Kod przedmiotu: 100S-2P3SURe PROGRAM PRAKTYKI PEDAGOGICZNEJ dla studentów III roku studiów pierwszego stopnia stacjonarnych specjalność: SURDOPEDAGOGIKA Praktyki organizowane są na podstawie Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków WYMIAR PRAKTYKI: 20 godzin (1 tydzień) MIEJSCE REALIZACJI PRAKTYKI: ośrodki szkolne wychowawcze dla dzieci słabosłyszących (szkoły kl. I-III ). Praktyki studenckie są integralną częścią studiów, zgodne z zatwierdzonymi planami, programami kształcenia i podlegają zaliczeniu. Są bezpośrednio powiązane z przedmiotami metodycznymi określonej specjalności. Wymiar realizacyjny praktyk jest zgodny ze standardami kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów. OGÓLNE CELE PRAKTYKI: Celami praktyki są: 1) kształcenie kompetencji praktycznych studentów w zakresie działań pedagogicznych umożliwiających nabywanie doświadczeń związanych z funkcjonowaniem systemu oświaty i wychowania, specyfiką placówek edukacyjnych, rehabilitacyjnych i wychowawczych dla dzieci słabo słyszących na poziomie edukacji wczesnoszkolnej. 2) praktyczna weryfikacja wiedzy zdobytej podczas studiów w ramach przedmiotów kształcenia podstawowego i kierunkowego oraz przedmiotów metodycznych kształcenia specjalnościowego: Surdopedagogika. Praktyka asystencko-pedagogiczna obejmuje obserwację i uczestnictwo w różnych formach działalności dydaktyczno wychowawczych, realizowanych przez nauczycieli, wychowawców, psychologów, pedagogów szkolnych oraz inny personel zgodny z nabywanymi kwalifikacjami oraz próbne, samodzielne prowadzenie zajęć zgodnie z założeniami programowymi danej specjalności ZADANIA PRAKTYKI: 1) Zapoznanie się z całokształtem funkcjonowania placówek specjalnych dla dzieci słabo słyszących, szczególnie z ich strukturą organizacyjną, ogólnymi planami pracy dydaktyczno-wychowawczej oraz sposobami ich realizacji, dokumentacją nauczyciela/surdopedagoga na poziomie szkoły podstawowej (klasy 1-3 oraz w miarę możliwości w klasie wstępnej). 2) Dokonanie ogólnej analizy koncepcji pracy zespołu wspierającego rozwój ucznia, m.in. surdopedagoga, pedagoga szkolnego, psychologa, logopedy, nauczyciela-wychowawcy, innych specjalistów, pracujących w ramach placówek specjalnych dla dzieci słabo słyszących oraz poznanie różnych form działań wpierających. 3) Poznanie metod i narzędzi dokonywania wieloprofilowej oceny funkcjonalnej dziecka oraz wytycznych do konstruowania indywidualnych planów rozwoju ucznia i na tej podstawie sporządzenie pisemnej anonimowej charakterystyki (diagnozy funkcjonalnej) ucznia słabo słyszącego, kształcącego się w specjalnej szkole podstawowej (klasy 1-3) dla słabo słyszących na podstawie własnych obserwacji, analizy udostępnionych dokumentów, dotyczących określonego ucznia oraz informacji, zdobytych od nauczycieli i specjalistów. 4) Realizacja praktyki w ogólnym wymiarze 20 godzin, łącznie w specjalnej placówce edukacyjnej dla dzieci niesłyszących w klasach 1-3 szkoły podstawowej, w klasie wstępnej z uwzględnieniem poniższego podziału:
POZNANIE STRUKTURY PLACÓWKI i DOKUMENTACJI SZKOLNEJ HOSPITOWANIE ZAJĘĆ PROWADZENIE ZAJĘĆ OCENA FUNKCJONALNA UCZNIA 2 GODZ 5 GODZ 11 GODZ. 2 GODZ. 5) Hospitacja zajęć: student powinien poznać metody i formy pracy Nauczyciela, organizację nauczania oraz przeanalizować poszczególne etapy procesu kształcenia: tok zajęć, cele lekcji ( w tym cele dydaktyczne, wychowawcze, rewalidacyjne), metody dydaktyczne, formy organizacyjne, środki dydaktyczne, system oceniania (dostosowane do potrzeb i możliwości ucznia słabo słyszącego), zwrócić uwagę na zasady współpracy Surdopedagoga z innymi specjalistami i poznać różne formy zajęć specjalistycznych. student przygotowuje pisemne sprawozdania z hospitacji (w dzienniczku praktyk), zgodnie z wytycznymi uczelnianego Opiekuna praktyk. Student obserwuje zajęcia dydaktyczne (w grupie, w której będzie prowadził zajęcia) oraz w miarę możliwości inne specjalistyczne, realizowane na poziomie edukacji wczesnoszkolnej. 6) Prowadzenie zajęć: student samodzielnie przeprowadza zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w ramach kształcenia zintegrowanego w klasach 1-3 szkoły podstawowej, w klasie wstępnej w placówkach dla dzieci słabo słyszących. student przygotowuje, w porozumieniu z Nauczycielem, szczegółowe konspekty zajęć wraz z pomocami, według schematu podanego przez uczelnianego Opiekuna praktyk. Konspekt powinien być zatwierdzony (podpisany) przez Nauczyciela. 7) Prowadzenie dokumentacji opisującej realizację wszystkich zadań (poznanie struktury placówki, obserwacja zajęć, itd.) w postaci protokołów hospitacyjnych w dzienniku praktyk. Realizacja godzin praktyki w ramach poszczególnych zadań powinna zostać opisana w Harmonogramie realizacji zadań w Karcie Praktykanta APS dołączonej do Programu Praktyk. ZAKŁADA SIĘ, ŻE STUDENT W RAMACH ZREALIZOWANYCH ZAJĘĆ METODYCZNYCH ORAZ ODBYTEJ PRAKTYKI NABĘDZIE NIŻEJ WYMIENIONE KOMPETENCJE W ZAKRESIE: 1. PRZYGOTOWANIE MERYTORYCZNE (WIEDZA-UMIEJĘTNOŚCI) zna założenia organizacyjne placówki, w której realizuje praktyki; prawidłowo posługuje się terminologią z zakresu dydaktyki, metodyki edukacji wczesnoszkolnej, pedagogiki specjalnej. zna dokumentację diagnostyczną oraz metody i formy przeprowadzenia diagnozy funkcjonalnej i potrafi przygotować charakterystykę wybranego dziecka słabo słyszącego. zna zadania i założenia pracy poszczególnych specjalistów; zna specyfikę pracy z uczniem słabo słyszącym w klasach 1-3 szkoły podstawowej, klasie wstępnej w specjalnych placówkach edukacyjnych dla słabo słyszących, w tym sposoby porozumiewania się, metody pracy, rodzaje zajęć szkolnych i specjalistycznych, zasady realizacji funkcji kształcącej, wychowawczej, rewalidacyjnej, itp.. 2. UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU ORGANIZACJI I PROWADZENIA OBSERWACJI potrafi gromadzić informacje od Nauczycieli, Specjalistów, poprzez analizę dokumentacji, danych potrzebnych do dokonania diagnozy funkcjonalnej wybranego dziecka słabo słyszącego, uczącego się w specjalnej placówce dla słabo słyszących oraz w celu poznania grupy, specyfiki zajęć, itp. dla organizacji efektywnych zajęć. prawidłowo dokonuje zapisu obserwacji zajęć dydaktyczno-wychowawczych, notując ich przebieg, własne wnioski i uwagi i określając główne cele zajęć, metody i formy pracy z dzieckiem z wadą słuchu w ramach obserwowanych zajęć. potrafi zaplanować i przeprowadzić zajęcia zgodnie z opracowaną koncepcją oraz dokonywać na bieżąco potrzebnych modyfikacji, dostosowując proces nauczania do potrzeb uczniów. Przygotowuje konspekt zajęć wraz ze wszystkimi pomocami dydaktycznymi.
3. POSTAWA PRAKTYKANTA autoprezentacja- kultura osobista, kultura słowa, zainteresowanie problematyka zajęć; kreatywność. nastawienie praktykanta do dziecka/grupy- przejawia pozytywny stosunek do dzieci, stara się nawiązać kontakt z całą klasą/grupą; dostrzega potrzeby i możliwości dzieci słabo słyszących i stara się indywidualizować proces nauczania. współpraca praktykanta z Nauczycielem bądź innymi Specjalistami w ramach realizacji praktyk i pełne zaangażowanie w ich wypełnienie. stara się wziąć odpowiedzialność za wszystkie aspekty nauczania ( m.in.: organizacja lekcji, wyjść, imprez szkolnych czy rozwiązywanie konfliktów wychowawczych) oraz aktywnie uczestniczy w życiu klasy i placówki także w formach pozalekcyjnych i pozaszkolnych. 4. PRZYGOTOWANIE INTERPERSONALNE DO REALIZACJI ZADAŃ NAUCZYCIELA identyfikuje się z rolą i zadaniami nauczyciela, radzi sobie w rzeczywistości edukacyjnejw różnych sytuacjach. dokonuje systematycznej analizy poziomu własnej wiedzy i umiejętności w zakresie pracy z dzieckiem słabo słyszącym i stara się w ramach praktyki nabywać i doskonalić kompetencje, istotne w pracy pedagoga specjalnego, surdopedagoga. OCENA I ZALICZENIE PRAKTYKI Podstawą zaliczenia praktyki jest wypełnienie obowiązków wynikających z programu oraz udokumentowanie przebiegu praktyki. Opiekun prowadzący studenta podczas praktyk indywidualnych, potwierdza odbycie przez studenta praktyki i ocenia ją, dokonując wpisu (opinia) w dzienniku praktyk pedagogicznych oraz karcie praktykanta APS (punkt 3 Potwierdzenie nabytych kompetencji). W opinii o przebiegu praktyki powinny być wskazane osiągnięcia studenta oraz jego braki i trudności ujawniane w trakcie zajęć, ze szczególnym uwzględnieniem następujących kryteriów: 1) przygotowanie merytoryczne (wiedza-umiejętności) 2) umiejętności z zakresu organizacji i prowadzenia obserwacji 3) postawa praktykanta 4) przygotowanie interpersonalne do realizacji zadań nauczyciela DOKUMENTACJA PRAKTYK OBEJMUJE: dziennik praktyk pedagogicznych; karta praktykanta APS; program praktyki W celu uzyskania zaliczenia praktyki pedagogicznej student zobowiązany jest przedłożyć dokumentację praktyki uczelnianemu opiekunowi praktyk w ciągu 2 tygodni od zakończenia praktyki, lecz nie później niż do 10 maja danego roku akademickiego. Zmianę terminu dostarczenia dokumentacji należy uzgodnić z uczelnianym opiekunem praktyk. Opiekun praktyki: dr Katarzyna Werszka
KARTA PRAKTYKANTA APS Rok akad... Imię i nazwisko... nr albumu... Rodzaj i forma studiów: studia pierwszego stopnia, stacjonarne Kierunek studiów: pedagogika specjalna Specjalność: surdopedagogika rok studiów: III Wymiar i rodzaj praktyki: 20 godzinna (1 tydzień) praktyka pedagogiczna w ośrodkach szkolnowychowawczych dla dzieci słabosłyszących (klasy I-III ) ( 100S-2P3SURe) 1. Pełna nazwa i adres placówki praktyk.............. Pieczęć firmowa placówki praktyk 2. HARMONOGRAM REALIZACJI Z A D A Ń w miejscu praktyki podpis Dyrektora/Kierownika placówki Lp. Data realizacji Realizacja zadań w odniesieniu do programu praktyk oraz inne zadania, istotne dla danej specjalności Ilość godzin 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. RAZEM 20
3. POTWIERDZENIE NABYTYCH K O M P E T E N C J I w czasie praktyki Lp. WYKAZ NABYTYCH KOMPETENCJI Ocena pkt (1 5) 1. 2. 3. 4. PRZYGOTOWANIE MERYTORYCZNE (WIEDZA-UMIEJĘTNOŚCI) zna założenia organizacyjne placówki, w której realizuje praktyki; prawidłowo posługuje się terminologią z zakresu dydaktyki, metodyki edukacji wczesnoszkolnej, pedagogiki specjalnej. zna zadania i założenia pracy poszczególnych specjalistów; zna specyfikę pracy z uczniem słabo słyszącym w klasach 1-3 szkoły podstawowej, klasie wstępnej w specjalnych placówkach edukacyjnych dla słabo słyszących, w tym sposoby porozumiewania się, metody pracy, rodzaje zajęć szkolnych i specjalistycznych, zasady realizacji funkcji kształcącej, wychowawczej, rewalidacyjnej, itp.. UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU ORGANIZACJI I PROWADZENIA OBSERWACJI potrafi gromadzić informacje od Nauczycieli, Specjalistów, poprzez analizę dokumentacji, danych potrzebnych do poznania grupy, specyfiki zajęć, itp. oraz dla organizacji efektywnych zajęć. prawidłowo dokonuje zapisu obserwacji zajęć dydaktyczno-wychowawczych, notując ich przebieg, własne wnioski i uwagi i określając główne cele zajęć, metody i formy pracy z dzieckiem z wadą słuchu w ramach obserwowanych zajęć. potrafi zaplanować i przeprowadzić zajęcia zgodnie z opracowaną koncepcją oraz dokonywać na bieżąco potrzebnych modyfikacji, dostosowując proces nauczania do potrzeb uczniów. przygotowuje konspekt zajęć wraz ze wszystkimi pomocami dydaktycznymi. POSTAWA PRAKTYKANTA autoprezentacja- kultura osobista, kultura słowa, zainteresowanie problematyka zajęć; kreatywność. nastawienie praktykanta do dziecka/grupy- przejawia pozytywny stosunek do dzieci, stara się nawiązać kontakt z całą klasą/grupą; dostrzega potrzeby i możliwości dzieci słabo słyszących i stara się indywidualizować proces nauczania. współpraca praktykanta z Nauczycielem bądź innymi Specjalistami w ramach realizacji praktyk i pełne zaangażowanie w ich wypełnienie. stara się wziąć odpowiedzialność za wszystkie aspekty nauczania ( m.in.: organizacja lekcji, wyjść, imprez szkolnych czy rozwiązywanie konfliktów wychowawczych) oraz aktywnie uczestniczy w życiu klasy i placówki także w formach pozalekcyjnych i pozaszkolnych. PRZYGOTOWANIE INTERPERSONALNE DO REALIZACJI ZADAŃ NAUCZYCIELA identyfikuje się z rolą i zadaniami nauczyciela, radzi sobie w rzeczywistości edukacyjnej- w różnych sytuacjach. dokonuje systematycznej analizy poziomu własnej wiedzy i umiejętności w zakresie pracy z dzieckiem słabo słyszącym i stara się w ramach praktyki nabywać i doskonalić kompetencje, istotne w pracy pedagoga specjalnego, surdopedagoga. Zaliczenie praktyki Podpis Opiekuna praktyk w placówce Podpis Opiekuna praktyk w uczelni