Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 3 Temat ćwiczenia: Polecenie kreskuj, wypełnij, polilinia multilinia. Wymiarowanie i opisywanie rysunków budowlanych. Opracowała: dr inż. Beata Sadowska Białystok 2015
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest wprowadzenie nowych poleceń: kreskuj, wypełnij, poliginia multilinia oraz omówienie sposobu wymiarowania i opisywania rysunków budowlanych. Kreskowanie wypełnianie płaskiego obszaru wzorem lub jednorodnym kolorem. AutoCAD umożliwia automatyczne kreskowanie obszarów zamkniętych. Służy do tego komenda (Draw HATCH). Wyświetlane jest okno dialogowe Kreskowanie do granic i wypełnienie (Hatch and Gradient): Użytkownik wybiera wzór kreskowania oraz jego parametry (kąt obrotu, współczynnik skali). Dzięki podglądowi kreskowanie można obejrzeć na ekranie i precyzyjnie dobrać jego elementy jeszcze zanim zostanie ostatecznie wykonane. Jednakże również po wykonaniu kreskowania możemy dokonać jego edycji i zmienić jego cechy ( Zmiana obiekt Kreskuj : Modify Object Hatch ). Opcja wyboru granic kreskowania wskaż punkty (Pick points): wyznacza obwiednię na podstawie istniejących obiektów widocznych na ekranie. Obiekty te muszą formować obszar zamknięty. Sposób, w jaki AutoCAD wykrywa obiekty zależy od ustawienia opcji metody wykrywania wysp na zakładce Zaawansowane. Na przykład jeśli metodą wykrywania wysp jest Rozpływ, AutoCAD traktuje wykryte obiekty leżące wewnątrz najbardziej zewnętrznej obwiedni jak wyspy i dołącza je do definicji obwiedni. Opcja Styl wykrywania wysp (ustawiana również na zakładce Zaawansowane) określa sposób kreskowania wykrytych wysp. Po wybraniu opcji Wskaż punkty, okno dialogowe jest chwilowo zamykane, a AutoCAD wyświetla zgłoszenie. Należy wybrać punkt wewnętrzny: (określić punkt wewnątrz obszaru kreskowanego), wprowadź c lub cofaj aby wycofać ostatni wybór albo naciśnij ENTER aby zakończyć określanie punktów i powrócić do okna dialogowego
W czasie określania punktów, można użyć prawego przycisku urządzenia wskazującego w obszarze rysunku aby wyświetlić menu kursora. Można cofnąć ostatnie lub wszystkie dotychczasowe określenia punktów, można zmienić metodę wyboru, styl wykrywania wysp lub zobaczyć podgląd kreskowania. Opcja wyboru granic kreskowania wybierz obiekty (Select objects): określa obiekty obwiedni do kreskowania. Okno dialogowe jest chwilowo zamykane, a AutoCAD prosi o wskazanie obiektów. Kiedy korzysta się z opcji Wybierz obiekty, AutoCAD nie wykrywa automatycznie wewnętrznych obiektów. Trzeba zatem wybrać obiekty leżące we wnętrzu wybranej obwiedni aby upewnić się, że te obiekty będą kreskowane lub wypełnianie odpowiednio do aktualnego ustawienia opcji Styl wykrywania wysp (która jest dostępna na zakładce Zaawansowane). Za każdym razem gdy uruchamia się Wybór obiektów, AutoCAD usuwa poprzedni zbiór wskazań. Podczas wybierania obiektów, można użyć prawego przycisku urządzenia wskazującego w obszarze rysunku aby wyświetlić menu kursora. Można cofnąć ostatni lub wszystkie dotychczasowe wybory obiektów, można zmienić metodę wyboru, styl wykrywania wysp lub zobaczyć podgląd kreskowania. Opcja usuń wyspy: Usuwa z definicji obwiedni wszystkie obiekty, które AutoCAD rozpozna jako wyspy podczas używania opcji Wskaż punkty. Nie można usunąć zewnętrznych obwiedni. Opcja pokaż wybór: Chwilowo zamyka okno dialogowe i wyświetla aktualnie zdefiniowane obwiednie z ustawieniami kreskowania, które ostatnio były używane do podglądu. Opcja ta nie jest dostępna kiedy nie zostały zdefiniowane obwiednie. Opcja cechy dziedziczone : Kreskuje określoną obwiednię wykorzystując cechy kreskowania pewnego obiektu. Po wybraniu obiektu kreskowanie zespolone, którego cechy kreskowania mają być odziedziczone, możesz kliknąć prawym przyciskiem w obszar rysunku i skorzystać z menu kursora do przełączenia się między opcjami Wybierz obiekty i Wybierz punkty, w celu utworzenia obwiedni. Opcja na krzyż: Dla wzorów zdefiniowanych przez użytkownika, rysuje drugi zbiór linii pod kątem 90 stopni względem pierwotnych linii, tworząc kreskowanie na krzyż. Ta opcja jest dostępna tylko wtedy, gdy wybrano wzór Użytkownika jako Typ wzoru na zakładce Kreskowanie. Opcja podgląd: Chwilowo zamyka okno dialogowe i wyświetla aktualnie zdefiniowane obwiednie przy aktualnych ustawieniach kreskowania. Ta opcja nie jest dostępna, do chwili określenia punktów lub wybrania obiektów definiujących obwiednie kreskowania. Wypełnianie wypełnianie obszaru jednorodnym kolorem. Służy do tego komenda HATCH, w której wybieramy wzór kreskowania SOLID.
Multilinia jest to obiekt składający się z wielu linii równoległych (maksymalnie 16), z których każda może być rysowana innym kolorem i typem linii. Podczas jej rysowania narożniki tworzone są automatycznie. Końcówki multilinii mogą być otwarte, zamknięte odcinkiem, łukiem zewnętrznym lub wewnętrznym. Połączenia segmentów mogą być widoczne lub nie. Wnętrze multilinii może być wypełnione dowolnym kolorem. Każdy odcinek równoległy wchodzący w skład multilinii może być rysowany inny kolorem i typem linii (np. odcinki zewnętrzne mogą być rysowane linią ciągłą, a wewnętrzne kreskową). Do rysowania multilinii służy komenda Multiline. Polilinia jest to pojedynczy obiekt składający się z sekwencji połączonych segmentów (prostoliniowych segmentów linii, segmentów łuków lub kombinacji obu). Polecenie Rozbij ( Explode ) umożliwia przekształcenie polilinii w pojedyncze linie i segmenty łuków. Można rysować polilinie o różnej szerokości, ustawić szerokość pojedynczych segmentów i sprawić, by zwężały się zgodnie z szerokością. Opcje te są się aktywne po ustawieniu punktu początkowego polilinii. Wymiarowanie (Dimension). AutoCAD daje możliwość wymiarowania półautomatycznego: użytkownik może określić rodzaj wymiaru oraz wskazać element do zwymiarowania, zaś program automatycznie odczytuje z rysunku wartość wymiaru i umieszcza ją jako napis wymiarowy w tworzonym wymiarze. Odczytana jest przemnożona przez ustawiony współczynnik skali (uwaga: użytkownik może wymusić przyjęcie innej wartości, ale na ogół nie jest to wskazane). W celu uniknięcia zamieszania, wymiary powinny być rysowane na oddzielnej warstwie. Rysowany wymiar jest domyślnie wymiarem skojarzonym z wymiarowanym obiektem i traktowany jako jeden obiekt. Podczas rysowania wymiarów skojarzonych AutoCAD tworzy warstwę o nazwie Defpoints (uwaga: warstwy tej nie wolno kasować i najlepiej w nią nie ingerować). Możliwe jest rozbicie skojarzonych wymiarów na elementy składowe (odcinki, strzałki, napisy) za pomocą komendy ( Zmiana Rozbij ; Modify Explode ). Można utworzyć wymiary liniowe z poziomymi, pionowymi (wymiar liniowy) bądź dopasowanymi liniami wymiarowymi (wymiar normalny). Te wymiary liniowe mogą być także piętrowe (wymiar od bazy) lub tworzone od jednego końca do drugiego (wymiar szeregowy). Można podać wartość współrzędnej względem początku układu współrzędnych użytkownika UCS (współrzędne), długość promienia (promień), średnicy (średnica) i kąt (kątowy), rysować odnośniki (linia odniesienia), zaznaczyć środek okręgu, łuku lub łukowego segmentu polilinii oraz rysować linie środkowe (znacznik środka).
Istniejące wymiary mogą być modyfikowane ( Wymiary Styl wymiarowania ): Poniżej przedstawiono nazwy poszczególnych elementów wymiaru: napis wymiarowy linia wymiarowa strzałka wymiarowa 25.. pomocnicze linie wymiarowe punkty wymiarowe Użytkownik może samodzielnie określić w jaki sposób mają wyglądać poszczególne elementy wymiaru (kolor, wielkość, rodzaj i rozmiar strzałek, sposób rysowania linii wymiarowej i pomocniczych linii wymiarowych, pionowe i poziome położenie napisu wymiarowego, wysokość napisu, rodzaj stosowanych jednostek, jednostki układu dodatkowego, liczba miejsc dziesiętnych w napisach wymiarowych, sposób rysowania tolerancji, zaokrąglanie wartości odczytanych z rysunku itd.) i zapamiętać go jako tzw. styl wymiarowy. Dzięki stylom wymiarowym użytkownik ma możliwość sprawnego sterowania wyglądem wymiarów różnego rodzaju. Wymiary można modyfikować za pomocą uchwytów, dzięki którym można odsuwać i dosuwać linie wymiarowe do innych elementów rysunku i zmieniać długość pomocniczych linii wymiarowych. W rysunku architektoniczno-budowlanym należy zadbać by w odpowiedni sposób sformatować styl wymiarowania:
Ustawienie symbolu zakończenia linii wymiarowej i jego wielkości:
Ustawienie ograniczenia linii wymiarowej i jej długości: Ustawienie przedłużenia linii wymiarowej poza ograniczenie linii wymiarowej:
Ustawienie wysokości tekstu wymiarowego i odległości jego podstawy od linii wymiarowej: Opisywanie rysunków rodzaje i funkcje tekstu Ku wzbogaceniu graficznego przekazu rysunki uzupełnia się tekstem. Tekst znajduje się w grupie poleceń Rysuj ( Draw ). Mamy 2 rodzaje pisania tekstu: Tekst jednowierszowy ( Single line text ) i Tekst wielowierszowy ( Multiline text ).
Przy użyciu tekstu jednowierszowego należy wskazać na ekranie punkt początkowy pisania tekstu, wysokość tekstu i kąt pod jakim chcemy go napisać (pod jakim kątem w stosunku do układu współrzędnych chcemy wykonać wiersz). <E> przechodzi do kolejnego wiersza pisania tekstu, natomiast <E><E> lub kliknięcie myszą w dowolny punkt należący do obszaru roboczego zamyka edytor. Edycja tekstu jednowierszowego odbywa się poprzez np. dwukrotne szybkie kliknięcie na napisany tekst. Przy użyciu tekstu wielowierszowego należy wskazać na ekranie pole tekstowe (pierwszy narożnik i przeciwny narożnik, w którym ma się zawierać tekst), po czym otwiera się prosty edytor tekstu. <E> przechodzi do kolejnego wiersza pisania tekstu, natomiast w celu zamknięcia edytora należy wybrać OK lub kliknąć myszą w dowolny punkt należący do obszaru roboczego. Edycja tekstu wielowierszowego odbywa się również np. poprzez dwukrotne szybkie kliknięcie na napisany tekst. Napisany tekst można powiększyć, pomniejszyć a więc skalować, poddać edycji i zastosować oczekiwane efekty formatowania (tekst do którego chcemy wprowadzić zmiany powinien być zaznaczony w polu edytora tekstu. Program umożliwia również wybór wielu symboli graficznych, powszechnie stosowanych, jak procent, plus, minut, średnica itp. W programie można stosować symbole (znaki specjalne) za pomocą skrótów: %%c - znak średnicy %%d - znak stopni %%p - znak plus-minus %%u - włączenie/wyłączenie podkreślenia tekstu %%o - włączenie/wyłączenie nadkreślenia tekstu. W programie AutoCAD istnieją też zaawansowane metody pracy z tekstem, np. sprawdzanie poprawności czy różne opcje tworzenia obiektów tekstowych zespolonych z łukami. AutoCAD umożliwia tworzenie własnych stylów tekstu oraz ich modyfikację (dzięki czemu ujednolicić można opis dla kluczowych elementów projektu).