Uczelniany system oceny i doskonalenia jakości kształcenia przygotowany i wdrożony na PWSZ w Głogowie



Podobne dokumenty
SYSTEM MONITOROWANIA I ANALIZOWANIA SKUTKÓW

UCZELNIANY SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

Uchwała nr 1170 Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 21 grudnia 2011 r. Jakości Kształcenia

Uchwała nr 101/2017 Senatu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu z dnia 28 czerwca 2017 r.

Obwieszczenie Nr 3/2014 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 27 października 2014 r.

Załącznik do Uchwały R z dnia 26 października 2016 r. SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA W AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

Zarządzenie nr 35/2018 Rektora Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu z dnia 28 września 2018 r.

Wewnętrzny system zarządzania jakością kształcenia w Społecznej Akademii Nauk

System zarządzania procesem kształcenia na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS

Zarządzenie Nr R-57/2017 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 8 grudnia 2017 r.

MONITOROWANIE JAKOŚCI PROCESU KSZTAŁCENIA

Zarządzenie Nr 23/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 23 grudnia 2011 roku

Wytyczne do tworzenia programów kształcenia, w tym programów i planów studiów, o profilu praktycznym w Politechnice Wrocławskiej

REGULAMIN WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI NA WYDZIALE FILOLOGICZNO-HISTORYCZNYM AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

UCHWAŁA nr 57/2018 SENATU PODHALAŃSKIEJ PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ w NOWYM TARGU z dnia 21 grudnia 2018 r.

REGULAMIN INSTYTUTU NAUK O ZDROWIU

REGULAMIN WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI W INSTYTUCIE HISTORII I POLITOLOGII AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

R E K T O R ZARZĄDZENIE WEWNĘTRZNE 34/2015

1. Postanowienia ogólne

UCHWAŁA nr 9/2012 SENATU PODHALAŃSKIEJ PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ w NOWYM TARGU z dnia 27 kwietnia 2012 r.

Cele i struktura Systemu zapewnienia jakości kształcenia w Politechnice Opolskiej

zarządzam, co następuje:

Wytyczne do tworzenia programów studiów o profilu praktycznym w Politechnice Wrocławskiej, rozpoczynających się od roku akademickiego 2019/2020

Wytyczne do tworzenia programów studiów o profilu ogólnoakademickim w Politechnice Wrocławskiej, rozpoczynających się od roku akademickiego 2019/2020

4 Cele Uczelnianego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia realizowane są na szczeblu całego Uniwersytetu oraz wszystkich Wydziałów.

I. Procedury oceny jakości kształcenia

Zarządzenie Nr R-58/2017 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 8 grudnia 2017 r.

Zasady i procedury kontroli jakości procesu dydaktycznego

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA W PWSZ W KONINIE 1. CELE GŁÓWNE SYSTEMU:

ZARZĄDZENIE NR Rektora Politechniki Białostockiej zdnia25iutego2011 roku

UCHWAŁA Nr 17/2015 Senatu Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 25 lutego 2015 r.

UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO w BYDGOSZCZY INSTYTUT HISTORII I STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH. Wewnętrzny System Zapewnienia Jakości Kształcenia

System weryfikacji efektów kształcenia

ARKUSZ OCENY OKRESOWEJ NAUCZYCIELA AKADEMICKIEGO ZATRUDNIONEGO NA STANOWISKU DYDAKTYCZNYM ...

Kadra dydaktyczna Wydziału Filozofii i Socjologii

Zarządzenie Nr R-36/2014 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 11 lipca 2014 r.

PROGRAM KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

Wydziałowy System Zapewnienia Jakości Kształcenia na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Uchwała nr 1630 Senatu Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu z dnia 30 marca 2016 r.

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA

1. Zakres procedury. Procedura obejmuje wszystkich nauczycieli akademickich zatrudnionych w ramach umowy o pracę i umowy cywilno-prawnej.

Podstawy prawne WSZJK w IM

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2016r.

UCHWAŁA Nr./2014 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu z dnia 27 czerwca 2014 r.

Preambuła. 1 Podstawa prawna

Załącznik do Zarządzenia Nr 72/2013 z dnia 31 grudnia 2013 r.

Uchwała Senatu PG nr 275/2015/XXIII z 20 maja 2015 r.

I. Przepisy ogólne. II. Badania ankietowe i procedury ich realizacji

4 Cele Uczelnianego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia realizowane są na szczeblu całego Uniwersytetu oraz wszystkich wydziałów.

Zarządzenie Nr 3/2016 Rektora Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie z dnia 28 stycznia 2016 r.

ZASADY ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE BIOTECHNOLOGII I NAUK O ŚRODOWISKU KATOLICKIEGO UNIWERSYTETU LUBELSKIEGO JANA PAWŁA II.

EUROPEJSKI SYSTEM TRANSFERU I AKUMULACJI PUNKTOW - ECTS

Sprawozdanie. za rok akademicki 2015/2016

Uchwała Nr 14 /2007/III Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 25 kwietnia 2007 r.

REKOMENDACJE RADY ds. JAKOŚCI KSZTAŁCENIA. dotyczące doskonalenia jakości kształcenia na UAM w Poznaniu

Zarządzenie Nr 13 A Rektora. Wyższej Szkoły Gospodarki Krajowej w Kutnie. z dnia 27 maja 2015 roku

Dziekana Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych z dnia 11 stycznia 2013 roku

Miejsce i rola systemu weryfikacji osiąganych efektów kształcenia

I POSTANOWIENIA OGÓLNE. 1) Studia wyższe studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie.

Regulamin Działania Systemu Zapewnienia i Doskonalenia Jakości Kształcenia w Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku

ANALIZA ANKIETY KURSÓW PRZEDMIOTOWYCH

Załącznik nr 1 NA WYDZIALE EKONOMII UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO

zarządzam, co następuje:

UCHWAŁA NR 149/2016 SENATU UNIWERSYTETU WROCŁAWSKIEGO z dnia 21 grudnia 2016 r.

Uczelniany System Zapewnienia Jako ci Kształcenia Wst

Wytyczne dotyczące projektowania programów kształcenia i planów studiów, ich realizacji i oceny rezultatów.

UCHWAŁA Nr 2/2017 Senatu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 19 stycznia 2017 r.

2 Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, z mocą obowiązującą od początku roku akademickiego 2007/2008. R e k t o r

Uchwała nr 3/2013. Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu. z dnia 23 stycznia 2013 r.

Ocena i monitorowanie efektów kształcenia na Wydziale Nauk Społecznych

SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE EDUKACYJNO - FILOZOFICZNYM AKADEMII POMORSKIEJ W SŁUPSKU

Obwieszczenie Nr 1/2011 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 18 lutego 2011 r.

Przygotowanie dokumentacji na potrzeby akredytacji kierunku studiów po wejściu w życie Krajowych Ram Kwalifikacji

Zarządzenie Nr R-60/2016 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 2 listopada 2016 r.

1 Wewnętrzny system zapewniania jakości kształcenia (WSZJK) jest narzędziem realizacji strategii UEP w zakresie zapewnienia jakości kształcenia.

w sprawie Wewnętrznego Systemu Zapewniania Jakości Kształcenia

PROCEDURA WERYFIKACJI OSIĄGNIĘCIA ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA W UNIWERSYTECIE GDAŃSKIM

Uchwała nr 23/ Senatu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie z dnia 25 stycznia 2017 r. w sprawie wytycznych dla rad wydziałów Uniwersytetu

ZARZĄDZENIE Nr 33/2014. Rektora Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. z dnia 29 maja 2014 r.

Nazwa dokumentu: Procedura przeprowadzania hospitacji zajęć dydaktycznych

Wytyczne do uwzględnienia przy wprowadzaniu zmian do programów studiów rozpoczynających się od roku akademickiego 2019/2020

REGULAMIN STUDIÓW PODYPLOMOWYCH W WYŻSZEJ SZKOLE ZAWODOWEJ KOSMETYKI I PIELĘGNACJI ZDROWIA

Politechnika Koszalińska Wydział Inżynierii Lądowej, Środowiska i Geodezji WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

Procedura ankietyzacji

SYSTEM WERYFIKACJI OSIĄGANYCH EFEKTÓW ZAWODOWEJ W GŁOGOWIE KSZTAŁCENIA NA PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOLE. Załącznik do Zarządzenia nr 45/2013

ZASADY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WYDZIALE MECHANICZNO-ENERGETYCZNYM POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ

SPRAWOZDANIE DOTYCZĄCE JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA STUDIACH PIERWSZEGO I DRUGIEGO STOPNIA ORAZ JEDNOLITYCH STUDIACH MAGISTERSKICH

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA [WSZJK] w Collegium Mazovia Innowacyjnej Szkole Wyższej

Procedura doboru i zapewniania jakości kadry naukowo-dydaktycznej

WYDZIAŁOWA KSIĘGA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA PROCEDURA 30 WERYFIKACJA OSIĄGANIA ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA PRZEZ STUDENTÓW

Uchwała Nr /2012 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu z dnia 29 czerwca 2012 r.

Wydział Technologii Żywności, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie PROCEDURA WERYFIKACJI OSIĄGANIA ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WEWNĘTRZNY SYSTEM ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO W SZCZECINIE.

Zapewnianie i doskonalenie jakości kształcenia w kontekście Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego

Rektor. Rada Jakości Kształcenia

ZASADY OKRESOWEJ OCENY NAUCZYCIELI AKADEMICKICH Akademii Wojsk Lądowych imienia Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu

POLITYKA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO

PROPONOWANE DZIAŁANIA POZIOM JEDNOSTEK (WYDZIAŁÓW/ INSTYTUTÓW) Przygotowanie dokumentu przedstawiającego strategię kształcenia w jednostce.

Transkrypt:

Załącznik do uchwały senatu nr 165/XLII/11 z dn. 9 grudnia 2011 r. Dr inż. Jolanta Małgorzata Hałasa Dr inż. Agnieszka Becla Dr inż. Katarzyna Pantoł Uczelniany system oceny i doskonalenia jakości kształcenia przygotowany i wdrożony na PWSZ w Głogowie 1. Wprowadzenie 2. Ogólne założenia systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia oraz jego struktura 3. Formy oceny i narzędzia wykorzystywane w systemie 4. Harmonogram realizacji poszczególnych przedsięwzięć 5. Sposoby wykorzystania wniosków 6. Kierunki doskonalenia systemu 7. Zakończenie

2 1. Wprowadzenie Realizując zapisy znowelizowanej ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i towarzyszących jej dokumentów wykonawczych, regulacji Państwowej Komisji Akredytacyjnej i wytycznych Krajowych Ram Kwalifikacji, a także wewnętrznych aktów prawnych uczelni, wprowadza się jednolity system oceny i doskonalenia jakości kształcenia. Poniższy dokument zawiera szczegółową charakterystykę tego systemu. W konstrukcji systemu uwzględniono wszystkie główne elementy strukturalne i funkcjonalne tworzące system, wymagające wprowadzenia do jego struktury (schemat 1). Schemat 1. Uwarunkowania uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia Uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne Monitoring systemu Procedury oceny Relacje funkcjonalne Podmioty oceniające Podmioty oceniane Kierunki samodoskonalenia systemu Zasoby finansowoekonomiczne Zagrożenia dla systemu Narzędzia i formy Źródło: opracowanie własne 2. Ogólne założenia systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia oraz jego struktura Ogólną koncepcyjną podstawą systemu jest właściwa realizacja Triady Bolońskiej obejmującej wiedzę, umiejętności i postawy, powiązane ze sobą zgodnie ze schematem 2. Oznacza to, że proces dydaktyczny realizuje zadania w zakresie przygotowywania i przekazywania studentom odpowiedniej wiedzy naukowej (kapitał informacyjny), kształtowania u słuchaczy odpowiednich umiejętności użytecznych przy identyfikacji i rozwiązywaniu problemów zawodowych i życiowych (kapitał ludzki), a także kształtowania odpowiednich, aktywnych (przedsiębiorczych

3 i innowacyjnych) postaw życiowych (kapitał społeczny). Te trzy formy kapitału decydują i decydować będą o potencjale rozwojowym nowoczesnego społeczeństwa. Są także elementarnie podstawowymi czynnikami dla rozwoju osobowości i potencjału zawodowego każdego absolwenta PWSZ w Głogowie. Schemat 2. Triada Bolońska WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI POSTAWY WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI POSTAWY Źródło: opracowanie własne Zgodnie ze schematem 1 podstawowymi podmiotami strukturalnymi w uczelnianym systemie oceny i doskonalenia jakości kształcenia są podmioty oceniane i podmioty oceniające (schemat 3). Schemat 3. Struktura podmiotów i ocen w uczelnianym systemie oceny i doskonalenia jakości kształcenia Władze uczelni Studenci Pracownicy dydaktyczni Pracownicy administracyjni i techniczni Źródło: opracowanie własne Podmiotami ocenianymi są studenci, pracownicy dydaktyczni oraz wspierający dydaktykę pracownicy administracyjni i techniczni. Podmiotami, które dokonują oceny są pracownicy dydaktyczni, w stosunku do studentów i pracowników administracyjnotechnicznych, studenci w stosunku do pracowników dydaktycznych i pracowników administracyjno-technicznych, władze uczelni w stosunku do studentów, pracowników dydaktycznych i pracowników administracyjno-technicznych. System oceny uwzględnia istniejące między podmiotami relacje funkcjonalne, co znajduje odzwierciedlenie w stosowanych procedurach, narzędziach i formach

4 oceny. Pomiędzy pracownikami dydaktycznymi a studentami tworzą się relacje typu nauczyciel-uczeń lub w bardziej dojrzałej formie mistrz-uczeń. Natomiast pomiędzy pracownikami dydaktycznymi oraz studentami, z jednej strony, a pracownikami administracyjno-technicznymi, z drugiej, tworzą się relacje usługowe typu klientoferent (usługodawca). Aby zwiększyć wiarygodność oceny w tak złożonym układzie relacji stosuje się anonimowe i nieanonimowe formy oceny. Podstawą sprawnego funkcjonowania uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia są odpowiednie procedury oceny oraz wykorzystywane w nich narzędzia i formy. Procedury obejmują poszczególne działania, ich logiczne i czasowe następstwo, wykorzystywane dokumenty i regulacje, sposoby opracowywania informacji i wypracowywania oraz wdrażania wniosków, a także osoby odpowiedzialne za przebieg samej procedury. Procedury muszą mieć przejrzysty, porównywalny i powtarzalny charakter pozwalający: - uniknąć zafałszowania wyników ocen, - porównać otrzymane wyniki w czasie, - porównać otrzymane wyniki pomiędzy ocenianymi podmiotami, - wykorzystać wypracowane wnioski w zarządzaniu procesem dydaktycznym i podnoszeniu jego jakości. Wykorzystywane narzędzia i formy ocen powinny natomiast charakteryzować się różnorodnością pozwalającą obiektywizować same oceny, a także porównywalnością wyników, co oznacza łączne stosowanie ankiet, komisyjnych formularzy oceny, opinii eksperckich, systemów punktowych itp. Każdy system działa w określonym otoczeniu bliższym i dalszym. Elementami bliższego otoczenia są różnorodne regulacje prawne i procedury obowiązujące na uczelni. Dotyczy to zwłaszcza statutu jednostki, jej regulaminu organizacyjnego, a także obowiązujących dokumentów strategicznych. Otoczenie dalsze tworzą ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym oraz towarzyszące jej dokumenty wykonawcze, bieżące rozporządzenia i regulacje Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, regulacje Państwowej Komisji Akredytacyjnej oraz ważne w przypadku wyższych szkół zawodowych otoczenie biznesowe. W przypadku uczelni działających w mniejszych ośrodkach nie bez znaczenia są także pozadydaktyczne funkcje realizowane przez dane instytucje, takie jak: funkcja kulturotwórcza, opiniotwórcza, naukotwórcza, integracyjna, kreacji innowacyjności i akademickości (schemat 4).

5 Podstawą właściwego funkcjonowania uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia są odpowiednie zasoby finansowo-ekonomiczne. Tworzą je baza materialna uczelni, zasoby finansowe budżetu uczelni, w tym celowe dotacje samorządowe, przychody własne z opłat i czesnego, a także środki donatorów i sponsorów. Schemat 4. Funkcje pełnione przez uczelnie w małych i średnich ośrodkach miejskich Funkcja edukacyjna Funkcja kulturotwórcza (zachowania i wartości) Funkcja opiniotwórcza (wartości i idee) Funkcja kreacji innowacji (postawy i wiedza) Funkcje realizowane przez uczelnie Funkcja naukotwórcza (poznawcza) Funkcja integracyjna (konsolidująca środowiska) Funkcja wychowawcza Funkcja rozwoju tradycji (kreacji akademickości) Źródło: S.Czaja, H.Wysokińska, Funkcje uczelni wyższej w małych i średnich ośrodkach miejskich na przykładzie doświadczeń polskich (w) Kapitał intelektualny. Wybrane zagadnienia, red. M.Adamczyk, seria: Przedsiębiorczość i Zarządzanie, tom X, zeszyt 10, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania, Łódź-Świebodzin 2009, s. 223-239 Uczelniany system oceny i doskonalenia jakości kształcenia musi posiadać wewnętrzny system monitoringu pozwalający kontrolować sprawność jego funkcjonowania, sposoby wykorzystania wniosków płynących z oceny i kreujący kierunki samodoskonalenia systemu. Dopiero w takich warunkach znajduje uzasadnienie wprowadzenia uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia. 3. Formy oceny i narzędzia wykorzystywane w systemie Ocena studentów. W procesie oceny studentów weryfikacji podlegają bieżące postępy w zakresie przekazywanych informacji i nabywanych umiejętności. Stosuje się w tym celu pisemne i ustne oceny bieżących postępów, a także pisemne i ustne oceny okresowe. Na pierwsze składają się prace zaliczeniowe, ustne odpowiedzi i aktywność na zajęciach oraz umiejętność grupowego rozwiązywania zadań. Poszczególne rozwiązania w zakresie oceniania przedstawiane są przez osoby prowadzące słuchaczom na początku realizacji przedmiotu i umieszczane

6 w sylabusach przedmiotowych. Formy ocen okresowych są również przedstawiane na początku realizacji przedmiotu i umieszczane w sylabusach przedmiotowych. Innym elementem oceny studentów, zwłaszcza ich postaw, jest obecność na zajęciach ćwiczeniowych, laboratoryjnych, lektoratach, seminariach i wykładach. Weryfikacja tej obecności jest również elementem ogólnej oceny studentów przyjętym przez osobę prowadzącą dane zajęcia i przekazywanym na początku danego kursu. Kolejnym ważnym elementem oceny studentów na uczelni jest rozliczenie praktyk zawodowych. Procedury przygotowania, realizacji i zaliczenia praktyk zawodowych precyzują regulaminy praktyk przygotowanych dla każdego z kierunków kształcenia. Są one zgodne z ogólnymi wytycznymi zawartymi w Regulaminie Organizacyjnym Uczelni. Regulamin ten i regulaminy praktyk rozstrzygają także wszelkie inne kwestie z tym związane (zwolnienia z praktyk, dokumenty praktyk, opiekunowie praktyk itp.). System oceny studentów obejmuje również rozwiązania pozwalające wyróżnić najlepszych studentów (konkursowe formy aktywności studentów), w efekcie których przyznawane są różnorodne wyróżnienia o jednorazowym lub wielokrotnym charakterze (dyplomy, puchary, stypendia). Są także oceny pozwalające uzyskać odpowiednie certyfikaty czy świadectwa uprawnień zawodowych. Organizuje je uczelnia we współpracy z instytucjami (stowarzyszeniami) posiadającymi prawa certyfikacji. Finalną formą oceny efektów procesu dydaktycznego w relacji do studentów są egzaminy dyplomowe. Egzamin dyplomowy obejmuje przygotowanie i ocenę pracy dyplomowej (licencjackiej i inżynierskiej), ocenę nabytych wiadomości i umiejętności (przy pomocy sprawdzających pytań i czynności) i uwzględnienie efektów sześciu- lub siedmiosemestralnej edukacji (średnia ocen). Ogólne ramy i zasady określa Statut Uczelni i Regulamin Organizacyjny, natomiast szczegółowe regulacje zawarte są w regulaminie egzaminu dyplomowego. Ocena pracowników dydaktycznych. Ocena pracowników dydaktycznych składa się z kilku zasadniczych elementów, takich jak: (1) realizowana w cyklu dwuletnim ustawowa ocena pracowników, (2) okresowa ocena ankietowa realizowanych przez pracownika zajęć dydaktycznych,

7 (3) epizodyczna, pozaankietowa ocena zajęć w formie skarg, pochwał czy innych rozwiązań, (4) planowana ekspercka ocena zajęć w postaci hospitacji, (5) bieżąca, coroczna pisemna ocena przełożonych oraz (6) ocena konkursowa związana z okresowymi wyróżnieniami. Ocena ustawowa realizowana jest zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi i podlegają jej wszyscy pracownicy, w dwuletnim dla niesamodzielnych i czteroletnim dla samodzielnych pracowników, cyklu. Zakres i formy tej oceny określa ustawa i akty wykonawcze, a sama ocena dokonywana jest przez instytutowe komisje powołane przez Rektora na wniosek Dyrektora i Rady Instytutu. Pisemna ocena przedstawiana jest pracownikowi i umieszczana w jego aktach osobowych. Jest jednocześnie z najważniejszych elementów kompleksowej oceny pracownika i decyzji co do jego zatrudnienia. Ocena ankietowa zajęć prowadzonych przez pracownika realizowana jest w oparciu o anonimowe ankiety wypełniane przez uczestników danej formy zajęć po ich zakończeniu w danym semestrze. Każda forma zajęć (tj. wykład, ćwiczenia, seminarium, lektorat, zajęcia laboratoryjne) jest oceniana odrębnie, a ocena ma charakter zagregowany. W przypadku zajęć dwusemestralnych lub dłuższych ocena ankietowa realizowana jest po ostatnim semestrze zajęć. Semestralna ocena zajęć trwających więcej niż jeden semestr przeprowadzana jest w przypadku zmiany osoby prowadzącej. Ocena pozaankietowa związana jest z pojedynczymi opiniami i zdarzeniami łączącymi się z osobą prowadzącą dane zajęcia. Tego typu elementy mogą być częścią ogólnej oceny danego pracownika. Hospitacje stanowią ważny składnik oceny pracownika, oparty na pracy eksperckiej. Są przygotowywane w ramach poszczególnych kierunków i instytutów oraz realizowane zgodnie z przyjętym harmonogramem przez wyznaczone osoby. Osoby te muszą charakteryzować się odpowiednim dorobkiem i doświadczeniem w danej dziedzinie, porównywalnym z osobą hospitowaną. Efektem hospitacji jest odpowiedni formularz wypełniony przez hospitującego i przedstawiony osobie hospitowanej. Włącza się go do akt osobowych hospitowanego. Na koniec każdego roku akademickiego przełożony pracownika dokonuje jego pisemnej bieżącej oceny obejmujące ogólną ocenę zrealizowanych zajęć, inne przedsięwzięcia dydaktyczne, naukowo-badawcze, publikacyjne, popularyzujące

8 oraz organizacyjne zrealizowane w danym roku akademickim. Pisemna ocena tego typu także stanowi element akt osobowych pracownika. Dodatkową formą jest ocena konkursowa związana z przyznawanymi oznaczeniami, medalami, tytułami honorowymi i nagrodami, w tym nagrodą rektora uczelni. Oceny te realizowane są w stosunku do potencjalnych laureatów (wyróżnionych) zgodnie z regulaminem danego wyróżnienia. Ocena pracowników administracji i technicznych. Pracownicy administracji podlegają ocenie realizowanej przez władze uczelni, pracowników dydaktycznych i studentów. Władze uczelni, w tym bezpośredni przełożeni, dokonują takich ocen w dwojakiej postaci. Pierwsza formuła, na bieżąco dotyczy pojedynczych zachowań i zdarzeń. Druga natomiast jest oceną pisemną wykonywaną na zakończenie danego roku akademickiego. Wchodzi do akt osobowych ocenianego. Pracownicy dydaktyczni dokonują oceny administracji i pracowników technicznych w formie ankiety anonimowej (dobrowolnej) realizowanej na koniec danego roku akademickiego. Ankieta ta obejmuje wszystkie komórki strukturalne uczelni. Podobna forma ankietowej oceny pracowników administracji realizowana jest przez studentów na zakończenie danego roku akademickiego. W tym przypadku ankieta obejmuje: dziekanat, sekretariat instytutów, sekretariat rektora, bibliotekę, akademickie biuro karier, biuro projektów, dział organizacji i jakości dydaktyki, pełnomocnika do spraw osób niepełnosprawnych i inne. W ocenie pracowników administracji mogą być uwzględnione również inne pozaankietowe formy, jak na przykład skargi, pozytywne opinie itp. 4. Harmonogram realizacji poszczególnych przedsięwzięć W przypadku oceny studentów harmonogram realizacji poszczególnych przedsięwzięć jest zgodny z ich charakterem i przedstawiony w poniższej tabeli 1. Tabela 1. Przedsięwzięcia, czas realizacji i sposób realizacji oceny studentów Przedsięwzięcie Czas realizacji Sposoby realizacji 1. Weryfikacja bieżących postępów w zakresie przekazywanych informacji i nabywanych umiejętności Na bieżąco Ocena prac pisemnych, ocena ustnych odpowiedzi i ocena aktywności 2. Okresowa ocena przyswajania informacji i pozyskiwania umiejętności Semestralna, w trakcie i na zakończenie semestru Egzaminy, zaliczenia ustne i pisemne, projekty zaliczeniowe 3. Obecność na zajęciach Na bieżąco Fakultatywna lista obecności

9 4. Praktyki zawodowe Na zakończenie praktyki Dokumentacja z praktyki i fakultatywne sprawozdanie 5. Konkursowe formy aktywności W terminach wyznaczonych regulaminem konkursu W formach określonych regulaminem konkursu 6. Certyfikaty i świadectwa uprawnień zawodowych Zgodnie z okresem szkolenia i nabywania uprawnień Określone przez instytucje certyfikujące 7. Egzamin dyplomowy Po szóstym semestrze (studia licencjackie), po siódmym semestrze (studia inżynierskie) Praca dyplomowa (projekt inżynierski), zawodowy egzamin ustny, pisemny, średnia ocen całego okresu studiów Źródło: opracowanie własne W przypadku pracowników dydaktycznych harmonogram ocen jest zgodny z charakterem poszczególnych rozwiązań i przedstawiony w tabeli 2. Tabela 2. Przedsięwzięcia, czas realizacji i sposób realizacji oceny pracowników dydaktycznych Przedsięwzięcie Czas realizacji Sposoby realizacji 1. Ustawowa ocena Raz na cztery lata pracownicy Pisemna ocena komisyjna pracowników samodzielni i raz na dwa lata 2. Okresowa ocena ankietowa zajęć dydaktycznych 3. Epizodyczna pozaankietowa ocena zajęć pracownicy niesamodzielni Koniec semestru, na zakończenie zajęć Zgodnie ze zdarzeniem Anonimowa ankieta studencka opracowana w formie zagregowanego wyniku Ocena ustna lub fakultatywna pisemna 4. Hospitacje Zgodnie z planem hospitacji Wizyta hospitacyjna i arkusz oceny 5. Bieżąca ocena przełożonego Koniec roku akademickiego Pisemna ocena przełożonego 6. Ocena konkursowa Zgodnie z harmonogramem danego konkursu Źródło: opracowanie własne Zgodnie z regulaminem konkursu Podobnie, jak w przypadku studentów i pracowników dydaktycznych, czas oceny pracowników administracyjno-technicznych odpowiada charakterowi stosowanych rozwiązań (tabela 3). Tabela 3. Przedsięwzięcia, czas realizacji i sposób realizacji oceny pracowników administracyjno-technicznych Przedsięwzięcie Czas realizacji Sposoby realizacji 1. Ocena przełożonego Na bieżąco Dostosowana do zdarzenia 2. Okresowa ocena Na zakończenie roku Ocena pisemna przełożonego akademickiego 3. Ocena ankietowa przez Koniec roku akademickiego Anonimowa ankieta pracowników dydaktycznych 4. Ocena ankietowa przez Koniec roku akademickiego Anonimowa ankieta studentów 5. Pozaankietowe formy oceny Zgodnie ze zdarzeniem Odpowiadająca zdarzeniu Źródło: opracowanie własne

10 5. Sposoby wykorzystania wniosków Wyniki (wnioski) płynące ze wszystkich powyższych form oceny studentów, pracowników dydaktycznych i pracowników administracyjno-technicznych będą w odpowiedni sposób wykorzystane na czterech głównych płaszczyznach: (1) polityka zatrudnienia (przyjęcia lub zwolnienia), (2) polityka kadrowa (awanse, nagrody i kary), (3) doskonalenie dydaktyki, (4) doskonalenie organizacji funkcjonowania uczelni. W przypadku polityki zatrudnienia wykorzystywane będą oceny dotyczące pracowników dydaktycznych i pracowników administracyjno-technicznych. Ocena zatrudnionych pracowników będzie wiązała się z przedłużeniem kontraktu lub rozwiązaniem umowy. W przypadku polityki kadrowej wnioski z ocen pracowników będą wykorzystywane zwłaszcza do nagradzania i wyróżniania, a także karania w przypadku ocen negatywnych. Nie bez znaczenia będą te oceny w procedurach awansowania pracowników i powierzania im odpowiednich wyższych stanowisk w strukturze uczelni. Oceny studentów będą stanowiły podstawę ich promocji na kolejne semestry i udzielania finalnego absolutorium (prawa używania zawodowego tytułu licencjata lub inżyniera). Będą również podstawą nagradzania i wyróżniania w trakcie całego procesu dydaktycznego. Szczegółowe analizy tych ocen pozwolą zidentyfikować mocne i słabe strony procesu dydaktycznego i odpowiednio przygotować przedsięwzięcia utrwalające mocne strony i likwidujące niedostatki. Oceny pracowników dydaktycznych będą z jednej strony podstawą polityki kadrowej i zatrudnienia, z drugiej zaś, identyfikacji mocnych i słabych stron procesu dydaktycznego. Określone formy ocen będą upubliczniane, z zachowaniem przepisów regulujących ochronę danych osobowych. Oceny pracowników administracyjno-technicznych posłużą przede wszystkim, poza polityką zatrudnienia i kadrową, bieżącemu doskonaleniu organizacji funkcjonowania uczelni.

11 6. Kierunki doskonalenia systemu Usprawnianie uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia ma służyć, z jednej strony, tworzeniu coraz bardziej konkurencyjnych produktów dydaktycznych i umacnianiu pozycji konkurencyjnej uczelni na lokalnym i regionalnym rynku usług dydaktycznych, z drugiej zaś lepszemu wypełnianiu przez uczelnię innych ważnych funkcji i zadań, takich jak: (1) ściślejsza korelacja realizowanego procesu dydaktycznego z otoczeniem gospodarczym (biznesowym), (2) sprawniejsza współpraca ze szkołami średnimi, będącymi naturalnym zapleczem uczelni, z którego pochodzą przyszli studenci, (3) lepsza realizacja funkcji środowiskowych uczelni, a zwłaszcza w zakresie upowszechniania nauki, przedsiębiorczości i innowacyjności czy dorobku kultury, (4) odpowiednia współpraca z samorządem terytorialnym, wzmacniająca potencjał regionu, (5) właściwa współpraca z organizacjami społecznymi przy rozwiązywaniu lokalnych problemów, (6) rozszerzenie umiędzynarodowienia edukacji poprzez delegowanie studentów i pracowników do innych ośrodków akademickich i przyjmowanie studentów i pracowników z innych ośrodków akademickich; (7) rozwój badań naukowych i współpraca z podmiotami gospodarczymi w celu właściwego rozwiązywania problemów ekonomicznych, technicznych, ekologicznych czy innych, a także wdrażanie innowacji w praktyce gospodarczej, (8) współpraca z otoczeniem biznesowym, pozwalająca w postaci forum biznesu i/lub konwentu wykorzystać potrzeby i doświadczenia tego otoczenia dla realizowanego na uczelni procesu dydaktycznego, (9) właściwe wypełnianie założeń Krajowych Ram Kwalifikacji, (10) tworzenie szerszych podstaw partycypującego obywatelskiego społeczeństwa, (11) wspieranie skutecznej działalności integracyjnej w ramach Unii Europejskiej i globalnej działalności na rzecz zrównoważonego rozwoju i społeczeństwa informacyjnego.

12 7. Zakończenie Pełne wdrożenie uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia przewidziane jest w roku akademickim 2012-2013, z uwzględnieniem nowych regulacji prawnych i uwarunkowań społeczno-politycznych oraz ekonomiczno-finansowych. Wdrożenie uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia wymaga przygotowania odpowiednich dokumentów. W tabeli 4 umieszczono niezbędne dokumenty stanowiące uzupełnienie samego systemu. Tabela 4. Dokumenty wykorzystywane do oceny w uczelnianym systemie oceny i doskonałości jakości kształcenia Studenci 1. Sylabusy przedmiotowe z formami oceny bieżących i okresowych postępów słuchaczy 2. Listy obecności na zajęciach 3. Regulaminy praktyk zawodowych 4. Regulamin Organizacyjny Uczelni 5. Regulaminy konkursowe (na bieżąco) 6. Procedury certyfikacyjne świadectwa uprawnień zawodowych 7. Regulamin dyplomowania (egzaminy dyplomowe) 8. Statut Uczelni Pracownicy dydaktyczni a) Formularz oceny ustawowej pracownika b) Formularz ankiety i regulamin ankietowania c) Formularz oceny hospitacyjnej i plan hospitacji d) Formularz oceny pracownika przez przełożonego e) Regulamin Organizacyjny Uczelni f) Regulaminy konkursowe, w tym Nagrody Rektora (na bieżąco) g) Statut Uczelni Pracownicy administracyjno-techniczni I. Formularz oceny pisemnej pracownika przez przełożonego na koniec roku II. akademickiego Formularz oceniającej anonimowej ankiety dla pracowników dydaktycznych III. Formularz oceniającej anonimowej ankiety dla studentów IV. Regulamin Organizacyjny Uczelni V. Statut Uczelni Powyższe dokumenty stanowią niezbędne uzupełnienie samego uczelnianego systemu oceny i doskonalenia jakości kształcenia. Ich wykorzystanie wiąże się z poszczególnymi elementami samej oceny. Na ich podstawie formułuje się również finalne oceny. W przypadku ankiet są one opracowywane w formie zagregowanej przy pomocy metod analizy statystycznej. Jednolite wzory formularzy pozwalają, z jednej strony, oceniać według tych samych kryteriów, z drugiej, zgodnie z przyjętymi regulacjami prawnymi.