PRODUKTY PRZEZNACZONE DO STOSOWANIA W STREFACH. ZAGROZONYCH WYBUCHEM (DYREKTYWA ATEX - 94/9/EC) KOMPONENTY DO AUTOMATYZACJI PRZEMYS OWEJ Firma Rectus Plska Sp. z.., wy³¹czny przedstawiciel firmy Pneumax na Plskê, ma przyjemnœæ zaprezentwaæ Pañstwu prdukty przeznaczne d pracy w strefach zagr nych wybuchem, bjête dyrektyw¹ ATEX - 94/9/EC. Dyrektywa ATEX 94/9/EC bwi¹zuje d 1 lipca 23 rku, zast¹pi³a trzy stare: 76/117/EEC, 79/196/EEC, 97/53/EEC i 83/13/EEC, definiuje pdstawwe wymagania jakie musi spe³niaæ prdukt przeznaczny d stswania w strefach zagr nych wybuchem (urz¹dzenia elektryczne jak i te, które nie s¹ zasilane pr¹dem elektrycznym). Celem dyrektywy ATEX jest eliminacja lub maksymalne zmniejszenie ryzyka, wi¹ ¹ceg siê ze stswaniem prduktów w bszarach, w których m e wystêpwaæ atmsfera wybuchwa - kreœlana jak Ex. Wy³¹czny dystrybutr: RECTUS POLSKA Sp. z.. TEL. (33) 857 98, FAX (33) 857 98 8 www.rectus.pl
Dyrektywa 94/9/EC (ATmsphere Explsible) Znak Ex jest znaczeniem specjalnym dla wypsa enia zabezpieczaj¹ceg przez wybuchem. Znak ten jest stswany w celu pkazania, e wypsa enie, uk³ady zabezpieczaj¹ce raz elementy spe³niaj¹ wymagania nrm eurpejskich, dstswanych d Dyrektywy 94/9/EC (Dyrektywa ATEX, nazwana dpwiedni d francuskieg sfrmu³wania "ATmsphere Explsible ). Dyrektywa 94/9/EC ma zastswanie d urz¹dzeñ i systemów chrnnych, przeznacznych d u ytku w przestrzeniach zagr nych wybuchem. W zakres zastswania niniejszej dyrektywy wchdzi równie aparatura zabezpieczaj¹ca, steruj¹ca i regulacyjna przeznaczna d u ytku pza przestrzeni¹ zagr n¹ wybuchem, która przyczynia siê b¹dÿ jest wymagana d bezpieczneg funkcjnwania urz¹dzenia, systemu chrnneg ze wzglêdu na ryzyk wybuchu. W Dyrektywie ATEX 94/9/EC s¹ stswane nastêpuj¹ce definicje: Atmsfera wybuchwa Mieszanina substancji palnych w pstaci gazów, par, mgie³ lub py³ów z pwietrzem w warunkach atmsferycznych, w której p zapaleniu spalanie rzprzestrzenia siê na ca³¹ nie spaln¹ mieszaninê. Urz¹dzenia przeznaczne d stswania w bszarach, w których wystêpuj¹ substancje palne ale chæ jeden z pwy szych warunków nie bêdzie spe³niny, nie bêd¹ wchdzi³y w zakres dyrektywy ATEX. Obszarem m e byæ zarówn twarta przestrzeñ jak i wnêtrze daneg zbirnika, urz¹dzenia czy instalacji. Przestrzeñ zagr na wybuchem Przestrzeñ, w której zale nie d warunków lkalnych i ruchwych m e wyst¹piæ atmsfera wybuchwa. Grupy i kategrie urz¹dzeñ Grupê I urz¹dzeñ stanwi¹ urz¹dzenia przeznaczne d u ytku w pdziemnych czêœciach kpalñ i w instalacjach pwierzchniwych tych kpalñ, nara nych na wystêpwanie zagr enia wybuchem metanu i/lub py³u wêglweg. Grupê II urz¹dzeñ stanwi¹ urz¹dzenia przeznaczne d u ytku w innych miejscach, nara nych na wystêpwanie zagr enia atmsferami wybuchwymi. Obszary, w których wystêpuje zagr enie wybuchem dzieli siê na tak zwane strefy Z (z ang. Zne - strefa) i ddaj¹c im numery, które maj¹ w przybli eniu pisaæ pzim zagr enia. Strefy zsta³y zdefiniwane w Za³¹czniku nr I dyrektywy 1999/92/EC z 16 grudnia 1999. : Strefa Obszar, w którym atmsfera wybuchwa z³ na z mieszaniny z pwietrzem substancji palnych w frmie gazu, pary lub mg³y wystêpuje stale, przez d³ugi kres czasu lub czêst.. Strefa 1 Obszar, w którym w czasie nrmalnej pracy prawdpdbne jest pjawienie siê atmsfery wybuchwej z³ nej z mieszaniny z pwietrzem substancji palnych w frmie gazu, pary lub mg³y. Strefa 2 Obszar, w którym w czasie nrmalnej pracy pjawienie siê atmsfery wybuchwej z³ nej z mieszaniny z pwietrzem substancji palnych w frmie gazu, pary lub mg³y jest ma³ prawdpdbne a jeœli nawet wyst¹pi t tylk przez krótki czas. Praktycznie identycznie definiwane s¹ strefy Z2, Z21 i Z22 ale dtycz¹ bszarów wystêpwania py³ów zapalnych, które zwykle wystêpuj¹ w zak³adach przemys³u sp ywczeg, drzewneg, bróbki twrzyw sztucznych itp.. Zwi¹zek pmiêdzy kategriami urz¹dzeñ a strefami zagr enia (dyrektywa 1999/92/EC): - w strefie Z i Z2 m na stswaæ jedynie urz¹dzenia kategrii 1 - w strefie Z1 i Z21 - urz¹dzenia kategrii 1 i 2 - w strefie Z2 i Z22 - urz¹dzenia kategrii 1, 2 lub 3
Grupa urz¹dzeñ I 2. Grupa urz¹dzeñ II (a) Kategria M1 bejmuje urz¹dzenia zaprjektwane i, w razie ptrzeby, wypsa ne w specjalne ddatkwe œrdki zabezpieczenia przeciwwybuchweg tak, aby mg³y funkcjnwaæ zgdnie z parametrami ruchwymi ustalnymi przez prducenta i zapewniaæ bardz wyski pzim Urz¹dzenia tej kategrii s¹ przeznaczne d u ycia w pdziemnych czêœciach kpalñ i instalacjach pwierzchniwych tych kpalñ, w których jest prawdpdbne wyst¹pienie zagr enia wybuchem metanu i/lub py³u wêglweg. Urz¹dzenia tej kategrii pwinny pzstawaæ zdlne d dzia³ania, nawet w przypadku rzadk wystêpuj¹cej awarii urz¹dzenia w becnœci atmsfery wybuchwej, i charakteryzuj¹ siê takimi œrdkami zabezpieczenia przeciwwybuchweg, e: - alb, w przypadku uszkdzenia jedneg ze œrdków zabezpieczaj¹cych, przynajmniej drugi, niezale ny œrdek zapewni wymagany pzim - alb wymagany pzim bezpieczeñstwa bêdzie zapewniny w przypadku wyst¹pienia dwóch niezale nych d siebie uszkdzeñ. Urz¹dzenia tej kategrii musz¹ spe³niaæ wymagania uzupe³niaj¹ce wymienine w za³¹czniku II pkt. 2..1. (b) Kategria M2 bejmuje urz¹dzenia zaprjektwane tak, aby mg³y funkcjnwaæ zgdnie z parametrami ruchwymi ustalnymi przez prducenta i zapewniaæ wyski pzim bezpieczeñstwa. Urz¹dzenia tej kategrii s¹ przeznaczne u ycia w pdziemnych czêœciach kpalñ i instalacjach pwierzchniwych tych kpalñ, w których jest prawdpdbne wyst¹pienie zagr enia wybuchem metanu i/lub py³u wêglweg. W przypadku, je eli pjawi siê atmsfera wybuchwa, przewiduje siê wy³¹czanie tych urz¹dzeñ. Œrdki zabezpieczenia przeciwwybuchweg dtycz¹ce urz¹dzeñ tej kategrii zapewniaj¹ wymagany pzim zabezpieczenia pdczas nrmalneg dzia³ania, a tak e w przypadku ciê kich warunków eksplatacji, w szczególnœci pwsta³ych wskutek niestr neg bchdzenia siê z urz¹dzeniem i zmieniaj¹cych siê warunków œrdwiskwych. Urz¹dzenia tej kategrii musz¹ spe³niaæ wymagania uzupe³niaj¹ce wymienine w za³¹czniku II pkt. 2..2. Maksymalne temperatury pwierzchni (Grupa IIG): Klasa temperaturwa Max. Temp. Pwierzchni( C) T1 T2 T3 T4 T5 T6 45 3 2 135 1 85 a) Kategria 1 bejmuje urz¹dzenia zaprjektwane tak, aby mg³y funkcjnwaæ zgdnie z parametrami ruchwymi ustalnymi przez prducenta i zapewniaæ bardz wyski pzim Urz¹dzenia tej kategrii s¹ przeznaczne d u ycia w miejscach, w których atmsfery wybuchwe spwdwane przez mieszaniny pwietrza z gazami, parami, mg³ami lub mieszaniny py³w-pwietrzne s¹ becne stale, przez d³ugie kresy lub czêst. Urz¹dzenia tej kategrii musz¹ zapewniaæ wymagany pzim zabezpieczenia nawet w przypadku rzadk wystêpuj¹cej awarii urz¹dzenia, i charakteryzuj¹ siê takimi œrdkami zabezpieczenia, e: - alb, w przypadku uszkdzenia jedneg ze œrdków zabezpieczaj¹cych, przynajmniej drugi, niezale ny œrdek zapewni wymagany pzim zabezpieczenia, - alb wymagany pzim bezpieczeñstwa bêdzie zapewniny w przypadku wyst¹pienia dwóch niezale nych d siebie uszkdzeñ. Urz¹dzenia tej kategrii pwinny spe³niaæ wymagania uzupe³niaj¹ce wymienine w za³¹czniku II pkt. 2.1. b) Kategria 2 bejmuje urz¹dzenia zaprjektwane tak, aby mg³y funkcjnwaæ zgdnie z parametrami ruchwymi ustalnymi przez prducenta i zapewniaæ wyski pzim Urz¹dzenia tej kategrii s¹ przeznaczne d u ycia w miejscach, w których jest prawdpdbne pjawienie siê atmsfer wybuchwych, spwdwanych przez gazy, pary, mg³y lub mieszaniny pwietrzn-py³we. Œrdki zabezpieczenia dtycz¹ce urz¹dzeñ tej kategrii, zapewniaj¹ wymagany pzim zabezpieczenia nawet w przypadku czêstych zak³óceñ lub uszkdzeñ urz¹dzeñ, jakie zwykle nale y braæ pd uwagê. Urz¹dzenia tej kategrii pwinny spe³niaæ wymagania uzupe³niaj¹ce, wymienine w za³¹czniku II pkt. 2.2. c) Kategria 3 bejmuje urz¹dzenia zaprjektwane tak, aby mg³y funkcjnwaæ zgdnie z parametrami ruchwymi ustalnymi przez prducenta i zapewniaæ nrmalny pzim STREFA Urz¹dzenia tej kategrii s¹ przeznaczne d u ycia w miejscach, w których nie przewiduje siê pjawienia atmsfer wybuchwych wyw³anych przez gazy, pary, mg³y lub mieszaniny pwietrzn-py³we, a ile ne rzeczywiœcie wyst¹pi¹, t jest t prawdpdbne tylk rzadk lub w ci¹gu krótkieg przedzia³u czasu. Urz¹dzenia tej kategrii zapewniaj¹ wymagany pzim zabezpieczenia pdczas nrmalneg dzia³ania. Zale nœæ miêdzy strefami i kategriami Atmsfera wybuchwa Kategria (94/9/EC) 2 G (gaz) D(kurz) Wyskie prawdpdbieñstw 1 G(gaz) 21 D(kurz) Œrednie prawdpdbieñstw 2 22 G(gaz) D(kurz) Niskie prawdpdbieñstw 1 2 3 Przyk³ad klasyfikacji elementów elektrycznych: Przyk³ad klasyfikacji elementów nieelektrycznych:
Prdukty GRUPA II Elektrzawry 15mm Seria Napiêcie Mc XN3*1.. 12 VDC ( 1%) 2,3 Watt XN3*2.. 24 VDC ( 1%) 2,3 Watt XN3*5.. 24 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 2,8 VA XN3*6.. 11 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 2,8 VA XN3*7.. 23 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 2,8 VA Temperatura tczenia: -5 C +5 C Cewki 22mm Akcesria: wtyczki elektryczne 315.11. Seria Napiêcie Mc XMB4 XMB5 XMB56 XMB57 XMB58 Temperatura tczenia: -5 C Cewki 3mm +5 C Akcesria: wtyczki elektryczne 35.11. Seria Napiêcie Mc XMC5 XMC56 XMC57 XMC58 Temperatura tczenia: -5 C +5 C Akcesria: wtyczki elektryczne 3.11. Elektrzawry serii ECO 488-484 X488 X484 G 1/8 12 VDC ( 1%) 24 VDC ( 1%) 24 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 11 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 23 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 24 VDC ( 1%) 24 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 11 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 23 VAC ( 1%) - 5/6 Hz 5 Watt 5 Watt 4 Watt Pilt - Sprê yna Pilt - Sprê yna pwietrzna Pilt - Pilt XMB XMC Temperatura tczenia: -5 C +5 C Akcesria: bazy, przykrywka d bazy Elektrzawry NAMUR X514/N Temperatura tczenia: -5 C +5 C Zawry i elektrzawry serii 858 X848/2 X858/3 X858/4 Temperatura tczenia: -5 C +5 C Akcesria: bazy mdu³we, z³¹cza wltwe Zawry i elektrzawry serii ISO X111 X112 X113 Temperatura tczenia: -5 C +5 C Akcesria: bazy mdu³we, z³¹cza wltwe Zawry i elektrzawry serii 2 X24 X26 2x3/2 (serie 24) Temperatura tczenia: -5 C +5 C Pilt - Sprê yna Pilt - Sprê yna pwietrzna Pilt - Pilt Pneumat. - Sprê yna pwietrzna Pilt - Sprê yna Pilt - Sprê yna pwietrzna Pilt - Pilt Pneumat. - Sprê yna pwietrzna Pilt - Sprê yna Pilt - Sprê yna pwietrzna Pilt - Pilt Pneumat. - Sprê yna pwietrzna Pilt - Sprê yna Pilt - Sprê yna pwietrzna Pilt - Pilt XMB XMC XMB XMC XMB XMC Xn3* Akcesria: bazy mdu³we, z³¹cza wltwe
Prdukty GRUPA II Si³wniki miniaturwe ISO 64 Seria Œrednica Skk Opcje X128 X1281 X1282 8 5 Wersja pdstawwa, magnetyczna wersja z nastawian¹ amrtyzacj¹ wersja z uszczelk¹ HNBR Temperatura tczenia: -5 C +7 C Si³wniki ISO 6431 Seria Œrednica Skk Opcje X1319 X1 X11 Temperatura tczenia: -5 C +7 C Si³wniki kmpaktwe EUROPE Seria Œrednica Skk Opcje X1561 X1562 X1581 X1582 Temperatura tczenia: -5 C +8 C Si³wniki bezt³czyskwe Seria Œrednica Skk Opcje X165 2 12 1 63 1 5 5 6 Wersja pdstawwa, push-pull, pjedynczeg dzia³ania, tandem ze wspólnym t³czyskiem, z przeciwstawnym t³czyskiem. Wersja pdstawwa, push-pull, pjedynczeg dzia³ania, t³czysk z gwintem zewnêtrznym, wewnêtrznym, t³czysk z przeltem, tandem ze wspólnym t³czyskiem, tandem z przeciwstawnym t³czyskiem. Wersja pdstawwa, z jednstrnnym zasilaniem, z prwadnic¹ i wózkiem u³ yskwanym, z prwadzeniem œlizgwym karetki Temperatura tczenia: -5 C +7 C Si³wniki z prwadzeniem Seria Œrednica Skk Opcje X61 2 63 2 Z prwadzeniem z tulej¹ z br¹zu Z tulej¹ ³ yskwan¹ Temperatura tczenia: -5 C +7 C Si³wniki z pdwójnym t³czyskiem Seria Œrednica Skk Opcje X62 X621 1 1 Z prwadzeniem z tulej¹ z br¹zu Z tulej¹ ³ yskwan¹ (tylk dla serii X62) Temperatura tczenia: -5 C +7 C Czujniki Seria Opcje II 3GD EEx na (nc) II T4 T1 C -5 C <Ta < 7 C X15 X158 Wersja REED (II 3GD EEx nc II T4 T1 C -5 C <Ta < 7 C ) Z efektem HALL a (II 3GD EEx na II T4 T1 C -5 C <Ta < 7 C) Temperatura tczenia: -5 C +7 C Zesp³y przygtwania pwietrza Seria Przy³¹cza Prdukt X171 X172 X173 X174 G 1/8 G 3/8 G 1/2 G 3/4 G 1 Temperatura tczenia: -5 C +5 C Filtr,filtr kalescencyjny, regulatr ciœnienia, nalejacz, filtr-regulatr, zawór dcinaj¹cy, zawór prgresywneg startu,zestawy mnta we. II 3GD c T6 T85 C -5 C <Ta < 5 C Akcesria pneumatyczne przeznaczne d pracy w strefach 2-22 Prdukty Zawry d³awi¹c-zwrtne, d³awi¹ce, szybkieg spustu, blkuj¹ce, rzga³êÿniki prste, armatura pdstawwa, d rurek miedzianych, zakrêcana d przewdów,, przewdy. Uwaga: prdukty wymienine pwy ej, u yte w aplikacjach d których s¹ zaprjektwane, nie wchdz¹ w zakres dyrektywy ATEX pniewa nie psiadaj¹ Ÿród³a zap³nu - dtyczy stref 2-22.