Nr 3/2016 Biuletyn Informacyjny
Nr 3/2016 Biuletyn Informacyjny Warszawa 2016
Na podstawie materiałów NBP opracowano w Departamencie Statystyki Według stanu na dzień 13.05.2016 r. Wydał: Narodowy Bank Polski 00 919 Warszawa ul. Świętokrzyska 11/21 tel.: +48 22 185 23 35 www.nbp.pl ISSN 1230 0020 Copyright Narodowy Bank Polski 2016
Spis treści Spis treści Rozdział 1. Przegląd gospodarczy 5 Rozdział 2. Przegląd monetarny 11 Rozdział 3. Bilans płatniczy Polski w marcu 2016 r. 19 3.1. Rachunek bieżący i kapitałowy 20 3.2. Rachunek finansowy (aktywa netto) 22 3.3. Inwestycje nierezydentów w Polsce (pasywa) 22 3.4. Inwestycje polskich podmiotów za granicą (aktywa) 23 Rozdział 4. Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej 25 Rozdział 5. Aneks statystyczny 27 5.1. Tabele 28 5.2. Wykresy 75 5.3. Szeregi czasowe pozbawione wahań sezonowych 80 5.4. Uwagi metodyczne 89
Rozdział 1 Przegląd gospodarczy
Rozdział 1 Przegląd gospodarczy Według opublikowanych przez GUS danych miesięcznych wzrost produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł w marcu br. 0,5% r/r wobec 6,7% r/r miesiąc wcześniej. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym produkcja sprzedana zwiększyła się o 0,8% w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku. Sprzedaż wzrosła w sekcji przetwórstwo przemysłowe (o 1,8% r/r). Spadek sprzedaży nastąpił natomiast w sekcjach wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę, 1 (o 6,1% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 16,3% r/r). Wzrost produkcji sprzedanej w stosunku do tego samego okresu 2015 r. wystąpił w 23 (spośród 34) działach przemysłu. Wśród działów przetwórstwa przemysłowego istotnych pod względem zatrudnienia 2 wzrost odnotowano dla produkcji mebli (o 7,4% r/r), wyrobów z metali (o 4,3% r/r), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 4,2% r/r), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 1,1% r/r), artykułów spożywczych (o 0,9% r/r) oraz wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 0,2% r/r). Spadła natomiast sprzedaż maszyn i urządzeń (o 2,3% r/r). Produkcja budowlano-montażowa zrealizowana w marcu br. na terenie kraju przez przedsiębiorstwa o liczbie pracujących powyżej 9 osób była o 15,8% niższa w porównaniu z tym samym okresem 2015 r. Miesiąc wcześniej produkcja zmniejszyła się o 10,5% r/r. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym odnotowano spadek produkcji o 13,9% r/r. Ceny produkcji sprzedanej przemysłu (PPI) spadły w marcu br. o 1,9% r/r wobec spadku o 1,5% r/r w poprzednim miesiącu. Obniżeniu uległy ceny produkcji w sekcjach przetwórstwo przemysłowe (o 1,5% r/r), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 2,2% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 9,6% r/r). Według danych GUS dostępnych za luty br. 3 wśród działów przetwórstwa przemysłowego liczących się pod względem zatrudnienia spadek cen odnotowano w produkcji wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 1,1% r/r), wyrobów z metali (o 0,8% r/r) oraz mebli (o 0,1% r/r). Podrożała natomiast produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 4,0% r/r), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 1,7% r/r), maszyn i urządzeń (o 1,1% r/r) oraz artykułów spożywczych (o 0,1% r/r). Ceny produkcji budowlano-montażowej spadły w marcu br. o 0,8% r/r wobec spadku o 0,7% r/r w poprzednim miesiącu. 1 Znak Δ oznacza, że nazwa została skrócona w stosunku do obowiązującej klasyfikacji według PKD 2007. Został on użyty tylko przy pierwszym wystąpieniu skrótu. 2 Uwzględniono działy przetwórstwa przemysłowego, w których przeciętne zatrudnienie wyniosło powyżej 100 tys. osób. 3 Ceny produkcji sprzedanej przemysłu ogółem oraz dla trzech głównych sekcji: górnictwo i wydobywanie, przetwórstwo przemysłowe oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz parę wodną i gorącą wodę są publikowane przez GUS z wyprzedzeniem w stosunku do informacji o cenach w poszczególnych działach przetwórstwa przemysłowego. 6 Narodowy Bank Polski
Przegląd gospodarczy Wykres 1.1. Dynamika realna produktu krajowego brutto (ceny średnioroczne poprzedniego roku, analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 104 103 102 101 100 X-XII 2013 I-III IV-VI VII-IX 2014 X-XII I-III IV-VI 2015 VII-IX X-XII Wykres 1.2. Produkcja sprzedana przemysłu (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 120 115 110 105 100 95 90 85 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Produkcja sprzedana przemysłu ogółem Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Wykres 1.3. Wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemysłu (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 100 95 90 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Ceny produkcji sprzedanej przemysłu Przetwórstwo przemysłowe Produkcja budowlano-montażowa Górnictwo i wydobywanie Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Biuletyn Informacyjny 3/2016 7
Rozdział 1 Wykres 1.4. Wskaźniki cen wybranych grup towarów i usług konsumpcyjnych (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 100 95 90 85 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Towary i usługi konsumpcyjne ogółem Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe Użytkowanie mieszkania i nośniki energii Transport Żywność i napoje bezalkoholowe Odzież i obuwie Opieka zdrowotna Łączność Wykres 1.5. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 100 95 90 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Budownictwo Ceny towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) obniżyły się w marcu br. o 0,9% r/r wobec spadku o 0,8% r/r miesiąc wcześniej. Staniały usługi transportowe (o 8,4% r/r), odzież i obuwie (o 3,5% r/r), użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (o 0,7% r/r), usługi związane z łącznością (o 0,3% r/r) oraz opieka zdrowotna (o 0,1% r/r). Podrożała natomiast żywność i napoje bezalkoholowe (o 0,8% r/r) oraz napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe (o 0,3% r/r). Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się w marcu br. na poziomie 5 727 tys. i było o 151 tys. (2,7%) wyższe niż rok wcześniej. W przemyśle wzrost miejsc pracy odnotowano w sekcji przetwórstwo przemysłowe (o 3,0% r/r). Spadło natomiast 8 Narodowy Bank Polski
Przegląd gospodarczy Wykres 1.6. Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 88 86 84 82 % 12,0 11,5 11,0 10,5 10,0 Stopa bezrobocia 80 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III 9,5 Bezrobotni zarejestrowani Stopa bezrobocia (prawa oś) Wykres 1.7. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 115 110 105 100 95 90 85 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Budownictwo zatrudnienie w sekcjach wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 4,7% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 7,7% r/r). Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w rynku pracy wzrost przeciętnego zatrudnienia wystąpił w przedsiębiorstwach produkujących wyroby z gumy i tworzyw sztucznych (o 6,4% r/r), meble (o 5,6% r/r), wyroby z metali (o 4,7% r/r), pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy (o 4,0% r/r), wyroby z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 3,3% r/r), maszyny i urządzenia (o 2,9% r/r) oraz artykuły spożywcze (o 1,9% r/r). Poza przemysłem zatrudnienie wzrosło w sekcjach administrowanie i działalność wspierająca (o 10,5% r/r), informacja i komunikacja (o 10,1% r/r), transport i gospodarka maga- Biuletyn Informacyjny 3/2016 9
Rozdział 1 zynowa (o 3,0% r/r), zakwaterowanie i gastronomia (o 2,5% r/r) oraz handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 2,4% r/r). Spadek miejsc pracy wystąpił natomiast w sekcji budownictwo (o 0,8% r/r). Liczba bezrobotnych zarejestrowanych wyniosła w marcu br. 1 600,5 tys. i była o 260,1 tys. (14,0%) niższa niż przed rokiem. Stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 10,0% wobec 11,7% w tym samym okresie 2015 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w marcu br. 4351 PLN, tj. o 3,3% więcej niż rok wcześniej. Wzrost średnich płac odnotowano w sekcji przetwórstwo przemysłowe (o 4,4% r/r). Spadły natomiast wynagrodzenia w sekcjach wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 3,5% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 5,1% r/r). Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w rynku pracy wzrost przeciętnych wynagrodzeń wystąpił w przedsiębiorstwach produkujących artykuły spożywcze (o 7,2% r/r), meble (o 6,1% r/r), wyroby z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 4,1% r/r), wyroby z gumy i tworzyw sztucznych (o 3,5% r/r), pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy (o 3,4% r/r), wyroby z metali (o 2,8% r/r) oraz maszyny i urządzenia (o 2,7% r/r). W przedsiębiorstwach pozaprzemysłowych wynagrodzenia wzrosły w sekcjach zakwaterowanie i gastronomia (o 6,5% r/r), administrowanie i działalność wspierająca (o 4,6% r/r), handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 4,1% r/r), informacja i komunikacja (o 4,1% r/r), budownictwo (o 3,1% r/r) oraz transport i gospodarka magazynowa (o 3,0% r/r). W okresie styczeń-marzec br. dochody budżetu państwa wyniosły 76,8 mld PLN przy wydatkach na poziomie 86,4 mld PLN. Dochody i wydatki były wyższe w stosunku do tego samego okresu poprzedniego roku odpowiednio o 13,3% i 2,3%. Kwoty dochodów i wydatków stanowiły odpowiednio 24,5% oraz 23,4% planu założonego w ustawie budżetowej na 2016 r. Deficyt budżetowy po marcu br. ukształtował się na poziomie 9,6 mld PLN przy planowanym na ten rok deficycie w wysokości 54,7 mld PLN. W porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku wzrosły wpływy z podatków pośrednich do 45,2 mld PLN (o 5,5%), z podatku dochodowego od osób fizycznych do 10,5 mld PLN (o 8,3%) oraz z podatku dochodowego od osób prawnych do 8,5 mld PLN (o 0,4%). 10 Narodowy Bank Polski
Rozdział 2 Przegląd monetarny
Rozdział 2 Przegląd monetarny W dniach 10 11 marca br. odbyło się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie, tj.: stopa referencyjna 1,50% w skali rocznej, stopa lombardowa 2,50% w skali rocznej, stopa depozytowa 0,50% w skali rocznej, stopa redyskonta weksli 1,75% w skali rocznej. W marcowym okresie utrzymywania rezerwy obowiązkowej 4 średnie absolutne odchylenie stawki POLONIA od stopy referencyjnej wyniosło 29 punktów bazowych wobec 26 punktów bazowych w poprzednim miesiącu. Krótkoterminowa płynność sektora bankowego, liczona jako suma operacji podstawowych NBP, dostrajających oraz operacji depozytowo-kredytowych, wyniosła 79,1 mld PLN, tj. o 3,5 mld PLN mniej niż w lutym br. Średnie saldo operacji NBP osiągnęło wartość 77,1 mld PLN (w poprzednim miesiącu 82,1 mld PLN), w tym operacji podstawowych 76,1 mld PLN. W marcowym okresie utrzymywania rezerwy obowiązkowej banki składały w NBP depozyt na koniec dnia średnio w miesiącu na poziomie około 2 037 mln PLN wobec 520 mln PLN miesiąc wcześniej. W marcu br. średnie oprocentowanie kredytów złotowych dla przedsiębiorstw niefinansowych 5 spadło z 3,4% do 3,3%. Dla przedsiębiorców indywidualnych koszt zaciągniętych kredytów zmniejszył się z 5,8% do 5,6%. W przypadku kredytów złotowych dla gospodarstw domowych: z 8,2% do 8,1% spadło oprocentowanie kredytów konsumpcyjnych; oprocentowanie kredytów na cele mieszkaniowe wyniosło 4,4% podobnie jak miesiąc wcześniej. W porównaniu z poprzednim miesiącem zmniejszyło się z 1,7% do 1,6% średnie oprocentowanie depozytów złotowych gospodarstw domowych. Na niezmienionym poziomie 1,2% pozostało oprocentowanie depozytów złotowych przedsiębiorstw. 4 Omawiany okres utrzymywania rezerwy obowiązkowej i rozliczenia wykonania płynności dotyczy przedziału czasowego od 29.02.2016 r. do 30.03.2016 r. 5 Oprocentowanie kredytów i depozytów dotyczy nowych i renegocjowanych umów. Szczegółowe informacje o sposobie wyliczania średniego oprocentowania kredytów i depozytów znajdują się na stronie www.nbp. pl, w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/statystyka stóp procentowych/nowa statystyka stóp procentowych, w pliku Instrukcja użytkownika statystyki stóp procentowych.pdf. 12 Narodowy Bank Polski
Przegląd monetarny Wykres 2.1. Stopy rynku międzybankowego na tle podstawowych stóp NBP % 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 29.02.2016 01.03.2016 02.03.2016 03.03.2016 04.03.2016 07.03.2016 08.03.2016 09.03.2016 10.03.2016 11.03.2016 14.03.2016 15.03.2016 16.03.2016 17.03.2016 18.03.2016 21.03.2016 22.03.2016 23.03.2016 24.03.2016 25.03.2016 29.03.2016 30.03.2016 Stawka POLONIA Stopa referencyjna WIBOR ON Stopa lombardowa WIBOR 3M Stopa depozytowa Wykres 2.2. Średnie oprocentowanie nowych złotowych umów depozytowych 3,0 % 2,5 2,0 1,5 1,0 III IV V VI VII 2014 VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe W marcu br. wartość pieniądza M3 wzrosła o 3,7 mld PLN (0,3%) do 1 162,6 mld PLN. Jego roczne tempo zmian zmniejszyło się o 1,0 pkt proc. do 9,1%. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej pieniądza M3 wyniosła 6,8 mld PLN 6. Tempo zmian pieniądza M1, tj. pieniądza o wysokim stopniu płynności, spadło w stosunku do poprzedniego miesiąca o 2,3 pkt proc. do 13,8% r/r. Tempo zmian pozostałych składników pieniądza M3 zwiększyło się o 0,4 pkt proc. do 2,4% r/r. 6 Metoda wyliczania zmian transakcyjnych polega na wyeliminowaniu z różnicy stanów zmian o charakterze nietransakcyjnym, tj. wynikających z różnic kursów walutowych pomiędzy okresami sprawozdawczymi, zmian wyceny, reklasyfikacji i innych korekt, np. błędów w sprawozdaniach przesyłanych przez banki. Szczegółowy opis metodyki znajduje się na stronie www.nbp.pl, w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji, w pliku Metodyka statystyki transakcji.pdf. Biuletyn Informacyjny 3/2016 13
Udział Rozdział 2 Wykres 2.3. Średnie oprocentowanie nowych złotowych umów kredytowych % 15 12 9 6 3 0 III IV V VI VII 2014 VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Kredyty dla gospodarstw domowych na cele konsumpcyjne Kredyty dla gospodarstw domowych na cele mieszkaniowe Kredyty dla przedsiębiorstw niefinansowych Wykres 2.4. Udział pieniądza gotówkowego w obiegu i zobowiązań bieżących sektorów krajowych w pieniądzu M3 na tle dynamiki pieniądza M1 i agregatu M3-M1 (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 120 % 62 Dynamika 110 100 60 58 56 90 III IV V VI VII VIII 2014 IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III 54 M1 M3 M1 Udział gotówki i zobowiązań bieżących w M3 W marcu br. wartość pieniądza gotówkowego w obiegu wzrosła o 1,7 mld PLN (1,1%) do 153,9 mld PLN. Jego roczne tempo zmian było niższe o 0,3 pkt proc. w porównaniu z poprzednim miesiącem i wyniosło 15,4%. Wskaźnik płynności pieniądza M3, mierzony udziałem pieniądza M1, tj. gotówki w obiegu oraz depozytów i innych zobowiązań bieżących, w pieniądzu M3 wzrósł o 0,3 pkt proc. do 60,7%. Wskaźnik płynności pieniądza M1, mierzony udziałem gotówki w obiegu poza kasami monetarnych instytucji finansowych (MIF) w pieniądzu M1, wzrósł o 0,1 pkt proc. do poziomu 21,8%. 14 Narodowy Bank Polski
Przegląd monetarny Wykres 2.5. Udział pieniądza gotówkowego w obiegu w pieniądzu M1 % 22,5 22,0 21,5 21,0 20,5 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III 2014 2015 2016 Wykres 2.6. Zobowiązania MIF wobec gospodarstw domowych i przedsiębiorstw zaliczane do pieniądza M3 (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 115 110 105 100 III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III 2014 2015 2016 Przedsiębiorstwa niefinansowe Gospodarstwa domowe Depozyty i inne zobowiązania zaliczane do pieniądza M3 wzrosły w marcu br. o 2,7 mld PLN (0,3%) do 1 000,8 mld PLN. Tempo ich zmian zmniejszyło się o 0,9 pkt proc. do 9,1% r/r. Wzrosły depozyty gospodarstw domowych (o 3,6 mld PLN, 0,5%), instytucji samorządowych (o 2,2 mld PLN, 7,2%), niemonetarnych instytucji finansowych (o 0,7 mld PLN, 1,3%), funduszy ubezpieczeń społecznych (o 0,5 mld PLN, 14,2%) oraz instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych (o 0,3 mld PLN, 1,5%). Spadły natomiast depozyty przedsiębiorstw niefinansowych (o 4,6 mld PLN, 1,9%). Czynnikami zwiększającymi podaż pieniądza w marcu br. był przyrost zadłużenia netto instytucji rządowych szczebla centralnego (o 7,5 mld zł, 3,4%) oraz spadek długoterminowych zobowiązań finansowych 7 (o 10,6 mld zł, 2,8%). Ujemny wpływ na stan podaży pieniądza 7 Długoterminowe zobowiązania finansowe obejmują depozyty i inne zobowiązania powyżej 2 lat, emisję dłużnych papierów wartościowych MIF z terminem pierwotnym powyżej 2 lat oraz kapitał i rezerwy. Biuletyn Informacyjny 3/2016 15
Rozdział 2 Wykres 2.7. Należności MIF od gospodarstw domowych i przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 112 110 108 106 104 102 III IV V VI VII VIII 2014 IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Przedsiębiorstwa niefinansowe Gospodarstwa domowe Wykres 2.8. Należności MIF od gospodarstw domowych z tytułu kredytów i pożyczek (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 112 109 106 103 100 III IV V VI VII VIII 2014 IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Ogółem Mieszkaniowe Konsumpcyjne Wykres 2.9. Należności MIF od przedsiębiorstw z tytułu kredytów i pożyczek (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 120 115 110 105 100 95 III IV V VI VII VIII 2014 IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2015 2016 III Ogółem Powyżej 1 roku do 5 lat włącznie Do 1 roku włącznie (z rachunkami bieżącymi) Powyżej 5 lat 16 Narodowy Bank Polski
Przegląd monetarny Wykres 2.10. Relacja agregatów monetarnych oraz zadłużenia sektorów krajowych do PKB % 65 60 55 50 45 40 35 30 25 X-XII I-III IV-VI VII-IX X-XII I-III IV-VI 2013 2014 2015 VII-IX X-XII M1/PKB M3/PKB Zadłużenie/PKB miały natomiast spadki aktywów zagranicznych netto (o 10,3 mld zł, 5,7%) oraz należności MIF od sektorów krajowych 8 (o 1,8 mld zł, 0,2%). Należności MIF 9 od przedsiębiorstw niefinansowych zmniejszyły się w marcu br. o 2,4 mld PLN (0,8%) do 304,4 mld PLN. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej tej kategorii wyniosła -0,1 mld PLN. Roczne tempo zmian należności od przedsiębiorstw spadło o 2,3 pkt proc. do 7,9%. Przyrosły kredyty do 1 roku włącznie wraz z zadłużeniem w rachunku bieżącym o 5,6% r/r, kredyty od 1 roku do 5 lat włącznie o 8,9% r/r oraz kredyty powyżej 5 lat o 8,8% r/r. Należności MIF od gospodarstw domowych spadły w marcu br. o 1,9 mld PLN (0,3%) do 636,3 mld PLN. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej wyniosła 2,4 mld PLN. Roczne tempo zmian należności od gospodarstw domowych zmniejszyło się o 0,9 pkt proc. do 4,2%. Kredyty na cele mieszkaniowe wzrosły o 2,5% r/r. Tempo zmian kredytów konsumpcyjnych wyniosło 6,8% r/r. Według danych dostępnych za IV kwartał 2015 r. wzrosła relacja zasobów pieniądza M1 oraz pieniądza M3 do PKB, odpowiednio o 1,5 pkt proc. do 38,7% i o 1,7 pkt proc. do 64,5%. Stosunek zadłużenia sektorów krajowych do PKB uległ natomiast obniżeniu o 0,6 pkt proc. do 57,5%. W marcu br. złoty 10 zyskał 2,1% w stosunku do euro, 5,9% do dolara amerykańskiego, 2,2% do franka szwajcarskiego oraz 2,3% do funta brytyjskiego. 8 Zadłużenie w monetarnych instytucjach finansowych (MIF) z tytułu kredytów, pożyczek, skupionych wierzytelności i zrealizowanych gwarancji i poręczeń. Kategoria ta nie obejmuje odsetek zapadłych i należności z tytułu papierów wartościowych. Do sektorów krajowych zaliczono niemonetarne instytucje finansowe, przedsiębiorstwa niefinansowe, gospodarstwa domowe, instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych, instytucje samorządowe oraz fundusze ubezpieczeń społecznych. 9 Z wyłączeniem zadłużenia z tytułu wyemitowanych papierów wartościowych. 10 Zmiany kursowe liczone w okresie pomiędzy końcem lutego br. i końcem marca br. w oparciu o bieżące kursy średnie NBP. Biuletyn Informacyjny 3/2016 17
Rozdział 3 Bilans płatniczy Polski w marcu 2016 r.
Rozdział 3 Bilans płatniczy Polski w marcu 2016 r. Miesięczny bilans płatniczy został oszacowany przy wykorzystaniu danych z miesięcznych i kwartalnych sprawozdań polskich podmiotów uczestniczących w obrotach z zagranicą, z badań statystyki publicznej oraz z administracyjnych źródeł danych. Prezentowana wersja bilansu płatniczego ma charakter informacji wstępnej i może ulec zmianie. 3.1. Rachunek bieżący i kapitałowy W marcu 2016 r. saldo rachunku bieżącego było ujemne i wyniosło 0,4 mld PLN. Na jego wartość złożyły się dodatnie salda usług (3,5 mld PLN) i obrotów towarowych (0,9 mld PLN) oraz ujemne salda dochodów pierwotnych (4,0 mld PLN) i dochodów wtórnych (0,8 mld PLN). W analogicznym miesiącu 2015 r. saldo rachunku bieżącego było dodatnie i wyniosło 4,4 mld PLN. Łączne saldo rachunku bieżącego i kapitałowego, w analizowanym miesiącu, było ujemne i wyniosło 0,2 mld PLN. Oszacowana wartość eksportu towarów w marcu 2016 r. wyniosła 66,2 mld PLN, a importu 65,3 mld PLN. Eksport towarów wzrósł o 2,5 mld PLN, tj. o 3,9%, natomiast import towarów zwiększył się o 3,6 mld PLN, tj. o 5,8%. O wzroście eksportu zadecydowała sprzedaż za granicę, głównie do krajów Unii Europejskiej, wyrobów przemysłu odzieżowego i motoryzacyjnego oraz mebli. Przyrost importu w dużej mierze został spowodowany zwiększoną wartością zakupionej za granicą żywności, odzieży oraz zakupionych towarów przemysłu elektronicznego i motoryzacyjnego. Jednocześnie w marcu br. odnotowano niższą wartość importowanej ropy naftowej wynikającą ze spadku jej cen (o 44% w porównaniu z marcem 2015 r.). Saldo obrotów towarowych było dodatnie i wyniosło 0,9 mld PLN, w analogicznym miesiącu 2015 r. było ono również dodatnie i wyniosło 2,0 mld PLN. Przychody z tytułu eksportu usług wyniosły 13,0 mld PLN i, w porównaniu z marcem 2015 r., wzrosły o 1,0 mld PLN, tj. o 8,1%. Wartość rozchodów wyniosła 9,5 mld PLN i wzrosła o 0,4 mld PLN, tj. o 5,0%. Na dodatnie saldo usług, w wysokości 3,5 mld PLN, złożyły się dodatnie salda usług transportowych (1,5 mld PLN), podróży zagranicznych (0,6 mld PLN) oraz pozostałych usług (1,4 mld PLN). Ujemne saldo dochodów pierwotnych wyniosło 4,0 mld PLN. W analogicznym miesiącu 2015 r. było ono dodatnie i wynosiło 0,1 mld PLN. Ujemne saldo dochodów pierwotnych wynikało, przede wszystkim, z ujemnego salda dochodów z inwestycji (5,8 mld PLN). O wysokości tego salda zadecydowały dochody zagranicznych inwestorów bezpośrednich z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach w wysokości 5,0 mld PLN. Na pozycję tę złożyły się: dywidendy (2,8 mld PLN), dodatnie reinwestowane zyski (1,3 mld PLN) oraz naliczone odsetki od instrumentów dłużnych (0,9 mld PLN). Na wysokość ujemnego salda dochodów od inwestycji wpłynęły również dochody nierezydentów z inwestycji portfelowych (1,3 mld PLN) oraz naliczone 20 Narodowy Bank Polski
Bilans płatniczy Polski w marcu 2016 r. Bilans płatniczy (w mln PLN) 2015 2016 Dane skumulowane b III II a a IV 2014 III III 2015 IV 2015 III 2016 a Rachunek bieżący 4 352-2 428-441 -22 058-7 474 Saldo obrotów towarowych 1 998 947 874-3 445 6 317 Eksport 63 729 63 496 66 191 680 274 728 822 Import 61 731 62 549 65 317 683 719 722 505 Saldo usług 2 994 3 643 3 516 36 135 42 669 Przychody 12 030 12 810 12 999 153 557 167 347 Rozchody 9 036 9 167 9 483 117 422 124 678 Saldo dochodów pierwotnych 101-5 162-3 983-52 675-54 082 Przychody 9 001 1 875 4 054 51 133 42 115 Rozchody 8 900 7 037 8 037 103 808 96 197 Saldo dochodów wtórnych -741-1 856-848 -2 073-2 378 Przychody 1 630 2 236 1 598 24 413 24 333 Rozchody 2 371 4 092 2 446 26 486 26 711 Rachunek kapitałowy 5 070 3 165 198 50 987 37 761 Przychody 5 171 3 355 388 54 001 40 770 Rozchody 101 190 190 3 014 3 009 Rachunek finansowy 5 623-280 -1 361 7 974 26 534 Inwestycje bezpośrednie aktywa 5 954-4 536 4 847 25 181 6 465 Akcje i inne formy udziałów kapitałowych 3 968-827 969 19 349 4 453 Instrumenty dłużne 1 986-3 709 3 878 5 832 2 012 Inwestycje bezpośrednie pasywa 10 296 3 694 4 596 52 235 18 755 Akcje i inne formy udziałów kapitałowych 7 087 2 992 1 917 33 064 16 453 Instrumenty dłużne 3 209 702 2 679 19 171 2 302 Inwestycje portfelowe aktywa 1 189 21-814 19 839 32 158 Udziałowe papiery wartościowe 2 275-191 -787 10 354 29 970 Dłużne papiery wartościowe -1 086 212-27 9 485 2 188 Inwestycje portfelowe pasywa 1 253-13 684 1 736 20 134-2 380 Udziałowe papiery wartościowe s 270 974 687 7 259 19 418 Dłużne papiery wartościowe 983-14 658 1 049 12 875-21 798 Pozostałe inwestycje aktywa 3 047-5 583 1 612 18 468 6 492 NBP 0 0 0 2 2 Sektor rządowy 192-29 44 231-162 Monetarne instytucje finansowe (z wyłączeniem NBP) -649-7 250-678 9 538-9 254 Pozostałe sektory 3 504 1 696 2 246 8 697 15 906 Pozostałe inwestycje pasywa 1 231-3 689-2 081 8 129 8 840 NBP 1 087 4 813-262 2 190 14 646 Sektor rządowy -564-27 -2 673 6 703-2 097 Monetarne instytucje finansowe (z wyłączeniem NBP) -652-9 314 655 2 545-1 868 Pozostałe sektory 1 360 839 199-3 309-1 841 Pochodne instrumenty finansowe 106 65-237 295-1 833 Oficjalne aktywa rezerwowe 8 107-3 926-2 518 24 689 8 467 Saldo błędów i opuszczeń -3 799-1 017-1 118-20 955-3 753 a Dane wstępne. b Dane skumulowane są prezentowane krocząco w ujęciu 12 miesięcy. Biuletyn Informacyjny 3/2016 21
Rozdział 3 odsetki od pozostałych instrumentów dłużnych wykazywanych w pozostałych inwestycjach (0,8 mld PLN), w przeważającej części od otrzymanych przez polskie podmioty kredytów. W rachunku bieżącym zarejestrowany napływ środków z Unii Europejskiej w ramach Wspólnej Polityki Rolnej wyniósł 2,0 mld PLN. Napływ środków z UE ujęty w rachunku kapitałowym wyniósł 0,3 mld PLN (głównie Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego). Po uwzględnieniu zapłaconej składki saldo transferów z Unią Europejską było dodatnie i wyniosło 0,7 mld PLN. W porównaniu z analogicznym miesiącem 2015 r. napływ środków z UE rejestrowany w rachunku bieżącym był mniejszy o 5,0 mld PLN, a w rachunku kapitałowym o 4,8 mld PLN. Znaczny spadek napływu środków unijnych był prawdopodobnie związany z okresem przejściowym między perspektywami finansowymi. 3.2. Rachunek finansowy (aktywa netto) Saldo rachunku finansowego (inwestycje polskich podmiotów za granicą pomniejszone o inwestycje nierezydentów w Polsce) w marcu 2016 r. było ujemne i wyniosło 1,4 mld PLN, co oznacza napływ kapitału do Polski. Odpływ kapitału netto z tytułu inwestycji rezydentów za granicą (wzrost aktywów) w analizowanym miesiącu wyniósł 2,9 mld PLN. W tym samym czasie nierezydenci zwiększyli swoje zaangażowanie w Polsce (wzrost pasywów napływ kapitału) o 4,3 mld PLN. 3.3. Inwestycje nierezydentów w Polsce (pasywa) W marcu 2016 r. inwestycje nierezydentów zwiększyły się o 4,3 mld PLN. Wzrost ten wynikał głównie z napływu kapitału z tytułu inwestycji bezpośrednich i portfelowych. Zobowiązania rezydentów z tytułu inwestycji bezpośrednich zwiększyły się o 4,6 mld PLN. Na wysokość tego salda wpłynął wzrost zobowiązań z tytułu akcji i innych form udziałów kapitałowych o 1,9 mld PLN oraz napływ kapitału z tytułu instrumentów dłużnych w wysokości 2,7 mld PLN. W omawianym miesiącu 2016 r. saldo zagranicznych inwestycji portfelowych było dodatnie i wyniosło 1,7 mld PLN, przy czym napływ kapitału zarejestrowany w dłużnych papierach wartościowych wyniósł 1,0 mld PLN. Zaangażowanie nierezydentów zwiększyło się przede wszystkim w inwestycje, w skarbowe papiery wartościowe wyemitowane na rynek krajowy (wzrost zobowiązań o 1,6 mld PLN) przy zmniejszeniu aktywów nierezydentów w postaci skarbowych papierów wartościowych wyemitowanych na rynek zagraniczny o 0,8 mld PLN. Nierezydenci inwestowali również w udziałowe papiery wartościowe, głównie przedsiębiorstw (0,7 mld PLN). Ujemne saldo pozostałych inwestycji nierezydentów w Polsce wyniosło 2,1 mld PLN. O wysokości tego salda zadecydował spadek zobowiązań sektora rządowego o 2,7 mld PLN (głównie z tytułu zmniejszenia zobowiązań z tytułu kredytów wobec organizacji międzynarodowych). Spadku tego nie zrekompensował wzrost zobowiązań sektora bankowego o 0,7 mld PLN (przede wszystkim z tytułu rachunków bieżących i depozytów). 22 Narodowy Bank Polski
Bilans płatniczy Polski w marcu 2016 r. 3.4. Inwestycje polskich podmiotów za granicą (aktywa) Dodatnie saldo inwestycji rezydentów za granicą (wzrost aktywów) wyniosło 2,9 mld PLN. Saldo inwestycji bezpośrednich było dodatnie i wyniosło 4,9 mld PLN. Złożyło się na nie dodatnie saldo transakcji na akcjach i innych formach udziałów kapitałowych (1,0 mld PLN) oraz dodatnie saldo instrumentów dłużnych (3,9 mld PLN). Polskie podmioty zmniejszyły wartość swoich aktywów w postaci inwestycji portfelowych o 0,8 mld PLN, głównie z tytułu udziałowych papierów wartościowych. Saldo pozostałych inwestycji było dodatnie (wzrost aktywów) i wyniosło 1,6 mld PLN. Na wzrost ten złożyły się transakcje sektora przedsiębiorstw w wysokości 2,2 mld PLN (głównie z tytułu udzielonych kredytów handlowych), które zrekompensowały spadek aktywów sektora bankowego o 0,7 mld PLN (zmniejszenie pozostałych aktywów zagranicznych). Transakcje zrealizowane na rzecz klientów NBP oraz transakcje własne NBP spowodowały spadek wartości aktywów rezerwowych o 2,5 mld PLN. Stan oficjalnych aktywów rezerwowych na koniec marca 2016 r. wyniósł 377,9 mld PLN. Biuletyn Informacyjny 3/2016 23
Rozdział 4 Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej
Rozdział 4 Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej Uchwała nr 7/2015 r. Rady Polityki Pieniężnej z dnia 1 grudnia 2015 r. w sprawie zatwierdzenia planu finansowego Narodowego Banku Polskiego na rok 2016. 26 Narodowy Bank Polski
Rozdział 5 Aneks statystyczny
Rozdział 5 5.1. Tabele Tabela 5.1.1. Podstawowe dane statystyczne w cenach bieżących Produkcja sprzedana przemysłu w cenach stałych ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 w cenach bieżących Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w cenach stałych ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych poprzedni miesiąc = 100 grudzień poprzedniego roku = 100 Wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemysłu ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 mln PLN % % mln PLN % % % % % % % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 XII 2012 85 866,8 90,4 87,2 9 490,6 75,1 111,5 102,4 100,1 102,4 98,9 99,4 I 2013 90 570,1 100,4 105,5 3 754,5 83,9 39,7 101,7 100,1 100,1 98,8 100,0 II 88 160,5 97,9 97,2 3 732,2 88,6 99,7 101,3 100,0 100,0 99,7 100,3 III 96 065,2 97,1 109,3 4 503,4 81,5 120,9 101,0 100,2 100,2 99,3 99,7 IV 92 949,7 102,8 97,8 4 855,7 76,9 107,9 100,8 100,4 100,6 97,9 99,3 V 92 611,0 98,2 99,3 5 640,1 72,5 116,3 100,5 99,9 100,5 97,5 100,1 VI 95 567,8 102,8 102,6 6 710,1 81,7 119,1 100,2 100,0 100,5 98,7 100,7 VII 97 369,8 106,3 101,5 7 226,7 94,8 107,8 101,1 100,3 100,8 99,2 100,2 VIII 92 866,3 102,2 95,6 7 155,6 88,9 99,2 101,1 99,7 100,5 98,9 99,7 IX 101 574,5 106,3 109,7 7 824,5 95,2 109,4 101,0 100,1 100,5 98,6 100,1 X 107 128,2 104,6 106,1 8 932,9 96,8 114,3 100,8 100,2 100,7 98,6 99,3 XI 100 147,4 102,9 93,8 8 128,5 97,1 91,1 100,6 99,8 100,5 98,5 99,7 XII 90 589,7 106,7 90,4 9 880,6 105,8 121,5 100,7 100,1 100,7 99,0 99,9 I 2014 93 386,9 104,2 103,0 3 547,2 96,1 36,0 100,5 100,1 100,1 99,0 100,0 II 91 429,4 105,3 98,2 4 200,0 114,4 118,7 100,7 100,1 100,2 98,6 99,9 III 99 812,7 105,5 109,4 5 208,6 117,4 124,2 100,7 100,1 100,3 98,7 99,8 IV 97 487,3 105,5 97,8 5 373,7 112,2 103,2 100,3 100,0 100,2 99,3 99,8 V 95 478,7 104,4 98,3 6 126,1 110,0 114,0 100,2 99,9 100,1 99,0 99,8 VI 95 378,4 101,8 100,0 7 173,8 108,0 116,8 100,3 100,0 100,1 98,2 99,9 VII 97 495,8 102,4 102,1 7 223,7 101,1 100,9 99,8 99,8 99,9 97,9 99,9 VIII 89 562,6 98,1 91,5 6 842,9 96,4 94,6 99,7 99,6 99,5 98,5 100,3 IX 103 921,1 104,2 116,5 8 206,4 105,6 119,8 99,7 100,0 99,4 98,4 100,0 X 107 226,1 101,7 103,6 8 782,4 99,0 107,2 99,4 100,0 99,5 98,7 99,6 XI 98 684,1 100,3 92,5 7 953,8 98,4 90,6 99,4 99,8 99,2 98,4 99,5 XII 95 140,2 108,1 97,4 10 320,3 105,0 129,6 99,0 99,7 99,0 97,3 98,8 I 2015 92 237,3 101,6 96,8 3 581,5 101,3 34,8 98,6 99,8 99,8 97,2 99,9 II 93 382,1 105,0 101,4 4 175,3 99,7 116,7 98,4 99,9 99,6 97,2 99,9 III 105 902,8 108,8 113,4 5 355,1 102,9 128,2 98,5 100,2 99,8 97,5 100,1 IV 97 024,5 102,4 92,0 5 821,0 108,5 108,7 98,9 100,4 100,3 97,3 99,6 V 95 981,0 102,8 98,6 6 195,3 101,3 106,4 99,1 100,0 100,3 97,9 100,4 VI 100 807,2 107,4 104,6 6 961,4 97,5 112,5 99,2 100,0 100,3 98,6 100,6 VII 99 288,2 103,8 98,7 7 184,8 99,9 103,4 99,3 99,9 100,2 98,2 99,6 VIII 91 672,1 105,3 92,9 7 124,0 104,8 99,2 99,4 99,6 99,9 97,3 99,3 IX 105 347,0 104,0 115,1 7 959,1 97,5 111,6 99,2 99,7 99,6 97,2 99,9 X 107 440,3 102,4 101,9 8 273,4 94,8 104,2 99,3 100,1 99,7 97,7 100,1 XI 104 788,0 107,8 97,4 7 997,4 101,2 96,6 99,4 99,9 99,6 98,2 100,0 XII 104 783,1 106,7 96,4 10 211,2 99,6 127,7 99,5 99,8 99,5 99,2 99,8 I 2016 92 389,6 101,3 91,9 3 249,4 91,4 31,9 99,1 99,5 99,5 98,8 99,5 II 98 618,8 106,8 106,9 3 705,8 89,5 114,3 99,2 99,9 99,4 98,5 99,6 III 105 169,2 100,5 106,8 4 473,8 84,2 120,6 99,1 100,1 99,5 98,3 99,9 28 Narodowy Bank Polski
Aneks statystyczny. Tabele Tabela 5.1.1. Podstawowe dane statystyczne (cd.) Wskaźniki cen produkcji budowlano-montażowej ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 Pracujący w sektorze przedsiębiorstw ogółem Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ogółem Liczba bezrobotnych Stopa bezrobocia Przeciętne wynagrodzenia miesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw dochody budżetu państwa Wyniki finansowe budżetu państwa wydatki budżetu państwa wynik budżetu państwa i saldo kredytów zagranicznych % % tys. osób tys. osób tys. osób % zł mln PLN mln PLN mln PLN 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 XII 2012 98,7 99,9 5 651 5 474 2 136,8 13,4 4 111,69 287 594,6 318 001,8-11 543,5 I 2013 98,6 99,8 5 701 5 507 2 295,7 14,2 3 680,30 25 915,0 34 355,9-4 527,0 II 98,4 99,8 5 693 5 497 2 336,7 14,4 3 709,99 42 801,2 64 485,8-15 988,5 III 98,2 99,8 5 680 5 489 2 314,5 14,3 3 832,81 61 320,8 85 773,5-17 892,9 IV 98,1 99,9 5 679 5 478 2 255,7 14,0 3 830,89 86 888,4 118 605,4-23 547,7 V 98,0 99,8 5 683 5 479 2 176,3 13,5 3 699,67 107 792,1 138 743,3-22 271,9 VI 98,0 99,9 5 691 5 488 2 109,1 13,2 3 808,63 133 732,9 159 606,5-16 307,5 VII 98,1 99,9 5 694 5 489 2 093,1 13,1 3 830,07 158 499,8 184 449,5-15 045,8 VIII 98,1 99,8 5 699 5 494 2 083,2 13,0 3 760,45 180 908,3 207 719,4-15 844,6 IX 98,2 99,9 5 706 5 495 2 083,1 13,0 3 770,91 204 358,0 234 001,4-16 132,6 X 98,2 99,9 5 715 5 500 2 075,2 13,0 3 834,17 231 520,5 271 001,7-24 775,1 XI 98,3 99,9 5 717 5 501 2 116,0 13,2 3 897,88 255 805,4 294 374,4-23 333,2 XII 98,3 99,9 5 692 5 491 2 157,9 13,4 4 221,50 279 151,2 321 342,9-26 030,4 I 2014 98,3 99,8 5 721 5 506 2 260,7 13,9 3 805,28 29 275,3 31 876,3 5 271,5 II 98,4 99,8 5 733 5 508 2 255,9 13,9 3 856,56 48 719,9 60 438,1-3 662,3 III 98,5 99,9 5 741 5 515 2 182,2 13,5 4 017,75 66 974,9 84 465,9-11 221,0 IV 98,5 99,9 5 743 5 515 2 079,0 13,0 3 976,80 95 696,5 116 876,4-17 128,1 V 98,6 100,0 5 751 5 515 1 986,7 12,5 3 878,31 115 241,7 137 604,3-21 601,9 VI 98,7 100,0 5 764 5 526 1 912,5 12,0 3 943,01 136 321,4 161 620,0-28 462,4 VII 98,8 100,0 5 770 5 531 1 878,5 11,8 3 964,91 162 534,2 188 937,5-25 898,7 VIII 99,1 100,0 5 769 5 535 1 853,2 11,7 3 893,23 184 520,3 209 123,8-20 387,1 IX 99,2 100,0 5 776 5 537 1 821,9 11,5 3 900,49 209 190,5 231 635,1-21 143,8 X 99,3 100,0 5 791 5 545 1 784,8 11,3 3 980,92 235 803,6 263 036,7-25 548,6 XI 99,4 99,9 5 794 5 551 1 799,8 11,4 4 004,80 260 292,5 285 083,1-23 084,4 XII 99,2 99,9 5 774 5 549 1 825,2 11,4 4 379,26 283 542,7 312 520,2-32 336,6 I 2015 99,5 99,9 5 805 5 573 1 918,6 11,9 3 942,78 28 115,7 28 702,7 8 910,7 II 99,6 99,9 5 808 5 573 1 918,7 11,9 3 981,75 47 158,8 58 482,9-5 193,0 III 99,7 100,0 5 811 5 576 1 860,6 11,5 4 214,14 67 825,3 84 485,4-19 366,1 IV 99,7 100,0 5 816 5 575 1 782,2 11,1 4 123,26 96 077,7 112 770,8-24 578,9 V 99,7 99,9 5 815 5 577 1 702,1 10,7 4 002,16 116 283,4 135 914,6-26 946,4 VI 99,6 100,0 5 819 5 578 1 622,3 10,2 4 039,70 137 023,0 163 162,8-34 872,1 VII 99,6 99,9 5 830 5 583 1 585,7 10,0 4 095,26 163 479,4 190 071,1-34 189,3 VIII 99,4 99,9 5 831 5 588 1 563,5 9,9 4 024,95 187 237,5 213 097,9-35 120,1 IX 99,4 99,9 5 839 5 593 1 539,4 9,7 4 059,19 210 045,7 241 181,8-34 403,7 X 99,3 99,9 5 858 5 608 1 516,9 9,6 4 110,77 238 911,1 273 399,0-33 520,7 XI 99,3 99,9 5 868 5 617 1 530,6 9,6 4 164,01 263 764,2 299 892,9-34 150,2 XII 99,1 99,9 5 867 5 626 1 563,3 9,8 4 515,28... I 2016 99,3 99,9 5 942 5 703 1 647,5 10,3 4 101,36 30 724,5 28 964,6 7 282,1 II 99,3 99,9 5 955 5 711 1 652,7 10,3 4 137,55 56 164,7 59 263,0-2 069,4 III 99,2 99,9 5 974 5 727 1 600,5 10,0 4 351,45... Biuletyn Informacyjny 3/2016 29
Rozdział 5 Tabela 5.1.1. Podstawowe dane statystyczne (cd.) Wyniki finansowe przedsiębiorstw przychody koszty uzyskania przychodów wynik obciążenia wynik wskaźnik należności zobowiązania finansowy wyniku finansowy poziomu wskaźnik wskaźnik aktywa i roszczenia krótkoterminowe w tym w tym koszt brutto finansowego netto kosztów rentowności płynności obrotowe z tytułu ogółem przychody ogółem własny (saldo) brutto (saldo) z całokształtu obrotu netto II stopnia ogółem dostaw z tytułu ze sprzedaży sprzedanych działalności i usług dostaw i usług produktów produktów mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN % % % mln PLN mln PLN mln PLN 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 XII 2012 2 383 226,7 1 409 985,5 2 283 868,1 1 444 115,6 99 372,0 17 255,1 82 116,9 95,8 3,4 97,4 717 571,4 264 980,3 264 448,3 I 2013............. II............. III 551 403,9 326 437,1 529 498,3 335 359,9 21 879,1 4 256,3 17 622,8 96,0 3,2 98,5 708 480,2 265 058,8 247 422,2 IV............. V............. VI 1 141 214,9 668 781,1 1 087 890,5 687 082,5 53 310,4 7 868,5 45 442,0 95,3 4,0 98,3 738 278,4 278 491,6 259 425,3 VII............. VIII............. IX 1 754 751,4 1 032 110,7 1 671 980,1 1 058 514,3 82 793,2 12 495,7 70 297,5 95,3 4,0 98,2 739 881,5 283 967,0 267 234,0 X............. XI............. XII 2 392 594,2 1 403 383,2 2 284 484,5 1 447 110,0 108 113,5 16 006,1 92 107,4 95,5 3,8 96,8 737 915,2 268 608,6 270 156,8 I 2014............. II............. III 566 408,9 337 035,3 540 827,4 345 134,8 25 584,9 4 326,0 21 258,9 95,5 3,8 100,1 725 786,9 270 141,8 252 527,1 IV............. V............. VI 1 169 743,9 692 441,6 1 115 284,8 709 545,1 54 513,9 8 383,9 46 130,0 95,3 3,9 100,6 745 350,0 275 275,1 259 295,5 VII............. VIII............. IX 1 794 603,2 1 058 672,6 1 707 795,8 1 084 974,6 86 871,4 12 383,4 74 488,0 95,2 4,2 102,6 758 588,8 281 304,6 265 503,0 X XI............. XII 2 442 964,7 1 443 377,4 2 337 425,6 1 484 961,6 105 685,9 15 527,3 90 158,6 95,7 3,7 102,5 768 733,6 275 197,8 269 925,8 I 2015............. II............. III 592 326,0 354 535,7 563 936,9 361 853,8 28 354,4 5 033,6 23 320,8 95,2 3,9 104,4 780 638,2 284 169,5 261 291,2 IV............. V............. VI 1 211 368,2 721 083,5 1 146 901,9 736 532,2 64 367,5 9 895,9 54 471,6 94,7 4,5 101,1 800 574,6 291 039,7 268 948,6 VII............. VIII............. IX 1 850 894,1 1 099 925,7 1 764 860,5 1 133 019,5 86 011,1 13 003,9 73 007,2 95,4 3,9 103,0 822 742,6 297 205,8 272 107,4 X............. XI............. XII............. I 2016............. II............. III............. 30 Narodowy Bank Polski
Aneks statystyczny. Tabele Tabela 5.1.2. Rynek finansowy podstawowe informacje stopa referencyjna stopa lombardowa Stopy procentowe NBP stopa depozytowa stopa redyskonta weksli stopa dyskonta weksli stopa rezerwy od wkładów złotowych płatnych na każde żądanie terminowych stopa rezerwy od wkładów w walutach obcych (równowartość w PLN) płatnych na każde żądanie Rezerwy obowiązkowe banków terminowych stopa rezerwy od środków uzyskanych z tytułu sprzedaży papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu (repo) oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej wielkość rezerwy obowiązkowej % % % % % % % % % % % mln PLN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 XII 2012 4,25 5,75 2,75 4,50. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 29 918,5 I 2013 4,00 5,50 2,50 4,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 290,3 II 3,75 5,25 2,25 4,00. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 241,1 III 3,25 4,75 1,75 3,50. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 241,1 IV 3,25 4,75 1,75 3,50. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 259,3 V 3,00 4,50 1,50 3,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 371,2 VI 2,75 4,25 1,25 3,00. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 371,2 VII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 793,1 VIII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 793,1 IX 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 832,9 X 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 362,7 XI 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 362,7 XII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 875,7 I 2014 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 864,4 II 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 788,3 III 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 32 272,8 IV 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 32 871,9 V 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 32 871,9 VI 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 046,1 VII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 384,6 VIII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 384,6 IX 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 737,1 X 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 332,0 XI 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 332,0 XII 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 695,7 I 2015 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 695,7 II 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 815,9 III 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 213,8 IV 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 272,8 V 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 272,8 VI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 322,0 VII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 657,5 VIII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 882,9 IX 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 36 101,6 X 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 36 101,6 XI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 194,3 XII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 115,2 I 2016 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 115,2 II 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 696,7 III 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 38 344,5 a Stopy redyskonta weksli; od 9 października 2014 r. stopy referencyjnej NBP. Biuletyn Informacyjny 3/2016 31
Rozdział 5 Tabela 5.1.2. Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Przetargi na bony skarbowe liczba przetargów w ciągu miesiąca wartość bonów zaoferowanych do sprzedaży (w cenach nominalnych) popyt zgłoszony przez oferentów (w cenach nominalnych) sprzedaż bonów (w cenach nominalnych) średni ważony zysk z kupionych bonów stan na koniec miesiąca bonów pochodzących z przetargów i będących w obiegu (wg kosztów zakupu) mln PLN mln PLN mln PLN % mln PLN 13 14 15 16 17 18 XII 2012 0 0,00 0,00 0,00 0,00 5 554,74 I 2013 2 3 600,00 10 967,09 3 602,53 3,56 7 514,42 II 2 2 300,00 7 728,16 1 746,84 3,47 7 176,43 III 2 3 300,00 7 323,50 3 083,50 3,49 8 309,08 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 8 309,08 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 4 755,75 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 3 032,13 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 3 032,13 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I 2014 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 II 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 III 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I 2015 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 II 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 III 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I 2016 2 2 400,00 11 765,00 2 400,30 1,37 2 380,09 II 2 2 400,00 6 060,00 2 390,00 1,29 4 751,07 III 1 2 000,00 1 757,00 1 692,00 1,35 6 426,79 32 Narodowy Bank Polski
Aneks statystyczny. Tabele Tabela 5.1.2. Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Przetargi na bony pieniężne NBP liczba przetargów w ciągu miesiąca wartość bonów zaoferowanych do sprzedaży (w cenach nominalnych) popyt zgłoszony przez oferentów (w cenach nominalnych) sprzedaż bonów (w cenach nominalnych) średni ważony zysk z kupionych bonów stan na koniec miesiąca bonów pochodzących z przetargów i będących w obiegu (wg kosztów zakupu) mln PLN mln PLN mln PLN % mln PLN 19 20 21 22 23 24 XII 2012 6 509 500,00 476 383,56 472 932,92 4,25 99 759,34 I 2013 7 563 400,00 534 756,49 534 756,49 4,06 131 697,84 II 5 511 800,00 514 488,89 509 076,61 3,81 125 492,06 III 7 664 000,00 643 928,19 639 679,59 3,35 125 207,39 IV 7 581 500,00 542 173,50 540 898,51 3,25 127 706,18 V 6 651 500,00 658 080,59 650 094,77 3,04 129 924,21 VI 6 547 000,00 508 910,97 508 910,97 2,75 134 649,65 VII 6 532 500,00 522 631,29 517 765,42 2,50 124 257,59 VIII 6 651 000,00 633 393,35 632 887,67 2,50 128 020,02 IX 5 541 500,00 517 215,96 517 215,96 2,50 116 335,43 X 9 682 000,00 663 328,26 655 817,57 2,50 126 492,76 XI 6 543 500,00 519 177,47 513 527,47 2,50 127 679,58 XII 7 560 000,00 515 708,90 515 708,90 2,50 117 283,77 I 2014 8 649 500,00 626 596,08 625 946,08 2,50 118 468,15 II 7 534 500,00 500 658,16 500 058,86 2,50 118 388,52 III 5 480 000,00 476 784,41 464 612,23 2,50 101 063,09 IV 5 478 000,00 472 104,59 467 322,09 2,50 103 642,11 V 6 564 500,00 555 696,10 548 524,93 2,50 110 841,22 VI 5 456 000,00 443 307,76 436 798,79 2,50 98 687,85 VII 6 454 500,00 435 071,95 434 647,34 2,50 110 081,35 VIII 7 543 000,00 534 612,13 529 947,19 2,50 106 068,07 IX 5 433 000,00 436 013,30 429 942,34 2,50 107 947,51 X 7 532 500,00 548 371,91 521 995,65 2,10 100 460,91 XI 5 419 000,00 399 348,19 398 964,04 2,00 103 996,96 XII 6 541 500,00 511 392,46 511 392,46 2,00 84 642,65 I 2015 8 599 000,00 532 179,58 531 541,38 2,00 106 808,79 II 5 417 500,00 404 187,38 400 791,14 2,00 99 245,38 III 5 398 500,00 396 580,92 393 542,04 1,50 91 855,16 IV 6 478 500,00 466 703,15 466 653,70 1,50 86 461,31 V 5 398 000,00 362 140,03 362 140,03 1,50 97 378,94 VI 5 391 000,00 368 951,73 368 951,73 1,50 76 281,12 VII 6 451 000,00 438 074,11 438 074,11 1,50 80 858,93 VIII 5 333 000,00 334 475,40 322 375,64 1,50 69 355,38 IX 5 352 000,00 340 831,12 340 625,53 1,50 91 873,66 X 6 461 000,00 437 971,05 434 179,65 1,50 101 623,49 XI 5 384 000,00 363 196,97 360 221,13 1,50 81 788,79 XII 6 475 000,00 433 345,82 433 345,82 1,50 74 096,32 I 2016 5 379 000,00 356 639,77 355 479,77 1,50 84 054,55 II 5 390 000,00 340 546,77 340 546,77 1,50 72 067,73 III 6 344 000,00 333 392,59 329 588,29 1,50 75 411,07 Biuletyn Informacyjny 3/2016 33
Rozdział 5 Tabela 5.1.2. Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Informacje o wynikach sesji na Giełdzie Papierów Wartościowych SA w Warszawie liczba spółek na koniec miesiąca kapitalizacja na koniec miesiąca wskaźnik C/Z na koniec miesiąca WIG20 na koniec miesiąca WIG20 średni w miesiącu mwig40 na koniec miesiąca mwig40 średni w miesiącu swig80 na koniec miesiąca swig80 średni w miesiącu obroty w miesiącu wskaźnik obrotu mln PLN mln PLN % 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 XII 2012 438 523 390,2 12,4 2 583,0 2 527,4 2 552,5 2 563,2 10 443,7 10 239,2 14 456,0 42,6 I 2013 438 520 686,0 12,7 2 492,8 2 560,8 2 597,7 2 609,3 11 245,8 10 818,4 20 888,8 45,5 II 438 524 147,0 13,0 2 452,0 2 464,6 2 608,2 2 585,9 11 052,0 11 034,0 16 071,1 39,2 III 439 514 271,3 15,4 2 370,1 2 437,5 2 624,7 2 647,3 10 938,6 11 057,1 18 764,7 46,1 IV 438 502 711,5 15,1 2 319,2 2 325,7 2 550,9 2 559,0 10 511,5 10 605,5 17 064,0 43,9 V 440 546 760,1 17,6 2 485,5 2 385,6 2 812,8 2 716,7 11 518,9 10 977,6 16 415,8 40,3 VI 442 514 723,5 16,6 2 245,6 2 387,4 2 776,9 2 877,9 11 716,4 11 786,2 22 590,2 54,3 VII 443 537 012,8 17,6 2 326,6 2 288,4 2 924,0 2 859,7 11 934,1 11 815,6 15 913,9 34,1 VIII 442 556 490,4 17,9 2 384,2 2 403,8 3 087,1 3 139,6 12 801,0 12 655,8 17 228,0 37,9 IX 443 570 846,3 16,5 2 391,5 2 364,6 3 275,7 3 174,2 13 314,7 12 966,9 20 402,7 44,9 X 446 613 978,6 17,6 2 529,0 2 483,4 3 488,7 3 445,5 14 928,6 14 060,5 21 800,2 40,6 XI 447 624 285,7 18,7 2 584,7 2 557,8 3 509,4 3 491,0 15 018,3 14 889,3 16 493,0 36,3 XII 450 593 464,5 17,6 2 401,0 2 445,7 3 345,3 3 371,0 14 336,8 14 365,2 16 520,3 39,8 I 2014 451 590 334,0 17,7 2 355,9 2 369,2 3 381,6 3 333,4 14 387,8 14 141,8 19 650,0 41,4 II 451 629 202,1 19,4 2 518,5 2 456,0 3 579,7 3 527,0 14 464,4 14 554,7 17 946,2 37,6 III 450 613 376,1 17,7 2 462,5 2 400,2 3 481,4 3 403,8 13 669,3 13 495,3 22 631,2 46,6 IV 455 607 159,2 16,7 2 439,1 2 448,4 3 455,2 3 453,1 13 097,4 13 446,0 14 391,1 30,6 V 456 610 978,8 17,5 2 429,5 2 422,8 3 485,5 3 405,4 13 094,9 12 780,9 16 315,3 33,4 VI 458 607 218,0 17,6 2 408,8 2 457,4 3 446,0 3 495,2 12 778,3 13 020,8 16 094,3 34,4 VII 462 584 285,2 19,7 2 320,9 2 381,0 3 297,3 3 357,5 11 752,3 12 140,8 15 061,5 29,0 VIII 462 604 022,3 20,0 2 417,0 2 402,2 3 399,4 3 364,4 11 788,0 11 638,1 16 105,0 35,8 IX 463 635 249,1 21,1 2 500,3 2 504,2 3 639,7 3 591,4 12 628,2 12 364,3 19 646,3 37,6 X 466 622 309,2 21,0 2 463,7 2 424,5 3 551,3 3 530,6 12 469,3 12 377,5 18 392,9 34,4 XI 469 610 189,7 20,3 2 416,9 2 421,8 3 562,6 3 546,6 12 293,5 12 341,3 13 512,1 31,0 XII 471 591 164,9 19,7 2 315,9 2 362,7 3 483,5 3 537,1 12 108,1 12 075,1 15 551,4 36,3 I 2015 472 595 568,6 20,4 2 341,0 2 308,7 3 537,2 3 493,0 12 509,3 12 261,7 17 739,1 40,1 II 471 609 491,9 21,0 2 367,1 2 348,5 3 657,0 3 564,3 13 253,2 12 762,5 15 016,3 33,3 III 471 618 248,9 22,7 2 395,9 2 358,1 3 732,0 3 737,8 13 443,4 13 459,9 19 239,1 37,8 IV 473 648 861,6 22,5 2 514,6 2 477,8 3 863,7 3 814,1 13 757,5 13 610,5 16 628,3 34,1 V 472 635 960,5 21,4 2 437,8 2 507,1 3 848,6 3 907,2 13 756,8 13 867,2 17 206,1 34,4 VI 474 605 185,1 20,5 2 317,8 2 353,7 3 685,5 3 759,7 12 901,6 13 311,6 16 228,1 32,9 VII 476 591 707,1 16,2 2 227,5 2 240,2 3 815,0 3 703,9 13 286,1 13 058,5 17 522,7 33,7 VIII 476 577 330,5 15,7 2 163,7 2 177,1 3 677,3 3 764,8 13 207,4 13 468,0 17 675,5 38,1 IX 476 556 085,8 19,2 2 066,4 2 135,9 3 576,8 3 619,4 13 105,0 13 145,8 16 968,3 35,7 X 479 559 031,2 19,5 2 060,0 2 104,0 3 681,3 3 711,4 13 605,2 13 409,6 18 038,0 37,7 XI 479 529 097,1 18,6 1 925,7 2 001,0 3 654,3 3 649,7 13 371,3 13 410,1 14 782,7 35,3 XII 487 516 785,2 18,2 1 859,2 1 841,7 3 567,1 3 511,7 13 211,2 12 843,7 16 419,8 41,8 I 2016 487 497 025,7 16,8 1 780,3 1 735,3 3 373,4 3 378,5 12 451,0 12 543,8 13 995,8 39,1 II 486 507 096,8 17,6 1 824,1 1 799,8 3 469,7 3 405,1 12 739,6 12 497,2 13 835,6 34,2 III 484 543 725,1 41,5 1 997,7 1 915,3 3 612,3 3 538,9 13 605,3 13 084,4 16 665,2 39,2 34 Narodowy Bank Polski