KONKURS PRZEDMIOTOWY Z FIZYKI dla uczniów szkół podstawowych lutego 09 r. etap rejonowy Schemat punktowania zadań Maksymalna liczba punktów 40. Uwaga!. Za poprawne rozwiązanie zadania metodą, która nie jest proponowana w schemacie punktowania, uczeń także otrzymuje maksymalną liczbę punktów.. Wszystkie wyniki końcowe powinny być podane z jednostką.. Jeśli uczeń otrzymał zły wynik w konsekwencji wcześniej popełnionego błędu merytorycznego, to nie otrzymuje punktu za wynik końcowy. Nr zadania. Liczba punktów Wynik / przykładowa odpowiedź Uwagi Lp. Nazwa wielkości fizycznej Symbol Jednostka (w jednostkach podstawowych układu SI) Ładunek elektryczny q C = A s. Siła F N = kg m s Razem: punkty Po p. za poprawne wypełnienie wiersza.. Praca W J =. Moc P W = kg m s kg m s
. v antylopy = 65 km h v sprintera = 00 9,58 v antylopy,7 v sprintera = 65 000 600 m s = 0,48 m s m s = 8,056 m s Razem: punkt p. obliczenie stosunku wartości prędkości..a..b. Odp.: Większa jest prędkość antylopy.,7 razy. Droga motocyklisty z pola pod wykresem v(t): s = 58 m v śr = 6,5 m s Razem: punkt p. obliczenie wartości prędkości średniej motocyklisty. a, m s,0 0,5 Razem: punkty. p. opis i wyskalowanie osi wykresu, p. narysowanie wykresów a(t) obu motocyklistów. 0 0 0 t, s.c. Np.: Z punktów tych można odczytać, że w chwilach t = s oraz t = s prędkości motocyklistów były równe. Razem: punkt. p. podanie wyjaśnienia.
.d. 5 m s = 54 km h 5 m s = 90 km h Motocyklista, który początkowo poruszał się ze stałą prędkością, przekroczył ją w obszarze zabudowanym. s = at t = s a = 5 m,5 m s 4, s czas potrzebny na pokonanie drogi 5 m przez drugiego (ruszającego) motocyklistę. Jego prędkość końcowa na tej drodze: v = at = 7,65 m s 6 km h Razem: punkty. p. stwierdzenie, że motocyklista jadący początkowo ze stałą prędkością przekroczył przepisy oraz uzasadnienie, p. stwierdzenie, że motocyklista ruszający przekroczył przepisy oraz uzasadnienie. 4.a. 4.b. 4.c. Wyjeżdżając z obszaru zabudowanego, przyspieszający motocyklista również przekroczył dopuszczalną prędkość. E = mg h + mv v = at a = v t = 0,875 m s N Q = ma = 6 5 J N = Q + ma = m(g + a) = 000 kg 0,5 m = 0 87,5 N s P = E t = 6 5 J 8 s 7640 W Razem: punkty. p. zauważenie, że przyrost energii mechanicznej jest sumą przyrostów energii potencjalnej grawitacji i energii kinetycznej, p. obliczenie przyrostu energii mechanicznej. Razem: punkty. p. obliczenie wartości przyspieszenia windy, p. zastosowanie II zasady dynamiki do opisu ruchu przyspieszającej windy, p. obliczenie wartości siły naciągu liny. Razem: punkt. p. obliczenie mocy, z jaką pracuje silnik.
4 5.a. 5.b. v = p m = 00 m s E k = Q mv = mc 4 Pb T (*) v 0 C T = = 9, 4c Pb T = T 0 + T = 9, 0 C Razem: punkty. p. zastosowanie definicji pędu do obliczenia prędkości, p. obliczenie wartości prędkości. Razem: punkty. p. zapisanie zależności między zmianą energii kinetycznej pocisku i ciepłem zużytym na jego ogrzanie z zastosowaniem wzorów na energię kinetyczną i ciepło na ogrzanie pocisku (*), p. obliczenie przyrostu temperatury pocisku, p. obliczenie temperatury końcowej pocisku. 5.c. Np.: Zmieniła się energia kinetyczna cząsteczek. Zmieniła się prędkość cząsteczek. Uwaga: Jeżeli uczeń wykonuje obliczenia cząstkowe, stosując poprawną metodę rozwiązania zadania, a popełnia jeden błąd rachunkowy, to otrzymuje punkt. Razem: punkt. p. wskazanie jednej wielkości fizycznej.
5 6. 7.a. 6 a. Temperatura wody bardziej wzrosła w obszarze A niż w obszarze B. b. Zjawisko konwekcji wystąpiło w obszarze A. c. Gęstość wody w górnej części naczynia była mniejsza niż w dolnej. d. Woda słabiej przewodzi ciepło niż żelazo. e. Po zanurzeniu sztabki ciśnienie hydrostatyczne na dnie naczynia wzrosło f. Gdyby do bocznej ściany naczynia zbliżono z zewnątrz magnes, to sztabka odchyliłaby się w jego kierunku. Oznaczenie biegunów źródła prądu na rysunku: dolny dodatni, górny ujemny. Zaznaczenie kierunku przepływu prądu od bieguna dodatniego do ujemnego. Razem: 6 punktów. Po p. za każde poprawne uzupełnienie zdania. Razem: punkt. p. oznaczenie biegunowości prądu i kierunku prądu w obwodzie. 7.b. 7.c P = U R R = U P = ( V) 5 W = 8,8 Ω R zast = R + R + R + R R zast = R 4 = 7, Ω I = U = V R zast 7, Ω = A,67 A q = It = A 0 60 0,4 s = 400 C Razem: punkty. p. obliczenie oporu zastępczego żarówek, p. obliczenie natężenia prądu w gałęzi głównej. Razem: punkty. p. poprawna metoda obliczenia ładunku uwzględniająca czas świecenia żarówek, p. obliczenie ładunku, który przepłynął w obwodzie.
6 7.d. 8. 4 Natężenie prądu w obwodzie zmalało. Opor zastępczy układu wzrósł. Było: R zast = R 4 = 7, Ω Po przepaleniu żarówki jest: R zast = R = 9,6 Ω Ponieważ natężenie prądu I = U, to znaczy, że ze wzrostem oporu elektrycznego (przy stałym R napięciu) natężenie prądu maleje. a. Szkic układu doświadczalnego: równia pochyła nachylona do poziomu pod kątem 0 0. Z rysunku (albo opisu) powinno wynikać, jak uczeń ustali wartość kąta wysokość równi powinna być połową jej długości, czyli wynosić 60 cm. b. Czynności: ustawienie statywu, przymocowanie nachylonej równi do statywu i ustawienie równi pod wskazanym kątem, odmierzenie drogi, którą ma przebyć kulka, wykonanie pomiarów czasów ruchu kulki puszczonej swobodnie na wyznaczonej drodze. c. Wyjaśnienie: obliczenie przyspieszenia ze wzoru s = at s dostajemy a = t. obliczenie wartości prędkości końcowej kulki znając zmierzony czas ruchu i mając obliczoną wartość przyspieszenia, korzystamy ze wzoru v = at i obliczamy wartość prędkości końcowej kulki. Razem: punkty. p. stwierdzenie, że opór zastępczy żarówek wzrośnie, p. stwierdzenie, że natężenie prądu zmaleje, p. uzasadnienie obu stwierdzeń. Razem: 4 punkty. p. szkic układu, wymiary równi albo opisany sposób ustalenie kąta nachylenia równi do poziomu, p. wymienienie wszystkich istotnych czynności, p. wyjaśnienie sposobu obliczenia wartości przyspieszenia, p. wyjaśnienie sposobu obliczenia wartości prędkości końcowej.