Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 07 listopada 2008 r. NAJWAśNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Bank Anglii obniŝył stopy procentowe z 4,5 proc. do 3 proc. Koszt pieniądza zmniejszyły równieŝ banki centralne w strefie euro (ECB), Szwajcarii, Australii, Danii, Czechach. Bezrobocie w USA wzrosło w październiku z 6,1 proc. do 6,5 proc. To najwyŝszy poziom od 14 lat. RYNEK WALUTOWY KURSY NBP KUPNO SPRZEDAś USD/PLN 2,7825 2,8387 EUR/PLN 3,5645 3,6365 CHF/PLN 2,3713 2,4193 Tabela obowiązująca od dnia 07.11.2008 r. Podczas gdy politycy w Warszawie przeciągali linę i prowadzili mało produktywne dyskusje w sprawie przystąpienia polski do strefy euro, inwestorzy głosujący swoim kapitałem sugerują, Ŝe coraz mniej przekonują ich deklaracje przyjęcia zmiany waluty w 2011 r. W tym tygodniu sprzedawano polską walutę - złoty stracił na wartości ok. 3 proc. względem dolara i euro i niecałe 2 proc. w odniesieniu do franka szwajcarskiego. W piątek kurs euro wyniósł 3,62, dolar kosztował 2,82 PLN, a frank 2,41 PLN. Wybory prezydenckie w USA odciągnęły na początku tygodnia uwagę inwestorów od zatrwaŝających fundamentów amerykańskiej gospodarki i na rynki walutowe wrócił apetyt na ryzyko. W praktyce oznaczało to przecenę poszukiwanie okazji do zarobku w Europie i na rynkach wschodzących - dolar tracił na wartość. W drugiej części tygodnia zdecydowane cięcia stóp przez ECB, Bank Anglii, Szwajcarii, Danii oraz Czech wprowadziły na rynek dezorientację i zmusiły inwestorów do wyboru między Europą mającą jeszcze szansę na miękkie lądowanie, a USA, gdzie w ciągu dwóch miesięcy pracę straciło ponad pół miliona osób. Ostatecznie w piątek euro umocniło się względem dolara o ok. 1 proc. Mocno osłabił się brytyjski funt, czemu sprzyjała obniŝka stóp o 150 pkt. bazowych, a nie jak oczekiwano o ok. 50 pkt.
RYNEK OBLIGACJI Rynkowa stopa procentowa WIBOR, która jest punktem odniesienia przy ustalaniu wysokości rat dla kredytów hipotecznych, spadła w tym tygodniu o 2 punkty procentowe do poziomu 6,83 proc. Popyt trzymał się mocno na krajowym rynku długu - rentowność obligacji dwuletnich obniŝyła się do 6,79 proc. (z 6,9 proc. w ubiegły piątek), a dziesięciolatki przynosiły 6,62 proc., czyli o 4 punkty mniej niŝ przed tygodniem. Na przyszły tydzień Ministerstwo Finansów zaplanowało rolowanie długu na łączną wartość ok. 1,5 mld PLN. Inwestorzy w Europie nie przestają przenosić kapitału z ryzykownych aktywów na rynek obligacji. Siódmy tydzień z rzędu kupowano papiery rządowe, co przełoŝyło się na spadek rentowności nieobserwowany na rynku długu od 12 lat. Niemieckie obligacje dwuletnie, które są odnośnikiem dla strefy euro, przynosiły w piątek 2,39 proc. (spadek o 6 pkt.) a rentowność dziesięciolatek wyniosła 3,69 (spadek o 10 punktów). Podobnie było za oceanem, gdzie popyt na amerykańskie obligacje sprowadził rentowności dwulatek z 1,53 proc. do 1,34 proc., a obligacji dziesięcioletnich z 3,90 proc. do 3,78 proc. To po części reakcja na ostatnie obniŝki stóp procentowych, a po części wpływ dramatycznego załamania na rynku pracy, które zmniejszyło apetyt na ryzyko. ChociaŜ LIBOR w tym tygodniu systematycznie obniŝał się w kierunku bazowych stóp procentowych, to w dalszym ciągu kapitał na rynku międzybankowym jest znacznie droŝszy niŝ przez ostatnie lata, gdy róŝnica ta była minimalna. RYNKI AKCJI Tydzień na warszawskim parkiecie minął w rytmie wyznaczanym przez zagraniczne indeksy. WIG20 i WIG kończyły w okolicach poziomu sprzed tygodnia, po tym jak inwestorom w drugiej części tygodnia popsuły się nastroje za sprawą danych z amerykańskiego rynku pracy. Wyniki polskich spółek nie miały szczególnego przełoŝenia na wycenę akcji. Podczas, gdy na zachodzie banki tracą miliardy dolarów, polskie banki systematycznie poprawiają wyniki. Według KNF zarobiły one do końca września o 20 proc. więcej niŝ rok temu, pozytywnie zaskoczył takŝe TVN. Spadająca presja inflacyjna nie jest jeszcze dostatecznym argumentem do obniŝki stóp procentowych przez RPP, która oczekuje na wiąŝące decyzje w sprawie przyjęcia euro. W międzyczasie Polska dołączy do kilku innych państw udzielających wsparcia finansowego Islandii. EUROPA. Komisja Europejska spodziewa się spadku PKB większości krajów nadbałtyckich w przyszłym roku, a tempo wzrostu gospodarczego w "starej Unii" powinno być bliskie zera. Mniej optymistyczny w prognozach jest Międzynarodowy Fundusz Walutowy, który oczekuje kurczenia się nie tylko strefy euro, ale równieŝ Japonii i USA. Dramatyczne posunięcie brytyjskiego banku centralnego pokazuje, Ŝe skala kryzysu finansowego jeszcze bardziej niŝ inwestorów zaskoczyła osoby odpowiadające za politykę pienięŝną największych światowych potęg. Banki na całym świecie nie koncentrują się juŝ na inflacji, która powinna spadać w najbliŝszych miesiącach, ale na pobudzaniu gospodarki poprzez niŝsze ceny kredytów. USA. Początek tygodnia przebiegał na nowojorskiej giełdzie pod znakiem kupowania akcji "pod nowego prezydenta". Kiedy inwestorzy dowiedzieli się, Ŝe to Barack Obama będzie sprzątał po administracji Busha, do gry wróciły fundamenty i rozpoczęła się realizacja zysków po trwającej ponad tydzień korekcie wzrostowej. Liczba osób korzystających z zasiłku dla
bezrobotnych wzrosła w ciągu ostatniego roku o ok. 1 mln, a kolejne globalne koncerny nie przestają informować o planowanych zwolnieniach (w tym tygodniu m.in. Goldman Sachs i CitiGroup). Wydatki konsumentów drastycznie się kurczą, największe sieci handlowe spodziewają się, Ŝe świąteczne promocje niewiele pomogą, bo miliony Amerykanów straciło w ostatnich miesiącach oszczędności emerytalne, a ci, którzy przestali spłacać kredyty hipoteczne równieŝ domy. Wyniki spółek nie były w tym tygodniu najgorsze, ale obniŝanie prognoz czy zapowiedzi zwolnień w takich koncernach jak Sony, Goldman Sachs czy General Motors muszą budzić obawy. Podczas ostatniej w tym tygodniu sesji podano dane o sprzedaŝy nieruchomości, które były lepsze od oczekiwań i po kilkumiesięcznym spadku pokazały lekkie oŝywienie na rynku wtórnym. AZJA. Po długim weekendzie Japończycy przystąpili do zdecydowanych zakupów i w ciągu dwóch pierwszych sesji indeks NIKKEI skoczył w górę o ponad 10 proc. Była to po części reakcja na decyzję banku centralnego, który w poprzedni piątek obniŝył główną stopę procentową z 0,5 proc. do 0,3 proc. Optymizm jednak musiał się szybko ulotnić, bo przecieŝ za tą decyzją stała groźba globalnej recesji i kurczące się rynki zbytu dla japońskich eksporterów boleśnie odczuwających umocnienie jena. Końcówka tygodnia to wyprzedaŝ akcji - NIKKEI wrócił w piątek do poziomów sprzed tygodnia. EUROPA USA AZJA BUX -3,2 % CAC40-1,9 % FTSE -1,5 % DJIA -5,6 % NASDAQ -5,7 % S&P500-5,9 % Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 07.11.2008 r. (godz. 15.45) HANG SENG +2,0 % B-SHARES SHANGHAI +3,7 % NIKKEI +0,1 % RYNEK SUROWCÓW redukowanie inwestycji wspieranych poŝyczonym kapitałem trwa w najlepsze, a co za tym idzie nadal tanieją surowce na rynku metali przemysłowych i energii. Miedź i ropa naftowa były w piątek warte o ok. 10 proc. mniej niŝ przed tygodniem. Cena ropy sięgnęła w tym tygodniu 60 USD co, jeŝeli wierzyć słowom ekspertów z branŝy paliwowej, oznacza, Ŝe większość producentów musi juŝ dopłacać do kaŝdej wydobytej baryłki. Pocieszeniem dla nich moŝe być raport Międzynarodowej Agencji Energii, który oficjalnie zostanie opublikowany w przyszłym tygodniu. Wynika z niego, Ŝe do 2030 r. z powodu zbyt ograniczonych inwestycji koncernów cena baryłki moŝe przekroczyć 200 USD. Wielu inwestorów zapewne uzna prognozowanie wydarzeń na ponad dwadzieścia lat do przodu za kompletną abstrakcję, bo dziś nikt nie jest w stanie powiedzieć, jak będzie wyglądał świat za kilkanaście miesięcy. SUROWIEC ZMIANA miedź -5,8 % ropa naftowa -9,6 % złoto +1,9 % Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 07.11.2008 r. (godz. 15.45)
FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH TYGODNIOWE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (05.11.2008) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich UniFundusze FIO subfundusz UniMaxAkcje 8,98% papierów dłuŝnych Allianz FIO subfundusz Allianz Obligacji 3,90% rynku pienięŝnego Millennium FIO Subfundusz PienięŜny 0,68% stabilnego wzrostu Allianz FI O subfundusz Allianz Stabilnego Wzrostu 3,80% mieszane UniFundusze FIO subfundusz UniMaxZrównowaŜone 6,77% akcji zagranicznych Pioneer Funduszy Globalnych SFIO subfundusz Akcji Europy Wschodniej 23,97% papierów dłuŝnych zagr. DWS Parasol Specjalistyczny FIO Subfundusz DWS Euroobligacji 0,24% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień ROCZNE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (05.11.2008) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich UniFundusze FIO subfundusz UniAkcje Mistrzostwa Europy 2012-42,93% papierów dłuŝnych PKO/Credit Suisse Obligacji Długoterminowych - FIO 12,39% rynku pienięŝnego UniWibid SFIO 5,99% stabilnego wzrostu Fundusz Własności Pracowniczej PKP SFIO 18,78% mieszane AIG SFIO Parasol Podatkowy AIG Subfundusz Aktywnej Alokacji -25,14% akcji zagr. PKO/Credit Suisse Światowy Fundusz Walutowy - SFIO Subfundusz Rynków Wschodzących -22,77% papierów dłuŝnych zagr. Millennium FIO Subfundusz Dolarowa Lokata 13,68% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok FINANSE OSOBISTE FUNDUSZE INWESTYCYJNE Czy fundusz moŝe wstrzymać wypłatę środków? Tak, w ściśle określonej sytuacji fundusz moŝe zawiesić odkupywanie jednostek uczestnictwa na dwa tygodnie. Dotyczy to m.in. sytuacji, gdy w okresie ostatnich dwóch tygodni suma wartości odkupionych przez fundusz jednostek uczestnictwa oraz jednostek, których odkupienia zaŝądano, przekracza 10 proc. wartości aktywów netto funduszu. W szczególnych przypadkach, za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego, moŝliwość umorzenia jednostek moŝe zostać zawieszona na okres dłuŝszy od dwóch tygodni, nie przekraczający jednak dwóch miesięcy. Brzmi to być moŝe niepokojąco, ale naleŝy pamiętać, Ŝe jest to zapis w pewnym stopniu mający na celu takŝe ochronę naszych pieniędzy. Jeśli z jakiegoś powodu wszyscy uczestnicy w jednym momencie zapragnęliby otrzymać swoje pieniądze, fundusz musiałby sprzedawać aktywa szybko i po kaŝdej (coraz niŝszej) cenie, co w oczywisty sposób byłoby niekorzystne dla uczestników. Pomimo istnienia takiej moŝliwości Ŝaden fundusz w Polsce dotychczas nie zdecydował się na taki krok. Przede wszystkim dlatego, Ŝe mogłoby to wywołać panikę na całym rynku, a ponadto oznaczałoby to takŝe utratę wiarygodności przez taki fundusz. Nawet jeśli w przeszłości dochodziło do sytuacji, w których warunki opisane w ustawie były spełnione, to w celu zaspokojeniu Ŝądań klientów TFI korzystały z krótkoterminowych poŝyczek w bankach.
TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO: przygotowanie Łukasz Wróbel Emil Szweda, Bernard Waszczyk (finanse osobiste); wyniki funduszy na podstawie danych Analizy Online. Kontakt z redakcją: analizy@open.pl