PROJEKT PROGRAM ROZWOJU STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PIOTRKÓW TRYBUNALSKI 2020 Fot Michał Szelest Urząd Miasta Piotrkowa Trybunalskiego Czerwiec 2014r
SPIS TREŚCI I Wprowadzenie 2 II Diagnoza stanu obecnego 3 II1 Położe ie iasta regio ie i oje ództ ie 3 II2 Środo isko przyrodnicze 3 II3 Środo isko kulturo e 6 II4 Demografia 7 II5 Rynek pracy 12 II6 System edukacji 18 II7 Bezpie zeńst o pu li z e 21 II8 O hro a zdro ia i opieka społe z a 24 II9 Turystyka i sport 25 II10 Integracja społe z a 27 II11 Gospodarka mieszkaniowa 28 II12 Układ ko u ika yj y i tra sport 29 II13 Infrastruktura techniczna 31 II14 Gospodarka 34 II15 Fi a se i ajątek iasta 37 II16 Inwestycje miejskie 41 II17 O hro a środo iska 42 III U aru ko a ia y ikają e z zy ikó ze IV U aru ko a ia y ikają e z zy ikó V Analiza SWOT 61 VI Strategiczne wyzwania rozwojowe 70 VII Wizja rozwoju miasta 72 VIII Cele rozwoju miasta 73 IX Realizacja i monitoring Strategii 82 X Pote jal e źródła fi a so a ia realiza ji Strategii 85 XI Sło XII Spis tabel 87 XIII Spis wykresów 89 XIV Spis rysunków 91 XV Literatura 92 e ętrz y h 45 ętrz y h 56 ik pojęć 86 1
I WPROWADZENIE ) ie iają e się u aru ko a ia ze ętrz e, sz zegól oś i o y okres progra o a ia Unii Europejskiej - pły ęły a z ia y doku e tó strategi z y h a sz ze la h krajo y h i wojewódzkich Mają a u adze po yższe, Miasto Piotrkó Try u alski przystąpiło do aktualizacji Strategii Roz oju Miasta, dostoso ują ją do doku e tó yższego sz ze la, rozszerzają horyzont czasowy do 2020 roku Strategia Roz oju Miasta Piotrkó Try u alski jest doku e te określają y głó e kieru ki zró o ażo ego rozwoju społe z o - gospodar zego dłuższy okresie zasu Określa ajogól iejszą izję iasta przyszłoś i - jego pożąda y o raz, do którego zmierzamy Dla jej realizacji wytyczono trzy zasadnicze cele strategiczne rozwoju Miasta Prace nad Strategią rozpo zęły się paździer ika 2013 roku po oła ie przez Prezydenta Miasta )espołu ds opracowania Strategii Rozwoju Miasta Piotrków Trybunalski 2020 skład którego eszli przedsta i iele Regio al ej Iz y Gospodar zej, środo iska auko ego piotrko ski h u zel i, orga iza ji pozarządo y h oraz jednostek i instytucji miejskich Całość procesu opracowywania Strategii koordy o ało Biuro Planowania Rozwoju Miasta Urzędu Miasta Piotrko a Try u alskiego Przygoto a ie Strategii poprzedziła sz zegóło a diag oza sytuacji gospodarczo społe z ej, opar iu o da e z i zęś io o z roku W okresie od 2001-1402 r śród ieszkań ó Piotrko a Try u alskiego przepro adzo a została a kieta, ają a a elu poz a ie ich opinii, zebranie uwag i wniosków Wpły ęły 464 ankiety 57,4% ankietowanych stanowili ęż zyź i, 42,6% kobiety Naj iększą grupę respo de tó sta o iły oso y ielu 26-35 lat (35,4%), 48% ankietowanych to oso y z ykształ e ie yższy a 19,7% stanowili studenci/uczniowie Wy iki a kiet zostały sz zegóło o o ó io e i u zględ io e diag ozie sta u o e ego, analizie SWOT i celach strategicznych Prace nad strategią to zyły się z u zględ ie ie zasady ko e tra ji a real y h siła h Miasta ykorzysta ie dogod ego położe ia i trady ji history z y h oraz kapitału ludzkiego) i zasady koncentracji na wyzwaniach ajistot iejszy h dla przyszłoś i (wybór aj aż iejszy h celów) W efek ie pra )espołu, ko sulta ji z ieszkań a i i zebranych uwag, ypra o a o głó e kierunki zró o ażo ego rozwoju społe z o gospodarczego Piotrkowa Trybunalskiego do 2020 roku 2
II DIAGNOZA STANU OBECNEGO II1 POŁOŻENIE MIASTA W REGIONIE I WOJEWÓDZTWIE Piotrków Trybunalski jest miastem na prawach powiatu, drugim oje ództ ie łódzki e tru prze ysło y, usługo y, eduka yj y i kultural y Jego powierzchnia wynosi 67,25 km2 Zamieszkuje tu 76182 (stan na 31122013r) osób Naj iększy atute Piotrko a Trybunalskiego jest jego lokalizacja, w centrum Polski, przy ieg ą ej zdłuż jego zachodniej granicy autostradzie A1 oraz drodze ekspresowej S8 - zdłuż pół o ej gra i y iasta, prze iegają y h przez Miasto DK, DK i DK - sta o i siód y o do ielkoś i ęzeł komunikacyjny kraju Opró z połą zeń drogowych, linii kolejowej Nr 1, atrakcyjność inwestycyjną miasta podnosi dodatkowo lokalne lotnisko z 1000 metrowym, utwardzonym pasem startowym dla samolotów kategorii dyspozycyjnej Rys1: Piotrków Trybunalski powiąza ia ko u ika yj e Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta II2 ŚRODOWISKO PR)YRODNIC)E Studiu u aru ko ań i kieru kó zagospodaro a ia przestrze ego Miasta to doku e t o harakterze strategi z y, określają y długofalo ą politykę ładz sa orządo y h zakresie gospodarki przestrze ej, deter i ują y pro esy ur a iza yj e Układ funkcjonalno-przestrzenny miasta oparty jest a ko ty ua ji i roz oju ist ieją ej struktury miasta, z u zględ ie ie przyjętego syste u o hro y artoś i przyrod i zy h, kulturo y h i krajo razo y h, po iązań ze ętrz y h i roli ośrodka su regio al ego Poz ala to określić kształt i strukturę przestrze ą iasta, po iąza ia z syste e dróg krajowych, regionem i sąsied i i gminami Dla projektowanych elementów struktury miasta wyznaczono tereny o rozpo zęty h pro esa h ur a iza yj y h lu położo e ezpośred i sąsiedzt ie tere ó zur a izo a y h al o o rozpo zęty pro esie ur a iza ji, 3
iekolidują e z o hro ą środo iska przyrod i zego i st arzają e relaty ie korzyst e aru ki dla o sługi zakresie i frastruktury te h i z ej Dla y oru tere ó roz ojo ych przez a zo y h dla działal oś i logisty z ej i gospodar zej istot e z a ze ie iały po iąza ia z krajo y syste e dróg i układe regio al y W studiu yodrę io o tere y zur a izo a e oraz tere y ot arte posta i lasó, łąk i upra rol y h, a także zaje e i h rela je Przyjęto zasadę i tegra ji tere ó doli rzek Stra y i Wierzejki, cieków Strawki i Śruto y Dołek, z ior ika Bugaj i tere ó leś y h ze strukturą ziele i miejskiej, w elu po iąza ia terenów zurbanizowanych, z terenami o atrakcyjnych walorach przyrodniczych i st orze ia ożli oś i rozwoju funkcji wypoczynku i rekreacji Realizacji tej zasady służyć ają yz a zo e strefy ziele i urządzo ej i atural ej t orzą e spój y syste zielo y h korytarzy, służą y h przewietrzaniu, zdłuż o iżeń doli y h i iągó komunikacyjnych Zgodnie z zapisami Studium w strukturze funkcjonalno - przestrzennej miasta Piotrkowa Trybunalskiego oż a yróż ić głó e strefy fu k jo al e: o szar śród ieś ia ze Stary strefę zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej wraz z to arzyszą y i usługa i, usytuo a ą okół Śród ieś ia, ze skaza y i aj iększy i tere a i roz ojo y i zęś i s hod iej iasta rejo uli Zalesickiej i Wolborskiej), strefę za udo y prze ysło o-usługo ej połud io o-za hod iej zęś i opartą zęś io o o ist ieją e zagospodaro a ie, iasta, strefę z iąza ą z uru ho ie ie działal oś i gospodar zej, ty logisty z e, sytuo a ą zdłuż autostrady A oraz drogi ekspresowej S8, e tra strefę tere ó zachód, strefę doli rzek Stra y i Wierzejki, ze z ior ikie Bugaj, lase Wol orski i lase hodzą y skład Sulejo skiego Parku Krajo razo ego, o aj iększy h walorach przyrodniczych i krajobrazowych Miaste, ot arty h rol i zy h, z dolinami usytuowanymi w kierunku wschód- Powierzchnia miasta wynosi 67,25 km2, ty tere y rol e sta o ią ha (co stanowi 47,6% powierzchni miasta), tere y leś e ha (21,3% powierzchni miasta), tereny zurbanizowane 1970 ha (29,3% powierzchni miasta), grunty pod wodami 94 ha (1,4% powierzchni miasta), ieużytki - 17 ha (0,3% powierzchni miasta), użytki ekologi z e 8 ha (0,1% powierzchni miasta), tere y róż e 1 ha Jed ą z for o hro y przyrody są o szary pra ie hro io e, które na terenie miasta o ej ują zęść Sulejo skiego Parku Krajo razo ego, rezer aty, użytki ekologi z e i pomniki przyrody (drze a i zespoły drze ) Udział o szaró pra ie hro io y h po ierz h i ogółe a tere ie iasta jest iez ie y od r i y osi, % 4
Wykres 1: Odsetek powierz h i iasta o jętej iejs owy i pla a i zagospodarowania przestrze ego w wy ra y h iasta h województwa łódzkiego 58% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 53% 23,46% 9,70% 8,35% 8% 4% Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Piotrkó do rze ypada a tle i y h iast oje ództ a łódzkiego pod zględe procentu po ierz h i iasta o jętej iejs o y i pla a i zagospodaro a ia przestrze ego Jedy ie Beł ható i Skier ie i e ają yższy skaź ik, jednak u zględ iają ie al d ukrot ie iejszą po ierz h ię ty h iast Beł ható 34,64 km2, 2 Skierniewice 36,08 km ) w stosunku do Piotrkowa (67,25 km2) przewaga jest nieznaczna Dodatko o stosu ko o duża po ierz h ia lasó gra i a h ad i istra yj y h Piotrkowa, lot isko i z ior ik od y Bugaj, z a z ie za iżają pro e to y skaź ik po ierz h i iasta, o jętej pla a i iejs o y i, który dla po ierz h i akty ej osad i zo i produk yj ousługo ej y osi, % Rys 2: Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Miasta Piotrkowa Trybunalskiego Źródło: Opra o a ie łas e Pra o i Pla o a ia Przestrze ego 5
Według podziału geo ota i z ego o szar Piotrko a Try u alskiego położo y jest Okręgu Łódzko-Piotrko ski, ależą y do Krai y Pół o y h Wyso zyz Brzeż y h, o ej ują y s y zasięgie Wyży ę Łódzko-Piotrko ską Sieć rze z a rejo ie iasta ależy do d óch syste ó rze z y h Wisły i Odry, a ieki przepły ają e okoli a h iasta ależą do syste u Lu iąży D a aj iększe z ior iki od e - zbiornik i zalew Bugaj zlokalizo a e są e s hod iej zęś i Piotrko a Try u alskiego Zbiornik Bugaj jest aj iększym 3 powierzchniowo jeziore a tere ie iasta o poje oś i rete yj ej i po ierz h i lustra ody około ha M iejszy z ior ik ód po ierz h io y h staw 2 przepły o y o pow 8362m, położo y jest Parku Belza kim, w dolinie cieku Strawki W za hod iej zęś i iasta położo y jest Park Belza ki, ędą y parkie krajo razo y z drugiej poło y XIX W połud io ej zęś i Piotrko a Try u alskiego, stosu ko o lisko e tru iasta, z ajduje się Park i Księ ia Józefa Po iato skiego, który posiada e hy ogrodó łoski h i fra uski h W sa y e tru iasta położo y jest Park Śród iejski i Ja a Pa ła II W za hod iej zęś i Piotrko a Try u alskiego z ajduje się Park i Kardy ała Stefa a Wyszyńskiego z asadzo y i klo a i, kaszta o a i, gra a i, lipa i i ś ierka i Na tere ie Piotrko a Try u alskiego z ajdują się trzy ko pleksy leśne Przy samej granicy iasta, jego połud io o-za hod iej zęś i położo y jest Las Belza ki ) a z ie iększą po ierz h ię zaj uje, pół o o- s hod iej zęś i iasta, Las Wol orski oraz tylko zęś io o położo y gra i a h iasta, jego s hod iej zęś i, z ajdują y się a tere ie Sulejo skiego Parku Krajo razo ego, ko pleks leś y II3 ŚRODOWISKO KULTUROWE W Piotrkowie Trybunalskim funkcjonuje wiele miejsc i placówek, w których ieszkań y i turyś i ogą skorzystać z oferty kultury i sztuki Ży ie iasta ostat i h lata h z oga iło się o szereg i prez kultural y h, które dołą zyły do już od da a ist ieją y h Działal ość zakresie upo sze h ia ia kultury pro adzą: Miejski Ośrodek Kultury - którego działal ość a a elu y ho a ie estetyczne łodego pokole ia oraz przygoto a ie dzie i i łodzieży do akty ego u zest i t a t orze iu kultury Ma ró ież za zada ie zaspokaja ie potrze kultural y h dorosły h mieszkań ó aszego iasta ) oferty Miejskiego Ośrodka Kultury roku skorzystało około osó Miejska Biblioteka Publiczna im Adama Próchnika z Filią Nr i Tabela nr 1: Ilość z iorów, w Piotrkowie Trybunalskim Rok 2008 2009 2010 2011 2012 zytel ików, wypoży zeń w Miejskiej Bi liote e Pu li z ej Ilość z iorów Ilość czytelników 339862 341978 338606 336925 332117 22451 20749 20403 19757 18344 Ilość wypoży zeń 572110 417671 383484 398219 402384 Źródło: Opracowanie włas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 6
Muzeum - pro adzą e działal ość auko o- ada zą jak i upo sze h ie io ą Liczba od iedzają y h Muzeu syste aty z ie zrasta z 21920 osób w 2008 roku do 27427 osób w roku 2012 Ośrodek Działań Artysty z y h - który ofer ie dla ieszkań ó posiada ko erty, wystawy, konkursy, projekcie filmowe, prelekcje, warsztaty plastyczne dla dzieci z przedszkoli i u z ió szkół ) oferty ODA roku skorzystało około osó Państwowa Szkoła Muzy z a I i II stop ia i I J Paderewskiego - której roz ija e są uzy z e zdol oś i dzie i i łodzieży Szkoła roku szkol y / kształ iła dzie i i łodzieży grze a i stru e ta h Orga izuje szereg ko ertó i i prez muzycznych Działal ość Miejskiego Ośrodka Kultury, % ada y h o e iło do rze, działają y teatr speł ia o zeki a ia, % a kieto a y h, % osó jest zado olo a z działal oś i Ośrodka Działań Artysty z y h, % a kieto a y h uz ało, że i lioteka dyspo uje ystar zają y księgoz iore, % u aża, że jest ystar zają a ilość ki II4 DEMOGRAFIA )aso y ludzkie oraz za hodzą e pro esy de ografi z e to jede z aż y h zy ikó roz oju społe z o gospodar zego każdego miasta Zachowania ieszkań ó są odzwierciedleniem zmian za hodzą y h a tere a h przez i h za ieszkały h ) ty h zględó uwarunkowania demograficzne są jed ymi z podstawowych czynników, wpły ają y h a ożli oś i roz ojo e iast i posiadają harakter pier ot y dla ielu i y h zy ikó sta o ią y h o pote jale społe z o-gospodarczym Mieszkań y Piotrko a Try u alskiego sta o ią, % oje ództ a łódzkiego Na dzień roku Piotrkó Try u alski li zył oso y, poró a iu z rokiem 2012 jest o ieszkań ó iej )ja isko to, spól e dla ielu iast podo ej ielkoś i Polsce, z iąza e jest dużej ierze ze zjawiskiem suburbanizacji - z osiedla ie się ieszkań ó miasta w sąsiadują y h, podmiejskich gminach, ale o aż e, oso y te pra ują, u zą się i spędzają ol y zas ieś ie Osiedla ie się ieszkań ó iasta pod iejski h ośrodka h jest ró ież y ikie roz oju łą z oś i i ko u ika ji oraz poja ie ia się a aso ą skalę za odó yko y a y h a odległość lub w domu Tabela 2: Gęstość zalud ie ia a dzień Lud ość na 1 km2 r w Piotrkowie Trybunalskim Piotrków Tryb Skierniewice Beł hatów Sieradz Radomsko Tomaszów Maz Łódź 1136 1415 1733 852 932 1585 2452 Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Niższa iż iększoś i poró y a y h iast oje ództ a łódzkiego, gęstość zalud ie ia do rze prog ozuje dalsze u roz ojo i przestrze e u i osad i ze u Piotrko a Należy jed ak ziąć pod u agę, że ie ez pły u a te skaź ik pozostaje duża po ierz h ia tere ó leś y h, z ior ika Bugaj i lot iska, ogródkó działko y h, czyli obszarów nieadaptowalnych na cele mieszkaniowe Tere y te ogą yć ykorzysty a e a ele 7
turysty z e, rekrea yj e zy sporto e, o w okolicach zbiornika Bugaj dużej Tabela nr 3: Li z a lud oś i z podziałe poprodukcyjny w Piotrkowie Trybunalskim Ogółe Wiek przedprodukcyjny Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny ierze a iejs e, na terenie lotniska czy a wiek przedproduk yj y, produk yj y, 2008 79422 17,87% 2009 78399 17,91% 2010 77944 17,74% 2011 77336 17,91% 2012 76886 17,74% 2013 76182 17,69% 64,38% 17,75% 64,37% 17,71% 63,83% 18,42% 63,54% 18,53% 62,96% 19,28% 61,96% 20,33% Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Li z a lud oś i iasta a przestrze i ostat i h lat aleje w 2013 r w porównaniu z 2012 rokie z iejszyła się o oso y Urodzeń poró a iu z r yło iej o, natomiast zgonów o 32 mniej ) roku a rok spada odsetek osó ieku produk yj y przy jed o zes y stały zroś ie procentowym osób w wieku poprodukcyjnym, jest to zjawisko niekorzystne z pu ktu idze ia eko o i z ego i perspekty roz ojo y h iasta, z łasz za ś ietle iskiego spół zy ika dziet oś i Ma to istot e z a ze ie, po ie aż łaś i a propor ja iędzy grupą lud oś i pra ują ej i grupa i lud oś i iepra ują ej dzie i, ludzie starsi) pły a a spra e fu k jo o a ie każdej spól oty ) ia a tej propor ji, polegają a a zroś ie li z y lud oś i ieku ieproduk yj y, po oduje z iejsza ie się zaso ó pra y oraz ge eruje koszty utrzy a ia grup iepra ują y h i zrost kosztó usług edy z y h i opiekuń zy h dla se ioró, o istot ie ha uje zrost gospodar zy Wykres 2: Wskaź ik o iąże ia demograficznego w kraju i Piotrkowie Trybunalskim 62 61 60 59 58 Piotrków 57 kraj 56 55 54 53 2008 2009 2010 2011 2012 2013 * * dla kraju stan na 30062013 r Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Wskaź ik o iąże ia de ografi z ego, o razują y li z ę osó ieku ieproduk yj y przypadają ą a osó ieku produk yj y jest aż y i dykatore społe z ogospodar zy Niestety Piotrkó ypada źle a tle śred iej krajo ej, a dodatko o negatywna tendencja jest znacznie dynamiczniejsza iż dla Polski Najszy szy iekorzyst y 8
zrost skaź ika od oto a o ostat i roku Dla Miasta iąże się to ze z iększo y i ydatka i a opiekę społe z ą i potrze ą t orze ia szerszej oferty usług pu li z y h dla osób w wieku nieprodukcyjnym Wykres 3: Wskaź ik o iąże ia de ografi z ego wy ra y h w 2012 r iast województwa łódzkiego 70 60 50 40 30 20 10 0 Piotrków Beł ható Radomsko Tomaszów Maz Sieradz Skierniewice Łódź Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Jeśli hodzi o skaź ik o iąże ia de ografi z ego iększy h iasta h oje ództ a łódzkiego, to kształtuje się o a podo y pozio ie, za yjątkie iasta Beł ható, gdzie tylko 41 osób w wieku nieprodukcyjnym przypada na 100 osób w wieku produkcyjnym Tabela nr 4: Przyrost naturalny w Piotrkowie Trybunalskim 2008 856 813 808 +5 Małżeńst a Urodzenia Zgony Przyrost naturalny 2009 2010 769 825 855-30 2011 682 760 894-134 2012 726 667 816-149 631 727 825-98 2013 530 605 793-188 Źródło: Opracowanie łas e Biuro Pla o a ia Roz oju Miasta Wykres 4: Przyrost naturalny w Piotrkowie Trybunalskim Przyrost naturalny 2008 r 2009 r 2010 r 2011 r 2012 r 2013 r 50 0-50 5-30 -100-150 -98-134 -200-149 -188 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 9
W r Piotrko ie ie al d ukrot ie z iększyła się artość ez zględ a uje ego przyrostu atural ego, o spo odo a e yło z a z ie iejszą, stosu ku do r, li z ą urodzeń spadek o po ad % Współ zy ik urodzeń, który dla kraju y iósł 013 roku, %, % r, Piotrko ie ył a pozio ie, % o e, % r Na zja isko to a pły i starze ie się społe zeńst a - z iejsze ie się li z y ko iet ieku rozrod zy, z iejsze ie się li z y za iera y h ałżeńst, wzrost liczby roz odó, ko su p yj y styl ży ia i fakt, że ko iety oraz zęś iej sta iają a sa orealiza ję i karierę za odo ą Tabela nr 5: Da e doty zą e urodzeń, zgo ów, przyrostu atural ego, współ zy urodzeń a tle wy ra y h iast województwa łódzkiego Piotrków Tryb Ilość ieszkań ó Urodzenia Zgony Przyrost naturalny Współ zy ik urodzeń Beł hatów Sieradz Skierniewice ika Radomsko Tomaszów Maz Łódź 76182 605 793 48708 455 454 60402 628 408 43600 359 408 48463 367 560 64437 863 1182 674171 5634 10322-188 +1 +220-49 -193-319 -4688 7,9% 9,3% 10,4% 8,2% 7,6% 13,4% 8,4% Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Pod zględe spół zy ika urodzeń Piotrkó ypada iekorzyst ie a tle i y h iast oje ództ a łódzkiego Jedy ie Rado sko a iższy spół zy ik urodzeń, ato iast ardzo korzyst ie ypadają To aszó Mazo ie ki i Beł ható, przekra zają śred ią krajo ą W przypadku Beł hato a oże to yć spo odo a e i ą strukturą de ografi z ą iasta Media a ieku ko iet dla iast po iatu eł hato skiego y osi, i jest dużo iższa iż dla Piotrko a,, ró ież odsetek ko iet ieku -39 dla miast powiatu ełchatowskiego wynosi 30%, podczas gdy dla Piotrkowa to 28% Tabela nr 6: Migra ja lud oś i w Piotrkowie Trybunalskim apływ ogółe z miast ze wsi z zagranicy odpływ ogółe do miast a ieś za granice Saldo migracji 2008 513 230 224 59 812 316 468 28-299 2009 556 225 279 52 770 362 392 16-214 2010 539 239 233 67 801 338 444 19-262 2011 565 236 268 61 775 335 429 11-210 2012 616 261 274 81 698 317 373 8-82 2013 542 212 266 64 805 368 428 9-263 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Saldo migracji a przestrze i ostat i h lat, za yjątkie roku, utrzy uje się a podobnym poziomie Mieszkań y iasta osiedlają się sąsied i h g i a h, natomiast Piotrkó, zde ydo a ej iększoś i przypadkó, pozostaje adal miejscem pracy Osoby te korzystają aszy ieś ie z usług oś iato y h, sporto y h, kultury i rozry ki 10
Migra ja taka iestety iesie za so ą iekorzyst e skutki podatko e Nie jest to jed ak zja isko lokal e, a te de ja spól a dla iast duży h i śred iej ielkoś i Wykres 5: Saldo migracji w wybranych miastach województwa łódzkiego Łódź Tomaszów Maz Beł ható Skierniewice Piotrków Tryb Sieradz 200 Radomsko 64 0-200 -56-263 -400-399 -600-538 -800-815 -1000-1200 -1400-1600 -1800-1598 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Wykres 6: Współ zy ik salda igra ji w wy ra y h Współ zy iasta h województwa łódzkiego ik salda igra ji Radomsko Sieradz Piotrków Skierniewice Beł ható Tomaszów Maz Łódź wartości w promilach -14,0-12,0-10,0-8,0-6,0-4,0-2,0 0,0 2,0 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Saldo migracji jest ujemne we wszystkich, poza Radomskiem, analizowanych miastach województ a łódzkiego Piotrkó Trybunalski a zde ydo a ie korzyst iejszy spół zy ik salda igra ji iż iększość iast oje ództ a, i Łódź, Tomaszów Maz, Beł ható zy Skierniewice 11
) przepro adzo ej a kiety śród ieszkań ó y ika, że głó y po ode yjazdu piotrko ia z iasta a stałe są yjazdy za pra ą, % Dlatego jed y z aj aż iejszy h elementów Strategii staje się k estia st orze ia aru kó dla roz oju i spar ia ludzi łody h Tabela nr 7: Prze ięt e trwa ie ży ia a tere ie podregio u piotrkowskiego Rok 2008 2009 2010 2011 2012 ęż zyź i kobiety 69,2 79,5 69,4 79,3 69,9 79,5 70,3 79,9 70,7 80,2 Źródło: Ba k Da y h Lokal y h Jak y ika z po yższej ta eli prze ięt a długość ży ia w podregionie piotrkowskim, zarówno ko iet jak i ęż zyz, syste aty z ie się ydłuża Cały zas zau ażal a jest duża róż i a iedzy prze ięt y tr a ie ży ia ko iet -, lat a ęż zyz - 70,7 lat Tabela nr 8: Prognoza demograficzna dla miasta Piotrkowa Trybunalskiego (wykonana w 2011 roku) Prognoza na rok Ilość ieszkań ów 2015 2020 2025 2030 2035 75040 72688 69984 66890 63581 Źródło: Bank Danych Lokalnych Z prognoz demograficznych opracowanych przez Głó y Urząd Statysty z y dla Piotrko a Trybunalskiego, wynika, iż li z a lud oś i miasta, przy obecnych tendencjach, ędzie syste aty z ie alała Nie jest to jed ak zja isko harakteryzują e yłą z ie asze iasto, ale doty zy iększoś i iast podo ej ielkoś i Pols e Wpły a to a iski przyrost naturalny i silny proces depopulacji miast II5 RYNEK PRACY Piotrkó Try u alski a tle oje ództ a łódzkiego z ajduje się śród jednostek ad i istra yj y h, który h li z a pra ują y h ieś i się grupie 280 na 1000 ieszkań ó W przedziale ty z alazły się ró ież: po iat piotrko ski, rado sz zański, paję zański, łaski, zduńsko wolski i miasto Skierniewice 12
Rys3: Pra ują y a tle województwa łódzkiego w Źródło: Ro z ik Statysty z y r Podregio y, po iaty, g i y Niższy skaź ik zatrud ie ia o e śred iej dla oje ództ a i kraju, przy jed o zes y iższy skaź iku ezro o ia skazuje a iekorzyst ą strukturę de ografi z ą Piotrko a iększy odsetek lud oś i ieku poproduk yj y Tabela nr 9: Wskaź ik zatrud ie ia przez lokal y ry ek pra y w wy ra y h grupa h na terenie miasta Piotrkowa Trybunalskiego Rok 2008 2009 2010 2011 2012 rol i two, leś i two, łowie two i ry a two 496 479 849 870 861 prze ysł i budownictwo 8922 8381 8860 8324 7997 handel 4898 5185 5240 5218 5154 Usługi 12875 10838 10532 10489 9696 ogółe 27191 24883 25481 24901 23708 Źródło: Bank Danych Lokalnych )au ażyć oż a spadek skaź ika zatrud ie ia przez lokal y ry ek pra y rol i t o, leś i t o, ło ie t o i ry a t o oraz usługi grupie 13
Nagły zrost li z y osó pra ują y h rol i t ie r ył harakterysty z y dla ałego kraju i wynikał z kilku akładają y h się a sie ie zy ikó, ależą do i h: przepisy a ie gospodarst a dzie i elu uzyska ia re t struktural y h oraz ożli oś i uzyska ia dodatko y h środkó z UE przez a zo y h dla łody h rol ikó, trud a sytua ją a ry ku pracy oraz korzyst iejsza od )US for a u ezpie ze ia społe z ego rol ikó KRUS Rys4: Prze ięt e Źródło: Głó iesię z e zaro ki w województwie łódzki y Urząd Statysty z y Łodzi W r prze ięt e wynagrodzenie w Piotrkowie Try u alski yło podo e jak w powie ie rzeziński, ieluński, ieruszo ski zy piotrko ski Niskie na tle innych po iató oje ództ a oraz śred iej krajo ej (3586,75 zł, prze ięt e y agrodze ie z jed ej stro y ilustruje iższy pozio za oż oś i społe zeńst a Piotrko a oraz iejsze 14
do hody iasta z tytułu podatku PIT z drugiej jed ak ś iad zy o atrak yj oś i piotrko skiego ry ku pra y dla pote jal y h pra oda ó, z iększa ię sza se a o e inwestycje W ostat i zasie ielu pry at y h przedsię ior ó yło z uszo y h ogra i zać y agrodze ia, że y utrzy ać poziom zatrudnienia Statystyki oże za iżać także fakt, że iektórzy pra o i y pry at y h fir zęść y agrodzeń otrzy ują a podstawie np umów-zle eń Tabela nr 10: Prze ięt e zatrud ie ie oraz prze ięt e w Piotrkowie Trybunalskim Rok 2008 2009 2010 2011 2012 Prze ięt e zatrud ie ie w oso a h Ogółe sektor sektor publiczny prywatny 27227 6631 20596 25646 6497 19149 26302 6618 19684 25819 6541 19278 24469 6352 18117 Źródło: Urząd Statysty z y iesię z e wy agrodze ie rutto Prze ięt e ogółe iesię z e wy agrodze ie rutto w zł sektor sektor publiczny prywatny 2236,07 3015,86 1985,01 2357,31 3234,27 2059,77 2460,57 3397,86 2145,44 2577,18 3531,13 2253,51 2741,58 brak danych brak danych Łodzi W skład sektora publicznego hodzą: państ o e i sa orządo e jed ostki pra a udżeto ego, przedsię iorst a państ o e, spółki ha dlo e i spółki ha dlo e z udziałe kapitału zagra i z ego Tabela nr 11: Poziom i struktura bezrobocia w Piotrkowie Trybunalskim Poziom bezrobocia 2008 Liczba bezrobotnych 2865 Li z a zgłoszo y h ofert pra y 2501 Li z a yłą zo y h z e ide ji 6331 Li z a osó, które podjęły pra ę 2676 Liczba zarejestrowanych po raz pierwszy 888 Struktura bezrobocia Wyższe 366 poli eal e i śred ie za odo e 572 śred ie ogól okształ ą e 337 Wykształ e ie zasadnicze zawodowe 622 podsta o e i pozostałe 968 Udział Wyższe 12,77% bezrobotnych poli eal e i śred ie za odo e 19,97% z podziałe a śred ie ogól okształ ą e 11,76% rodzaj zasadnicze zawodowe 21,71% ykształ e ia podsta o e i pozostałe 33,79% ogólnej liczbie 2009 3636 2165 5854 2540 1153 2010 4016 1854 6013 2590 1008 2011 4079 1157 5239 2409 845 2012 4543 1361 5083 2279 930 2013 4504 1441 5443 2751 834 457 703 424 839 1213 12,57% 19,33% 11,66% 23,07% 33,36% 485 817 514 869 1331 12,08% 20,34% 12,80% 21,64% 33,14% 575 824 503 847 1330 14,10% 20,20% 12,33% 20,76% 32,61% 624 952 561 937 1469 13,74% 20,96% 12,35% 20,63% 32,34% 616 957 557 948 1426 13,68% 21,25% 12,37% 21,05% 31,66% bezrobotnych Źródło: Opracowanie łas e Biuro Pla o a ia Roz oju Miasta W roku 2013 zrosła li z a osó ezro ot y h, które podjęły pra ę yło i h w stosunku do 2279 w roku 2012r, zrosła ró ież li z a zgłoszo y h ofert pra y Li z a ezro ot y h z ykształ e ie yższy spadła o osó r stosu ku do roku 2012 W lata h poprzed i h utrzy y ała się te de ja zrosto a, o oże skazy ać 15
i a iedostoso a ie kieru kó kształ e ia szkół yższy h do zapotrze o a ia pracodawców W 2013 roku astąpił zrost liczby ezro ot y h z ykształ e ie policealnym i zasad i zy za odo y Jed o ześ ie za oto a o iez a z y spadek liczby osó z ykształ e ie śred i ogól okształ ą y oraz podsta o y Udział zarejestro a y h ezro ot y h a sol e tó, śród ezro ot y h ogółe roku y osił, % ęż zyź i:, %, ko iety:, % Źródło: Ba k Da y h Lokal y h Rok 2013 wypada korzystnie, po raz pierwszy, na przestrzeni analizowanych ostatnich 6 lat, odnotowano spadek liczby bezrobotnych, a liczba osób zarejestrowanych po raz pierwszy jest aj iższa od r Naj yższa jest li z a osó, które podjęły pra ę Podo ie jak lata h u iegły h aj iejsze sza se niewykwalifiko a e i o aj iższy pozio ie ykształ e ia Tabela nr 12: Udział ludzi Rok Ogółe bezrobotni 2008 2009 2010 2011 2012 2013 a ry ku pra y ają oso y łody h w ogól ej li z ie ezro ot y h w Piotrkowie Trybunalskim bezrobotni w wieku 18-24 lata 2865 3636 4016 4079 4543 4504 408 519 633 671 696 604 udział ludzi łody h w ogólnej liczbie bezrobotnych 14,24% 14,27% 15,76% 16,45% 15,32% 13,41% udział ludzi łody h w ogól ej liczbie osób w wieku produkcyjnym 14,5% 14,0% 13,7% 13,5% 13,0% 12,9% Źródło: Opracowanie łas e Biuro Pla o a ia Roz oju Miasta Oso y łode - lata sta o ią ok % ogól ej li z y osó ieku produkcyjnym, ato iast i h udział w ogólnej liczbie bezrobotnych a przestrze i ostat i h lat ahał się w granicach 13,4 16,4 % Najgorsze yły lata, r idać yraź ą popra ę, ystępuje pra ie % spadek udziału ludzi łody h ogól ej liczbie bezrobotnych, wobec ie al takiego sa ego odsetka ludzi łody h ogól ej li z ie osó ieku produk yj y Wykres 7: Stopa bezrobocia w latach 2008 2013 w kraju, województwie, Trybunalskim i powiecie piotrkowskim w latach 2008-2013 ieś ie Piotrkowie Stopa bezrobocia KRAJ 9,59,2 WOJEWÓDZTWO 11,9 11,6 10,5 9,7 12,3 12,1 11,9 11,4 2009 2010 MIASTO POWIAT 14 13,7 12,7 12,6 13,4 12,7 12,5 11,2 14,1 13,7 13,4 12,9 8,27,9 2008 2011 2012 2013 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 16
Rys5: Stopa bezrobocia w 2012r w powiata h województwa łódzkiego Źródło: Ro z ik Statysty z y Podregio y, po iaty, g i y Na koniec 2013 roku odnotowano nieznaczny wzrost stopy bezrobocia (12,9%) w stosunku do roku, % Nadal ato iast utrzy uje się pozyty a te de ja Piotrków, % a iższy skaź ik ezro o ia iż po iat, %, oje ództ o, % i kraj (13,4%) Ś iad zy to min o iększej dostęp oś i iejs pra y na rynku piotrkowskim Klu zo y ele e te prze i działa ia ezro o iu jest przy ró e ie akty oś i osó pozostają y h poza zatrud ie ie, poprzez podję ie działań, które przy zy ią się do a y a ia u iejęt oś i prakty z y h i zdo y ia doś iad ze ia za odo ego Akty iza ja za odo a to szystkie działa ia akty e kiero a e do osó zarejestro a y h, które ają dopro adzić oso y ezro ot e do po rotu a ry ek pra y lu ejś ia", przypadku osó rozpo zy ają y h ży ie za odo e Wydatki z Fu duszu Pra y i Europejskiego Fu duszu Społe z ego a akty iza ję za odo ą osó ezro ot y h Po iato y Urzędzie Pra y Piotrko ie Try y osiły: r, l zł, r, l zł, r, l zł, 2013 r, l zł, w 2014 r zaplanowana jest kwota 13,5 l zł Po yższe środki fi a so e ydatko a o a akty e for y spar ia, kiero a e do osó zarejestro a y h tj staże, szkolenia zawodowe, prace interwencyjne, roboty publiczne, pra e społe z ie użyte z e, refu da ję kosztó doposaże ia i yposaże ia sta o iska pra y oraz dota je a rozpo zę ie działal oś i gospodar zej Li z a osó o jęta for a i 17
spar ia ra a h środkó finansowych Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społe z ego ieś ie y osiła: r - 1803, 2011r - 704, 2012r - 1014, 2013r - 1012 II6 SYSTEM EDUKACJI W ra a h zadań g i y Miasto Piotrkó Try u alski roku szkol y / pro adzi: przedszkoli sa orządo y h, szkół podsta o y h, gi azjó ; ra a h zadań po iatu: li ea ogól okształ ą e, zespołó szkół po adgi azjal y h W zespoła h szkół po adgi azjal y h fu k jo ują: li ea )SP Nr -V LO, w ZSP Nr 2 - VI LO, w ZSP nr 6 li eu dla dorosły h, te h ikó e szystki h zespoła h, zasad i ze szkoły za odo e (w: ZSP nr 1, ZSP nr 2, )espół Szkół Po adgi azjal y h i Pla ó ek Opiekuń zo Wychowawczych (ZSPiPOW) nr, )SP r, Ce tru Kształ e ia Prakty z ego, Spe jal y Ośrodek Szkol o Wychowawczy oraz Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna W strukturze )SPiPOW r fu k jo uje Bursa Szkol a wychowawcza, w której przebywa 44 uczniów r To pla ó ka opiekuń zo- Tabela nr 13: Li z a u z iów i oddziałów w pla ówka h oświatowy h na terenie miasta Piotrkowa Trybunalskiego Przedszkola Sa orządo e Szkoły Podsta o e Gimnazja )espoły Szkół Po adgi azjal y h Li ea Ogól okształ ą e Szkoły Niepu li z e Przedszkola Sa orządo e Szkoły Podsta o e Gimnazja )espoły Szkół Ponadgimnazjalnych Li ea Ogól okształ ą e Szkoły Niepu li z e 2008/2009 2009/2010 2010/2011 liczba liczba liczba liczba liczba liczba oddziałó uczniów oddziałó uczniów oddziałó uczniów 72 1160 72 1710 73 1731 169 4140 169 4035 167 3947 94 2540 93 2431 91 2305 133 3283 126 3091 116 2836 91 2849 88 2765 88 2700 bd bd szkół 5722 szkoły 6640 2011/2012 2012/2013 2013/2014 liczba liczba liczba liczba liczba oddziałó uczniów oddziałó uczniów oddziałó liczba uczniów 75 1781 75 1775 75 1808 168 3938 167 3878 165 (179*) 3813 (3899*) 84 2141 82 2077 80 (85**) 2053 (2095**) 104 2594 102 2607 106 2684 (2711***) (111***) 86 2555 82 2481 79 2403 szkół 6690 szkół 6092 szkoły 5966 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta * z oddziała i fu k jo ują y i struktura h Szkol ego Ośrodka Szkol o-wy ho a zego Szkoła Podstawowa Nr 1 i Szkołą podsta o a Nr ** z oddziała i fu k jo ują y i struktura h Szkol ego Ośrodka Szkol o-wychowawczego (Gimnazjum Nr 6) *** - z oddziała i fu k jo ują y i struktura h Szkol ego Ośrodka Szkol o-wy ho a zego Szkoła Spe jal a Przysposa iają a do Pracy) Do przedszkoli sa orządo y h u zęsz za dzie i, do szkół podsta o y h i gimnazjów - u z ió, ato iast do szkół po adgi azjal y h 5087 uczniów 18
Po adto Spe jal y Ośrodku Szkol o Wychowawczym w 24 oddziała h u zy się ogółe u z ió Szkoła Podsta o a r i r oddziałó - 86 uczniów, Gimnazjum nr 6 oddziałó u z ió, Szkoła Spe jal a Przysposa iają a do Pra y dla u z ió z upośledze ie u ysło y stop iu u iarko a y 5 oddziałó u z ió Łą z a li z a dzie i i łodzieży po ierają a aukę piotrko ski h szkoła h i pla ó ka h oś iato y h roku szkol y / y osi Do pla ó ek iepu li z y h u zęsz za 5966 u z ió i słu ha zy Wykres 8,9: Liczba uczniów i oddziałów w przedszkola h sa orządowy h w Piotrkowie Tryb Li z a oddziałów w przedszkolach sa orządow Liczba uczniów w przedszkolach sa orządow 2000 1800 1600 1400 1200 1000 1808 1710 1731 1781 1775 76 72 1160 75 75 74 72 72 75 73 70 Wykres 10,11: Li z a u z iów i oddziałów w szkoła h podstawowy h w Piotrkowie Tryb 4200 4100 4000 3900 3800 3700 3600 Liczba uczniów w szkoła h podstawowy h Li z a oddziałów w szkoła h podstawowy h 4 140 4 035 3 947 3 938 3 878 3 813 Wykres 12,13: Li z a u z iów i oddziałów w gi 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 178 175 172 169 166 163 160 2431 2305 2141 2077 2053 169 167 168 167 165 azja h w Piotrkowie Tryb Li z a oddziałów w gi Liczba uczniów w gimnazjach 2540 169 100 95 90 85 80 75 70 94 93 azja h 91 84 82 80 19
Wykres 14,15: Li z a u z iów i oddziałów w zespoła h po adgi Li z a oddziałów w zespoła h po adgi azjal y h Liczba uczniów w zespoła h po adgi azjal y h 3400 3100 2800 2500 2200 1900 3283 3091 2836 2684 2594 2607 azjal y h w Piotrkowie Tryb 140 120 100 80 133 126 116 104 102 106 Wykres 16,17: Li z a u z iów i oddziałów w li ea h ogól okształ ą y h w Piotrkowie Tryb 2900 2600 2 765 Liczba uczniów w liceach ogól okształ ą y h 2 700 2 555 2 481 2300 Li z a oddziałów w li ea h ogól okształ ą y h 2 481 2 403 2000 100 90 80 70 91 88 88 86 82 79 Wykres 18,19: Li z a u z iów i szkół iepu li z y h w Piotrkowie Tryb Li z a u z iów w szkoła h Li z a szkół iepu li z y h niepublicznych 7000 6500 6000 5500 5000 6640 6690 80 6092 5966 5722 60 61 63 71 84 68 40 20 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Podsu o ują po yższe ykresy oż a st ierdzić, iż ilość u z ió roku szkol y 2013/2014 uległa z iejsze iu ) iąza e jest to głó ie z iże de ografi z y Wyjątek sta o ią przedszkola i zespoły szkół po adgi azjal y h, tu za oto a o zrost li z y u z ió Naj iększy spadek li z y u z ió od oto a o szkoła h iepu li z y h o osó, aj iększy zrost li z y u z ió od oto a o zespołach szkół po adgi azjal y h o 77 osób Może yć to spo odo a e ty, iż łodzież oraz hęt iej y iera szkoły ponadgimnazjalne profilowane te h ika i szkoły za odo e, iż li ea ogól okształ ą e W przepro adzo ej a kie ie śród ieszkań ó iększość a kieto a y h uz ała, że ystar zają a jest ilość szkół podsta o y h, %, gi azjal y h, % i po adgi azjal y h, % ieś ie Respo de i o e ili ró ież pozio au za ia 20
Do rze o e io o: szkoły podsta o e - 84,6%, gimnazja, %, szkoły po adgi azjal e % Wyposaże ie piotrko ski h szkół jest odpo ied ie, tak o e iło, % ada y h Szkoły wyższe Ogółe u zel ia h yższy h a tere ie iasta roku akade i ki / kształ i się stude tó Naj iększą u zel ią a terenie miasta jest Uniwersytet im Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia Piotrko ie Try u alski oso y, drugą pod zględe iloś i u zą y h się stude tó jest Wyższa Szkoła Ha dlo a i Króla S Batorego (732 osoby) Wykres 20: Liczba studentów w Piotrkowie Trybunalskim Liczba studentów 8000 7073 6143 7000 5610 6000 4645 5000 3986 3235 4000 3000 2000 1000 0 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta W poró a iu z rokie akade i ki / astąpił spadek li z y stude tó o osó, ogło yć to spo odo a e y ore u zel i iększy h ośrodka h akade i ki h, iże de ografi z y, iedostoso a ie kieru kó kształ e ia do zapotrzebowania pra oda ó, przy szerokiej ofer ie u zel i i y h ośrodka h akade i ki h )god ie z i for a ją Mi isterst a Nauki i Szkol i t a Wyższego ajpopular iejszy kieru kie Pols e jest i for atyka, oraz iększy po odze ie ieszy się ró ież auto atyka i robotyka, mechanika i budowa maszyn W pierwszej dwudziestce najpopularniejszych kieru kó studió hu a isty z y h ie a już filologii zy historii, a pedagogika ypadła poza pier szą dziesiątkę W ieś ie, roku akademi ki / aj iększa li z a a sol e tó ukoń zyła aukę a kieru ka h: Pedagogika osó, Stosu ki Między arodo e osó, Ad i istra ja osó, Eko o ia osó Wy ogi o o zes ego ry ku pra y z iększą popyt a usługi eduka yj e, u ożli iają e iągłe dosko ale ie k alifika ji za odo y h i kształ e ie przez ałe ży ie II7BE)PIEC)EŃSTWO PUBLIC)NE Komenda Miejska Policji od oto ała w porównaniu z rokiem 2011 roku iejszą li z ę przestępst, 21
Wykres 21: Ilość przestępstw stwierdzo y h przez Ko e dę Miejską Poli ji w Piotrkowie Trybunalskim Przestępstwa stwierdzo e 2012 2011 2010 2009 2008 2423 2661 3068 2484 2653 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 Źródło: Opra o a ia łas e Biuro Pla o a ia Roz oju Miasta Wykres 22: Zagroże ie ezpie zeństwa w ru hu drogowy w Piotrkowie Trybunalskim 1250 1000 750 907 Kolizje 965 1023 500 250 11 116 98 0 2008 973 907 Ranni Zabici 144 4 110 2009 5 95 77 7 2010 108 90 2011 Wypadki 5 94 83 2012 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Od roku oż a zau ażyć yraź ą te de ję spadko ą li z ie ypadkó drogo y h, aleje ró ież ilość kolizji drogo y h Poró ują rok do pod zględe iloś i osó ra y h i za ity h idać spadek ty h skaź ikó ra i o 22 osoby, zabici o 6 osób) W latach 2008 a tere ie iasta Poli ja od oto ała spadek skaź ika ykry al oś i ogól ej z, % roku do, % roku Poli ja st ierdziła ogółe przestępst o harakterze kry i alnym (rok 2011, tj o iej iż roku, ustalają dy a ikę a pozio ie, % W roku od oto a o aj ię ej przestępst st ierdzo y h o W r yło i h o iej Na terenie miasta w 2012 roku Komenda Miejska Państwowej Straży Pożar ej od oto ała zdarzeń, ty pożaró oraz iejs o y h zagrożeń W poró a iu z rokie 2008 odnotowano wzrost interwencji, zarówno w zakresie iloś i pożaró o jak i usuwania skutków miejscowych zagrożeń o 22
Tabela nr 14: Struktura zdarzeń Ko e dy Miejskiej Państwowej Straży Pożar ej w Piotrkowie Trybunalskim Ilość zdarzeń Rok 2008 2009 2010 2011 2012 Ilość pożarów 601 724 653 808 906 Miejs owe zagroże ia 238 274 199 308 327 363 427 434 477 558 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta W mieś ie funkcjonuje Straż Miejska, której zadaniem jest: ochrona spokoju i porządku kontrola ruchu drogowego i publicznego transportu zbiorowego, spółdziała ie z łaś i y i pod iota i zakresie rato a ia ży ia i zdro ia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutkó klęsk ży ioło y h, pomoc przy ochronie porządku podczas zgro adzeń i i prez pu li z y h, dopro adza ie osó iejs a h pu li z y h, ietrzeź y h do iz y ytrzeź ień lu W 2012 roku Straż Miejska za oto ała karnych i ter e ji, ysta io o Tabela nr 15: Zestawie ie i terwe ji Straży Miejskiej oraz iloś i Trybunalskim Rok Ilość Interwencje 2008 2009 2010 2011 2012 iejs a i h za ieszka ia a dató a datów w Piotrkowie a datów kar y h 13185 13151 14630 17593 15390 1630 2108 1765 2219 3213 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Wykres 23: I terwe je przeprowadzo e przez Straż Miejską w latach 2008-2012 w Piotrkowie Trybunalskim I terwe je przeprowadzo e przez Straż Miejską w latach 2008-2012 24000 16000 13185 13151 14 630 17593 15390 8000 0 2008 2009 2010 2011 2012 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 23
, % a kieto a y h zuje się ezpie z ie s oi ieś ie, a, % - na swoim osiedlu Nato iast po i o po yższego, % h iało y iększej iloś i patroli straży iejskiej i poli ji, % ada y h do rze o e ia działa ie o itori gu ieś ie, a 74,7% jest za jego roz udo ą II8OCHRONA )DROWIA I OPIEKA SPOŁEC)NA Dostęp ość i roz udo a a sieć usług z iąza y h z o hro ą zdro ia, wyznacza poziom oraz sta dard ży ia ieszkań ó, jest zy ikie spierają y społe z o-gospodarczy rozwój iasta I frastruktura społe z a z iąza a ze zdro ie oraz po o ą społe z ą przybiera na znaczeniu, z łasz za o li zu prze ia de ografi z y h i z iększo ego zapotrze o a ia a tego typu usługi śród starzeją ego się społe zeńst a Tabela nr 16: Wysokość środków fi a sowy h a świad ze ia zdrowot e na terenie miasta wydatkowa e przez Delegaturę Narodowego Fu duszu Zdrowia w Piotrkowie Try u alski Rodzaj świad zeń Podstawowa Opieka Zdrowotna Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna Rehabilitacja Lecznicza Leczenie stomatologiczne Wysokość środków fi a sowy h w zł 23022009 r 28012010 r 28012011 r 28012012 r 28012013 r 17559843,42 22597193,07 22501711,19 22957009,21 23633771,30 8414974,00 10207297,36 10080168,11 10626134,54 12651371,70 3041105,40 4002513,36 3984658,53 4239134,39 6421272,42 4810288,79 5470428,33 5277670,23 5379651,93 5409350,10 Źródło: Opracowanie łas e Biuro Pla o a ia Roz oju Miasta Miejski Ośrodek Po o y Rodzi ie (MOPR) realizuje zadania gminne oraz powiatowe, z zakresu po o y społe z ej, przypisane ustawami do realizacji przez Powiatowe Centra Po o y Rodzi ie i Ośrodki Po o y Społe z ej Po o społe z a spiera oso y i rodzi y ysiłka h z ierzają y h do zaspokoje ia iez ęd y h potrze i u ożli ia i ży ie aru ka h odpo iadają y h god oś i zło ieka Działal ość zakresie po o y społe z ej pro adzą: Środo isko y Do Sa opo o y, Do Po o y Społe z ej, Dzie y Do Po o y Społe z ej, Miejski Żło ek Dzie y Na tere ie iasta fu k jo ują astępują e pla ó ki opiekuń zo wychowawcze: Specjalny Ośrodek Szkol o Wychowawczy, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Bursa szkolna, Do Dzie ka, Pogoto ie Opiekuń ze, Ś ietli a So joterapeuty z a Bartek Tabela nr 17: Li z a osó o jęty h po o ą społe z ą przez MOPR na terenie Piotrkowa Trybunalskiego Rok 2009 2010 2011 2012 Li z a osó o jęty h po o ą społe z ą 5374 rodzin, a w nich 12659 osób 4773 rodzin, a w nich 11243 osób 3465 rodzin, a w nich 8075 osób 3384 rodzin, a w nich 7511 osób Odsetek osó o jęty h po o ą społe z ą w stosu ku do ogól ej li z y lud oś i 16,15 % 14,42 % 10,44 % 9,77 % Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 24
) po yższej ta eli y ika, iż ieś ie syste aty z ie aleje ilość rodzi, a co za tym idzie ilość osó ty h rodzi a h, które o jęte są po o ą społe z ą Głó y i po oda i przyznawania pomocy ieszkań o przez MOPR są: ezro o ie, u óst o i długotr ała choroba, które pro adzą zęsto do wykluczenia jed ostek, grup i spól ot społe znych z urtu ży ia społe z ego i są arierą do roz oju społe z ego i ekonomicznego Promowanie inicjatyw, z ierzają y h do roz iąza ia ko kret y h pro le ó społe z y h poz ala skute z iej zapo iegać i z al zać zja isko yklu ze ia społe z ego, pro adzą ego do marginalizacji Wykres 24: Wydatki udżetowe a ieszkań a w 2012 roku w dziale: Po o społe z a w wybranych miastach województwa łódzkiego Wydatki a po o społe z ą 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Piotrków Trybunalski Łódź Tomaszów Radomsko Beł ható Maz Sieradz Skierniewice Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Wśród iast oje ództ a łódzkiego Piotrkó Try u alski zde ydo a ie prze odzi ydatka h udżeto y h a opiekę społe z ą przeli ze iu a ieszkań a II9 TURYSTYKA I SPORT Naj iększy zai tereso a ie iasto ieszy się śród turystó z województw łódzkiego, śląskiego i azo ie kiego, a ię śród osó ają y h ajlepszy dostęp ko u ika yj y Dogod e położe ie to ró ież atut przypadku pro adze ia działal oś i hotelarskiej i ś iad ze ia usług gastro o i z y h dla turystó Na przestrze i ostatnich kilku lat, mimo przyrostu li z y o iektó o lego y h oraz z a zą ego z iększe ia li z y iejs o lego y h, połą zo ego ze z a z y pod iesie ie jakoś i ś iad zo y h usług, li z a osó korzystają y h z o legó utrzy uje się a podo y pozio ie, os ylują y okół tys ro z ie Na u agę zasługuje ato iast z a zą y przyrost li z y udzielo y h o legó, o skazy ało y a fakt ydłuża ia po ytu Piotrko ie, a ty sa y przyrost do hodó ra ży hotelarskiej a przestrze i ostat i h kilku lat Warta zao ser o a ia jest ró ież te de ja zrosto a przypadku li z y turystó zagra i z y h korzystają y h z o legó 25
Rys 6: Baza noclegowa turystyki w 2012r a tere ie województwa łódzkiego Źródło: Ro z ik Statysty z y Podregio y, po iaty, g i y Piotrkó ypada korzyst ie a tle oje ództ a jeśli hodzi o li z ę iejs o lego y h, ato iast skaź ik li z y turystó zagra i z y h o e szystki h korzystają y h z o legó jest ie o iższy iż ogól y dla oje ództ a i zde ydo a ie iższy iż dla kraju Jeśli hodzi o oje ództ o, śred ią doty zą ą turystó zagra i z y h pod osi po iat łódzki s hod i za spra ą e tru ha dlo ego Rzgo ie oraz targo isk Tuszy ie i Głu ho ie Wpły a iższy skaź ik turystó zagra i z y h oże ieć iejsza rozpoz a al ość Piotrko a jako ośrodka turysty z ego, o e i y h, hęt iej od iedza y h przez turystó oraz ała ilość i prez ysta ie i zy h zy ko fere yj y h o zasięgu iędzy arodo y Tabela nr 18: Turystyczne obiekty zbiorowego zakwaterowania w Piotrkowie Trybunalskim Rok 2008 2009 2010 2011 2012 Ilość Ilość iejs obiektów noclegowych 6 6 12 12 13 Źródło: Urząd Statysty z y 300 277 684 713 817 Ilość osó korzystają y h z noclegów ogółe w tym turystów zagranicznych 20130 2358 20246 1647 19182 1697 21555 2554 21714 2888 Ilość udzielo y h o legów ogółe 30809 30790 31605 46750 45887 w tym turystów zagranicznych 4267 2794 3109 5553 5380 Łodzi 26
) adań a kieto y h y ika, że ieś ie jest ystar zają a ilość hoteli, % A kieto a i uz ali, że rakuje s hro isk łodzieżo y h, %, %, oteli Orga izo a ie działal oś i dziedzi ie sportu i rekrea ji zaj uje się Ośrodek Sportu i Rekreacji, którego azę sta o ią: Hala RELAX, d ie Kryte Pły al ie, Ce tru Rekreacyjno-Reha ilita yj e, Korty Te iso e, Lodo isko, Stadio Miejski, Kąpielisko Sło e zko, oiska sporto e, Skate Park ) oferty OSiR skorzystało roku osób ) jakoś i i yposaże ia o iektó sporto y h a kieto a i są zado ole i, %, jednak 61,7% respondentów odpo iedziało, iż proponowana przez miasto oferta imprez sporto y h ie jest zada alają a I prezy o zasięgu ogól okrajo y terenie strzelnicy i iędzy arodo y orga izo a e są a lot isku oraz a II10 INTEGRACJA SPOŁEC)NA Istot y ele e te kształto a ia ś iado oś i społe z ej jest roz ój społe zeńst a o y atelskiego, o a odz ier iedle ie iędzy i y i li z ie orga iza ji pozarządo y h Sa orząd podejmuje długotr ałą spółpra ę z orga iza ja i pozarządo y i, elu budowania stabilnego partnerstwa, służą ego do lepszego rozpoz a a ia i zaspokaja ia potrze społe z y h ieszkań ó Piotrko a Try u alskiego, w sposób skuteczny i efektywny Współpra a ta a a elu rozwój Miasta i sz zegól oś i doty zy taki h dziedzin jak: ochrona i konserwacja obiektów sakralnych, propagowanie zdrowego stylu ży ia, po o dzie io i łodzieży z rodzi aju oższy h, aktywizacja ludzi starszych i iepeł ospra y h, prze i działa ie alkoholiz o i i arko a ii czy wspieranie działań dot kultury, aktywnoś i fizy z ej i turystyki Tabela nr 19: Orga iza je pozarządowe na terenie Piotrkowa Trybunalskiego Ilość orga iza ji pozarządo y h Ilość orga iza ji pozarządo y h, który udzielo o dota ji a realiza ję zadań pożytku publicznego Po iesio e ydatki a realiza ję ko traktó z orga iza ja i pozarządo y i tys złoty h udział ydatka h udżeto y h % 2008 173 52 1892 0,69 2009 2010 2011 2012 2013 169 138 142 145 167 37 32 32 32 33 1971 1780 1803 1830 1407 0,72 0,58 0,56 0,58 0,36 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Łą z a ysokość środkó przeznaczonych na rok 2013 w formie dotacji na otwarte konkursy dla orga iza ji pozarządo y h y iosła zł Skiero a o je a spiera ie realiza ji zadań pu li z y h przez orga iza ji pozarządo y h, który h realiza ję yło zaa gażo a e osó ty olo tariusze Działa ia te yły skiero a e do lokal ej społe z oś i oraz turystó, około osó skorzystało z po o y ze środkó publicznych ) a z y udział realiza ji spółpra y z orga iza ja i pozarządo y i to for y pozafinansowe 27
II11 GOSPODARKA MIESZKANIOWA Potrze a za ieszka ia jest jed ą z podsta o y h potrze zło ieka, jest ona natomiast zaspokaja a a róż y jakoś io o pozio ie Rynek mieszkaniowy w Piotrkowie Trybunalskim zapewnia odpo ied ią li z ę ieszkań o ysoki i śred i sta dardzie, natomiast zau ażal e jest duże zapotrze o a ie a lokale o iższy sta dardzie Na tere ie iasta z ajdują się udy ki sta o ią e łas ość Miasta, To arzyst a Budo i t a Społe z ego, Spółdziel i Mieszka io y h, Wspól ot Mieszka io y h oraz osób fizycznych Na koniec r yło ieszkań o po ierzchni 1876974 m2 co daje 2 śred ią po ierz h ię, przypadają ą na jedno mieszkanie W mieszkaniach tych z ajdo ało się iz Tabela nr 20: Sytuacja mieszkaniowa w Piotrkowie Trybunalskim Rok Ilość ieszkań w tys 2008 2009 2010 2011 2012 Źródło: Urząd Statysty z y Prze ięt a li z a osó a mieszkanie 29,8 30,2 30,4 30,6 30,9 Łodzi Rys 7: Mieszka ia odda e do użytkowa ia w województwie łódzki Źródło: Ro z ik Statysty z y 2,62 2,57 2,54 2,50 2,47 w r Podregio y, po iaty, g i y 28
Tabela nr 21: Li z a Lp 1 a b c d e f ieszkań odda y h do użytku w Piotrkowie Trybunalskim Li z a o y h ieszkań odda y h do użytku, tym: Komunalne Mieszkania w formule TBS Przez a zo e a sprzedaż lub wynajem Indywidualne Spółdziel ze )akłado e 2008 142 2009 392 2010 275 2011 179 2012 257 2013 113 0 0 0 24 80 160 12 96 45 36 48 89 7 136 6-92 36-96 26-143 - 120-104 1 1 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Tabela nr 22: Po iesio e akłady a gospodarkę Trybunalskim ieszka iową przez sa orząd w Piotrkowie Po iesio e akłady a gospodarkę ieszka io ą przez sa orząd ędą e jego łas oś ią tysią a h złoty h Źródło: Urząd Statysty z y 2009 8804 2010 9460 2011 9601 2012 10490 Łodzi Wzrost akładó a gospodarkę ieszka io ą y ika min z realizacji programu budowy ieszkań ko u al y h, elu z iększe ia zaso u ieszka io ego i zaspokaja ia potrze mieszkaniowych oraz z potrzeby dokonywania remontów i modernizacji budynków i lokali mieszkalnych, sta o ią y h ieszka iowy zasób gminy W roku rozpo zęto udo ę komunalnego budynku mieszkalnego przy ul Zamurowej 3, z 16 mieszkaniami, który zosta ie odda y do użytku pod ko ie roku II12 UKŁAD KOMUNIKACYJNY I TRANSPORT A alizują ko ep ję zagospodaro a ia kraju, jak i o o iązują y pla zagospodaro a ia przestrze ego oje ództ a łódzkiego, iasto Piotrkó Try u alski yróż ia się jako klu zo y ęzeł ko u ika ji drogo ej, po iąza iu z ko u ika ją kolejo ą )az a zyć ależy, że sta o i siód y ęzeł ko u ika yj y skali kraju System komunikacyjny miasta obejmuje: podsta o ą sieć uli z o-drogo ą, iejskiej z trasa i ze ętrz y i, podsystem komunikacji zbiorowej, kolejowy; parkingi, głó ty ty : ęzeł dróg ze ętrz y h i po iąza ia sie i iejska ko u ika ja auto uso a, układ e iągi piesze i ś ieżki rowerowe Niez ęd y ele e te roz oju iasta są drogi i spra y układ ko u ika yj y, dlatego syste aty z ie udo a e i oder izo a e są drogi W latach 2010-2013 w Piotrkowie Trybunalskim wybudowano, przebudowano i zmodernizowano prawie 39 km dróg Głó e i esty je to udo a dróg a os Jezior a I, prze udo a ul Łódzkiej, )alesi kiej, 29
Karolinowskiej Rolniczej i ulic na terenie Starego Miasta i Podzamcza W 2012 roku z udżetu iasta dziale Układ ko u ika yj y i tra sport wydatkowano 23 l zł, a roku yła to już kwota ponad 27,2 l zł Tabela nr 23: Długość dróg pu li z y h o twardej awierz h i na terenie Piotrkowa Trybunalskiego Rok Drogi publiczne o twardej nawierzchni w km powiatowe gminne 34,0 33,9 33,9 33,9 33,8 2008 2009 2010 2011 2012 Źródło: Urząd Statysty z y 140,0 139,7 143,5 147,0 146,4 Łodzi Na tere ie Piotrko a Try u alskiego li ie auto uso e o sługi a e są przez Miejski )akład Komunikacyjny Sp z oo li ii oraz prze oź ikó pry at y h li ii Miejski )akład Ko u ika yj y Sp z oo posiada auto usó do o sługi układu ko u ika yj ego, ato iast prze oź i y pry at i 25 samochodów typu minibus Liczba przystanków autobusowych Należy podkreślić, że Piotrko ie popular y i do rze roz i ięty jest transport zbiorowy, realizo a y przez prze oź ikó pry at y h, który jest aż ą składo ą systemu komunikacji miejskiej Wykres 25: Łą z y prze ieg w kilo etra h pojazdów Miejskiego Zakładu Ko u ika ji i przewoź ików prywat ych w Piotrkowie Trybunalskim Łą z y prze ieg wg u ów/zezwoleń tys k 1900 1700 1721 1642 1822 1668 1639 1613 1500 1605 1630 1405 1300 1100 940 900 2008 2009 2010 Miejski )akład Ko u ika ji 2011 2012 Prze oź i y Pry at i Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Po yższe da e skazują a yraź y spadek prze iegu prze ozó, realizo a y h przez prze oź ikó pry at y h Wiąże się to z dostosowywaniem układu komunikacyjnego do potrze pasażeró, systematycznej optymalizacji rozkładu jazdy oraz korzystaniem z prze ozó ezpłat y h, ofero a y h przez M)K Sp z oo 30
II13 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA )AOPATR)ENIE W WODĘ I ODPROWAD)ANIE ŚCIEKÓW W latach 2010-2013 y udo a o i prze udo a o pra ie k sie i odo iągo ej i ponad 21 km sieci kanalizacyjnej W elu uporządko a ia gospodarki od o ś ieko ej a terenie iasta i zape ie ia ieszkań o odpo ied i h sta dardó jakoś i usług od o kanaliza yj y h, realizo a y jest projekt Moder iza ja i roz udo a o zysz zal i ś iekó w Piotrkowie Try u alski, ra a h którego z oder izo a o uję ie ody Sz zeka i a, y udo a o pra ie k ka aliza ji sa itar ej i po ad k sie i odo iągo ej, zakoń zo o re o a ję po ad k ka aliza ji desz zo ej i ogól ospła ej, koń zo a jest oder iza ja i roz udo a iejskiej o zysz zal i ś iekó i udo a ka aliza ji sa itar ej Na koniec 2012 roku długość sie i odo iągo ej z przyłą za i a długość sie i ka aliza ji sa itar ej z przyłą za i, k y osiła, k, Tabela 24: Sieć wodo iągowa w Piotrkowie Trybunalskim Sieć odo iągo a rozdziel za k / ez przyłą zy/ Sieć ka aliza ji sa itar ej k / ez przyłą zy/ Li z a podłą zeń odo iągo y h do udy kó mieszkalnych i innych obiektów Li z a podłą zeń ka aliza ji sanitarnej do budynków mieszkalnych 2008 2009 2010 2011 2012 141,8 144,5 163,8 171,7 172,8 143,4 146,7 150,2 153,0 157,6 6090 6173 6210 6305 6655 3080 3168 3220 3310 3387 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Po yko a iu sie i ka aliza ji zapla o a ej do realiza ji do r % ieszkań ó aglo era ji Piotrko a Try u alskiego ędzie iała ożli ość od ioru ś iekó sa itar y h przez sieć Na ko ie r, % iasta yło yposażo y h sieć odo iągo ą Ś ieki o zysz za e są ró ież przydo o y h o zysz zal ia h ś iekó W lata h yda o poz ole ia a udo ę oraz przyjęto zgłosze ia ro ót udo la y h dla pla o a y h przydo o y h o zysz zal i ś iekó CIEPŁOWNICTWO Działal ość zakresie yt arza ia, przesyła ia i dystry u ji iepła pro adzi Miejski )akład Gospodarki Ko u al ej Spółka z oo, z udziałe iasta Syste iepło i zy Piotrko a Try u alskiego składa się z: z e tralizo a ej sie i iepło lokal y h kotło i zasilają y h zakłady prze ysło e, przedsię iorst a usługo e, szpitale i i e o iekty użyte z oś i pu li z ej, ty szkoły, przedszkola itp położo e poza iejski syste e iepło i zy, ały h kotło i i zej z d o a duży i iepło domach jedno- i ielorodzi y h, ia i C i C, ały h fir a h, i dy idual y h źródeł iepła a potrze y gospodarst do o y h 31
Jako pali o ykorzysty a e są róż e oś iki e ergii: ęgiel, iał opało y, iogaz, gaz ziemny, odpady drewna i energia elektryczna ęglo y, koks, olej Syste iepło i zy Piotrko ie Try u alski zasila y jest z d ó h źródeł iepła, z iepło i C i z iepło i C Przepro adzo e a alizy ykazują potrze ę oder iza ji ty h iepło i, y ika to i z y agań arzu o y h przez dyrektywy europejskie w zakresie redukcji emisji CO2 i z iększe ia efekty oś i energetycznej Od ior a i iepła z iejskiego syste u iepło i zego są prze ażają ej zęś i od ior y komunalni (mieszkalnictwo) spółdziel ie i spól oty ieszka io e 67,49 % Budynki użyte z oś i pu li z ej, %, prze ysł 8,69% i pozostali 8,68% źródło: Restrukturyza ja syste u iepło i zego Piotrko ie Try u alski arze r Długość agistral rozbudo przyłą ze iejskiej sie i iepło i zej a ko ie roku y osiła, k Sieć a utrzy uje się a stały pozio ie 13,54 km, natomiast systematycznie y a a jest sieć rozdziel za sta, k, a w 2007 roku -, k i sieć io a sta, k,a roku - 17,78 km) Tabela 25: Sieć iepłow i za w Piotrkowie Trybunalskim Sieć 2008 2009 2010 2011 2012 agistral a w k 13,54 13,54 13,54 13,54 13,54 Sieć rozdziel za w k 12,31 13,19 13,20 13,52 13,54 Sieć przyłą ze iowa w km 18,02 18,58 18,71 19,25 19,44 Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta SIEĆ GA)OWA Miasto zasilane jest gaze zie y za pośred i t e gazo iągó ysokiego iś ie ia o z a ze iu okręgowym, doprowadzanych do Miasta z czterech kierunków, co stwarza korzyst e aru ki przesyło e i ysoki stopień pe oś i zasila ia Długość sie i gazo ej systematycz ie roś ie, a o za ty idzie z iększa się ilość od ior ó Liczba odbiorców gazu a ko ie roku y osiła Tabela 26: Sieć gazowa w Piotrkowie Trybunalskim 2008 2009 2010 2011 2012 Od ior y gazu ogółe 23262 23384 23567 22916 22983 Długość sie i gazowej w k / ez przyłą zy/ 122,4 125,2 128,2 128,7 143,9 Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta SIEĆ ELEKTRYC)NA Piotrkó Try u alski e ergię elektry z ą zasila y jest za pośred i t e trze h głó y h punktów zasilają y h, które są po iąza e zaje ie li ia i apo ietrz y i wysokiego apię ia, z regionalnym i krajowym systemem elektroenergetycznym 32
Wykorzysta ie e ergii elektry z ej ieś ie a harakter po sze h y Nieza od ość dostaw energii elektrycznej dla Piotrko a Try u alskiego e huje się ysoki stop ie pe oś i, z u agi a zasila ie iasta z róż y h kieru kó i do rze ykształ o y układ sie i WN Tabela 27: Sieć elektry z a w Piotrkowie Trybunalskim ENERGIA ELEKTRYCZNA Ilość od ior ó Sprzedaż e ergii (w MWh) )uży ie e ergii na jednego od ior ę (MWh) Odbiorcy zasilani z niskiego apię ia (drobni) 2008 2009 2010 2011 2012 34376 34670 34744 34892 34858 88350 88062 2,57 2,54 Od ior y zasila i ze śred iego apię ia wielkoprze ysłowi 2008 2009 2010 2011 2012 108 110 79 82 81 94341 92746 88822 117585 2,72 2,66 112684 122497 126442 125495 2,55 1088,75 1024,40 1550,59 1541,98 1549,32 Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Ilość od ior ó e ergii elektry z ej oro z ie zrastała, iez a z ie z alała ato iast roku, iez a z ie spadała też roku sprzedaż e ergii, o iązać się oże z oraz po sze h iejszą udo ą do ó e ergoosz zęd y h i ze z iększonym stosowaniem od a ial y h źródeł e ergii, p solaró Tabela 28: Zuży ie wody, gazu, e ergii elektry z ej w Piotrkowie Trybunalskim Rok 2008 2009 2010 2011 2012 )uży ie wody z wodo iągów w gospodarstwach domowych a ieszkań a w 3 34,8 32,8 32,6 32,9 31,8 Źródło: Urząd Statysty z y )uży ie gazu z sie i a ieszkań a w m2 115,3 88,1 110,6 96,4 92,8 )uży ie e ergii elektrycznej na ieszkań a w kwh 649,7 652,6 673,4 661,1 651,8 Łodzi ) iejsze ie zuży ia e ergii elektry z ej, gazu i wody wynika min z osz zęd oś i z iązku z ros ą ymi kosztami dostaw w/w produktów i ze z iększe ia ykorzysty a ia od a ial y h źródeł e ergii ) przepro adzo ej a kiety y ika, że ieszkań y ają zape io y ystar zają y dostęp do kanalizacji (89,2%), odo iągu, %, ka aliza ji desz zo ej, % i e tral ego ogrzewania (64,9%) GOSPODARKA ODPADAMI )god ie z o eliza ją usta y o utrzy a iu zystoś i i porządku g i a h od 1 stycznia 2012 roku Miasto przejęło o o iązek orga iza ji od ioru odpadó komunalnych Opłaty za gospodaro a ie odpada i ko u al y i zostały określo e u h ałą Rady Miasta 33
Tabela 29: Ilość przedłożo y h deklara ji a od iór odpadów na terenie miasta Piotrkowa Trybunalskiego Rodzaj odpadów Odpady segregowane: Odpady niesegregowane: Razem Liczba osób 53051 10929 63980 Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Ilość odpadó segrego a y h ty : wielkogabarytowe z roku na rok wzrasta akulatura, szkło, t orzy a sztu z e, odpady II14 GOSPODARKA W województwie łódzki - poza Łodzią - Piotrków Trybunalski, Beł ható, Skier ie i e i Kutno ależą do ośrodkó o ysoki h pote jała h roz ojo y h (w kategorii miast duży h Charakteryzują się one: wysokim poziomem przedsię ior zoś i ieszkań ó, ko e tra ją pod iotó oto ze ia przedsię ior zoś i, o jest aż y zy ikie lokaliza ji nowych inwestycji gospodarczych oraz stosunkowo wysokimi dochodami z podatku CIT Piotrków Trybunalski to przede wszystkim nowoczesne usługi logisty z e i dystry u yj e, prze ysł aszy o y, e ha i z y, pre yzyj y - o ró ki skra a ie, papier i zy, usług o hro y ie ia i utrzy a ia porządku, udo la y h i spoży zy h W ieś ie i jego aj liższej okoli y zai esto ały ko er y logistyczne: ProLogis Park Piotrków (30 ha powierzchni, 109000 m2 pod za udo ę), ProLogis Park Piotrków II (powierzchnia 25 ha, docelowa powierzchnia zabudowy 125 tys m2), Regionalne Centrum Dystrybucji IKEA (47 ha powierzchni, prawie 150 tys m2 powierzchni zabudowy), Logistic City Piotrków Distribution Center (ponad 100 ha powierzchni, docelowo 450000 m2 pod za udo ę, Europolis Park Poland Central (122 ha, docelowo 500 tys m2 pod za udo ę), Centrum Logistyczne Kaufla d (27 ha powierzchni, docelowo 120000 m2 pod za udo ę) Rys8: Centra logistyczne Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 34
Prze ysł aszy o y repreze tują fir y: FMG PIOMA SA, ZSM PZL ZSM Sp z oo i MBL Poland Sp z oo W przemyśle mechaniki precyzyjnej działa firma HÄRING, ś iato y lider ra ży o ró ki skra a ie Fir a Cooper Sta dard jest zoło y dosta ą ra ży produktów samochodowych EMERSON Polska Sp z o o to innowacyjne centrum zarządza ia da y i oraz korespo de ją i jede z aj iększy h Europie produ e tó formularzy i druków specjalistycznych Firma POLANIK to producent i dostawca wysokiej klasy sprzętu sporto ego W ra ży spoży zej z po odze ie działają: SULIMAR Sp z oo Browar Cornelius - jede z ajdy a i z iej roz ijają y h się ro aró regio al y h w Polsce i FH NOWALIJKA W Piotrko ie pręż ie działają ró ież fir y zaj ują e się usługa i z zakresu o hro y osó i ie ia oraz utrzy a ia zystoś i, alezą do i h: Przedsię iorst o Usługo e ROKA, INWEMER Sp z oo, MUSI, CZATA W ieś ie fu k jo uje podstrefa Łódzkiej Spe jal ej Strefy Eko o i z ej Podmioty pro adzą e działal ość gospodarczą a tere ie ŁSSE korzystają z pomocy publicznej przyznanej w formie zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych lub osób fizy z y h Po o pu li z a przyz a a a jest z tytułu owej inwestycji lub utworzenia nowych miejsc pracy Inwestorzy: Häring Polska Sp z oo, Huta Szkła Fe iks, Re uler Sp z oo (recycling tworzyw sztucznych), pod koniec 2 r zez ole ie a działal ość otrzy ała Huta Szkła Anewal Tworzenie dogodnych aru kó dla roz oju działal oś i gospodar zej przekłada się a ilość działają y h ieś ie fir - na ko ie roku ilość podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON ez osó pro adzą y h i dy idual e gospodarst a rolne) y osiła i yła o yższa iż roku Tabela nr 30: Ilość podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON na terenie Piotrkowa Trybunalskiego Rok 2008 2009 2010 2011 2012 ogółe 7206 7109 7461 7343 7450 Źródło: Urząd Statysty z y sektor publiczny 212 203 202 202 202 sektor prywatny 6994 6906 7259 7141 7248 Łodzi Ilość pod iotó gospodar zy h ogółe zrosła roku o stosu ku do roku Wpły a to iał zrost iloś i pod iotó gospodar zy h sektorze pry at y, a liczba podmiotów w sektorze publicznym (w skład którego hodzą: państ o e i sa orządo e jed ostki pra a udżeto ego, przedsię iorst a państ o e, spółki ha dlo e i spółki ha dlo e z udziałe kapitału zagra i z ego) jest niezmienna od 2010 roku i wynosi 202 35
Tabela nr 31: Pod ioty gospodar ze według wy ra y h sek ji ( ez osó indywidualne gospodarstwa rolne) na terenie Piotrkowa Trybunalskiego Sekcje Ogółe Rol i t o, leś i t o, ło ie t o, ry a t o Prze ysł Budownictwo Handel, naprawa pojazdów samochodowych Transport i gospodarka magazynowa Zakwaterowanie i gastronomia Działal ość fi a so a i u ezpie ze io a O sługa ry ku ieru ho oś i Pozostałe sek je Źródło: Urząd Statysty z y 2008 7206 172 770 608 2427 473 178 289 1050 1239 2009 7109 142 745 663 2268 462 195 251 257 2126 2010 7461 149 785 721 2337 470 205 249 270 2275 prowadzą y h 2011 7343 140 790 706 2232 491 191 251 284 2258 2012 7450 138 790 708 2222 502 200 251 297 2342 Łodzi W ieś ie a przestrze i ostat i h lat ardzo korzyst ie przedsta ia się sektor tra sporto y i gospodarka agazy o a, z roku a rok yjątek sta o i tu r ra ża ta od oto uje stały zrost li z y pod iotó W r aj iększy przyrost pod iotó gospodarczych astąpił sektorze zak atero a ie i gastro o ia ie al % stosu ku do r, który astąpił jed ak po z a z y, % spadku li z y pro adzą y h działal ość tej ra ży o e r Naj ię ej pod iotó gospodarczych repreze tuje sek ję handel, naprawa pojazdów samochodowych, hoć dla tej ra ży iorą pod u agę li z ę pod iotó gospodar zy h da y okresie rok ył ajgorszy spośród szystki h a alizo a y h lat W sektorze o sługa ry ku ieru ho oś i po zała a iu, które astąpiło r, idać rokro z y zrost li z y pod iotó pro adzą y h działal ość a ty polu iz eso y )aró o ra ża udo la a i prze ysł od r utrzy ują się a ie al iez ie io y pozio ie A alizo a e da e pisują się te de je akroeko o i z e kryzys gospodarczy, który ie tylko ie sprzyja po sta a iu o y h fir, a ra zej lik ida ji ist ieją y h ) drugiej stro y stały zrost li z y pod iotó z sektora tra sport i gospodarka ś iad zą o do rze ykorzysty a y h atuta h lokaliza yj y h Piotrkowa agazy o a Wykres 26: Nowo zarejestrowane podmioty sektora prywatnego w wybranych miasta województwa łódzkiego 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Źródło: Głó y Urząd Statysty z y 2012 r 2013 r Łodzi 36
Piotrków, śród i y h iast oje ództ a łódzkiego, jest zdecydowanym liderem pod zględe li z y o o zarejestrowanych podmiotów sektora prywatnego Pozytywnie yróż ia as ró ież zrost li z y o o zarejestro a y h pod iotó r o e r, iększoś i iast sąsied i h astąpił spadek Ś iad zy to o do rej pozy ji Piotrkowa, jako aż ego ośrodka społe z o-gospodarczego W przeprowadzonym badaniu w ramach projektu pt "Benchmarking - arzędzie efekty ej ko troli zarząd zej urzęda h iast a pra a h po iatu, urzęda h g i i starost a h powiatowych" w 2012 r respo de tó a osó ada y h skazało, że sa i lu i h aj liższa rodzi a pro adzi działal ość gospodar zą Naj aż iejsze skaza e zalety: duży popyt a do ra i usługi, ielkość iasta/duża li z a ieszkań ó, duża ilość pra o ikó, do ra i frastruktura )a sła e stro y uz a o iędzy i y i: dużą konkurencję, ysokie koszty pro adze ia działal ości, wysokie koszty zatrudnienia - są to zate głó ie u aru ko a ia ze ętrz e, iezależ e od pro adzo ej polityki ładz miasta ( yjątek sta o i tu podatek od ieru ho oś i, który jest jed y z arzędzi kształto a ia iejskiej polityki spiera ia przedsię ior zoś i II15 FINANSE I MAJĄTEK MIASTA Wyko a ie do hodó za rok y iosło ato iast yko a ie ydatkó y iosło, zł, co stanowi 101,96 % planu, zł, co stanowi 97,61 % planu, Na do hody iasta składają się: do hody łas e (178185623,31 zł), subwencje ogólne (106101346, zł), dotacje celowe (48349697,79 zł) i środki po hodzą e z udżetu U ii Europejskiej (64648262,15 zł) Wydatki miasta to: ydatki ieżą e, zł i ajątko e, zł Naj ię ej, o, % yko a ia ydatkó Miasto przez a zyło a oś iatę i eduka yj ą opiekę y ho a zą, na po o społe z ą i o hro ę zdro ia yda o, % yko a ia ydatkó ogółe Wydatki a fu k jo o a ie Miasta rol i t o, leś i t o, tra sport, gospodarkę ieszka io ą, gospodarkę ko u al ą y iosły 33,23 % wykonania wydatków ogółe Wydatki majątko e zostały ykorzysta e przede wszystkim na sfinansowanie zadań i esty yj y h, zł Wykres 27: Wykonanie dochodów i wydatków miasta Piotrkowa Trybunalskiego w l zł DOCHODY I WYDATKI MIASTA PIOTRKOWA TRYBUNALSKIEGO 500 300 279 254 282 283 312 298 322 315 330 316 397 390 100 2008 2009 2010 dochody 2011 2012 2013 wydatki Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 37
Tabela nr 32: Do hody iasta z tytułu podatków i opłat lokal y h, udziału w PIT i CIT w Piotrkowie Trybunalskim Rok Wysokość do hodów z tytułu podatków i opłat lokal y h 2008 2009 2010 2011 2012 2013, zł, zł, zł, zł, zł 66066841,63 zł Do hody iasta z tytułu udziału w PIT /od osób fizycznych/, zł, zł, zł, zł, zł 65952585, zł Dochody miasta z tytułu udziału w CIT / od osób prawnych/, zł, zł, zł, zł, zł 3517319,75 zł Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Udział podatku do hodo y od osó fizy z y h PIT sta o i jed o z aj aż iejszy h źródeł do hodó udżetu iasta ok 17% W ty ko tekś ie sz zegól e aż e jest prze i działa ie osiedla iu się Piotrko ia sąsiadują y h g inach Od r astępuje od rót te de ji spadko ej do hodó iasta z tytułu udziału CIT (szczególnie widoczny w 2013 r) Podatek dochodowy od osób prawnych jest najbardziej podat y a z ie iają e się aru ki akroeko o i z e, z a z e o iże ie pły ó z tytułu udziału podatku CIT od roku z iąza e jest ze spowolnieniem gospodarczym, y oła y kryzyse fi a so y Tabela nr 33: Wydatki udżetu Rok 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Wydatki a iasta Piotrkowa Trybunalskiego a ieszkań a ieszkań a w zł 3523,91 3609,75 3999,43 4172,17 4110,08 5125,42 Źródło: Opracowanie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta Wykres 28: Wydatki a ieszkań a w Wydatki a r w wy ra y h ieszkań a w iasta województwa łódzkiego r 4601,87 Łódź 2614,67 Tomaszów Maz 2853,12 Radomsko 2642,56 Sieradz 2552,40 Beł ható 3777,47 Skierniewice 4110,08 Piotrków Tryb Źródło: Urząd Statysty z y Łodzi 38
Piotrkó jest drugi iaste po Łodzi, pod zględe ydatkó przeli ze iu a ieszkań a Naj ię ej środkó przez a za y h jest a oś iatę głó ej ierze ydatki pokry a e z su e ji oś iato ej, i esty je, po o społe z ą, gospodarkę ko u al ą i transport miejski Wszystkie wskazane o szary sta o ią o jakoś i ży ia da y ieś ie Wysokość ydatkó ś iad zy ię zaró o o ożli oś ia h udżeto y h zyli stosu ko o ysoki h pły a h jak i korzyst y oto ze iu i frastruktural y, so jal y i eko o i z y pły ają y a popra ę fu k jo o a ia ieszkań ó Piotrko a Nie ały ty udział ają środki pozyska e z Unii Europejskiej MIENIE KOMUNALNE Na ie ie ko u al e Miasta Piotrko a Try u alskiego składają się akty a tr ałe i obrotowe, czyli kontrolowane przez jed ostkę zaso y ajątko e o iarygod ie określo ej artoś i, po stałe y iku przeszły h zdarzeń Skład iki ie ia ko u al ego oż a podzielić a kilka kategorii, z który h aj aż iejszą sta o i pra o łas oś i, zyli ajpeł iejsze pra o pod ioto e, u ożli iają e korzysta ie, przede szystki z rze zy ru ho y h i ieru ho oś i, w sposób zgodny z przeznaczeniem tego prawa, np poprzez po iera ie pożytkó i i y h do hodó lu ogra i zo e pra a rze zo e, zyli pra a a rze zy udzej, i użytko a ie, służe oś i gru to e, zy hipoteka Do kolej ej grupy zali za się pra a ajątko e zględ e, które ie skutkują o e osó trze i h, śród i h ierzytel oś i, upra ie ia y ikają e z u ó : aj u, dzierża y, uży ze ia itp Odrę ą kategorię sta o ią pra a y ikają e z faktu uzyska ia przez iasto pozy ji spól ika spół e pra a ha dlo ego, tj pra a z tytułu udziału spół e z ogra i zo ą odpo iedzial oś ią i y ikają e z udziałó ależą y h do iasta Gospodarka skład ikami mienia komunalnego musi zakładać róż ego rodzaju ru hy doty zą e ty h skład ikó, z ie iać i h strukturę z pu ktu idze ia pra ajątko y h posta i z y a ia pra a łas oś i, za ia y ogra i zo ego pra a rze zo ego pra o łas oś i, a y a ia o y h skład ikó ajątko y h, likwidowania dotychczasowych, z y a ia, zy pry atyzo a ia Opera je te ie są o ojęt e dla sta u ie ia Miasta Piotrko a Try u alskiego oraz dla ydatkó i do hodó z i z iąza y h 39
Wykres 29: Udział środków trwały h w wartoś i ewide yj ej Piotrkowa Trybunalskiego (stan na 31122013 r) rutto ie ia Miasta VIII - Narzędzia, przyrządy ruchome, wyposażenie 1,22% VI - Urządzenia techniczne 2,02% V - Maszyny, urządzenia, aparaty specjalne 0,11% VII - Środki transportu 0,43% Pozostałe mienie 3,70% Warto ci niematerialne i prawne 0,53% rodki trwale w budowie 9,35% IV - Maszyny, urządzenia, aparaty 1,15% III - Kotły, maszyny energetyczne 0,34% Długotrwałe aktywa finansowe 1,97% 0 - Grunty 14,46% II - Budowle 40,87% I - Budynki 25,27% Źródło: Opracowanie Referatu Ad i istra ji i Majątku Urzędu Miasta ) po yższego ykresu y ika, iż strukturze artoś i rutto ie ia komunalnego Miasta Piotrkowa Try u alskiego aj iększy udział ają udo le, które sta o ią po ad % ałoś i ie ia ko u al ego oraz udy ki pra ie % ałoś i ie ia ko u al ego Istot ą pozy ję ie iu Miasta Piotrko a Try u alskiego sta o ią gru ty I h udział środka h tr ały h to pra ie % W poró a iu z rokie poprzed i o po ad % zrosła artość środkó tr ały h udo ie, o jest y ikie rozpo zęty h inwestycji Moż a zau ażyć, iż iągu roku astąpił ardzo z a zą y progres i esty yj y h spółfi a so a y h ze środkó u ij y h, o aż o poró a iu ze sta e a grud ia roku i y osi o e ie Piotrkó Try u alski a alizo a y okresie po iosło akłady spółfi a so a e z fu duszy u ij y h, a k otę, zł Tabela nr 34: Wartość Rok 2008 2009 2010 2011 2012 2013 artoś i zadań, zł, zł Miasto i esty yj e, ie ia ko u al ego w Piotrkowie Trybunalskim Gmina 586 927682,95 669 648 269,44 718 570 106,90 829 114 306,30 886 960 635,38 975 377 484,41 Powiat 43 720 493,95 46 345 343,09 46 336 343,09 57 369 488,47 58 853 148,38 61 094 902,06 Ogółe 630 648 176,90 715 993 612,53 764 906 449,99 886 483 794,77 945 813 783,76 1 036 472 386,47 Źródło: Opra o a ie łas e Biura Planowania Rozwoju Miasta 40