Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły Warszawa, 22.03.2013 r.
Geneza Programu Powódź 2010 Straty: ponad 12,8 mld zł 1% PKB Rozproszenie kompetencji, brak spójnego systemu ochrony przeciwpowodziowej Działania państwa Akcja ratownicza Realizacja Programu dla Odry - 2006 Propozycja opracowania Programu Bezpieczeństwa Powodziowego dla Dorzecza Wisły Środkowej Pomoc poszkodowanym, odbudowa infrastruktury Przyjęcie przez rząd Programu Ochrony przed Powodzią w Dorzeczu Górnej Wisły Implementacja Dyrektywy Powodziowej - Wstępna Ocena Ryzyka Powodziowego
Region Wodny Środkowej Wisły
Opracowanie Programu Planowanie oparte na produktach metodyka PRINCE2 Założenia październik 2011 r. Warsztaty (30) Ekspertyzy (19) Konsultacje wojewódzkie (8) Projekt programu 1.0 Prognoza oddziaływania na środowisko Konsultacje społeczne Projekt programu 2.0 Studium wykonalności Ocena ex-ante Weryfikacja działań (modelowanie) Program
Zakres Programu Program (121 stron, 29 załączników) Cel Zasięg terytorialny Czas realizacji Wartość Minimalizacja ryzyka powodziowego w zgodzie ze środowiskiem 8 województw 1035 gmin 121,7 tys. km 2 10 zlewni Warianty: strategia, zlewnie, zadania 2015 2020 2030 ok. 14 mld zł
Cele szczegółowe Cele Wdrożenie rozwiązań przyjaznych środowisku Racjonalne wykorzystanie technicznych środków ochrony przed powodzią Wdrożenie systemu działań nietechnicznych Wzmocnienie systemu zarządzania kryzysowego, ostrzegania i prognozowania Szeroka edukacja prowadząca do zwiększenia świadomości społeczności lokalnych
Wyzwania Korelacja trzech programów dla Wisły Synergia z Dyrektywą Powodziową Operacyjność versus szczegółowość Zgodność ze strategiami krajowymi i europejskimi Rozproszone kompetencje w gospodarce wodnej - koordynacja Rozwiązania przyjazne środowisku ograniczenia stosowalności
Synergia z Dyrektywą Powodziową Prawo wodne - implementacja 2011: wstępna ocena ryzyka powodziowego Program 2012: wykorzystanie WORP w pracach eksperckich i redakcyjnych 2013: mapy ryzyka powodziowego i mapy zagrożenia powodziowego 2014: weryfikacja zapisów programu z zastosowaniem modelowania 2015: plany zarządzania ryzykiem powodziowym 2016: aktualizacja programu zgodna z cyklem aktualizacji planów
Zgodność ze strategiami krajowymi i UE Strategie krajowe i UE (9 przeanalizowanych strategii) Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju - Polska 2030: rozwój mierzony poprawą jakości życia Strategia Sprawne Państwo: funkcjonalna struktura organizacyjna, skuteczne zarządzanie i koordynowanie Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko: ograniczenie ryzyk powodzi i ich skutków, zarządzanie zlewniowe Strategia Rozwoju Kraju 2020: infrastruktura techniczna i społeczna, zintegrowana wspólnota społeczna i jej bezpieczeństwo Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2030: zrównoważony rozwój kraju Program Minimalizowanie wystąpienia ryzyka powodziowego (kombinacja prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi i potencjalnych negatywnych skutków) poprzez zarządzanie nim: rozwiązania przyjazne środowisku, racjonalne techniczne środki ochrony przed powodzią, dostosowanie obszarów nadrzecznych do poziomu zagrożenia, wzmocnienie systemu zarządzania kryzysowego, prognozowania i ostrzegania, edukacja prowadząca do zwiększenia świadomości społeczności lokalnych.
Rozproszone kompetencje Rozproszone kompetencje Poziom centralny: minister ds. gospodarki wodnej, prezes KZGW, instytuty badawcze (np. IMGW) Poziom regionalny: RZGW, wojewodowie, marszałkowie województw (WZMiUW) Poziom ekspercki: środowiska akademickie, pracownicy instytucji badawczych z wieloletnim doświadczeniem Poziom lokalny: starostowie, gminy, spółki wodne, prywatni właściciele Program: metoda z góry na dół i z dołu do góry Członkowie rządu: określenie celu, akceptacja dla prac nad programem, upoważnienie wojewody mazowieckiego Członkowie Komitetu Sterującego i koordynującego: uszczegółowienie celów, określenie metody, koordynacja, redakcja Członkowie zespołu ekspertów, materiały i wytyczne dla programu, uczestnicy warsztatów (weryfikacja, redakcja) Członkowie zespołów warsztatowych, materiały dla programu, uczestnicy warsztatów, identyfikacja zadań
Rozwiązania przyjazne środowisku Kierunki działań Rozstaw wałów i budowa polderów oraz suchych zbiorników Zwiększanie retencji w zlewniach poprzez renaturyzację, obiekty małej retencji, systemy melioracji Poszukiwanie przestrzeni dla Wisły i jej dopływów poprzez dostosowanie sposobu gospodarowania do zagrożenia Edukacja społeczna, szkoła, mieszkańcy, użytkownicy terenów zagrożonych Budowa efektywnego systemu zarządzania kryzysowego Ograniczenia Silne zagospodarowanie doliny Wisły, możliwe pojedyncze obiekty, niewielki efekt dla redukcji objętości fali powodziowej Brak narzędzi realizacji właściwej polityki przestrzennej w całych zlewniach, stałe obniżenie naturalnej referencyjności w obszarach urbanizujących się Presja na tereny zalewowe, nieuwzględnianie problematyki powodziowej w pzp, zanik standardów architektoniczno-budowlanych Brak świadomości zagrożenia, brak wzorców postępowania Niedostateczny system prognozowania i ostrzegania, brak danych z realizacji Programu Górnej Wisły
Operacyjność vs. szczegółowość Status listy proponowanych zadań w Programie Lista otwarta niezbędna dla: szacowania kosztów, wariantowania w zlewniach, skorelowania wkładu wszystkich uczestników Programu. Problemy z realizacją Programu Konieczność weryfikacji na trzech poziomach: poziom oceny oś wariantowanie w zlewniach (2013 r.), poziom oceny efektywności w oparciu o modelowanie (2014 r.), aktualizacja Programu w oparciu o plany zarządzania ryzykiem powodziowym (2016-2020 r.)
Korelacja programów dla dorzecza Wisły Programy strategiczne dla dorzecza Wisły Program Program ochrony przed powodzią dorzecza górnej Wisły Program bezpieczeństwa powodziowego w regionie wodnym środkowej Wisły Program dotyczący regionu dolnej Wisły Granica w profilu Zawichost, przepływ maksymalny 991 cm, krzywa przepływu 8 500 m 3 /s (IMGW) Granica w profilu Korabniki, stan techniczny zapory we Włocławku, zagrożenie powodziami zatorowymi powyżej zapory Zagrożenie powodziowe w przypadku awarii zapory we Włocławku wpływa bezpośrednio na region dolnej Wisły
Harmonogram działań Zadanie Ekspertyzy Redakcja projektu dokumentu Wybór propozycji zadań inwestycyjnych Konsultacje wojewódzkie Zatwierdzenie projeku dokumentu (wersja 1.0) Prognoza oddziaływania na środowisko Konsultacje społeczne Aktualizacja i zatwierdzenie projektu dokumentu (wersja 2.0) Weryfikacja z wykorzystaniem modelowania Studium wykonalności Ocena ex-ante Przekazanie projektu programu ministrowi administracji i cyfryzacji Konsultacje międzyresortowe Przyjęcie programu przez Radę Ministrów IV. 2012 I. 2013 II. 2013 III. 2013 IV. 2013 I. 2014 II. 2014 III. 2014 IV. 2014
inwestycyjne Ilość Lata realizacji Zlewnie Koszty 808 2015-2030 Bezpośrednia Wisły Bugu 13 526 mld zł Biebrzy Bzury Kamiennej Narwi Pilicy Pisy Wieprza Wkry
nieinwestycyjne Ilość Lata realizacji Zakres Koszty 19 2015-2030 Edukacja Zarządzanie kryzysowe ok. 700 mln zł Promocja Pomoc humanitarna Prognozowanie i ostrzeganie Ekspertyzy i opracowania
Finansowanie działań Perspektywa na lata 2015-2020 i 2021-2030; Szacunkowy koszt zadań w sumie: 14,3 mld zł, inwestycyjne: 13,6 mld zł, nieinwestycyjne: 0,7 mld zł; Zakładane źródła finansowania: środki budżetu państwa, NFOŚiGW, WFOŚiGW, środki unijne, środki jednostek samorządów i finansowania kredytowego.
Listy zadań Lista zadań inwestycyjnych 808 zadań: Priorytety I i II; Grupy zadań: wały przeciwpowodziowe, urządzenia wodne, melioracje, obiekty małej retencji, suche zbiorniki i poldery, regulacja rzek; Całkowity szacunkowy koszt: 13 586 036 000 zł Lista zadań nieinwestycyjnych 19 zadań: Priorytety III, IV i V; Edukacja, monitorowanie zagrożeń, ekspertyzy, zadania związane z gospodarką przestrzenną na terenach zagrożonych powodzią Całkowity szacunkowy koszt: 701 939 000 zł
Lista zadań inwestycyjnych Grupy zadań Wały przeciwpowodziowe Urządzenia wodne Melioracje Obiekty małej retencji Suche zbiorniki i poldery Regulacja rzek Razem Ilość zadań 181 75 31 309 55 157 808 Szacunkowy koszt 3 210 486 000 zł 877 052 000 zł 2 636 960 000 zł 1 281 484 000 zł 3 527 929 000 zł 2 052 125 000 zł 13 586 036 000 zł lata: 2015-2030
inwestycyjne inwestycyjne wg podziału na województwa: Województwo Kujawsko-pomorskie Lubelskie Łódzkie Mazowieckie Podlaskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Horyzontalne Razem Ilość zadań 23 301 118 256 53 5 20 23 9 808 Koszt inwestycji 545 400 000 zł 4 576 349 000 zł 1 024 963 000 zł 4 877 281 000 zł 802 225 000 zł 23 800 000 zł 274 384 000 zł 91 434 000 zł 1 370 200 000 zł 13 586 036 000 zł lata: 2015-2030
w województwie mazowieckim: inwestycyjne Grupa zadań Melioracje Obiekty małej retencji Poldery i suche zbiorniki Regulacja rzek Urządzenia wodne Wały przeciwpowodziowe Razem Ilość zadań 4 22 11 114 18 87 256 Szacunkowy koszt inwestycji 76 000 000 zł 304 655 000 zł 1 959 400 000 zł 524 044 000 zł 163 090 000 zł 1 850 092 000 zł 4 877 281 000 zł lata: 2015-2030
w województwie lubelskim: inwestycyjne Grupa zadań Melioracje Obiekty małej retencji Poldery i suche zbiorniki Urządzenia wodne Wały przeciwpowodziowe Razem Ilość zadań 5 208 41 2 45 301 Koszt 1 765 188 000 zł 473 878 000 zł 1 408 529 000 zł 3 500 000 zł 925 254 000 zł 4 576 349 000 zł lata: 2015-2030
w województwie łódzkim: inwestycyjne Grupa zadań Melioracje Obiekty małej retencji Poldery i suche zbiorniki Regulacja rzek Urządzenia wodne Wały przeciwpowodziowe Razem Ilość zadań 5 72 2 9 1 29 118 Koszt 133 000 000 zł 417 111 000 zł 140 000 000 zł 178 992 000 zł 150 000 zł 155 710 000 zł 1 024 963 000 zł lata: 2015-2030
inwestycyjne w województwie podlaskim: Grupa zadań Melioracje Obiekty małej retencji Regulacja rzek Urządzenia wodne Wały przeciwpowodziowe Razem Ilość zadań 7 5 2 37 2 53 Koszt 589 993 000 zł 13 920 000 zł 4 900 000 zł 187 412 000 zł 6 000 000 zł 802 225 000 zł lata: 2015-2030
inwestycyjne w województwie kujawsko-pomorskim: Grupa zadań Regulacja rzek Urządzenia wodne Wały przeciwpowodziowe Razem Ilość zadań 16 3 4 23 Koszt 425 600 000 zł 14 000 000 zł 105 800 000 zł 545 400 000 zł lata: 2015-2030
inwestycyjne w województwie świętokrzyskim Grupa zadań Melioracje Obiekty małej retencji Poldery i suche zbiorniki Urządzenia wodne Wały przeciwpowodziowe Razem Ilość zadań 1 1 1 3 14 20 Koszt 8 854 000 zł 70 000 000 zł 20 000 000 zł 7 900 000 zł 167 630 000 zł 274 384 000 zł lata: 2015-2030
inwestycyjne w województwie warmińsko-mazurskim: Grupa zadań Melioracje Obiekty małej retencji Regulacja rzek Urządzenia wodne Razem Ilość zadań 9 1 9 4 23 Koszt 63 925 000 zł 1 920 000 zł 17 389 000 zł 8 200 000 zł 91 434 000 zł lata: 2015-2030
inwestycyjne w województwie śląskim: Grupa zadań Regulacja rzek Urządzenia wodne Razem Ilość zadań 3 2 5 Koszt 13 800 000 zł 10 000 000 zł 23 800 000 zł lata: 2015-2030
inwestycyjne inwestycyjne obejmujące więcej niż jedno województwo: Grupa zadań Regulacja rzek Urządzenia wodne Razem Ilość zadań 4 5 9 Koszt 887 400 000 zł 482 800 000 zł 1 370 200 000 zł lata: 2015-2030
w ramach priorytetów I i II: priorytetów I i II Grupa inwestycji liczba zadań 2015-2020 koszt liczba zadań 2021-2030 koszt liczba zadań 2015-2030 koszt Melioracje 24 595 304 000 7 2 041 656 000 31 2 636 960 000 Obiekty małej retencji 96 665 606 000 213 615 878 000 309 1 281 484 000 Regulacja rzek 110 1 975 134 000 47 76 991 000 157 1 992 125 000 Suche zbiorniki i poldery 5 223 100 000 50 3 304 829 000 55 3 527 929 000 Urządzenia wodne 64 833 052 000 11 44 000 000 75 877 052 000 Wały przeciwpowodziowe 116 1 767 301 000 65 1 443 185 000 181 3 210 486 000 Razem 415 6 059 497 000 393 7 526 539 000 808 13 586 036 000 Opracowanie trasy przepływu wód średnich na odcinku Wisły od ujścia Narwi do Płocka 250 tys. zł (2014-2015); Wykonanie i aktualizacja ekspertyz 1,7 mln zł (2015-2030).
priorytetu III w ramach gospodarki przestrzennej: Uaktualnienie charakterystyki terenów zagrożonych skutkami zalewania i szczegółowa identyfikacja tych terenów w skali lokalnej 100 tys. zł (2015); Współpraca ze służbami planistycznymi 150 tys. zł (2015); Podręcznik dobrych praktyk 300 tys. zł (2015); Warsztaty dla urbanistów i osób sporządzających opracowania ekofizjograficzne 1,6 mln zł (2015); Szkolenia dla władz gmin 1,6 mln zł (2015).
w ramach działań edukacyjnych: priorytetu IV Wortal internetowy 0,9 mln zł (2015); Program ochrony weterynaryjnej przed powodzią 5 mln zł (2015-2017); Promocja zagadnień przeciwpowodziowych 5,1 mln zł (2015-2030); Szkolenia przeciwpowodziowe 31,6 mln zł (2015-2030); Zorganizowanie pomocy humanitarnej 45 mln (2015-2030); Badania społeczne, komunikacja społeczna 150 mln zł (2015-2017); Program edukacji przeciwpowodziowej 200 mln (2015-2030).
priorytetu V w ramach zarządzania kryzysowego: Rozbudowa sieci wodowskazów 1 mln zł (2015-2017); Bezpilotowce dla WCZK 8 mln zł (2015-2016); Budowa radaru meteorologicznego (sieć POLRAD) 12 mln zł (2015-2016); Doskonalenie kompetencji kadr zarządzania kryzysowego 52,5 mln zł (2015-2030); Wzmacnianie centrów zarządzania kryzysowego przez narzędzia informatyczne 185 mln zł (2015-2017).
Dziękujemy za uwagę wislasrodkowa@mazowieckie.pl www.mazowieckie.pl