Nr 10/2017. Biuletyn Informacyjny

Transkrypt

1 Nr 10/2017 Biuletyn Informacyjny

2 Nr 10/2017 Biuletyn Informacyjny Warszawa 2017

3 Na podstawie materiałów NBP opracowano w Departamencie Statystyki Według stanu na dzień r. Wydał: Warszawa ul. Świętokrzyska 11/21 ISSN Copyright 2018

4 Spis treści Rozdział 1. Przegląd gospodarczy 4 Rozdział 2. Przegląd monetarny 13 Rozdział 3. Bilans płatniczy Polski w październiku 2017 r Rachunek bieżący i kapitałowy Rachunek finansowy 18 Rozdział 4. Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej 19 Rozdział 5. Aneks statystyczny Tabele Wykresy Szeregi czasowe pozbawione wahań sezonowych Uwagi metodyczne 81

5 Rozdział 1 Przegląd gospodarczy Według wstępnych szacunków Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) w III kwartale 2017 r. produkt krajowy brutto (PKB) wzrósł realnie o 4,9% r/r wobec 4,0% r/r w poprzednim kwartale i 2,6% r/r rok wcześniej. Odnotowany wzrost gospodarczy wynikał z dodatniej dynamiki popytu krajowego oraz nadwyżki w bilansie obrotów handlowych z zagranicą. Roczne tempo zmian popytu krajowego zmniejszyło się do 5,5% z 3,9% w poprzednim kwartale. Wpływ tej kategorii na tempo wzrostu PKB wyniósł 3,8 pkt proc. Wśród komponentów popytu krajowego o 4,8% r/r wzrosło spożycie w sektorze gospodarstw domowych oraz o 1,9% r/r spożycie publiczne. W rezultacie spożycie ogółem podwyższyło wskaźnik wzrostu PKB o 3,2 pkt proc. W III kwartale 2017 r. nakłady brutto na środki trwałe wzrosły o 3,3% r/r wobec o 0,9% r/r w poprzednim kwartale. Kategoria ta podwyższyła wskaźnik PKB o 0,6 pkt proc. Stopa inwestycji, mierzona relacją nakładów brutto na środki trwałe do produktu krajowego brutto w cenach bieżących, ukształtowała się na poziomie 17,0% wobec 17,4% rok wcześniej. Neutralny wpływ na wzrost gospodarczy miał przyrost rzeczowych środków obrotowych. W przypadku handlu zagranicznego tempo zmian eksportu i importu wyniosło odpowiednio 7,6% r/r i 5,7% r/r. W efekcie dodatnie saldo obrotów handlowych z zagranicą podwyższyło wskaźnik PKB o 1,1 pkt proc. Wartość dodana brutto w gospodarce narodowej zwiększyła się realnie o 4,8% r/r. W przemyśle wskaźnik wzrostu wyniósł 5,4% r/r. Poza przemysłem wzrost wartości dodanej brutto odnotowano w sekcjach budownictwo (o 19,5% r/r), transport i gospodarka magazynowa (o 10,0% r/r), handel; naprawa pojazdów samochodowych,1 (o 6,4% r/r), zakwaterowanie i gastronomia (o 2,6% r/r) oraz informacja i komunikacja (o 2,5% r/r). Spadek tej kategorii nastąpił natomiast w sekcji działalność finansowa i ubezpieczeniowa (o 2,9% r/r). Według opublikowanych przez GUS danych miesięcznych przyrost produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł w październiku 2017 r. 12,3% r/r wobec 4,3% r/r miesiąc wcześniej. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym produkcja sprzedana zwiększyła się o 9,7% w porównaniu do analogicznego miesiąca poprzedniego roku. Sprzedaż wzrosła w sekcjach przetwórstwo przemysłowe (o 14,0% r/r) oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 2,0% r/r). Spadek sprzedaży odnotowano natomiast w sekcji górnictwo i wydobywanie (o 1,5% r/r). Zwiększenie produkcji sprzedanej w stosunku do tego samego okresu 2016 r. wystąpiło w 32 (spośród 34) działach przemysłu. Wśród działów przetwórstwa przemysłowego istot- 1 Znak Δ oznacza, że nazwa została skrócona w stosunku do obowiązującej klasyfikacji według PKD Został on użyty tylko przy pierwszym wystąpieniu skrótu. 4

6 Przegląd gospodarczy Wykres 1.1. Dynamika realna produktu krajowego brutto (ceny średnioroczne poprzedniego roku, analogiczny okres poprzedniego roku = 100) VII-IX X-XII I-III IV-VI VII-IX X-XII I-III IV-VI VII-IX Wykres 1.2. Produkcja sprzedana przemysłu (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI 2016 XII I II III IV V 2017 VI VII VIII IX X Produkcja sprzedana przemysłu ogółem Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Wykres 1.3. Wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemysłu (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI 2016 XII I II III IV V 2017 VI VII VIII IX X Ceny produkcji sprzedanej przemysłu Przetwórstwo przemysłowe Produkcja budowlano-montażowa Górnictwo i wydobywanie Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Biuletyn Informacyjny 10/2017 5

7 Rozdział 1 Wykres 1.4. Wskaźniki cen wybranych grup towarów i usług konsumpcyjnych (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI 2016 XII I II III IV V 2017 VI VII VIII IX X Towary i usługi konsumpcyjne ogółem Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe Użytkowanie mieszkania i nośniki energii Transport Żywność i napoje bezalkoholowe Odzież i obuwie Opieka zdrowotna Łączność Wykres 1.5. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI 2016 XII I II III IV V 2017 VI VII VIII IX X Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Budownictwo nych pod względem zatrudnienia 2 wzrost odnotowano dla produkcji maszyn i urządzeń (o 23,8% r/r), wyrobów z metali (o 19,3% r/r), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 16,6% r/r), mebli (o 15,9% r/r), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 14,9% r/r), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 10,1% r/r) oraz artykułów spożywczych (o 9,2% r/r). 2 Uwzględniono działy przetwórstwa przemysłowego, w których przeciętne zatrudnienie wyniosło powyżej 100 tys. osób. 6

8 Przegląd gospodarczy Wykres 1.6. Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) % 9,0 8,5 8,0 7,5 7,0 Stopa bezrobocia 80 X XI 2016 XII I II III IV V VI 2017 VII VIII IX X 6,5 Bezrobotni zarejestrowani Stopa bezrobocia (prawa oś) Wykres 1.7. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI 2016 XII I II III IV V 2017 VI VII VIII IX X Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Budownictwo Produkcja budowlano-montażowa zrealizowana w październiku 2017 r. na terenie kraju przez przedsiębiorstwa o liczbie pracujących powyżej 9 osób była o 20,3% wyższa w porównaniu z tym samym okresem 2016 r. Miesiąc wcześniej produkcja zwiększyła się o 15,5% r/r. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym odnotowano wzrost produkcji o 19,1% r/r. Ceny produkcji sprzedanej przemysłu (PPI) zwiększyły się w październiku 2017 r. o 3,0% r/r wobec 3,2% r/r w poprzednim miesiącu. Wzrosły ceny w sekcjach przetwórstwo przemysłowe (o 2,4% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 23,9% r/r). Spadek cen odnotowano natomiast w sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 0,1% r/r). Biuletyn Informacyjny 10/2017 7

9 Rozdział 1 Według danych GUS dostępnych za wrzesień 2017 r. 3 wśród działów przetwórstwa przemysłowego liczących się pod względem zatrudnienia wzrost cen odnotowano w produkcji artykułów spożywczych (o 4,4% r/r), wyrobów z metali (o 1,9% r/r), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 1,8% r/r), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 0,5% r/r) oraz maszyn i urządzeń (o 0,1% r/r). Spadkowi uległy natomiast ceny w produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 0,2% r/r) oraz mebli (o 0,2% r/r). Ceny produkcji budowlano-montażowej wzrosły w październiku 2017 r. o 1,0% r/r wobec 0,7% r/r miesiąc wcześniej. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) zwiększyły się w październiku 2017 r. o 2,1% r/r wobec 2,2% w poprzednim miesiącu. Podrożała żywność i napoje bezalkoholowe (o 5,4% r/r), użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (o 2,6% r/r), opieka zdrowotna (o 2,0% r/r), usługi łącznościowe (o 1,6%), napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe (o 0,9% r/r) oraz usługi transportowe (o 0,4% r/r). Staniały natomiast odzież i obuwie (o 4,6% r/r). Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się w październiku 2017 r. na poziomie tys. i było o 257 tys. (4,4%) wyższe niż rok wcześniej. W przemyśle wzrost miejsc pracy odnotowano w sekcji przetwórstwo przemysłowe (o 3,7% r/r). Spadło natomiast zatrudnienie w sekcjach wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 1,4% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 2,9% r/r). Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w rynku pracy wzrost przeciętnego zatrudnienia wystąpił w przedsiębiorstwach produkujących pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy (o 7,9% r/r), wyroby z gumy i tworzyw sztucznych (o 5,6% r/r), meble (o 4,6% r/r), wyroby z metali (o 4,3% r/r), wyroby z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 3,8% r/r), maszyny i urządzenia (o 1,7% r/r) oraz artykuły spożywcze (o 1,5% r/r). Poza przemysłem zatrudnienie wzrosło w sekcjach administrowanie i działalność wspierająca (o 10,2% r/r), zakwaterowanie i gastronomia (o 8,6% r/r), transport i gospodarka magazynowa (o 7,0% r/r), informacja i komunikacja (o 5,9% r/r), handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 4,4% r/r) oraz budownictwo (o 2,1% r/r). Liczba bezrobotnych zarejestrowanych wyniosła w październiku 2017 r ,5 tys. i była o 238,5 tys. (18,2%) niższa niż przed rokiem. Stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 6,6% wobec 8,2% w tym samym okresie 2016 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w październiku 2017 r PLN, tj. o 7,4% więcej niż rok wcześniej. Wzrost średnich płac odnotowano w sekcjach przetwórstwo przemysłowe (o 7,8% r/r), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 8,6% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 6,6% r/r). 3 Ceny produkcji sprzedanej przemysłu ogółem oraz dla trzech głównych sekcji: górnictwo i wydobywanie, przetwórstwo przemysłowe oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz parę wodną i gorącą wodę są publikowane przez GUS z wyprzedzeniem w stosunku do informacji o cenach w poszczególnych działach przetwórstwa przemysłowego. 8

10 Przegląd gospodarczy Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w rynku pracy wzrost przeciętnych wynagrodzeń wystąpił w przedsiębiorstwach produkujących artykuły spożywcze (o 10,3% r/r), maszyny i urządzenia (o 9,3% r/r), wyroby z gumy i tworzyw sztucznych (o 9,1% r/r), meble (o 8,5% r/r), wyroby z metali (o 7,3% r/r), pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy (o 6,9% r/r) oraz wyroby z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 6,3% r/r). W przedsiębiorstwach pozaprzemysłowych wynagrodzenia wzrosły w sekcjach administrowanie i działalność wspierająca (o 9,1% r/r), budownictwo (o 8,5% r/r), handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 8,2% r/r), zakwaterowanie i gastronomia (o 7,8% r/r), transport i gospodarka magazynowa (o 7,2% r/r) oraz informacja i komunikacja (o 5,8% r/r). W okresie styczeń-październik 2017 r. dochody budżetu państwa wyniosły 295,0 mld PLN przy wydatkach na poziomie 292,4 mld PLN. Dochody były wyższe w stosunku do tego samego okresu poprzedniego roku o 9,8%, wydatki zaś niższe o 0,3%. Kwoty dochodów i wydatków stanowiły odpowiednio 90,7% oraz 76,0% planu założonego w ustawie budżetowej na 2017 r. Nadwyżka budżetowa po październiku 2017 r. ukształtował się na poziomie 2,7 mld PLN przy planowanym na ten rok deficycie w wysokości 59,3 mld PLN. W porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku wzrosły wpływy z podatków pośrednich do 192,1 mld PLN (o 15,9%), z podatku dochodowego od osób fizycznych do 42,3 mld PLN (o 8,5%) oraz z podatku dochodowego od osób prawnych do 24,7 mld PLN (o 12,4%). Biuletyn Informacyjny 10/2017 9

11 Rozdział 2 Rozdział 2 Przegląd monetarny W dniach 3 4 października 2017 r. odbyło się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie, tj.: stopa referencyjna 1,50% w skali rocznej, stopa lombardowa 2,50% w skali rocznej, stopa depozytowa 0,50% w skali rocznej, stopa redyskonta weksli 1,75% w skali rocznej. W październikowym okresie utrzymywania rezerwy obowiązkowej 4 średnie absolutne odchylenie stawki POLONIA od stopy referencyjnej wyniosło 20 punktów bazowych wobec 12 punktów bazowych w poprzednim miesiącu. Krótkoterminowa płynność sektora bankowego, liczona jako suma operacji podstawowych NBP, dostrajających oraz operacji depozytowo-kredytowych, wyniosła 77,5 mld PLN. W porównaniu z poprzednim okresem utrzymywania rezerwy obowiązkowej płynność zwiększyła się o 8,0 mld PLN. Średnie saldo operacji NBP osiągnęło wartość 75,9 mld PLN (w poprzednim miesiącu 68,5 mld PLN), w tym operacji podstawowych 74,7 mld PLN. W październikowym okresie utrzymywania rezerwy obowiązkowej banki składały w NBP depozyt na koniec dnia średnio w miesiącu na poziomie około 1,6 mld PLN wobec 1,0 mld PLN miesiąc wcześniej. W październiku 2017 r. średnie oprocentowanie kredytów złotowych dla przedsiębiorstw niefinansowych 5 spadło z 3,8% do 3,7%. Dla przedsiębiorców indywidualnych koszt zaciągniętych kredytów zmniejszył się z 6,2% do 5,4%. W przypadku kredytów złotowych dla gospodarstw domowych: z 7,7% do 7,8% wzrosło oprocentowanie kredytów konsumpcyjnych; na niezmienionym poziomie 4,4% pozostało średnie oprocentowanie kredytów mieszkaniowych. W porównaniu z poprzednim miesiącem uległo zmniejszeniu z 1,3% do 1,2% średnie oprocentowanie depozytów złotowych przedsiębiorstw. Oprocentowanie depozytów złotowych gospodarstw domowych utrzymało się na poziomie 1,5%. 4 Omawiany okres utrzymywania rezerwy obowiązkowej i rozliczenia wykonania płynności dotyczy przedziału czasowego od r. do r. 5 Oprocentowanie kredytów i depozytów dotyczy nowych i renegocjowanych umów. Szczegółowe informacje o sposobie wyliczania średniego oprocentowania kredytów i depozytów znajdują się na stronie www. nbp.pl, w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/statystyka stóp procentowych/ Nowa statystyka stóp procentowych, w pliku Instrukcja użytkownika statystyki stóp procentowych.pdf. Począwszy od danych za lipiec 2016 r. została poszerzona próba sprawozdawców statystki stóp procentowych. Ich liczebność wzrosła z dotychczasowych 16 do 25 banków. 10

12 Przegląd monetarny Wykres 2.1. Stopy rynku międzybankowego na tle podstawowych stóp NBP % 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0, Stawka POLONIA Stopa referencyjna WIBOR ON Stopa lombardowa WIBOR 3M Stopa depozytowa Wykres 2.2. Średnie oprocentowanie nowych złotowych umów depozytowych 2,00 % 1,75 1,50 1,25 1,00 X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe W październiku 2017 r. wartość pieniądza M3 wzrosła o 11,7 mld PLN (0,9%) do 1 287,7 mld PLN. Jego roczne tempo zwiększyło się o 0,3 pkt proc. do 5,7 %. Wpływ czynników nietransakcyjnych, związanych głównie ze zmianami kursu złotego względem głównych walut, oddziaływał w tym miesiącu w kierunku obniżenia stanu podaży pieniądza. Po skorygowaniu zmiany miesięcznej o wpływ zmian nietransakcyjnych pieniądz M3 wzrósł o 13,0 mld PLN 6. 6 Metoda wyliczania zmian transakcyjnych polega na wyeliminowaniu z różnicy stanów zmian o charakterze nietransakcyjnym, tj. wynikających z różnic kursów walutowych pomiędzy okresami sprawozdawczymi, zmian wyceny, reklasyfikacji i innych korekt, np. błędów w sprawozdaniach przesyłanych przez banki. Szczegółowy opis metodyki znajduje się na stronie w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji, w pliku Metodyka statystyki transakcji.pdf. Biuletyn Informacyjny 10/

13 Udział Rozdział 2 Wykres 2.3. Średnie oprocentowanie nowych złotowych umów kredytowych 12 % X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Kredyty dla gospodarstw domowych na cele konsumpcyjne Kredyty dla gospodarstw domowych na cele mieszkaniowe Kredyty dla przedsiębiorstw niefinansowych Wykres 2.4. Udział pieniądza gotówkowego w obiegu i zobowiązań bieżących sektorów krajowych w pieniądzu M3 na tle dynamiki pieniądza M1 i agregatu M3-M1 (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 120 % Dynamika X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X 58 M1 M3 M1 Udział gotówki i zobowiązań bieżących w M3 Tempo zmian pieniądza M1, tj. pieniądza o wysokim stopniu płynności, zwiększyło się o 0,8 pkt proc. do 12,9% r/r. Ujemne tempo zmian pozostałych składników pieniądza M3 uległo pogłębieniu o 0,7 pkt proc. do -6,2% r/r. W październiku 2017 r. wartość pieniądza gotówkowego w obiegu pozostała na poziomie 180,9 mld PLN. Jego roczne tempo zmian było niższe o 0,9 pkt proc. w porównaniu do poprzedniego miesiąca i wyniosło 8,4%. Wskaźnik płynności pieniądza M3, mierzony udziałem pieniądza M1, tj. gotówki w obiegu oraz depozytów i innych zobowiązań bieżących, w pieniądzu M3 zwiększył się o 0,4 pkt proc. do 66,5%. Wskaźnik płynności pieniądza M1, mierzony udziałem gotówki w obiegu w pieniądzu M1, spadł o 0,3 pkt proc. do 21,1%. 12

14 Wykres 2.5. Udział pieniądza gotówkowego w obiegu w pieniądzu M1 % 22,5 22,0 21,5 21,0 X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Wykres 2.6. Zobowiązania MIF wobec gospodarstw domowych i przedsiębiorstw niefinansowych zaliczane do pieniądza M3 (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Przedsiębiorstwa niefinansowe Gospodarstwa domowe Depozyty i inne zobowiązania zaliczane do pieniądza M3 wzrosły w październiku 2017 r. o 11,1 mld PLN (1,0%) do 1 096,5 mld PLN. Ich roczne tempo zmian zwiększyło się o 0,4 pkt proc. do 5,2% r/r. Przyrosty miesięczne odnotowano dla depozytów przedsiębiorstw niefinansowych (o 9,5 mld PLN, 3,8%), gospodarstw domowych (o 2,8 mld PLN, 0,4%) oraz instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych (o 0,3 mld PLN, 1,0%). Spadły natomiast depozyty instytucji samorządowych (o 0,7 mld PLN, 1,9%), pozostałych instytucji finansowych (o 0,6 mld PLN, 1,2%) oraz funduszy zabezpieczenia społecznego (o 0,1 mld PLN, 1,9%). Czynnikami zwiększającymi podaż pieniądza M3 w październiku 2017 r. były przyrosty zadłużenia netto instytucji rządowych szczebla centralnego (o 11,7 mld zł, 5,4%) oraz aktywów zagranicznych netto (o 9,8 mld zł, 4,3%). Ujemny wpływ na stan podaży pieniądza miał natomiast przyrost długoterminowych zobowiązań finansowych 7 (o 7,0 mld zł, 1,8%) 7 Długoterminowe zobowiązania finansowe obejmują depozyty i inne zobowiązania powyżej 2 lat, emisję dłużnych papierów wartościowych MIF z terminem pierwotnym powyżej 2 lat oraz kapitał i rezerwy. Biuletyn Informacyjny 10/

15 Rozdział 2 Wykres 2.7. Należności MIF od gospodarstw domowych i przedsiębiorstw niefinansowych (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Przedsiębiorstwa niefinansowe Gospodarstwa domowe Wykres 2.8. Należności MIF od gospodarstw domowych z tytułu kredytów i pożyczek (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Ogółem Mieszkaniowe Konsumpcyjne Wykres 2.9. Należności MIF od przedsiębiorstw z tytułu kredytów i pożyczek (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Ogółem Powyżej 1 roku do 5 lat włącznie Do 1 roku włącznie (z rachunkami bieżącymi) Powyżej 5 lat 14

16 Przegląd monetarny Wykres Relacja agregatów monetarnych oraz zadłużenia sektorów krajowych do PKB % VII-IX 2015 X-XII I-III IV-VI VII-IX 2016 X-XII I-III IV-VI 2017 VII-IX M1/PKB M3/PKB Zadłużenie/PKB oraz spadek należności monetarnych instytucji finansowych (MIF) od sektorów krajowych 8 (o 0,4 mld zł, 0,04%). Należności MIF 9 od przedsiębiorstw niefinansowych wzrosły w październiku 2017 r. o 1,9 mld PLN (0,6%) do 335,8 mld PLN. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej tej kategorii wyniosła 2,9 mld PLN. Roczne tempo zmian należności od przedsiębiorstw zwiększyło się o 0,3 pkt proc. do 6,1%. W porównaniu z tym samym miesiącem poprzedniego roku wzrosło zadłużenie z tytułu kredytów od 1 roku do 5 lat włącznie (o 14,8% r/r) oraz kredytów powyżej 5 lat (o 6,4% r/r). Spadło natomiast zadłużenie kredytowe do 1 roku włącznie wraz z zadłużeniem w rachunku bieżącym (o 2,1% r/r). Należności MIF od gospodarstw domowych spadły w październiku 2017 r. o 1,0 mld PLN (0,1%) do 676,8 mld PLN. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej tej kategorii wyniosła 2,8 mld PLN. Roczne tempo zmian należności od gospodarstw domowych zmniejszyło się o 0,5 pkt proc. do 2,8%. Zadłużenie kredytowe na cele mieszkaniowe wzrosło o 0,5% r/r. Tempo zmian zadłużenia z tytułu kredytów konsumpcyjnych wyniosło 5,4% r/r. Według danych dostępnych za III kwartał br. spadł stopień monetyzacji gospodarki krajowej. Relacja zasobów pieniądza M1 i M3 do PKB w ujęciu procentowym zmniejszyła się w okresie kwartału odpowiednio o 0,1 pkt proc. do 43,4% oraz o 0,4 pkt proc. do 65,6%. W tym okresie stosunek zadłużenia sektorów krajowych do PKB obniżył się o 0,3 pkt proc. do 57,3%. W październiku 2017 r. złoty 10 zyskał 1,4% w stosunku do euro, 2,7% do franka szwajcarskiego oraz 1,2% do funta brytyjskiego. Stracił natomiast nieznacznie, 0,03%, do dolara amerykańskiego. 8 Należności MIF od sektorów krajowych obejmują kategorię kredyty i inne należności oraz papiery wartościowe: dłużne oraz akcje i pozostałe udziały kapitałowe. Do sektorów krajowych zaliczono niemonetarne instytucje finansowe, przedsiębiorstwa niefinansowe, gospodarstwa domowe, instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych, instytucje samorządowe oraz fundusze ubezpieczeń społecznych. 9 Z wyłączeniem zadłużenia z tytułu wyemitowanych papierów wartościowych. 10 Zmiany kursowe liczone w okresie pomiędzy końcem września 2017 r. i końcem października 2017 r. w oparciu o bieżące kursy średnie NBP. Biuletyn Informacyjny 10/

17 Rozdział 3 Bilans płatniczy Polski w październiku 2017 r. Miesięczny bilans płatniczy został oszacowany przy wykorzystaniu danych z miesięcznych i kwartalnych sprawozdań polskich podmiotów uczestniczących w obrotach z zagranicą, z badań statystyki publicznej oraz z administracyjnych źródeł danych. Prezentowana wersja bilansu płatniczego ma charakter informacji wstępnej i może ulec zmianie. 3.1 Rachunek bieżący i kapitałowy Saldo rachunku bieżącego w październiku 2017 r. było dodatnie i wyniosło 2,5 mld PLN. Na jego wartość złożyły się dodatnie salda usług (6,9 mld PLN) i obrotów towarowych (2,6 mld PLN) oraz ujemne saldo dochodów pierwotnych (6,5 mld PLN) i dochodów wtórnych (0,5 mld PLN). W analogicznym miesiącu 2016 r. saldo rachunku bieżącego było ujemne i wyniosło 0,1 mld PLN. Łączne saldo rachunku bieżącego i kapitałowego w analizowanym miesiącu było dodatnie i wyniosło 5,0 mld PLN. W październiku br. oszacowana wartość eksportu towarów wyniosła 76,4 mld PLN, co oznacza wzrost w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku o 9,6 mld PLN, tj. o 14,3%. Największy wzrost eksportu zanotowano, podobnie jak w miesiącu poprzednim, w kategoriach: żywność, a także produkty przemysłu chemicznego, głównie leki oraz meble. Wartość importu towarów w październiku 2017 r., w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku, wzrosła o 7,8 mld PLN, tj. o 11,8% i wyniosła 73,9 mld PLN. Kategorią towarów, w której odnotowano największe wzrosty po stronie importu były paliwa i surowce. Nadwyżka w obrotach towarowych wyniosła 2,6 mld PLN. W analogicznym miesiącu 2016 r. saldo obrotów towarowych było również dodatnie i wyniosło 0,8 mld PLN. Przychody z tytułu eksportu usług wyniosły 19,8 mld PLN i w porównaniu do października 2016 r. wzrosły o 2,9 mld PLN, tj. o 17,5%. Wartość rozchodów wyniosła 12,9 mld PLN i wzrosła o 1,2 mld PLN, tj. o 10,5%. Na dodatnie saldo usług w wysokości 6,9 mld PLN złożyły się dodatnie salda pozostałych usług (2,8 mld PLN), usług transportowych (2,4 mld PLN) oraz podróży zagranicznych (1,7 mld PLN). Saldo dochodów pierwotnych było ujemne i wyniosło 6,5 mld PLN. W analogicznym miesiącu 2016 r. było ono również ujemne i wyniosło 6,0 mld PLN. O wysokości ujemnego salda dochodów pierwotnych zadecydowało przede wszystkim ujemne saldo dochodów z inwestycji (5,9 mld PLN). Dochody zagranicznych inwestorów bezpośrednich z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach wyniosły 5,3 mld PLN. Na pozycję tę złożyły się: dywidendy (1,0 mld PLN), reinwestowane zyski (3,5 mld PLN) oraz naliczone odsetki od instrumentów dłużnych (0,8 mld PLN). Na wysokość ujemnego salda dochodów z inwestycji wpłynęły również dochody nierezydentów z inwestycji portfelowych (1,2 mld PLN) oraz naliczone odsetki od pozostałych instrumentów dłużnych wykazywanych w pozosta- 16

18 Bilans płatniczy Polski w październiku 2017 r. Bilans płatniczy (w mln PLN) Dane skumulowane b X IX X XI 2015 XI 2016 X 2016 X 2017 a Rachunek bieżący Saldo obrotów towarowych Eksport Import Saldo usług Przychody Rozchody Saldo dochodów pierwotnych Przychody Rozchody Saldo dochodów wtórnych Przychody Rozchody Rachunek kapitałowy Przychody Rozchody Rachunek finansowy Inwestycje bezpośrednie aktywa Akcje i inne formy udziałów kapitałowych Instrumenty dłużne Inwestycje bezpośrednie pasywa Akcje i inne formy udziałów kapitałowych Instrumenty dłużne Inwestycje portfelowe aktywa Udziałowe papiery wartościowe Dłużne papiery wartościowe Inwestycje portfelowe pasywa Udziałowe papiery wartościowe s Dłużne papiery wartościowe Pozostałe inwestycje aktywa NBP Sektor rządowy Monetarne instytucje finansowe (z wyłączeniem NBP) Pozostałe sektory Pozostałe inwestycje pasywa NBP Sektor rządowy Monetarne instytucje finansowe (z wyłączeniem NBP) Pozostałe sektory Pochodne instrumenty finansowe Oficjalne aktywa rezerwowe Saldo błędów i opuszczeń a Dane wstępne. b Dane skumulowane są prezentowane krocząco w ujęciu 12 miesięcy. łych inwestycjach (0,7 mld PLN), w przeważającej części od otrzymanych przez polskie podmioty kredytów. Napływ środków z Unii Europejskiej wyniósł 2,8 mld PLN, z tego 2,5 mld PLN przypada na rachunek kapitałowy (w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Biuletyn Informacyjny 10/

19 Rozdział 3 Funduszu Spójności). Po uwzględnieniu zapłaconej składki (1,5 mld PLN) saldo transferów z Unią Europejską było dodatnie i wyniosło 1,4 mld PLN. 3.2 Rachunek finansowy Inwestycje nierezydentów w Polsce (pasywa) W październiku br. inwestycje nierezydentów w Polsce zwiększyły się o 5,8 mld PLN. Inwestycje bezpośrednie nierezydentów wzrosły o 6,7 mld PLN. Na wysokość tego salda wpłynęły przede wszystkim dodatnie reinwestycje zysków, które wyniosły 3,5 mld PLN oraz zwiększenie zobowiązań rezydentów z tytułu instrumentów dłużnych o 2,8 mld PLN. Wzrost zobowiązań z tytułu inwestycji nierezydentów w akcje i inne udziały wyniósł 0,4 mld PLN. Ujemne saldo zagranicznych inwestycji portfelowych wyniosło 0,6 mld PLN. Saldo dłużnych papierów wartościowych było ujemne i wyniosło 2,0 mld PLN. Nierezydenci zmniejszyli swoje inwestycje w obligacje Skarbu Państwa nominowane w PLN netto o 5,3 mld PLN. Spadek ten wynikał z przewagi wykupów nad nowymi emisjami obligacji SP. W tym samym czasie nierezydenci zakupili obligacje wyemitowane przez system bankowy zwiększając wartość swojego portfela o 3,6 mld PLN. Inwestycje nierezydentów w udziałowe papiery wartościowe wyniosły 1,4 mld PLN. Inwestycje nierezydentów w instrumenty ujęte w pozostałych inwestycjach zmniejszyły się o 0,3 mld PLN. Swoje zobowiązania z tego tytułu zmniejszył sektor bankowy o 0,7 mld PLN, przede wszystkim z tytułu kredytów długoterminowych oraz NBP o 0,6 mld PLN, głównie z powodu transakcji repo. Jednocześnie pozostałe sektory zwiększyły swoje zobowiązania z tytułu pozostałych inwestycji netto o 1,2 mld PLN głównie z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych Inwestycje polskich podmiotów za granicą (aktywa) Dodatnie saldo inwestycji rezydentów za granicą (wzrost aktywów) wyniosło 8,2 mld PLN. W inwestycjach bezpośrednich odnotowano wzrost aktywów (odpływ kapitału) w wysokości 1,1 mld PLN, przede wszystkim z tytułu instrumentów dłużnych. W inwestycjach portfelowych aktywa polskich podmiotów zwiększyły się o 0,7 mld PLN, przede wszystkim z tytułu zakupu dłużnych papierów wartościowych (1,0 mld PLN). Saldo pozostałych inwestycji było dodatnie i wyniosło 5,5 mld PLN. O jego wysokości zadecydował wzrost aktywów zagranicznych sektora bankowego o 4,9 mld PLN, głównie w postaci rachunków bieżących i lokat polskich banków w bankach zagranicznych. Aktywa pozostałych sektorów wzrosły o 1,2 mld PLN, w zdecydowanej części z tytułu lokat w bankach zagranicznych oraz udzielonych kredytów handlowych. Transakcje własne NBP oraz transakcje zrealizowane na rzecz klientów NBP spowodowały wzrost wartości aktywów rezerwowych o 1,3 mld PLN. Stan oficjalnych aktywów rezerwowych na koniec października 2017 r. wyniósł 404,2 mld PLN. 18

20 Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej Rozdział 4 Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej Uchwała nr 4/2017 r. Rady Polityki Pieniężnej z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2016 roku. Biuletyn Informacyjny 10/

21 Rozdział 5 Aneks statystyczny 5.1. Tabele Tabela Podstawowe dane statystyczne w cenach bieżących Produkcja sprzedana przemysłu Sprzedaż produkcji budowlano montażowej Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 w cenach stałych poprzedni miesiąc = 100 w cenach bieżących ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 w cenach stałych poprzedni miesiąc = 100 ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 grudzień poprzedniego roku = 100 Wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemysłu ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 mln PLN % % mln PLN % % % % % % % XII ,7 106,7 90, ,6 105,8 121,5 100,7 100,1 100,7 99,0 99,9 I ,9 104,2 103, ,2 96,1 36,0 100,5 100,1 100,1 99,0 100,0 II ,4 105,3 98, ,0 114,4 118,7 100,7 100,1 100,2 98,6 99,9 III ,7 105,5 109, ,6 117,4 124,2 100,7 100,1 100,3 98,7 99,8 IV ,3 105,5 97, ,7 112,2 103,2 100,3 100,0 100,2 99,3 99,8 V ,7 104,4 98, ,1 110,0 114,0 100,2 99,9 100,1 99,0 99,8 VI ,4 101,8 100, ,8 108,0 116,8 100,3 100,0 100,1 98,2 99,9 VII ,8 102,4 102, ,7 101,1 100,9 99,8 99,8 99,9 97,9 99,9 VIII ,6 98,1 91, ,9 96,4 94,6 99,7 99,6 99,5 98,5 100,3 IX ,1 104,2 116, ,4 105,6 119,8 99,7 100,0 99,4 98,4 100,0 X ,1 101,7 103, ,4 99,0 107,2 99,4 100,0 99,5 98,7 99,6 XI ,1 100,3 92, ,8 98,4 90,6 99,4 99,8 99,2 98,4 99,5 XII ,2 108,1 97, ,3 105,0 129,6 99,0 99,7 99,0 97,3 98,8 I ,3 101,6 96, ,5 101,3 34,8 98,6 99,8 99,8 97,2 99,9 II ,1 105,0 101, ,3 99,7 116,7 98,4 99,9 99,6 97,2 99,9 III ,8 108,8 113, ,1 102,9 128,2 98,5 100,2 99,8 97,5 100,1 IV ,5 102,4 92, ,0 108,5 108,7 98,9 100,4 100,3 97,3 99,6 V ,0 102,8 98, ,3 101,3 106,4 99,1 100,0 100,3 97,9 100,4 VI ,2 107,4 104, ,4 97,5 112,5 99,2 100,0 100,3 98,6 100,6 VII ,2 103,8 98, ,8 99,9 103,4 99,3 99,9 100,2 98,2 99,6 VIII ,1 105,3 92, ,0 104,8 99,2 99,4 99,6 99,9 97,3 99,3 IX ,0 104,0 115, ,1 97,5 111,6 99,2 99,7 99,6 97,2 99,9 X ,3 102,4 101, ,4 94,8 104,2 99,3 100,1 99,7 97,7 100,1 XI ,0 107,8 97, ,4 101,2 96,6 99,4 99,9 99,6 98,2 100,0 XII ,1 106,7 96, ,2 99,6 127,7 99,5 99,8 99,5 99,2 99,8 I ,6 101,3 91, ,4 91,4 31,9 99,1 99,5 99,5 98,8 99,5 II ,8 106,8 106, ,8 89,5 114,3 99,2 99,9 99,4 98,5 99,6 III ,2 100,7 107, ,8 84,2 120,6 99,1 100,1 99,5 98,1 99,7 IV ,6 106,0 96, ,4 85,1 109,9 98,9 100,3 99,8 98,8 100,3 V ,5 103,2 96, ,4 86,3 107,8 99,1 100,1 99,9 99,6 101,2 VI ,3 106,0 107, ,4 87,0 113,4 99,2 100,2 100,1 99,2 100,2 VII ,5 96,6 90, ,6 81,2 96,6 99,1 99,7 99,8 99,5 99,9 VIII ,2 107,5 103, ,2 79,5 97,2 99,2 99,8 99,5 99,9 99,6 IX ,0 103,2 110, ,0 84,7 118,7 99,5 100,0 99,5 100,2 100,3 X ,7 98,7 97, ,4 79,9 98,3 99,8 100,5 100,1 100,6 100,5 XI ,1 103,1 101, ,2 87,2 105,4 100,0 100,1 100,2 101,8 101,2 XII ,1 102,1 95, ,8 92,0 134,8 100,8 100,7 100,8 103,2 101,2 I ,5 109,1 98, ,2 102,1 35,4 101,7 100,4 100,4 104,0 100,3 II ,9 101,1 99, ,3 94,7 106,0 102,2 100,3 100,7 104,5 100,1 III ,5 111,1 117, ,4 117,2 149,3 102,0 99,9 100,7 104,8 99,9 IV ,8 99,4 86, ,5 104,3 97,9 102,0 100,3 100,9 104,2 99,8 V ,1 109,2 105, ,2 108,4 112,1 101,9 100,0 101,0 102,4 99,4 VI ,3 104,4 102, ,2 111,6 116,6 101,5 99,8 100,8 101,8 99,6 VII ,7 106,2 91, ,0 119,8 103,6 101,7 99,8 100,6 102,2 100,3 VIII ,6 108,7 105, ,2 123,5 100,2 101,8 99,9 100,5 103,0 100,4 IX ,7 104,2 105, ,8 115,3 110,8 102,2 100,4 100,9 103,2 100,5 X ,7 112,3 105, ,0 120,3 102,6 102,1 100,5 101,4 103,0 100,3 20

22 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Podstawowe dane statystyczne (cd.) Wskaźniki cen produkcji budowlano-montażowej ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 Pracujący w sektorze przedsiębiorstw ogółem Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ogółem Liczba bezrobotnych Stopa bezobocia Przeciętne wynagrodzenia miesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw dochody budżetu państwa Wyniki finansowe budżetu państwa wydatki budżetu państwa wynik budżetu państwa i saldo kredytów zagranicznych % % tys. osób tys. osób tys. osób % PLN mln PLN mln PLN mln PLN XII ,3 99, ,9 13, , , , ,4 I ,3 99, ,7 13, , , , ,5 II 98,4 99, ,9 13, , , , ,3 III 98,5 99, ,2 13, , , , ,0 IV 98,5 99, ,0 13, , , , ,1 V 98,6 100, ,7 12, , , , ,9 VI 98,7 100, ,5 12, , , , ,4 VII 98,8 100, ,5 11, , , , ,7 VIII 99,1 100, ,2 11, , , , ,1 IX 99,2 100, ,9 11, , , , ,8 X 99,3 100, ,8 11, , , , ,6 XI 99,4 99, ,8 11, , , , ,4 XII 99,2 99, ,2 11, , , , ,6 I ,5 99, ,6 11, , , , ,7 II 99,6 99, ,7 11, , , , ,0 III 99,7 100, ,6 11, , , , ,1 IV 99,7 100, ,2 11, , , , ,9 V 99,7 99, ,1 10, , , , ,4 VI 99,6 100, ,3 10, , , , ,1 VII 99,6 99, ,7 10, , , , ,3 VIII 99,4 99, ,5 9, , , , ,1 IX 99,4 99, ,4 9, , , , ,7 X 99,3 99, ,9 9, , , , ,7 XI 99,3 99, ,6 9, , , , ,2 XII 99,1 99, ,3 9, , , , ,9 I ,3 99, ,5 10, , , , ,1 II 99,3 99, ,7 10, , , , ,4 III 99,2 99, ,5 9, , , , ,1 IV 99,3 100, ,8 9, , , , ,3 V 99,4 100, ,9 9, , , , ,1 VI 99,5 100, ,5 8, , , , ,8 VII 99,6 100, ,5 8, , , , ,8 VIII 99,8 100, ,9 8, , , , ,3 IX 99,8 100, ,1 8, , , , ,5 X 99,9 100, ,0 8, , , , ,9 XI 100,0 100, ,6 8, , , , ,5 XII 100,2 100, ,2 8, , , , ,0 I ,3 100, ,1 8, , , , ,6 II 100,3 99, ,4 8, , , , ,7 III 100,4 100, ,2 8, , , , ,7 IV 100,4 100, ,7 7, , , , ,7 V 100,4 100, ,1 7, , , , ,0 VI 100,3 100, ,6 7, , , , ,7 VII 100,3 100, ,0 7, , , , ,4 VIII 100,4 100, ,1 7, , , , ,6 IX 100,7 100, ,1 6, , , , ,7 X 101,0 100, ,5 6, , , , ,4 Biuletyn Informacyjny 10/

23 Rozdział 5 Tabela Podstawowe dane statystyczne (cd.) przychody koszty uzyskania przychodów wynik finansowy brutto (saldo) Wyniki finansowe przedsiębiorstw obciążenia wyniku finansowego brutto wynik finansowy netto (saldo) wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności wskaźnik rentowności obrotu netto wskaźnik płynności II stopnia aktywa obrotowe ogółem należności i roszczenia z tytułu dostaw i usług zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług ogółem w tym przychody ze sprzedaży produktów ogółem w tym koszt własny sprzedanych produktów mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN % % % mln PLN mln PLN mln PLN XII , , , , , , ,4 95,5 3,8 96, , , ,8 I II III , , , , , , ,9 95,5 3,8 100, , , ,1 IV V VI , , , , , , ,0 95,3 3,9 100, , , ,5 VII VIII IX , , , , , , ,0 95,2 4,2 102, , , ,0 X XI XII , , , , , , ,6 95,7 3,7 102, , , ,8 I II III , , , , , , ,8 95,2 3,9 104, , , ,2 IV V VI , , , , , , ,6 94,7 4,5 101, , , ,6 VII VIII IX , , , , , , ,2 95,4 3,9 103, , , ,4 X XI XII , , , , , , ,1 95,7 3,6 101, , , ,9 I II III , , , , , , ,1 94,9 4,2 102, , , ,7 IV V VI , , , , , , ,4 94,3 4,9 101, , , ,3 VII VIII IX , , , , , , ,2 94,6 4,7 104, , , ,5 X XI XII , , , , , , ,1 95,0 4,2 102, , , ,6 I II III , , , , , , ,6 94,6 4,4 103, , , ,5 IV V VI , , , , , , ,1 94,3 4,9 101, , , ,5 VII VIII IX , , , , , , ,6 94,5 4,6 101, , , ,0 X

24 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Rynek finansowy podstawowe informacje stopa referencyjna stopa lombardowa Stopy procentowe NBP stopa depozytowa stopa redyskonta weksli stopa dyskonta weksli stopa rezerwy od wkładów złotowych płatnych na każde żądanie terminowych stopa rezerwy od wkładów w walutach obcych (równowartość w PLN) płatnych na każde żądanie Rezerwy obowiązkowe banków terminowych stopa rezerwy od środków uzyskanych z tytułu sprzedaży oprocentowanie papierów wartościowych z udzielonym obowiązkowej środków rezerwy przyrzeczeniem odkupu (repo) wielkość rezerwy obowiązkowej % % % % % % % % % % % mln PLN XII ,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,7 I ,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,4 II 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,3 III 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,8 IV 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,9 V 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,9 VI 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,1 VII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 VIII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 IX 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,1 X 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,0 XI 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,0 XII 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,7 I ,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,7 II 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,9 III 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,8 IV 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,8 V 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,8 VI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,0 VII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,5 VIII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,9 IX 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 X 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 XI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,3 XII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,2 I ,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,2 II 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,7 III 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,5 IV 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,5 V 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,3 VI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 VII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 VIII 1,50 2,50 0,50 1,75 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,9 IX 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,3 X 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 XI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,1 XII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,1 I ,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 II 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,7 III 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 IV 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,6 V 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,7 VI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,1 VII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,3 VIII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,4 IX 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,4 X 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a ,8 a Stopy redyskonta weksli; od 9 października 2014 r. stopy referencyjnej NBP. Biuletyn Informacyjny 10/

25 Rozdział 5 Tabela Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Przetargi na bony skarbowe liczba przetargów w ciągu miesiąca wartość bonów zaoferowanych do sprzedaży (w cenach nominalnych) popyt zgłoszony przez oferentów (w cenach nominalnych) sprzedaż bonów (w cenach nominalnych) średni ważony zysk z kupionych bonów stan na koniec miesiąca bonów pochodzących z przetagów i będących w obiegu (wg kosztów zakupu) mln PLN mln zł mln PLN % mln PLN XII ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 II 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 III 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 II 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 III 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I , , ,30 1, ,09 II , , ,00 1, ,07 III , , ,00 1, ,79 IV 0 0,00 0,00 0,00 0, ,79 V 0 0,00 0,00 0,00 0, ,79 VI 0 0,00 0,00 0,00 0, ,79 VII 0 0,00 0,00 0,00 0, ,79 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0, ,70 IX 0 0,00 0,00 0,00 0, ,72 X 0 0,00 0,00 0,00 0, ,72 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I , , ,00 1, ,08 II , , ,60 1, ,53 III 0 0,00 0,00 0,00 0, ,53 IV 0 0,00 0,00 0,00 0, ,53 V 0 0,00 0,00 0,00 0, ,53 VI 0 0,00 0,00 0,00 0, ,53 VII 0 0,00 0,00 0,00 0, ,53 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 24

26 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Przetargi na bony pieniężne NBP liczba przetargów w ciągu miesiąca wartość bonów zaoferowanych do sprzedaży (w cenach nominalnych) popyt zgłoszony przez oferentów (w cenach nominalnych) sprzedaż bonów (w cenach nominalnych) średni ważony zysk z kupionych bonów stan na koniec miesiąca bonów pochodzących z przetagów i będących w obiegu (wg kosztów zakupu) mln PLN mln PLN mln PLN % mln PLN XII , , ,90 2, ,77 I , , ,08 2, ,15 II , , ,86 2, ,52 III , , ,23 2, ,09 IV , , ,09 2, ,11 V , , ,93 2, ,22 VI , , ,79 2, ,85 VII , , ,34 2, ,35 VIII , , ,19 2, ,07 IX , , ,34 2, ,51 X , , ,65 2, ,91 XI , , ,04 2, ,96 XII , , ,46 2, ,65 I , , ,38 2, ,79 II , , ,14 2, ,38 III , , ,04 1, ,16 IV , , ,70 1, ,31 V , , ,03 1, ,94 VI , , ,73 1, ,12 VII , , ,11 1, ,93 VIII , , ,64 1, ,38 IX , , ,53 1, ,66 X , , ,65 1, ,49 XI , , ,13 1, ,79 XII , , ,82 1, ,32 I , , ,77 1, ,55 II , , ,77 1, ,73 III , , ,29 1, ,07 IV , , ,38 1, ,15 V , , ,55 1, ,88 VI , , ,40 1, ,53 VII , , ,04 1, ,70 VIII , , ,70 1, ,19 IX , , ,00 1, ,02 X , , ,20 1, ,19 XI , , ,00 1, ,44 XII , , ,67 1, ,83 I , , ,88 1, ,44 II , , ,80 1, ,74 III , , ,36 1, ,72 IV , , ,08 1, ,30 V , , ,50 1, ,22 VI , , ,30 1, ,50 VII , , ,41 1, ,38 VIII , , ,68 1, ,82 IX , , ,37 1, ,13 X , , ,00 1, ,44 Biuletyn Informacyjny 10/

27 Rozdział 5 Tabela Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Informacje o wynikach sesji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie liczba spółek na koniec miesiąca kapitalizacja na koniec miesiąca wskaźnik C/Z na koniec miesiąca WIG20 na koniec miesiąca WIG20 średni w miesiącu mwig40 na koniec miesiąca mwig40 średni w miesiącu swig80 na koniec miesiąca swig80 średni w miesiącu obroty w miesiącu wskaźnik obrotu mln PLN mln PLN % XII ,5 17, , , , , , , ,3 39,8 I ,0 17, , , , , , , ,0 41,4 II ,1 19, , , , , , , ,2 37,6 III ,1 17, , , , , , , ,2 46,6 IV ,2 16, , , , , , , ,1 30,6 V ,8 17, , , , , , , ,3 33,4 VI ,0 17, , , , , , , ,3 34,4 VII ,2 19, , , , , , , ,5 29,0 VIII ,3 20, , , , , , , ,0 35,8 IX ,1 21, , , , , , , ,3 37,6 X ,2 21, , , , , , , ,9 34,4 XI ,7 20, , , , , , , ,1 31,0 XII ,9 19, , , , , , , ,4 36,3 I ,6 20, , , , , , , ,1 40,1 II ,9 21, , , , , , , ,3 33,3 III ,9 22, , , , , , , ,1 37,8 IV ,6 22, , , , , , , ,3 34,1 V ,5 21, , , , , , , ,1 34,4 VI ,1 20, , , , , , , ,1 32,9 VII ,1 16, , , , , , , ,7 33,7 VIII ,5 15, , , , , , , ,5 38,1 IX ,8 19, , , , , , , ,3 35,7 X ,2 19, , , , , , , ,0 37,7 XI ,1 18, , , , , , , ,7 35,3 XII ,2 18, , , , , , , ,8 41,8 I ,7 16, , , , , , , ,8 39,1 II ,8 17, , , , , , , ,6 34,2 III ,1 41, , , , , , , ,2 39,2 IV ,2 44, , , , , , , ,6 30,1 V ,7 53, , , , , , , ,2 31,0 VI ,1 53, , , , , , , ,9 35,8 VII ,5 51, , , , , , , ,8 41,4 VIII ,3 37, , , , , , , ,9 34,5 IX ,7 35, , , , , , , ,1 37,4 X ,7 34, , , , , , , ,0 37,0 XI ,1 36, , , , , , , ,7 45,0 XII ,6 34, , , , , , , ,4 48,8 I ,5 33, , , , , , , ,0 44,6 II ,1 37, , , , , , , ,3 45,3 III ,0 20, , , , , , , ,8 44,2 IV ,7 20, , , , , , , ,2 41,9 V ,5 17, , , , , , , ,6 41,4 VI ,3 18, , , , , , , ,8 35,2 VII ,8 18, , , , , , , ,8 30,0 VIII ,5 17, , , , , , , ,4 31,1 IX ,0 17, , , , , , , ,4 33,1 X ,1 17, , , , , , , ,1 35,2 26

28 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Kursy dzienne PLN do USD i EUR Dni lipiec 2017 r. sierpień 2017 r. wrzesień 2017 r. październik 2017 r. kurs średni NBP relacja kurs średni NBP relacja kurs średni NBP relacja kurs średni NBP PLN/1 USD PLN/1 EUR USD/EUR PLN/1 USD PLN/1 EUR USD/EUR PLN/1 USD PLN/1 EUR USD/EUR PLN/1 USD PLN/1 EUR relacja USD/EUR 1 3,7062 4,2265 1,1404 3,5991 4,2548 1,1822 3,5693 4,2457 1,1895 3,6519 4,3091 1, ,7062 4,2265 1,1404 3,5863 4,2515 1,1855 3,5693 4,2457 1,1895 3,6726 4,3137 1, ,7196 4,2331 1,1381 3,5918 4,2538 1,1843 3,5693 4,2457 1,1895 3,6737 4,3105 1, ,7372 4,2428 1,1353 3,5702 4,2423 1,1883 3,5718 4,2570 1,1918 3,6597 4,3025 1, ,7471 4,2501 1,1342 3,5702 4,2423 1,1883 3,5642 4,2361 1,1885 3,6502 4,2985 1, ,7351 4,2388 1,1349 3,5702 4,2423 1,1883 3,5538 4,2446 1,1944 3,6799 4,3042 1, ,7068 4,2337 1,1421 3,5995 4,2469 1,1799 3,5511 4,2466 1,1959 3,6799 4,3042 1, ,7068 4,2337 1,1421 3,6027 4,2541 1,1808 3,5239 4,2511 1,2064 3,6799 4,3042 1, ,7068 4,2337 1,1421 3,6342 4,2638 1,1732 3,5239 4,2511 1,2064 3,6743 4,3121 1, ,7160 4,2348 1,1396 3,6432 4,2709 1,1723 3,5239 4,2511 1,2064 3,6468 4,2952 1, ,7235 4,2435 1,1397 3,6449 4,2851 1,1756 3,5293 4,2426 1,2021 3,6219 4,2836 1, ,7034 4,2432 1,1458 3,6449 4,2851 1,1756 3,5552 4,2511 1,1957 3,6000 4,2705 1, ,7133 4,2345 1,1404 3,6449 4,2851 1,1756 3,5627 4,2677 1,1979 3,6010 4,2603 1, ,6986 4,2194 1,1408 3,6278 4,2823 1,1804 3,5984 4,2837 1,1904 3,6010 4,2603 1, ,6986 4,2194 1,1408 3,6278 4,2823 1,1804 3,5863 4,2781 1,1929 3,6010 4,2603 1, ,6986 4,2194 1,1408 3,6435 4,2724 1,1726 3,5863 4,2781 1,1929 3,6004 4,2449 1, ,6767 4,2091 1,1448 3,6258 4,2541 1,1733 3,5863 4,2781 1,1929 3,5964 4,2313 1, ,6469 4,2032 1,1525 3,6459 4,2826 1,1746 3,5881 4,2835 1,1938 3,6006 4,2293 1, ,6486 4,2057 1,1527 3,6459 4,2826 1,1746 3,5821 4,2930 1,1985 3,5896 4,2381 1, ,6604 4,2117 1,1506 3,6459 4,2826 1,1746 3,5619 4,2769 1,2007 3,5966 4,2452 1, ,6320 4,2311 1,1650 3,6408 4,2747 1,1741 3,5975 4,2863 1,1915 3,5966 4,2452 1, ,6320 4,2311 1,1650 3,6334 4,2772 1,1772 3,5651 4,2746 1,1990 3,5966 4,2452 1, ,6320 4,2311 1,1650 3,6274 4,2767 1,1790 3,5651 4,2746 1,1990 3,6061 4,2359 1, ,6395 4,2413 1,1654 3,6329 4,2827 1,1789 3,5651 4,2746 1,1990 3,6031 4,2382 1, ,6519 4,2559 1,1654 3,6112 4,2600 1,1797 3,5866 4,2698 1,1905 3,6006 4,2370 1, ,6661 4,2611 1,1623 3,6112 4,2600 1,1797 3,6234 4,2820 1,1818 3,5939 4,2458 1, ,6366 4,2650 1,1728 3,6112 4,2600 1,1797 3,6650 4,3012 1,1736 3,6568 4,2520 1, ,6406 4,2617 1,1706 3,5736 4,2640 1,1932 3,6682 4,3166 1,1768 3,6568 4,2520 1, ,6406 4,2617 1,1706 3,5372 4,2661 1,2061 3,6519 4,3091 1,1800 3,6568 4,2520 1, ,6406 4,2617 1,1706 3,5678 4,2610 1,1943 3,6519 4,3091 1,1800 3,6430 4,2403 1, ,6264 4,2545 1,1732 3,5822 4,2618 1, ,6529 4,2498 1,1634 przeciętny w ciągu miesiąca 3,6805 4,2361 X 3,6127 4,2665 X 3,5799 4,2702 X 3,6303 4,2668 X Biuletyn Informacyjny 10/

29 Rozdział 5 Tabela Średnie oprocentowanie stanów umów złotowych Depozyty i inne zobowiązania w PLN Kredyty i inne należności w PLN Sektor Kategoria Termin nr gospodarstwa domowe i instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych przedsiębiorstwa niefinansowe gospodarstw domowych i instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych przedsiębiorstwa niefinansowe depozyty z terminem pierwotnym depozyty z terminem pierwotnym X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X bieżące 1 0,50 0,50 0,47 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 do 2 lat włącznie 2 1,58 1,56 1,56 1,6 1,5 1,5 1,5 1,4 1,4 1,4 1,4 1,4 1,5 powyżej 2 lat 3 2,23 2,22 2,22 2,2 2,2 2,2 2,2 2,2 2,2 2,3 2,3 2,3 2,3 ogółem 4 1,61 1,60 1,60 1,6 1,6 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 ogółem wraz z bieżącymi 5 1,02 1,00 0,98 1,0 1,0 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 bieżące 6 0,57 0,55 0,56 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 do 2 lat włącznie 7 1,52 1,53 1,49 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 powyżej 2 lat 8 1,58 1,62 1,61 1,6 1,6 1,6 np. np. np. np. np. np. np. ogółem 9 1,52 1,54 1,49 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 ogółem wraz z bieżącymi 10 0,99 0,97 0,93 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 terminowe ogółem 11 1,59 1,59 1,57 1,6 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 ogółem wraz z bieżącymi 12 1,01 1,00 0,97 1,0 1,0 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 kredyty na cele konsumpcyjne (bez kredytów o charakterze bieżącym) kredyty na nieruchomości mieszkaniowe pozostałe kredyty i inne należności kredyty z terminem pierwotnym kredyty odnawialne i w rachunku bieżącym 13 7,86 7,93 7,66 7,6 7,6 7,6 7,5 7,4 7,5 7,4 7,4 7,4 7,4 kredyty z tytułu kart kredytowych 14 7,97 7,93 7,77 7,8 7,5 7,5 7,1 7,4 7,3 7,4 7,4 7,3 7,3 do 1 roku włącznie 15 4,66 4,63 4,57 4,5 4,6 4,7 4,7 4,7 4,8 4,9 5,0 5,1 5,1 powyżej 1 roku do 5 lat włącznie 16 7,74 7,77 7,67 7,6 7,8 7,7 7,6 7,5 7,6 7,5 7,5 7,5 7,4 powyżej 5 lat 17 8,09 8,14 8,10 8,1 8,3 8,2 8,1 8,0 8,1 8,0 8,0 8,1 8,0 ogółem 18 7,90 7,94 7,88 7,9 8,1 8,0 7,9 7,8 7,9 7,8 7,7 7,8 7,8 do 1 roku włącznie 19 np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. do 5 lat włącznie 20 5,57 5,47 5,28 5,2 5,3 5,4 5,4 5,3 5,3 5,5 5,5 5,5 5,5 powyżej 5 lat 21 3,61 3,66 3,63 3,7 3,8 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 ogółem 22 3,62 3,68 3,64 3,7 3,8 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 3,7 do 1 roku włącznie 23 4,02 4,08 4,29 5,3 5,5 5,3 5,4 5,4 5,3 5,3 5,3 5,3 5,3 powyżej 1 roku do 5 lat włącznie 24 5,17 5,25 5,02 5,3 5,4 5,2 5,2 5,2 5,2 5,1 5,2 5,2 5,3 powyżej 5 lat 25 4,39 4,42 4,50 5,0 5,1 5,1 5,0 4,9 5,3 5,3 5,0 5,0 5,1 ogółem 26 4,54 4,58 4,60 5,1 5,2 5,1 5,1 5,0 5,3 5,2 5,1 5,1 5,1 ogółem wraz z bieżącymi 27 5,21 5,25 5,20 5,3 5,4 5,3 5,3 5,2 5,3 5,2 5,2 5,3 5,2 kredyty odnawialne i w rachunku bieżącym 28 3,44 3,47 3,38 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 kredyty z tytułu kart kredytowych 29 6,75 6,54 6,76 7,2 6,7 6,6 7,0 6,8 6,6 6,8 6,8 6,9 6,6 do 1 roku włącznie 30 3,31 3,35 3,27 3,3 3,3 3,3 3,3 3,3 3,3 3,3 3,3 3,4 3,3 powyżej 1 roku do 5 lat włącznie 31 3,83 3,86 3,79 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 3,9 3,8 3,8 3,8 3,8 powyżej 5 lat 32 3,95 3,99 3,96 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 ogółem 33 3,87 3,90 3,85 3,9 3,9 3,9 3,9 3,9 4,0 3,9 3,9 3,9 3,9 ogółem wraz z bieżącymi 34 3,74 3,78 3,72 3,8 3,8 3,7 3,7 3,8 3,8 3,7 3,7 3,7 3,7 ogółem wraz z bieżącymi 35 4,75 4,80 4,74 4,8 4,9 4,8 4,8 4,8 4,8 4,8 4,8 4,8 4,8 np. kategoria niepublikowana ze względu na wymogi poufności sprawozdawczej. UWAGA: Od lipca 2016 powiększona została grupa sprawozdawców statystyki stóp procentowych. 28

30 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Średnie oprocentowanie nowych i rengocjowanych umów złotowych Depozyty i inne zobowiązania w PLN Kredyty i inne należności w PLN Sektor Kategoria Termin nr gospodarstwa domowe i instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych przedsiębiorstwa niefinansowe gospodarstwa domowe i instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych przedsiębiorstwa niefinansowe depozyty z terminem pierwotnym depozyty z terminem pierwotnym kredyty na cele konsumpcyjne (bez kredytów o charakterze bieżącym) kredyty na nieruchomości mieszkaniowe kredyty dla przedsiębiorców indywidualnych pozostałe kredyty i inne należności bez przedsiębiorców indywidualnych kredyty o wysokości do 1 miliona zł włącznie kredyty o wysokości od 1 do 4 milionów zł włącznie kredyty o wysokości powyżej 4 milionów zł X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X do 1 miesiąca włącznie 1 1,27 1,22 1,1 1,2 1,2 1,2 1,1 1,0 1,0 1,1 1,0 1,0 1,1 pow. 1 miesiąca do 3 miesięcy wł. 2 1,88 1,79 1,7 1,7 1,7 1,6 1,6 1,6 1,5 1,6 1,6 1,6 1,7 pow. 3 miesięcy do 6 miesięcy wł. 3 1,68 1,63 1,6 1,7 1,7 1,6 1,6 1,5 1,6 1,7 1,8 1,7 1,6 pow. 6 miesięcy do 1 roku wł. 4 1,79 1,70 1,7 1,7 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,7 1,6 1,7 powyżej 1 roku 5 1,29 1,41 1,7 1,3 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,3 1,4 1,2 ogółem 6 1,62 1,56 1,5 1,5 1,5 1,5 1,4 1,4 1,4 1,4 1,5 1,5 1,5 do 1 miesiąca włącznie 7 1,16 1,13 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,2 1,1 1,1 1,1 pow. 1 miesiąca do 3 miesięcy wł. 8 1,55 1,55 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,6 1,5 1,5 pow. 3 miesięcy do 6 miesięcy wł. 9 1,73 1,72 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 pow. 6 miesięcy do 1 roku wł. 10 1,72 1,87 1,8 1,8 1,7 1,8 1,7 1,7 1,7 1,5 1,8 1,7 1,6 11 1,79 1,75 1,6 1,6 1,6 np. np. np. np. np. np. np. np. ogółem 12 1,29 1,26 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,3 1,2 1,3 1,2 1,3 1,2 ogółem 13 1,42 1,38 1,3 1,3 1,3 1,3 1,3 1,3 1,3 1,4 1,3 1,3 1,3 stopa zmienna i stała do 3 miesięcy wł. 14 8,67 8,62 8,3 8,5 8,4 8,3 8,4 8,5 8,4 8,6 8,6 8,5 8,5 stopa stała od 3 miesięcy do 1 roku wł. 15 3,05 2,82 2,51 2,9 3,2 3,2 2,9 3,2 3,4 3,6 3,8 3,7 3,4 stopa stała od 1 roku do 5 lat wł. 16 6,52 6,39 6,28 6,4 6,6 6,3 6,0 6,5 6,5 6,3 6,3 5,7 6,0 stopa stała powyżej 5 lat 17 7,84 8,06 8,44 8,3 8,3 8,2 8,1 8,3 8,3 8,3 8,2 8,2 8,4 ogółem 18 7,79 7,73 7,51 7,8 7,8 7,7 7,7 7,9 7,8 7,8 7,9 7,7 7,8 rzeczywista stopa procentowa 19 15,70 15,24 14,93 14,77 14,52 14,28 14,25 14,7 14,58 14,8 14,8 14,5 14,1 stopa zmienna i stała do 3 mies. wł. 20 4,56 4,49 4,52 4,5 4,6 4,5 4,5 4,5 4,4 4,4 4,4 4,5 4,5 stopa stała od 3 mies. do 1 roku wł. 21 np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. stopa stała powyżej 1 roku 22 np. np. np. np. - np. np. np. np. np. np. np. np. ogółem 23 4,45 4,39 4,41 4,4 4,5 4,4 4,4 4,4 4,3 4,4 4,4 4,4 4,4 rzeczywista stopa procentowa 24 4,68 4,61 4,60 4,6 4,7 4,6 4,6 4,6 4,5 4,6 4,6 4,6 4,6 stopa zmienna i stała do 3 mies. wł. 25 5,67 5,53 5,67 6,0 6,2 5,9 5,9 6,2 5,5 5,8 5,8 6,3 5,4 stopa stała od 3 mies. do 1 roku wł. 26 np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. stopa stała powyżej 1 roku 27 np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. ogółem 28 5,36 5,20 5,36 5,5 5,8 5,5 5,6 5,9 5,2 5,6 5,7 6,2 5,4 stopa zmienna i stała do 3 mies. wł. 29 5,49 6,18 6,08 5,7 6,3 6,1 5,4 5,5 5,0 5,4 5,5 5,4 5,1 stopa stała od 3 mies. do 1 roku wł. 30 np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. stopa stała powyżej 1 roku 31 np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. ogółem 32 5,49 6,14 6,06 5,7 6,2 6,1 5,3 5,4 5,0 5,3 5,4 5,3 5,1 ogółem 33 6,28 6,25 6,19 6,3 6,3 6,2 6,2 6,3 6,1 6,2 6,3 6,4 6,2 stopa zmienna i stała do 3 mies. wł. 34 3,50 3,36 3,29 3,4 3,3 3,4 3,4 3,3 3,4 3,4 3,3 3,3 3,3 stopa stała od 3 mies. do 1 roku wł. 35 3,50 3,44 3,37 3,7 3,4 3,7 4,1 3,5 3,5 3,3 3,4 3,5 3,5 stopa stała powyżej 1 roku 36 2,45 np. 2,53 np. 2,9 3,7 3,2 2,7 3,1 3,1 np. 3,9 4,3 ogółem 37 3,49 3,36 3,29 3,4 3,3 3,4 3,4 3,3 3,4 3,4 3,3 3,3 3,4 stopa zmienna i stała do 1 roku o terminie pierwotnym powyżej 1 roku ,95 3,90 3,91 4,0 3,7 3,8 3,8 3,7 3,8 3,9 3,7 3,6 3,9 stopa zmienna i stała do 3 mies. wł. 39 4,02 3,77 3,85 3,4 3,5 3,5 3,6 3,6 3,9 4,2 3,9 4,0 4,0 stopa stała od 3 mies. do 1 roku wł. 40 np. np. 3,61 np. 3,5 3,5 np. 3,4 3,3 3,5 3,4 3,8 np. stopa stała powyżej 1 roku 41 3,30 np. np. np. np. np. np. 3,3 np. np. np. np. np. ogółem 42 3,99 3,72 3,82 3,4 3,5 3,5 3,6 3,6 3,9 4,2 3,9 4,0 4,0 stopa zmienna i stała do 1 roku o terminie pierwotnym powyżej 1 roku ,83 4,47 4,17 3,8 3,9 3,9 4,4 3,9 4,6 4,9 4,4 4,3 4,3 stopa zmienna i stała do 3 mies. wł. 44 3,92 3,61 3,68 3,9 4,1 4,1 4,1 3,8 3,9 3,6 4,1 4,2 4,0 stopa stała od 3 mies. do 1 roku wł. 45 np. np. np. 4,0 np. 3,1 np. np. 4,1 4,1 np. 4,8 np. stopa stała powyżej 1 roku 46 np. np. np. np. 4,3 np. np. np. np. 3,3 np. np. np. ogółem 47 3,82 3,56 3,68 4,0 4,1 4,0 4,1 3,8 3,9 3,7 3,9 4,2 4,0 stopa zmienna i stała do 1 roku o terminie pierwotnym powyżej 1 roku ,03 3,87 3,89 4,2 4,3 4,1 4,3 3,8 4,0 3,8 4,0 4,2 4,2 1 ogółem 49 3,72 3,50 3,57 3,6 3,7 3,7 3,8 3,6 3,8 3,6 3,7 3,8 3,7 ogółem 50 5,13 4,89 4,85 5,1 5,2 5,0 5,0 5,2 4,8 5,0 5,1 5,2 5,1 np. kategoria niepublikowana ze względu na wymogi poufności sprawozdawczej. UWAGA: Od lipca 2016 powiększona została grupa sprawozdawców statystyki stóp procentowych. Biuletyn Informacyjny 10/

31 Rozdział 5 Tabela Średnie oprocentowanie nowych i rengocjowanych umów denominowanych w EUR Sektor Kategoria Termin nr X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X bieżące a 1 0,02 0,02 0,02 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 gospodarstwa domowe i nstytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych depozyty z terminem pierwotnym do 1 miesiąca włącznie 2 np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. np. pow. 1 miesiąca do 3 miesięcy wł. 3 0,37 0,34 0,32 0,3 0,3 0,2 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,3 pow. 3 miesięcy do 6 miesięcy wł. 4 0,37 0,27 0,33 0,3 0,3 0,3 0,2 0,3 0,3 0,2 0,3 0,2 0,3 pow. 6 miesięcy do 1 roku wł. 5 0,49 0,48 0,44 0,4 0,4 0,3 0,3 0,3 0,4 0,3 0,3 0,3 0,3 powyżej 1 roku 6 0,23 0,32 0,56 0,9 0,5 0,8 0,3 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,3 Depozyty i inne zobowiązania w EUR ogółem 7 0,37 0,35 0,34 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 0,3 0,2 0,2 bieżące a 8 0,02 0,02 0,01 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 do 1 miesiąca włącznie 9 0,02 0,02 0,02 0,0 0,0 0,0 np. np. np. np. np. np. np. przedsiębiorstwa niefinansowe depozyty z terminem pierwotnym pow. 1 miesiąca do 3 miesięcy wł. 10 0,10 0,07 np. 0,0 np. np. 0,0 0,0 np. 0,0 np. 0,0 0,0 pow. 3 miesięcy do 6 miesięcy wł. 11 0,20 np. 0,10 0,1 np. np. np. 0,1 0,1 0,1 0,1 np. 0,1 pow. 6 miesięcy do 1 roku wł. 12 np. np. np. np. 0,1 0,5 0,0 0,1 0,2 0,1 0,2 0,1 0,1 powyżej 1 roku 13 0,15 np. np. 0,0 np. np. np. np. 0,1 np. 0,0 np. np. ogółem 14 0,04 0,04 0,04 0,0 0,0 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 np. 0,0 ogółem bez bieżących 15 0,10 0,13 0,09 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 kredyty odnawialne i w rachunku bieżącym a 16 1,84 1,71 1,74 1,7 1,7 1,7 1,9 1,9 1,8 1,8 1,7 1,8 1,8 gospodarstwa domowe i instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych kredyty na cele konsumpcyjne (bez kredytów o charakterze bieżącym) kredyty na cele mieszkaniowe ogółem 17 np. np. 2,89 5,4 np. np. np. 3,7 np. np. np. np. np. rzeczywista stopa procentowa 18 np. np. 3,15 5,6 np. np. np. 3,9 np. np. np. np. np. ogółem 19 3,49 3,66 3,64 3,5 3,4 3,4 4,1 4,0 4,0 4,3 4,0 4,2 4,4 rzeczywista stopa procentowa 20 3,75 3,88 4,06 3,8 3,7 3,7 4,6 4,3 4,3 4,5 4,2 4,3 4,5 Kredyty i inne należności w EUR pozostałe kredyty i inne należności 21 2,10 1,43 2,13 1,9 1,9 1,8 1,9 1,7 1,5 1,8 1,6 1,7 2,0 ogółem (bez kredytów o charakterze bieżącym) 22 3,11 2,88 2,66 3,1 2,8 2,9 3,2 2,9 1,9 2,2 2,9 2,8 3,3 kredyty odnawialne i w rachunku bieżącym a 23 1,46 1,48 1,44 1,4 1,4 1,4 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 przedsiębiorstwa niefinansowe umowy o wartości do 1 mln EUR włącznie 24 1,53 1,44 1,32 1,5 1,3 1,4 1,4 1,3 1,3 1,4 1,3 1,4 1,4 powyżej 1 mln EUR 25 1,47 2,08 1,84 1,8 1,4 1,6 1,9 1,5 2,3 2,3 2,1 2,3 2,3 ogółem (bez kredytów o charakterze bieżącym) 26 1,48 1,96 1,76 1,8 1,4 1,6 1,8 1,5 2,2 2,1 1,9 2,0 2,1 ogółem (bez kredytów o charakterze bieżącym) 27 1,56 1,99 1,80 1,8 1,4 1,6 1,8 1,5 2,2 2,1 1,9 2,1 2,2 a Kategoria, której oprocentowanie zostało uzyskane wg metodyki stosowanej dla stanów wszystkich umów. Nie jest ona uwzględniana w kategoriach ogółem. np. kategoria niepublikowana ze względu na wymogi poufności sprawozdawczej UWAGA: Od lipca 2016 powiększona została grupa sprawozdawców statystyki stóp procentowych. 30

32 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Liczba rachunków prowadzonych przez banki komercyjne na dzień r. Rodzaj rachunku 30 września 2017 rezydent nierezydent suma Osoby prywatne Depozyty złotowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Depozyty walutowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Rolnicy indywidualni i przedsiębiorcy indywidualni Depozyty złotowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Depozyty walutowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Pozostałe instytucje finansowe, przedsiębiorstwa niefinansowe i instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Depozyty złotowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Depozyty walutowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Instytucje rządowe i samorządowe Depozyty złotowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Depozyty walutowe Depozyty bieżące w tym - z dostępem przez internet/pc w tym - depozyty bieżące rozliczeniowe w tym - z dostępem przez internet/pc Depozyty terminowe Biuletyn Informacyjny 10/

33 Rozdział 5 Tabela Bilans NBP (stan w mln PLN) Aktywa Kredyty i inne należności od podmiotów krajowych pozostałe monetarne instytucje finansowe sektor instytucji rządowych i samorządowych pozostałe sektory krajowe 1 Dłużne papiery wartościowe pozostałe monetarne instytucje finansowe sektor instytucji rządowych i samorzą dowych pozostałe sektory krajowe 1 Udziały/ jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego Akcje i pozostałe udziały kapitałowe oraz udziały/ jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych niebędących funduszami rynku pieniężnego pozostałe monetarne instytucje finansowe Aktywa zagraniczne XII ,0 0,0 0,0 24,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,1 216, ,2 I ,7 0,0 0,0 23,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,5 325, ,0 II 23,6 0,0 0,0 23,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,8 304, ,2 III 23,4 0,0 0,0 23,4 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,6 307, ,4 IV 24,0 0,0 0,0 24,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,6 247, ,2 V 23,9 0,0 0,0 23,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,6 462, ,6 VI 23,9 0,0 0,0 23,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,0 378, ,3 VII 24,1 0,0 0,0 24,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,9 309, ,4 VIII 24,2 0,0 0,0 24,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,1 263, ,8 IX 23,8 0,0 0,0 23,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,8 941, ,2 X 23,6 0,0 0,0 23,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,3 295, ,8 XI 22,9 0,0 0,0 22,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , , , ,6 XII 22,5 0,0 0,0 22,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,6 241, ,5 I ,0 0,0 0,0 22,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,1 408, ,6 II 21,9 0,0 0,0 21,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , ,7 854, ,9 III 21,8 0,0 0,0 21,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , , , ,8 IV 21,8 0,0 0,0 21,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , , , ,1 V 21,8 0,0 0,0 21,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , , , ,9 VI 21,8 0,0 0,0 21,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53,8 0,0 53, , , , ,7 VII 22,0 0,0 0,0 22,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,7 VIII 271,6 250,0 0,0 21,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,6 IX 471,5 450,0 0,0 21,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,9 X 471,0 450,0 0,0 21,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,8 XI 394,1 373,2 0,0 20,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,6 XII 201,1 180,5 0,0 20,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,2 525, ,0 I ,7 208,6 0,0 20,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,2 329, ,7 II 192,0 0,0 0,0 192,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,1 333, ,5 III 178,0 0,0 0,0 178,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,9 216, ,5 IV 590,9 416,1 0,0 174,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,7 276, ,2 V 172,8 0,0 0,0 172,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,0 213, ,0 VI 170,5 0,0 0,0 170,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,8 583, ,1 VII 167,4 0,0 0,0 167,4 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,0 VIII 166,1 0,0 0,0 166,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,2 IX 163,9 0,0 0,0 163,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,0 X 163,3 0,0 0,0 163,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,5 XI 156,3 0,0 0,0 156,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,0 XII 153,7 0,0 0,0 153,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,0 292, ,0 I ,5 0,0 0,0 152,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,0 II 151,2 0,0 0,0 151,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , ,0 788, ,3 III 150,6 0,0 0,0 150,6 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,6 IV 149,9 0,0 0,0 149,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,9 V 149,4 0,0 0,0 149,4 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,1 VI 148,0 0,0 0,0 148,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,2 VII 146,2 0,1 0,0 146,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,2 VIII 145,5 0,0 0,0 145,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,9 IX 144,7 0,0 0,0 144,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,7 X 144,2 0,0 0,0 144,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 128,8 0,0 128, , , , ,6 1 Niemonetarne instytucje finansowe oraz sektor niefinansowy. 2 Z wyłączeniem aktywów trwałych finansowych ujętych w kolumnie 8. pozostałe sektory krajowe 1 Aktywa trwałe 2 Pozostałe aktywa Aktywa ogółem 32

34 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans NBP (stan w mln PLN) (cd.) Pasywa Pieniądz gotówkowy w obiegu Depozyty i inne zobowiązania wobec podmiotów krajowych pozostałe monetarne instytucje finansowe instytucje rządowe szczebla centralnego pozostałe sektory krajowe 1 Emisja dłużnych papierów wartościowych Kapitały i rezerwy Pasywa zagraniczne Pozostałe pasywa Pasywa ogółem XII , , , , , , , ,0 701, ,4 I , , , ,5 946, , , ,1 598, ,9 II , , , ,6 907, , , ,0 611, ,3 III , , , ,9 785, , , ,1 681, ,3 IV , , , ,9 930, , , ,4 659, ,3 V , , , ,8 812, , , ,9 703, ,7 VI , , , ,6 868, , , ,3 650, ,2 VII , , , ,1 900, , , ,2 589, ,3 VIII , , , ,9 829, , , ,2 692, ,8 IX , , , ,9 893, , , , , ,2 X , , , , , , , ,5 613, ,7 XI , , , ,8 941, , , ,0 903, ,7 XII , , , , , , , , , ,5 I , , , ,3 807, , , ,5 827, ,6 II , , , ,3 783, , , , , ,0 III , , , ,7 684, , , ,1 822, ,9 IV , , , ,3 785, , , ,0 874, ,1 V , , , ,0 637, , , ,9 782, ,0 VI , , , ,6 610, , , ,7 731, ,6 VII , , , ,6 725, , , ,9 884, ,7 VIII , , , ,0 623, , , ,8 563, ,8 IX , , , ,2 658, , , , , ,9 X , , , ,8 843, , , ,8 915, ,9 XI , , , ,7 763, , , ,4 774, ,6 XII , , , , , , , , , ,1 I , , , ,0 833, , , ,6 826, ,6 II , , , ,9 791, , , ,6 671, ,5 III , , , ,9 602, , , ,3 719, ,5 IV , , , ,9 752, , , ,7 857, ,1 V , , , ,1 598, , , , , ,0 VI , , , ,9 593, , , ,4 779, ,1 VII , , , ,1 756, , , ,8 918, ,0 VIII , , , ,6 630, , , ,6 641, ,3 IX , , , ,8 652, , , ,9 654, ,0 X , , , ,1 835, , , ,9 623, ,5 XI , , , ,5 681, , , ,3 893, ,1 XII , , , , , , , , , ,1 I , , , ,6 823, , , ,2 606, ,0 II , , , ,7 849, , , ,5 631, ,3 III , , , ,2 579, , , , , ,5 IV , , , ,6 813, , , ,5 816, ,9 V , , , ,6 597, , , ,1 782, ,0 VI , , , ,9 670, , , ,9 587, ,2 VII , , , ,0 776, , , ,7 561, ,2 VIII , , , ,6 660, , , ,1 603, ,9 IX , , , ,4 710, , , ,3 637, ,7 X , , , ,9 949, , , ,1 606, ,6 1 Niemonetarne instytucje finansowe, instytucje samorządowe, fundusze ubezpieczeń społecznych oraz sektor niefinansowy. Biuletyn Informacyjny 10/

35 Rozdział 5 Tabela Bilans zagregowany pozostałych monetarnych instytucji finansowych (stan w mln PLN) Aktywa Gotówka w kasach Kredyty i inne należności od podmiotów krajowych monetarne instytucje finansowe sektor instytucji rządowych i samorządowych pozostałe sektory krajowe 1 Dłużne papiery wartościowe monetarne instytucje finansowe sektor instytucji rządowych i samorządowych pozostałe sektory krajowe XII , , , , , , , , ,6 I , , , , , , , , ,8 II 9 546, , , , , , , , ,4 III 9 656, , , , , , , , ,2 IV , , , , , , , , ,2 V 9 871, , , , , , , , ,9 VI , , , , , , , , ,2 VII , , , , , , , , ,8 VIII , , , , , , , , ,0 IX , , , , , , , , ,5 X , , , , , , , , ,2 XI 9 869, , , , , , , , ,9 XII , , , , , , , , ,9 I , , , , , , , , ,6 II 9 747, , , , , , , , ,2 III , , , , , , , , ,2 IV , , , , , , , , ,7 V , , , , , , , , ,4 VI , , , , , , , , ,8 VII , , , , , , , , ,9 VIII , , , , , , , , ,7 IX , , , , , , , , ,7 X , , , , , , , , ,3 XI , , , , , , , , ,7 XII , , , , , , , , ,6 I , , , , , , , , ,7 II , , , , , , , , ,2 III , , , , , , , , ,5 IV , , , , , , , , ,2 V , , , , , , , , ,2 VI , , , , , , , , ,4 VII , , , , , , , , ,2 VII , , , , , , , , ,4 IX , , , , , , , , ,2 X , , , , , , , , ,8 XI , , , , , , , , ,4 XII , , , , , , , , ,1 I , , , , , , , , ,6 II , , , , , , , , ,7 III , , , , , , , , ,6 IV , , , , , , , , ,0 V , , , , , , , , ,0 VI , , , , , , , , ,8 VII , , , , , , , , ,5 VIII , , , , , , , , ,5 IX , , , , , , , , ,6 X , , , , , , , , ,1 1 Niemonetarne instytucje finansowe oraz sektor niefinansowy. 34

36 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans zagregowany pozostałych monetarnych instytucji finansowych (stan w mln PLN) (cd.) Aktywa Udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego Akcje i pozostałe udziały kapitałowe oraz udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych niebędących funduszami rynku pieniężnego monetarne instytucje finansowe pozostałe sektory krajowe 1 Aktywa zagraniczne Aktywa trwałe 2 Pozostałe aktywa Aktywa ogółem XII , , , , , , , ,2 I , , , , , , , ,6 II 0, , , , , , , ,9 III 0, , , , , , , ,8 IV 0, , , , , , , ,0 V 0, , , , , , , ,3 VI 0, , , , , , , ,3 VII 0, , , , , , , ,5 VIII 0, , , , , , , ,5 IX 0, , , , , , , ,8 X 0, , , , , , , ,2 XI 0, , , , , , , ,3 XII 0, , , , , , , ,5 I , , , , , , , ,4 II 0, , , , , , , ,9 III 0, , , , , , , ,0 IV 0, , , , , , , ,2 V 0, , , , , , , ,4 VI 0, , , , , , , ,3 VII 0, , , , , , , ,2 VIII 0, , , , , , , ,7 IX 0, , , , , , , ,9 X 0, , , , , , , ,2 XI 0, , , , , , , ,5 XII 0, , , , , , , ,3 I , , , , , , , ,3 II 0, , , , , , , ,5 III 0, , , , , , , ,3 IV 0, , , , , , , ,0 V 0, , , , , , , ,3 VI 0, , , , , , , ,2 VII 0, , , , , , , ,1 VIII 0, , , , , , , ,5 IX 0, , , , , , , ,0 X 0, , , , , , , ,1 XI 0, , , , , , , ,2 XII 0, , , , , , , ,3 I , , , , , , , ,0 II 0, , , , , , , ,2 III 0, , , , , , , ,6 IV 0, , , , , , , ,8 V 0, , , , , , , ,9 VI 0, , , , , , , ,1 VII 0, , , , , , , ,7 VIII 0, , , , , , , ,9 IX 0, , , , , , , ,0 X 0, , , , , , , ,9 1 Niemonetarne instytucje finansowe oraz sektor niefinansowy. 2 Z wyłączeniem aktywów trwałych finansowych ujętych w kolumnie 10. Biuletyn Informacyjny 10/

37 Rozdział 5 Tabela Bilans zagregowany pozostałych monetarnych instytucji finansowych (stan w mln PLN) (cd.) Pasywa Depozyty i inne zobowiązania wobec podmiotów krajowych monetarne instytucje finansowe instytucje rządowe szczebla centralnego pozostałe sektory krajowe 1 bieżące terminowe operacje z przyrzeczeniem odkupu XII , , , , , , ,5 I , , , , , , ,6 II , , , , , , ,2 III , , , , , , ,2 IV , , , , , , ,1 V , , , , , , ,4 VI , , , , , , ,6 VII , , , , , , ,0 VIII , , , , , , ,0 IX , , , , , , ,4 X , , , , , , ,5 XI , , , , , , ,6 XII , , , , , , ,3 I , , , , , , ,6 II , , , , , , ,3 III , , , , , , ,2 IV , , , , , , ,0 V , , , , , , ,2 VI , , , , , , ,9 VII , , , , , , ,9 VIII , , , , , , ,1 IX , , , , , , ,8 X , , , , , , ,7 XI , , , , , , ,8 XII , , , , , , ,1 I , , , , , , ,5 II , , , , , , ,0 III , , , , , , ,3 IV , , , , , , ,6 V , , , , , , ,5 VI , , , , , , ,7 VII , , , , , , ,1 VIII , , , , , , ,2 IX , , , , , , ,1 X , , , , , , ,6 XI , , , , , , ,5 XII , , , , , , ,6 I , , , , , , ,1 II , , , , , , ,8 III , , , , , , ,4 IV , , , , , , ,0 V , , , , , , ,9 VI , , , , , , ,6 VII , , , , , , ,6 VIII , , , , , , ,2 IX , , , , , , ,3 X , , , , , , ,3 1 Niemonetarne instytucje finansowe, instytucje samorządowe, fundusze ubezpieczeń społecznych oraz sektor niefinansowy. 36

38 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans zagregowany pozostałych monetarnych instytucji finansowych (stan w mln PLN) (cd.) Pasywa Emisja udziałów/jednostek uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego Emisja dłużnych papierów wartościowych Kapitał i rezerwy Pasywa zagraniczne Pozostałe pasywa Pasywa ogółem XII , , , , , ,4 I , , , , , ,5 II 0, , , , , ,7 III 0, , , , , ,9 IV 0, , , , , ,0 V 0, , , , , ,2 VI 0, , , , , ,5 VII 0, , , , , ,5 VIII 0, , , , , ,4 IX 0, , , , , ,8 X 0, , , , , ,9 XI 0, , , , , ,4 XII 0, , , , , ,2 I , , , , , ,4 II 0, , , , , ,7 III 0, , , , , ,8 IV 0, , , , , ,2 V 0, , , , , ,6 VI 0, , , , , ,2 VII 0, , , , , ,1 VIII 0, , , , , ,7 IX 0, , , , , ,0 X 0, , , , , ,3 XI 0, , , , , ,5 XII 0, , , , , ,3 I , , , , , ,3 II 0, , , , , ,5 III 0, , , , , ,2 IV 0, , , , , ,0 V 0, , , , , ,4 VI 0, , , , , ,0 VII 0, , , , , ,4 VIII 0, , , , , ,4 IX 0, , , , , ,0 X 0, , , , , ,2 XI 0, , , , , ,2 XII 0, , , , , ,5 I , , , , , ,3 II 0, , , , , ,3 III 0, , , , , ,7 IV 0, , , , , ,0 V 0, , , , , ,9 VI 0, , , , , ,1 VII 0, , , , , ,7 VIII 0, , , , , ,9 IX 0, , , , , ,0 X 0, , , , , ,9 Biuletyn Informacyjny 10/

39 Rozdział 5 Tabela Kredyty, pożyczki i inne należności gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa (stan w mln PLN) ogółem Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa kredyty inne należności kredyty inne należności ogółem złotowe osoby walutowe osoby złotowe osoby walutowe osoby złotowe walutowe złotowe walutowe prywatne prywatne prywatne prywatne XII/ , , , , , ,9 194, ,5 0, , , , , ,1 I/ , , , , , ,3 183, ,6 0, , , , , ,8 II , , , , , ,1 183, ,5 0, , , , , ,8 III , , , , , ,6 187, ,4 0, , , , , ,8 IV , , , , , ,3 191, ,4 0, , , , , ,5 V , , , , , ,8 208, ,1 0, , , , , ,6 VI , , , , , ,3 246, ,5 0, , , , , ,6 VII , , , , , ,6 250, ,4 0, , , , , ,0 VIII , , , , , ,0 269, ,6 0, , , , , ,4 IX , , , , , ,0 251, ,0 0, , , , , ,4 X , , , , , ,6 257, ,7 0, , , , , ,7 XI , , , , , ,9 283, ,8 0, , , , , ,2 XII , , , , , ,6 995, ,8 0, , , , , ,3 I/ , , , , , ,4 269, ,3 1, , , , , ,4 II , , , , , ,4 277, ,7 0, , , , , ,6 III , , , , , ,9 262, ,9 0, , , , , ,9 IV , , , , , ,6 267, ,9 0, , , , , ,6 V , , , , , ,9 255, ,4 0, , , , , ,5 VI , , , , , ,7 264, ,4 0, , , , , ,0 VII , , , , , ,6 307, ,3 0, , , , , ,4 VIII , , , , , ,4 287, ,0 2, , , , , ,4 IX , , , , , ,2 249, ,5 0, , , , , ,4 X , , , , , ,7 258, ,7 0, , , , , ,7 Tabela Depozyty i inne zobowiązania gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa (stan w mln PLN) ogółem Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa depozyty inne zobowiązania depozyty inne zobowiązania ogółem złotowe osoby walutowe osoby złotowe osoby walutowe osoby złotowe walutowe złotowe walutowe prywatne prywatne prywatne prywatne XII/ , , , , , ,6 928,3 154,8 132, , , , , ,0 I/ , , , , , ,7 952,5 139,1 124, , , , , ,0 II , , , , , ,3 902,4 140,6 121, , , , ,9 818,9 III , , , , , ,2 932,4 148,1 132, , , , ,0 872,3 IV , , , , , , ,5 152,3 134, , , , ,4 831,9 V , , , , , , ,4 143,6 131, , , , ,2 811,8 VI , , , , , , ,6 142,7 131, , , , ,4 854,6 VII , , , , , , ,3 150,3 133, , , , ,3 803,5 VIII , , , , , , ,5 150,6 138, , , , ,7 790,9 IX , , , , , , ,1 155,2 143, , , , ,2 932,3 X , , , , , , ,4 148,7 137, , , , ,3 803,4 XI , , , , , , ,8 147,4 135, , , , ,8 825,1 XII , , , , , , ,1 150,3 135, , , , ,2 796,6 I/ , , , , , , ,2 150,7 134, , , , ,3 783,7 II , , , , , , ,8 155,1 134, , , , ,2 794,4 III , , , , , , ,8 188,9 171, , , , ,4 851,0 IV , , , , , , ,0 193,7 173, , , , ,9 820,6 V , , , , , , ,6 201,1 169, , , , ,3 802,0 VI , , , , , ,9 942,3 182,8 150, , , , ,8 717,8 VII , , , , , ,0 961,1 210,7 173, , , , ,7 746,1 VIII , , , , , ,7 988,5 201,0 169, , , , ,5 720,8 IX , , , , , ,9 947,2 205,1 174, , , , ,1 747,6 X , , , , , , ,4 197,8 174, , , , ,0 723,0 38

40 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans skonsolidowany monetarnych instytucji finansowych (stan w mln PLN) Aktywa Kredyty i inne należności od podmiotów krajowych sektor instytucji rządowych i samorządowych pozostałe sektory krajowe 1 Dłużne papiery wartościowe sektor instytucji rządowych i samorządowych Akcje i pozostałe udziały kapitałowe oraz udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych niebędących funduszami rynku pieniężnego 1 Aktywa zagraniczne XII , , , , , , , , , , ,4 I , , , , , , , , , , ,3 II , , , , , , , , , , ,8 III , , , , , , , , , , ,4 IV , , , , , , , , , , ,1 V , , , , , , , , , , ,9 VI , , , , , , , , , , ,4 VII , , , , , , , , , , ,4 VIII , , , , , , , , , , ,2 IX , , , , , , , , , , ,3 X , , , , , , , , , , ,6 XI , , , , , , , , , , ,1 XII , , , , , , , , , , ,3 I , , , , , , , , , , ,3 II , , , , , , , , , , ,6 III , , , , , , , , , , ,0 IV , , , , , , , , , , ,7 V , , , , , , , , , , ,1 VI , , , , , , , , , , ,7 VII , , , , , , , , , , ,7 VIII , , , , , , , , , , ,0 IX , , , , , , , , , , ,9 X , , , , , , , , , , ,7 XI , , , , , , , , , , ,7 XII , , , , , , , , , , ,8 I , , , , , , , , , , ,3 II , , , , , , , , , , ,2 III , , , , , , , , , , ,4 IV , , , , , , , , , , ,9 V , , , , , , , , , , ,9 VI , , , , , , , , , , ,4 VII , , , , , , , , , , ,8 VIII , , , , , , , , , , ,1 IX , , , , , , , , , , ,8 X , , , , , , , , , , ,0 XI , , , , , , , , , , ,4 XII , , , , , , , , , , ,7 I , , , , , , , , , , ,0 II , , , , , , , , , , ,1 III , , , , , , , , , , ,7 IV , , , , , , , , , , ,0 V , , , , , , , , , , ,2 VI , , , , , , , , , , ,8 VII , , , , , , , , , , ,4 VIII , , , , , , , , , , ,1 IX , , , , , , , , , , ,9 X , , , , , , , , , , ,1 1 Niemonetarne instytucje finansowe oraz sektor niefinansowy. 2 Z wyłączeniem finansowych aktywów trwałych ujętych w kolumnie 7. 3 Łącznie z prawami poboru (od I 2004 r.). pozostałe sektory krajowe 1 Aktywa trwałe 2 Pozostałe aktywa 3 Aktywa ogółem Biuletyn Informacyjny 10/

41 Rozdział 5 Tabela Bilans skonsolidowany monetarnych instytucji finansowych (stan w mln PLN) (cd.) Pasywa Pieniądz gotówkowy w obiegu Depozyty i inne zobowiązania wobec instytucji rządowych szczebla centralnego Depozyty i inne zobowiązania wobec pozos tałych sektorów krajowych 1 bieżące terminowe operacje z przyrzeczeniem odkupu Emisja udziałów/jednostek uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego Emisja dłużnych papierów wartościowych Kapitał i rezerwy Pasywa zagraniczne Pozostałe pasywa Saldo operacji wzajemnych monetarnych instytucji finansowych Pasywa ogółem XII , , , , , ,5 0, , , , ,3 234, ,8 I , , , , , ,6 0, , , , ,2 555, ,1 II , , , , , ,2 0, , , , , , ,7 III , , , , , ,2 0, , , , , , ,4 IV , , , , , ,1 0, , , , , , ,2 V , , , , , ,4 0, , , , ,0 568, ,9 VI , , , , , ,6 0, , , , ,5 386, ,5 VII , , , , , ,0 0, , , , ,3 291, ,3 VIII , , , , , ,0 0, , , , , , ,1 IX , , , , , ,4 0, , , , , , ,3 X , , , , , ,5 0, , , , , , ,2 XI , , , , , ,6 0, , , , , , ,3 XII , , , , , ,3 0, , , , ,8 449, ,0 I , , , , , ,6 0, , , , , , ,3 II , , , , , ,3 0, , , , ,4 425, ,5 III , , , , , ,2 0, , , , , , ,9 IV , , , , , ,0 0, , , , , , ,7 V , , , , , ,2 0, , , , ,9 681, ,4 VI , , , , , ,9 0, , , , ,6 48, ,5 VII , , , , , ,9 0, , , , ,2-134, ,6 VIII , , , , , ,1 0, , , , , , ,2 IX , , , , , ,8 0, , , , , , ,0 X , , , , , ,7 0, , , , ,3 780, ,9 XI , , , , , ,8 0, , , , ,8-223, ,7 XII , , , , , ,1 0, , , , ,7 307, ,9 I , , , , , ,5 0, , , , ,1 708, ,2 II , , , , , ,0 0, , , , , , ,2 III , , , , , ,3 0, , , , , , ,3 IV , , , , , ,6 0, , , , , , ,8 V , , , , , ,5 0, , , , , , ,0 VI , , , , , ,7 0, , , , ,8 865, ,3 VII , , , , , ,1 0, , , , ,4 597, ,2 VIII , , , , , ,2 0, , , , ,0 639, ,1 IX , , , , , ,1 0, , , , , , ,8 X , , , , , ,6 0, , , , ,6 552, ,1 XI , , , , , ,5 0, , , , ,0 702, ,5 XII , , , , , ,6 0, , , , ,1 590, ,0 I , , , , , ,1 0, , , , ,4 942, ,3 II , , , , , ,8 0, , , , ,0 734, ,2 III , , , , , ,4 0, , , , ,0 894, ,7 IV , , , , , ,0 0, , , , ,2-2, ,2 V , , , , , ,9 0, , , , ,0 761, ,1 VI , , , , , ,6 0, , , , , , ,8 VII , , , , , ,6 0, , , , ,3 914, ,4 VIII , , , , , ,2 0, , , , , , ,1 IX , , , , , ,3 0, , , , , , ,9 X , , , , , ,3 0, , , , , , ,1 1 Niemonetarne instytucje finansowe instytucje samorządowe, fundusze ubezpieczeń społecznych oraz sektor niefinansowy. 40

42 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji (stan w mln PLN) Pieniądz gotówkowy w obiegu (poza kasami MIF) pieniądz gotówkowy w obiegu (z kasami MIF) gotówka w kasach MIF Depozyty i inne zobowiązania bieżące gospodarstwa domowe niemonetarne instytucje finansowe przedsiębiorstwa niefinansowe instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych instytucje samorządowe fundusze zabezpieczenia społecznego XII , , , , , , , , , , ,3 I , , , , , , , , , , ,3 II , , , , , , , , , , ,8 III , , , , , , , , , , ,9 IV , , , , , , , , , , ,7 V , , , , , , , , , , ,2 VI , , , , , , , , , , ,8 VII , , , , , , , , , , ,6 VIII , , , , , , , , , , ,4 IX , , , , , , , , , , ,4 X , , , , , , , , , , ,8 XI , , , , , , , , , , ,7 XII , , , , , , , , , , ,7 I , , , , , , , , , , ,8 II , , , , , , , , , , ,9 III , , , , , , , , , , ,1 IV , , , , , , , , , , ,5 V , , , , , , , , , , ,8 VI , , , , , , , , , , ,6 VII , , , , , , , , , , ,6 VIII , , , , , , , , , , ,7 IX , , , , , , , , , , ,8 X , , , , , , , , , , ,7 XI , , , , , , , , , , ,1 XII , , , , , , , , , , ,4 I , , , , , , , , , , ,9 II , , , , , , , , , , ,3 III , , , , , , , , , , ,0 IV , , , , , , , , , , ,1 V , , , , , , , , , , ,6 VI , , , , , , , , , , ,5 VII , , , , , , , , , , ,6 VIII , , , , , , , , , , ,3 IX , , , , , , , , , , ,7 X , , , , , , , , , , ,1 XI , , , , , , , , , , ,4 XII , , , , , , , , , , ,0 I , , , , , , , , , , ,5 II , , , , , , , , , , ,0 III , , , , , , , , , , ,1 IV , , , , , , , , , , ,6 V , , , , , , , , , , ,2 VI , , , , , , , , , , ,2 VII , , , , , , , , , , ,6 VIII , , , , , , , , , , ,0 IX , , , , , , , , , , ,4 X , , , , , , , , , , ,9 Pieniądz M1 Biuletyn Informacyjny 10/

43 Rozdział 5 Tabela Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji (stan w mln PLN) (cd.) Depozyty i inne zobowiązania do 2 lat włącznie gospodarstwa domowe niemonetarne instytucje finansowe przedsiębiorstwa niefinansowe instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych instytucje samo rządowe fundusze zabezpieczenia społecznego Pieniądz M2 Operacje z przyrzeczeniem odkupu Emisja dłużnych papierów wartościowych z terminem pierwotnym do 2 lat (włącznie) Emisja udziałów / jednostek uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego PIENIĄDZ M XII , , , , , , , , , ,8 0, ,2 I , , , , , , , , , ,7 0, ,6 II , , , , , ,6 498, , , ,0 0, ,3 III , , , , , , , , , ,3 0, ,3 IV , , , , , , , , , ,5 0, ,2 V , , , , , , , , , ,7 0, ,0 VI , , , , , , , , , ,1 0, ,2 VII , , , , , , , , , ,1 0, ,3 VIII , , , , , , , , , ,8 0, ,1 IX , , , , , ,5 726, , , ,4 0, ,2 X , , , , , , , , , ,2 0, ,3 XI , , , , , , , , , ,3 0, ,8 XII , , , , , , , , , ,0 0, ,3 I , , , , , ,7 824, , , ,3 0, ,4 II , , , , , ,1 717, , , ,3 0, ,1 III , , , , , ,4 683, , , ,1 0, ,2 IV , , , , , ,4 702, , , ,6 0, ,2 V , , , , , ,6 968, , , ,6 0, ,8 VI , , , , , , , , , ,3 0, ,5 VII , , , , , , , , , ,5 0, ,9 VIII , , , , , ,5 775, , , ,1 0, ,9 IX , , , , , , , , , ,3 0, ,7 X , , , , , , , , , ,4 0, ,2 XI , , , , , , , , , ,5 0, ,0 XII , , , , , , , , , ,7 0, ,6 I , , , , , , , , , ,6 0, ,5 II , , , , , , , , , ,1 0, ,4 III , , , , , , , , , ,6 0, ,0 IV , , , , , , , , , ,6 0, ,9 V , , , , , , , , , ,2 0, ,9 VI , , , , , , , , , ,7 0, ,0 VII , , , , , , , , , ,5 0, ,5 VIII , , , , , , , , , ,2 0, ,5 IX , , , , , , , , , ,7 0, ,4 X , , , , , , , , , ,5 0, ,3 XI , , , , , , , , , ,3 0, ,9 XII , , , , , , , , , ,1 0, ,7 I , , , , , , , , , ,3 0, ,6 II , , , , , , , , , ,7 0, ,5 III , , , , , , , , , ,5 0, ,8 IV , , , , , , , , , ,8 0, ,0 V , , , , , , , , , ,1 0, ,3 VI , , , , , , , , , ,1 0, ,0 VII , , , , , , , , , ,5 0, ,9 VIII , , , , , , , , , ,5 0, ,3 IX , , , , , , , , , ,1 0, ,4 X , , , , , , , , , ,1 0, ,5 42

44 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji (stan w mln PLN) (cd.) Aktywa zagraniczne netto aktywa zagraniczne pasywa zagraniczne Należności Kredyty i inne należności gospodarstwa domowe niemonetarne instytucje finansowe przedsię biorstwa niefinansowe instytucje niekomercyjne działające na rzecz gos podarstw domowych XII , , , , , , , , ,5 I , , , , , , , , ,2 II , , , , , , , , ,9 III , , , , , , , , ,6 IV , , , , , , , , ,0 V , , , , , , , , ,6 VI , , , , , , , , ,0 VII , , , , , , , , ,8 VIII , , , , , , , , ,9 IX , , , , , , , , ,9 X , , , , , , , , ,4 XI , , , , , , , , ,4 XII , , , , , , , , ,8 I , , , , , , , , ,5 II , , , , , , , , ,0 III , , , , , , , , ,1 IV , , , , , , , , ,2 V , , , , , , , , ,8 VI , , , , , , , , ,3 VII , , , , , , , , ,3 VIII , , , , , , , , ,8 IX , , , , , , , , ,3 X , , , , , , , , ,3 XI , , , , , , , , ,9 XII , , , , , , , , ,6 I , , , , , , , , ,6 II , , , , , , , , ,3 III , , , , , , , , ,8 IV , , , , , , , , ,8 V , , , , , , , , ,0 VI , , , , , , , , ,4 VII , , , , , , , , ,4 VIII , , , , , , , , ,6 IX , , , , , , , , ,5 X , , , , , , , , ,5 XI , , , , , , , , ,5 XII , , , , , , , , ,7 I , , , , , , , , ,3 II , , , , , , , , ,8 III , , , , , , , , ,9 IV , , , , , , , , ,6 V , , , , , , , , ,1 VI , , , , , , , , ,8 VII , , , , , , , , ,2 VIII , , , , , , , , ,8 IX , , , , , , , , ,9 X , , , , , , , , ,5 Biuletyn Informacyjny 10/

45 Rozdział 5 Tabela Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji (stan w mln PLN) (cd.) instytucje samorządowe fundusze zabezpieczenia społecznego Dłużne papiery wartościowe niemonetarne instytucje finansowe w tym: przedsiębiorstwa niefinansowe instytucje samorządowe Akcje i pozostałe udziały kapitałowe oraz udziały/ jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych niebędących funduszami rynku pieniężnego niemonetarne instytucje finansowe w tym: przedsiębiorstwa niefinansowe XII ,5 0, ,0 761, , , , , ,9 I ,4 0, ,5 769, , , , , ,8 II ,5 0, ,3 859, , , , , ,7 III ,9 0, ,0 902, , , , , ,8 IV ,1 0, ,8 693, , , , , ,6 V ,9 0, ,5 745, , , , , ,0 VI ,1 0, ,8 818, , , , , ,9 VII ,9 0, , , , , , , ,2 VIII ,4 0, , , , , , , ,8 IX ,2 0, , , , , , , ,2 X ,1 0, , , , , , , ,2 XI ,2 0, , , , , , , ,8 XII ,3 0, , , , , , , ,8 I ,4 0, , , , , , , ,1 II ,4 0, , , , , , , ,9 III ,7 0, , , , , , , ,9 IV ,1 0, , , , , , , ,8 V ,8 0, , , , , , , ,0 VI ,5 0, , , , , , , ,5 VII ,3 0, , , , , , , ,0 VIII ,0 0, , , , , , , ,5 IX ,5 0, , , , , , , ,2 X ,9 0, , , , , , , ,6 XI ,7 0, , , , , , , ,9 XII ,5 0, , , , , , , ,5 I ,6 0, , , , , , , ,8 II ,2 0, , , , , , , ,7 III ,4 0, , , , , , , ,7 IV ,3 0, , , , , , , ,8 V ,8 0, , , , , , , ,0 VI ,0 0, , , , , , , ,2 VII ,8 0, , , , , , , ,3 VIII ,8 0, , , , , , , ,5 IX ,5 0, , , , , , , ,1 X ,7 0, , , , , , , ,7 XI ,7 0, , , , , , , ,6 XII ,1 0, , , , , , , ,9 I ,1 0, , , , , , , ,9 II ,5 0, , , , , , , ,9 III ,6 0, , , , , , , ,3 IV ,3 0, , , , , , , ,0 V ,7 0, , , , , , , ,8 VI ,6 0, , , , , , , ,9 VII ,1 0, , , , , , , ,9 VIII ,8 0, , , , , , , ,1 IX ,2 0, , , , , , , ,6 X ,4 0, , , , , , , ,2 44

46 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji (stan w mln PLN) (cd.) Zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla centralnego Należności od instytucji rządowych szczebla centralnego kredyty w tym: papiery dłużne Zobowiązania wobec instytucji rządowych szczebla centralnego Długoterminowe zobowiązania finansowe Depozyty i inne zobowowiązania powyżej 2 lat gospodarstwa domowe XII , ,4 780, , , , , ,8 I , ,6 862, , , , , ,9 II , ,8 819, , , , , ,6 III , ,8 851, , , , , ,3 IV , ,8 724, , , , , ,3 V , ,4 686, , , , , ,1 VI , ,3 728, , , , , ,2 VII , ,2 715, , , , , ,9 VIII , ,7 721, , , , , ,6 IX , ,9 769, , , , , ,0 X , ,6 635, , , , , ,4 XI , ,9 636, , , , , ,0 XII , ,6 701, , , , , ,4 I , ,6 728, , , , , ,4 II , ,7 696, , , , , ,3 III , ,1 703, , , , , ,4 IV , ,4 695, , , , , ,3 V , ,5 647, , , , , ,7 VI , ,5 705, , , , , ,9 VII , ,3 689, , , , , ,6 VIII , ,4 680, , , , , ,5 IX , ,7 726, , , , , ,4 X , ,2 677, , , , , ,8 XI , ,1 985, , , , , ,3 XII , , , , , , , ,1 I , , , , , , , ,0 II , , , , , , , ,3 III , ,3 992, , , , , ,8 IV , ,1 988, , , , , ,0 V , ,9 973, , , , , ,8 VI , ,0 998, , , , , ,8 VII , , , , , , , ,1 VIII , ,6 989, , , , , ,3 IX , , , , , , , ,1 X , , , , , , , ,5 XI , , , , , , , ,4 XII , ,4 961, , , , , ,8 I , ,3 993, , , , , ,4 II , ,8 967, , , , , ,2 III , ,9 952, , , , , ,7 IV , ,1 966, , , , , ,4 V , ,7 995, , , , , ,8 VI , , , , , , , ,5 VII , , , , , , , ,5 VIII , , , , , , , ,3 IX , , , , , , , ,3 X , , , , , , , ,5 Biuletyn Informacyjny 10/

47 Rozdział 5 Tabela Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji (stan w mln PLN) (cd.) niemonetarne instytucje finansowe przedsiębiorstwa niefinansowe instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych instytucje samorządowe fundusze zabezpieczenia społecznego Emisja dłużnych papierów wartościowych z terminem pierwotnym powyżej 2 lat Kapitał i rezerwy Aktywa trwałe (bez aktywów finansowych) Saldo pozostałych pozycji netto XII , ,3 78,8 30,4 0, , , , ,8 I , ,2 78,8 35,6 0, , , , ,3 II 5 080, ,6 73,6 25,6 0, , , , ,5 III 5 059, ,3 76,4 25,6 0, , , , ,0 IV 5 048, ,8 68,8 25,5 0, , , , ,6 V 5 028,4 884,4 56,1 25,5 0, , , , ,6 VI 5 099,6 838,4 54,2 25,4 0, , , , ,1 VII 5 130,4 828,9 71,6 24,4 0, , , , ,5 VIII 5 287,1 824,0 69,5 24,8 0, , , , ,5 IX 5 336,2 824,3 67,4 25,2 0, , , , ,4 X 5 324,8 836,0 64,8 25,2 0, , , , ,6 XI 5 299,9 823,0 66,0 25,5 0, , , , ,0 XII 5 851,1 812,9 64,4 27,3 0, , , , ,3 I ,7 825,9 55,8 23,0 0, , , , ,7 II 5 066,3 776,8 51,3 22,7 0, , , , ,2 III 5 006,9 746,3 47,3 22,9 0, , , , ,7 IV 4 970,4 694,6 44,7 22,9 0, , , , ,4 V 4 908,2 715,1 44,1 22,8 0, , , , ,5 VI 4 789,7 738,0 54,8 23,6 0, , , , ,9 VII 4 746,4 742,6 70,2 23,5 0, , , , ,8 VIII 4 721,5 754,7 69,0 23,9 0, , , , ,7 IX 4 708,9 742,1 73,5 23,9 0, , , , ,2 X 4 665,9 754,1 81,8 24,0 0, , , , ,9 XI 4 662,8 745,7 65,0 24,7 0, , , , ,7 XII 4 623,8 732,8 68,1 24,7 0, , , , ,9 I ,3 731,2 76,7 23,0 0, , , , ,7 II 4 610,4 732,3 77,1 17,9 0, , , , ,7 III 4 493,9 724,5 83,5 17,9 0, , , , ,4 IV 4 428,2 724,3 83,0 18,0 0, , , , ,5 V 4 372,3 723,9 81,8 17,9 0, , , , ,4 VI 4 345,0 773,1 81,5 17,9 0, , , , ,7 VII 4 307,8 778,6 95,9 18,8 0, , , , ,3 VIII 4 318,3 773,6 95,2 18,7 0, , , , ,1 IX 4 439,4 780,7 100,4 18,4 0, , , , ,8 X 4 523,3 761,0 99,1 18,3 0, , , , ,9 XI 4 453,7 764,9 103,2 18,6 0, , , , ,6 XII 4 452,1 776,5 102,1 19,0 0, , , , ,7 I ,2 746,2 100,7 18,8 0, , , , ,5 II 4 377,4 749,7 104,8 19,7 0, , , , ,5 III 4 281,3 885,1 101,2 19,0 0, , , , ,7 IV 4 187,5 878,3 88,5 19,9 0, , , , ,0 V 4 102,1 792,1 86,7 20,4 0, , , , ,3 VI 4 035,1 833,7 110,4 30,0 0, , , , ,5 VII 3 952,4 797,8 117,4 20,6 0, , , , ,1 VIII 3 837,7 803,9 129,5 20,5 0, , , , ,1 IX 3 761,2 774,4 127,2 20,7 0, , , , ,4 X 3 661,4 781,8 124,3 21,9 0, , , , ,3 46

48 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Pieniądz rezerwowy i czynniki jego kreacji (stan w mln PLN) pieniądz gotówkowy w obiegu (z kasami MIF) rachunki bieżące banków rachunki rezerw obowiązkowych Pieniądz rezerwowy banku centralnego Aktywa zagraniczne netto Kredyt refinansowy Operacje otwartego rynku (netto) Zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla centralnego Saldo pozostałych pozycji (netto) XII , ,5 587, , ,1 180, , , ,8 I , ,4 851, , ,4 208, , , ,4 II , ,5 651, , ,0 0, , , ,6 III , ,5 662, , ,5 0, , , ,5 IV , ,6 769, , ,2 416, , , ,1 V , ,3 864, , ,5 0, , , ,2 VI , ,8 686, , ,8 0, , , ,2 VII , ,2 745, , ,2 0, , , ,9 VIII , ,4 755, , ,2 0, , , ,8 IX , ,0 740, , ,5 0, , , ,1 X , ,3 721, , ,6 0, , , ,6 XI , ,7 681, , ,8 0, , , ,9 XII , ,0 686, , ,4 0, , , ,8 I , ,1 716, , ,0 0, , , ,8 II , ,2 728, , ,5 0, , , ,0 III , ,8 727, , ,0 0, , , ,5 IV , ,2 739, , ,1 0, , , ,5 V , ,3 758, , ,0 0, , , ,3 VI , ,0 765, , ,0 0, , , ,8 VII , ,5 768, , ,9 0, , , ,3 VIII , ,2 768, , ,9 0, , , ,1 IX , ,8 752, , ,3 0, , , ,3 X , ,6 794, , ,7 0, , , ,9 Biuletyn Informacyjny 10/

49 Rozdział 5 Tabela Zbiorcze zestawienie bilansu płatniczego 1 (w milionach PLN) Rachunek bieżący Rachunek finansowy inwestycje bezpośrednie inwestycje portfelowe pozostałe inwestycje ogółem towary usługi dochody pierwotne dochody wtórne Rachunek kapitałowy ogółem aktywa pasywa aktywa pasywa aktywa pasywa pochodne instrumenty finansowe oficjalne aktywa rezerwowe Błędy i opuszczenia I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 48

50 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans płatniczy: rachunek bieżący i kapitałowy 1 (w milionach PLN: transakcje) Saldo rachunku bieżącego i kapitałowego ogółem Rachunek bieżący towary usługi saldo eksport import saldo przychody rozchody I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

51 Rozdział 5 Tabela Bilans płatniczy: rachunek bieżący i kapitałowy 1 (w milionach PLN: transakcje) (cd.) Dochody pierwotne Dochody wtórne Rachunek kapitałowy saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 50

52 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans płatniczy: rachunek bieżący usługi 1 (w milionach PLN: transakcje) saldo przychody rozchody saldo Usługi transport podróże zagraniczne saldo przychody rozchody przychody rozchody I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał saldo Usługi uszlachetnianie naprawy pozostałe usługi saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody przychody rozchody I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

53 Rozdział 5 Tabela Bilans płatniczy: rachunek bieżący dochody pierwotne 1 (w milionach PLN: transakcje) saldo przychody rozchody wynagrodzenia pracowników Dochody pierwotne saldo przychody rozchody dochody z inwestycji dochody z inwestycji bezpośrednich saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dochody pierwotne dochody z inwestycji dochody z inwestycji portfelowych dochody z pozostałych inwestycji pozostałe dochody pierwotne saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 52

54 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans płatniczy: rachunek bieżący dochody wtórne 1 (w milionach PLN: transakcje) Dochody wtórne sektor rządowy pozostałe sektory saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody saldo przychody rozchody I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Tabela Bilans płatniczy: rachunek finansowy inwestycje bezpośrednie 1 (w milionach PLN: transakcje netto) ogółem razem inwestycje bezpośrednie aktywa akcje i inne formy udziałów kapitałowych razem akcje i inne formy udziałów kapitałowych z wyłączeniem reinwestycji zysków reinwestycje zysków Inwestycje bezpośrednie instrumenty dłużne razem Inwestycje bezpośrednie pasywa akcje i inne formy udziałów kapitałowych razem akcje i inne formy udziałów kapitałowych z wyłączeniem reinwestycji zysków reinwestycje zysków instrumenty dłużne I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane, zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

55 Rozdział 5 Tabela Bilans płatniczy: rachunek finansowy inwestycje portfelowe według instrumentów 1 (w milionach PLN: transakcje netto) Inwestycje portfelowe / Portfolio investment inwestycje portfelowe aktywa inwestycje portfelowe pasywa Ogółem ogółem udziałowe papiery wartościowe ogółem dłużne papiery wartościowe długoterminowe papiery dłużne instrumenty rynku pieniężnego ogółem odziałowe papiery wartościowe ogółem dłużne papiery wartościowe długoterminowe papiery dłużne instrumenty rynku pieniężnego I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 54

56 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Bilans płatniczy: rachunek finansowy pozostałe inwestycje aktywa według sektorów 1 (w milionach PLN: transakcje netto) ogółem monetarne instytucje finansowe Pozostałe inwestycje aktywa sektor rządowy ogółem pozostałe podmioty finansowe pozostałe sektory pozostałe podmioty niefinansowe I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

57 Rozdział 5 Tabela Bilans płatniczy: rachunek finansowy pozostałe inwestycje pasywa według sektorów 1 (w milionach PLN: transakcje netto) ogółem monetarne instytucje finansowe Pozostałe inwestycje pasywa sektor rządowy ogółem pozostałe podmioty finansowe pozostałe sektory pozostałe podmioty niefinansowe I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I kwartał II kwartał I II III IV V VI VII VIII IX X Dane wstecz bilansu płatniczego zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 56

58 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Międzynarodowa pozycja inwestycyjna 1 (w milionach PLN: stany na koniec okresu sprawozdawczego) aktywa ogółem razem inwestycje bezpośrednie akcje i inne formy udziałów kapitałowych Międzynarodowa pozycja inwestycyjna aktywa instrumenty dłużne razem udziałowe papiery wartościowe inwestycje portfelowe aktywa razem dłużne papiery wartościowe długoterminowe papiery dłużne instrumenty rynku pieniężnego I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

59 Rozdział 5 Tabela Międzynarodowa pozycja inwestycyjna 1 (w milionach PLN: stany na koniec okresu sprawozdawczego) (cd.) pochodne instrumenty finansowe razem pozostałe udziały kapitałowe Międzynarodowa pozycja inwestycyjna aktywa udzielone kredyty handlowe pozostałe inwestycje aktywa pozostałe kredyty gotówka, rachunki i pożyczki udzielone bieżące i lokaty pozostałe aktywa zagraniczne rezerwy techniczno- -ubezpieczeniowe oficjalne aktywa rezerwowe I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 58

60 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Międzynarodowa pozycja inwestycyjna 1 (w milionach PLN: stany na koniec okresu sprawozdawczego) (cd.) pasywa ogółem razem inwestycje bezpośrednie akcje i inne formy udziałów kapitałowych Międzynarodowa pozycja inwestycyjna pasywa instrumenty dłużne razem udziałowe papiery wartościowe Inwestycje portfelowe pasywa razem dłużne papiery wartościowe długoterminowe papiery dłużne instrumenty rynku pieniężnego I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

61 Rozdział 5 Tabela Międzynarodowa pozycja inwestycyjna 1 (w milionach PLN: stany na koniec okresu sprawozdawczego) (cd.) pochodne instrumenty finansowe razem pozostałe udziały kapitałowe Międzynarodowa pozycja inwestycyjna pasywa alokacja SDR pozostałe inwestycje - pasywa otrzymane kredyty handlowe pozostałe kredyty i pożyczki otrzymane rachunki bieżące i depozyty pozostałe pasywa zagraniczne rezerwy techniczno- -ubezpieczeniowe I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Aktywa netto 60

62 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Oficjalne aktywa rezerwowe (w milionach PLN: stany na koniec miesiąca) ogółem złoto monetarne w milionach uncji specjalne prawa ciągnienia (SDR) pozycja rezerwowa w MFW Aktywa rezerwowe ogółem należności w walutach wymienialnych rachunki bieżace i depozyty papiery wartościowe pochodne I , II , III , IV , V , VI , VII , VIII , IX , X , XI , XII , I , II , III , IV , V , VI , VII , VIII , IX , X , XI , XII , I , II , III , IV , V , VI , VII , VIII , IX , X , XI , XII , I , II , III , IV , V , VI , VII , VIII , IX , X , XI , XII , I , II , III , IV , V , VI , VII , VIII , IX , X , pozostałe należności Biuletyn Informacyjny 10/

63 Rozdział 5 Tabela Zadłużenie zagraniczne Polski w podziale na długo- i krótkoterminowe 1 (w milionach PLN: stany) Zadłużenie zagraniczne Polski 2011 ogółem długo terminowe krótkoterminowe Zadłużenie zagraniczne Polski sektor rządowy ogółem długo terminowe krótkoterminowe ogółem długo terminowe krótkoterminowe I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące zadłużenia zagranicznego Polski zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 62

64 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Zadłużenie zagraniczne Polski w podziale na długo- i krótkoterminowe 1 (w milionach PLN: stany) (cd.) Zadłużenie zagraniczne Polski MIF z wyłączeniem NBP pozostałe sektory inwestycje bezpośrenie: instrumenty dłużne ogółem długo terminowe krótkoterminowe ogółem długo terminowe krótkoterminowe ogółem długo terminowe krótkoterminowe I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące zadłużenia zagranicznego Polski zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

65 Rozdział 5 Tabela Zadłużenie zagraniczne Polski w podziale na sektory i instrumenty 1 (w milionach PLN: stany) razem alokacja SDR rachunki bieżące i depozyty pozostałe kredyty i pożyczki otrzymane pozostałe pasywa zagraniczne Zadłużenie zagraniczne Polski razem alokacja SDR rachunki bieżące i depozyty sektor rządowy dłużne papiery wartościowe pozostałe kredyty i pożyczki otrzymane otrzymane kredyty handlowe pozostałe pasywa zagraniczne I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące zadłużenia zagranicznego Polski zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. 64

66 Aneks statystyczny. Tabele Tabela Zadłużenie zagraniczne Polski w podziale na sektory i instrumenty 1 (w milionach PLN: stany) (cd.) Zadłużenie zagraniczne Polski. cd. MIF z wyłączeniem NBP Lata razem rachunki bieżące i depozyty dłużne papiery wartościowe pozostałe kredyty i pożyczki otrzymane otrzymane kredyty handlowe pozostałe pasywa zagraniczne I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące zadłużenia zagranicznego Polski zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. Biuletyn Informacyjny 10/

67 Rozdział 5 Tabela Zadłużenie zagraniczne Polski w podziale na sektory i instrumenty (w milionach PLN: stany) (cd.) razem rachunki bieżące i depozyty dłużne papiery wartościowe pozostałe sektory pozostałe kredyty i pożyczki otrzymane Zadłużenie zagraniczne Polski, cd. otrzymane kredyty handlowe rezerwy tech- niczno- -ubezpieczeniowe pozostałe pasywa zagraniczne inwestycje bezpośrenie: instrumenty dłużne inwestor podmioty bezpośredniego bezpośredni między innymi razem w podmiotach inwestowania podmiotami bezpośredniego w inwestorach w grupie inwestowania bezpośrednich I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał Dane wstecz dotyczące zadłużenia zagranicznego Polski zostały zweryfikowane zgodnie z nową metodologią BPM6, dane za lata mają charakter informacji wstępnej i ulegną weryfikacji. ogółem 66

68 Obroty Aneks statystyczny. Wykresy 5.2. Wykresy Wykres Wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie styczeń 2013 październik 2017 (ten sam okres ub.r. = 100) % I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX Wykres Realna dynamika produkcji sprzedanej przemysłu w okresie styczeń 2013 październik 2017 (ten sam okres ub.r. = 100) % I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX Wykres Giełda Papierów Wartościowych SA w Warszawie rynek podstawowy w okresie październik 2016 październik 2017 WIG tys. pkt X XI 2016 XII I II III IV V VI 2017 VII VIII IX mld PLN 30 X WIG średni miesięczny Obroty miesięczne ogółem Biuletyn Informacyjny 10/

69 Rozdział 5 Wykres Operacje otwartego rynku w okresie październik 2016 październik mld PLN X XI 2016 XII I II III IV V 2017 VI VII VIII IX X Saldo środków zaabsorbowanych z systemu na ostatni dzień miesiąca lewa oś Wartość środków przyjętych w miesiącu prawa oś Wykres Kształtowanie się stóp oprocentowania stanów depozytów i kredytów złotowych na tle stopy lombardowej NBP w okresie październik 2014 październik % w skali rocznej X XII II IV VI VIII X XII Depozyty terminowe gospodarstw domowych Kredyty dla gospodarstw domowych ogółem NBP lombard II IV VI VIII X XII II IV VI VIII X Depozyty terminowe przedsiębiorstw Kredyty dla przedsiębiorstw ogółem Wykres Stopy procentowe T/N w okresie październik 2016 październik 2017 % 2,0 1,5 1,0 0,5 X XI XII I II III IV V VI WIBID VII VIII IX X WIBOR 68

70 Aneks statystyczny. Wykresy Wykres Kształtowanie się miesięcznych przyrostów procentowych agregatów pieniężnych na tle inflacji w okresie październik 2016 październik % X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X M1 M3 Inflacja Wykres Kształtowanie się rocznych przyrostów procentowych agregatów pieniężnych na tle inflacji w okresie październik 2016 październik 2017 % X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X M1 M3 Inflacja Wykres Kurs PLN do USD w okresie październik 2016 październik ,25 4,20 4,15 4,10 4,05 4,00 3,95 3,90 3,85 3,80 3,75 3,70 3,65 3,60 3,55 3,50 PLN X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Biuletyn Informacyjny 10/

71 Rozdział 5 Wykres Kurs PLN do EUR w okresie październik 2016 październik 2017 PLN 4,50 4,45 4,40 4,35 4,30 4,15 4,25 4,20 X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X Wykres Składniki salda rachunku bieżącego w mln PLN I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX Saldo obrotów towarowych Usługi saldo Dochody pierwotne saldo Dochody wtórne saldo Rachunek bieżący saldo Wykres Obroty towarowe mln PLN I III V VII Eksport f.o.b. IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX Import f.o.b. 70

72 Aneks statystyczny. Wykresy Wykres Obroty usługowe mln PLN I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V Usługi przychody VII IX Usługi rozchody Wykres Inwestycje nierezydentów w Polsce mln PLN I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V Inwestycje bezpośrednie pasywa VII IX Inwestycje portfelowe pasywa Pozostałe inwestycje pasywa Zagraniczne inwestycje w Polsce Wykres Inwestycje polskich podmiotów za granicą mln PLN I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX Inwestycje bezpośrednie aktywa Pozostałe inwestycje aktywa Inwestycje portfelowe aktywa Polskie inwestycje za granicą Biuletyn Informacyjny 10/

73 Rozdział Szeregi czasowe pozbawione wahań sezonowych Tabela Pieniądz gotówkowy w obiegu (poza kasami monetarnych instytucji finansowych) Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,6 100,4 I , ,4 98,0 II , ,8 98,3 III , ,8 99,1 IV , ,8 100,3 V , ,9 100,4 VI , ,2 101,2 VII , ,0 101,2 VIII , ,3 101,1 IX , ,4 100,3 X , ,3 100,2 XI , ,7 99,5 XII , ,4 100,3 I , ,3 98,1 II , ,4 98,4 III , ,7 99,2 IV , ,7 100,3 V , ,2 100,5 VI , ,4 101,1 VII , ,4 101,1 VIII , ,9 101,1 IX , ,0 100,2 X , ,0 100,1 XI , ,3 99,5 XII , ,1 100,1 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,1 98,3 II , ,4 98,6 III , ,7 99,3 IV , ,7 100,3 V , ,9 100,5 VI , ,2 101,0 VII , ,7 101,0 VIII , ,6 100,9 IX , ,1 100,0 X , ,3 99,9 XI , ,7 99,7 XII , ,7 100,1 I , ,8 98,6 II , ,0 98,9 III , ,8 99,4 IV , ,3 100,4 V , ,4 100,4 VI , ,5 100,9 VII , ,7 101,0 VIII , ,3 100,8 IX , ,4 99,9 X , ,4 99,8 XI , ,3 99,7 XII , ,3 100,1 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,4 98,8 II , ,7 99,0 III , ,7 99,4 IV , ,4 100,5 V , ,3 100,4 VI , ,0 100,7 VII , ,1 101,0 VIII , ,3 100,7 IX , ,7 99,9 X , ,0 99,7 XI , ,2 99,7 XII , ,8 100,1 I , ,9 98,9 II , ,1 99,1 III , ,2 99,3 IV , ,3 100,5 V , ,5 100,4 VI , ,8 100,7 VII , ,1 101,0 VIII , ,7 100,6 IX , ,3 99,8 X , ,7 99,7 Wykres Pieniądz gotówkowy w obiegu (poza kasami monetarnych instytucji finansowych) dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Pieniądz gotówkowy w obiegu (poza kasami monetarnych instytucji finansowych) wskaźnik sezonowy 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98,5 98,

74 Aneks statystyczny. Szeregi czasowe Tabela Pieniądz M1 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,6 100,4 I , ,4 98,0 II , ,8 98,3 III , ,8 99,1 IV , ,8 100,3 V , ,9 100,4 VI , ,2 101,2 VII , ,0 101,2 VIII , ,3 101,1 IX , ,4 100,3 X , ,3 100,2 XI , ,7 99,5 XII , ,4 100,3 I , ,3 98,1 II , ,4 98,4 III , ,7 99,2 IV , ,7 100,3 V , ,2 100,5 VI , ,4 101,1 VII , ,4 101,1 VIII , ,9 101,1 IX , ,0 100,2 X , ,0 100,1 XI , ,3 99,5 XII , ,1 100,1 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,1 98,3 II , ,4 98,6 III , ,7 99,3 IV , ,7 100,3 V , ,9 100,5 VI , ,2 101,0 VII , ,7 101,0 VIII , ,6 100,9 IX , ,1 100,0 X , ,3 99,9 XI , ,7 99,7 XII , ,7 100,1 I , ,8 98,6 II , ,0 98,9 III , ,8 99,4 IV , ,3 100,4 V , ,4 100,4 VI , ,5 100,9 VII , ,7 101,0 VIII , ,3 100,8 IX , ,4 99,9 X , ,4 99,8 XI , ,3 99,7 XII , ,3 100,1 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,4 98,8 II , ,7 99,0 III , ,7 99,4 IV , ,4 100,5 V , ,3 100,4 VI , ,0 100,7 VII , ,1 101,0 VIII , ,3 100,7 IX , ,7 99,9 X , ,0 99,7 XI , ,2 99,7 XII , ,8 100,1 I , ,9 98,9 II , ,1 99,1 III , ,2 99,3 IV , ,3 100,5 V , ,5 100,4 VI , ,8 100,7 VII , ,1 101,0 VIII , ,7 100,6 IX , ,3 99,8 X , ,7 99,7 Wykres Pieniądz M1 dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Pieniądz M1 wskaźnik sezonowy 102,5 102,0 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98,5 98, Biuletyn Informacyjny 10/

75 Rozdział 5 Tabela Pieniądz M3 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,3 101,8 I , ,6 99,9 II , ,1 100,1 III , ,3 100,3 IV , ,9 99,7 V , ,8 100,0 VI , ,4 99,8 VII , ,7 99,4 VIII , ,5 99,8 IX , ,8 99,6 X , ,8 99,9 XI , ,2 99,8 XII , ,8 101,8 I , ,2 99,9 II , ,3 100,0 III , ,1 100,2 IV , ,4 99,7 V , ,0 100,0 VI , ,4 99,8 VII , ,7 99,5 VIII , ,1 99,8 IX , ,4 99,6 X , ,1 99,9 XI , ,4 99,8 XII , ,6 101,8 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,8 99,9 II , ,6 99,9 III , ,5 100,1 IV , ,6 99,8 V , ,4 99,9 VI , ,6 99,9 VII , ,7 99,6 VIII , ,0 99,7 IX , ,9 99,6 X , ,6 99,9 XI , ,1 99,9 XII , ,4 101,8 I , ,9 99,9 II , ,7 100,0 III , ,9 100,0 IV , ,2 99,8 V , ,6 99,9 VI , ,1 99,9 VII , ,4 99,7 VIII , ,4 99,7 IX , ,3 99,7 X , ,6 100,0 XI , ,6 99,8 XII , ,8 101,7 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,6 99,9 II , ,0 100,0 III , ,9 100,0 IV , ,8 99,9 V , ,9 99,9 VI , ,8 99,9 VII , ,1 99,8 VIII , ,0 99,6 IX , ,8 99,7 X , ,3 100,0 XI , ,6 99,8 XII , ,9 101,7 I , ,5 99,9 II , ,9 100,0 III , ,6 99,9 IV , ,5 99,8 V , ,9 99,9 VI , ,6 99,9 VII , ,2 99,7 VIII , ,1 99,6 IX , ,0 99,6 X , ,7 99,9 Wykres Pieniądz M3 dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Pieniądz M3 wskaźnik sezonowy 102,0 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99,

76 Aneks statystyczny. Szeregi czasowe Tabela Depozyty sektorów krajowych w monetarnych instytucjach finansowych Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,0 102,0 I , ,4 100,4 II , ,6 100,7 III , ,7 100,5 IV , ,3 99,5 V , ,6 99,9 VI , ,2 99,8 VII , ,9 99,1 VIII , ,2 99,3 IX , ,3 99,5 X , ,4 99,6 XI , ,7 99,8 XII , ,1 102,0 I , ,5 100,4 II , ,0 100,5 III , ,8 100,5 IV , ,5 99,6 V , ,1 99,9 VI , ,7 99,8 VII , ,1 99,2 VIII , ,8 99,4 IX , ,3 99,5 X , ,4 99,7 XI , ,8 99,8 XII , ,9 102,0 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,8 100,3 II , ,0 100,4 III , ,9 100,4 IV , ,3 99,6 V , ,3 99,8 VI , ,9 99,8 VII , ,8 99,3 VIII , ,1 99,4 IX , ,8 99,5 X , ,9 99,7 XI , ,4 99,9 XII , ,0 102,0 I , ,9 100,3 II , ,1 100,3 III , ,1 100,3 IV , ,8 99,7 V , ,5 99,8 VI , ,6 99,8 VII , ,6 99,4 VIII , ,4 99,4 IX , ,7 99,6 X , ,9 99,8 XI , ,4 99,8 XII , ,6 101,9 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,6 100,2 II , ,3 100,3 III , ,8 100,2 IV , ,3 99,7 V , ,1 99,8 VI , ,0 99,8 VII , ,9 99,5 VIII , ,6 99,5 IX , ,2 99,6 X , ,8 99,8 XI , ,7 99,8 XII , ,2 101,9 I , ,7 100,2 II , ,6 100,3 III , ,2 100,2 IV , ,8 99,7 V , ,9 99,8 VI , ,7 99,8 VII , ,0 99,5 VIII , ,1 99,4 IX , ,7 99,5 X , ,8 99,8 Wykres Depozyty sektorów krajowych w monetarnych instytucjach finansowych dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Depozyty sektorów krajowych w monetarnych instytucjach finansowych wskaźnik sezonowy 102,5 102,0 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99, Biuletyn Informacyjny 10/

77 Rozdział 5 Tabela Depozyty gospodarstw domowych w monetarnych instytucjach finansowych Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,9 100,7 I , ,7 101,2 II , ,3 101,6 III , ,0 101,3 IV , ,8 100,5 V , ,4 99,7 VI , ,5 99,8 VII , ,4 99,4 VIII , ,3 99,3 IX , ,0 98,9 X , ,4 98,8 XI , ,3 99,0 XII , ,2 100,7 I , ,7 101,1 II , ,6 101,4 III , ,4 101,2 IV , ,3 100,4 V , ,4 99,8 VI , ,7 99,8 VII , ,8 99,5 VIII , ,3 99,4 IX , ,6 99,0 X , ,9 98,9 XI , ,2 99,0 XII , ,4 100,6 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,7 101,0 II , ,7 101,3 III , ,0 101,1 IV , ,1 100,4 V , ,5 99,8 VI , ,8 99,8 VII , ,9 99,5 VIII , ,8 99,4 IX , ,7 98,9 X , ,0 98,9 XI , ,2 99,1 XII , ,4 100,7 I , ,3 101,0 II , ,0 101,3 III , ,6 101,0 IV , ,0 100,4 V , ,6 99,8 VI , ,6 99,9 VII , ,6 99,6 VIII , ,9 99,5 IX , ,2 99,0 X , ,6 99,1 XI , ,5 99,0 XII , ,9 100,6 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,7 100,8 II , ,9 101,2 III , ,9 100,9 IV , ,3 100,4 V , ,2 99,8 VI , ,5 99,9 VII , ,8 99,7 VIII , ,3 99,4 IX , ,0 99,0 X , ,3 99,1 XI , ,0 99,0 XII , ,0 100,7 I , ,8 100,8 II , ,6 101,2 III , ,1 100,9 IV , ,0 100,4 V , ,6 99,8 VI , ,8 99,9 VII , ,1 99,7 VIII , ,2 99,4 IX , ,5 99,0 X , ,8 99,0 Wykres Depozyty gospodarstw domowych w monetarnych instytucjach finansowych dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Depozyty gospodarstw domowych w monetarnych instytucjach finansowych wskaźnik sezonowy 102,0 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98,

78 Aneks statystyczny. Szeregi czasowe Tabela Depozyty przedsiębiorstw w monetarnych instytucjach finansowych Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,4 107,0 I , ,1 99,6 II , ,0 98,5 III , ,6 98,8 IV , ,1 97,3 V , ,7 99,7 VI , ,5 100,3 VII , ,3 98,6 VIII , ,3 98,9 IX , ,0 99,4 X , ,5 100,2 XI , ,1 101,8 XII , ,9 107,0 I , ,6 99,5 II , ,4 98,4 III , ,3 98,7 IV , ,0 97,3 V , ,8 99,7 VI , ,2 100,1 VII , ,2 98,7 VIII , ,9 99,1 IX , ,0 99,6 X , ,9 100,4 XI , ,1 101,8 XII , ,9 106,8 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,7 99,5 II , ,6 98,4 III , ,1 98,6 IV , ,4 97,3 V , ,3 99,6 VI , ,0 100,0 VII , ,2 98,7 VIII , ,7 99,1 IX , ,6 99,7 X , ,8 100,4 XI , ,8 101,8 XII , ,9 106,8 I , ,1 99,6 II , ,4 98,4 III , ,7 98,6 IV , ,2 97,3 V , ,1 99,5 VI , ,0 100,0 VII , ,4 98,7 VIII , ,8 99,2 IX , ,7 99,9 X , ,3 100,5 XI , ,3 101,7 XII , ,5 106,7 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,0 99,6 II , ,8 98,5 III , ,4 98,4 IV , ,6 97,3 V , ,0 99,5 VI , ,7 100,0 VII , ,0 98,6 VIII , ,4 99,1 IX , ,7 100,0 X , ,7 100,5 XI , ,3 101,7 XII , ,3 106,7 I , ,8 99,7 II , ,8 98,5 III , ,2 98,4 IV , ,8 97,2 V , ,7 99,5 VI , ,9 100,0 VII , ,5 98,5 VIII , ,3 99,1 IX , ,5 100,0 X , ,2 100,4 Wykres Depozyty przedsiębiorstw w monetarnych instytucjach finansowych dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Depozyty przedsiębiorstw w monetarnych instytucjach finansowych wskaźnik sezonowy Biuletyn Informacyjny 10/

79 Rozdział 5 Tabela Należności monetarnych instytucji finansowych od sektorów krajowych Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,5 100,6 I , ,5 100,2 II , ,9 99,7 III , ,0 99,6 IV , ,9 99,0 V , ,9 99,7 VI , ,5 100,5 VII , ,3 99,5 VIII , ,6 100,4 IX , ,8 100,6 X , ,8 100,1 XI , ,0 100,5 XII , ,0 100,2 I , ,8 100,1 II , ,7 99,5 III , ,1 99,5 IV , ,4 99,3 V , ,7 99,8 VI , ,5 100,5 VII , ,5 99,7 VIII , ,7 100,4 IX , ,1 100,6 X , ,5 100,1 XI , ,8 100,3 XII , ,1 99,9 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,1 100,1 II , ,8 99,5 III , ,7 99,6 IV , ,7 99,5 V , ,9 99,8 VI , ,1 100,5 VII , ,9 99,8 VIII , ,6 100,2 IX , ,9 100,5 X , ,6 100,0 XI , ,9 100,3 XII , ,9 99,7 I , ,5 100,3 II , ,1 99,6 III , ,5 99,6 IV , ,4 99,7 V , ,7 99,9 VI , ,1 100,5 VII , ,7 100,0 VIII , ,6 100,2 IX , ,5 100,4 X , ,5 100,1 XI , ,3 100,2 XII , ,1 99,6 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,9 100,2 II , ,3 99,6 III , ,8 99,7 IV , ,6 99,8 V , ,3 99,9 VI , ,7 100,4 VII , ,9 100,0 VIII , ,8 100,1 IX , ,2 100,4 X , ,1 100,1 XI , ,3 100,2 XII , ,3 99,6 I , ,7 100,3 II , ,9 99,7 III , ,1 99,6 IV , ,7 99,9 V , ,2 99,9 VI , ,7 100,4 VII , ,1 100,0 VIII , ,3 100,0 IX , ,5 100,3 X , ,6 100,0 Wykres Należności monetarnych instytucji finansowych od sektorów krajowych dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Należności monetarnych instytucji finansowych od sektorów krajowych wskaźnik sezonowy 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98,

80 Aneks statystyczny. Szeregi czasowe Tabela Należności monetarnych instytucji finansowych od gospodarstw domowych Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,4 100,6 I , ,8 99,9 II , ,7 99,5 III , ,8 99,4 IV , ,5 98,8 V , ,0 100,0 VI , ,9 100,4 VII , ,6 99,6 VIII , ,7 100,6 IX , ,3 100,5 X , ,4 100,2 XI , ,7 100,6 XII , ,7 100,3 I , ,9 99,8 II , ,9 99,5 III , ,6 99,3 IV , ,3 98,9 V , ,0 100,1 VI , ,4 100,5 VII , ,4 99,9 VIII , ,1 100,5 IX , ,9 100,4 X , ,3 100,2 XI , ,7 100,4 XII , ,8 100,1 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,0 99,8 II , ,0 99,6 III , ,9 99,5 IV , ,8 99,1 V , ,6 100,1 VI , ,6 100,5 VII , ,9 100,0 VIII , ,6 100,3 IX , ,6 100,3 X , ,1 100,1 XI , ,2 100,3 XII , ,3 100,0 I , ,4 100,0 II , ,3 99,7 III , ,8 99,6 IV , ,0 99,3 V , ,2 100,1 VI , ,8 100,5 VII , ,6 100,1 VIII , ,3 100,2 IX , ,8 100,2 X , ,4 100,1 XI , ,0 100,1 XII , ,9 99,9 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,2 100,0 II , ,3 99,8 III , ,7 99,6 IV , ,6 99,4 V , ,6 100,1 VI , ,0 100,5 VII , ,0 100,1 VIII , ,2 100,1 IX , ,3 100,2 X , ,8 100,0 XI , ,1 100,1 XII , ,4 99,9 I , ,5 100,0 II , ,9 99,9 III , ,7 99,6 IV , ,4 99,4 V , ,7 100,1 VI , ,3 100,5 VII , ,6 100,1 VIII , ,4 100,1 IX , ,8 100,1 X , ,9 100,0 Wykres Należności monetarnych instytucji finansowych od gospodarstw domowych dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Należności monetarnych instytucji finansowych od gospodarstw domowych wskaźnik sezonowy 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98, Biuletyn Informacyjny 10/

81 Rozdział 5 Tabela Należności monetarnych instytucji finansowych od przedsiębiorstw Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN XII , ,4 99,2 I , ,9 99,4 II , ,5 99,4 III , ,4 99,4 IV , ,0 99,3 V , ,4 100,0 VI , ,2 100,6 VII , ,5 99,9 VIII , ,0 100,4 IX , ,8 101,0 X , ,3 100,5 XI , ,6 101,1 XII , ,9 99,0 I , ,0 99,3 II , ,2 99,3 III , ,3 99,4 IV , ,7 99,4 V , ,7 100,0 VI , ,7 100,7 VII , ,4 100,0 VIII , ,6 100,5 IX , ,2 101,0 X , ,9 100,5 XI , ,1 101,0 XII , ,2 98,9 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,1 99,2 II , ,6 99,3 III , ,4 99,4 IV , ,5 99,6 V , ,2 99,9 VI , ,3 100,7 VII , ,2 99,9 VIII , ,6 100,5 IX , ,2 101,0 X , ,7 100,5 XI , ,6 101,0 XII , ,6 98,9 I , ,0 99,3 II , ,0 99,4 III , ,2 99,4 IV , ,8 99,8 V , ,3 99,8 VI , ,5 100,6 VII , ,2 99,9 VIII , ,2 100,5 IX , ,0 101,1 X , ,2 100,6 XI , ,3 100,9 XII , ,0 98,8 Dane Dane surowe skorygowane Wskaźnik stan na koniec okresu sezonowy w mln PLN I , ,0 99,3 II , ,0 99,4 III , ,3 99,4 IV , ,3 99,9 V , ,1 99,7 VI , ,9 100,5 VII , ,0 99,9 VIII , ,5 100,4 IX , ,9 101,0 X , ,7 100,7 XI , ,2 100,9 XII , ,7 98,8 I , ,3 99,3 II , ,0 99,4 III , ,5 99,4 IV , ,0 99,9 V , ,8 99,7 VI , ,7 100,4 VII , ,9 99,8 VIII , ,2 100,4 IX , ,3 101,0 X , ,9 100,7 Wykres Należności monetarnych instytucji finansowych od przedsiębiorstw dane surowe i skorygowane sezonowo mln PLN Dane surowe Dane skorygowane Wykres Należności monetarnych instytucji finansowych od przedsiębiorstw wskaźnik sezonowy 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98,

82 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne 5.4. Uwagi metodyczne Tabela Podstawowe dane statystyczne Informacje zawarte w tabeli podane są za Biuletynem Statystycznym Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Definicje odnoszące się do kategorii zamieszczonych w tej tabeli zawarte są w publikacjach GUS. 1. Dane w pkt. 1, 2, 6, 7, 10 i 12 obejmują podmioty gospodarki narodowej, bez względu na charakter własności. 2. Sektor przedsiębiorstw obejmuje podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie: leśnictwa i pozyskiwania drewna; rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i wydobywania; przetwórstwa przemysłowego; wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle; transportu i gospodarki magazynowej; działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; informacji i komunikacji; działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości; działalności prawniczej, rachunkowo-księgowej i doradztwa podatkowego, działalności firm centralnych (head offices); doradztwa związanego z zarządzaniem; działalności w zakresie architektury i inżynierii; badań i analiz technicznych; reklamy, badania rynku i opinii publicznej; pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej; działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej; działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją; naprawy i konserwacji komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego; pozostałej indywidualnej działalności usługowej. 3. Pojęcie przemysł dotyczy sekcji według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007): Górnictwo i wydobywanie, Przetwórstwo przemysłowe oraz Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych oraz Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją. 4. Dane o produkcji sprzedanej przemysłu (pkt 1), sprzedaży produkcji budowlano- -montażowej (pkt 2) dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. 5. Dane o wartości produkcji sprzedanej przemysłu (pkt 1) oraz sprzedaży produkcji budowlano-montażowej (pkt 2) prezentuje się bez VAT i podatku akcyzowego, natomiast łącznie z wartością dotacji przedmiotowych, tj. dotacji do wyrobów i usług w tzw. cenach bazowych. 6. Dane o sprzedaży produkcji budowlano-montażowej (pkt 2) dotyczą robót zrealizowanych na terenie kraju, wykonanych siłami własnymi, tj. bez podwykonawców, systemem zleceniowym (tj. na rzecz obcych zleceniodawców) przez podmioty budowlane zaliczane zgodnie z PKD 2007 do sekcji Budownictwo. Biuletyn Informacyjny 10/

83 Rozdział 5 7. Informacje o produkcji sprzedanej przemysłu (pkt 1) i sprzedaży produkcji budowlano-montażowej (pkt 2) podane są bez wyrównań sezonowych. 8. Dane o pracujących obejmują osoby pełnozatrudnione i niepełnozatrudnione w głównym miejscu pracy. Do pracujących zaliczono osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy, właścicieli i współwłaścicieli jednostek prowadzących działalność gospodarczą łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin, osoby wykonujące pracę nakładczą, agentów oraz osoby zatrudnione przez agentów, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych. Prezentowane w Biuletynie dane nie obejmują pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie oraz w jednostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego. 9. Stopa bezrobocia (pkt 9) obliczana jest jako procentowy udział bezrobotnych w liczbie ludności aktywnej zawodowo w wieku 15 lat i więcej. 10. Dochody z prywatyzacji nie stanowią bieżących dochodów budżetu państwa, a są źródłem finansowania deficytu budżetowego (pkt 11). 11. Dane dotyczące wyników finansowych przedsiębiorstw (pkt 12) dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem jednostek prowadzących działalność gospodarczą zaliczoną według PKD 2007 do sekcji,,rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo oraz,,działalność finansowa i ubezpieczeniowa ), w których liczba pracujących przekracza 49 osób. Tabela Rynek finansowy podstawowe informacje Źródłem informacji w tabeli jest (z wyjątkiem danych w pkt. 5, udostępnianych przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie SA). 1. Stopy oprocentowania, zamieszczone w tabeli 2, podane są w stosunku rocznym w wysokości, która obowiązywała w ostatnim dniu miesiąca, jedynie w przypadku średniego ważonego zysku z kupionych bonów skarbowych bądź bonów pieniężnych NBP, podane jest średnie oprocentowanie w ciągu miesiąca. 2. Z dniem 1 stycznia 2011 r. NBP odstąpił od ustalania stopy dyskonta weksli banku centralnego (pkt 1, kol.5). 3. Rezerwa obowiązkowa ogółem (pkt 2, kol. 12) dotyczy wielkości deklarowanych przez banki i obowiązujących w ostatnim dniu miesiąca. Od dnia 28 lutego 2002 r. rezerwa obowiązkowa utrzymywana jest wyłącznie na rachunkach prowadzonych w NBP. 4. Informacje o przetargach na bony skarbowe (pkt 3, z wyjątkiem stanu bonów w obiegu na koniec miesiąca kol. 18) obejmują dane z przetargów przeprowadzonych w ciągu miesiąca. Średnie zyski z kupionych bonów są ważone udziałem sprzedaży bonów o poszczególnych terminach wykupu w ogólnej wartości zakupionych bonów. Stan bonów w obiegu na koniec miesiąca obliczony został z uwzględnie- 82

84 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne niem terminu wykupu, liczonego od następnego dnia po przetargu, w wyniku którego nastąpiła sprzedaż. Powyższy stan nie obejmuje bonów będących w obiegu, niepochodzących z przetargów. 5. Informacje o przetargach na bony pieniężne NBP (pkt 4, z wyjątkiem stanu bonów w obiegu na koniec miesiąca kol. 24) obejmują dane z przetargów przeprowadzonych w ciągu miesiąca. Średnie zyski z kupionych bonów są ważone udziałem sprzedaży bonów o poszczególnych terminach wykupu w ogólnej wartości zakupionych bonów. 6. Zamieszczony zestaw indeksów Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA. dostarcza precyzyjnej wiedzy odnośnie sytuacji wśród największych spółek giełdowych, których reprezentantem jest indeks WIG20, średnich (mwig40) oraz małych (swig80). Indeks WIG20 jest obliczany od 16 kwietnia 1994 roku, na podstawie wartości portfela akcji 20 największych i najbardziej płynnych spółek z podstawowego rynku akcji. Pierwsza wartość indeksu wynosiła 1000 pkt. WIG20 jest indeksem typu cenowego, co oznacza że przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę jedynie ceny zawartych w nim transakcji a nie uwzględnia się dochodów z akcji (dywidend, praw poboru). W indeksie WIG20 nie mogą uczestniczyć spółki z indeksów mwig40 i swig80 oraz więcej niż 5 spółek z jednego sektora giełdowego. Indeks mwig40 jest obliczany od 31 grudnia 1997 roku i obejmuje 40 średnich spółek notowanych na Giełdzie. Do dnia 16 marca 2007 r. indeks nosił nazwę MIDWIG. Wartość początkowa indeksu wynosiła 1000 pkt. mwig40 jest indeksem cenowym i przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę jedynie kursy jego uczestników. W indeksie mwig40 nie uczestniczą spółki z indeksów WIG20 i swig80 oraz spółki zagraniczne notowane na Giełdzie oraz innych rynkach o wartości rynkowej w dniu rankingu powyżej 1 mld euro. Indeks swig80 jest obliczany od 31 grudnia 1994 roku i obejmuje 80 małych spółek notowanych na Giełdzie. Do dnia 16 marca 2007 r. indeks nosił nazwę WIRR i był indeksem dochodowym, obejmującym 1% spółek giełdowych pod względem wartości rynkowej. Wartość początkowa indeksu wynosiła 1000 pkt. swig80 jest indeksem cenowym i przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę jedynie kursy jego uczestników. W indeksie swig80 nie uczestniczą spółki z indeksów WIG20 i mwig40 oraz spółki zagraniczne notowane na Giełdzie oraz innych rynkach o wartości rynkowej w dniu rankingu powyżej 100 mln euro. 7. Wskaźniki obejmują spółki ze wszystkich rynków notowań. 8. Kapitalizacja dotyczy tylko spółek krajowych. Biuletyn Informacyjny 10/

85 Rozdział 5 9. Wskaźnik C/Z oznacza relację ceny rynkowej do zysku netto i jest obliczany jako iloraz łącznej wartości rynkowej spółek na koniec miesiąca do ich łącznych zysków i strat w ciągu ostatnich 4 kwartałów, za które dostępne są dane finansowe. 10. Wskaźnik obrotu oznacza stosunek wartości sprzedanych akcji do średniej wartości notowanych akcji w danym miesiącu. 11. Wartość obrotów w miesiącu oraz wskaźnik obrotu obejmuje notowania ciągłe oraz system jednolitego kursu dnia. Tabela Kursy dzienne PLN do USD i EUR Źródłem informacji są dane Narodowego Banku Polskiego. 1. Kurs średni NBP jest to urzędowy kurs oficjalny, który służy do celów statystycznych i księgowych. 2. Przeciętny kurs średni złotego do dolara amerykańskiego i euro oraz relacji USD/ EUR obliczony został jako średnia arytmetyczna z kursów średnich NBP z poszczególnych dni miesiąca Statystyka monetarna W niniejszym numerze Biuletynu Informacyjnego dane dla szeregów czasowych od czerwca 2017 r. pochodzą z nowego systemu sprawozdawczego. Natomiast dane dla szeregów czasowych poszczególnych kategorii do maja 2017 r. włącznie pochodzą z dotychczasowego systemu. W związku z uruchomieniem nowego systemu sprawozdawczego opisy w tabelach: 5.1.8; 5.1.9; ; ; ; dostosowano do pojęć występujących w nowym systemie sprawozdawczym., publikuje zestawienia dotyczące kategorii pieniężnych na podstawie danych otrzymanych od podmiotów sektora monetarnych instytucji finansowych (MIF) obejmującego, banki działające w Polsce oraz rezydujące w naszym kraju oddziały instytucji kredytowych i oddziały banków zagranicznych, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz fundusze rynku pieniężnego1. 1 Począwszy od stycznia 2012 r. lista polskich monetarnych instytucji finansowych (MIF) nie zawiera funduszy rynku pieniężnego, ponieważ żaden z funduszy inwestycyjnych nie spełnia kryteriów definicji tego podsektora określonych w rozporządzeniu Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1071/2013 z dnia 24 września 2013 r. dotyczącym bilansu sektora monetarnych instytucji finansowych (EBC/2013/33). 84

86 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Klasyfikacja sektorowa Sektor finansowy zawiera następujące podsektory: 1. monetarne instytucje finansowe (MIF)2 (obejmują bank centralny i pozostałe monetarne instytucje finansowe). W Polsce pojęcie pozostałych monetarnych instytucji finansowych obejmuje banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz fundusze rynku pieniężnego1; 2. fundusze inwestycyjne niebędące funduszami rynku pieniężnego; 3. instytucje ubezpieczeniowe; 4. fundusze emerytalno-rentowe; 5. pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego (obejmują m.in., przedsiębiorstwa leasingu finansowego, przedsiębiorstwa factoringowe, domy maklerskie oraz firmy utworzone w celu sekurytyzacji aktywów); 6. pomocnicze instytucje finansowe oraz instytucje finansowe typu captive i udzielające pożyczek (obejmują m.in. kantory, giełdy papierów wartościowych, instytucje sprzedaży ratalnej); Sektor niefinansowy zawiera następujące podsektory: 1. przedsiębiorstwa niefinansowe (obejmują przedsiębiorstwa i spółki państwowe, przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie, przedsiębiorcy indywidualni zatrudniający powyżej 9 osób); 2. przedsiębiorców indywidualnych (zatrudniających do 9 osób włącznie)3 3. rolników indywidualnych; 4. osoby prywatne; 5. instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych. W publikacjach Narodowego Banku Polskiego należności i zobowiązania MIF wobec podmiotów sektora niefinansowego prezentowane są w układzie zgodnym ze standardami Unii Europejskiej, tj. w podziale na trzy sektory: 1. gospodarstwa domowe obejmujące: a) osoby prywatne; 2 Zgodnie z definicją EBC pod pojęciem monetarnych instytucji finansowych rozumie się instytucje finansowe, których działalność polega na przyjmowaniu depozytów lub bliskich substytutów depozytów od podmiotów innych niż monetarne instytucje finansowe oraz udzielaniu kredytów lub inwestowaniu w papiery wartościowe na własny rachunek. 3 Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek, zatrudniające do 9 osób włącznie. Biuletyn Informacyjny 10/

87 Rozdział 5 b) rolników indywidualnych; c) przedsiębiorców indywidualnych (zatrudniających do 9 osób włącznie)3; 2. przedsiębiorstwa niefinansowe obejmujące przedsiębiorstwa i spółki państwowe, przedsiębiorstwa i spółki prywatne i spółdzielnie (w tym: przedsiębiorcy indywidualni zatrudniający powyżej 9 osób); 3. instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych (instytucje niekomercyjne stanowiące odrębne jednostki prawne działające na rzecz gospodarstw domowych, których podstawowe przychody, pomijając uzyskiwane z okazjonalnej sprzedaży, stanowią dobrowolne wpłaty pieniężne lub wkłady w naturze od gospodarstw domowych, dotacje instytucji rządowych i samorządowych oraz dochody z tytułu własności); Sektor instytucji rządowych i samorządowych zawiera następujące podsektory: 1. instytucje rządowe szczebla centralnego (obejmują m.in. organy władzy publicznej, organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, publiczne szkoły wyższe, państwowe instytucje kultury i in.); 2. instytucje samorządowe (obejmują m.in. organy wojewódzkie, powiatowe i gminne, sejmiki samorządowe, publiczne szkoły prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, instytucje pomocy społecznej i in.); 3. fundusze zabezpieczenia społecznego (obejmują Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz zarządzane przez nie fundusze, Narodowy Fundusz Zdrowia oraz jego oddziały). Tabela Średnie oprocentowanie stanów umów złotowych Są to dane o średnim oprocentowaniu wszystkich istniejących umów na koniec okresu sprawozdawczego, zarówno tych zawartych przed miesiącem sprawozdawczym i nadal obowiązujących, jak i umów nowo zawartych. Oprocentowanie to wylicza się jako iloraz naliczonych w miesiącu sprawozdawczym odsetek do średnich stanów wartości umów, dla których odsetki te były naliczane. W statystyce tej nie są więc uwzględniane prowizje ani inne koszty pozaodsetkowe. Dane te są wyliczane na podstawie danych z 25 banków, tj.: 1. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA 2. Bank Handlowy w Warszawie SA 3. ING Bank Śląski SA 4. Bank BPH SA 86

88 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne 5. Bank Zachodni WBK SA 6. mbank SA 7. Bank Millennium SA 8. Bank Polska Kasa Opieki SA 9. Euro Bank SA 10. Bank Ochrony Środowiska SA 11. Raiffeisen Bank Polska SA 12. Deutsche Bank Polska SA 13. Bank Polskiej Spółdzielczości SA 14. Credit Agricole Bank Polska S.A. 15. Idea Bank S.A. 16. Bank BGŻ BNP Paribas S.A. 17. Santander Consumer Bank S.A. 18. mbank Hipoteczny SA 19. Getin Noble Bank S.A. 20. Alior Bank SA 21. Polski Bank Spółdzielczy w Ciechanowie 22. Krakowski Bank Spółdzielczy 23. Podkarpacki Bank Spółdzielczy 24. Wielkopolski Bank Spółdzielczy 25. Bank Spółdzielczy w Brodnicy Banki te, w przypadku klientów rezydentów, posiadały na koniec grudnia 2016 r. 86% depozytów oraz 85% należności gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Począwszy od danych za grudzień 2014 r. zmieniono metodykę wyliczania średniego ważonego oprocentowania. Nowa metoda opiera się na użyciu do ważenia oprocentowania informacji o przynależności sprawozdawców do jednorodnych grup (warstw). Szczegóły zostały opisane pod adresem: Biuletyn Informacyjny 10/

89 Rozdział 5 Tabela Średnie oprocentowanie nowych i renegocjowanych umów złotowych Są to dane o oprocentowaniu umów zawartych w danym miesiącu sprawozdawczym. Poprzez nowe umowy rozumie się również renegocjacje już istniejących umów. Oprocentowanie zbierane w statystyce nowych umów ma inny charakter od tego z tabeli Jest to oprocentowanie efektywne, zwane Wąsko Definiowaną Efektywną Stopą Procentową (WDESP), wyliczane dla każdej umowy oddzielnie. Termin ten został stworzony w opozycji do szeroko rozumianej efektywnej stopy procentowej lub Rzeczywistej Stopy Procentowej (RSP). W statystyce nowych umów, poza WDESP, wykazywana jest również RSP dla 2 kategorii oprocentowania: nowych kredytów na cele konsumpcyjne i mieszkaniowe. W przeciwieństwie do WDESP, która uwzględnia tylko czysto odsetkowe koszty kapitału, rzeczywista stopa procentowa obejmuje ponadto wszelkie obowiązkowe opłaty, które musi ponieść kredytobiorca. Są to przede wszystkim prowizje (również dla pośredników banku), ale też składki na obowiązkowe ubezpieczenia spłaty kredytu, np. na wypadek śmierci lub bezrobocia klienta. Dane te są pozyskiwane z tej samej próby banków co w tabeli Wg tej samej metody wyliczana jest również średnia ważona. Tabela Średnie oprocentowanie nowych i renegocjowanych umów denominowanych w EUR Ogólne zasady wyliczania są takie same, jak w tabeli (wiersze z gwiazdkami) oraz Dane te są pozyskiwane z tej samej próby banków co w tabeli i Uwagi ogólne do tabel Dane dotyczą stanów na koniec poszczególnych miesięcy i pochodzą z informacji bilansowych otrzymywanych z banków, z bilansu Narodowego Banku Polskiego i spółdzielczych kas oszczędnościowo kredytowych oraz funduszy rynku pieniężnego Informacje zostały zaprezentowane w układzie dostosowanym do standardów obowiązujących w Europejskim Banku Centralnym. 3. Aktywa w tabelach 5.1.8, 5.1.9, i prezentowane są w ujęciu brutto, tzn. bez pomniejszenia należności o utworzone rezerwy, odpisy aktualizujące i umorzenia (wyjątek stanowią dłużne papiery wartościowe, które wykazano według wyceny bilansowej). Tabela Bilans Narodowego Banku Polskiego aktywa i pasywa 1. Kategoria kredyty i inne należności od podmiotów krajowych (aktywa kol. 1) zawiera należności z tytułu udzielonych kredytów m.in. redyskontowych, lombardowych, 4 Patrz przypis 1. 88

90 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne udzielonych z zagranicznych linii kredytowych, aukcyjnych (operacje otwartego rynku), pozostałych kredytów, a także z tytułu zdeponowanych środków pieniężnych na rachunkach bieżących oraz terminowych. 2. Dłużne papiery wartościowe (aktywa kol. 5) to papiery wyemitowane przez podmioty krajowe będące w posiadaniu Narodowego Banku Polskiego. 3. Udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego5 (aktywa kol. 9). 4. Akcje i pozostałe udziały kapitałowe oraz udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych niebędących funduszami rynku pieniężnego wyemitowane przez podmioty krajowe (aktywa kol. 10) aktualnie są to w przypadku NBP tylko aktywa trwałe finansowe. 5. Aktywa zagraniczne (aktywa kol. 13) obejmują wszystkie aktywa dotyczące nierezydentów w złotych i w dewizach. 6. Aktywa trwałe (aktywa kol. 14) to całość aktywów trwałych z wyłączeniem aktywów trwałych finansowych. 7. Pozostałe aktywa (aktywa kol. 15) zawierają odsetki niezapadłe i zapadłe od kredytów i innych należności, koszty przyszłych okresów, rozrachunki międzyoddziałowe, inne aktywa z wyłączeniem aktywów trwałych. 8. Depozyty i inne zobowiązania wobec podmiotów krajowych (pasywa kol. 2) są to zobowiązania z tytułu depozytów na rachunkach bieżących i terminowych, rezerwy obowiązkowej, lokat aukcyjnych (operacje otwartego rynku), środków wydzielonych oraz pozostałych depozytów. 9. Emisja dłużnych papierów wartościowych (pasywa kol. 6) są to zobowiązania z tytułu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych NBP. 10. Kapitały i rezerwy (pasywa kol. 7) w przypadku NBP obejmują fundusz statutowy i fundusz rezerwowy oraz rezerwy, w skład których wchodzą rezerwy celowe, umorzenia i odpisy aktualizujące oraz wynik finansowy roku bieżącego, strata z lat ubiegłych i różnice z wyceny. 11. Pasywa zagraniczne (pasywa kol. 8) obejmują wszystkie pasywa dotyczące nierezydentów w złotych i w dewizach. 12. Pozostałe pasywa (pasywa kol. 9) zawierają odsetki od depozytów i innych zobowiązań oraz emisji dłużnych papierów wartościowych przychody przyszłych okresów, rozrachunki międzyoddziałowe i międzybankowe, inne pasywa. 5 Patrz przypis 1. Konsekwencją jest wartość zero w pozycji Udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego. Biuletyn Informacyjny 10/

91 Rozdział 5 Tabela Bilans zagregowany pozostałych monetarnych instytucji finansowych aktywa i pasywa 1. Kategoria kredyty i inne należności od podmiotów krajowych (aktywa kol. 2) zawiera kredyty i pożyczki, skupione wierzytelności, zrealizowane gwarancje i poręczenia, pozostałe należności oraz należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu. 2. Dłużne papiery wartościowe (aktywa kol. 6) to dłużne papiery wartościowe wyemitowane przez podmioty krajowe będące w posiadaniu pozostałych monetarnych instytucji finansowych. 3. Udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego6 nabyte przez pozostałe monetarne instytucje finansowe (aktywa kol. 10). 4. Akcje i pozostałe udziały kapitałowe oraz udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych niebędących funduszami rynku pieniężnego (aktywa kol. 11) zawierają akcje oraz aktywa trwałe finansowe wyemitowane przez podmioty krajowe. 5. Aktywa zagraniczne (aktywa kol. 14) obejmują wszystkie aktywa dotyczące nierezydentów w złotych i w dewizach. 6. Aktywa trwałe (aktywa kol. 15) to całość aktywów trwałych z wyłączeniem aktywów trwałych finansowych. 7. Pozostałe aktywa (aktywa kol. 16) obejmują pozostałe środki w kasach pozostałych monetarnych instytucji finansowych z wyłączeniem gotówki, a także odsetki niezapadłe i zapadłe od kredytów i innych należności wszystkich sektorów, konta rozliczeniowe, należności od dłużników różnych, koszty i przychody rozliczane w czasie, należności z tytułu instrumentów pochodnych, prawa poboru, inne aktywa, korekty wartości. 8. Depozyty i inne zobowiązania wobec podmiotów krajowych (pasywa kol. 1) zawierają depozyty bieżące, terminowe, zablokowane, kredyty i pożyczki otrzymane, zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych (zaliczone do grupy terminowe ), pozostałe zobowiązania oraz zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu, zobowiązania podporządkowane z wyłączeniem wyemitowanych w formie papierów wartościowych. 9. Emisja udziałów/jednostek uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego7 to zobowiązania funduszy rynku pieniężnego z tytułu emisji własnych udziałów i jednostek uczestnictwa (pasywa kol. 8). 10. Emisja dłużnych papierów wartościowych (pasywa kol. 9) to zobowiązania z tytułu 6 Patrz przypis 1. Konsekwencją jest wartość zero w pozycji Udziały/jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego. 7 Patrz przypis 1. Konsekwencją jest wartość zero w pozycji Emisja udziałów/jednostek uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego. 90

92 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne emisji własnych dłużnych papierów wartościowych pozostałych monetarnych instytucji finansowych oraz zobowiązania podporządkowane w formie wyemitowanych papierów wartościowych (nabyte przez rezydentów i nierezydentów). 11. Kapitały i rezerwy (pasywa kol. 10) obejmują: kapitał podstawowy, należne wpłaty na kapitał podstawowy, akcje własne, fundusz zapasowy, fundusz ogólnego ryzyka, fundusze rezerwowe oraz wynik z lat ubiegłych, fundusze uzupełniające, rezerwy celowe, umorzenia i odpisy z tytułu trwałej utraty wartości, rezerwy na zabezpieczenie listów zastawnych, rezerwy celowe na zobowiązania pozabilansowe, rezerwę na ryzyko ogólne. 12. Pasywa zagraniczne (pasywa kol. 11) obejmują wszystkie pasywa dotyczące nierezydentów w złotych i w dewizach, z wyjątkiem emisji własnej dłużnych papierów wartościowych. 13. Pozostałe pasywa (pasywa kol. 12) zawierają odsetki niezapadłe od depozytów i innych zobowiązań oraz odsetki od emisji dłużnych papierów wartościowych, konta rozliczeniowe, zobowiązania wobec wierzycieli różnych, koszty i przychody rozliczane w czasie, zobowiązania z tytułu instrumentów pochodnych, inne pasywa, korekty wartości. Tabela Kredyty i inne należności gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa niefinansowe Tabela zawiera szczegółowe przekroje danych odnoszących się do dwóch najistotniejszych podsektorów (gospodarstw domowych z wyróżnieniem osób prywatnych oraz przedsiębiorstw niefinansowych), zgrupowanych w segmencie Pozostałe sektory krajowe ujętych w kol. 5 tabeli Bilans zagregowany pozostałych monetarnych instytucji finansowych. Na koniec grudnia 2016 r. podsektory gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa niefinansowe stanowiły 93,8% wartości z kol. 5 aktywów tabeli Tabela Depozyty i inne zobowiązania gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa niefinansowe Tabela zawiera szczegółowe przekroje danych odnoszących się do dwóch najistotniejszych podsektorów (gospodarstw domowych z wyróżnieniem osób prywatnych oraz przedsiębiorstw niefinansowych), zgrupowanych w segmencie Pozostałe sektory krajowe ujętych w kol. 4 tabeli Bilans zagregowany pozostałych monetarnych instytucji finansowych. Na koniec grudnia 2016 r. podsektory gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa niefinansowe stanowiły 89,4% wartości z kol. 4 pasywów tabeli Tabela Bilans skonsolidowany monetarnych instytucji finansowych aktywa i pasywa 1. Tabela zawiera skonsolidowany bilans monetarnych instytucji finansowych. Biuletyn Informacyjny 10/

93 Rozdział 5 2. W aktywach i pasywach w/w bilansu wysaldowane zostały operacje wzajemne pomiędzy krajowymi monetarnymi instytucjami finansowymi. 3. Pozostałe aktywa (aktywa kol. 10) oraz pieniądz gotówkowy w obiegu (pasywa kol. 1) zostały pomniejszone o wartość gotówki znajdującej się w kasach pozostałych monetarnych instytucji finansowych. Tabela Analiza porównawcza agregatów wyliczonych w oparciu o dane za czerwiec i lipiec 2017 r. przekazywane w starym i nowym systemie sprawozdawczym dostępna jest na stronie internetowej NBP: Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji Tabela prezentuje wartość podaży pieniądza M3 i jej komponentów oraz czynników kreacji pieniądza w układzie miesięcznym. Dane dotyczące poszczególnych kategorii prezentowane są w podziale na rodzaje instrumentów (depozyty i inne zobowiązania, kredyty, dłużne papiery wartościowe itp.) oraz w podziale na podstawowe sektory gospodarki. Definicje zawartych w zestawieniu kategorii oraz układ prezentacyjny dostosowane są do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej. Począwszy od marca 2002 r. szeroki pieniądz M3 stał się podstawową kategorią analityczną i publikacyjną dla podaży pieniądza w Polsce. Tabela Pieniądz rezerwowy i czynniki jego kreacji Tabela zawiera dane o wielkości pieniądza rezerwowego banku centralnego oraz czynników jego kreacji (aktywa zagraniczne netto, kredyt refinansowy, operacje otwartego rynku (netto), zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla centralnego, saldo pozostałych pozycji (netto) w układzie miesięcznym. Statystyka transakcji. Począwszy od publikacji danych za wrzesień 2012 r. włączył do pliku Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji.xls (prezentowanego na stronie internetowej www. nbp.pl, w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji), informację dotyczącą wielkości zmian transakcyjnych głównych pozycji monetarnych. Statystyka transakcji jest uzupełnieniem statystyki stanów o informacje, które umożliwiają analizę zmian wielkości monetarnych wynikających z transakcji finansowych pomiędzy monetarnymi instytucjami finansowymi (MIF) a pozostałymi sektorami gospodarki. Przyjęta przez NBP metoda wyliczania transakcji, spójna z metodą stosowaną przez Europejski Bank Centralny (EBC), pozwala w sposób przybliżony oszacować wartość transakcji w sytuacji, kiedy dane o przeprowadzonych transakcjach nie są przekazywane przez podmioty sprawozdawcze. Na zmianę stanu danej kategorii aktywów i pasywów pomiędzy 92

94 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne dwoma okresami sprawozdawczymi mają wpływ zarówno transakcje finansowe, jak również operacje nietransakcyjne. W celu pokazania zmian danego instrumentu tylko z tytułu transakcji finansowych należy, zgodnie z metodyką EBC, ze zmian absolutnych w stanach pomiędzy dwoma okresami sprawozdawczymi wyeliminować zmiany o charakterze nietransakcyjnym. Umożliwia to bardziej poprawne i znaczące analitycznie wyliczenie dynamiki kategorii monetarnych. Informacje o operacjach nietransakcyjnych, tj. korekty, obejmują zmiany stanów z tytułu: 1. zmiany wyceny (revaluations): a) wyceny papierów wartościowych (revaluations of securities), b) spisania kredytu w ciężar rezerw/odpisów (write offs/write-downs); 2. reklasyfikacji (reclassifications) i innych korekt, np. błędów w sprawozdaniach (other statistical factors); 3. zmian kursów walutowych (exchange rate adjustments). Sposób wyliczania miesięcznych zmian transakcyjnych Punktem wyjścia do obliczenia zmian transakcyjnych dla dowolnego okresu, np. zmian kwartalnych, 12-miesięcznych, jest ustalenie wartości miesięcznych zmian transakcyjnych (F t M ), liczonych na bazie miesięcznego przyrostu absolutnego (Lt L t-1 ), gdzie L t oznacza stan zmiennej w okresie badanym, a L t-1 stan zmiennej miesiąc wcześniej, skorygowanego o wartości zmian miesięcznych czynników nietransakcyjnych, tj. zmian wynikających z reklasyfikacji (C t M ), zmiany kursów walutowych (Et M ) oraz zmiany wyceny (Vt M ): F t M = (L t L t-1 ) C t M Et M Vt M Znając wielkość miesięcznych zmian transakcyjnych (F t M ) można następnie wyliczyć wielkość względną miesięcznych zmian transakcyjnych (a t M ) według formuły: M a t = F M t L t-1 Aby otrzymać miesięczne tempo zmian transakcyjnych wyrażone w procentach, należy powyższe wyrażenie pomnożyć przez 100. Wzór na miesięczne tempo zmian transakcyjnych różni się od wzoru obecnie liczonego tempa zmian s t M o wartość CEV t M w liczniku odejmowaną od miesięcznego przyrostu absolutnego (L t L t-1 ): a t M = (L t L t-1 ) CEV t M *100 wobec s t M = L t L t-1 * 100 L t-1 L t-1 Szczegółowy opis metodyki wyliczania zmian transakcyjnych został zamieszczony na stronie w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/ Biuletyn Informacyjny 10/

95 Rozdział 5 Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji, w pliku Metodyka statystyki transakcji ( pl/statystyka/pieniezna_i_bankowa/dwn/statystyka-transakcji-metodyka_pl.pdf) Statystyka bilansu płatniczego w Polsce (tabele ; ; ; , ; ; ; ; ; ; ; ; Uwarunkowania instytucjonalne (NBP) jest instytucją odpowiedzialną za opracowywanie i publikację bilansu płatniczego w Polsce. W NBP opracowywane są również inne statystyki związane z bilansem płatniczym (międzynarodowa pozycja inwestycyjna, zadłużenie zagraniczne, zagraniczne inwestycje bezpośrednie, aktywa rezerwowe). NBP jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z Konstytucją przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza, ustalania i realizowania polityki pieniężnej. NBP odpowiada również za wartość polskiego pieniądza. Zgodnie z ustawą o NBP do zadań banku centralnego należy także opracowywanie statystyki pieniężnej i bankowej, bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej. Opracowywanie statystyki bilansu płatniczego i powiązanych z nim statystyk należy do zadań Departamentu Statystyki NBP. Do zadań Departamentu należą m.in.: 1. Wykonywanie zadań związanych z gromadzeniem, przetwarzaniem i udostępnianiem informacji w zakresie: bilansu płatniczego, bilansu aktywów i pasywów zagranicznych (międzynarodowej pozycji inwestycyjnej), płynnych aktywów i pasywów w walutach obcych, zadłużenia zagranicznego. 2. Prowadzenie prac analitycznych mających na celu dostosowanie definicji, a także metod sporządzania, prezentacji i analizy poszczególnych zestawień i materiałów statystycznych do obowiązujących standardów międzynarodowych. 3. Doskonalenie metod gromadzenia i przetwarzania danych w ramach funkcjonujących systemów sprawozdawczych. 4. Prowadzenie prac w zakresie bieżącej oceny procesów pieniężnych oraz zjawisk kształtujących bilans płatniczy. 5. Organizowanie i koordynowanie prac w odniesieniu do Komitetu Statystyki Europejskiego Banku Centralnego. 6. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi w zakresie statystyki bilansu płatniczego. 94

96 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Uwarunkowania prawne Zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140, poz. 938) NBP jest zobligowany do opracowywania statystyki bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, a także do przedstawiania Sejmowi i Radzie Ministrów informacji o tych statystykach. Obowiązki sprawozdawcze podmiotów krajowych zostały określone w ustawie o NBP oraz w ustawie Prawo dewizowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 141, poz.1178), jak również w aktach niższego rzędu takich jak: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 października 2009 r. w sprawie przekazywania Narodowemu Bankowi Polskiemu danych niezbędnych do sporządzania bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej (Dz. U. Nr 184, poz.1437) oraz uchwała Zarządu NBP nr 78 z dnia 29 października 2009 r. w sprawie trybu i szczegółowych zasad przekazywania przez banki Narodowemu Bankowi Polskiemu danych niezbędnych do sporządzania bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej (Dz. Urz. NBP Nr 18 z dnia 19 listopada 2009 r.). Niewywiązywanie się z obowiązków sprawozdawczych na potrzeby bilansu płatniczego zagrożone jest, zgodnie z Kodeksem Karnym Skarbowym, karą grzywny. Współpraca z instytucjami zewnętrznymi NBP współpracuje z różnymi instytucjami zarówno krajowymi (przede wszystkim z Głównym Urzędem Statystycznym), jak i zagranicznymi. Dane niezbędne do sporządzania statystyki bilansu płatniczego są dostarczane przez różne instytucje państwowe. GUS przekazuje do NBP dane dotyczące handlu zagranicznego i międzynarodowego handlu usługami, zgodne z wypracowaną wspólnie przez obie instytucje metodologią. Dane dotyczące obrotów towarowych i usługowych z zagranicą są wykorzystywane przez GUS do wyliczania rachunku reszty świata w statystyce rachunków narodowych (PKB). Dane dotyczące podróży zagranicznych (Polaków i cudzoziemców) są zbierane i przekazywane do NBP przez GUS. NBP otrzymuje także z GUS dane o statystyce migracyjnej, które są wykorzystywane do szacowania dochodów z pracy Polaków za granicą i cudzoziemców w Polsce oraz informacje z Badania Budżetów Gospodarstw Domowych. NBP pozyskuje z GUS również dane potrzebne do aktualizacji rejestru podmiotów dokonujących operacji ujmowanych w bilansie płatniczym. Ministerstwo Finansów dostarcza do NBP dane o transakcjach zagranicznych sektora rządowego. MF przekazuje także informacje, które są wykorzystywane do kompilacji rachunku bieżącego bilansu płatniczego, tj. dane dotyczące importu używanych samochodów z obszaru UE (dane te nie są rejestrowane przez GUS). Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazuje NBP dane o liczbie cudzoziemców, za których odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz dane o rentach i emeryturach wypłacanych za granicę. Biuletyn Informacyjny 10/

97 Rozdział 5 Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przekazuje NBP dane o liczbie złożonych oświadczeń o chęci powierzenia cudzoziemcom pracy w Polsce oraz dane o liczbie wydanych zezwoleń na pracę informacje te są wykorzystywane do szacowania dochodów z pracy cudzoziemców w Polsce i przekazów zarobków. Ponadto NBP współpracuje w zakresie metodologii bilansu płatniczego z instytucjami międzynarodowymi, takimi jak: Europejski Bank Centralny (EBC), Eurostat, Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW), Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), Bank Światowy (BŚ), Bank Rozliczeń Międzynarodowych (BIS). Użytkownicy Bilans płatniczy, międzynarodowa pozycja inwestycyjna, zadłużenie zagraniczne, oficjalne aktywa rezerwowe są publikowane na stronie internetowej NBP i w ten sposób dostępne dla użytkowników. Ponadto dane oraz opis bilansu płatniczego są przekazywane do Parlamentu, Rządu, GUS, publicznych i prywatnych ośrodków badawczych, wyższych uczelni, agencji ratingowych itp. Materiał analityczny opisujący bilans płatniczy jest również publikowany na stronach internetowych NBP. Dane bilansu płatniczego, międzynarodowej pozycji inwestycyjnej i zagranicznych inwestycji bezpośrednich są regularnie przekazywane do Eurostatu, EBC, MFW, OECD, BŚ System statystyczny Typ systemu System kompilacji bilansu płatniczego w Polsce jest oparty na sprawozdaniach bezpośrednio przekazywanych przez podmioty sprawozdawcze do NBP. Sprawozdania te dotyczą zagranicznych aktywów i pasywów finansowych i dochodów od nich. Ponadto do zestawiania rachunku bieżącego wykorzystywane są informacje pochodzące z badań statystyki publicznej oraz z administracyjnych źródeł danych. W przypadku danych przekazywanych przez przedsiębiorstwa bezpośrednio do NBP zastosowano progi sprawozdawcze, tak, aby obciążenie podmiotów sprawozdawczych nie było zbyt duże, przy jednoczesnym zachowaniu właściwego poziomu jakości danych. Podział geograficzny dla danych kwartalnego bilansu płatniczego jest dostępny od 2004 r. Dane o transakcjach są weryfikowane przy użyciu danych o stanach. Ponadto do weryfikacji używane są inne źródła takie jak: centralny rejestr bonów skarbowych, dane o prywatyzacji, Internet oraz informacje prasowe. 96

98 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Podmioty sprawozdawcze Zgodnie z określonymi obowiązkami sprawozdawczymi podmioty krajowe zostały zobowiązane do bezpośredniego przekazywania do NBP informacji z zakresie rachunku finansowego bilansu płatniczego i dochodów od nich. Dane o transakcjach zagranicznych Ministerstwa Finansów dostarczają agenci finansowi rządu (Bank Gospodarstwa Krajowego i ). Znaczna część danych z zakresu rachunku bieżącego zbierana i udostępniana jest przez instytucje zewnętrzne (GUS towary i usługi, Instytut Turystki podróże zagraniczne). Progi Jednostki sektora finansów publicznych, u których łączna kwota określonych aktywów i pasywów zagranicznych wynosi na koniec roku co najmniej 500 mln złotych, są obowiązane przekazywać NBP miesięczne sprawozdania, natomiast jednostki u których łączna kwota określonych aktywów i pasywów na koniec roku jest wyższa niż 26 mln złotych i niższa niż 500 mln złotych, są obowiązane przekazywać NBP kwartalne sprawozdania. Osoby fizyczne posiadające niezwiązane z działalnością gospodarczą określone aktywa lub pasywa w łącznej kwocie wynoszącej na koniec roku, co najmniej 7 mln złotych, są obowiązane przekazywać NBP kwartalne sprawozdania. Pozostali rezydenci (z wyłączeniem jednostek sektora finansów publicznych, osób fizycznych, firm inwestycyjnych prowadzących rachunki papierów wartościowych i podmiotów sektora bankowego), u których łączna kwota określonych aktywów i pasywów wynosi na koniec roku co najmniej 300 mln złotych, są obowiązani przekazywać NBP miesięczne sprawozdania, natomiast rezydenci u których łączna kwota określonych aktywów i pasywów na koniec roku jest wyższa niż 10 mln złotych i niższa niż 300 mln złotych, są obowiązani przekazywać NBP kwartalne sprawozdania. Dostępność danych Miesięczne dane o bilansie płatniczym publikowane są 44 dni robocze po zakończeniu danego miesiąca. Dane kwartalne są dostępne po 3 miesiącach od zakończenia danego kwartału. Szczegółowy kalendarz udostępniania danych jest dostępny na stronie internetowej NBP. Podział sektorowy oraz podział na instrumenty w miesięcznym bilansie płatniczym jest mniej szczegółowy. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące komponentów bilansu płatniczego dostępne są w kwartalnym bilansie płatniczym. Bilans płatniczy w układzie geograficznym jest dostępny od 2004 r. Dane bilansu płatniczego, międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, zadłużenia zagranicznego oraz zagranicznych inwestycji bezpośrednich są prezentowane w trzech walutach: PLN, EUR i USD. Biuletyn Informacyjny 10/

99 Rozdział 5 Kontrola danych Na poziomie pojedynczych informacji dane kontrolowane są automatycznie podczas przekazywania danych drogą elektroniczną, w momencie wczytywania informacji do bazy danych. Dane kontrolowane są również na poziomie zagregowanym poprzez analizę szeregów czasowych dla poszczególnych komponentów. Dane o przepływach są uzgadniane z danymi o stanach. Ponadto dokonywana jest konfrontacja otrzymywanych danych z innymi źródłami takimi jak, statystyka pieniężna i bankowa, baza danych centralnego rejestru bonów skarbowych, Internet, informacje prasowe, dane o prywatyzacji itp Polityka rewizji Miesięczny bilans płatniczy: pierwsza rewizja dokonywana jest przy publikacji następnego miesiąca; kolejne rewizje są dokonywane przy publikacji lub rewidowaniu odpowiednich danych kwartalnych. Kwartalny bilans płatniczy: pierwsza rewizja dokonywana jest przy publikacji następnego kwartału; kolejne rewizje są dokonywane na koniec marca i koniec września, a potem przy rewidowaniu danych międzynarodowej pozycji inwestycyjnej za odpowiedni rok Publikacje Bilans płatniczy, międzynarodowa pozycja inwestycyjna, zadłużenie zagraniczne, oficjalne aktywa rezerwowe są publikowane na stronie internetowej NBP i w ten sposób dostępne dla użytkowników. Na stronie internetowej NBP znajduje się również kalendarz udostępniania tych danych. Bardziej szczegółowe dane dotyczące bilansu płatniczego, międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, zadłużenia zagranicznego i ich analiza są dostępne w publikacjach wydawanych przez NBP. Są to: Bilans płatniczy Rzeczypospolitej Polskiej kwartalnie; Zagraniczne inwestycje bezpośrednie rocznie; Międzynarodowa pozycja inwestycyjna Polski rocznie. 98

100 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Ponadto dane bilansu płatniczego stanowią część innych publikacji NBP, takich jak: Biuletyn informacyjny miesięcznie; Raport roczny rocznie Bilans płatniczy 8 Bilans płatniczy jest statystycznym zestawieniem obrotów z zagranicą, które w odniesieniu do określonego czasu, w usystematyzowany sposób prezentuje transakcje gospodarcze zrealizowane przez Polskę z resztą świata (tzn. między rezydentami i nierezydentami). Bilans płatniczy prezentowany jest z wyodrębnieniem następujących pozycji: rachunek bieżący, rachunek kapitałowy i finansowy oraz saldo błędów i opuszczeni Rachunek bieżący Rachunek bieżący obejmuje transakcje w zakresie towarów, usług, dochodów pierwotnych oraz dochodów wtórnych Towary Obroty towarowe bilansu płatniczego obejmują wartość wymiany towarowej z zagranicą, na którą składają się transakcje między rezydentami a nierezydentami, w szczególności: transakcje, w wyniku, których nastąpiła zmiana własności towarów; są to głównie transakcje zakupu oraz sprzedaży towarów, jednak zmiana własności towarów może nastąpić również w wyniku ich nieodpłatnego przekazania (darowizny, pomoc w naturze), jak również, jako aporty rzeczowe wnoszone przez inwestorów zagranicznych lub jako leasing finansowy towarów (środków transportu oraz maszyn i urządzeń), merchanting, czyli transakcje dotyczące pośrednictwa w międzynarodowym handlu towarami, które nie przekraczają granic Polski. Transakcje te polegają na zakupie towarów przez rezydenta od nierezydenta a następnie odsprzedaży tych towarów innemu nierezydentowi. Pośrednictwo w handlu międzynarodowym rejestrowane jest zawsze po stronie eksportu (zakup towaru traktowany jest jako ujemny eksport, a sprzedaż jako dodatni eksport), transakcje zakupu lub sprzedaży złota niemonetarnego. 8 Standardy międzynarodowe zestawiania bilansu płatniczego zostały określone w następujących publikacjach: Balance of Payments and International Investment Position Manual, Sixth edition, 2009, International Monetary Fund, OECD Benchmark Definition of Foreign Direct Investment, 2008, OECD, External Debt Statistics, 2014, International Monetary Fund, International Reserves and Foreign Currency Liquidity, 2014, International Monetary Fund, System of National Accounts, 2008, Inter-Secretariat Working Group on National Accounts, European System of Accounts ESA 2010, Eurostat, Biuletyn Informacyjny 10/

101 Rozdział 5 Do obrotów towarowych nie zaliczane są transakcje zakupu oraz sprzedaży złota monetarnego dokonywane między bankami centralnymi, a także transakcje dotyczące obrotu uszlachetniającego i napraw. W ramach transakcji uszlachetniania lub naprawa towary zostają wyłącznie czasowo powierzone w celu ich przekształcenia bądź przywrócenia stanu pierwotnego. W świetle metodologii bilansu płatniczego nie zachodzi transakcja wymiany towarów rezydent nierezydent, a zatem transakcja ta nie jest klasyfikowana w obrotach towarowych. Sposób zbierania danych Podstawowym źródłem informacji służących do zestawiania obrotów towarowych w polskim bilansie płatniczym są dane handlu zagranicznego (na bazie zgłoszeń INTRASTAT i dokumentów celnych SAD), które publikowane są przez Główny Urząd Statystyczny. Z uwagi na fakt, że obowiązujące międzynarodowe wymagania (standardy) metodologiczne są niemal jednakowe w zakresie zestawiania obrotów towarowych z zagranicą dla potrzeb bilansu płatniczego oraz rachunków narodowych, uzgodnione zostały między NBP i GUS zasady przejścia z danych dotyczących obrotów handlu zagranicznego GUS na dane dotyczące obrotów towarowych bilansu płatniczego. Aby uzyskać odpowiednie dane dokonywane są następujące korekty: zmniejszenia wartości handlu zagranicznego po stronie importu o wielkość kosztów transportu, zawartych w fakturach wystawionych na bazie CIF, zmniejszenie wartości handlu zagranicznego o wartość transakcji dotyczących uszlachetniania lub napraw, reklasyfikacja merchantingu, doszacowania obrotów towarowych. Zmniejszenie wartości handlu zagranicznego o wartość transakcji dotyczących uszlachetniania lub napraw polega na usunięciu z obrotów towarowych całej wartości towarów będącej przedmiotem wymiany z zagranicą, a podlegającej procesowi uszlachetniania lub napraw. Towary te są identyfikowane na podstawie rodzaju transakcji. Reklasyfikacja merchantingu: Merchanting stanowią transakcje polegające na zakupie towarów przez rezydenta od nierezydenta, a następnie odsprzedaży tych towarów innemu nierezydentowi (towary o których mowa nie przekraczają w czasie tego procesu granic Polski). Dane te zbierane są przez statystykę usług. Przychody z merchantingu podlegają bezpośredniej reklasyfikacji na eksport towarów, a rozchody reklasyfikuje się na eksport towarów z ujemnym znakiem. Doszacowania wartości obrotów towarowych z zagranicą, dokonywane na potrzeby bilansu płatniczego oraz rachunków narodowych dotyczą obrotów, które nie zostały zarejestrowane w deklaracjach INTRASTAT oraz w dokumentach celnych SAD. Są to trzy grupy towarów: 100

102 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne 1. towary przewożone przez podróżnych (w ruchu turystycznym), które zostały zakupione z zamiarem ich odsprzedaży, 2. pozostałe towary, przewożone przez granicę bez wypełnionych deklaracji INTRASTAT lub dokumentów celnych SAD. Są to głównie po stronie eksportu towary wywożone za granicę w większych ilościach, bez dokumentów INTRASTAT i SAD, takie jak: warzywa, owoce, meble, obuwie, odzież, 3. dane dotyczące handlu zagranicznego powiększane są o wartość importu samochodów używanych z Unii Europejskiej, które z racji niskich progów sprawozdawczych dotyczących zgłaszanego importu samochodów nie są ujmowane w systemie INTRASTAT. Dane te są pozyskiwane z Ministerstwa Finansów, które zbiera je w celach podatkowych Usługi Usługi transportowe obejmują usługi związane z transportem towarów, przewozu pasażerów oraz pozostałe usługi związane z ww. usługami transportowymi m.in. takie jak: załadunek i rozładunek kontenerów, składowanie i magazynowanie, pakowanie i przepakowywanie, holowanie i kontrola ruchu, naprawy konserwacyjne i czyszczenie sprzętu oraz operacje ratownicze, a także usługi pocztowe i kurierskie (zgodnie z nowymi standardami przeklasyfikowane z kategorii pozostałe usługi). Obroty usługowe dotyczące podróży zagranicznych dotyczą wydatków cudzoziemców w Polsce oraz Polaków za granicą ponoszonych z tytułu podróży. Obejmują one wydatki związane z zakwaterowaniem, wyżywieniem oraz korzystaniem z usług, jak również towary nabywane przez podróżnych na potrzeby własne (natomiast towary nabywane z zamiarem odsprzedaży są klasyfikowane, jako towary). W zależności od celu podróży ww. wydatki podróżnych klasyfikowane są, jako podróże służbowe (w tym pracowników sezonowych i przygranicznych oraz pozostałe podróże służbowe) oraz podróże prywatne (zdrowotne, edukacyjne oraz pozostałe). Do usług dodane zostały transakcje dotyczące uszlachetniania oraz napraw dóbr ruchomych. Obie kategorie zostały przeklasyfikowane z obrotów towarowych. Usługi uszlachetniania obejmuje swym zakresem przetwarzanie, montaż etykietowanie itp. Czynności te powodują zasadnicze fizyczne zmiany powierzonych (lecz nie zakupionych) materiałów/towarów. Usługi napraw i konserwacji dóbr ruchomych obejmują zarówno niewielkie naprawy i konserwacje towarów, które zapewniają bieżącą eksploatację towaru, jak również remonty kapitalne zwiększające sprawność i wydajność lub wydłużające czas eksploatacji towaru. Dotychczas wg. metodologii BPM5 obrót uszlachetniający i naprawy prezentowane były w bilansie płatniczym wg wartości brutto, tj. wartości towarów wysłanych za granicę w celu (lub po zakończeniu procesu w kraju) uszlachetnienia (napraw) po stronie eksportu oraz wartości towarów przysłanych zza granicy w celu (lub po zakończeniu procesu za granicą) uszlachetnienia (napraw) po stronie importu. Obecnie zgodnie z wytycznymi BPM6 dane te będą uwzględniane na bazie netto tylko wartość nabytej lub dostarczonej usługi. Biuletyn Informacyjny 10/

103 Rozdział 5 Poza usługami transportowymi, podróżami zagranicznymi, uszlachetnianiem oraz naprawami, wyodrębnić należy grupę pozostałych usług. Obroty bieżące z tego tytułu obejmują szereg transakcji związanych z usługami: budowlanymi, ubezpieczeniowymi, finansowymi, telekomunikacyjnymi, informacyjnymi i informatycznymi, opłaty związane z użytkowaniem własności intelektualnej, inne usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw (takie, jak np.: pośrednictwo w handlu międzynarodowym, prowizje związane z tym handlem, usługi badawczo rozwojowe, leasing operacyjny oraz inne usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw), usługi związane z wymianą kulturalną i rekreacją, usługi świadczone przez administrację publiczną. Po stronie przychodów ujmowana jest wartość usług świadczonych przez rezydentów na rzecz nierezydentów, po stronie rozchodów odwrotnie wartość usług świadczonych na rzecz rezydentów przez nierezydentów. Jednakże, zgodnie ze standardami międzynarodowymi, niektóre rodzaje usług prezentowane są w bilansie płatniczym w sposób szczególny. I tak, usługi budowlane dzieli się na świadczone za granicą (po stronie rozchodów ujmuje się koszty tych usług poniesione przez rezydentów) oraz na świadczone w kraju (po stronie przychodów uwzględnione są koszty tych usług poniesione przez nierezydentów. Usługi ubezpieczeniowe wylicza się, według nowej metodologii bilansu płatniczego (BPM6). Dane na temat składek przypisanych przekształcane są w informacje o składkach zarobionych, zaś odszkodowania wypłacane transformowane są w odszkodowania należne do wypłacenia. Obie procedury służą lepszemu zobrazowaniu czasu realizacji usługi ubezpieczeniowej i pokrycia ryzyka związanego z umowami ubezpieczeniowymi. Dodatkowo do wartości usług ubezpieczeniowych dodawany jest dochód pochodzący z rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. W związku z nową metodologią liczenia ubezpieczeń wiążą się również komponenty dotyczące dochodów wtórnych, dochodów pierwotnych, rachunku finansowego oraz ujętych w międzynarodowej pozycji inwestycyjnej stanem rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. Dodatkowo w usługach finansowych uwzględnione zostały usługi pośrednictwa finansowego mierzone pośrednio (FISIM). Z pozostałych usług usunięte zostały transakcję dotyczące merachntingu, pośrednictwa towarami w handlu międzynarodowym (transakcje te uwzględnione zostały w obrocie towarowym). 102

104 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Sposób zbierania danych Dane o międzynarodowym handlu usługami, w zakresie usług transportowych, uszlachetniania, napraw dóbr ruchomych oraz pozostałych usług, zbierane są przez Główny Urząd Statystyczny bezpośrednio od przedsiębiorstw świadczących i nabywających tego typu usługi. Dane te są zbierane z częstotliwością kwartalną oraz roczną w podziale na wymagane typy komponentów i w podziale geograficznym. Ponadto usługi transportu towarowego powiększane są o wartość usług, wynikającą z reklasyfikacji określonej części wartości towarów. Dotyczy to konieczności uwzględniania w bilansie płatniczym wartości towarów na bazie fob; w obrotach handlu zagranicznego statystyki rzeczowej jedynie wartość eksportu podawana jest na bazie fob, natomiast wartość importu towarów podawana jest na bazie cif, co wymaga pomniejszenia wartości towarów i przeniesienia zawartych w cenie kosztów transportu i usług ubezpieczenia do odpowiednich kategorii usług. Niektóre wartości są szacowane. Szacunki dotyczą wskaźników: przejścia z bazy cif na bazę fob w zakresie importu towarów statystyki rzeczowej, udziału w wartości eksportu towarów kosztów transportu towarów dokonywanego przez polskich przewoźników, udziału poszczególnych rodzajów kosztów (wg środka transportu) w wyżej wymienionych wartościach szacowanych. Wartość eksportu usług transportu towarowego powiększana jest również o koszty transportu świadczone przez polskich przewoźników, a zawarte w fakturach płatności towarowych. Źródłem danych dla zestawienia podróży zagranicznych w bilansie płatniczym do 2013 r. były dane Instytutu Turystyki, a od 2014 r. są dane zbierane przez GUS. W kalkulacji usług ubezpieczeniowych poza informacjami z badania międzynarodowego handlu usługami prowadzonego przez GUS wykorzystywane są również dane pochodzące z Komisji Nadzoru Finansowego. Odstępstwa od standardów międzynarodowych Przy opisanej wyżej procedurze powiększania wartości usług transportowych o korekty obrotów towarowych wynikające z przejścia z bazy cif na fob całość skorygowanych kwot zaliczana jest do usług transportowych, bez wyodrębniania usług ubezpieczeniowych. Biuletyn Informacyjny 10/

105 Rozdział Dochody pierwotne Wynagrodzenia pracowników Wynagrodzenia pracowników obejmują dochody uzyskane z tytułu pracy nierezydentów zatrudnionych w Polsce oraz Polaków zatrudnionych za granicą, przez okres poniżej jednego roku. Metoda szacunku przychodów z tytułu wynagrodzeń pracowników opiera się, w głównej mierze, na ustaleniu liczby Polaków pracujących za granicą, czasu, przez jaki te osoby pracują poza granicami kraju, poziomu ich zarobków i skłonności do przekazywania środków do kraju. Podstawowymi źródłami danych do oszacowania liczby Polaków pracujących za granicą są dane GUS o wielkości emigracji oraz dane BAEL, a także dane administracyjne z państw, w których Polacy podejmują pracę. Pozostałe, z wyżej wymienionych elementów metody szacunku, pochodzą w głównej mierze z informacji pozyskiwanych z badania sondażowego przeprowadzanego przez NBP od 2007 r. w wybranych krajach europejskich. Metoda szacunku rozchodów jest analogiczna jak po stronie przychodów. Liczba cudzoziemców pracujących w Polsce jest szacowana w oparciu o dane pochodzące z MPiPS o liczbie złożonych oświadczeń o chęci powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi i liczbie wydanych zezwoleń na pracę oraz danych z ZUS o cudzoziemcach, w imieniu, których odprowadzane są składki z tytułu pracy. Zarówno w przypadku przychodów, jak i rozchodów, te same źródła danych wykorzystywane są do szacowania przekazów zarobków, które w bilansie płatniczym ujmowane są w dochodach wtórnych pozostałych sektorów. Dochody od inwestycji bezpośrednich Źródłem dochodów z tytułu inwestycji bezpośrednich są dochody od akcji i innych form udziałów kapitałowych oraz odsetki od instrumentów dłużnych. Dochody od akcji i innych form udziałów kapitałowych obejmują przypadające na inwestora bezpośredniego i deklarowane w danym roku sprawozdawczym dywidendy (w spółkach kapitałowych), udziały w zyskach (w spółkach osobowych), przekazywane zyski oddziałów oraz reinwestowane zyski (straty przypadające na inwestorów bezpośrednich traktowane są, jako ujemne reinwestowane zyski). Natomiast odsetki od instrumentów dłużnych stanowią saldo naliczonych odsetek od kredytów i innych instrumentów dłużnych udzielonych i otrzymanych przez podmioty połączone relacją inwestycji bezpośrednich. Zyski wyliczane są zgodnie ze standardem COPC (Current Operating Performance Concept) dostosowanym do stosowanych w Polsce standardów rachunkowości. Dane do miesięcznego i kwartalnego bilansu płatniczego są szacowane na podstawie informacji o wyniku finansowym banków oraz z zagregowanych danych o wyniku finansowym przedsiębiorstw udostępnionym przez GUS. Dane z rocznych sprawozdań od podmiotów zawierające wynik wyliczony zgodnie z COPC są później rozszacowywane na poszczególne kwartały i miesiące. Dane o inwestycjach bezpośrednich pochodzą z miesięcznych i kwartalnych sprawozdań otrzymywanych od podmiotów sprawozdawczych (akcje i inne formy udziałów kapitałowych i instrumenty dłużne) oraz z rocznego badania inwestycji bezpośrednich (tylko akcje i inne 104

106 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne formy udziałów kapitałowych). Dane o zagranicznych inwestycjach bezpośrednich w polskich spółkach notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie są obliczane na poziomie pojedynczej serii akcji na podstawie sprawozdań finansowych emitentów oraz miesięcznych sprawozdań banków powierniczych i domów maklerskich. Dane o odsetkach prezentowane są zgodnie z zasadą memoriałową. Dane o dywidendach prezentowane są według daty deklaracji dywidendy dla spółek nienotowanych oraz według daty płatności dywidendy dla spółek notowanych. Reinwestowane zyski oraz nierozdzielone zyski oddziałów są przypisywane do okresu, w którym powstały. Reinwestowane zyski wyliczane są jako zyski w trakcie okresu pomniejszone o dywidendy. Relacja inwestycji bezpośredniej określana jest na podstawie metodologii zgodnej z The framework for direct investment relationship (FDIR). W przypadku papierów wartościowych z kodem ISIN, dane o dochodach są wyliczane na bazie memoriału, metodą papier po papierze. Danymi źródłowymi dla tych wyliczeń są sprawozdania (papier po papierze) zbierane bezpośrednio od polskich posiadaczy papierów wartościowych, emitentów i instytucji finansowych (pośredników w obrocie papierami wartościowymi) oraz dane o charakterystykach papierów wartościowych, pochodzące z bazy danych prowadzonej przez NBP. Baza ta jest zasilana danymi pochodzącymi z KDPW, prowadzonej przez EBC Centralnej Bazy Papierów Wartościowych (Centralised Securities Database) oraz danymi pochodzącymi bezpośrednio od polskich emitentów. W przypadku papierów wartościowych nieposiadających kodu ISIN, dane o dochodach są sprawozdawane bezpośrednio, na bazie memoriału, przez podmioty sprawozdawcze. Dostępny jest podział ze względu na typ papierów wartościowych (papiery udziałowe, papiery dłużne długoterminowe, instrumenty rynku pieniężnego) oraz ze wzglądu na sektor rezydenta wypłacającego bądź otrzymującego dochody (sektor rządowy, banki, pozostałe podmioty). Dane o dochodach nie są zbierane ani szacowane dla dłużnych papierów wartościowych bez kodu ISIN wyemitowanych przez polskie podmioty na rynki zagraniczne. Dochody od inwestycji portfelowych Dane o dochodach z inwestycji portfelowych w bilansie płatniczym są, w przypadku papierów wartościowych z kodem ISIN, wyliczane na bazie memoriału, metodą papier po papierze. Danymi źródłowymi dla tych wyliczeń są sprawozdania (papier po papierze) zbierane bezpośrednio od polskich posiadaczy papierów wartościowych, emitentów i instytucji finansowych (pośredników w obrocie papierami wartościowymi) oraz dane o charakterystykach papierów wartościowych, pochodzące z bazy danych prowadzonej przez NBP. Baza ta jest zasilana danymi pochodzącymi z KDPW, prowadzonej przez EBC Centralnej Bazy Papierów Wartościowych (Centralised Securities Database) oraz danymi pochodzącymi bezpośrednio od polskich emitentów. W przypadku papierów wartościowych nieposiadających kodu ISIN, dane o dochodach są sprawozdawane bezpośrednio, na bazie memoriału, przez podmioty sprawozdawcze. Dostępny jest podział ze względu na typ papierów wartościowych (papiery udziałowe, papiery dłużne długoterminowe, instrumenty rynku pieniężnego) oraz ze wzglądu na sektor rezydenta wypłacającego bądź otrzymującego dochody (sektor rządowy, banki, pozostałe podmioty). Biuletyn Informacyjny 10/

107 Rozdział 5 Dane o dochodach nie są zbierane ani szacowane dla dłużnych papierów wartościowych bez kodu ISIN wyemitowanych przez polskie podmioty na rynki zagraniczne. W przypadku zysków z tytułu posiadania papierów udziałowych, w kategorii dochodów są rejestrowane jedynie dywidendy. Wszystkie inne zyski lub straty osiągane z tytułu posiadania udziałowych papierów wartościowych (w tym przede wszystkim zyski lub straty wynikające z różnicy między ceną nabycia i ceną sprzedaży papieru wartościowego) są rejestrowane na rachunku finansowym bilansu płatniczego, w kategorii Inwestycje portfelowe. Dochody od pozostałych inwestycji Dochody od pozostałych inwestycji zagranicznych prezentowane są zgodnie z zasadą memoriału. Obejmują one dochody od pozostałych inwestycji rachunku finansowego oraz dochody od oficjalnych aktywów rezerwowych. Do tej kategorii zaliczane są również dochody przypisane posiadaczom polis ubezpieczeniowych. Dochody od pozostałych inwestycji rachunku finansowego obejmują: odsetki od kredytów udzielonych i otrzymanych, odsetki od lokat i depozytów łącznie z odsetkami od transakcji repo, a także inne płatności z tytułu dochodów od posiadanego majątku. Dochody od oficjalnych aktywów rezerwowych obejmują: dochody od dłużnych papierów wartościowych, odsetki od lokat oraz transakcji reserve repo. Dochody odsetkowe zostały pomniejszone o usługi pośrednictwa finansowego mierzonego pośrednio (FISIM). Do dochodów związanych z polisami ubezpieczeniowymi zaliczane są dochody pochodzące z inwestowania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, których faktycznymi właścicielami są posiadacze polis ubezpieczeniowych. Pozostałe dochody pierwotne Komponent ten zawiera podatki i subsydia do produktów i produkcji oraz renty (opłaty z tytułu dzierżawy). Transakcje w kategorii podatków i subsydiów do produktów i produkcji są związane z przynależnością Polski do Unii Europejskiej. Po stronie przychodów ujmowane są subsydia do produktów i produkcji (Wspólna Polityka Rolna). Po stronie rozchodów ujęta jest część składki płaconej przez Polskę do Unii Europejskiej wynikająca z TOR Tradycyjnych Zasobów Własnych. Renty dotyczą dochodów z tytułu dzierżawy zasobów naturalnych Dochody wtórne Rachunek dochodów wtórnych zawiera transfery bieżące pomiędzy rezydentami a nierezydentami. Transfery bieżące (takie jak darowizny, nieodpłatny eksport oraz import towarów i usług, dokonywany w ramach pomocy międzynarodowej) zostały ujęte w dochodach wtórnych aby wskazać ich rolę w procesie dystrybucji dochodów pomiędzy gospodarkami. Transfery mogą być dokonane na rzecz instytucji rządowych lub na rzecz pozostałych sektorów w postaci pieniężnej, jak i w naturze. Dochody wtórne sektora rządowego stanowią środki otrzymane oraz przekazane przez polski sektor rządowy, tj. jednostki rządu centralnego oraz samorządu terytorialnego. Otrzymane środki mogą pochodzić od instytucji Unii Europejskiej, z krajów i organizacji międzynaro- 106

108 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne dowych, jak również wypłacone na rzecz tych instytucji i krajów w celu finansowania przez rząd bieżących wydatków takich jak pomoc humanitarna, leki, szkolenia, itp. Są to również składki i opłaty członkowskie na rzecz Unii Europejskiej oraz organizacji międzynarodowych spoza Unii Europejskiej. Do kategorii tej zaliczane są podatki i opłaty zapłacone przez nierezydentów na rzecz polskiego sektora rządowego. Wpływy z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz wypłaty świadczeń rentowych i emerytalnych dokonanych przez ZUS na rzecz nierezydentów, płatności z tytułu odszkodowań wypłaconych przez rząd nierezydentom zaliczane są do pozostałych transferów rządowych. Dochody wtórne pozostałych sektorów W tej grupie transferów wyodrębnia się transfery osobiste oraz pozostałe transfery. Transfery osobiste składają się z wszystkich transferów bieżących w postaci pieniężnej, jak i w naturze otrzymanych lub wykonanych przez gospodarstwa domowe z nieprezydenckimi gospodarstwami domowymi. Najważniejszą pozycją w tej kategorii są przekazy zarobków. Przekazy zarobków obejmują transfery zarobków osób pracujących za granicą i uważanych za rezydentów kraju, na rzecz, którego pracują. Zgodnie z zaleceniami Międzynarodowego Funduszu Walutowego osoba pozostająca lub zamierzająca pozostać rok lub dłużej na terytorium danego kraju jest jego rezydentem. W takim przypadku środki przekazywane na rzecz rodziny są ujmowane w transferach bieżących, jako przekazy zarobków. Natomiast w przypadku, kiedy pobyt trwa krócej niż rok, osoba taka traktowana jest, jako nierezydent i jej zarobki są ujmowane w bilansie płatniczym w Dochodach, jako wynagrodzenia za pracę. Pozostałe transfery sektora pozarządowego zawierają wartość obrotów z zagranicą z tytułu transferów bieżących rezydentów osób fizycznych oraz innych jednostek gospodarki narodowej spoza sektora rządowego. Mogą być one dokonywane w naturze (nieodpłatne przekazy towarów oraz świadczenie usług w obrocie z zagranicą), a także w postaci pieniężnej. Do tej grupy transferów bieżących należą następujące transakcje z zagranicą polskich podmiotów sektora pozarządowego: darowizny oraz pomoc otrzymywana z zagranicy, jak również świadczona na rzecz nierezydentów, związana z realizacją celów pozainwestycyjnych (np. pomoc humanitarna, żywność, odzież, leki, szkolenia), podatki i opłaty na rzecz obcych rządów, składki i opłaty członkowskie, renty i emerytury otrzymywane przez rezydentów z zagranicy, spadki, alimenty, kary i odszkodowania (np. za niewywiązywanie się z kontraktów, za podrabianie produktów, znaków handlowych, patentów), Biuletyn Informacyjny 10/

109 Rozdział 5 wygrane na loterii i w konkursach, opłaty za transfery sportowców, premia osiągnięta netto z tytułu ubezpieczeń osobowo-majątkowych, odszkodowania wypłacone z tytułu. ubezpieczeń osobowo-majątkowych. Sposób zbierania danych Źródłem danych do zestawienia kategorii transferów rządowych w bilansie płatniczym jest Oddział Okręgowy NBP, który prowadzi rozliczenia rachunków bankowych Ministerstwa Finansów, poprzez które realizowane są transfery rządowe (zarówno związane z Unią Europejską, jak i z innymi organizacjami międzynarodowymi). Dane o pozostałych transferach, takich jak renty i emerytury płacone przez polski sektor rządowy, pozyskiwane są bezpośrednio z ZUS, który odpowiada za tego rodzaju transfery. Źródła wykorzystywane do kompilacji przekazów zarobków zostały opisane w rozdziale omawiającym wynagrodzenia pracowników. Dane o transferach pozostałych sektorów są kompilowane w oparciu o znaczną ilość źródeł danych. Dane dotyczące transferów przedsiębiorstw zbierane są w ramach badania, dotyczącego międzynarodowych obrotów usługowych, przeprowadzanego przez GUS. Pozostałe transfery pozostałych sektorów są, w głównej mierze, oparte po stronie przychodów o dane z Badania Budżetów Gospodarstw Domowych przeprowadzanym przez GUS, jako źródła pomocnicze wykorzystywane są informacje z Ministerstwa Finansów i ZUS. Zarówno premia osiągnięta netto, jak również odszkodowania wypłacone pochodzą z procesu estymacji dokonywanych na potrzeby usług ubezpieczeniowych Rachunek kapitałowy Podstawowymi komponentami rachunku kapitałowego w bilansie płatniczym są transfery kapitałowe stanowiące transfery własności aktywów rzeczowych, tj. dary i środki z tytułu pomocy bezzwrotnej, dokonane z wyraźnym przeznaczeniem na finansowanie środków trwałych, jak również umorzenie długu przez kredytodawcę oraz transfery środków związanych z nabyciem lub sprzedażą aktywów niefinansowych i nieprodukowanych. Transfery kapitałowe wyliczane są oddzielnie dla sektora rządowego i pozostałych sektorów. Transfery kapitałowe sektora rządowego stanowią wartość środków otrzymanych od instytucji Unii Europejskiej, z krajów oraz organizacji międzynarodowych, jak i przekazanych przez Polski rząd na rzecz tych instytucji nieodpłatnie. Otrzymane środki są przeznaczone na finansowanie inwestycji środków trwałych np. na budowę dróg, autostrad, mostów, szkół, szpitali, itp. Do kategorii transferów kapitałowych sektora rządowego zaliczane są umorzenia wierzytelności, tak w postaci kapitału, jak i odsetek. 108

110 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Transfery kapitałowe pozostałych sektorów obejmują otrzymane z zagranicy i przekazane za granicę dary i środki z tytułu pomocy bezzwrotnej dokonywane z wyraźnym przeznaczeniem na finansowanie środków trwałych przez jednostki spoza sektora rządowego. Nabywanie i zbywanie nieprodukowanych aktywów niefinansowych Do tej kategorii danych bilansu płatniczego zalicza się zakup i sprzedaż patentów, praw autorskich, licencji i znaków towarowych oraz nabycie i zbycie gruntu zagranicznym ambasadom mającym lokalizację na terenie Polski, jak i zakup i sprzedaż gruntu przez polskie ambasady za granicą. Sposób zbierania danych Transfery kapitałowe sektora rządowego zestawiane są w oparciu o dane pochodzące bezpośrednio z rachunków bankowych Ministerstwa Finansów. Transfery kapitałowe pozostałych sektorów są wyliczane na podstawie danych zbieranych w ramach badania dotyczącego międzynarodowego handlu usługami przeprowadzanego przez GUS, który poza danymi o obrotach usługowych zbiera informacje o transferach (bieżących i kapitałowych) Rachunek finansowy Rachunek finansowy zawiera transakcje finansowe z zakresu inwestycji bezpośrednich, portfelowych, pozostałych inwestycji, pochodnych instrumentów finansowych oraz aktywów rezerwowych Inwestycje bezpośrednie Zgodnie z definicją opracowaną przez OECD, inwestycje bezpośrednie są to inwestycje pomiędzy podmiotami połączonymi relacją inwestycji bezpośrednich. Relacja inwestycji bezpośrednich tworzy się gdy jeden podmiot posiada uprawnienia do co najmniej 10% głosów w organie stanowiącym drugiego podmiotu. Inwestycje bezpośrednie obejmują akcje i inne formy udziałów kapitałowych, reinwestycje zysków oraz należności i zobowiązania związane z instrumentami dłużnymi. Mianem reinwestycji zysku określamy przypadającą na inwestora bezpośredniego tę część zysku, która pozostaje w podmiocie bezpośredniego inwestowania i jest przeznaczona na jego rozwój. Biuletyn Informacyjny 10/

111 Rozdział 5 Sposób zbierania danych Dane o inwestycjach bezpośrednich pochodzą z miesięcznych i kwartalnych sprawozdań otrzymywanych od podmiotów sprawozdawczych (akcje i inne formy udziałów kapitałowych i instrumenty dłużne) oraz z rocznego badania inwestycji bezpośrednich (tylko akcje i inne formy udziałów kapitałowych). Dane o zagranicznych inwestycjach bezpośrednich w polskich spółkach notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie są obliczane na poziomie pojedynczej serii akcji na podstawie sprawozdań finansowych emitentów oraz miesięcznych sprawozdań banków powierniczych i domów maklerskich. Informacje z dodatkowych źródeł, jak informacje prasowe, sprawozdania finansowe przedsiębiorstw, kontakty bilateralne, itd. są wykorzystywane do weryfikacji oraz aktualizacji rejestru podmiotów sprawozdawczych. Aktywa i zobowiązania funduszy inwestycyjnych nie są zaliczane do inwestycji bezpośrednich. Dla papierów wartościowych źródłem danych są zawierające informacje o stanach oraz transakcjach sprawozdania papier po papierze, zbierane bezpośrednio od polskich inwestorów (dla aktywów) lub emitentów i pośredników finansowych (dla pasywów). W procesie weryfikacji oraz kompilacji danych o papierach wartościowych z kodem ISIN wykorzystywane są zawarte w utrzymywanej przez NBP bazie danych informacje o charakterystykach papierów wartościowych, takich jak ceny, kupon, czy informacje o zdarzeniach korporacyjnych. Baza ta jest zasilana danymi pochodzącymi z Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, prowadzonej przez EBC Centralised Securities Database oraz danymi pochodzącymi bezpośrednio od polskich emitentów. Zmiany wartości z tytułu wyceny oraz zmiany wynikające z różnic kursowych są wyliczane przez NBP. Obliczenia wykonywane są metodą papier po papierze na podstawie bazy danych o papierach wartościowych. Dla papierów wartościowych bez kodu ISIN, w procesie kompilacji wykorzystywane są przekazane na sprawozdaniach informacje o wartości rynkowej stanów oraz transakcji. Sprawozdania zawierają także informacje o zmianach wartości z tytułu wyceny, różnicach kursowych oraz pozostałych zmianach. Źródłem danych o papierach wartościowych bez kodu ISIN wyemitowanych przez polskie podmioty na rynki zagraniczne są sprawozdania emitentów. Informacje o narosłych odsetkach nie są zbierane ani szacowane. Wartość wypłaconych odsetek jest szacowana indywidualnie Inwestycje portfelowe Inwestycje portfelowe obejmują transgraniczne transakcje dłużnymi lub udziałowymi papierami wartościowymi, z wyjątkiem transakcji zaliczanych do inwestycji bezpośrednich lub oficjalnych aktywów rezerwowych. Udziałowe papiery wartościowe obejmują wszystkie typy zbywalnych akcji i udziałów, w tym certyfikaty inwestycyjne (akcje) funduszy zbiorowego inwestowania. Obejmują również 110

112 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne jednostki uczestnictwa w funduszach zbiorowego inwestowania, certyfikaty inwestycyjne i kwity depozytowe (np. ADR lub GDR). Dłużne papiery wartościowe obejmują wszystkie rodzaje długoterminowych i krótkoterminowych papierów dłużnych, w tym obligacje skarbowe, obligacje korporacyjne, bony skarbowe, krótkoterminowe korporacyjne papiery dłużne, zbywalne certyfikaty depozytowe. Klasyfikacja papierów dłużnych, jako papiery długoterminowe bądź instrumenty rynku pieniężnego (krótkoterminowe) jest dokonywana na podstawie pierwotnego okresu zapadalności tych papierów. Długoterminowe papiery dłużne mają pierwotny okres zapadalności równy lub dłuższy niż 1 rok. Pozostałe papiery dłużne to instrumenty rynku pieniężnego (krótkoterminowe papiery dłużne). Do kategorii dłużnych papierów wartościowych zaliczane są również papiery dłużne z wbudowanymi pochodnymi instrumentami finansowymi (np. obligacje zamienne lub obligacje z opcją wcześniejszego wykupu). Pozostałe pochodne instrumenty finansowe (tj. takie, które są samodzielnymi instrumentami finansowymi) są wyłączone z kategorii inwestycji portfelowych i rejestrowane w oddzielnej kategorii bilansu płatniczego Pochodne instrumenty finansowe. Transakcje z udzielonym lub otrzymanym przyrzeczeniem odkupu papierów wartościowych (repo, sell-buy back) oraz pożyczki papierów wartościowych są również wyłączone z kategorii inwestycji portfelowych i rejestrowane w kategorii Pozostałe inwestycje. Sposób zbierania danych Źródłem danych o inwestycjach portfelowych w bilansie płatniczym są sprawozdania (papier po papierze) o stanach i transakcjach zbierane bezpośrednio od polskich posiadaczy papierów wartościowych (w przypadku aktywów portfelowych), emitentów i pośredników w obrocie papierami wartościowymi (w przypadku pasywów portfelowych). W przypadku papierów posiadających kod ISIN, w procesie weryfikacji i kompilacji danych sprawozdawczych, wykorzystywane są informacje o charakterystykach papierów wartościowych, takich jak kupony, ceny, zdarzenia korporacyjne, pochodzące z bazy danych prowadzonej przez NBP. Baza ta jest zasilana danymi pochodzącymi z Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, prowadzonej przez EBC Centralised Securities Database oraz danymi pochodzącymi bezpośrednio od polskich emitentów. W przypadku papierów wartościowych Skarbu Państwa, emitowanych na rynek krajowy (obligacji i bonów skarbowych) dane o transakcjach są wyliczane na podstawie danych o stanach, pochodzących z KDPW (dla obligacji skarbowych) i własnych danych NBP (dla bonów skarbowych). Dane o transakcjach korygowane są, na poziomie pojedynczej serii obligacji, o wartość transakcji warunkowych. Wartość rynkowa transakcji (uwzględniająca odsetki wypłacone oraz naliczone) jest wyliczana metodą papier po papierze w oparciu o dane zawarte w bazie papierów wartościowych. W przypadku dłużnych papierów wartościowych z kodem ISIN wyemitowanych przez polskie podmioty na rynki zagraniczne stosowane jest podejście rezydualne. Wartość rynkowa transakcji dokonanych przez zagranicznych inwestorów szacowana jest na podstawie zmiany stanów całkowitej wartości emisji, a następnie pomniejszana o wartość transakcji Biuletyn Informacyjny 10/

113 Rozdział 5 podmiotów polskich. Wyliczenia uwzględniają wartość wypłaconych oraz narosłych odsetek. Obliczenia wykonywane są metodą papier po papierze. W przypadku papierów wartościowych nieposiadających kodu ISIN dane o wartości rynkowej transakcji i stanów są raportowane bezpośrednio przez podmioty sprawozdawcze. Sprawozdania zawierają również informacje o zmianach wynikających z wyceny, różnicach kursowych oraz pozostałych zmianach. Źródłem danych o papierach wartościowych bez kodu ISIN wyemitowanych przez polskie podmioty na rynki zagraniczne są sprawozdania emitentów. Dostępny jest podział ze względu na sektor rezydenta-emitenta papierów wartościowych (dla pasywów), sektor rezydenta-posiadacza papierów wartościowych (dla aktywów), jak również podział geograficzny ze względu na kraj emitenta dla aktywów portfelowych Pozostałe inwestycje Pozostałe inwestycje obejmują wszystkie transakcje finansowe, które nie są ujęte w inwestycjach bezpośrednich, inwestycjach portfelowych lub w aktywach rezerwowych. Pozostałe inwestycje zawierają: pozostałe udziały, rachunki bieżące i depozyty, kredyty i pożyczki, rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, kredyty handlowe i zaliczki pozostałe aktywa i pasywa oraz specjalne prawa ciągnienia. Pozostałe inwestycje (z wyłączeniem kredytów handlowych) prezentowane są zgodnie z zasadą memoriału, tj. wyceniane są z uwzględnieniem wartości naliczonych i niezapłacone odsetek. Pozostałe udziały Pozostałe udziały zawierają udziały nie będące w formie papierów wartościowych, głównie udziały w kapitałach organizacji międzynarodowych. Rachunki bieżące i depozyty Rachunki bieżące i depozyty po stronie aktywów wyliczane są na podstawie stanów należności z tytułu gotówki w postaci zagranicznych znaków pieniężnych (tylko sektor bankowy) rachunków bieżących i depozytów w instytucjach kredytowych oraz w bankach zagranicznych. Kategoria ta obejmuje: rachunki bieżące i depozyty (w tym depozyty jednodniowe), depozyty terminowe, depozyty z terminem wypowiedzenia, depozyty zablokowane oraz transakcje reserve repo. Rachunki bieżące i depozyty po stronie pasywów wyliczane są na podstawie stanów zobowiązań z tytułu przyjętych środków od nierezydentów na rachunki bieżące i w formie depozytów. Kategoria ta obejmuje: rachunki bieżące i depozyty (w tym depozyty jednodniowe), depozyty terminowe, depozyty z terminem wypowiedzenia, depozyty zablokowane oraz transakcje repo. Rachunki bieżące i depozyty obejmują również zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych z wyłączeniem depozytów początkowych dla pochodnych instrumentów finansowych. 112

114 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Kredyty i pożyczki Kredyty i pożyczki udzielone i otrzymane, oprócz podziału na długo- (z terminem pierwotnym powyżej 1 roku) i krótkoterminowe (z terminem pierwotnych do 1 roku włącznie) rejestrowane są w podziale na sektory gospodarcze. Obroty kredytowe obejmują nie tylko wykorzystanie i spłaty w gotówce, ale również wykorzystanie i spłaty w formie dostaw towarów i usług, rolowane kwoty kredytów i pożyczek, kapitalizację odsetek, konwersje na złote i restrukturyzację kredytów, kredyt w rachunku bieżącym oraz przekroczenie sald na rachunkach posiadanych w instytucjach kredytowych, bankach zagranicznych lub w podmiocie prowadzącym obsługę finansową grupy kapitałowej. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe Transakcje związane z rezerwami techniczno-ubezpieczeniowymi wyliczane są w procesie estymacji dokonywanej na potrzeby usług ubezpieczeniowych. Kredyty handlowe i zaliczki Kredyty handlowe i zaliczki wyliczane są na podstawie stanów należności i zobowiązań handlowych z tytułu dostaw towarów i usług w eksporcie i imporcie (odroczonych w czasie płatności) oraz wypłaconych i otrzymanych zaliczek w związku z takimi dostawami. Pozostałe aktywa i pasywa Pozycja pozostałe aktywa finansowe i należności od nierezydentów obejmuje m.in. aktywa, które są wynikiem wystąpienia różnicy w czasie pomiędzy transakcją a odpowiadającą jej płatnością, np. należności z tytułu udziału w zysku lub dywidendy zadeklarowanej, a jeszcze niewypłaconej lub niezamienionej na inny instrument finansowy; środki zdeponowane na rachunkach bieżących w pozostałych instytucjach, tj. innych niż banki zagraniczne i instytucje kredytowe; należności z tytułu zwrotnych depozytów zabezpieczających (depozytów początkowych) dla pochodnych instrumentów finansowych. Natomiast pozycja pozostałe zobowiązania finansowe wobec nierezydentów obejmuje m.in. zobowiązania finansowe powstałe w wyniku transakcji, w których występuje różnica w czasie pomiędzy tą transakcją a odpowiadającą jej płatnością (np. dywidendy zadeklarowane, ale jeszcze niewypłacone lub niezamienione na inne instrumenty finansowe) oraz zobowiązania z tytułu zwrotnych depozytów zabezpieczających (depozytów początkowych) dla pochodnych instrumentów finansowych. Specjalne prawa ciągnienia (SDR) Pozycja ta zwiera transakcje dotyczące alokacji SDR-ów. Biuletyn Informacyjny 10/

115 Rozdział 5 Sposób zbierania danych Dane dotyczące pozostałych inwestycji zarówno polskich za granicą, jak i zagranicznych w Polsce od 2010 r. są opracowane na podstawie sprawozdań bezpośrednio przesyłanych przez polskie podmioty sprawozdawcze do NBP Pochodne instrumenty finansowe Definicja Pochodne instrumenty finansowe stanowią odrębną kategorię bilansu płatniczego. Kategoria Pochodne instrumenty finansowe obejmuje wszystkie instrumenty pochodne o ryzyku symetrycznym takie jak futures, forwardy, swapy, IRS, CIRS, CDS oraz instrumenty o ryzyku niesymetrycznym takie jak opcje. Uwzględnione są zarówno instrumenty pochodne rozliczane przez dostawę instrumentu bazowego jak i instrumenty rozliczane pieniężnie. W tej kategorii są również klasyfikowane wszystkie zyski lub straty z tytułu transakcji dotyczących pochodnych instrumentów finansowych. Informacje z zakresu pochodnych instrumentów finansowych dostępne są również w przekrojach geograficznych. Dla określenia geograficznej przynależności stron transakcji jest stosowane kryterium pierwszego znanego kontrahenta. Dostępne są również przekroje ze względu na typ instrumentu bazowego (kursy walutowe, stopy procentowe, towary, papiery udziałowe, derywaty kredytowe, inne) oraz ze względu na pary walutowe (w przypadku walutowych instrumentów pochodnych), bądź uwzględniające walutę rozliczenia (dla pozostałych typów instrumentów pochodnych). Sposób zbierania danych Źródłem danych o pochodnych instrumentach finansowych dla bilansu płatniczego są sprawozdania, zbierane bezpośrednio od polskich podmiotów, posiadających pozycje w pochodnych instrumentach finansowych, otwarte w wyniku transakcji z nierezydentami. Pochodne instrumentów finansowych obejmuje wszystkie przepływy finansowe, będące wynikiem rozliczania transakcji związanych z instrumentami pochodnymi, z wyjątkiem zwrotnych depozytów początkowych. W omawianej kategorii są rejestrowane depozyty zabezpieczające i premie opcyjne. Dane są rejestrowane na bazie brutto Aktywa rezerwowe Aktywa rezerwowe obejmują transakcje dokonywane w walutach wymienialnych z nierezydentami w zakresie: złota monetarnego, transzy rezerwowej w MFW oraz pozostałych aktywów rezerwowych. Aktywa rezerwowe zawierają saldo zrealizowanych transakcji dokonywanych przez NBP w zakresie instrumentów wchodzących w skład aktywów rezerwowych (w tym saldo obro- 114

116 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne tów na rachunkach bieżących i lokat w bankach za granicą, saldo transakcji przeprowadzonych w walutach obcych w kasach NBP, saldo transakcji reserve repo, saldo obrotów zagranicznymi papierami wartościowymi, transakcje dotyczące transzy rezerwowej w MFW oraz zakupu i sprzedaży złota monetarnego). Sposób zbierania danych Źródłem danych o oficjalnych aktywach rezerwowych jest system księgowy Narodowego Banku Polskiego Międzynarodowa pozycja inwestycyjna Międzynarodowa pozycja inwestycyjna jest zestawieniem statystycznym stanów zagranicznych aktywów i pasywów finansowych na koniec danego okresu sprawozdawczego. Saldo międzynarodowej pozycji inwestycyjnej informuje o tym, czy dany kraj jest wierzycielem, czy dłużnikiem netto. Na zmianę stanów należności i zobowiązań wpływ ma wielkość obrotów z zagranicą, a także różnice kursowe, różnice z wyceny aktywów i pasywów oraz pozostałe zmiany. Sposób zbierania danych Międzynarodowa pozycja inwestycyjna jest opracowywana na podstawie danych pochodzących: z Narodowego Banku Polskiego, z Ministerstwa Finansów, od agentów obsługujących kredyty rządowe (NBP i Bank Gospodarstwa Krajowego), z Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, z polskich banków prowadzących rozliczenia z zagranicą, z polskich przedsiębiorstw uczestniczących w obrotach za granicą. Aktywa i pasywa zagraniczne prezentuje się z uwzględnieniem podziału na rodzaje instrumentów finansowych oraz sektory gospodarki narodowej Inwestycje bezpośrednie Inwestycje bezpośrednie zgodnie z definicją opracowaną przez OECD, inwestycją bezpośrednią za granicą określa się inwestycję dokonaną przez rezydenta jednej gospodarki (inwestora Biuletyn Informacyjny 10/

117 Rozdział 5 bezpośredniego) w celu osiągnięcia długotrwałej korzyści z kapitału zaangażowanego w przedsiębiorstwo rezydenta innej gospodarki (podmiot bezpośredniego inwestowania). Należności zagraniczne z tytułu inwestycji bezpośrednich obejmują przypadającą na rezydentów wartość akcji i udziałów w podmiotach zagranicznych z grupy podmiotów powiązanych kapitałowo. Stan należności zagranicznych z tytułu inwestycji bezpośrednich obejmuje również instrumenty dłużne, są to w przeważającej części kredyty i pożyczki udzielone przez rezydentów zagranicznym podmiotom z grupy podmiotów powiązanych kapitałowo. Do instrumentów dłużnych zalicza się również należności z tytułu dostaw towarów i usług oraz z tytułu wypłaconych inwestorom zagranicznym zaliczek na poczet przyszłych dostaw, a także inne instrumenty dłużne pomiędzy podmiotami z grupy podmiotów powiązanych kapitałowo. Zobowiązania z tytułu zagranicznych inwestycji obejmują wartość akcji i udziałów kapitałowych rezydentów, przypadających na zagraniczne podmioty z grupy podmiotów powiązanych kapitałowo oraz stany zobowiązań z tytułu instrumentów dłużnych, na który głównie składają się kredyty i pożyczki otrzymanych od tych nierezydentów. Instrumenty dłużne obejmują również zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług oraz z tytułu zaliczek otrzymanych od udziałowców na poczet przyszłych dostaw, a także inne instrumenty dłużne pomiędzy podmiotami z grupy podmiotów powiązanych kapitałowo. Sposób zbierania danych Wartość zarówno zobowiązań, jak i należności zagranicznych z tytułu inwestycji bezpośrednich wyliczono na podstawie sprawozdań rezydentów będących członkami grup podmiotów powiązanych kapitałowo Inwestycje portfelowe Inwestycje portfelowe inwestycje w papiery wartościowe, które nie są zaliczane do inwestycji bezpośrednich ani do aktywów rezerwowych. Inwestycje portfelowe obejmują udziałowe i dłużne papiery wartościowe. Sposób zbierania danych Źródłem danych są sprawozdania (papier po papierze) o stanach i transakcjach zbierane bezpośrednio od polskich posiadaczy papierów wartościowych, emitentów i pośredników w obrocie papierami wartościowymi. Dla papierów posiadających kod ISIN, w procesie weryfikacji i kompilacji danych sprawozdawczych wykorzystywane są dane o charakterystykach papierów wartościowych, np. kuponach, cenach, zdarzeniach korporacyjnych, pochodzące z bazy danych prowadzonej przez NBP. Baza ta jest zasilana danymi pochodzącymi z Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, prowadzonej przez EBC Centralised Securities Database oraz danymi pochodzącymi bezpośrednio od polskich emitentów. W przypadku papierów wartościowych nieposiadających kodu ISIN, dane są raportowane bezpośrednio przez podmioty sprawozdawcze. 116

118 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Dane o wartości papierów wartościowych wyemitowanych przez polskich rezydentów na rynku krajowym, znajdujących się w posiadaniu nierezydentów pochodzą w głównej części z raportów dostarczanych przez instytucje pośredniczące w obrocie tymi papierami na rynku krajowym. Źródłami danych są banki pełniące funkcję depozytariuszy, biura i domy maklerskie oraz instytucje pełniące funkcję centralnych depozytów i izb rozliczeniowych (KDPW). W przypadku papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa na rynku krajowym, źródłem danych o wielkości portfela nierezydentów są KDPW (dla obligacji skarbowych) i NBP (dla bonów skarbowych). Dane o papierach wartościowych emitowanych na rynkach zagranicznych przez Skarb Państwa, polskie banki i przedsiębiorstwa pochodzą z indywidualnych raportów przesyłanych przez emitentów tych papierów. W stosunku do danych o papierach wartościowych wyemitowanych przez rezydentów na rynkach zagranicznych stosowane jest tzw. podejście rezydualne. Dane otrzymywane z wyżej wymienionych źródeł są korygowane (pomniejszane) w oparciu o raporty pochodzące od polskich inwestorów posiadających papiery wyemitowane przez rezydentów na rynkach zagranicznych. Dane o aktywach portfelowych polskiego rządu (papierach wartościowych wyemitowanych przez nierezydentów) pochodzą z banku pełniącego funkcję agenta płatniczego rządu. W przypadku aktywów portfelowych będących w posiadaniu innych podmiotów krajowych źródłem danych są raporty przesyłane przez poszczególnych inwestorów. Wycena zarówno aktywów, jak i pasywów portfelowych oparta jest o ceny rynkowe. Aby odseparować pasywa zagraniczne stanowiące inwestycje bezpośrednie i portfelowe wykonywany jest szacunek wartości papierów udziałowych wyemitowanych przez polskie banki i przedsiębiorstwa, znajdujących się w posiadaniu zagranicznych inwestorów bezpośrednich, zarejestrowanych na rachunkach w polskich bankach, biurach i domach maklerskich. Szacunek ten jest oparty na danych o znaczących inwestorach w polskich spółkach publicznych. Dane te pochodzą z obowiązkowych raportów spółek. Kryterium decydującym o klasyfikacji inwestora jako inwestora bezpośredniego jest posiadanie 10% lub większego udziału w liczbie głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy danej spółki. Separacja inwestycji portfelowych i bezpośrednich po stronie zagranicznych aktywów jest dokonywana przez polskich inwestorów posiadających papiery udziałowe wyemitowane przez nierezydentów, sporządzających raporty dla NBP. W formularzach sprawozdawczych wymagane jest określenie typu powiązania kapitałowego z nierezydentem-emitentem danego papieru wartościowego. Dane o stanach i transakcjach międzynarodowej pozycji inwestycyjnej w kategorii inwestycji portfelowych są rozliczane, w przypadku papierów wartościowych z kodami ISIN w odniesieniu do zmian wyceny i różnic kursowych, wyliczanych przez NBP metodą papier po papierze na podstawie danych zawartych w bazie charakterystyk papierów wartościowych. Dane o pozostałych zmianach pochodzą z raportów podmiotów sprawozdawczych. W przypadku papierów wartościowych nieposiadających kodów ISIN dane o zmianach wyceny, różnicach kursowych i pozostałych zmianach pochodzą z raportów podmiotów sprawozdawczych. Biuletyn Informacyjny 10/

119 Rozdział Pochodne instrumenty finansowe Pochodne instrumenty finansowe to instrumenty finansowe, których wartość jest uzależniona od wartości innych, prostszych instrumentów, nazywanych instrumentami bazowymi, takich jak akcje, obligacje, stopy procentowe, kursy walut, towary czy indeksy. Dzięki instrumentom pochodnym możliwy jest obrót ryzykiem niezależnie od instrumentu bazowego. Przykładami instrumentów pochodnych są: swapy, opcje, futures, warranty. Kategoria Pochodne instrumenty finansowe obejmuje wszystkie instrumenty pochodne o ryzyku symetrycznym takie jak futures, forwardy, swapy, IRS, CIRS, CDS oraz instrumenty o ryzyku niesymetrycznym takie jak opcje. Uwzględnione są zarówno instrumenty pochodne rozliczane przez dostawę instrumentu bazowego jak i instrumenty rozliczane pieniężnie. W skład aktywów wchodzą wszystkie instrumenty pochodne o ryzyku niesymetrycznym, które zostały wystawione przez nierezydenta i nabyte przez rezydenta oraz te instrumenty o ryzyku symetrycznym, których wycena rynkowa na koniec danego okresu sprawozdawczego była dodatnia. Natomiast w skład pasywów wchodzą wszystkie instrumenty pochodne o ryzyku niesymetrycznym, które zostały wystawione przez rezydenta i nabyte przez nierezydenta oraz te instrumenty o ryzyku symetrycznym, których wycena rynkowa na koniec danego okresu sprawozdawczego była ujemna. Sposób zbierania danych Dane o stanach i transakcjach międzynarodowej pozycji inwestycyjnej w kategorii pochodnych instrumentów finansowych są rozliczane w odniesieniu do zmian wyceny, różnic kursowych i pozostałych zmian. Dane o tych wielkościach pochodzą z raportów podmiotów sprawozdawczych. Dostępne są dane w przekrojach geograficznych. Dla określenia geograficznej przynależności stron transakcji jest stosowane kryterium pierwszego znanego kontrahenta. Dostępne są również przekroje ze względu na typ instrumentu bazowego (kursy walutowe, stopy procentowe, towary, papiery udziałowe, derywaty kredytowe, inne) oraz uwzględniające pary walutowe (w przypadku walutowych instrumentów pochodnych), bądź w podziale na walutę rozliczenia (dla pozostałych typów instrumentów pochodnych) Pozostałe inwestycje Pozostałe inwestycje obejmują stany pozostałych aktywów i pasywów finansowych, które nie są ujęte w inwestycjach bezpośrednich, inwestycjach portfelowych lub oficjalnych aktywach rezerwowych. Pozostałe inwestycje zawierają: pozostałe udziały kapitałowe, kredyty handlowe i zaliczki, kredyty i pożyczki, rachunki bieżące i depozyty, rezerwy techniczno- -ubezpieczeniowe, SDR (alokacja) oraz pozostałe aktywa i pasywa. Pozostałe udziały kapitałowe. Pozostałe udziały kapitałowe obejmują udziały w formie innej niż papiery wartościowe, i stąd nie są one zaliczane do inwestycji portfelowych. W pozycji tej ujmowane są głównie udziały w kapitałach organizacji międzynarodowych. 118

120 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Kredyty handlowe i zaliczki. Stany należności i zobowiązań z tytułu zagranicznych kredytów handlowych i zaliczek obejmują, tzw. kredyty firmowe, czyli stany należności i zobowiązań z tytułu dostaw towarów i usług oraz z tytułu wypłaconych lub otrzymanych zaliczek na poczet przyszłych dostaw. Informacje o tych kredytach pochodzą ze sprawozdań o stanach należności i zobowiązań zbieranych bezpośrednio od polskich podmiotów zaciągających i udzielających kredyty handlowe. Pozostałe kredyty i pożyczki. Kategoria pozostałych kredytów i pożyczek obejmuje stany należności i zobowiązania z tytułu wykorzystanych i niespłaconych kredytów i pożyczek zagranicznych (z wyłączeniem kredytów handlowych oraz kredytów od inwestorów zagranicznych). Ponadto do stanów zobowiązań wliczane są wielkości stanów kredytów w rachunku bieżącym, stany zadłużenia z tytułu przekroczenia sald na rachunkach posiadanych w instytucjach kredytowych, bankach zagranicznych oraz w podmiotach prowadzącym obsługę finansową grupy kapitałowej. Kredyty handlowe prezentowane są w odrębnych pozycjach aktywów i pasywów zagranicznych. Kredyty od inwestorów zagranicznych są wykazywane jako element składowy inwestycji bezpośrednich instrumenty dłużne. Dane dotyczące stanu należności i zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek pochodzą: z bilansu NBP; od agentów obsługujących kredyty rządowe (NBP i Bank Gospodarstwa Krajowego); ze sprawozdań o stanach i transakcjach zbieranych bezpośrednio od polskich podmiotów zaciągających i udzielających kredytów i pożyczek. Gotówka, rachunki bieżące, lokaty (depozyty). Omawiana kategoria należności i zobowiązań zagranicznych obejmuje: w zakresie aktywów zagranicznych: a) stan środków na rachunkach bieżących (nostro) i terminowych (lokaty) w instytucjach kredytowych oraz w bankach zagranicznych; b) należności z tytułu operacji zakupu papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu (reverse repo): c) w przypadku sektora bankowego dodatkowo: pieniądze zagraniczne w kasach banków; należności z tytułu zabezpieczeń pieniężnych; Biuletyn Informacyjny 10/

121 Rozdział 5 w zakresie pasywów zagranicznych: a) stan środków na rachunkach bieżących (loro) i terminowych (depozyty) instytucji kredytowych oraz banków zagranicznych (nierezydentów); b) stan środków na rachunkach bieżących i terminowych (depozyty) nierezydentów innych niż banki; c) zobowiązania z tytułu sprzedaży papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu (repo); d) stan środków na rachunkach pieniężnych nierezydentów w bankowych biurach maklerskich; e) zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych (z wyłączeniem depozytów początkowych dla pochodnych instrumentów finansowych). Pozostałe aktywa i pasywa zagraniczne. W pozycji tej wykazywane są między innymi stany należności i zobowiązań, które obejmują: po stronie aktywów: np. należności z tytułu udziału w zysku lub dywidendy zadeklarowanej, a jeszcze niewypłaconej lub niezamienionej na inny instrument finansowy; stany środków zdeponowanych na rachunkach bieżących w pozostałych instytucjach, tj. innych niż banki zagraniczne i instytucje kredytowe; należności z tytułu zwrotnych depozytów zabezpieczających (depozytów początkowych) dla pochodnych instrumentów finansowych, po stronie pasywów: np. dywidendy zadeklarowane a jeszcze niewypłacone lub niezamienione na inne instrumenty finansowe); zobowiązania z tytułu zwrotnych depozytów zabezpieczających (depozytów początkowych) dla pochodnych instrumentów finansowych. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe. Aktywa finansowe posiadaczy polis lub beneficjentów i zobowiązania ubezpieczycieli, funduszy emerytalno-rentowych lub podmiotów wystawiających standardowe gwarancje. Alokacja SDR-ów. W pozycji tej wykazano alokację SDR-ów, której odpowiada zapis w pozycji SDR w aktywach rezerwowych. Sposób zbierania danych Informacje o stanach należności i zobowiązań z tytułu pozostałych inwestycji pochodzą: ze sprawozdań zbieranych bezpośrednio od polskich podmiotów; z danych księgowych NBP. 120

122 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne Aktywa rezerwowe Do oficjalnych aktywów rezerwowych zaliczane są łatwo rozporządzalne, płynne aktywa zagraniczne, będące w posiadaniu i w pełni kontrolowane przez. Aktywa te mogą być wykorzystane do bezpośredniego finansowania nierównowagi bilansu płatniczego lub do prowadzenia innych działań władzy monetarnej w celu zachowania równowagi bilansu płatniczego. Oficjalne aktywa rezerwowe obejmują: złoto monetarne, wyceniane na dzień bilansowy wg średniej ceny rynkowej; specjalne prawa ciągnienia (SDR); pozycję rezerwową w Międzynarodowym Funduszu Walutowym; inne aktywa rezerwowe (gotówka, rachunki bieżące i lokaty, reserve repo oraz papiery wartościowe emisji zagranicznych w walutach wymienialnych), w tym: rachunki bieżące i terminowe w bankach zagranicznych, wyceniane na dzień bilansowy na bazie memoriału; papiery wartościowe emisji zagranicznych podmiotów, notowane na aktywnym rynku wyceniane na dzień bilansowy wg średniej ceny rynkowej; pieniądze zagraniczne posiadane przez NBP w kasach walutowych, wyceniane na dzień bilansowy wg wartości nominalnej; należności z tytułu reverse repo (zakup papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu) wyceniane są na dzień bilansowy w kwocie wymaganej zapłaty. Sposób zbierania danych Źródłem danych o stanach oficjalnych aktywów rezerwowych są dane księgowe Narodowego Banku Polskiego Zadłużenie zagraniczne Polski zestawia informację dotyczącą zadłużenia zagranicznego zgodnie z przedstawioną poniżej definicją: Zadłużenie zagraniczne brutto, na koniec danego okresu, jest kwotą nieuregulowanych i rzeczywiście istniejących zobowiązań (nie warunkowych), które wymagają spłaty kapitału i / lub odsetek przez dłużnika w jakimś momencie w przyszłości, a które są należne nierezydentom przez rezydentów. Definicja ta dotyczy zadłużenia brutto, czyli zawiera określone zobowiązania zagraniczne Polski (niepomniejszone o należności zagraniczne). W zadłużeniu zagranicznym są uwzględ- Biuletyn Informacyjny 10/

123 Rozdział 5 niane tylko zobowiązania istniejące i nieuregulowane (wierzyciel musi posiadać roszczenia względem dłużnika). Zadłużenie zagraniczne obejmuje całą gamę instrumentów dłużnych, niezależnie od tego, w jaki sposób są one skonstruowane. Zobowiązania dłużne zazwyczaj są realizowane poprzez dostarczenie wartości ekonomicznej, tj. aktywów finansowych lub niefinansowych (w tym towarów) przez dłużnika wierzycielowi zwykle na podstawie umowy, która określa zasady i warunki spłaty. Podział na zadłużenie wewnętrzne i zewnętrzne (zagraniczne) dokonany został na podstawie kryterium rezydenta. Spośród instrumentów dłużnych do pojęcia zadłużenia zagranicznego zaliczono: rachunki bieżące i depozyty nierezydentów w bankach polskich; dłużne papiery wartościowe w posiadaniu zagranicznych inwestorów portfelowych; kredyty handlowe; pozostałe kredyty i pożyczki (w tym leasing finansowy); rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe; pozostałe zobowiązania zagraniczne; alokacja SDR-ów. Z punktu widzenia pierwotnej zapadalności instrumenty dłużne zostały podzielone na: długoterminowe, tj. z terminem pierwotnym zapadalności powyżej jednego roku, krótkoterminowe, tj. z terminem pierwotnym zapadalności do jednego roku włącznie. Zadłużenie zagraniczne prezentowane jest w podziale na: sektor rządowy i samorządowy; ; Monetarne Instytucje Finansowe (MIF); pozostałe sektory (podmioty finansowe i niefinansowe); inwestycje bezpośrednie. Zadłużenie zagraniczne obejmuje: 122

124 Aneks statystyczny. Uwagi metodyczne zobowiązania między rezydentami i nierezydentami zarówno w walucie krajowej, jak i zagranicznej; papiery wartościowe emitowane na rynkach zagranicznych i na rynku krajowym, zakupione przez nierezydentów; leasing finansowy z nierezydentami jest traktowany jak kredyt i tam też jest wykazywany. Dane dotyczące zaległości nie są oddzielnie identyfikowane. Zadłużenie zagraniczne nie obejmuje żadnych zobowiązań finansowych wynikających z akcji i innych udziałów kapitałowych (certyfikatów funduszy inwestycyjnych, kapitałów własny i reinwestowanych zysków w ramach inwestycji bezpośrednich, jak i nieruchomości) oraz pochodnych instrumentów finansowych. Sposób zbierania danych Informacje o stanach zobowiązań z tytułu instrumentów dłużnych pochodzą: ze sprawozdań zbieranych bezpośrednio od polskich podmiotów; z danych księgowych NBP. Biuletyn Informacyjny 10/

125