Ewa Stemposz Andrzej Jodłowski Alina Stasiecka Zarys metodyki wspierającej naukę projektowania systemów informacyjnych
Dr inż. Ewa Stemposz prowadzi działalność naukowo-dydaktyczną w Polsko-Japońskiej Wyższej Szkole Technik Komputerowych w Warszawie, w Katedrze Inżynierii Oprogramowania. Dr inż. Andrzej Jodłowski jest adiunktem w Katedrze Zastosowań Informatyki (w Zakładzie Systemów Rozproszonych) w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Mgr inż. Alina Stasiecka pracuje na stanowisku asystenta w Katedrze Inżynierii Oprogramowania w Polsko-Japońskiej Wyższej Szkole Technik Komputerowych w Warszawie. i Alina Stasiecka prowadzą wspólnie działalność badawczą i dydaktyczną zajmując się szeroko pojętą problematyką inżynierii oprogramowania. Ich zainteresowania badawcze dotyczą w szczególności dziedzin takich jak: obiektowość, modelowanie pojęciowe, modelowanie biznesowe, analiza i projektowanie systemów informatycznych, nauczanie zdalne, jakość w procesach nauczania, systemy zarządzania bazami danych, zarządzanie projektami informatycznymi. Wyniki badan z wyżej wymienionych dziedzin publikują w kraju i zagranicą w postaci monografii, artykułów w czasopismach i artykułów konferencyjnych. Publikacja została przygotowana z myślą o osobach interesujących się modelowaniem i/lub projektowaniem, a w szczególności dla tych, którzy zajmują się analizą wymagań na systemy informacyjne i aktualnie wykorzystują albo planują wykorzystywać w przyszłości popularny obiektowy graficzny język UML. Opracowanie to może być również użyteczne dla osób prowadzących działalność związaną z modelowaniem i/lub projektowaniem,w ramach innych dziedzin problemowych. Przez osoby interesujące się rozumiane są tu zarówno osoby uczące się, nauczające, jak i osoby podejmujące ten rodzaj aktywności w życiu zawodowym. Uogólniając, zaprezentowana w rozdziale pierwszym publikacji metodyka, zarówno jeśli chodzi o schemat struktury zasobów, jak i określenie sposobów postępowania w trakcie nauczania, może być wykorzystana w nauczaniu w innych dziedzinach niekoniecznie związanych z informatyką czy z symulowaniem środowiska, do nauczania tzw. umiejętności miękkich, za jakie można uznać modelowanie/projektowanie. Publikacja może stanowić także pomoc dydaktyczną do przedmiotów związanych z analizą i projektowaniem systemów informacyjnych. W aspekcie tego przeznaczenia, szczególnie przydatne są rozdziały poświęcone jedenastu zadaniom, dla których dołączono przykładowe rozwiązania, omówienia błędów oraz opisy zdań w aspekcie ich użyteczności w procesie nauczania. Innym ważnym celem, ze względu na powszechne wykorzystanie UML w organizacjach związanych z produkcją oprogramowania, było użycie w zadaniach jak największej liczby rodzajów diagramów dostarczanych przez ten język. Przeważająca większość popularnych pozycji wydawniczych o UML bazuje na przykładach, które są albo na zbyt wysokim poziomie abstrakcji, albo odnoszą się do bardzo ograniczonego wycinka dziedziny problemowej. Dotyczy to nie tylko informacji związanej z modelowaniem i/lub projektowaniem w ogóle, ale także z wykorzystywaniem konstrukcji UML. Ostatnim z założonych celów była próba zilustrowania sposobu budowy oprogramowania z wykorzystaniem najlepszych praktyk zidentyfikowanych na potrzeby inżynierii oprogramowania, czyli budowę oprogramowania w oparciu o model iteracyjno-przyrostowy, na bazie architektury opartej na komponentach z wykorzystaniem modelowania wizualnego.
Ewa Stemposz Andrzej Jodłowski Alina Stasiecka Zarys metodyki wspierającej naukę projektowania systemów informacyjnych
c Copyright by Wydawnictwo PJWSTK Warszawa 2013 c Copyright by, Alina Stasiecka Warszawa 2013 Wszystkie nazwy produktów są zastrzeżonymi nazwami handlowymi lub znakami towarowymi odpowiednich firm. Książki w całości lub w części nie wolno powielać ani przekazywać w żaden sposób, nawet za pomocą nośników mechanicznych i elektronicznych (np. zapis magnetyczny) bez uzyskania pisemnej zgody Wydawnictwa. Edytor prof. zw. dr hab. Leonard Bolc Recenzent dr hab. Agnieszka Mykowiecka Korekta Anna Bittner Komputerowy skład tekstu Andrzej Jodłowski, Alina Stasiecka, Ewa Stemposz Projekt okładki Rafał Masłyk Wydawnictwo Polsko-Japońskiej Wyższej Szkoły Technik Komputerowych ul. Koszykowa 86, 02-008 Warszawa tel. +48 22 58 44 526, fax +48 22 58 44 503 e-mail: oficyna@pjwstk.edu.pl ISBN 978-83-63103-39-2
Pamięci Profesora Leonarda Bolca
Spis treści Rozdział 1 Zarys metodyki wspierającej naukę projektowania systemów informacyjnych... 3 Ewa Stemposz Rozdział 2 Fundacja UFO... 61 Ewa Stemposz, Alina Stasiecka, Andrzej Jodłowski Rozdział 3 Wytwórnia porcelany stołowej... 141 Ewa Stemposz, Alina Stasiecka Rozdział 4 Dom aukcyjny Stare auta... 181 Rozdział 5 System Najlepsze gry... 217 Rozdział 6 Muzeum... 251 Rozdział 7 Kwatery do wynajęcia... 279 Rozdział 8 Osiedlowy klub kartingowy... 321 Rozdział 9 Internetowa książka kucharska... 369 Rozdział 10 Klinika jednego dnia... 415 Rozdział 11 Hurtownia... 461 Ewa Stemposz, Alina Stasiecka, Andrzej Jodłowski Rozdział 12 Klub judo... 525 Ewa Stemposz, Alina Stasiecka, Andrzej Jodłowski Bibliografia... 557
Rozdział 1 Zarys metodyki wspierającej naukę projektowania systemów informacyjnych 3 Spis treści rozdziału Rozdział 1 Zarys metodyki wspierającej naukę projektowania systemów informacyjnych... 4 1.1 Wprowadzenie... 4 1.2 Model efektywnego nauczania... 5 1.2.1 Podział procesu dydaktycznego na etapy... 6 1.2.2 Struktura zasobów wykorzystywanych w metodyce... 8 1.2.3 Aktywności wyróżnione w metodyce... 12 1.2.4 Aktywność złożona: Zarządzaj grupą tematyczną... 13 1.3 Grupy tematyczne i tematy... 15 1.4 Zgrupowane omówienia najczęściej popełnianych błędów na podstawie modeli tworzonych przez osoby nauczane/uczące się... 21 1.4.1 Omówienia błędów dla grupy: Wprowadzenie do przedmiotu... 22 1.4.2 Omówienia błędów dla grupy: Analiza funkcjonalna... 24 1.4.3 Omówienia błędów dla grupy: Analiza strukturalna... 28 1.4.4 Omówienia błędów dla grupy: Analiza dynamiczna... 35 1.5 Polecenia proste... 37 1.5.1 Polecenia proste dla grupy: Wprowadzenie do przedmiotu... 37 1.5.2 Polecenia proste dla grupy: Analiza funkcjonalna... 38 1.5.3 Polecenia proste dla grupy: Analiza strukturalna... 38 1.5.4 Polecenia proste dla grupy: Analiza dynamiczna... 42 1.6 Szablony służące do tworzenia opisów zadań projektowo/problemowych... 43 1.7 Metryki do oceny jakości rozwiązań... 46 1.7.1 Metryki do oceny jakości rozwiązań w grupie: Analiza funkcjonalna... 47 1.7.2 Metryka do oceny jakości rozwiązań w grupie: Analiza strukturalna... 50 1.7.3 Metryka do oceny jakości rozwiązań w grupie: Analiza dynamiczna... 53 1.8 Wzorzec dokumentacji projektowej... 54 1.9 Podsumowanie... 59