Nazwa przedmiotu: Systemy ekspertowe w zarządzaniu firmą Expert systems in enterprise management Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Rodzaj przedmiotu: Rodzaj zajęć: Wyk. Ćwicz. Lab. Sem. Proj. Poziom studiów: studia II stopnia forma studiów: studia niestacjonarne Liczba godzin/tydzień: 2, 0, 2, 0, 0 Kod przedmiotu: ZiIP.G6.D6.D6K.5. Rok: II Semestr: III Liczba punktów: 6 ECTS PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU C1. Przekazanie studentom rozszerzonej z zakresu systemów ekspertowych () C2. Zapoznanie studentów ze sposobami pozyskiwania i formalizowania dla dedykowanego systemu ekspertowego C3 Nabycie przez studentów umiejętności tworzenia baz w szkieletowym systemie ekspertowym (S) C4 Nabycie przez studentów umiejętności korzystania z systemów ekspertowych wspomagających zarządzanie WYMAGANIA WSTĘPNE Z ZAKRESU WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza z zakresu programowania komputerowego 2. Umiejętność korzystania ze źródeł literaturowych oraz zasobów internetowych. 3. Umiejętność pracy samodzielnej i w grupie. 4. Umiejętność prawidłowej interpretacji własnych działań. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK1 - zna i rozumie historię, teorię i podstawy budowy systemu ekspertowego EK2 potrafi pozyskiwać wiedzę w celu gromadzenia jej w bazie EK3 potrafi formalizować wiedzę, aby była wykorzystana przez system ekspertowy EK4 zna podstawy wykorzystywane w systemach ekspertowych EK5 rozróżnia wiedzę rozproszoną oraz sformalizowaną w postaci bazy EK6 zna zasady budowy hybrydowych systemów ekspertowych EK7 potrafi stworzyć system ekspertowy wspomagający procesy zarządzania w oparciu o system szkieletowy EK8 zna i potrafi wykorzystywać systemy ekspertowe dedykowane do zarządzania firmą
TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁADY W 1 Rys historyczny i cechy systemów ekspertowych W 2 Reprezentacja i metody W 3 Podstawy programowania w języku logiki W 4 Reguły i ramy w systemach ekspertowych W 5 Wiedza rozproszona; sztuczne sieci neuronowe W 6 Pionierskie systemy ekspertowe W 7 Idea szkieletowych systemów ekspertowych W 8 Architektura przykładowego szkieletowego systemu ekspertowego W 9 Mechanizmy i wyjaśnienia w S W 10 Baza S fasety, fakty, reguły oraz sterowanie W 11 Tablicowe systemy ekspertowe wykorzystanie źródeł W 12 Wiedza zalgorytmizowana, wykorzystanie arkuszy kalkulacyjnych oraz grafiki do prezentacji W 13 Hybrydowe systemy ekspertowe W 14 Parametryzacja baz w S W 15 Dedykowane we wspomaganiu procesów produkcyjnych W 16 Dedykowane dla wspomagania zarządzania Forma zajęć ĆWICZENIA Forma zajęć LABORATORIUM L 1 Zapoznanie z budową oraz możliwościami wykorzystania pakietu ekspertowego dziedzinowo niezależnego SPHINX L 2 Analiza przykładowych baz systemu ekspertowego L 3 Sterowanie systemem ekspertowym, nauka programowania L 4 Modyfikowanie przykładowych baz, nauka tworzenia zbiorów faset, faktów i reguł L 5 Nauka tworzenia prostych sztucznych sieci neuronowych L 6 System indukcyjnego pozyskiwania i formalizowania dla L 7 Podział na poddziedziny i wykorzystanie architektury tablicowej, wykorzystanie źródeł L 8 Zasady tworzenia hybrydowego systemu ekspertowego L 9 Wykorzystanie baz danych i parametryzowanie bazy w L 10 Tworzenie systemu ekspertowego w wybranej dziedzinie L 11 Analiza i testowanie wybranych do wspomagania procesów produkcyjnych L 12 Analiza i testowanie wybranych dla wspomagania zarządzania Forma zajęć MINARIUM Forma zajęć PROJEKT NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. wykład z zastosowaniem środków audiowizualnych 2. przygotowane przez prowadzącego materiały dydaktyczne 3. laboratorium komputerowe z zainstalowanym szkieletowym systemem ekspertowym oraz modułami pomocniczymi (symulator sieci neuronowych, indukcyjny system pozyskiwania ) SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F1. ocena przygotowania do ćwiczeń laboratoryjnych F2. ocena umiejętności stosowania zdobytej podczas wykonywania ćwiczeń
F3 ocena aktywności podczas zajęć P1. ocena opanowania materiału nauczania będącego przedmiotem ćwiczeń laboratoryjnych kompleksowe zadanie do samodzielnej realizacji P2. ocena umiejętności rozwiązywania postawionych problemów P3 ocena opanowania materiału nauczania będącego przedmiotem wykładów kolokwium OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym Zapoznanie się ze wskazaną literaturą Zapoznanie się ze omawianymi zagadnieniami (poza ćwiczeniami) Przygotowanie do ćwiczeń Suma SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 20W 20Lab 40h 40 h 40 h 60 h 180 h 6 ECTS LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 1. M. Owoc: Elementy systemów ekspertowych. Część I: Sztuczna inteligencja i systemy ekspertowe, WAE, Wrocław, 2007. 2. A. Niederliński, Regułowe systemy ekspertowe, PKJS, Gliwice-2000 3. Z. Bubnicki, Wstęp do systemów ekspertowych, PWN, Warszawa, 1990 4. J. J. Mulawka, Systemy ekspertowe, WNT, Warszawa, 1996. 5. K. Parsaye, M. Chignal, Expert systems for experts, J.Wiley,l988 6. P. Jackson, Introduction to Expert Systems, Addison Wesley. 1999, 3 rd Edition 7. A. M. Kwiatkowska: Systemy wspomagania decyzji Jak korzystać z WIEDZY i informacji w praktyce, MIKOM PWN, 2007 PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. dr hab. inż. Marcin Knapiński knap@wip.pcz.pl
MACIERZ REALIZACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) Cele przedmiotu Treści programowe EK1 K_W25, K_K01 C1, C4 W1-W8 L1,L2 EK2 C2, C3 W2-W8 L1,L6 EK3 EK4 EK5 EK6 EK7 EK8 C2, C3 W10-W14 L5-L10 C1, C3 W2,W9 L3 C1, C2, C3 W4,W5,W13 L5,L8 Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny C2, C3 W13, L8 C2, C3, C4 W8-W14 L3-L10 C4 W15,W16 L11, L12 II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 EK1 Student zna i rozumie historię, teorię i podstawy budowy systemu ekspertowego EK2 Student potrafi pozyskiwać wiedzę w celu gromadzenia jej w bazie EK3 Student potrafi formalizować wiedzę, aby była wykorzystana przez system ekspertowy Student nie zna historii teorii i podstaw budowy Student nie zna mechanizmów pozyskiwania dla formalizować w Student orientuje się ogólnie w budowie Student posiada ogólną orientację na temat metod pozyskiwania dla Student zna podstawowe metody formalizowania w Student zna teorię i budowę narzędzia służące do pozyskiwania dla potrafi opisać narzędzia do formalizowania w Student biegle dyskutuje na tematy historyczne i aktualne dotyczące budowy Student biegle orientuje się w tematyce pozyskiwania i gromadzenia dla potrafi używać narzędzia do formalizowania dla
EK4 Student zna podstawy wykorzystywane w systemach ekspertowych EK5 Student rozróżnia wiedzę rozproszoną oraz sformalizowaną w postaci bazy EK6 Student zna zasady budowy hybrydowych systemów ekspertowych EK7 Student potrafi stworzyć system ekspertowy wspomagający procesy zarządzania w oparciu o system szkieletowy EK8 Student zna i potrafi wykorzystywać systemy ekspertowe dedykowane do zarządzania firmą Student nie zna podstaw wykorzystywanego w rozróżnić rozproszonej i sformalizowanej w bazie Student nie zna zasad budowy systemów hybrydowych stworzyć najprostszego dla wybranej dziedziny Student nie zna żadnych systemów ekspertowych wspomagania zarządzania przedsiębiorstwem Student potrafi wymienić rodzaje używane w Student rozróżnia wiedzę rozproszoną i sformalizowaną w bazie Student zna podstawowe zasady tworzenia hybrydowych Student zna zasady tworzenia w oparciu o szkieletowy system ekspertowy Student potrafi wymienić kilka przykładów wspomagających procesy zarządcze Student potrafi wymienić i opisać rodzaje wykorzystywane w założenia do wyposażonego w wiedzę rozproszoną lub sformalizowaną w bazie schemat hybrydowego Student potrafi stworzyć w oparciu o S autorski wspomagający zarządzanie przedsiębiorstwem Student rozumie cel i sposoby wykorzystywania wspomagających zarządzanie Student podejmuje dyskusję nad zastosowaniem danego typu w konkretnym rozwiązaniu Student biegle posługuje się metodami gromadzenia zarówno w formie rozproszonej, jak i sformalizowanej w bazie założenia i moduły hybrydowego Student biegle orientuje się w tworzeniu za pomocą szkieletowych systemów ekspertowych Student biegle dyskutuje na temat wad i zalet różnych wspomagających zarządzanie III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE Wszelkie informacje dla studentów kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji wraz z: - programem studiów, - prezentacjami do zajęć, - instrukcjami do ćwiczeń laboratoryjnych, - harmonogramem odbywania zajęć, dostępne są na tablicy informacyjnej oraz stronie internetowej kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji. 2. Rozkład konsultacji jest dostępny na stronie internetowej kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji, na tabliczkach informacyjnych umieszczanych na drzwiach gabinetów pracowników oraz w sekretariacie Instytutu Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej. Informacje na temat godzin konsultacji przekazywane są także bezpośrednio na zajęciach.