieleni); - zachować historyczne linie zabudowy, jeżeli nie koliduje to z przyjętymi rozwiązaniami komunikacyjnymi; - wprowadzić zakaz przekształceń form bryły wartościowych budynków i kompozycji elewacji. W obrębie podstrefy mogą istnieć pojedyncze obiekty wpisane do rejestru zabytków, dla których ochrona realizowana jest na podstawie odpowiednich aktów prawnych. 432
5. OBSZARY DO PRZEKSZTAŁCEŃ, REHABILITACJI I REKULTYWACJI 5.1. Przekształcenia wyłącznie w zakresie wyznaczonym na rysunku Studium 5.1.1 Przekształcenia funkcjonalno przestrzenne Należy dążyć do kształtowania czytelnej przestrzennie i sprawnej funkcjonalnie struktury podstrefy poprzez przekształcanie istniejącego zagospodarowania terenów odpowiednio na funkcję wskazaną w pkt 1.1. 5.2. Rehabilitacja wyłącznie w zakresie wyznaczonym na rysunku Studium 5.2.1 Rehabilitacja historycznych dzielnic Należy dążyć do poprawy warunków życia oraz podnoszenia atrakcyjności i jakości przestrzeni poprzez: o rewaloryzację zdewastowanych obiektów budowlanych lub podnoszenie ich wartości estetycznych; o wprowadzenie na niezabudowanych terenach nowej zabudowy oraz wymianę obiektów budowlanych, których stan techniczny nie pozwala na ekonomiczne przeprowadzenie remontów, na zabudowę nawiązującą skalą i charakterem do istniejącej historycznej. Struktura nowo realizowanych obiektów budowlanych powinna być zharmonizowana z istniejącą, historyczną tkanką miejską; o zachowanie przestrzeni publicznych i podnoszenie ich jakości poprzez atrakcyjne zakomponowanie wnętrz urbanistycznych. 5.2.2 Rehabilitacja parków Należy dążyć do poprawienia lub przywrócenia jakości założeń parkowych poprzez: o odtworzenie lub wzbogacenie składu drzewostanu i zespołów roślinnych parków; o odnowienie istniejących elementów parków: odbudowa lub poprawienie jakości alejek, sadzawek, fontann, oczek wodnych lub innych obiektów małej architektury; o przeznaczanie części terenów parkowych na urządzenia służące rekreacji mieszkańców zgodnie z zasadami zawartymi w części Kierunki i zasady ochrony terenów zieleni ; o wyeksponowanie historycznych obiektów budowlanych stanowiących element założenia parków lub wpływających na założenie parkowe. 5.3. Rekultywacja 5.3.1 Wymaga się przeprowadzenia rekultywacji terenów o przekroczonych standardach jakości gleby i ziemi, a w szczególności obszarów magazynowania odpadów i występowania zbiorników paliw, jeżeli takie występują w podstrefie. 6. ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY ZGODNIE Z ZAPISAMI W CZĘŚCI OGÓLNEJ UWAGA: Ustalenia zawarte w części Szczegółowej należy odczytywać łącznie z ustaleniami części Ogólnej. 433
434