HE rak, M schkorpion, ^ rybje. A b b reviatu ry abo pschikrötschenja

W t u t y m 1 8 6 7 - lecz e P o K h r y s t u ß u, k o tr e z 3 6 5 d n j ö w w o p s c h i j a, lic Z i ß o : wot stworjenja ßweta........ 5816, toct saiozenja budyskeho tachantstwa.... 647, wot wustajenja julianskejc protyki..... 1912, wot spoczatka reformazije... 360, wot czerpjenja a horjestacza Khrystußoweho.. 1834, Wot naroda krala I a n a... 66, wot spoczatka kschesczijanstwa we Sserbach.. 847, wot satozenja marzizy ßcrbskeje...... 19. Zyrkwinske letne snam jenja. W porjedzenej Rcho- W starej julianskej rjowej prothzy prothzy. V I ffota liczba V I X X V epakty V I X X V I I I wobwöd ßkonza X X V I I I X romske banste czißko X F pißmik njedzelski A ' 21. haperteje jutrowniczka 16. haperleje. 23. niebjete Po ßwj. trojizy do 1. adv. 23. Saczm icze ßlönczka a meßaczka. W l. 1867 ßo ßkonczko dwaj krocz a meßaczk dwaj krocz saczmi; a budze prenje fa q n iiq e ßkonza a druhe meßaczkvwe saczmicze pola naß widzicz. M to d h m i- ßaczk, kiz 6. merza. panje, je w ina, so ßo tön dzen ßkonczko saczmi; tuto saczmicze traje wot 9 hodz. 1 7 inttt. dopotnja hacz do 12 hodz. 2 min. pschipoknju a budze pola naß widzene. D ru he saczmicze ßlönza stanje ßo 29. augusta, je Pak jenoz w pokonschej Amerizh a w pokonschej Afrizh k widzenju. P ren je saczmicze mößaczka smeje ßo 20. merza, ale je jenoz w Amerizh o w Austrakiskej widzicz. D ruhe meßaczkvwe saczmicze stanje ßo 13. septembra wjeczor 11 hodz. 47 min. a traje hacz do 14. septembra rauo 2 hodz. 45 min. a budze pola naß widzene. W l. 1 8 6 7 knjezi S a tu r n u s (h). S to lc tn a protbka pr'aji, so teta, >v kotrhchz S a tu rn u s knjezi, bbleshm neam okre,w H czople a ßuche. N aleto je ja ra ßuche a hacz do Mdje jara symne. Hacz runje je haperleja pschi spoczatku czopka, dha tola syma saßo sastupi a hacz do meje traje. W meji pokaze ßo wjedro s dzelom deschczikojte s dzelom czople; w nozach pak schködne mrosy nastanu. T raw a posdze roscze. W leczu je wjele deschczikojteho a mokreho wjedra. Pokojza julija je czopka a rjan a, pokojza m a wjele wetrow a deschczikow. N asym a a syma budzetej shmnej a mokrej. S e m ja sahe sam jersnje; November je czoplischi, ale jara deschcsikojth; 21. dezembra pschindze ßneh a syma, kotraz do haperleje traje. S naletnym ßhw om M jetrjeba ßo ja ra khwatacz, dokelz naleto je mokre a ^ y m n e. Jeczm en a wowß budzetej ßo derje radzicz, kaz t e ßhno a w otawa, ale husteho deschczika dla njebudza ßo znö rjenje domkhowacz hodzics. Pkodh na polachmoza ßo mokroty dla lohzy skasycz. Nashmny ßyw budze hubjene zne dawacz. Roz a pschcnza ani wjele ßkomh ani wjele sornow njesmejetej. Nashmpt dhrbi ßo roz a pschcnza sahe woßyc^, dokelz ßhmjo czezko seskhadza. S sa d budze ßo radsicz, woßebje smeje ßo wjele kruschwow a ßlowkow. Mozne wichorh a wjele deschczikow smöjemh, ale Mako hrimanjvw Pschi könzu löcza a nasymh budza ßo bjes czlo wjekami hrosne khoroscze pokasowacz. S c h ty r i lebte czaßy. Sapoczatk nalecza: 21. merza. ' - lecza: 21. junija. * nasymh: 23. septembra. - shmh: 22. dezembra. S c h ty r i kw atem bry. W porjedzenej Rehorjowej a w starej julianskej protycv 13. merza, Reminiscere j 8. merza 12. junija I ßwj. trojizy f 7. junija 18. septembra > kschiza ) 20. septembra. 18. dezembra ( Luzije 21. dezembra. J n tr o w n a tabella. 1868: 12. haperleje psch. 1. j 1874: 5. haperleje. 1869: 20. merza. 1870: 17. haperleje. 1871: 9. haperleje. 1872: 31. merza psch. 1. 1873: 13. haperleje. 1875: 28. merza. 1876: 16. haperleje psch. 1. 1877: 1. haperleje., 1878: 21. haperleje. i 1879: 13. haperleje. Njebjejke snam jenja. (fljp bvran, E iaw, M. tselnik, byk, knjezna, kosorüzk, M dwöjnikaj, w aha, wödny mus, HE rak, M schkorpion, ^ rybje. A b b reviatu ry abo pschikrötschenja ß lo w o w. O ßkünczkv, D meßacsk, ^ Pokny meßaczk, C Poßleni bertlik, M M lody mcßacsk, A P rcni bsrtlik, skh. p. skhadzenje popoinju. skh. d. skhadzenje dopotnja. kh. p. khowanje popoiknju. kh. d. khowanje dopoinja. hod. hodzina. min. minuta. * skötne toifi.z Macsicznych spißow ezo. 48. '

jttitł,-j3tt*jssř T yd^en jes P o r j e d z e n a p r o t y k a a d n y. e v a n g e lsk a. k a th o ls k a. 1 8 6 7. J a n u a r, w ulki rö^k, m a 31 dnjow. I S t a r a julianska D e z e m b e r. o t f skliab.l ffjow' h. iii. i). m> S D sfh, kh. 6 m. 1. tydzen. Text dop.: Jan. 4, 34 36.; pop.: Romsk. 8, 24 28. I» V I,.ł... C 7 A 9 C 1 tont. N o to e lĕto N d w e lĕto 2 0 Ig n a c a 8 7 4 2 M M. d. 2 ß rje d a M a kchar ja M a k a rija 21 J u l ij a 8 7 4 2 * 4 3 2 3 sc h tw. K aschpra G en ovefy 22 A n a s ta s ija 8 7 4 3 5 2 8 4 p jatk B a iz a r ja T i t a 2 3 D a g o b e r ta 8 7 4 3 * 6 2 1 ö ß o b o t. S im e o n a T e le s fo ra 2 4 H a d.a J e v. 8 6 4 4 a > 7 1 0 2. tydzen. > Text dop.: Luk. 2, 25 32.; pop.: Iesaiaß 60, 1 --6. 6 n je d z. T s. k ral. A S w. 3 kral. 2 5 ß o z i d ź e ń. 8 4 4 6 a > kh.p. 7 pöndz. I u l i a n y ' 0 ' B o z id a ra 2 6 ß o z i m ać. 8 4 4 8 6 1 8 W ut. E rh a rd a S e v e r in a 2 7 S č e p a n a 8 3 4 1 1 & 7 4 9 ß rje d a Z a c h a rija I u l i a n a 28 2 0 0 0 0 m a r t 8 2 4 1 2 & 8 1 0 lo s c h tw. Czesczomöra A g a th o n a 2 9 N je w. d i 8 2 4 1 2 *! 9 1 8 1 1 pjatk A loisije H y g in a 3 0 A n is ije 8 1 4 1 4 1 0 2 8 1 2 ß o b o t. R e in h o ld a A rk a d ija 31 S y lv e s tr a 8 0 4 1 6 1 1 3 9 3. tydzen. Text dop.: Matth. 3, 13 1 7.; pop.: G alat. 3, 2 3 29. 1 3 n je d j. 1. n. p. 3 k r / ^ l. n. p. 3 kral. I N o w e lĕ to 8 0 4 1 8 kh. d. 1 4 pöndz. F e lip a s jz H ila r ija 2 M e l a n i j e 7 59 4 1 9 F * 0 5 2 1 5 roiit. B o h u w e ra P a to o la! 3 7 0 ja p. 7 5 9 4 2 1 2 6 1 6 ß rje d a E d m u n d» M a rc e lla 4 T h e o f a n t a 7 58 4 2 2 R 3 2 0 17 schtiv. A n to n ija A n to n ija 5 M a la c h ija 7 57 4 2 3 W 4 3 3 1 8 p jatk F e lic ity P e tr. s to w.r. 6'J'ro ch k ra l. 7 56 4 2 5 5 3 9 lö ß o b o t. P r is k i K a n u ta 7J a n k řć e n. 7 5 5 4 2 7 6 3 9 4. tydzen. Text dop.: Match. 4, 1 12.; pop.: Rom st. 12 1 3. M je d z. r.n.p.3k. 2. n. p. 3 kral. 8 5.u. p. 3 k r. 7 5 4 4 2 8 m skh. p. A pöndz. H a n z e lie 7 H an ^e 9 F o ly e w k ta 7 53 4 3 0 m 6 2 6 Ž2 tont. B in c e n z a V in cenca 10 l i e h. JNys. 7 52 4 3 2 7 4 1! 3 ß rje d a C h a rity M a r ije slub. 11 T h e o d o s ij. 7 51 4 3 3 % 8 5 4?4schtiv. T im o th e ja T im o th e ja 1 2 T a tia n a 7 5 0 4 3 4 & 10 4 25 p ja tk ß a to. toobr. 1ß a to. to»br. 13 t i e r m i l a 7 4 9 4 3 6 1 1 1 1 2 6 ß o b o t. P o ly k a rp a P o lh k a rp a 14 Z a c lte ja 7 48 4 3 8 s h ist), d. 6. tydzen. Text dop,: Ja n. 1, 35 43.; pop.: Romsk. 12, 14 21. 2 > j e d i.!.n.p.3k.!. n. p. 3 kral. 152. n. p. 3 l r. 7 46 4 4 0 M 0 1 6 2 8 pöndz. K a r o l i ic h ^ C y rilla 16 M a rc e lla 7 45 4 4 1 M 1 1 9 2 9 Wut. T h e o b a ld a F r a n c a S a l. 17 A n to n a 7 43 4 4 3 M 2 21 3 0 ß rje d a A d elgundy M a r tin y 18 A tb a n a s ija 7 42 4 4 5 A 3 1 9 8 1 schtw. B ir g ilija P ö tr. N o l. 19 M a k a rija 7 41 4 4 7 S t! 4 1 3 Meßaczkowe pschemenjenje. W jedro. S to le tn a protyka. Hermanki o skötne wiki. M to d y! I-Apsk. m e jt 6. ian. 2. Rjeßwaczirano 1 hodz. břo-* 19m in.pokaze! B a rt ((ane na symne wje- wiki). dro. 7. Rakezy... S.Halschtrow* > P r m l i6. Rakezy." bertl. 1 3.jan. ig.b udyschin* wjeczorbhodz. 2 8. Kuban.' 22 min. Pscht- j Rumburg. njeße lepsche j - - - - - - - - - dny. N B. W N je - P o tn y ßwaczidle ßu meß. 20. jan. közdu prönju dop. 8 hodz. ßrjedu meßa- 2 5 mittut, tna za. whalschshmu a m jertrowje közdu snjenje. druhu wutoru meßaza,wra- Poßleni kezach közdu bertl. 27. jan. tseczu ßrjedu pop. 3 hooz. 36 min. pokaze na deschcz. ü t a l i t u a p r o ty k a. W ot 1. do 11. je jenajka wulka syrna; wot 12. do 18. je njebjo pomroczene se ßrenjej symu; 19. haez do 24. ßo njebjo w ujaßni a je shm a; 26. deschcz; 27. hacz do könza hri^ne wjedro. skötne rotfi. Tez ßu wlubijusameßazy junij, september, november a dezemb. wo- ßebne skötne wikipostajene. Dny, na kotrychz ßo dzerza, budza psches nowinh wosjewjene. W upomnjenja hodne dny. 1. nowe leto. 2. Landtag. 6. tsjoch kral. 20. F ab iana S ebastiana. 22. V incenca. 25. P a w. wobroczenje abo ptaczikw aß.

T u d je n je P o r j e d Z e n n p r o t y k a a d n y. e v a n g e ls k a. j k a th o ls k a. 1 pjatk! Brigittp Jgnaca 2 ßobot. Mar.wuc^iscz. Dtoecjk M ar. 1 8 6 7 F e b r u a r, m a ly rozk, m a 2 8 dnjow. S ta r «julianska O I s k h a d., f f j o t u. ^ O l l i i a c.,,, m, I i,. m S 'e T e» 1 D skh. kh. h. m. 20Euthymija! 7 39 [4 4 9 ;^^,! 5 1 21 Maxima! 7 37)451 ^ 549 6. tydzen. Text dop.: Ja n. 1, 4 7 51 ; pop. Romsk. 13, 8 10. ;S njedz. 4. tt. p 4. ü, i. 3 kr. 2 ß- n.p.o kr. 7 3 5! 4 43j ^ j 629 4 pöndz. BeronikiHM Handr. Kors. 23 Klemenca 7 3314 54 5 wut. Agalhy Agathy 24 Xenije 1 7 31 j 456 6 ßrjeda i Dorotheje Dorotheje 25 Rehorja tli.i 7 30!4 58 7 schtw. j Richard«Romualda 26 Xenofena 7 2815 0 8 platt ) Honorata Jan«wart. 28Jaaa Kr. 726 5 2 ß f \ 930 9 ßobot. Apollonije \ Haple 28 Eufros. S.!7 2515 4 m o u Ł lkh- p- Sh 8 3! 8 1 9 7. tydzen. Text dop.: kuk. 4, 16 30 ; pop.: Ephes. 1, 3 6. lottjebj. 5.n. p. 3 f t. p,». P. 3 kr. ;2 9 4.n.p. 3 k r. j 7 23 5 6 j ^ j l l 5 5 1 1 pöndz. Eufrosiny I Desiderija 30BasilaW eh 7 21 5 7 M - kh. d. 12 tout. Jordan«!Eulalije 131 C y ria k a 719)5 8 1 7 13 ßrjeda Eulalije Jordan«J 1 f e b r u a r a 717;510 218 14schtto. Valentin«Valentin«2 M av. w u č. 715 512 326 15 pjatk Faustina Faustina 3 S im s o n a 714 514 HE! 425 16 ßobot.!Onesima Juliany I 4 I s id o r a 7121515 HEI 518 8. tydzen. Text dop.: J a n. 2, 2 3 2 5 ; pop.: 1.Kor. 9, 2 4 27. 17 njedz. Septuagesiura Septuagesnna 18 pöndz. 19 wut. 20 ßrjeda KvnkordÄSk Susanny Lebrechta Konkordije Gabina Eucharija 21 schtw. Eleonory Adelheids 22 Pjatk Petr. stoto )Pöir. (tot. 23 ßobot. Lazara! Rvmany 1 5 5. n. p.3 k r. 7 i o 5 1 7 ö W u k o ia e p.) 7 8 5 1 9 7 P a r t h e n a 17 6 5 2 1 8 T h e o d o r a 7 4 5 2 3 ; 9 E u f r o s in y 7 2 5 2 5 : lo C lm ra la m p. 7 0 5 2 6 11 B ła ž ija ; 7 58! 5 28 9. tydzen. Text dop.: Jan. 4, 5 1 5 ; pop.: 2.Kor. 11, 21 31. 2 1 njedz. Sexagesirna Sexagesima 12Septuages. 6 561530 25 pöndz. B i k t o r i n M ^ Viktorina 1 13 Martiniana 6 5 4 j 5 32 2 6 wut. N e s t o r i j a ^ Nestor«114 Auxencija 6 5 3 j 5 33 27 ßrjeda Bolprechta Leandra ; 15 Onesima 6 5 1 ) 5 3 5 28 schtw. ; Makarija Makarija 16 Pamfila j 6 4 9! 5 37 6 2 sth.p. 6 2 8 f c! 7 41 8 5 1 9 5 9 M. 1 1 4 skh.d. 0 7 1 7 2 2 2 5 5 Meßatzkowe pschemenjenje. W jedro. S t o l e t n a. protyka. G M to d y ; meß. 4. fefet.j w jeczor7hodz., 5 tnin. möze j w etr a deschcz i Hermauki skötne anst. 4. Kinsbörk* K.Njeßwaczibło. * 6. a 7. Radeberg.» pschinjescz. i H P re m l l l. Shorjelz* bertl. 1 2.fe b r.) iz.halschtrow* rano 2 hodz. L.» «* 29 tniit. potafe 18' * ufcto* tta w etr a ßichh I 25, Gaßyn.* a deschcz. i Iasonza. m c ^ i Pschibus * P o tn y! i U a ń * meß. 18. fe b r.) ^ * wjecz. 8 hodz.' I 30 nun. pschilitjejje w etr a deschcz. 4 Poßleni bertl. 26. febr. Wapomitjenje hödne dny. 1. Kralowske dawki. pschip.!2hodz.! 2. Ssweczk 21 tnin. m ö h t; M arse. ; Nizpschematko, Stoletna nizpschewjele. protyka.... to tyje Pschezo 1. sebr. ma mß pe_ wetr a deschcz; 4. haez do 10. pomröczene, njebjo a w etr; Ehzeschll nje- 12. a 13.wnlki pscheczelow wetr; 14.ßneh; ^ c z, 15. a 16. budze ryc; jene; wkr- w etr a deschczik; wot 17. do 19. deschczik; wot 20. abo 21. hacz do könza rjane wjedro. noscz.

1 8 6 7. Merz, naletnik, m a 31 dnjöw. Meßatzkowe j pschcmenjenje. j H e n u a n k t Wjedro.! a S to le tn a sfö tu e ro ifv protyka. Tydzenje! P o rje d je n a protyka j<3tara julrnnffaj O st bitt). t oangrl fa. katholska. ; F e b ru a r 1 pjatk ; Albina 2 ßobot.! Amalije 10. tydzen Text dop. Znjedz. ZstdMihi 4 pöndz. Hadtijana 5 wut. Pöstnizy A 6 ßrjedaDopjelnaHM 7 scktw. Perpetuy 8 pjatk Filemona 9 ßobot. Rebeki I Albina! Simpliea i 17 T h e o d o r s! 18 A r c h ip p a Jan. 4, 19 30.: pop.: 1. Kor. 13. Quinquages. 19M ja s.p o s i. 6 4 4 Hadrijana lo L e a K a ta u. 6 4 2 Pöstnicy Popjelna ßrj. 21 T i m o t h e a 22 E u g e n s 6 4 0 6 3 8 Domascha Ak. 23 P o ly k a r p a 6.35 Filemona 2 4 H lo w y J a n. 6 3 3 Franciska 2 5 T a r a s ija 6 3 1, l f i D f f j i n». ; S _ e ; l ' f l ). f b b. m. b - i n. i S, ś ; t i. m 6 47 j 5 39 6 4 6 5 41 5 42 5 43 5 45 5 4 7 5 48 5 50 5 5 2 Z K 6 4 3 \ W 4 2 5 & 5 2 5 36 6 6 kh. p. 7 1 6 8 30 9 4 4 (et Jan. 5, 5 18.; pop.: 2.Kor. 6, 1 10. lo n ie d z. F n v o k av it I. njedz. pösta 26Syropdst 629 5 53 P * 1 0 4 8 14 pöndz. R o siny R o sin y 27 Prokopija 627 5 54 kh.d. 1 2 ro u t. ^ ie h o r ja R e h o rja 28 Basilija 625 5 56 010 13 ß rje d a K w a te m b L jw Suche dny 1 m e rc a 623 5 58 118 1 4 sch tw. A b ig aile M a th ild y 2Theodota 621 6 0»-W 219 15 p jatk K hrystosa L on gin a 3 tiutropija 618 6 1 313 16 ßobot. H e n rie tty H e rib e rta 4 Oerasima 616,6 3 m 3 4 8 12. tydzen. Text dop.: Luk. 9, 51 56.; pop.: Hebr. 12, 1 6. 17 njedz. Reminiscere Ä. njedz. pösta ß Q u a d ra g - 6 1 4 6 5 m 4 37 18 pöndz. Anselma Cyrilla 6 4 2 m art. 611 6 6 & 5 1 0 19 rout. Josef«Josef«7 B asilija 6 9 6 8 & 5 4 0 20 ßrjeda JoachimaL^ Joachim«, SK w ateinl.) 6 7 6 1 0 A i skh. p. 21 schtw. Benedikta Benedikta 9 4 0 m a rt. 6 516 12 A 7 4 0 22 pjatk Pokutny pjatk Oktaviana lo K o d ra ia 6 2! 6 13 A 847 2 3 ßobot. Eberhard«Biktorina 11 S o fro n ija 6 Oi 6 15 M 9 5 2 13. tydzen. Text dop. 24 njedz.! Oculi 25 pöndz. M ar. pschip. Äan. 11, 1 16.; pop.: 1. Petr. 2, 21 25. 26 WUt 27 ßrjeda 28schtw. 29 pjatk 30 ßobot. Äastula Ruperta Angeliki \ L Eustachija Guida 14. tydzen. Text dop.: 31 njcpj. L ätare 3. njedz. pösta 1 2 2. n p ö sta 5 5 8 j 6 1 7 1 0 5 4 M ar. pschip. 13 N ic e f o r a 5 5 5 1 6 1 8 11 52 Kastula 14 B e n e d ik ta 5 5 3 6 20 * skh. d. Ruperta l ö A g a p y 5 4 1 6 22 0 4 7 Guntrama 16 S a b in y 5 4 9 6 23 1 3 5 Lndolfa bisk. 17 A le x ija 5 4 7 6 24 Z A 2 2 0 Kwirina 1 8 C y r. w u lk. 5 4 5 6 26 & 3 5 9 Jan. 11, 3 0 46.; pop.: Romsk. 5, 1 6. 4. njedz. pöstcs 19 3 n. p o s ta 5 4 3 16 2 7 1^ 3 3 3 G M tody meß. 6. merza dop. 10 hodz. 27 m inut. ma czoplische dny s deschczikom. H P reni bertt. 13. merza dop. 9 hodz. 36 m inut. ma jaßne njcbjo a mjersnjenje. i P o tn y ; meß. 20. m erza; dop. 9 hodzin. 4 4 min. pokaze na symne dny. i ß Poßleni b e rtt 28. m erza rano8hodz. 35 min. njepschinjeße zane czoplische w jedro. S t o l e t n a p ro ty k a. W ot 1. do5. merza je symne smjersnjenjom; wot 6. do 9.je ezop lisch o : w o t: 12. do 16. dze prjevy deschcz; ; na to je rjenje; j wot 17. do 19.; rano m jerfnic,; wo dnjo pal taje; wot 22. hacz do tönza pschindze wotre m jersnjenje: 30.ßnehasym a 1. Kalawa.* 4. Biskopizy* Brody* Kalawa. Nowosalz. Wojerezy.* Wöstrowz.* 5. Bart.* a lane w. 6. Njeßwaczibfo.* Bjernaczizy.* 7. Lubij.* 9. Trebnle. 11. Drazdzany (stare mesto). Luboras. Hrödk.* 12. Barsche;.* Grodzischczo. 16. Zitawa.* 18. Stolpnjo.* Rösbork.* 19Dobrokug.* Radeburg,* 20. Rakezy.* 23. Rukow.* 25.Drazdzany* Halschtrow.* Lubin. Rychwatd.* Ssianknow. 27. Kroßyn. Ruhland. Wopomn.jruza hödne dny. 5. Pöstnizy. 13. Kwatemb. 22. Pokutny pjatk. ' 25. M arije pschipow. 31. Kralowska renta.

1 8 6 7. H a p e r le ja, jutrow nik, m a 3 0 dnjöw. dydznje I P o rjed Z en a protyka Stara julianska! o a dny j cvangelska.! katholska. M e r,!i chad. khow!f>. m. i 6. >» i- 2. :s.! 2 iflt). >d. B JL 6... 1 pöndz. Theodory Huga 2 0 Jana S c r. 5 4 1 6 29 4 5 2 wut. Rosimundy Franzs P. 21 J a k. b is k. 5 3 9 6 3 1 4 33 3 ßrjeda D arija ^ D arija j 22 ßasilija 5 3 7 6 33 49* 5 1 4 schtw. Ambros. Jsidora 2 3 N i k o d e m a 5 34 6 3 4 kh. p. ö pjatk Maxim«Biceuca!23 G a b r ie la 5 3 1 6 36 4nT 7 25 6ßobot.jJrenäja Sixta!2 5 M a r. p ř ip. 5 2 9 6 38 F * 8 42 15. tydzen. Text dop. 7 njedz. Judica Cölestina Theofila Daniela 8 pöndz. 9 Wut. 10 rjeba 1 1 schtw. 12 pjatk 13ßobot. Julija Eustorgija Justin«säE' Äan. 11, 47-5. njedz. pösta Mansueta M ar. Kleoph Ezechiela Leona wulk. Julija Hermogeny -57.; pop.: Romsk, 8, 31-264. n. p o s ta 15 26 j 6 39 27 R u p e r t a [524-! 6 4 1 28 H ila r i j a j 5 22 j 6 43 29 M a r k.l) is k.!5 2 0! 6 4 4 30 J a u a K l. 31 H y p a lija 1 h a p e r le je 5 1 8, 6 4 5 5 1 6 6 47 5 1 4 6 4 9-39. F - 3 b Sl 9 5 7 11 9 kh.d. 0 1 3 111 1 5 8 2 3 9 16. tydzen. Text dop.: Äan 12, 1 13.; pop.: Philipp. 2, 5-1 5. 14 njedz. Palmarum Bowoucjka 25. n. posta 5 1 1 6 5 0 3 1 3 15 pöndz. Patern«Anastasija S N ik e ta s a 5 9 6 5 2 & 3 4 3 16 wut. Aarona Aarona 4 J o s e f a 5 7 6 5 4 4 9 i 7 ßrjeda Rudolf«Rudolfa ö E u t y c h i j a 5 5 6 5 6 4 3 4 18 schtw. Eeleny schtw. Zeleny schtw. 6 J u r i ja m. 5 3 6 5 7 skh. p- 19 pjatk Cz. Pjatk Wulki pjatk 7 T h e o d u l a 5 1 6 5 9 7 39 20ßobot. Sulpica^L ^ Sulpiea 8 D o m a ša 4 5 9 7 1 8 4 2 17. tydzen. Text dop : Match. 28. 1 1 0.: pop.: 1. Petr. 1, 3 9. 21 njedz. l.ßw.jutrow l.sw. dz. jut. 9 W a ji 4 5 7 7 2 O - 9 4& 22 pöndz. 2.ßw. jutrow 2.sw.dj.jut. l O T e r e n c a 4 5 5 7 3 * 10 39 23 Wut. Jurija Jurija 11 E u ly p a s a 4 5 3 7 4 H - 1 1 2 9 24 ßrjeda Alberta Anselma 12 ß a s ilija 4 5 1 7 6 skh. d. 25 schtw. Mark«Mark«l S Z c le n.s t w. 4 4 9 7 8 Z U 0 1 6 26 pjatk Kleta Kleta 1 4 Ć ich i pjatk 4 4 7 7 1 0 & 0 5 7 27 ßobot. TertulianL- Anthima 15 A r is ta r c h a 4 4 5 7 1 1 & 1 3 3 18. tydzen. Text dop.: J a n. 20, 19 2 3.: pop.: 1. Kor. 15, 50 57. 2 8 njedz. Quasimodog. 1. njedz. p.jut. 161-sw. jutr. 4 4 3 7 1 2 ch. 2 4 29 pöndz. Sibylle, PStra m. 1 72 s w. j u t r. 4 4 1 7 1 4 2 2 3 30 wut. Eutropija Kathy Sien. 183. sw. jutr. 4 3 9 7 1 6 3 1 M ßaczkow e pschemenjenjc. * W jedro. S to le tn a protyka. ^ M tody meß. 4. hap. wjccz. 10 hodz. 53 ntin. pokaze na czoplischl wjedro s deschczom. ) P reni bkrtl. 11. hap. pop. 3 hodz. 58 min. pschinjeße ejopkotu. <A P o ln y meß. 18. hap. w je c z.llh o d j. 55 m inut. ma syinne wjedro. 6 Poßlcni b enl. 27. hap. rano 2 hodz. 50 min. möze l'vmnl) deschcz pschinjescz. S t o l e t n a protyka. W ot 1. do 4. spm a; 5. rjany czopky dzen; na to hrim anjeaw ot 7.do8.deschcz; 12.dol7.sym a a w e tr; 20. do 22. jara symne dnh;23. do25. cjoplischo, na to hrim anje a harz do könza shma. Hermanki a skötne vvtfi. 1. Potczniza.* Dubz* Golischyn. Rychbach.* G rabin* 3. Njcßwaczibfo* Zemr.* 4. Britand.* 8. Lubij* Biskopizy.* Lubnjow.* Mnzakow.* Woßlink* 9. K W aw * 10. Gorow. 11. Kamjenz.* Shorjelz.* 12. Star«' D arbna* 13. Budyschin.* Ortrand* Trjebule.* 15. Knlow. Luboras. G aßyn* Wikow* 16. Barscher* 17. Rakczy* 23. Djize.* Scherachow. 27. S tara Darbna.* 29. Wöspörk* Pözkowy* Khocjcbus. Wupomnjtnja hödne bny. 1. D aw ki sa wopalensku pokkadnizu. 15. Parschonske a rjcmeßniske dawki. 18. Selenh schtwörtk. 19. C jtchi pjatk.

H t j j Tydzenje a dny. P v rjedz ena protyka evangelska. j kathvlska. 1 jjrje b a jffil «Jakuba 2 schtw. i Sigmunda 3 pjatk Kschiza n. 4 obct. Florian«&it. a Jakuba Athanasija Kschij«nam. Florian«1 8 6 7. M e j a, rözomnik, m a 31 dnjow. Star«jaliansk«H a p e r l e j a 19 H c rm o g.,4 3 8 2 0 T h e o d o r a 4 3 6 21 Januara 14 34 22 P a ra k ly ta j4 32 o skhad \!how. (). m l (). m 7 1 7 7 1 9 7 21 7 23 i':r t f 5 = B & 8 r\ 19. tydzen. e>"t dop.: Matth. 18, 1 7.; pop.:»čomft. 10, 8 14. 5 ttjebj. Miser. Dom. 2. n. po itttr. 23Quasitnod 4 3 0 7 24 6pöndz. Jan«Pf. Jan«s Pf. 24 S a w y 4 2 8 7 25 7 tont. Bohumöra Staniötaw«2 5 M a rk a ev. 4 2 6 7 27 8 ßrjt ba Dietrich«Michala zjew. 26 B a s ilija 4 2 5 7 28 HE 9 schtw. Benigny Rehorja Naz. 27 S im e o n a 4 2 3 7 3 0 10 pjatk Bictorije Antonija 2 8 J a s o n a 4 2 2 7 32 11 ßobot. Adolf«s J F Flvrentina 2 9 Q.m a rt. 4 2 0 7 33 20. tydzen. Text dop.: Jan. 21, 2 0 --2 2.; pop.: 1. Petr. 2, 11 17. 12 njedz Jubilate 3. n. po jutr. S O M is e n c.d. 4 1 8 7 35 13 pöndz. Servaza Servaza 1 m e je 4 1 7 7 36 14 tont. Khrystiny Pachomija 2 A th a n a s ija 4 1 5 7 38 15 ßrjeda Sofije Sofije 2 T i m o t h e j a 4 1 4 7 39 16 schtw. Sary Jan«s Nep. 4 P e la g ija 4 1 3 7 4 0 17 pjatk Jodoka ^ Bruna bisk. 5 I r e n y 4 1 2 7 41 18ßobot. Benanz«Felix«6 H io h a 4 1 0 7 4 2 a r 2 skh. kh. ti. in. 3 2 8 3 5 5 4 2 4 kh.p. 8 5 1 10 1 11 4 1 1 5 7 kh. d. 0 4 1 1 1 6 1 4 7 2 1 5 2 40 3 5 3 3 0 3 5 6 skh. p. 21. tydzen. Text dop.: Matth. 28, 18 20.; pop.: Jak. 1, 13 18. 19 njcdz Cantate 4, n. po jutr. 7 J u b i l a t e 4 9 7 43 * 8 32 20 pöndz. Theresije Basilija 8 J a o a i h e o l, 4 8 7 4 5 * 9 2 5 21 wut. Prudenza Konstantin«9 N ik o la ja 4 7 7 46 1 0 1 3 22 ßrjeda Helenv Heleny lo S im o n a 4 6 7 47 1 0 5 6 23 schtw. Desiderija Desidcrija 11 M a m e r ta 4 4 7 4 9 Z L 1 1 3 3 24 pjatk Ha "h Hany 12 P a n k r a c a 4 3 7 5 1 4 \ skh.d. 25ßobot. Hurbana Hurbana 1 3 3 1 8 w ö tc. 4 2 7 53 «ck 0 7 22. tydzen. Text dop.: Luk. 11, 1 4.; pop.: 2.Äor. 9, 8 11. 26 njrdz^ Regale 6.t t. po j u tr. 11 4 < 6 a n ta te 4 1 7 54 27 pöndz. FlorcnzaXi^ Jan«s P. 115 P a c h o m a 3 5 9 7 55 28 wul. Wylema Germana 16 T h e o d.a 8. 3 5 8 7 56 29 ßrjeda M a n i l i j a Maximian«17 A n d r o n ik a 3 5 7 7 57 3 0 schtw. Bo^eho sipiez«. Bojepo stpicz«istheodota 3 5 6 7 58 31 pjatk Petronclle Petronclle 19 P a tr ik a 3 5 5 7 59 F * 0 3 6 1 2 1 2 8 1 5 4 2 2 1 2 5 2 Meßaczkowe pschemmjmj?. i H erm an k i 2B;ebro. S to letn a f so Ute wiki. protyka.. G M loby > 1. Bart.* meß. 4. m eje! N,eßwaezirano 8 hodz.! dto.* 30 minus, ma ' Radeberg.* spinne w jedro.: 4. Drjöwk.* D Preni bertl. lo.ineje wjecz. 10 hodz 53m!n.pokaze na spinne nozh a ßuchotn. 6. Nowosalz. Brody.* M iloras. ^ahan * 7. Krakow.* Damna. 13. Rakezy. <A P o ln y! Ramjenjow* meß. 18. meje pop. 2 hodz. 42 min. pschinjeße rjane wjedro. $ Poßleni bertl. 26. meje wjeczor9hodz. 11 min. möze deschez pschinjesez. Stoletna protyka. 3. mejerano shma, w odnjo czoplo; 4. hri- Manjeadeschich 6. rano wnlki m rös; 7.haez do26.jew nozh spma, wo dnjo czoplo a wnlka ßnchota; 28. do 3 0. deschez; 3 1. schkodnp m r ö s, wnlki roetr a wjeczor deschez. Eisenberg.* Wetoschow. 14. SlyKomorow. 15. Rakezy* 20. Luboras.* Radmerizy* Lukow.* W ojerezy* 24. Kalawa. 27. Lubij* Kamjenz * G u bin * 28. Pschibrög. 29. Rukow* $emr.* 31. BeSkow. Grodjischczo* Pschibus.* Wopomnjenja hödnr dny. 1. W akpora. Kralowske dawki. 12. Pankraza. 13. S ervaza. 25. H u rb a n a., 30. Boze stpieze. 31. Petronclle. 22. Pokutnp b^eii wpruskej.

Tydzenjej P o rjedz ena protyka a dny! c v a n g e lsk a. ' k a th o ts k a. 1 8 6 7 «Jtttlij, ß m a z n i k, m a 3 0 dnjöw. S t a r a julianska O ' f t). m. 5,= fftj.fb. 1). m. 1 ß obot.j slcikodema F o r tu n a ta 12 0 T h a la le j a 13 5 4 18 0 ^ 2 7 23. tydzen. Text dop.: Jap. skutki 1, 15 2 6 ; pop.-. Ephes. 2, 4 7. 2 njedz. (Staubt! 6. n, p. ju tr. {21 B o r a t e 3 5 3 kh. p. 3 pöndz. Erasma!K lo tild y '! 22 B a s ilisk a 3 5 2 8 49 4 wut. Karvasija K w irin a 123 M ieh a ta 3 5 2 9 4 9 5 ßrjeda Bonifaza B o n ifa c a j 2 4 S im e o n a 3 5 1 H E 1 0 3 9 6schtw.!Benigua N o rb e rta 25 H o/!-tp 3 5 1 1 1 4 9 7 pjatk ; Litkrezije Lukrecije 26 K a r p a 3 5 0 1 1 5 2 8 ßobot.i Medarda! M e d a rd a 2 7 T h e r a p. i 3 5 0 th.d 24. tydzen. Text dop.: Jap. sk. 2, 1 14. ; pop.: Ephes. 1, 9 14. 1. ßw.ßr : l.fto. swjatk. 28Exaudi 2. ßm.ßr :2. sw. swjatk. 28 T h e o d o s. Barnabaßa Antonije 3 0 ls a a k a K w a te m b e r ^Luche dny 31 H e rm ia s a Tobiaßa Antona Pad. 1 j u n i j a Basilija ' 2 N ic e f o r a 9 njet;. jo pöndz. 11 Wut. 12 ßrjeda 13schtw. 14 pjatk 1 5 ß obot. Eliseja Vita!Vita 3 5 0 8 8 0 2 1 3 4 9 8 9 0 4 7 3 4 9 8 9 ł i 111 3 4 9 8 1 0 1 35 3 4 9 8 1 1 S f g 2 1 3 4 9 8 1 1 Q F '2 29 3 4 8 8 1 2 * 3 1 25. tydzen. Text dop.. J a p. siutk. 2, 38. 3 9.; p o p.; Romfk. 11, 33-3 6. 16 njedzy S s w.ß w.tr o j.. S w. s. trojicys 3 l. s w. s w j. 3 48 8 1 2 3 3 6 17 pöndz. L a w ry ^ ^ s M a r k a 5 2. s w s w j. 3 48 8 1 2 skh.p. 1 8 w u t. A rn o lfa j J u lia n y 6 Jan hlow. 3 4 8 8 1 3 8 55 19 ßrjeda! Gervasija Gervasija. 7 K w a te m b 3 4 8 8 1 3 9 35 L O schtw. S y lv e r ija j B ozeho c z «a 8 T h e o d o r a 3 4 7 8 1 4 10 10 2 1 p jatk F ilip in y j A lo y sija 9 C y r illa A r. 3 4 8 8 1 4 1 0 4 0 2 2 ßobot. P o m h a jb o h a I P a w lin y l O T i m o t h e j a 3 4 8 8 1 4 11 7 26. tydzen. Text dop.: Ja p. sk. 2, 4 2 4 7.; pop.: 1. Jan. 4, 16-21. 23 n je d z. l. n. P. ß w. t r!. 11 1. n. p. s w. 3 49 8 1 5 -*< 1 1 3 3 24 pöndz. Z a n a schczen. I, 12 O n o f r ija 3 49 8 1 5 1 1 5 8 25 wut. Elogija ^ Prospera 13 A k w i l in y 3 49 8 1 5 t ä t fkh. d. 26 ßrjeda I e r e m ia ß ^ L " J a n a P a w. 14 E lis e ja 3 50, j-815 < r 0 2 4 27 schtw. 7 spanzow I K rescenca 15 A m o s a p r. 3 5 0 8 1 4 0 5 2 2 8 p jatk Lea j L ea II. 16 T y c h o n a 3 5 0 8 1 4 1 2 3 29 ßobot. 17 E m a n u e la 3 5 1 8 1 4 U 1 5 9 27. tydzen. Text dop.: Jap. sk. 3, 1-10.; pop.: Jak. 1, 21 24. 3 0 n j e b j. 2. n. p. ß w. t r. 13. n.p.s w ja tk.1 1 8 2. n. p. s w. 3 5 2 8 1 4 2 43 Meßacskowe pschemenjenje. : H e rm a n k i W jedro. s sl S toletn a skotne w iki protyka. W. M tody meß. 2. junisa popotv.4hodz. 3 minitt. ma symne wjedxp. D P reni bertl. 9. junija rano 7 hodz. 26 initi. pschinjeßc deschcz a czople wjedro. A Pokny meß. 17. jun. rano 5 hodz. 4 4 min. ma rjane ruh. < P oßlm i bertl. 25. jun rano 6 hodz. 17 min. pschinjeße deschcz a ßtönczne wjedro. S t o l e t n a protyka. W ol 1. do 4. ja ra shmne w je d ro ; 5. shmny deschcz; 7., 8., 9. czopty deschcz a wot 12. d o!8. rje n je ; 28. rjane w jed ro ; 30. knrjawa 1. Zjtawa.* Wikow* 3. Gaßyn* Wospork* Aitawa.* Hrödk.* Kinsbörk. * Lubin. Sstanknow. 4. Barsches.* 5. Njeßwaczibło* Radeburg.* 11. Kulow. Wokbramezh* Zybalin. Rychwatd.* Gubin* Grabin. 17. Biskopizy* Halschtrow.* Huczina.* Pizn.* Ruhland. Muzakow? 18. Damna. Köstkow. 19. Rakezy.* 20. Britand. 21. S tara Darbna.* 22. Lnbin. 24. Lubnjow. Shorjelz. * Wjeleczin.* Wößlink.^ 25. Z arow * Drjowk.* 26. Khroßyn. 28. Ortrand. Wepomnjfnje hödnedny. 5. Bonifaca. 8. M edarda. 15. B ita. 24. J a n a. 2?.7spanzow. 2 9. Petra a P.

1 8 6 7 «J u lij, praznik, m a 31 dnjöw. Meßaczkowe pschemenjcnje. W jedro. S to le tn a protyka. Hermanki a skötne roifi. T y d je n ie a d n y. 1 pöndz. 2 w u t. 3 ß rje d a 4 schtw. L p ja tk 6 ß o b o t. 7 n je d z. 8 Pöndz. 9 w u t. 1 0 ß rje d a 11 schtw. 1 2 p ja tk 1 3 ß o b o t. P orjedzena protyka! S t a r a julianska c v a n g e ls k a. k a th o ls k a. J u n i T h e o d. M a r. d o im M K o rn e lija H o td ric h a C h a rlo tty J e s a ia ß a T heodorich a M a r.d o m a p. E u lo g ija U d alrik a D o m in ik i J e s a ia s a 28. tydze n. Text dop.: > >ap. skutk. 4, 8-21.;' 3. n.p. 4.N. p.sw ja tk. K ilia n a ' J r K ilia n a C y rilla C y rilla F e liz ity F e lie ity P la c e n z a M a r c ia n a H en drich a I a n a G u a lb. M a rg a re th y A an a k le ta 29. tydz«'n. ' 1 4 njedz. 15 pöndz. 16 wüt. 17 ß rje d a 18 schtw. 19pjatk 20 ßobvt. 30. tydz 2 1 njedz. 2 2 pöndz. 2 3 w u t. 24 ß rje d a 2 5 schtw. 2 6 pjatk 27 ß o b o t. Text dop. 4. n. p. ß w. t r. J a p o s c h t/w k R a fa e la A lexija E u g e n ija R u fin a E lia ß a *. m. Text dop.. 5. n. p. ß w. tr. M a r. M a d l. A p o llin a is B ^ H a n y M a r th y 31. tydz«:n. Text dop.: 2 8 njedz. ß.i t. p. ß w.tr. 2 9 pöndz. B e a trip y 3 0 teilt. R u th y 31 ß rje d a F lo r e n t. ' ^ F I a p. skutk. 5, 5. n. p. sw j. Jap o sch t. M a r. K a rm. A lep ija K a m illa M a r th y E lia s a Ia p. skutk. 5, 34 6. it. p. sw j. M a r. M a d l. A p o llin a ra B L " " H a n y P a n ta le o n a 19 J u d a š a 2 0 M e th o d ija 21 J u l ia n a 22 E u s e b ija 23 A g r ip i n y 24 J a n k řć e n. pop.: l.s 2 5 3. o. p. sw. 26 D a v ita 27 S a m s o n a 28 C y rt a J a n. 2 9 P e t.a P a w. 3 0 W s e c h ja p. 1 ju lija 16.2 1.; pop. 24-n.p.sw. 3 H y a c in th a 4 H a n d r i j a 5 A th a u a s. 6 S is o a s a 7 D o m.a k w. 8 P r o k o p a 4 2.; pop.: 1 9 5. n. p. sw. 1 0 4 5 m a r t. 11 E u f e m ije 12 P r o k l a 13 G a b r ie la 14 A k w ile 15 C y r ia k a O ü i skhad.! kh w ] Z. 5 h. m. 6. m. 1St.fi 3 5 2 3 5 3 3 5 4 3 5 4 3 5 4 3 5 6 um. 3 5 7 3 5 8 3 5 9 4 0 4 1 4 2 4 3 2.K 4 4 4 6 4 7 4 8 4 9 4 1 0 4 1 1 Petr 4 1 2 4 1 3 4 1 5 4 1 6 4 1 7 1 4 1 8 4 1 9 I a p. skutk. 6, 1 l 7.; pop.: Ntomsk. 7. n. p. sw j. 161. u, p. sw - 4 2 0 B e a tric y J u l i t t y J g n a c a L oj. 17 M a r. M a d l. 18 H y a c in th a 19 M a k r in y 4 2 1 4 2 3 4 4 0 8 1 4 8 1 4 8 1 4 8 1 4 8 1 3 8 1 3 6, 6-8 1 2 8 1 2 8 1 1 8 1 0 8 9 8 8 8. 7 er. 4, 8. 5 8 5 8 4 8 3 8 2 8 1 8 0. 3, 8 7 59 7 58 7,56 7 55 7 54 7 53 7 52 D 1 HEHg skh. kh. 6. m th.p. 8 2 7 9 1 2 9 5 0 1 0 2 2 1 0 5 0 m t - 10. 0 < K - M M. & 1 3 - K 1 15 3 t & 1 1 1 6 1 1 4 1 kh.d. 0 7 0 3 4 1 4 1 3 8-1 8. 2 1 6 3 1 skh.p. 8 1 2 8 4 5 9 1 3 9 4 0 10 3 1 0 2 8 1 0 5 5 1 1 3 3 ' 1 1 5 6 skh.d. 0 3 6.Ł J» 6, 1- - 6 7 5 1 7 5 0 J ä s 7 48 7 47 S m 1 2 3 2 2 1 3 2 8 kh. d. O M kody meß. 1. julija wjecz. lohodz. 38 mim it. ma deschcz a czopke dny. D P reni bertl. 8. julija wjeczvr6ho'dz. 2 0m in. pokaze na rjan e wjedro. T P otny meß. 16. jul. wjeczor8hodz. 45 min. wulka czopkota. 0 Poßleni Berti. 24. jul. pop. 3 hodz. 21 m in. möze deschcz pschinjescz. G M o d y meß. 31. jul. rano 5 hodz. 33 m inut. pokaze n a mokrotu. 1. Golischin* Luboras.^ B rody* Luban? Rychbach. * Rumburg. Rosbork* Stokpnjo* 2. Bart.* Huska.*. Dubz.* 3. Njeßwaczib f o. 5. Kalawa.* 6. Lubin.* 8. Bjernaezizy* Biskopizy.* Dzeze? Nowofalz. Trebule.* 9. B a r s c h c z. * 13. Rukow. 15. Lubij.» Scherachow Potczniza.^ 17. R a k e z y.» 25. Gorow. 29. Wöspörk.* Nowy G ersdorf. 30. Grodzischczo. Stoletna protyka. 2. jul. syma ; i Utopomnirma 3- deschczil; 4. in 9 do 8. wulka czopkota; 10. w nozy hrim a- n ja a wulki deschcz; 12. do 28. Wulka czopkota; 28. do 30. ßhlny deschcz. 2. M arije dom aphtanje. 13. M a rg a - rethh. 22. Sapoczatk pßowich dnjow 25. Jak uba. 26. H anh.

I l g 1 8 6 7. A u g u st, znjenz, m a 31 dnjow. Mößaczkowe pschemenjenje. W jedro. S to le tn a protyka. H e rm a n k i a k ötne w ill. T y d z e n je P o rje d je n a protyka S ta r a jalianska... O 1 D ] ryao i f H P reni 1. Kamjenz.* a d n y. e v a n g e ls k a. k a th o ls k a. J u t t i h. m lyvlv. n). h. m. t f h. m. bertl. 7. aug. 2. Radeburg* 1 schtw. P k t r a w rjecz P e t r a w rjecz. 2 0 K l e t a p r. 4 2 6 7 45" m 8 2 0 rano 7 hodz. o. 2oitüt))a)Ut. 58 min. nfrfits Eisenberg.* 2 p jatk G u sta v «js c h c z ip a n a 1 21 S im io n a 4 2 7 7 4 4 & 8 5 1 njeße riane 5. Kulow.* 3 ß o b o t. A u g u sta ja u gusta 22 M a r.m a d l. 4 2 9 7 42 & 9 1 9 wjedro. 7. Njeßwaczi- DtO. 32. tydzen. Text dop.: J a p. skutk. 6, 8 15 a 7, 55 59. ; pop.: l.p e tr. 5,1 0. ( A Pokny 9. Beskow.* 4 njedz. 7.it. p. ßw. tr. 8. n. p. sw. 2 3 7. n. p. s w. 4 3 0 7 40 9 4 5 meß. 15. aug. 10. StyKomo- 5 pöndz. O s w a ld «A fry 24 K h r y s t i n y 4 3 2 7 39 1 0 1 1 row. 27 min. pokaze 6 W ut. U lriki K h ry sta pschek. 25 H a n y 4 3 4 7 37 1 0 3 7 na riane wje- Kslanknow* 7 ß rje d a D o n a ta K a jc ta n a. 26 H e r m o la a 4 3 6 7 35 M 11 6 dro. Gubin.* 8 schtw. S e v e r a C y ria k a 27 P a n ta le o n. 4 3 7 7 33 rjke 1 1 3 9 6 Poßleni Kinsbörk.* 9 p jatk E rich«r o m a n «28 P r o c h o r ä 4 3 8 7 31 kh. d. bertl. 22. aug. Z ahan? 10 ßobot. L aw rje n z a L a w rje n c a 29 K a lin ik a 4 4 0, 7 29 0 1 5 wjecz. lohodz. 13. B art.* D obrolug? 33. tydzen. Text dop Ja p. skutk. 8, 14 25.; pop.: Romsk. 8, 12 17. Wulfe deschcziki 15. Lubij.* 11 njedz. 8. n. p. ß w.tr. 9. n p. sw. 3 0 8 - n.. sw. 4 4 2 7 27 0 5 8 17. Lubin* D M tody 12 pöndz. K la ry K la ry 31 E u d o s ija 4 4 4 7 25 ä A 1 4 6 möß. 29. aug. G aß yn * 13 W ut. A u ro ry K assiana 1 a u g u s ta 4 4 5 7 23 & 2 39 pop. 1 hodz. G rab in * 14 ß rje d a E u seb ija A E u seb ija 2 Š ć ĕ p a n a 4 4 7 7 21 & 3 37 54 min.pokaze Rumburg. 1 5 schtw. M a r. k n. W M a r. k. n. stp. 3 Iz a a k a 4 4 8 7 1 9 ( k skh.p. na njewobstaj- Ruhland. 16 p jatk R o cha R ocha 4 7 m a r tr. 4 5 0 7 1 7 >* 7 45 ne wjedro. Wetoschow. 17 ß obot. L ib e ra ta L ib era ta 5 E u s i g n a 4 5 2 7 1 5 8 1 0.. 21. Radeberg? 34. tydzen. Text dop.: Ja p. skutk. 8, 26 38.; pop.: l.k o r 10, 12 13. S t o l e t n a Rafezy.* 18 njedz. 9. n.p. Hw. tr. 1 0. n. p. sw. 6 9- n.p. sw. 4 5 3 7 1 3 8 3 6 protyka. Hrödk.* 19 pöndz. S e b a ld a J u l i j a 7 D o m e c ija 4 5 5 7 1 1 ( r f 9 1 2.aug.deschcz; 26. Wöspork? 2 0 w u t. B e r n a r d a B e r n a r d a 8 E m ilia n a 4 5 6 7 9 f i t 9 2 9 6. renje ; 7. B rody* 21 ß rje d a A n a s t a s i j ^ ^ A ra n c is k i 9 M a tth ia s a 4 5 7 7 8 F * 10 0 deschczahrima- Luban.* uje, o. Vuvniow. 2 2 schtw. A lfonsa k L S y m f r o n ija 10 L a w r je n c a 4 5 9 7 6 F * 1 0 3 5 wot 9. hacz do Sufoto.* 2 3 p jatk Z ach eja F ilip p a l l E u p l a 5 [0 7 4 m 1 1 1 8 14. wschednje 27. Henners- 2 4 ß o b o t. B a r tr o m ja B a r tr o m ja 12 F o k ija 5 1 7 2 n skh.d. deschcz; 17. dors. IJtlC j 35. tydzeü. Text dop.: Ja p. skutk. 9, 1 8.; pop.: Romsk. 2, 1-- i i. 30. S ta ra do fönza Wulfe 2 5 nzedz. 1 0. n.p.ß w.tr. 1 1. n. p. sw. 1 3 10. n. p.sw. 5 3 7 0 0 9 njew jedra s 31. Barsche;. 2 6 pöndz. S a m u e l«z e fy rin a 1 4 K 6 n c. p o st 5 5 6 5 8 1 9 hrim anjom ase Trebule* 2 7 w u t. G e b h a rd a G e b h a rd a 1 5 M a r.k n.s t 5 7 6 5 6 m 2 1 9 ßhlnym i desch- O rtrand. 2 8 ß rje d c P e la g ija A H a w sc h ty n a 16 P d t r u b a 5 8 6 5 4 m 3 3 3 L^ituun. Rukow.* 2 9 s c h tw. J a n.ß m. ' 0 ' J a n o w a ß m. 17 F lo r a 5 9 6 5 2 &kh-p. ' - 30 pjatk E rn st«rosy l S N i k o n a 5 1 1 6 5 0 f r 7 1 7 31 ßobot. Josuy Raimunda 1 9 H a n d r. w. 5 1 2 6 4 8 744

1 8 6 7. S ep tem b er, poznjm z, ttitt 3 0 dnjöw. Tydzenje P o r je d je n a protyka S t a r a jutianffa) O l ' l l D a dny e v a n g e lsk a. k a th o ls k a. A u a u s t * * *» *» ; h. tn. 1h. m % S! 1 p 6.. IN. tb. 36. tydzen. Text dop.: Iap. skutk. 9, 1 9 28.; pop.: Romsk. 1, 16 20. 1 n je b jj l l. n. p.ß w.ir 12. n. p. sw. 20 H.n.p.sw 5 1 3 6 4 6 8 1 1 2 pöndz. Absaloma Rahele 21 T h a d d e j a 5 1 5 6 44 qgg 8 3 8 3 wut. Mansueta Mansueta 22 A g a th y 5 1 6 6 4 1 q $ c tsr* 9 7 4 ßrjeda Mojsaßa Rozalije 23 Z a c h e ja 5 1 8 6 39 9 39 5 schtw. Nathan. Lawr. Just. 23 B a r tr o m ja 5 2 0 6 38 0 1 3 6 pjatk Magna Onesofora 25 E u s e b ija 5 2 1 6 35 1 0 5 4 7 ßobot. Reginy Reginy 2 6 A d r ia o a 5 2 3 6 32 1 1 4 0 37. tydzen. Text dop.: Iap. skutk. 10, 29 33.: pop 1. Kor. 4, 1 5. 8 njedzj 12.n.p.ßw.tr. 9 pöndz. Sidonije 10 Wut. Pulcherije 11 ßrjeda Abraham«12 schtw. Bohumika 13 pjatk Amata 14 ßobot. fpowysch 38. tydzen. Text dop.: Iap. skutk. 12, 15 njedzj 13.n.p.ßw.tr 16 pöndz. Eusemije 17 wut. Lamberta 18 ßrjeda Kwatember 19 schtw. Renata 20 pjatk Kalipta 21 ßobot. M ateja 39. tydzen. Text dop. 22 ujedzi 14. n.p.jho.tt, 23 pöndz. Thekle 24 wut. Jana podj. 25 ßrjeda Kleofaßa 26 schtw. Cypriana 27 pjatk Kos.aD. 28 ßobot. Wjazßl. 1 3. n. p. sw. 27 12. u.p.s w. 5 2 5 6 30 & kh.d. Gorgonija 28 M d jz a s a 5 2 6 6 2 8 & 0 36 Miktaw.theol. 29 J a n. sm. 5 2 7 6 2 6 1 2 7 Prota 3 0 B e u ja m in a 5 2 9 6 24 2 27 Juvencija 31 M a r ije p. 5 3 0 6 2 1 3 3 0 Amata 1 s e p te m b r a 5 3 1 6 1 9 4SK 4 36 t powysch. 2 A n t h i m a 5 3 3 6 1 7 >* skh.p 1 11.; pop.: Romsk. 7, 18 24-14. n. p. sw. 3 ls.n.p.sw. 5 3 4 6 1 5 tä t 7 5 K ornela. 4 B a b v la 5 3 6 6 1 3 7 32 Franciska 5 Z a c h a r ia s a 5 38 6 1 1 8 2 Suche dny 6 M a g u a 5 3 9 6 8 F * 8 3 5 Januarija 7 R e g i n y 5 4 1 6 6 1 9 1 6 PM ki 8 M a r. n a r. 5 4 3 6 4 10 5 Mateja 9 J o a c b im a 5 4 4 6 1 n ~gaff lč 11 1 Iap. skutk. 13, 42 4 9.; pop.: Philipp. 3, 12-16. 15. n. p. sw. 10 14.n.p.sw. 5 4 6 5 5 9 kh. d. Polixeny 11 T h e o d o r y 5 48 5 57 m 0 4 Gerarda 12 A n t o n ije 5 4 9 5 5 4 m 1 1 5 Kleofasa 13 M a te r o a 5 5 1 5 5 2 & 2 3 0 Cypriana 14 -J- p o w y š. 5 53 5 5 0 & 3 4 5 Kos. a Dam. 15 N ik ita s a 5 5 4 5 4 7 & 4 5 9 Wjacsiawa 16 E u s e m ije 5 5 6 5 45 kh. p. 40. tydzen. Text dop.: Iap. skutk. 14, 11 1 8.; pop.: G alat. 5, 2 6 6, 5. 29 njedz; lö.n.p.ßw.trt 16. n. P. sw. 17 lö.n.p.sw. 558 5 4 3 1 ^ 637 30 pöndz^ Hieronyma Hieronyma 18 Eurinija 5 5 9 5 40 l ^ 7 5 Meßaczkowe! pschemenjenje. Hermanki W jedro. I a S to le tn a protyka. skötiu' w ik i. D P reni bertl. 6. septb. rano 6 hodz.! 20 m inut. m a! w etr. i P otn y meß. 14. septb. rano 1 hodz. j 14 min. pschinjeße rjenische dny. E Poßleni 2. Stotpnjo.* Khoczebus.* Ortrand. Pschibus.* 3. Damna. 4. Njeßwaczidto.* 7. Zitawa.* 9. Biskopizy.* Muzakow.* Nowosalz. Kalawa. Ramjenjow* Zarow.* bertl. 2 1.s e p t.i^ - ^ e b e r g." rano 3 hodz. io 3 ««r. 58 min. mdjje ' deschczikojth 1 Wokbramezy* 14.D rj w k.» 16. Kamjenz.* @ M tody M itoras. * meß. 28. sept. Pözkowy* rano 0 hodz. Rychbach.* 31 m inut. ma Lubin. symnedny. Wostrowz.* 21. B art * a lane w. S t o l e t n a 23. Biskopizy* protyka. Wojerezy* G ubin* * 2. d o 5.w e tr; Sstanknow.* 6. deschez a Trjebule.* czopto; 8.luty 25.P tczniza deschez; 12.pomröczene njebjo; 13. mrösy; >5.czopto; 17. k u rja w a ; 18. ja ra sy m a;1 9. do könza miete mjersnjenjow. 27. Wjeleczin * 30. Rakezy., Huczina.* Wößlink* Dubz* Gaßyn.* Grodjischczo. Huska* Luboras." Wupornnjenja hödne dny. 1. Sapoczatk hontwy. 8. Kermuscha hodziska.

J 1, W M 1 8 6 7. O k tob er, w in o w z, m a 31 dnjow. Tydjenje^ P o rje d je n a protyka Star«julianska o a dny. ; evangelska. katholska. S e p t e m b e r. schad. h. in, 1 fyotti- k. IN 1 wut. Remigija Remigija 19 P ro fin a 6 1 5 38 2 ßrjeda Rahele Rahele 2 0 K w a te m b. 6 2 5 36 3 schtw. Maximian» Kandida 21 K o d r a t a 6 3 5 34 4 Pjatk Franz. ^ Franca Xav. 22 F o k a sa 6 5 5 32 5 ßobot.' Plazida 3 / Placida 23 J a n p o d j. 6 5 5 30 41. tydzen. Text dop.: Jap: skutk. 14, 19-2 3 ; 6 njedz. 7 pöndz. 8 wut. 9 ßrjeda 10 schtw. 11 pjatk 12ßobot. 13 njedz. 14 pöndz. 15 wut. 10 ßrjeda 17 schtw. 18 pjatk 19ßobot. 16.n.p.ßw.tr. Esthery ; Efvaima Dionysija Athanasija Gereona Maximilian«17. n. p. sw. Marka Brigitty Dionysija Franciska s B. Placidije Maximilian«42. tydzen. Text dop.: Jap. skutk. 15, 8-17.n.p.ßw.tr. 18. n. p. sw. BurkharjMa Burkharda H e d w ik id Hedwiki Hawla i Hawla Innocenza I Florent. B- Lukascha ev.!luk. ev. Ferdinand«i P ttra s Alk. 25 E u f r o s in y 26 J a n a th e o l. 28 K a lis tr a ta 28 C h a r ito n a 2 9 M ic h a la. 3 0 R e h o r j a -1 2.; pop.: 1 o k to b r a 2 C y p r ia n a 3 D io n y s ija 4 H ie v o th e ji 5 C h a r itin y 6 D o m. j; 7 S e řg ijtt 44. tydzen. Text dop.: Jap. skutk. 19, 1 11.; 27 njedz. 1 9.n. p. ß w ^ a 2 0. u. p. s w. 28 pöndz. Schim. Schim. Juv. 29 wut. Narzissa Narcissa 30 ßrjeda Klaudije Klaudija 31 schtw. Ssw, i'efontt. Wolfganga 1 5 1 9.n. p.s w. 16 L o n g i n a 17 H o s e a 18 L u k. e v. L-Zt i s j D in,, kh. 6. m. 7 35 8 1 0 8 48 9 32 1021.: Ephes. 3, 1 4 - -21. 16 8 5 27 Z L 1 1 1 5 6 1 0 5 2 5 skh. d. 6 1 2 5 25 & 0 1 3 6 1 3 5 20 1 1 5 6 1 5 5 1 8 'iifb 2 2 0 6 1 7 5 1 6 3 2 7 1619 5 1 4 4 3 7 Ephes. 4, 1-- f i. : 6 2 0 5 1 1 ^ kh. p. 6 2 2 5 9 6 2 2 6 2 4 5 7 6 35 6 2 6 5 5 N 7 1 4 6 2 8 5 3 8 0 6 2 9 5 1 UBg FTOc 8 5 5! 6 3 0 4 59 Ü B 9 5 6 43. tydzen. Text dop.: Äap.skutk. 17, 16- - 2 8 ; pop. Hebr. 10, 38 11, 6. 2 0 njedz. 18.n.p.ßw.tr. 19. n. p. sw. 8 l8.o.p.$ -w. 6 3 2 4 5 7 11 5 21 Pöndz. W u r s c h l s ^ Wurschle 9 J a k. jap. 6 3 4 4 5 5 m skh-d. 22 wut. K o r d u l e ^, Kordule 6 3 6 4 5 3 m 117 23 ßrjeda Severina Severina llf ili lippa 6 3 8 4 5 1 2 3 0 24 schtw. Salomy Rafaela 12 Proba 6 3 9 4 49 ä s 3 4 3 25 pjatk Wyleminy Khrysantha 1 3 K a m p a 641 4 4 8 Ä 5 5 6 26ßobot. Hioba Evarista 1 4 N a z a r e th a 6 4 2 4 46 0 7 Ephes. 4, 22 28. 6 43 4 4 4 k W kh. P- 6 4 5 4 4 2 C g 5 34 6 47 4 4 0 6 S 6 6 6 4 8 4 3 9 K - 6 4 2. 6 5 0 4 3 7 3 7 25 Meßaczkowe Pschemenjenje. Wjedro. S to le tn a protyka. 2. Njeßwaczi- D P reni! bfo* bertl. 5. oft. i Kroßyn. wjeczor7hodz. j 3. Krakow. 7 m inut. m a j!7.bjernaczizy* wetsikojte dnh. Grabin.* Zybakin. <A Pokny Kulow. möß. 13. oft. Scherachow. p op. 2 hodz. 8. Hrödk* 13 m inut. ma deschcz. C Poßleni bĕrtt. 20. oft. dop. 10 hodz. 6 min. pokaze na deschcz. tm M kody meß. 27. oft. pop. 1 hodz. 52 min. pschinjeße rjane pak syinne wjedro. Stoletna protyka. wot 1. do 9. mozne w etry; 10. do 11. jaßne njebjo; 12. do 22. deschcz; 24. do 26 kurjawa a deschcz; 29. harz do könza mjersnjenie' a kurjaw a. Hermauki I i 0 skötne wiki. 12. Rubin.* 14. Lubij.* Kinsbork? 15. Barsche;.* SlyKomorow. 16. Rakezy* 21. Drazdzany (stare mesto). Halschtrow.* Wöspork.* Golischyn. Radmerizy* Rumburg. fabeln * 2 2. Pschibreg* 23. Görow. 25. Ortrand. 26. Budyschin.* 28.Wetoschow. Jasonza.* Wopemnjtnj«hödne dny. 16. H a w la 28. S chim ana Iudascha. Kermuscha: M a l«b udyschczanska, porschiska, bukeczanska, maleschanska, hrodzischczanska, kotowska, miischczanska a t. d.

Tydzenje o dny 1 pjatk 2 ßobot. P o rje d je n cvangelska.! a prolyka katholska. W schkch ß w. jw schsch s w j. W schech dusch.jw schöch dusch. 45. tydzcn. Text dop. 3 njedz. 20-n.p.ß 4 pöndz. Korle 5 wut. Blandinh 6 ßrjeda Leonharda 7 schtw. Erdmana 8 pjatk Emericha 9ßobot.!Bozidara Iap. skutk. 19, 21. n. p. sw.!korle Borr. Emericha Leonharda Engelbert«Godofreda Ursina 1 8 6 7. N ovem b er f nasyrnnik, ttui 3 0 dnjöw. Stara julianska C) khow. O k to b e r. ; P b h. I». 2 0 A r te m ija 6 5 2 21 H ila r io n a 6 5 4 l i I I 4 3 5 1 ^ 4 3 3 Z K D fsf>- kh. h. in. 8 1 2 9 3 23 4 0.; pop. Koloß. 13, 14 17. 22 2 0 i n. p.i w. 6 5 5 4 3 2, Z A 10 0 23 J a k u b a ja p. 6 5 7 4 3 0, M 1 0 5 9 2 4 A r e th a s a 6 5 9 4 2 8 ßlk kh. d. 25 M a r c ia o a 7 1 4 2 6 WO 0 2 26 D e m e t r i j a ; 7 2 4 2 5 1 7 27 N e s t o r 7 4 4 2 3 f i f 2 1 6 2 8 T e r e n c a 7 6 42li<fiT 326 46. chdzen. Text dop: Iap. skutk. 20, 17 38.: pop.: 1. Petr. 1, 22 25. 10 njedz. Äl.n.p.ßw.tr. 22. n. p. sw. 2 8 2 l. n. p. s w. 7 8 4 1 9 < rp 4 3 9 11 pöndz.marcz. M k Marcz. bisk. 3 0 Z e n o b ija 7 9 4 1 8 F s - 5 5 4 12 tout. Modesta^W Kunibert«31 S ta c liy s a 7 1 1 4 1 6 skh. V. 13 ßrjeda Arkadija Staniskawa 1 n o v e m b r a 7 1 3 4 1 5 N 5 4 1 1^ schtw. Levina - Klementiny 2 A k m d io a 7 1 5 4 1 4 6 45 15 pjatk Leopolda Leopolda 3 A k e p s im a 7 1 7 4 1 3 HIS 7 46 16ßobot.j Edmund«Edmunda 4 J a n a ja p. 7 1 9 4 1 1 Hfc. ins» 8 5 4 47. tydze«. Text dop.: Jap. skutk. 21, 8 3 ii. 17 njedz. 22.n.p.ßw.tr. 23, n. p. sw. 5 2 2 :b.p.s w. 7 2 0 i 10 M 10 6 18 pöndz. H e sic h ij-^ Heshchija 6 P a w o ła 7 21 4 9 m 1 1 2 0 19 wut. HilzbjetchL^ Hitze 7 3 3 m a r t. 7 23 4 8 & skh. d. 20 ßrjeda Emilije Benigna 8 M ie h a ła 7 25 4 7 9 t 0 3 3 21 schtto. M ar. wopr. M ar. wopr. 9 O n e s if o r a. 7 26 4 6 5*1 1 4 4 22 pjatk. Pokutny pjatk Cäcilije 10 E r a s ta 7 28 4 4 5*1 2 5 6 23ßobob Klemenza Klemenca 11 V ik to r a 7 29 4 3 5*1 4 5 48. chdzen. Text dop : Jap. skutk. 24, 10 16 ; pop : Phil. 3. 17-21. 24njedz. S3.n.p.ßw.kr. 24. n. p. sw. ls B 3.n.p.s w. 7 31 4 2 M 5 1 3 25 pöndz. Katrziny jkatrziny 13 J a n a C h r. 7 33 4 1 m 7 1 8 26 tout. K o n rad a^ e! Konrada 1 4 F i li p a ja p. 7 34 4 0 * kh. P. 27 ßrjeda Hunczerja! Z öafilija 1 5 J a p. p ost. 7 3 6 4 0 5 2 0 28 schtw. Rufa Sosthena 16 M a tth. ja p 7 37 3 5 9 6 4 29 pjatk Walter«Saturnina 17 R je h o r ja 7 38 3 58 a 6 5 4 30 ßobot. pandrija handrija 18 P l a to n a in 7 4 0 3 58 a 7 48 1 I 1 Meßaczkowe pschemenjenje. Wjcdro. Stoletua protyka. D P reni bertl. 4. nov. pop. 3 hodz. 16 rain. pschinjeße symu. Pokny meß. 12. nov. rano 1 hodz. 59 m inut. ma deschcziki. 1 Poßleni bertl. 18. nov. wjeczorbhodz. 5 4 nun. möze Hermanki Ü sfötne mist. 1. Hrödk.* l.drazdzany* Brody* Lubnjow. Eukow.* Nowosalz. Ruhland. Rychwatd.* 5. Bart* a lane wiki. 6. Njeßwaczidko.* rjenische dny pschinjescz. O M tody meß. 26. nov. rano 6 hodz. 0 mrn. pokaze Pizn.* na rjane wje- 20. Rakezy* dro. Stoletna protyka- 2. a 3 pschi jaßnym njebju mjersnjenje; 4. a 5. deschcz; 8.rjenischo; 9. do 12. deschcz; 13. do 15. rjenischo; 16. do 22. toĕtr s deschczikom; 23. o 24. jar a sym a; 25. deschcz; 26. rjenje; 28. do 30. wo dnjo rjenje; w nözh deschcz. Radeberg.* 8. S tara Darbna. 9. Trebule* 11. Rosbörk.* G ubin* 12. Iasonza. Rychbach.* 14. Lubij.* 18- Stoipnjo* 25. Wospork.* Lubin. 26. Dobrotug* StyKomorow. 27. Aemr.* Radeburg.* 28. Briwatd.* 30. Pschibus.* Aitawa* Ttfupomnjtnj«hödue dny. 1. Kralowske batest. 3. Kermuscha: bartska, huczinjanska. 10. Klukschan«ska, rachlowska, minakalska, 22. Pokutnh pjatk. 30. H andrija.

1 8 6 7. D ecem b er, hodownik, um 31 dnjow. Meßaczkowe pschemenftnje. W jedro. S to le tn a protyka. Hermanki skötne wiki. Tydzenje P o rjed zen a p rotyka IStara julianska O D I I a dny. evangelska. katholska. N o v em b er. skhad.l khow. h. m. b m B 5 skh kh.. 6. ni. 49. thdzen. Text dop.: Jer. 31, 3 1 - -3 4.; Ps. 100; Ja n. 17, 3. 1 njedz 1. adventa 1. adventa 19 24. n. p.s w 7 4 1 3 5 7 & 8 4 7 2pöndz. Aurelije Bibiany 2 0 R e h. z D. 7 4 2 3 5 6 <E& 9 4 8 3wut. Fr. 3E«b. Franc«Tav. 21 M a r. w o p. 7 4 4 3 5 6 1 0 5 1 4 ßrjeda Borbory Borbory 2 2 E ile m o n a 7 4 5 3 5 5 >4* 1 1 5 6 5 schtw. Amoßa Abbasa 2 3 A m tilo c h a 7 47 3 5 5 X*. *K kh. d. 6 pjatk Mikkawscha Mikkawscha 2 4 K a tr ž ju y 7 48 3 5 4 itnt.1 3 7 ßobot. Markwarda Ambrosija 2 5 K.le m e n ta 7 49 3 5 4 2 1 3 50. tydzen. Text.rddp.i: 40, 1 5? M al. 4, l - 2.; 1, Tim. 1, 5. 8 njedz 2. adventa 2. adventa 26 25.n.p.sw 7 50 3 5 4 3 26 9pöndz. Agrippiny ' Leokadije 27 J a k u b a m. 7 51 3 5 3 P * 4 4 1 10 Wut. 3»dithy ä Judithy 2 8 Š ć ĕ p a n a 7 52 3 5 3» 5 5 7 11 ßrjeda Damasa Damasa 29 P a r a m o n e 7 52 3 5 3» skh.d. 12schtrv. Epimacha Dionysije 30 H a n d r ija 7 54 3 5 3 4B 5 27 13 pjatk Lucije Lucije 1 d e c e m b r a 7 55 3 5 3 HB 6 34 14 ßobot. Jsidora Nrkasija 2 H a b a k u k a 7 56 3 5 3 m 7 49 51. thdzen. Text dop.: Hagg. 2, 7-1 0. ; l.m öjß. 49, 18.; l.tim. 2, 4 5. 15 njedz 3. adventa 3. adventa 3 1. a d v e n ta 7 57 3 5 3 m 9 5 lopöndz. Anamaßa Eusebija " 4 B o r b o r y 7 5 8 3 5 3 & 1 0 2 1 17 wut. Jsaaka Lazara 5 -S a b b a sa 7 59 3 5 3 & 1 1 3 5 18 ßrjeda Kwatmb. Vfc' Suche dny 6 M ik ław ša 8 0 3 5 3 ist), d. i 19 schtw. Reinhard«ZosyMa 7 A m b r o s ija 8-1 3 5 4 0 4 6 20 pjatk Ammona Liberata S P a t a p i j a 8 2 3 5 4 4*1 1 5 6 21 ßobot. Domascha Domascha 9 H a o y p o d j. 8 2 3 5 4 3 4 52. thdzen. Text dop.: des. 12, 2 6.; 5.M öjß. 18, 18 11>.; l.j a n. 4, 9. 2 2 njedz 4. ad ven ta 4. adventa 10 2> a d v e n ta 8 3 3 5 5 4 9 23 pöndz. Dagobert» Viktorije 11 D a n ie la 8 3 3 5 6 # 5 1 2 24 Wut. Hadam. ajevy Hadam.aNvy 1 2 S p ir id io u a 8 3 3 5 6 * 6 1 3 25 ßrjeda Bozi d z M. 1. sw. hodow 13 E u s tr a c a 8 4 3 5 7 7 8 26 schtw. 2.ßw.ho^W' 2. sw. hodow 14 T h y r z a 8 4 3 5 8 kh.p. 27 Pjatk Jana evang. Jana evang. 15 E l e u t h r ij a 8 4 3 5 8 Z U 5 4 0 28 ßobot. Njew. dzöczi Njew. dz. 1 6 A g g a ja 8 5 3 5 9 & 6 38 53. thdzen. Text dop.: Jes. 40, 2 7 3 1.; Ps. 103, 1 18.; Ju d. 24 «25. 29 njedztl n je d z. po hodz njedz. po h o d z ii? S.adveutsig g 4 0 7 38 ZOpöndz. Davit«Honorija lssebastiana 8 6 4 1 8 4 0 31 Wut. Sylvestra Sylvestra 19 ßonifaca 8 7 4 1 9 4 3 ) P reni Berti. 4. dezbr. dop. 11 hodz. 10 m inut. ma prjedh ßneh a na to rjane wjedro. T Pokny meß. 11. dez. pop. 0 hodz. 59 m. porucza na deschcz. < - yßoßtetii Berti. 18. dez. rano 4 hodz. 24 min. pschinjeße svmu a mjersnjenje. G M o d y meß. 26. dez. rano 0 hodz 28 min. pokaze na symu. Stoletna proty Ka. 5. deschcz a ßneh; n atoßo wjedro wujaßn i; 8. deschcz; 9. czoplischo; 10. d^schaz; 11., 12.rjeniez 13.beschcz; 14. do 18. pomröczene w jed ro ; 20. jaßne nje- Bjo a khtödne; 30. do könza je shma. 2. Biskopizh* G aßhn* Aitawa.* 3. B art (lane wiki). 4. Njeßwaczidto. * 9. Dzeze* Brody.* Drjowk.* M itoras. 11. Khroßyn. (Sijenberg* 12. SuBij.* 13. S ta ra DarBna.* 14. TreBuIc? 16. LuBoras. Hrödk.* 17. Barscher? 18. Ruhland. Rakezy? 21. Muzakow. Wojerezy. 23. Kulow. Wopomnjenja hödne dny. 5. B orbory. 21.D om ascha. 24. Patorziza. 31. Kralowska renta.

W u l i c z b o w a n j e - a n j e. ie io»fl o O O ^5 d x 's«st5»2 Ist o co X j 2 1 *! L4dd X d X ä- ä' - d X j ^ ~ t* CO (O»ist ip t» i d»st I»st I ii Ist T = Old co 's h X o> o Oi Oi 9 1 d XX^ COfrl0o d»st i> slt d d dioist d 2- EI INI i 1II 11 11TiTi ~ d'so d fs o co d X 'sh» 1 K ist ioj *fl 1 111i i i i i l i i I 's d 's 's d d d d d d d d N d >o I^ ü?w 1 " d I - 1 Ist i»st i i i i i i I j t ^ - deo's l>x Oi 9 1! 11 dddcoso's's»o ist ist Zd -2 ist.ä~ X X X X X X X X X d o oooooooo» 4 4^ i" ^^ ^ ^ i l 1 I c io <e co ao to Si CO h* 00 d»st f» N O 'O ä!l t < dd5 ddd d X X X 's Oł ~ 1 Z ist 0) d co ist dd 1 1 5 g -5, d dd d >o-o est 1-1 1 o B MH M111i i 1i i i i r-i co c o = ři *2 ři 2 IS s X S» 3 e^ ^ ^ l ^ ^ X r* d r>»ß W 1 t* ist h ö M O h M O h 04 1 Ist i»st 27 S 28 2 28 5 29 1 29 4 29 7 i i I 1 l 1 i c<t M 'S = d X i i'sh» s - 01 's h d 1 b. d 00 *»st ist rh r-1 th rh 55 th th 2 1 2 1 1 i dddet -H ^ T dddco co 's 's CO GOd Ist ist d d i 1 d co 's h* X Oi t» 2 1 i I I d Z i >-j' d j kst 1 lo L t " *" i i i 1, i i 1 1 1 i 1 i 8 CO d X t-h 's r- «> o e 1 d d x x's 's* CO co 1. 1 4 1 1 ri d ' d d noc 5 h X ä 4 tä s*. UJ VCř- Q 1 1 M I I I I i 1 1 1 1 1 1 i 1 2 - d co Tř h» op Oi i * * K. t f i -.^»o th I M i 1 1 1 1 i 1 i i 1 L-. ^ UJ u-j UJ us -<OWQO ^ i d x ^ j t d 1 f- d 1 d's d CO00 i 1 1 i i 1 1 g e s 1 = - 4 II 1 1 i " - " dddco 60 's oo dco d5»"s Ä 4 2 i s 4 4 t 8 ä B i t i 1! ~ o o o o o o o o d -M ES SS «- d UJ X X 's 1. ^ 1 g-o I = 's r* i-i tc w»st o _ " d d X co CD M i " ' co t- co d»st co t'ḋ t-4 th 1 = d v O Ö» f ' I M 1 1 1 1 1 1 1 i i 1 1 1 i i *g E «OO 1 i Ü d 'ř co 's 's 's 's X Oi Z d - dx 't * # 1^ ^ 1 l 1 1 i 1 i i i 9) >A h W i f l h d»st»st»st f l 1 = co X X X X X X X X 's CO ^ 5 t d d dh d coco's d 's»st 12 i ist i i S s d»st X 's i = t> l f-i dd d co co r- 2 1 i ; 1 I I - co ist w CQ 5. Š t» h» X X X ClT O o o ^ ^ i i * SO!> ind i 5? I ist 1 i i 8 1 = d Ist B d X d 's d d dd X d Oi dz d dco co CO»st CO ' h-»st " d 1 h» ist >o o X d X t> >s > F e 3 1 1 I I I N I 1 1! i i 1 1 1 i i» - y) 1 ifl U) iß 1 i l i i 1 1 i i i -1 i 1 K 1 = -Tf oi co CO IN f' - 09 f 4 f*d d COo»st d 's co d SS, d 1 i i i 1 I 1 ^ = d d 5» 4 co co co 's 's 'ř Ist <0 rs dx h» X Oi * 5 1 1 i T i i i " - d ddco d co Ist 4 co d X 's t» 1 ä L * H Ifl «o o o ooo eoe oo 1 I 1 L w w w W W W»st co xoi dco ^ t' X Oi 'S f4 Kap tal. d co 's fm 1 = I

P s c h i d a w k. Nekotst europiscy wjerchojo. * Jan, kral sakski, rodz. 12. tqembra 1801; zenjeny s Ludwig II., kral bajerski, rodz. 25. augusta 1845. Amaliju Augustu, bajerskej prynzeßynu, rodz. 13. Leopold II., kral belgiski, rodz. 9. haperleje 1835. novembra 1801. Dzeczi: 1) Bjedrich August Al- Khrhstian IX., kral danski, rodz. 8. haperleje 1818, Bett, rodz. 23. haperleje 1828: zenjeny s prynzeßynu Jurij.1., kral grichiski, rodz. 24.dezembra 1845. Karolu s Wasa, rodz. 5. augusta 1833; 2) Marja Wylem EU., kral niederlandski, rodz. 19. febr. 1817. Hilzbjeta, rodz. 4.februara 1830, wudowa njebo Louis I., kral portugalski a algarbiski, rodz. 31. oftogenuesiskeho wöjwodh Ferdiuanda: 3)Bjedrich Au- bra 1838. guft Jurij, rodz. 8. augusta 1832, zenjeny s portu- PiuS IX., banst romski, rodz. 13. meje 1792. galskej pryzeßynu: Hanu Marju, rodz. 21. julija Viktor Emanuel, kral italski, rodz. 14. mjerza,1820. 1843; 4) Sofia, rodz. 15. mjerza 1845, zenjena Jsabella, kralowa schpaniska, rodz. 1. oktobra 1830. s bajerskim wojwodu Korlu Theodorom. Korla XV., kral schwedski, rodz. 3. meje 1826. Bjedrich Wylem I., kral pruski, rodz. 22. merza 1797. Korla, kral würtembergski, rodz. 6. merza 1823. Franz Josef, khezor rakuski, rodz. 18. augusta 1830. Biktorra, kralowa jendzelska, rodz. 24. meje 1819. Alexander II., khezor rufst, rodz. 29. haperleje 1818. Miklawsch, wjer^ czornohörski, rodz. 6-dezembra 1841. Napoleon HI., khezor franzowski, rodz. 20. hap. 1808. Michai, wjerch jftrbski, rodz. 4. augusta 1825: Abdul Aziz, khezor turkowski, rodz. 9. febr. 1830. Korla I., wjerch rumunski, rodz. 20. haperleje 1839.. 1. P om haj B öh w a m! Pschindz k nam twoje kralestwo; to je druha pröstw a we Knjesowej modlitwje. Tyßaz kröcz scze drje rot), lubi ßerbszy bratsja a ßcrbske ß o try, tutu pröstwa spew ali; ale scze dha tez ßweru wopomnili, schto tu ta pröstwa toe ßebi wopschija a schto ßebi s njej pola wotza to njebjeßach wuproßycze? Tw oje kralestwo pschindz schto abo kajke dha tuto kralestwo je, wo kotrez ßo tak naleznje p roßy? H la j! toono njeje ani jedz ant picze, ale prawdoscz a w er a radoscz we ßwjatym duchu. M ono njepschindze se swonkomnym nako- ^enjom, wol njcho ßo njchodzi prajicz, hlaj tudy abo hlaj tarn, ale wone je snutskach we naß. Tez njesteji wone na ßkowach, ale na mozy. W e nim je jedyn s kralom a s knjcsom, tön jeniczki narodzeny ßyn B ozi, kiz je wo ßebi ßamym p ra jit: ja ßym ßo na to narodzik a ßym na to na ßwet pschischot, so bych prawdze ßwedczik. S akon prawdy a to evangelion hnady a mera

knjeji a roökasuje we tutym kratestwje B o jim a ta luboscz, kotraz je könz wschitkcho pschikasanja a kralowskt sakv«, ta najwjetscha bjes tfjomi, ta zidzany swjask wo wschitke jeho stawy wije. W one m a ßwoje Weste dobre wustawjenja, naktaduje Weste pschißkußnoscze, a wudzlli tez drohe praw isna a zohnowanja, njemako Wulfe wschitfim Ihm ßamym, kotsiz I njemu ßtuscheja. T uto kralestwo je prjedy, hacz ßmy schtö wo to proßyli, bjewscheje nascheje m odlitw y, hizom pschischto. Pschischto wone je we starym kaj we nowym testaviencze o je ßebi se wschech ludow setnje poddanow dobyto. Khrystus Jesus je to ßamo satozit na twjerde stokpy a je ßam röstny ta m jm, tön droht wuswoleny w ezionje, ßo scjinit, ta t so Jana semsfa möz tuto klalestwo powalicz njemöze. W ön je ßwoje evangelion wot B ojeje hnady a praw dy jako sakon, do kotrehoj wschitzy w iric j.a po kotrymz cjinicz a ziwi bycz dyrbja, postajit. A my wschitzy, kiz ßmy stawy tuteho kralestwa, hdyj ßmy psches kupjet ßwjateje kschczenizy s wyschnoscze teje czkmnoscze w um üjcni, do teho kralestwa teje hnady pscheßadzeni a s lym hödni namakani k runem u herbstwu tych ßwjatych we ßwetle, so wuziwamy wodacje hrechow a wschitke drohe a wulzyschnje kraßne fubfa teho sbüjneho dzeczastwa B ojeho. Hacz runje pak tuto kralestwo B o je je hizom pschischto o to derje bjes nascheje m odlitw y, dha mamy pak tvla hischcze pschezo wo to dale proßycz; so by pschischto k ty m, kotsiz je a jeho krala njesnaju. Pschetoj milliony czlowjekow ßo drje teho jaßneho ßwetka s wjeßclu ja, kotrez jim we Khrystußu je scskhadjato a s wjcßetosczu se studnje sboza cjerpaju» s njebeskim khlöbom ßo naßyczuja, kotrez jim ßo s hnady skiczi, ale wjele wjazy millionow je tajkich, kotsiz hischcje po cjmje khodza a we khtödku teje ßmjercjc ßedza, kotsiz ßo jenoz wot drjcbjenczkow jiw ja, kiz s blidow mudrych a müznych padaju, a kotsiz saw utlu w pusczinje ziwjcnja. S a tulych, sa tych wbohich p öhanow, kotsiz k morwym pschiboham ßo modla a psched jich ßwjeczatam ßwoje kolena shibuja, kotsiz ßwoje jtwjenje w bojoscji a hubjenoscji wjedu a ßwojim czelnym loschtam a jadosczam poddani zane prawe wjeßele a sboje tudy njesnaju sa tutych pühanow ta luboscz Khrystußowa naß wabi nalejnje p roßycz : pschindz twvje kralestwo k n tm ; njcch budze lwoje mjeno tez tuto nowe löto wot nowych jasykow a w utrobow ßwjecjene; tw oja luboscz d mitosziwoscz m Khrystußu sjew ßo taw syntam tych, kotrymz twoje wützne woblicjo hacj dotal je potajene, pohladaj na jich zatoscz a hubjenoscz, na jich khudobu a bojoscj psched ßmjerczu; wumöz shubjenych, vschiwjedz hew sabtudzenych, shrom adj rosproschenych; njech sernicsfa sboza böte dale ßo sweczi a ßtünzo prawdoscze morwe dusche shrije a wojiw i; daj so bychu ßo mjesy twojeho kralestwa a jeho zohnowanja Po semi rosscherike. W o to mamy proßycz s tej prostwu : pschindz twoje kralestwo. M y Pak, lubi bratsja a lube ß o try, p ro ß y m y : pschindz k nam twoje kralestwo! K nam dyrbi wone pschincz. Pschetoj wjele pühanstwa hlscheje pola naß a ßrjedza w kschesczanstwje ßo namaka. Jich wjele wot n a ß, kij ßmy stawy Bozeho kralestwa, ßu ziwi jako njebychu nicjo njewedzili wot teho krala teje hnady o p ra w d y, kij je tön pucz, ta wernoscz a to zkwjenje. W ulka je ßyta tych njewobroczenych a sabtudzenych, tych njewerjazych a lvhzy smyßlenych, tych potajnych a khröbtych hreschnikow, tych nemych a hkuchich, tych bednych, ßlepych a khorych. 8za a ludanje, btud a pschiwera, njepüzeziwoscz a mand.zelstwo tam anje, paduchstwo a m ordow anje, falschna pschißaha a pschißtodzenje, njepopschecze a sawiscz, njelubosnoscz a swada knjezi we B ozim kraleftwi, w zyrkwi teho knjesa. S a n a praw a ziwa luboscz k B ohu ani k blischemu, ja n a horza luboscz k B ojem u ßtowu, ja n a w erna pokuta njeje bjes nam i k nam akanju. T o kralestwo Boze czerpi psches tych, k kotrymz je pschischto. Teho dla je nam trebne, so ßo w otam y a modlimy: wostan pola naß kneze, wobrocz wschitkich, w obaraj stej radje tych, kotsiz ßo tcbi njechadja poddacz, ptodz ziwu weru do wschitkich wutro b o w ; hon naß k pokucze, sahoj naß khorych, wubudz k ziwjenju morwych, rosßwecz saßlepenych, stwok we naß cziste wukroby, daj nam nowcho wffteho ducha, ptodz luboscz, hdzez zana njeje a sahor lewkich, daj wschitkim kschesczijanam dale böle Pdsnacz, so ßu stawy bjes ßobu, bratsja a ß otry, kotrychz je jedyn knjes wum ö ht, lsis je sa Wschitkich w um rjet; daj nam m er, ko» tryj tön ßwet nam dacj njemoze. H a j! to we ßebi wopschija ta pröstw a: pschindz k nam twoje kralestwo, so proßym y: pschindz sa nasch kraj a sa wschitke kraje teje semje, pschindz k nam a k naschemu ludu. A wo to mamy we tutym naschim ja ra srudnym czaßu prawje naleznje a nutrnje Proßycz. W üjna jew udyrita, sta a hrosna wöjna. S sy n o jo buchn se starschiskeho doma, muzojo wot ßwojich zonow a dze- cji prjecz pod brün w otani. Wopuschczicz woni dyr- 8

bjachu ßwoje merne dzelo a powolanje a ßo woblez wojersku drastu. Nichtö njechasche, so by ßo w er kasyl a wöjna w jedla a t o l a, prjcdy hacz ßebi myßlachmh, bu w vna tudy. M y bechmy ßo jeje dawno bojeli, ale hdyz be ßo sapoczata, hlaj kajka be to stysknoscz, bojoscz, hrosa bjes ludom! D olho wona njeje k ra la ; zane ßydom let njejßu ßo bili, kaz psched sto letami, ale jenoz ßydom dnjöw. Jsraclszy mejachu schtyrzcczi la PscheS pufczinu puczowacz, tut«wöjnska h ara je jenoz neschto psches 4 0 dnjöw tra la. Ale kajku srudobu je pak tola tütn krötka w öjna naczinila. Hdyz jedyn wscho do hrvmady liczi, möze jedyn rjez, so je na wobemaj bokomaj na 25 abo 3 0,0 0 0 semrjetych a ranjenych, a tajkich kiz ßu ßwoju strowoscz pschißadzili a ßwoje ströme stawy shubili a czaß ziwjenja hubjeni a k zanemu dzelu abo zanej w arbje kmani nejßu. Wopomncze, kajke boloscze ßu ranjeni na bitwischczach lezo wustacz meli, kajke stysknoscze w lazaretach; kajke ßylsy ßu wudowy a ßyroty, wobstarni nanojo a maczerje ßwojich dla plakali; kajke wobczezcnja a daw anja ßu psches wokolo czahanje wöjskow nastale, kajke Pschichodnje powyschene dawki ßo budza dawacz dyrbjccz, kajke wopaczne menjenja ßu ßo tuteje wöjny dla bjes lndom sjewite a kajke je to ßwarjcnje a wadzcnje bylo, so ßo wschitko njeje po myßlach a nadzijach ludzi stato a podalo; w o pomncze to wschitko, dha budzecze derje ßobu s dychowacz: pschindz dha tola k nam twoje kralestwa, daj so by ßo mer sczinit, a so by do naschich kschesczijanskich krajow tajki buch pschischol, so njeby tajke krcj pschelecze ßo wjazy stacz m ühto, so bychu wjele böle czi ßami, kiz m aju roskasowacz, w lubosczi a sjednvczi hromadze ziwi byli a ßwoje wezy bjes ßobu wuczinili tr mernym jednanju bjes hürkoscze a bjes krawnych mjeczow. Hdyz pak hischcze jedyn kröcz na tutu poßlenju w öjnu spömuimy, kotraz je nett, dali B ö h, psches mer czinjenje wobsankujcna. a ßo prascham y, czoho dla ßo w ona je sapoczata a wjedka, dha ßo wschak prjedy zane praw e wotmolwjcnje n a to dacz njemözeschc. Schlcöwig-Holsteina d la, prajachu nckotst, drusy: hnewa a hidzenje d la, dokclz ßo czi wyßozy tnjeza wjazy snjescz njemüza; tseczi rjeknu: teho dla je ßo ta w öjna sapoitzaka, dokelz ßo revoluzije bojachu. Netk Pak wemy, so ßo to je nömskeje jednoty dla stato, so by awstriski khezor s nemskeho swjaska wustorczeny a pruski tra t jako tön najmöznischi na prene mesto postajeny byt. Hdy by s teje pschelateje krwje nemskemu ludu taste sbvze w u ro stto, a stare hubjenstwo ßo minyko; hdy by jene mözne nemske kralestwo nastato a swjask jednoty ßo wo wsche nemske krajy wiks hdy by ludowe prawo pschcs to ßo sakitalo a trajazy mer sawesczeny byk, dha bychmy tez my S sc rb jo ßebi to derje lubicz dacz mühli. Pschetoz nasch ßerbski lud m a wschak tola na wschein dzel, schtoz ßo dobreho abo sleho w nemskich krajach stanje. ' Tehdy wschak tcjj ßynojo ßerbskcho luda nie» budzichu zyljc podarmo nusu a zaloscz tuteje wöjny snjcßlr- ant ßwoju krcj na bitwischczach zyle podarmo pscheliwali. Ale ale zana praw a w era a prawe dobre dvwerjcuje bjes ludom njeje, so nam ta wöjna tajke sboze pschinjeße. Wjele böle wulka njedowera ßo pokasuje a s wjetscha ßu wschelazy, k najmjenschemu w Sakskej, njespokojni a troschtuja ßo s tym, so w blizschim czaßu wözny pomöznik w zu'bje postanje, kiz budze k praw cm u dobyczu pomhacz. Psck>d nowej wöjnu pak chzyt naß B ö h swarnowacz a daliiche krej pschelecze wot naß wotwobroczicz. die! pschindz k nam twoje kralestwo, chzcmy proßycz stajnje a pschezo, so czi, kiz na thrönach ßedza, ßo bychu snjcßli a dobra jednota by ludy wobsbozowala. Knjeze poka'z nam ßwoju ßmilnoscz, ta! chzcmy sdychowacz, a pomhaj nam : so by ty mer lubil ßwojemu ludu a ßwojim ßw jatym, so bychu ßo k hluposczi njewröczili, so by w naschim kryju czeicz b y d lila, so byschtej dodrota a ßwernoscz ßo setkalej, prawdoscz a mer ßo wvkoschalej, so by ßwernoscz na semi rostla a prawdoscz s njebjeß hladala. Z adyn dobry czaß a zane prawe sboze njemöze na naß pschincz, hdyz dach kschesczijanskeie poboznoscze a bohabojasnoscze tot kschesczijanskich darnach njebndli. D om je to prenje mesto, w kotrymz stawy Bozeho krale- stwa prenze wotczehnjcnje dostanu. D om je ta ßwjat niza knjesowa, w kotrej; ßo jemu prenja ßluzba poßwjeczi. D om je ta m erna khowanka, w kolrejz Pschikrycze m am y, hdyz roottfa traschne wichory schumja. Hdyz w domach ludzo ßo prawje sadzerza, dha w krajach wschitko derje steji. Teho dla ta vröstw a: pschindj k nam twoje kralestwo tez to we ßebi wobsanka: daj! wötze w njebjeßach psches Khryftußa Iesußa, so by w kschesczijanskich domach lwoja czescz bydlila, so by mer a luboscz, jednota a podöznoscz we»ich kczela, so bychu ßo mlodzi a statt ßweru wo to prözow ali, ßo tebi ßwjcczicz a twoje mjeno pichctraßnicz. A dokelz tön knjes Jesus Khrystus prajt: tuto kralestwo je nutslach we w aß, so je czelo a krej njemöze-

tej herbowacz, so do njeho nichts njemöze pschincz, khiba so ßo WÖN s noroa narobzi, Tifja s tutet prostwu tez wo Lo proßymy, so by motte k turnt pschischto do naschich wutrobow. K temu Pak ßkuscha, so my jeho ßwjatemn ßtowu psches jeho hnadu werimy a bohabojasnc ziwjcnje wjebzemy tu czaßnje a tarn mřcjnje. P o tajkim chzyt tön njebjeski wötz nam ßwojcho ßwjateho ducha b aq, so bychmy wschitzy tez tuto nowe leto ßo ttn mutskomttym cztowjeku bäte böte wobohacziti a poßytniti, so by Ahrystns psches roeru bybtik w naschich w utrobach, so bychmy w tubosczi fnforjenieni «satozeni byli a napjelnjeni se wschej Bozej poknosczu. P ytajm y jenoz najprjcby Boze kralestwo a jeho prawbosz, bha bubze nam wschitko brühe pschibate. K temu pomhaj Böh! 2. H u d a n c z k a. Hubanczka buchu hizvm ro najstarschich czaßach tu» bowane. Woßebje we naranschich krajach roone pola wuczeuych a mubrych roe wyßokej czestzi stejachu. S nimi spytachu ßwojich pscheczetow, hacz rooni tuboscze a dowerjenja hobni ßu. Woßebje pschi wjeßetych sktabnosczach, hbyz ßo k hvstzinam shromabzowachn, tehby ßebi hubanczka bawachu a je wukozicz spytachu. W ßwjatym pißmje ßo wo hubanczkach ryc^i, a shouim y, so Jsraetszy we vrönich czaßach te ßame tubowachu. W knihach ßubnikow w 14. stawje ßo poroieba, so Simson, hbyz roön kwaß hotowasche, ßwojtm kwaßnym hosczam, hubauje ba a wutke myto tym ßtubi, kiz bychu je shudati. Won praji: ja chzn wam hubanje bacz a jeti so je mi shubacze a wutozicze te ßybym buy teho kwaßa, bha chzn ja wam bacz tsizeczi kojchtow a tsizeczi ßwjatoczuych brastow. A jeti so mi je njeshudacze, bha byrbicze wy mi tsizeczi koschlow a tsizeczi ßwjatocznych brastow bacz. To bechu wschitzy s pokojom a prajachu: wubaj twoje hubanje, my chzemy je ßkyschecz. A wön dzesche k nim: jedz wundze wot zracjka a ßtobkoscz wot ßylneho. Tsi bny ßo kwaßni hosczo prozowachu, to hubanje wnhubacz. Dokelz ßo jim to njerabzi, wobroczichu ßo na Sim sonow u zonu, so hy ta uökak ßwojeho muza u a - ryczata a wön jej to hubanje pvwjebzik, a hrozachu, so chzebza hewak ju a jeje n ana born s wohenjom spakicz. S wulkim ptakanjom czwilowasche wona ßwojeho muza a zabasche ßebi wot njeho, so by jej to hubanje prajik. T on ßo tez uapoßtebk naryczecz a pschewinycz b a, a teho bta hosczo ßebmy bjert, prjeby hacz ßo ßkönczko khowasche, Sim sonej to hubanje p rajachu: schto je ßtobsche, byzti meb a schtv je ßylnische, byzti tarn! Ale to waschnje, Po kotrymz Hubanja pola J s ra e t- skich w czesczi bähu, njemöjesche ßo jenoz we czaßu ßubnikow, ate tez we czaßu tratow. S a to m o, kral m u- bry, njesazpi hubanczka, ate wujiwasche we tym bobre m jeno, so je berje mözesche shubacz. Pschetoz we 1. knihach kratow st. 10 steji pißane: jako kratowa s A ra- biskeje ßtyschcsche te powjescze wot S ato m o n a a wot teho mjena teho kttjesa, pschmbze w ona jeho spytowacz s hubanjem i. Teho ru n ja w Egyptowskej shubanje hubanczkow miete na ßebi mejesche. Schtoz bĕ w tym m ubry a w u- stojny, mözesche wutke kubka bobycz. P lutarch, grichiski staw isnar, robzeny pot sta let po K hrystußu, powjeba, so egyptiski tra t Amasis a aethiopiski tra t B ia s wjetu czinischtaj wo kupu Elefantinn a jeje wokotne kraje a mesta, so ton, kotryz hubanje shuba, tutön kraj bostanje. Amasis poßta po tajlim kratej B iasej woporue skoczo a ba jemu prajicz, so byrbi najhubjenische a najlöpsche mjaßo s njeho wuresacz a jemu poßkacz. Schto byschcze wy cziniti? B la s shuba, schto to na ßebi m a a wuresa temu skoczeczu jasyk a poßta jön kratej egyptvwskemu, a bosta tu kupu se Wschem wokotnym krajom. We Grichiskej 1 2 0 0 let bo Khrystußa hrosne swerjo, ta t ßo powjeba, wutke wupusczenje wobyblerjam mesta, s mjenom T heba, hotowasche. T o sw erjo, kotremuz S fin x rekachu, mejesche wobticzo knjezny a ziwot law a. W one lojesche czlowjekow a sköt a pschepuschczi jeuvz tych cztowjekvw, kotsiz hubanje shubachu, kotrej wone jim prjobk potossi. Thebauiszy we ßwojej wutkej nusy temu, kiz by sich wot tuteho swĕrjecza wumoht, kralowsku kronu ßtubichu. N a to pschistbze k nim rjany m u bry a khröbiy mtvbzenz, tön ßo O ebipus mjenowasche. T on ßo skhröbti, ßo s tym swerjeczom mericz. S finx

jemu Po tajkim hudanje d a, kotrez ßo nim ale ta t mejesche: kotre stworjenjc khodzi rano na schtyrjoch nohach, pschipotdnju na dwemaj nohomaj, wjeczor na tsjoch nohach., O cdipus shuda to hudanje a w otm olw i: tuto stworjenje je czlöwjek, pschetoz jato bjĕcjo tasy wön Po schtyrjoch, jato muz khodzi wön na ßw ojim aj nohomaj, jako schedziwz Pak, hdyz ßo khribjet shibuje, bjerje ßebi kij, na kotryz ßo sepjera, k pomozy. N a to poskoczi to schködne swerjo se skaky a wosta m orwe; O edipus pak bu sa krala wuswoleny. H laj! tajke to wunjeße, hdyz ßo jcdyn wusteji na shudanje hudanczkow. T o la pak njemözesche we tarn«nych ezaßach közdy s kralom bycz, k!z we hudanjach westu wustojnoscz me^esche. Hdyz buchn pschi wjeßetych bjeßadach hudanja wudate, dha ton, fij! je shuda, myrthowy abo efajowy wenz dost«, a njemako ßo tön hordzesche, kiz bu s tajkim wenzom debjeny. Kaz we starych ezaßach Grichiszy, Romszy a tez Nemszy wjele na hudanezta dzerzachu, ta t m aja wone hacz do najnow i- scheho czaßa ßwojich lubow arjow, hacz ruuje ßebi w netczischim czaßu s tym niczo njedobudzesch. Woßebje pak ßtowjanske lu d y, kaz R ußojo a Czechojo, m aja to waschuje, hudanja pschi twaßach a kschczisuach wudawacz a wuhudacz. Hdyz ßu ßo hosczo najödli, dha jedyu wot nich wustupi a starym kaz mtodym ludzom hudanczkowe praschenja prjödkktadze. T o wubjerne wjeßele czini, hdyz ßebi htow u kam aja a wschön rosomczt napinaja a tola druhdy njeprawe a hkupe wotmolwjcnja dadza. Jc li so czeßni lw aßui hosczo abo czeßni kmötsjo w ßerbskim kraju chzedza spytacz tajke hubancpa wutozicz, dha chzu jim tu nekotre tajke prasche- nja stajicz. T o Pak közdemu, kiz wotmolwjenje shuda, p ra ju, Weste myto abo dar pschedzenat nikomu njemöze wudzelicz, dokelz jemu spißanje protyki lejko njewunjeße, so by hischcze wot teho neschto daricz möht! T u ßu nekotre rußowste rjane hudanezta, spytajcze, hacz mpzccze je wuhudacz: 1. Schto to je? zelesny tonik s hlinjanej wopusckku? 2. Schto pak to? S a p ta ta na sapkatu a to la jedyn njewidzst so by schite byko. 3. Schto to? kralojo, burjo a semjenjo jo jedza a ßo tola n a zane blido njestaji? 4. W one beza hacz könza do ßweta, nim aja Pak zane nöhi? 5. Piczel s dwojatim piw om? 6. Schto >e ta stara m ata zönka, kotraz m a ßwoju htowu do sto rubischkow saw alenu? 7. Kajke wkoßy m a statt) czvrny kön? 8. Kotre drjewo je to najczezsche? 9. Jedyn khodzi Po dworje a po sahrodze a njeße schklu s m jaßom na htowje? 3. e wulkich mestach podaw aja ßo wezy, wo kotrychz my ludzo na wßach niczo njewemy. Tajku wez chzu wam tu powjcdacz. D o P a ris a beßo s mateho franzowskcho mösta mtody pschekupski pschistajit. W ön be dzeczo khudych starschich; nan be wumrjek a macz be khorowata a Hubjena, so wön ju podpjeracz dyrbjesche. J a to ßwerny ßyn czinjesche wön to s wjcßctosczu, hacz runje ßam wjele njemöjesche. - Jem u rekachu Louis B erlin, a we ßwojej parisiskej ßkuzbje dosta wön letnu sdu, 12 stöw frautow abo nürtow wyßotu. W y drje budzecze ßebi, lubi czitarjo, myßlicz, to pak je tola doscz haj nadoscz, 1200 nortoto! Hdy bych ta t wjele, Po tajkim, 3 00 to t., letneje sdy mltf bych ja wulkcho knjesa czinil a lubjerad lubemu nanej a wobstarnej maczeri neschto k pomozy a k podpjerje darik. W y na wßach drje we tym prawje macze. Ale we wulkim mescze, kaz w P arisu, to woprawdze wjele njeje. W P arisu njeje kaz w mescze abo we W ööportn abo to Kamjenzu abo Wvjerezach. Hdyz m a tu pschelupz pomoznika, dha ton pola ßwojeho knjesa ßwoju wschednu jedz dostanje, wön m a w jeho domje ßwoju stwiczku abo komoru, drjewo a ßwezu wot njeho w ustw a; tez ßo jemu schaty ßobu piokaja a teho run ja. W P a risu je to hinak. T am dyrbi ßebi tajki mkody czlowjek ßwoju stwiczku s kozom, stölzom a blidom wotnajecz a to je wschitko ja ra drohe. W ön dyrbi ßo ßam sa ßnedanje, wobjed a wjeczer staracz a to njeje tunjo. W ön dyrbi pschezo derje swobletany thodzicz to ßebi jeho tnjes zada a to tam pschcs meru wjele ptaczi. K temu chze bycz wobucze, ßweczenje, drjewo k tcpjenju, schaty a t. d. Hdyz wy to wscho

I bo hromady sliljbujecze, dha mojeqe ßebi trochu my- tiq, so Louis B ertin wol ßwojeje letneje wsdy wysche njemejesche a so dyrbjesche peknje lutowacz, jeli so chzysche ßwojej lubotonnej maczerzy közdy meßacz neschto k pomozy so jejne potrjebnoscze domoj poßtacz. Ssw e'rna a dobra duscha wön Pak bs. T o be s teho widzicz, so wön, tos dolho, hacz hischcze neschto w ßwojej möschniczzy mejesche, khudemu staremu muzej, kiz na rözku haßy, hdzez wön közde ranje, hdyj do ßwojeje ßtuzby dzesche, nimo dyrbjesche, stejo proscheschc, ne'kotre pjenjezki da, sa czoz wön niczo khiba jenoz teho khudeho m uza: saptac; B ö h! dosta. Dokelz wön pschi fpocjatfu meßaza ßwoju sdn dosta, dha ßo s wjetscha sta, so wön pschi könzu meßaza Jane pjenesy wjazy njemejesche. Hdyz na tajkim dnju pola leho khudeho m uza, n a rözku haßy stejazeho, nimo dzesche a ton jemu wjeßete dobre ranje prajesche, rjetny wön k njem u: möj luby nano, ja, B o hu \t\, -lez n'r; czerwjem) pjenje'zk wjazy m m am ; hdy Lych schto met, bych wam to rady bat. N a taste waschnje be bjes wobemaj, bjes tym starym proscherjom a Louis B ertinom, nekajke pscheczelstwo nastato. Jedyn dzen, be to sondzenu symu, pschibeza Louis B ertin a w uhlada na rözku haßy ßwojeho wobstarneho pschecjela stejo, kiz jemu wjeßele pomhaj B ö h p raji. Ach, rjeknu Louis, ja ßym möj poßleni kroschik n a to wazit, so bych ßebi zattu kupit, pschetoj ja ßym htüdny, zel mi czini, so sa waß niczo njeje wysche wvstato. DzicZe w Bozim mjcnje, mtody knjeze, prajesche tön proscheö, to niczo njewadzi, tön Knjes m i wschak druhich wjeßetych daw arjow sbudzi. S e srudnej wutrobu Louis B ertin dale dzesche, ale hlaj! nekotrc kroczcle wot tarn w uhlada wön zönlu, kotraz nimo khw ata, snamjo wscheho czlowskeho hubjrnstwa, a na ßwojimaj rukomaj njeße mono zatosczaze dzeczo. S ptaczvm proßy w ona wo dar ßmilnoscze. Louis wo wschech kutach ßwojeje möschniczki p yta, hacz dha niczo wjazy nim a, ale wön zadyn pjenjezk njenamaka. W ön je jara srudzeny, so tej zonje niczo daricz njemöze. D h a jemu do myßlow pschindze, so ma wschak w saku tu zattu, kotruz je ßebi kusk prjedy kupit. Pschi ßebi wön pak po m yßli: mözesch htödny bycz a to löpe dyzli tu ta khuda macz, kij drje hizom dleje se ßwojimi dzeczimi je htöd tra - data. Khetsje maßnje won do ßwojeje ßuknje, da tej ^onje tu zattu a khwata wotsal. T o be tön wötz w njebjeßach w idjit, kiz niczo njesabudze a mitoscjiwje n a ßmilne c^lowske wutroby dele hlada, tön ßamy, ki^ psches ßwojeho ßhna to ßlubjenje je b at: sbozni ßu czi ^ßmilni, pschetoz woni budza ßmilnoscz dostacz. T o, schtoz tön mtodzenz be czinit, to be tej czlowjek w idzit, kotremuj to k wutrobje dzesche, mjenujzy tön start) khudy muz a proschcö. To je Pak tola jedyn praw y S am a ritsk i, praji tön Pschi ßebi a pschistaji: to dyrbi ßo jemu saptoczicz. W y drje, lubi czilarjo, pschi ßebi myßlicze, so to lernn dobrocziwemu mfobern«hülzej niczo pomhacz njebudze, hdyj tön khudy proscher ta t ryczi. Ale czakajcje jenoz khwilku.. Nekotre dny Po tutym podawku pschindze Louis saßo na röjk haßy a swjeßeli ßo wutrobnje, so ßwojemu lubcmu snatemu pscheczelcj ßwöj dar daricj möze. W ön be ßwoju meßacznu sdn -dostat a ßwojej lubrj maczcri jejny dzel pößtat. Wjeßety pschindje wön na to mesto, na kotrymz tön proscher hewak köjdy dzm stejeschr a heaj': w ün ta njeje. D ylojai t6n wbohi muzik khory bycz, rjekny wön pschi ßebi? W ön ßo poia wjchitkich ßußodow wobhoni. Nichtö Pak jemu prajicz njemöze, hdze je tön stary muzik wostat a nichtö tez njewe, hdze wön bydli. W P arisu, hdzez milliony hromadje bydla, jedyn wo druhim wjele njewe. Schtö moje ßo tu wo druhich staracz, hdzej közdy ßam doscz czinicz m a, so by wobstat. Tseczi dzen po tym ßcdzi Louis B ertin sa blidom ßwojeho knjesa o pische p iln je jako zusy knjes dö jstwy pschindze a ßo prascha, hacz tudy zadyn mtody pschekupski njeje, kotremuz Louis B erlin rekaja. Czoho dla ßo wy sa nim praschecze? ' tarn wön ßedzi, wotmolwi tön pschekupz, w kotrehoz ßtujbje Louis stejesche. J a ßym, rjeknu na to tön zusy knjes, ja ßym n otar abo rycjnik a ßym do teho czaßa te pjenjefy sarjadow at, kotrez ßebi jedyn khudy muz be nalutow at. T ön ßamy je wczera w schpitalnjach w um rjet a njeje zanych am bliskich ani dalokich pscheczelow, zanych hcr- bow sawostajit. W ön mi wczera dasche k ßehi pschincz a wotkasa ßwoje zyte samözenje mtodemu hölzej s mjenom Louis B erlin, Prajizy, so je teho sesnat jako sprawneho a pekneho cjlowjeka, kiz je jemu wjele bo«broty czinit. W ön je 1 5,0 00 frankow abo nörtow po ßebi saw ostajit a tu ßu wone, so by ßo ta poßlenja w ola teho semrjeteho dopjelnita. Louiö B ertin pschi predku wericz njechasche, so ßo

jcmu tajke wulke sbose je bvstako, tola Pak bjerjesche wön s wjcßctosczu a s bznkomnosczu to hcrbftwo, rjeknjo; netk, luba maczerka. möza ßo dny twojeje starobh bjesstarosczow minycz. S s a m tm ßo wön njespominasche. W y ßo bziwaczc, lubi q ita rjo, so je ßo to wschitky ta t meto, kaz ßym» a m tubt) pcwjebak.- Ale w erna drje tola ta wez je, pschetoz w pariskich nowinach w ona ta t steji ale jeli so niczo toerno njeje, bha ja n a tnm njejßym w ina, ale taw ne nowiny. Wukcze Pak tote s tcho: k prenjcm u: so ßo wschitko bohre, schloß ßo tuby kzini, sapkaczi. D obrotu czinic^ a wubzelicz njesapomncze, tajke w opory ßo B o hu derje spobobaju. Wjeßckeho baw arja B o b lubo m a a tön husto pozvhnuje sjawnjc, schtoz ßo w czischinje a w potasnym k czcsczi jcho ßwjateho- m jena stnnje., Wukcze k bruhemu: bobrotu czinicz to jenoz reka: B p hu pozczicz; tön sapkaczi tu bau wescze a to wysche, b)v,ji ) 5 prpjratnm i. M koba w utroba pokna ßm ilm ja je schazkaschczik a nalutow arnja sa stare leta. Schtüz to mkodosczi je ßmilnv, tön to starobje njebubze trabacz. Wukcze k tseczemu, so ßu proschcrjo bruhdy boharzischi, byzli m itosqiw i baw arjo. P o proschenju khobzicz je lohte bzeko, kotrez je ßo nekotremu salubiko, pscketoz f tym ßo jebtjn bcrje zitoi. Pjenjezna luboscz je korjey toschitleho stcho a w ona niz jenoz bvhatych ale tez khubych lubzi saßlepi. B öh tön knjeö pak botkne ßo tajkeje wutroby bruhby a hnuje ju kaz roobu m harze B ethesba, so müz k sahojenju bo njeje pschinbze. W ön wschitko wjcbze Po tzwojej mubrej rabze, a wön husto berje czini, schtoz czlvtojekojo ßu sie sczinili. Wukcze k schtwortemu: ty byrbisch nana a maczer k^esczicz, so ßo tebi berje pönbze -a ty dokho zcwy budzesch na semi.. 4. J a n a pschedzenak ßo w o protyzy roörycznjetaj. P schebz. S s y jsiwy? J a n. H a jl bzakowano B o h u! ja ßym strowy. P schebz. T o je m i lubo ßtyschecz a m yßlu ßebi, so ßy ßo peknje po tej dobrej radze sabzerzak, kotruz tebi to protyzy na leto 1866 ßym wudzelit! J a n. M öze bycz! Pschetoz ja ßym ßo sandzene leto pschemerneje schköbneje jebze a njenusneho picza hlabak, ja ßym ßo közby bzen s toöbu m yt a rjebzik a ßym na to bzerzak, so m oja M arscha közby bjcn wokna wo jstwje a to sparnej komorzy je wotczinjene meka, so by strowy powetr bo njeju pschischok. P schebz. Hbyz ßy ty tajki poßluschny, bha chzu ja tebi bale s dobrej rab u poßluzicz. Tajku bobnt rabu naschi ra ta rjo a burszy lubzo sa ßwoje hospodarfttoo berje potrjebaja. B ö h sirarnuj, so bych naschim lubym ßerbskim buram pornk czinik, jako bychu hby neschto skombzili abo wopak sczinili. B o h sw arnuj; to by wulka njepraw ba byta. Naschi ßerbszy burjo abo ra tarjo ta t berje wjcbza, kaz zabyn nemski, schto közby meßaz to ßwojim hospobarstwje njech je n a Polach abo na tukach abo to sahrobze abo boma na dworje czinicz a wuwjcscz m aja. T o by rekako, toobu bo Schprewje noßycz, hby by jebyn jich na to, schtoz nusne je, chzyk bopomniez. A tola h laj, protyka ßo bo toscheho tyka a wo wscho stara a po tajkim njech ßcdi te^ ßerbski but lubicj ba, hbyz pschedzenak jemu tudy meßacznu ratarsku protyku poskiczi. Jeli nekajkemu nashonjcncmu burej wostubne, na to poßkuchacz, bha njech mkobzi S serb jo ßebi to, schtoz tu prajicz mam, rospom nja a k wutrvbje bjeru. Schkobzicz jtm to njebubze. J a n. D h a drje ja netk wozu hubu bzerzecz a ßo sa khachle ßynqcz? Pschetoz to ja wem, jeli so root jan u ara spoczinawschi hacz bo bczembra chzesch wupowjebacz, schtoz ßo w burskim hospobarstwje közby meßaz stacz m a, bha drje bzenßa hotowy njebubzesch. P schebz. S o ßo mi jenoz njenbze kaz temu lubcmu pscheczelej, kiz ro l. 1866 w Serbslich Nowinach sapocja tajku ratarsku hospobarsku abo bursku protyku spißacz. T ön je mjenujzy sastak, hbyz merz ßo U minyk a njeje bale pschischok hacz bo haperleje. (Pschispomnjenje rebaktora Serbslich N ow inow : T u ta ratarska protyka je na zyke leto hotow a, njemözesche ßo pak wöjnskich naleznosczow bla bale czischczccs.) J a n. T o ßo m i lubjesche, schloß tutün luby pscheczel to Serbslich Nowinach pißasche. P schebz. T o ßo me a schkvba je, so je sastak. D h a chzu ja ta wez spytacz. Prjeby spomnics pak m am, so burske hospobarstwo se wschelakim dzekom a w obstaranjom, se wschelakim Ziwym stworjenjom a s morwym gratom a to na tojele mestnach, kajj na poln,

na tuzy, w holi, to sahrobze, na btoorje, to hrödzi, störe. S s u li na kuzy knottoischcza, byrbisch je ttstf brözni, kölni, w bomje, na fubi, w pinzy a schtö toe, rösno mjetacz abo, schtoz lepje je, na hrom adu swvsycz hdze hewak bale ma czinicz. T y ßam berje wesch, a bo njeje kalk smeschecz; to bub;e junu dobry hnöj na kak mjctc blakach masch bycz a ßwoje dzeta czinicz. sa kuku. Je li moch na tuzy a lob na njej stest, bha Sane polvtoanje po zytej semi njeje, w kotrymz by byrbisch Won hicz a lob s mozu horje storhacz to Gowjek se ßwojimi myßlcmi. se ßwojimi ftatoamt a moch sa sko wosmje a ßo shubi. M aschli tuku, n a se toschem ßwojim rosomom tak speschny bycz ßmel, kolruz mözesch toobit puschczccz bha cziü to nett, kaz w burskim potoolanju. Teho bla je ja ra nusne, jeli moch abo wrjöß na njej. ' so bur ßwöj czaß toe peknje a praw je nalozicz, bokelz J a n. D h a po praw ym s mojim ßebzenjom sa tudy nasbölc to pschißkowo ptaczi: schtoz skombzi khachlemi niczo njeje? - czaß, tön skombzi kwaß. D h a pvßluchaj, hby; wo Pschebz. Tajke bzeto, kotrez ja tuby pomjenuju, ihm ryc'zu, schtoz ßo w jan u aru m a to burskim hospo- m a ßo czinicz po tym, jako wjebro je. NLtk je tez darstwje wobstaracz. najsktabnischi czaß, pucze porjebzecz, kamjenje a pesk J a n. N v! po hobach a Po nowym lecze, hbyz na nje wvsycz a to teho b la, bokelz ßo netk wscho jito tu brözni je wumlüczene, ßynjemy ßo s dzeczimi najlepe ßabzi. Hbyz je ßucho,- mözesch hnöj na ßmahu a s czclebzu bo czopkeje stwy a pschebzcmy. wvsycz a jün tarn roskibac'z. Tez mözesch jön na to P schebz. T o wschak je ja ra peknje! Hbyz Pak Polo wutojescz, hbzez kal a runkliza pschinbzetej; byrbisch hischcze ujejßy ta t baloko, bha ty ro brözni stejisch a jön pak Po möznosczi bürsy pobworacz. H nöj w mlüczisch. Pjchi tym masch ty sa zitom hlabacz, jeli makych hromabkach na rjabkach lezo wostailcz, njeje ßy zane na tubju abo bo komory ßypat, a byrbisch bobre, pschetoz tu to najlepsche, schtoz to hnoju je, to ßamo husto, közby tybzen bwöjzy, pscheßypacz abo bo powetsika salecsi a ty jenoz ßuchu ßlomu skhowasch, pschemjetacz, so njestuchnje. Tez mözesch, jeli njeje kotraz njemöze hnojicz. Hbyz byrbisch hnöj wuwosycz, jara sym a, potorjcstwa wjasacz a te ßame n a jenym bha jön woz bo wulkeje hromaby, hbzez byrbisch jün mescze khowacz, hbzez mysche njepschinbu. Je li so ßo praw je twjerbze sateptacz. T u hrom adu pomjetaj hobzt, masch ßebi pjerschcz bo dw ora wvsycz, so by s pjerschczu, tak berje hacz mözesch! Pschi toschem tym ju pschezo k rukomaj mef. W symje ßo mjenujzy m a m ubry hospobaö sa tym hlabacz, kak se ßynom hnöj s hrödzow wumjcta. T ön na btoorje lezo psches a se ßlüm u steji, so by boßahnyk. Najkepje je, hbyz bcschczik abo ßneh abo tez psches to, so ßo ja ra pari, ßebi tu prözu baraa a ßyno toajji, ta t so skotej közby schkvdu czervi a wot ßwojcje bobroty wjele shubi. bzen Po puntach to ßwoje wiibzeli. H aj! k temu P om jetaj tu hnojowu hrom adu husto s pjerschczu, bha Pak khwile nim am y, rjeknu w oni, so brschmy ßo s ty wjele wjazy hnoja skhowasch. Tez czin, jeli müzno, tajkimi wezkami p arali! M oje bla, czincze, kaz chzecze, to btoorje abo tez na tuzy abo na poli abo bruhdze jenoz so naleto njepobrachnje. S y m u masch ro hrödzi s perschcze abo s bornom tak mjenowane kompostowe hro- bys a bys toofna wotczinicz, so by czerstwy powetr mady, bo kotrychz faföto, törf, kalk, popjel, hajselk a bo njeje saczahnyk, Pschetoz czerstwy a czisty powetr hnöjnizu a wschetke brühe smeschesch. Woßebje nahro- je strowy kaz czlowjekam tak tez wschemu skotej. W mabz ßebi hnöjnizu abo hnvjnu suchn to dobrej jamje ßabowej sahrobze masch schtomy peknje wvbkopacz a je a njebaj jej po bworje abo Po wßy, kaz jebyn to husto hnojicz a to tak, so hnöj s hrübze wokolo schtoma, wibzi, wokolo bezecz Psches to ßebi jebyn wulku hbzez ßy jön töhcz abo bwaj po scherokosczi wobkopal, schkobu czini; Pschetoz hnüjniza je w burstim hospv- roskibasch a borny saßo naktabzesch. Njeskombz to, barstwje pornjo skotemu. Hbyz tajke kompüst-hromaby to je ja ra wuzitne. Je li wjebro to wotpuschczi, bha hizom masch, kotrez ßu bwe lecze slezane a közboletnje masch hußanzotoe hnesba se schtomow sberacz, moch bwöjzy pschekvpane, bha mözesch je netk, jeli trochu se skory wotbrapacz a schtomy peknje wotschkcabacz. smjcrsto, n a tust bowjescz. Je li masch wjele hröbz- T o je teho bla nusne, dokeiz ßo Pob skoru wschelake neho hnoja, kotrys mv'zesch parowacz, bha tön tez nett.to a tp ßynjeja a tu ßwoje jejka w u lahnn, s kotrychz n a (uiu wuwjcö a na njej roskibaj. Hbyz ßo hobzi, hußanzy a pawki nastanu, kotrez ßu pupkam a plobam bha w urunaj kuki, sczin nvwe pscherowy a wusbehn psches meru schködne. Hbyz chzesch naleto nvwe mtobe

schtomiki ßabzecz, tont hizom ttĕtf w uryj ßebi dzerh. Te pak njcßmjcdza wuske ani nitke bycz, ale scheroke a hkuboke. Schöroke dyrbja bycz, k«z wosowe koto, po tajkim 2 abo 3 köhcze, a hkuboke tola na pokdra köhcza. Pjerschcz, kotruz ßy s dzerow wumjetak, masch wonka lezo wostajicz, so w symje pschcmjcrsnje. Jo w - janese prozy njcßmjesch lutowacz. S sa d o w y schtomik jenje praw je wjeßle njeroscze, hdyz ßo jenoz maka dzörka sczini. S ta r e a khore schtomy mözesch netk wnkopacz, mkode pscheestwö sajazam a druhej swerinje wobarnowacz. Jeli niczo w ßadowej sahrobze czinicz njemözesch, mözesch tola koliki pschihotowacz, so je masch, hdyz czaß ßadzm ja pschiudze. S solo tow u sahrodku masch pscherycz, so ßo pjerschcz pschelezi. Niczo njcwadzi, je wjele büle ja ra wuzitne, hdyz netk hnöj ßvbu podryjcsch. W jebro dyrbi ja ra dobre bycz, jeli so w jan uaru chzesch morchwje, hröch, schpinat, pastinak, abo pjetcrschkelku woßycz. S a bernami a bernjazymi hrom adam i masch hlabacz, so jim mjersnjenje njeschkodzi. Chczeschli to leto twaricz, masch kamjenje wvsycz a ßebi drjcwo wobstaracz. W holi a we twojich keökach dyrbisä, sapoczecz drjcwo puschczecz a to czim sazo czim lepjc. Wschstko Pak, to ßo ßamo rosemi, wot wjedra wotwißuje. S s y li pczokar, dha kedzbuj na ßwoje kökcze, hacz njcjßu pschi tw prbej symje samjersnyke. Wucziscz jim dzerki, hewak ßo ßrescha. Maschli symne kökcze, dha je wvdzewaj se skanjom abo se ßkömjanymi kryczisnami a hladaj, so njeby ßneh a ßrösch dzöry saraczik. M ej kcdzbu n a mysche, so czi bo kokcz«njesalesu. Teho runja kedzbuj na zokmu 6 ßykorki a wuczör je a Pak powlecz na njc pukloty. D yrbjakoli czopko bycz a pczokki letacz, schtoz berje njeje, dha mej kcdzbu, hejsoli ßy jim prjedy jich dzerki satykak, so bychu won st, nuts mohie. Plecz ßebi kvrby abo dzekaj ßebi kaschcziki abo schtoz je hewak t pczokarstwu triebst. J a n. T o je pak wjele, schtoz jedyn tu wvbkedzbowacz m a ; ja Pak najradscho wo jstwje ßedzo pschadu. P sc h e b z. T o mözesch wjcczor czinicz a tez wo bnjo, jeli so niczo nusnische wobstaracz nimasch. T ola pak masch w fcbruaru czinicz, schtoz ßo prjedy njeje hobziko. H la j! m aly rözk je najkrütschi meßaz, ale we nim masch najnusnische bzäv wobstaracz. S pu- czvw a s precznizow masch s wopaczom a s motyku ßnehowu» o h n puschczecz, ßcpje srunacz, pscherowy na tukach rjcbzicj o sböhacz o nvwe rycj, starr knotwischcza wotrycz, nvwe roscziskacz, tob na mochowych mestnach wottorhacz, kjerki wukopacz, drjcwo puschczecz, walczki rubacz. Tez mözesch hnöj won wvsycz, niz Pak na ßmahu, ale tm 'o tu tu na Polo, jeli ßucho, tej jön pobworacz a k jeczmjenjej woracz. Kompöstowe hromaby masch rösno wvsycz a roskibacz, so, schtoz hnöjne w nid) je, psches ßneh a beschczik böte bo semje ßo sczehnje a korjenjam k bobrocze pschinbzc. W hrödzi masch na to hlabacz, so njeby wulka para byka, ale m a czisty powetr ßo bo njeje puschczecz, tola njeßmje skötej syma bycz. W ßadowej sahrobze mözesch ßneh k schtomam czißnycz a twjerbze sateptacz, so by ßo woda wokolo «ich hromadzila a hnöj, kotryz ßy tam sczinil, shnil. Tez mözesch hnöjnizu k nim lecz, tola Pak jenoz, hdyz je mokre wjebro. Moch a rospukanu skoru masch wotschkrabacz a wotbrapacz, pschetoz tajki moch je sa schtom jara njestrowy a schköbny. S kora schtomow dyrbi strowa bycz, so Prawje njeßu. Ssuche halosy masch wotresacz a te njenusne w u re-' sacz, Pschetoz pschewjcle hakosow w obara powetrej a ßkönzu, so plody prawje njetyja ani njesrawja. M a t- wischcza k schczepjenju masch netk kamacz a bo peska w Pinzy skhowacz, hacz je njetrjebasch. Hejsoli czaß hoji, mözesch sapoczecz schtomiki schczepicz. H ladaj sa bernjazej hrom adu, so berny nejßu ani czople ani symne. W jasaj powrjestwa a tseschue walczki. Chzeschli tw a ricz, wobstaraj ßebi kamjenje a drjcw o; porjebz pucze, to obres oj ploty a wuporjebz je. S s y li pczokar, bha njesabubz na kökcze kebzbowacz a hladaj közby bzen sa nimi, kaz je w prjebawschim meßazu rabzene. Kökcze wotczinicz a pczvky pobmjetowacz, njeje k rabzenju, bokelz bruhby Po nekotrych czopkyd) bnjach saßo w ötra syma pschinbze. Jan. Schto bha Pak m a ßo w merzn ezmicz, hbyz w februaru tejko ßym hizom wobstarak. Pschebz. M erz je naletnit a naletne bze'ko ßo sapocznje. Kvlcsko ßo bo kuczika staji, bny ßu blesche. W ot wjebra najböle w otw ißuje, schto m a ßo czinicz. Je li mözno, masch hnöj, kiz ßy na ßmahu wosyk, wothrabacz a bom bowjescz; masch hnöj wvsycz, roskibacz a pvbwvracz. Je li czichi bzen, mözesch bo rozki mkoby bzjeczel woßycz; mözesch tez rozku a pschenzu wköczicz a walzowacz. J a n. K tzomu bha to? P s c h e b z. T o ßo teho bla rabzi czinicz, bokelz semja psches mjersnjenja a befchcziki je khetro stwjer-

dnjena. P ow etr a. ßlonzo a beschczik tehdy niczo njesamöze; hdyz pak ßo s brönu pjerschcz ro sd rap a, dha wschitko to koruschkam k löpschemu pschindze. Westc je, so, hdyz je ßo pschenza naleto wküczila, w ona wjele leßnischa roscse a rjenischu darbn dostanje, hacz prjedy. Pschi könzu merza hvdzi ßo tez naletna pschenza» jeczmen ßycz. N a kukach sbehaj pscherowy, wuwjes pjerschcz s kvmpüstowych hromadow a hnöjnizu n a nie. S su li tust ja ra mochowe a njechali moch nochowacz, dha wsmi bröny, prawje w ötre, a wiücz s nim i ft po tym dowjcs pjerschcz a suchn na nje. ' J a n. Wschak masch ty wo luki wulku staroscz, wjetschu dyzli wo pola. P sc h e b z. T o s teho pschindze, so naschi lubi S serb ja n a tuki wjele mjenje prözy w aza, hacz ncr pola. T o woni s wjetscheho wjedza, kak m aju ßwoje pola wobdzekacz, w oracz, wlöczicz, hnojicz a schkercdzicz. T o jenem» löscht q in i, hdyz jedyn po ßerbslim kraju khodzi, te rjenje a runje a hluboko doscz iworane woßrjedki na polach wohladacz ale schtos luki nastupa, dha ßo mi sda, jako njebychu je praw je w othladali. -A tola ßu luki wobkrdzbowanja a wothladanja najböle, haj najprjedy hödne a potrebne. Pschetoz hbzez zana dobra piza njeje, tarn tez fmĕje' kruwa m ato mloka, tam budje chnöj huhjeny a po ta j kim budza pkody na polach skupische. Jene bo druheho pschima, teho dla starajcze ßo wo luki, so je prawje hnvjicze a wvthladacze. Schloß ßadowu sahrodu n a s tu p a /d h a w obstaraj netk we njej; schtoz w makym rozku ßo njeje hodzilo wuwjescz. P o tajkim w urcsaj schtomy, wotschlrabaj skoru abo pomasaj sdünki s kalkom /m lode schtsmiki schczep a ßadzej. W ßolotowej sahrobze woßyj ßolotej, morchwje, zyblu, hröch, pscheßadu. Nejeli zane m jtrsnjrnje, dha wsmi s hromady beruh a te, kotrez I ßyMjcnjtk -trjcbasch, ßypaj na - ßuchi a czisty blak na tnbju abo bo f 6 in je, so swjudnu a poßypaj na nje kalkowu m uht.- Taste bcrny najlepje njeßu a njeskhorja. M aschli pczvlli, dha kökcze w mkrzü njewotdzewüj, pschetoz syma hischcze nima'njeje, a bokelz hizom wjele czermja m aju, mö;e ßo jim wulka schkeba ftacz. S s u li rjane btm pschi könzu meßaza, mözesch je pvbmjetowacz^ B jcö ßo na kcdzbu s rubjeznimi pczotawi. S s u li zane ßkabe, w obstaraj je s mjedom. J a n. M erz je wschak naletnik, ale wem ßo berje bopomnicz, so je hrosny doscz. Pschebz. Weirno to je, ale tehby njeskomdz w haperleji czinicz, schtoz je czi mörz sakasak. T o la Pak haperleja burskeho m u ja na pola won kiwa; so wön w v ra a ßyje. W vw ß, len a jeczmjen ßo ßyje. Tez k bernam ßo ro la pschihotuje. S sad zej je Po mö'znvsczi sahe, ale njepschekhwataj ßo s nimi, Pschetoz, jeli so wötre mjersnjenja pschindu, hnewasch ßo. S e - sberaj kamjenje se ßm ahi a shrabaj ju s hrabjem i. Luki wostaj na Pokoj, khiba so prjedy njejßy n a nje pschincz möhk. J e li so mözesch, puschcz toobu n a nje, tola niz, hdyz czopke ßkönczko ßweczi, tez niz wo dnjo ale w nozy. Mkode schtomiki ßadzej, wino pschiwjasaj. N aßadz ßolotej, ßyj zyblu, morchwje a runklizu. Pczokki mözesch podmjetowacz a pschi könzu meßaza llukacz, khudym a potrebnym dawacz, so njetradaju. S zyka dyrbi ßo pczokaö böle po czaßu skozowacz, dyjli po protyzy; jeli naleczo saze, dyrbi wön se ßwojim skutkowanjom sastscho sapoczecz a niz po ptw ; tyzy jecz.. m " J a n. H aperleja m a wschak husto ja ra njewöb-" stajne wjebro, so ßo jebyn boji, to wschitko wobstaraczl a cjinicz, schtoz ty tuby prajisch.. - Pschebz. Lzim rjenischa je meja. T ön meßaz ßo s niczim wjazy kombzicz njeßmjesch. ' Pschi spoczatku hobzi ßo hischcze- jeczmjen a wowß woßycz.. J e tez mejski wowß, --- nvwe ßymjoje'E bostaczu n a llukschanskim btootje kotryz w nowsckim czaßu ßo s bobrym wuzitkom hacz bo könza inejc ßyje. Pschi könzu tu teho meßaza ßo sapvcznje runlliza npscheßada -a kulre'pa ßabzecz: B erny byrbisch -wobmjetacz a wköczicz, jahly a len hacz bo Petronelle woßycz. S wjcßclosczu zneje ßo preist -bzecscl. W ßabowcs sahrobze' nett zane roulfe bzelo njcje, khiba so ßo sa hußanzlst^ wymi hnösbami u s a mejskimi brukami hlada> so ßoskönzuja. Je li ßuchi czaß," -wünsch nowonaßadzane schtomiki-pschiliwacz', tolü " niz, so na korjenje woda pschindze ale- löhcz-äbo pol lohcza wol schtomikat Tez je to wulkim schtomam jara sticowe, hbyz polbra lohcza abo dw aj köhczej daloko wok schkoma na> schtyrjsch rozkach rökki, - kajkez k dränirow auju ßo nakoza,' bo sem;c jryjesch a bo nich rano a wec'zor wvbu lijesch. T o pschi ßuchocze ja ra pomha, so schtomy wjele pkobow njeßu. NirNaschli tta polach zane bzelo w jazy, bha mözesch fcoma vkoty porjedzccz, nowe huno, bzekacz, tsöchu krycz, ßynowe lubje rjedzicz, powrjestwa wjasacz, walczki rubacz. Tez mözesch pucze porjedzecz, haczmja 4

t powyschicz, wjerby puschczecz a domoj wosycz, duby belicz a teho runja. Pczokar m a klukacz, wotkozki wot ßwojich ßylnych kokczow czinicz, med wuzydzicz, wüsk praßowacz a pschedacz. W ön m a Pak na ßwoje pczotli kedzbowacz, woßebje na nuschlakow a rubjeznikow a na hußanzy, kotrychz dla m aja ßo husczischo podmjetowacz. Je li so ßo tenaj ßylnische kotcze rosa, möze ßebi pczokar bleschku w ina popschecz, pschetoz mejski röj je to winojty. J a n. B o hu budz dzak; hdyz je ßo meja minyka, dha psckindze sa bura dobry czaß. P schedz. S s y pak tola praw y lenik! P raw je pak we tym masch, se w juniju wjele dzeta njeje. Pschi spoczatku ßo runkliza a pscheßada ßadza, jeli so w prjedawschem meßazu to nejßy sczinik. Pschi könzu, wvkoko J a n a, dyrbi ßo sapoczecz tra w a na tukach ßyz a to najböle, hdyz w ona kczeje; hdy^ ßo dleje czaka, shubi w ona ßwoju möz. TeZ m a ßo ta t wobkopowacz a runkliza plecz a w ot traw y rjedzicz, niz Pak wobkopowacz. M aschli hnöjnizu, mözesch ju na runklizu wosycz, hejsoli je deschczik schot. Dia pczotki kedzbuj, dokel'z ßo ro ja ; wotkozki cjjm, hdyz masch ßylne kokcze a pastwa ßo rjan a pokaze. J a n. T u woprawdze wjele burskeho dzeka njeje! P sch edz. W jazy je jeho w juliju. S synow e zne ßo dokonjeja a zitne ßo sapocznu. Pschi tym masch schczernischcza s nasymnej pizu wobßycz, je pod- woracz a schkerjedzicz, po tym jako sa twoje polet to sa nusne a dobre spösnajesch. B öle to ßo hischcze stanje w augustn. T u tez hi',om masch sapoczecz mküczicz, so by ßymjo w ßwojim czaßu mek. K ßym jm ju ßebi nalepsche zito wubjer. Woßebje staraj ßo wo to, so by husczischo nowe ßymjo na twoje pola pschinjeßt. Holsteinska a pirnjanska rozka je w tym najlepscha k ßymjenju a jeli chzesch s tajkim ßymjenjom derje w obarnowany bycz, dha wobrocz ßo na ratarske towarstwo w twojej wokolnosczi, kotrez je ßobu sa tebje wobstara. Schto^ ßo nett njeje stato, to m a ßo w septembru czinicz. Woßebje je w otaw a domoj khowacz, ty masch woracz, hnöj wosycz a na könzu ßycz. Schtoz ßo dwö njedzeli do M ichata a btoe njedzeli Po nim ßyje, to ßo najlepe radzi. S tukow m a ßo pschi spoczatku septembra w otaw a born* khowacz a, hacz njesamjersne, woda na nje puschczecz. S s a d, kiz je sraky, möze ßo schczipacz a, jeli khwila, ßuschicz. Pczoky, kiz w augustn a septembru druhdy dobru pastwu m aja, njetrjebaja zaneho w othladanja, khiba so ßo n a scherschenje a rubjezne pczoky kedzbuje. Jan. N a Michaka m a jedyn peknje kedzbowacz, jeli lutön dzen ranischi abo poknözny w itr, dha budze tw jerda syma, jeli czichi deschczik, dha smeje ßo mjehka syma. P schedz. T o ßu tajke nekajke bürste praw idta a pschißkowa, w ujo, alc wschitko steji w Bvjjej ruzy. Oktober abo winowz pschinjeße sa bura stajne dzeto n a Polach. B erny m aja ßo domkhowacz; rozka a pschenza ßo woßyjetej; kak a runkliza ßo domoj bjcrjetej, precznizy ßo w uryja a te kruchi, hdzez je kotodzij abo hröch byk, ßo podw oraju, a wschitko po möznosczi ßo k naleczu pschihotuje. Schtoz je ßo netk sc'ziniko, to potvm ßo njetrjeba czinicz. Luki nötk s merom leza, hejsoli ßu powodzene byke, dyrbisch wodu s nich puschczicz a sa tsi dny, hdyz njemjersnje, je saßo powodzicz. S S a d, kiz ßo sc schtomow schczipa, m a ßo na kubje abo do pinzy khowacz a, schtoz mözno je, ßuschicz. A ito ßo mtoczi, kermuschny ty-^ kanz ßo pjccze, pschasne kolesko ßo k Pschasy pschiho-- tuie. Tez sa pczotki ßo mer a wotpoczink hotuje, pschetoz pastwa sastawa. S skabe kökcze masch se ßylnymi sjenoczicz a n a schködnu stworisnu kedzbowacz. J a n. Oktober je wschak tajki meßaz, w kotrymz m a jedyn wjele wobkedzbowacz. S ta r e bürste prawidko p ra ji: na ßwjateho H aw ia je kak a repa srata. W jele deschczikow w winowzu, wjele wetrow w symje.. Je li so pschi könzu oktobra deschczik dze, dha na stanje ptödnc leto. Hdyz winvwza liscze twjerdze na schtomach wißa, dha budze tw jerda syma. P schedz. November je kermuschny, dezember hodowny meßaz. W ot njcju möze ßo hromadze ryczecz; w onaj staj por jenajkeju bratrow. N a polach wjele sapoczecz njemözesch. Hejsoli wjedro hoji, mözesch je» niczzy wschitko k nalötnemu ßywej pschihotowacz. N ajböte ßo w brözni klepoze a f mtöczenjom czaß minje. W ßadowej sahrodze pak mözesch dzöry wurycz, hdzez chzesch pschichodne naleto mtode schtomiki ßadzecz, a to hkuboke a scheroke, kaz ßym to hizom spomnik. M tod e schtomiki, hdyz ßo bojisch, so mühte je sajazy wobkußacz, dyrbisch se ßkümu wobalccz. S solotow u sahrodku masch pscherycz. Pczoky dyrbja ßo pschcd symu wobarnowacz, pschetoz czim czoplischo ßedza, czim mjene sjödza; tola masch hladasch, so lofta doscz m aju a ßo czi njesaduscha. S zyta m a mudry

bur st ra ta r ßebi wschitko napißacz a ßebi knihi dzerdo kotrychz Pische k prenjemu wschitke dokhody se ßwojeho hospodarstwa a wschitke wudawki, kotrez m a ; k druhemu, schto a kak wjele körzow je woßyk, kak wjele kop nawjasak a domkhowak a kak wjele körzow wumtöcjik, k tscczemu: kak wjele förow ßyna je born dowjesk, k schtwürtemu: hdy je woßyk, ßykt a. t. d. To je kruch prözy ale jara wuzitne to je! M ö - zecze wericz, so mkody b ur, kiz tajke kuihi ßebi dzerzi, s mch wjele uawuknje. " 3stn v. Pschißtowo a burske prawidko Pak praji: njejeli wokoto M erczina ßucho o czopko, dha sa zytu symn dokho syma njebudze. S s n e h, kiz na H andrija Panje, rozku ra n i a lezi na 100 dnjow ; ßuli seltne hody, dha budza bete jutry, a teho runja. Pschedz. W u jo, hdyz möj tu ßerbskemu burej njejßmoj dobreje rady doscz a nadoscz wudzelikoj, dha wo prawdze njewem, schto ßebi ludzo wot naju zadaja. B öh Pak chzyt k wschemu prjödkwsaczu ßwoju hnadu d ßwoje zohnowanje bacj. 5. B ö h zoh n u j. Pilakez M ercjin a Ssrebßakez H anß beschtaj wotroczkaj a ßkuzeschtaj pola bohateho bura Jakuba M a - thejßa. T ön pak mejesche rjanu ßadowu sahrodu n kruschwy bechu we njej srate. B e to sa teju dweju wotroczkow ste hrosne spytowanje. Dwöjzy sa dzen dyrbjeschtaj pola tych kruschwinvw nim o, hdyz n a Polo ßo wjeseschtaj a te stote ßtödkc kruschwiczki ßo jim aj tos leßnje se schtoma ßmejachu, jakv bychu jim aj p rajicz chzyke: pöjtaj a w optajtaj. M erczin a H anß tu dleje pschihladvwacz njemo^eschtaj: w onaj ta b u sktadowaschtaj a wobsanknyschtaj, psches ptöt wjeczor salescz a svytacz, kak dha te kruschwiczki to la ßkodza. B e runjc wulka czma a njebjo pokhmurjene, hdyz w onaj tu wez wuwjedzeschtaj. H anß lesysche na schtom, so by tschaßt a Merczin wosta delka, so by sberak. T ön pak pschi sböranju ßo njemözesche sdjerzecz, jeho a p p e tit" be wulki wön kußasche a spytowasche, kak 'kruschwiczki ßtodza. N a jene dobo sasta won jescz a wopraschowasche ßo ßwojeho towarscha, kiz n a schtomje ßedzesche, tez löscht dostal, woptacz, hacz ßu dobre: H anß o, m aja dha kruschwy tez nö^ki?" N e, wotmolwi tön. P u h, sawoka na to M erczin a tschaßesche ßo, dha ßym ja krokawu sa kruschwu doßahnyt a pözrjet. B ö h zohnuj! rjeknv H a n ß! 6. T e z d w a j. W e W ustronzu beschtaj dw aj Ziwaj, taj beschtaj ßußodaj a nje^enjenaj. T a j dw aj czeßnaj hölzaj möjeschtaj közdy rjane samözenje a ßwoju khezu. W o- baj beschtaj pak jenak skupaj a nahrabnaj. D o braj towarschej a ßußodaj Pak beschtaj a jedyn druheho husto wopytaschtaj. Jedyn wjeczor be M.. ßez B ohuw er k L.. ßez B ohum itej na wopytanje pschischok. L...ß e z B o h u m it ßebi myßlische, ßwojemu lubemu ßußodej czescz wopokasacz a be ßwezu saßweczit. Jako beschtaj khwilku sa blidom ßedzitoj, rjekny M..ß e z B ohuw er: Luby pscheczelko, mi ßo sda, so nam aj ßweza trjeba njeje; möj tu ßedzimoj a ßebi powjedamoj a to ßo hodzi po czme czinicz! L..ß e z B o hum it dasche to ßwojemu ßußodej praw o bycz a haßny ßwezu, pschi ßebi m yßlo: w ot teho möze nasch jedyn hischcze neschto nawuknycz. W obaj Po czme ßehzeschtaj. P o khwili B o hum it neschto saßtyscha. Jem u ßo sesda, jako by tön se ßw ojim aj rukomaj po ßebi ßam ym wokoko maßak. Schtoha masch, woprascha ßo wön. T o chzu tebi prajicz, rjekny B ohum er: H la j, dzenßa je njedzela a ja ßym ßo te moje ßomoczane kholowy w obut, kotrez je nasch dzed mojemu nanej saw ostajit. J a je jenoz njedzelski dzen noschu, so ßebi je njebych ta t rucze wobschkodzit abo skönzowak. A dokelz dha möj tudy po c^nte ßedzimoj, dha ßebi te kholawy netto suwam, so ßebi je njebych nekak rostorhak. Czepl tola, praji B o h u m it, netk ja wo prawdze pösnaju, so ty böte wesch lutowacz hacz ja ; chzu pak czinicz, kaz ty. P o tajkim tu taj dwaj peknaj hölzaj Po c^me pot nahaj hromadze ßedzeschtaj.

W E udyschinje ßo paduschl dw öjzy wescheja.. udyschin be psched nimale tfista letam i jene tych n ajmöznischich a najbohaczischich kuziskich mestow. M ono dzer- ^ e sc h e ßebi wjelc wojakow a D wjedzesche wöjny, jako by U wulke kralestwo bytv. W öjnu mejachu meschczenjo najböle s wokolnymi semjanami a knjezimi. Tuczi knjeza a semjcnjo w tamnym czaßu na ßwojich wyßokich a wobtwjcrdzenych hrodach ßedzachu, kaz hodlcrjo w ßwojich hnesdach. W oni tarn knjezichu, jako bychu kralojo byli a roskasowachu ßwojim poddanam, jako bychu khezorsku hörnt n a hkowje meli. T o budzichu tam ni semjcnjo sa ßmech a hanibu dzerzcli, hdyz budzichu chzyli ßwoje pola a lezomnoscze ta t wobdmacz, kaz ßo to nett stawa. B ö h sw arnuj;,ft by jedyn na druheho tootnf, hdy by semjan irotro c^ kow a dzowki ßebi pschistajicz a s nim i mernje hospodarstwo wjescz chzyt, kaz ßo to nett m a. Do-kel^ Pak semjan tamneho c^aßa tez ziwy bycz chzysche, dyrbjesche toon na to myßlicz, so by ßebi potrjebnoscze ziwjenja dobyk. Jescz a picz wön dyrbjesche a niz jenoz wön ale jeho zyky born a jeho czelcdz. S e schpatnymi kuskami wön s pokojom njebe. Jeho burjo a poddani Pak bechu ßami ktzudzi a njemejachu ßami, schtoz k ^iwjenju ßkuscha, hewak budzischc wön jim to b ra t, schtoz budzische potrjebak. Schto po tajkim htödnemu a lacznemu semjanej a knjesej wysche wosta, hacz ßö leßnje roshladowacz, hdze by neschto hödneho sa ßebje namakak. N a wßy to njebe ale w mestach, hdzez pilni a m udri meschczenjo ßo wo dobre tw ory starachu a dobre a kraßne ziwjcnje njesazpiwachu. Jeli so semjan neschto wot tutych dobrych kuskow woptacz a dostacz chzysche, po kotrychz wulke pozadanje mejesche, dha dyrbjesche ßo na meschczanskich pschekupzow wo- brog cz. Czi Pak bechu w tam nym czaßu runje tajzy kaz czi, kotsiz dzenßa w mestach wikuja, so woni mjenujzy bjes pjenes a bjes Ptacjenja zane tw ory nikomu tez zanemu semjanej niz njcdachu. Pjenesy Pak tchdy nikomu s njebja do möschniczki njeletachu, runje kaz dzenßa niz, a woßebny knjes a semjan mejesche wschak wot nich ta t mako, kaz nekotryzuliz wc netczischim czaßu. Tajki semjan Pak ßebi we tym radu wjedzesche. W ön ßo se ßwojimi towarschemi a ßußodawi sjenoczi. Czi ßwojich poddanow a wjeßnych ludzi, tak derje hacz dzeschc, wvbromchu a na wojersku ßkuzbu nuso«wachu a s nim i ßo na bohatych pschekupzow a wobydlerjow w mestach dachu. Tuczi semjcnjo a knjeza mernych pschekupzow, kotsiz po dröhach ßwoje tw ory a pschekupske wezy wjescchu, nadpadowachu a sich w u- rubichu. Abo woni se ßwojimi wojakami mesta woblchnychu a hdyz bechu dobyli, ßo do mestow walich» a w nich rubjachu a wschitko ßobu bjerjechu, schtoj woni na ßwojich hrodach a k kraßnemu ziwjenju potrjebachu. Küzdy budze wericz, so ßebi to meschczenjo lubicz dacz njemözachu. Teho dla woni ßebi wojakow pschistajachu a make wöjska ßebi dzerzachu, so bychu ßo pschcd nadpadam i scmjanow w obarali a jich pschesczehanju napschecziwo stajrli. R ady bu widzene, hdyz ßo s zusych krajow ludzo k nim pschiwdachu, kotsiz sa wojersku ßkuzbu westu sdu bjerjechu, runje kaz netk w czaßu m era s zusby dzekaczerjo do mestow pschiczahnu a sa westu sdu na wjelc let dzeta pytaja. W tam nym czaßu bechu tajzy wojazy, kiz s zusby do mestow pschikhadzachu, ja ra w itani a nichtö ßo jich njewoprascha, swotkal ßu a hdze ßwoju domowinu m aju. R unje psched tsista letami,- wokoto leta 1558, dzesche ßo Budyschinej sle. ^uziskc mesta buchn tehdy tyschene wot czeskich kralow, wot fakfkich khurwjerchow a wöjwodow a wot mischonskich biskopow. Te schescz kuziske mesta buch» wot khezora Fcrdinanda 1. czezzy khostane. Wschitke jich privilegije a ßwobody buchn jim pschikrötschene; jich zyrkwinske samüzenje a jich wiczezne kubka jim wsate a wschitka b rö n, kotruz mejachu, jim wotewsata. Khezorszy wojazy buchn tak dokho do mesta potozeni, hacz te khostanske, meschczanam naktadzcne pjenjcsy ßo njcsaptaczichu. T o bc skkadny czaß sa semjanow. Luziszy a czeszy knjeza a semjcnjo ßo do tych, wot khezora pschemüzenych mestow dachu a je wurubjachu, tak wjele hacz mözachu. Jcdnacze let ta trajesche, prjedy hacz khezor tu schtrafu sbehny. Hdyz Pak besche ßwojich wojakow s mestow w otw otak, meschczenjo wschitku möznu prözu ßebi dawachu, so bychu te jim nabitc rany sahojili a tu naczinjcnu schkodu saßo wuporjcdzili. Dziwacz ßo pak njetrebam y, so woni tez na to myßlachu, nad

tymi hordymi wjeßnymi semjanami ßo wjeczicz a jim jich rubjezne nadpady sakasacz. K temu woni wjele zuseho wojerskeho luda trjebachu, kotryz tez s hrom a- dami s Pölskcje a s Khezorskeje k nim pschicze'ze. D o Budyschina be w tutym czaßu tez westy B a r trom Wranizki pschischok. Pölski kral S igism und 11. be tehdy pschcs mesto puczowak a s nim be wön pschije'chal. Jako be ßo kral dale podak, be tu W ranizki wostat. W ön vrajesche, so je pölski semjan a khwalesche ßo teho, so je krakowski arzybiskop jeho bliski w uj. Schtüz wjazy wjedzicz chzysche, temu wön njesamjelczi, so je we W ilnje na lekarstwo studowak a»so je jeho biskop-wuj ja ra bohaty a samözity muss, kotrehoj herba wön junu budze a so hijom nötk pschi jeho czelnym ziwjenju wot njehv tak wjele pjenjes dostawa, hacz wön potrjeba. B e to tej w erno, so wön Pschi spocjatku wjele pjenes mejesche a wjeßete ziwjcnje wjedzcsche. W ön ßo po Haßach w dobrej wojerskej ßukni roskhadzowasche spewajo a hwisdajo a w hosczenzach wön pijesche a hrajesche. Teho dla jemu rekachu: pölski student. P öd la be ßebi Pak mjeno: lösy B a r trom dobyl, dokekz tarn a ßem wjele lösystwa wobjendze. M jersaze Pak to sa njcho &<?, so jeho pjenesy pschi tajkim ziwjenju wotebjerjachu n so jeho möschniczka lözscha a prüsnischa bycz sapoczinasche. K temu te slote, na kotrez wön barotio czakasche, s Krakowa nihdy a nanihdy njepschindzcchu a ßwarjesche wön ja ra na ßwojcho lubeho w ujä, teho samöziteho arzybiskopa, so tön ßo tak dolho komdzi a na jeho listy zane wotmolwjenjc njeda ant zane pjenjesy njesczele, wo kotrez be, kaz prajcsche, pißat. S o njeby prösny byt a Pak tola tez neschto w arbow at, be wön nusowany, ßo sa wojaka pola meschczanskeje rady pschistajicz. T u mejesche wön >wulke sboze. Tehdy mjenujzy mejeschtaj icmjanaj s Khrösta a s Köttwitz s mestom Budyschinom oöjnsku haru. Meschczenjo jcju rubjezne nadpady ßebi njechachu lubicz dacz, a teho dla se ßwojim wojerskim ludom jim aj na schiju lesychu a s nim aj ßo do bitwy dachu. W e jenes tajkej bitwje be ßo B a r trom W ranizki jara wusnamjcnit a jcmho nahladneho radneho knjesa, kiz M a tth ia s P rib u s rekasche a be kozucharski pschekupz, s ruki njepscheczelow muszy wumvhk. Tajkcho dvbreho skutka dla be ßebi B a rtro m spodobanje meschczanskeje rady a dzakomnoscz samöziteho pschekupza dobyk. W ön ßo to mescze derje bofcj mejesche, pschetoz hdyz be ta w üjna^nim o, jemu radni knjeza to njekasanstwo, kotrez s noweho cze'rjesche, sa sto njebjerjcchu a jeho teho dla njekhostachu. M a tth ia s P rib u s pak ßo pschecziwo jemu dzak'omny wopokasa a jeho s pjenjesami podpjerasche, so jemu w n ig m zana nusa njebe. To ßo jemu njemako lubjesche a wön czim hörje Pijesche a hrajesche. Z adyn tydzen ßo njem iny, so njebychu wulke skörzby dla köseho B a rtro m a na meschczansku rndu pschischke, so bu na» poßlcdk wot njcjc wobsanknjcne, jeho khostacz, hejsoli saßo neschto wobendze, a na to s Budyschina wupokasacz. D olho njetrajeschc so B a rtro m k temu dobru winu da. T a wez ßo Pak tak mejesche. Dokelz wön wjele pjenjes trjebasche, be ßebi wulki dökh pola M a - thiaßa P rib u sa, kotrchoz be wot ßmjercze wumohf, naczinil. Dzakvmnvscze dla be tön ßwojemu toumo* zerjej pozczowak a jemu werit, so krakowski arzybiskop ßwojemu lubemu wujej te ßlubjene slote posczele. R adny knjes P rib u s bu Pak tola pozczowanja a tjia* kanja ßyty. K temu be ßo jemu neschto pobafo; schtoz jeho zaloßuje hrjebascke. D w aj jeho ßkuzobnikajkotrajz jemu w jeho pschekupstwje pomhaschtaj, beschtaj jeho wo wjele Pjenjes wujebakoj, so na ßwojim sa«mozenju wulku schkodu mejesche. Jako teho dla W ra nizki k njcmu Pschindze a s noweho wo pjenjesy prvschesche, roshnew a ßo wön na njeho a sapowjcdzi jem u jeho pröstwu, prajizy, so jeho do jastwa ßadzicz da, jeli so jemu prjedawschi dolh w postajenym czaßu njesapkaczi. Naschemu lubemu B artro m ej ßo tajka rycz na zane waschnje njespodobasche. T o tez derje doscz wjcdzesche, so meschczanska ra d a s nim zane ßmilcnje wjazy njesmejc, jeli budze wön ßwojeho dokha dla w ot P ribusa wobskorzeny. Pschetoz meschczanosta, knjes W olf M ühlhof, B artro m ej dobry njebe, dokelz - be jemu ßwojeho najlepschcho konja k sahojenju dak, kotrchoz Pak be tak njelepje kurirowal, so be ßlaknyl. A woprawdze, toobu picz a ßuchi khleb jescz a w jastwje ßcdzecz, to ßo jemu t q njechasche. Jako be ßo teho dla tön postajeny qatz minyk, w kotrymz w ön knjesej Pribusej be ßlubit, te winojtc pjenjesy sapkaczicz, poda ßo wön k njemu a proschesche jeho poniznje wo to, so by s nim tola czerpjenje met a pschißahasche ßo pschi wschem, schtoz be jemu ßwjate a to wjele ujcbe so m a weste powjescze wo tym, so jeho w uj w Krakowje jemu 2 00 skotych pößkacj chze, so tute pjenjesy hizom na puczu do Budyschina ßu a so je sa nekotrc dny wescze dostanje. PribuS

pak ßo dla teho spomnjeneho wobkranjenja, rosnjem - dreny, naryczecz a spokvjicz njeda, ale pschi Ihm wosta, so m a B a rtro m ptaczicz abo ßo do jastw a ßadzicz. T o je Pak tola wulka njedjakomnoscz wot wascheho boka, prazescke B arta n n k P ribusej, so scze tak njcßmilny pschecziwo m t, kiz ßym maß s rukow waschich njepscheczelow w utvrhnyt! Ach, wotmolmi- P rib u s, hdy budzischcze mje tola w rukach tych semjanow wostajili, dha budzich ßo sa mjenje pjenjes wot nich wußwobodzit, hacj ßym w am hijom pkaczik; ja pak nim am myßle, w am dale pozc.zowacz a ßo psches waß tu wurubicz dacz. Wopomncze Pak tola, rjeknu B a rtro m. kak lohzy budzichu waschi njepscheczeljo w aß saktöcz möhli, hdyz ja moje ziwjenjc njedudzich sastajit a waß njewumoht. T o scze mt tyßaz kröcj p ra jili, sawoka P rib u s, a hdy budzichu mje skönzowali, dha budzich bje Wscheje czwile se ziwjenja wuschot a njebych dale wschednje wot waß czwilowany b y l; ja njebych tu hanibu m it, so bych neschto wo tym wujebanju shonit, kotrez mojej ßkuzobnikaj stoj wuwjcdkoj. T u ta j njebolakaj to saßtuzene khostanje dostanjetaj; sa tsi dny jcju dracz na schibjenzu pojßnje a ja njewem, hacz by ßwet wjele shubit, hdy byschcze ßo wy s nim aj wojbjeßnyli. O h! ßw jaty B artro m je! sawoka n a tü Wranizky roshnew any, wy scze hruby a njeßmilny m u j; njewescze w y, so ßym ja Polski semjan? wy scze hödny, so w am neschto ttubu sczinju. Schto, rjeknu n a to P rib u s, wy chzccze semjan bycz, stareho kundroßa macze sa nana, kurwarsku kuchaklu sa maczer, na mescze czincze, so s mojeho doma pschindzecze, hewak waß psches mojich wotroczkow born s njcho czißnycz. J e to wasche poßlenjc ßtowo, praschesche ßo B a rto m, möznje se ßwojim scrsawym mjeczom na semju sastorkujo. H aj! to je moje poßlenje ßkowo: abo wy mi sa tsi dny tön winojty döth wupkaczicze abo nekvhv pschiwjedzecze, kiz sa w aß tu» kuje, abo ja waß do lawskeho törm a ßadzicz dam, hdzq khwile dosq smejecze, ßebi wopomnicz, schto k waschemu merej ßkuji. P o tajkim, wotmolwi W ranizki ßo ßmejo, wy chzeczc nekoho mecz, kiz sa mnje rukuje? tajkeho chzu w am pschiwjescz a hdy bych jeho s kschibjenzy wsacz dyrbjat. - S tym wopuschczi wön P ribusa. W tamnych czaßach zenje zadyn prawje stajny m ir ant we mestach ant na wßach njebe. Njepscheczelske zuse wüjskp psches kraj czahachu a dyrbjachu s nusnej zyrobu wot wobydlerjow wobstarani bycz, abo dziwi wojazy rubjachu, schtoz ßo jim s dobrym dacz njechasche, a s gwaktom bjerjechu, schtoz mecz chzychu, jeli so bu jim sapowjedzene. Teho dla ßo husto sta, so buchu meschczenjo ßrjedz deteho d n ja, hdyz w ßwojim mernym dzele bechu, wot bubona do brönje wokani. W oni dyrbjachu ßwoje jehky, ham ory, so* warnje a schewske stölzy, wopuschczicz a sa tselbami a mjeczemi pschimacz, so bychu ßwoje mesto abo ßußodne wßy psched njekasanstwom a rubjenstwom zusych wojerskich czrjödow sakitali. T o ßo tön ßamh dzen sta, na kotrymz be B a r trom W ranizki pola pschekupza Pribusa pobyk a jeho born rosnjendreny wopuschczik. W ön ßo wot tarn do hosczenza k skotemu jehnjeczu, hdzq wön ßwoju hospodu mejesche, poda. T ola Pak tez tudy zane wulke wjehele na njcho njeczakasche. Pschctp'z hosczenzar jeho közdziczki dzen pominasche, so by jemu pkaczik, schtoz je winojty a hrojesche jemu, so jeho s hosczenza wupokasa, hejsoli w blisschich dnjach te dawno boqalane pjenesy s Krakowa niepschindu, s kotrymiz wön tez tudy be troschtowac; spytak. Wranizki Pak ja ra derje wjedzesche, so s Krakowa zenje jadyn kroschik njepschindze pschetoz ta powjescz wo arzybiskopa be baßniczka, kotruz be ßebi w um yßlit, a hoka tza. Jeho rosom jemu teho dla p raji, so s nim hubjenje doscz steji, dokelz ant knjeö P rib u s ani hosczenzar dale wjazy jemu pojczowacz njechataj a so wön abo ßo do jastwa czißnycz

dacz abo skradzu s mesta czeknycz dyrbi, a to prjedy hacz ßo tsi dny minu. We tym so wön po Haßach khodzo ßebi to wschitko pschcmyßli, saßlyschi wön na dobo wulke wotanje luda. B e to hara wjeßnych ludzi s Czichönz, s Lubochowa, s W jelkowa, s Czemjeriz a s Khelna, kotsiz ßo s wulkimi czrjüdami po garbarskej haßy psches wrota nuts czischczachu. Wranizki khwatasche jim napschccziwo a shoni, so ßu ßo zusy njepjchcczelszy jesni na merne wßy dali a so tarn rubja a pala a wscho wupusczeja a so sa krötki czaß do mesta pschindu. Hnydom ßo s hrodu O rtenburga bubony ßlyschecz dachu, kotrez meschczanvw pod brön wolachu. W ranizki, kiz ßwoje jene a ßwoje wscho pschezo pschi ßebi mejesche, mjenujzy ßwöj start) sersawy mjecj, pschisankny ßo hnydom czrjödziczzy wojakow, kotsiz garbarske w rota wobßadzichu. W ön ßo nadjijesche, so s leje wezy dleschi ropot nastanje a so budzetaj bjes tym jeho wericzecej, knjes pnoue a hosczenzar yuöu öz'erzecz. Krötki czaß po tym, jako bechu gabarske w rota sanknjenc a wobßadzene, pschijecha tarn wojerski hetman a zadasche ßebi we mjenje ßwojeho knjesa, brunswikskeho w öjw ody, so by jemu a jeho na 1000 htowow ßylnemu wojsku pschcczah psches mesto wotpuschczeny byl. Brunswikski wöjwoda be mjenujzy sa ßwoje pjenjesy tejko muzow nahromadzicz bot, so by jich ' do wöjny pschecziwo Turkam pößkat. W oni dyrbjachu ßo s tym i czrjödami sjenoczicz, kotrez pola Lipska stejachu a kotrez khurwjerch August sakski khezorej Ferdinandej 1. poßtacz chzysche. Tuczi 1000 jesni bechu s delneje Luzizy pschischedschi ßo do wßow blisko Budyschina w alili a w ot nich zyro b u a wschelke druhe zadali. W jeßni wobydlerjo pak bechu te ßwojim skotom a s wschemi ßwojimi najlepschimi wezami do mesta czekali a proschachu tudy wo pomoz a sakitanjc. Meschczanska rad a, hdyz w ona wo tym shoni, postaji hnydom ßwojich 2 0 0 tselzow a 8 0 0 wobrünjenych meschczanvw n a hrodze a po Haßach, a jako be ßo to stato, jednasche wona s tym brunswikskim hetmanom, kiz pschi garbarskich wrotach cjakasche. S tym buchn woni psches jene, so chzedza jeho wojakam Pschcczah psches mesto wotpuschczicz, so pak dyrbja woni, hdyz ßu poßnedali, mesto saßo wopuschczicz a n a wßach nozowacz. T o wschitko ßo tez sta, kaj bu wuczinjene, a jenoz nekotsi wyschi jesni wostachu w mesczi a dostachu se ßwojimi ßluzobnikami kwartiry. W ranizki, kiz be ßkyschak, so ta we'z, na kotruz ßwoju zyku nadziju bl stajik, na merne waschnje w otbezi, dzesche rosm jersany psched wjeczorom do ßwojeho hosczenza. D o teje stwiczki pak, w kotrejz wön hacz dotal be bydlit, be hosczenzar nekotrych s teho zuseho wöjska poiozik, dokelz wschak czi s dobrymi pjenjesami pkaczachu, knjes B a rtro m Pak jenoz s lutymi dobrymi lubjenjemi. Chzysche tarn nozowacz brunswikski schtall- mischtr se ßwojim ßluzobnikom. W ranizki, jako wön to ßtyschesche, roshnew a ßo psches m eru, wutorhny ßwöj mjecz s nöznjow a poda ßo, hdyz be Prjedy hosczenzarja, kiz jemu wobaracz chzysche, na bok storczit, n a pucz, so by tych zusych hösczow s krawnymi pu- kami se ßwojeje stwiczki w uhnat. Dyz pak k durjam stupi a ßwojeho njepscheczela w uhlada, n a kotrchoz wön ßo merjesche, wosta wön naströzany stejo a tykny ßwoj mjecz do nöznjow. W ranizki B artro m je, ty jow? sawüka tön schtallmischtr, jako jeho w uhlada. H a s t ja so ßym, roofmofrot' tön, jemu rufu sticz'o. Schto dha ty jow czinisch? kak ßy jow pschischot, schto ty s twojim mjeczom chzysche? praschesche ßo tön zusy knjes. T o chzu tebi hnydom wupowjcdacz, wotm olwi B a rtro m, ale prjedy dyrbju neschto mokreho mecz, Pschetoz jasyk ßo k dzaßnam pschilepit a je tak ßuchi kaz pesk w pusczinje S a h a r a ja sa zyty dzen niz kapki w optat njejßym. P o khwilzy ßedzeschtaj w obaj sa blidom, na kotrez be hoscjenzar po porucjjnosczi schtallmischtra nekotre bleschki w ina a neschto jedze ftajit. W ranizki Pak, hdyz be tu ßo wokschewit a ßwöj ßuchi jasyk trochu namoczit, sapocza powjedacz wo wschem, schtoz bi ßo s nim podako wot teho cjaßa ßem, jako ßo wobaj beschtaj w le'hwje krala S ig ism u n d a w Pölskej setkatoj. S s a m o wot ßebje ßo we, so wön njesabu tu wulku pjenjeznu nusu wopißacz, w kotrejz tu w Budyschinje tczesche, a wo tym pschesczehanju ßwojich wericzelow, kaz wo tym ryczecz, so m a sa tsi dny ßwöj dokh sapkaczicz abo ßo do jastw a ßadzicz dacz. Ach! wobsankny wön ßwoju rycz, hdy by möj wyßozy czesczeny w uj, arzybiskop krakowski to wjedzit, kak sle ßo mi tudy dze, tön nihdy njcby pschidak, so tajki srudny könz wosmu. Poßtuchaj, B artro m je, rjeknu tön schtallmischtr; ja ßym tebje, to budze netto nimale dwe lecze, sesnak, so ty wjele pjenjes mejesche; ty ßy dobrocziwa duscha, a ßy tehdy ßwojim dobrym pscheczelam a towarscham kaz tez mi husto s nusy w upom hat; to wschitko jara

bttje tožm a ßym tebi sa to bzakomny, alc wyt teho twojeho bisk.opskeho wuja w Krakowje njerycz mi bäte wjazy; to ßu tute blaby n tzö a wösch ßam berje doscz, so s Krakow a zenje zabyn czcrwjcny pjcnjezk njebostanjesch, teho btn wo lym zane ßkowczko wjazy njepraj! J a Pak chzu tebi bobru rabu bacz, bratsiko, lzek tvla s tuteho tjuefbn, hbzez ezi taju straschne paßte taku; njech ßo twoji wöriezelio staraja^ hbze ßwoje pjenjesy bestaun; stup! nam bo brunswitskeho wöjska. Jutsje pschindu s Lubija tonte, kotrez mam ja bo Lipjka bowjescz; püj so mnit a wojuj ßobu pschecziwo Turkam; ja chzu tebi bobreho konja bacz a mözejch bobre mjcno, wyßoku ezesez a miete pjenjes ro zusbje dobycz, bjes tym so tuby lezo niczo nimasch, lhiba tütn nusu o hanibu. Tu wasch ruku na to, sawota B artrom, so ßobu bu, hacz runje ßo mi prawje tubicj njecha,, so byrbjat s Turkami nöschto czinicz möez, pschetvz ezi wschak. zane wino njepija; prjeby Pak, hacz ja tato mösto wopuschczu, byrbju tutemu rabnemu kttjesej Pribusej nöschto kiubu seziniez a jemu bopomujecze na ßwojcho wumözeija sawostajicz. r ;.;r,3ato bö hosczenzar hischcze karanezk wina na btibo stajit a ßam ßo bo loza pobql, ßebzischtaj tdj bwaj hacz bo pölnozy w ßw.ojej stwö sktabowaschtaj rabu, kak by W ranizti ßwoje poßtenjc schibatstwo pschecziwo ßwojimaj wörirzeiomaj na najleßnische waschnje mäht wuwjescz. M y ßmy prjeby na to spornniti, so bĕ rübny knjes P ribns wol bwejn ßküsvbnikow, kotrejuz s a ' pomvznikow w ßwojim pschekupstwje möjcsche, wo rojete pjenjes wobkranjeny a wujebany. Böschtaj to jeho buchhaltar abo knihiwjebzer' a jeho pottabnik (kaßirar). P o wuprajenju möschezanskeje raby jako ßubniskrje wyschnoscze byrbjeschtaj ßo wobaj bla tuteho pabuchstwa se ßmjertnej schtrafu khostacz a ßo na schibjcnzu pojtznycz. Tajki ßub möjcsche ßo Po sakonju a Po tehbomnischim waschnju bopotbnja hacz bo 12 hobzinow wuwjescz. Doketz Pak be w tu khwilu njewöste, hacz ßo s nowa zuse wöjska bo mĕfta njewala, bha bu sa tön kröcz wobsanknjem, so m ataj ßo taj pabuchaj popolbnju wosbjeßnycz. Tak ßo tez sto. N a bruhi bzen, jako böchu brunswikszy wvjazy mesto wopuschczili, bu ton ßub nab tymaj pabuchomaj wuwjebzeny. Popotbnju w 5 hobzinach Pribusowy knihiwjebzer a jeho pottabnik na schibenzy pscheb tawskimi wrotami wißaschtaj. Tön dzen Pak, na kotrymz ßo to poba, b i 15. bzen novembra, a bö hrosny wötsikojty bzen a hizom wokoto l/ 26 hobzinow be wukka czma. Wranizki be ßo bo teho czaßa berje möt. Wön be wot ßwojeho bobreho pscheczeta, teho brunswikskeho schtallmischtra, nöschto pjenjes boftaf a sa to, so be bo teho zuseho wöjska stupit a ßo tarn pschistajik, schwarny sawbawk brat. Po tajkim walesche ßo wön s jenehv hosczenza bo bruheho, pijesche a hrajesche-cho tym, jako ßo jemu sktabnoscz skiczi. Wön Pak schibatstwo s myßlow njepnschczi, kotrez chzysche hischcze wuwjescz, prjeby hacz by s mösta czeknyt. S e ßwojim bobrym pscheczelom bö wön wschitko berje wotryrzat a, tön bö jeiyu ßwojehö ßtu^obnika k pomozy wvstajit. Wön bö ßtubit, ßo chze po bokonjany m skutku roe Hobziju, hbzej bubze schtallmischtr na njcho czakacz, nasajtra ßo nutsnamakacz... B artrom bö ßo na tym bnju, hbze; buschtaj taj pabuchaj wojbjeßnjenaj; wjeczor wokoto 5 hobzinow bo khöze a bo bwora Pribusoweho n a garbarskej haßy pobat, hbzez wschitke burje berje boscz snajesche. Dokekz tu nichtö boma njebö, pschetoz knjes Pribus bö ßo se ßwojimi bomjazymi pscheb mesto ßobu won pobat, so by pjchi wöschenju teju bwcjer' stostnikow pschihlabowat, wotczini wön ßebi neeajt'e bürczki, kotrez bo sahvobyi bzöchu^ N a to. poba ßo s tym wojakom, kotrehaz jomu schtallmischtr bö k pvmozy.bat, na snatych schezezkach k schibjenzy pscheb tawskimi w rotam i^ To mesto bö hizom wot. tubzi wopuschczene a taj bwaj stöstnikaj tarn wißaschtaj,,a hrosny ročtr, kiz tarn wujesche, jeju jow a tarn tschaßesche. Jako B artrom a jeho towarsch ßo k temu möstu blizeschtaj, jeju hrosa a strach nabpany. Totste mröczeke njebjo pokrywachu a jenoz tarn

a ßem meßaczk s nich kukasche, jako by jeju w arnow ak; wetr wujesche a hwisdasche, jako by ßmjertny kherlusch spewacz chzyk. T ola Pak B a rtro m fe fasst bleschku pmczche, so by s njeje troscht a krobkoscz cjjerpstf, a na to wön Po schibenzy horje lesysche, kah küczka, so by teho knihiwjedzerja, kotrehoz wön na tym, so bö jara ßuchi czlowjek, sesna, s nohom wotresnyt. N a to wön jeho temu wojakej na ram jo pokohi a ton jeho njeßesche, jako by kürz muki byk. W obaj ßo pod pschikryczom wjeczora dale wlecheschtaj, hach k sadnim durchkam Pribusoweje sahrody pschindzeschtaj. 3oro wonaj sastaschtaj a B a rtro m pschikasa ßwojemu towarschej, so dyrbi na njeho chakach. W ön ßam Pak pschimny tcho wotresnjeneho chloweka a pokozi ßebi jeho ruzy woko schije, so by jeho lepe njescz möhk. P o - makku kraczesche wön po sahrodze do dw ora. Czischina U wschudzom koko wokoko, jenoh wetsik hwisdasche a pßyk w nekajkim ßußodnym dworje hrosnje wujesche. B artro m, hacz runje hewak hadyn bojasny czlowjek njebe, ßo tschaßesche, jako by jemu syma byko a tsche-' potasche na wschech stawach. Teho dla khwatasche wön, so by do dw ora a s dw ora do kheze pschischok, hdzeh k khlamowym durjam teho knihiwjedzerja potohicz ßebi be wotmyßlit. Ale hlaj! n a jene dobo chuje wön, so rufst wojbjeßnjeneho ßo jeho dotka a ßo jeho dzerzi. Krej w Hitach ßo jemu staji, w utroba we nim pukoze a poströzany chze wön to morwe bremjo se schije czißnycz. Ale wo prawdze! ruzy teho morweho jeho schiju ta t möznje pschimatej a jeho ta t twjerdze dzerhitej, so ßo boji, so jeho sadaji. Tez sdasche ßo jemu, jako by tön morwy sapochak dychacz.. Tehü dla wön wschitke ßwoje mozy napinajo teho morweho s wulkim ropotom na semju csißny a ßo wobroczi, so by czeknyt. Ale tu ßo jemu jeho wulki mjecz bjes nvhvm aj saschmata, so wön ßam panje a! temu wüjbjeßnjenemu n a semju k lezenju pschindze. Jo w lezo wön s nowa czuje, so w tym morwym ßo ziwjenje poc^inst hibacz, so tön s rukomaj sa nim hraba a ßo jeho twjerdze dzerzecz pyta. Pschi tym ' ßlyschi wön, so ludzo w hornych stwach teho ropota dla sapoczinaja hrom adu bezecz a s lam pam i a ßwezami po skhodze do kheze dele Pschincz. Netk dha shrabny ßo B a rtro m a sköczi s kheze do dw ora. N aströzany, kaz wön je, moli ßo Pak tudy a dokelz k sahrodnym durchkam njetrechi, skoczi do nekajkeje kölnje, kotrah je wotchinjena, so by ßo skhowak; ßebi m qßlo, so ßo jemu podstscho nekak radzi, s tuteje dzery wulöscz. B jes tym bechu ßo wschitzy w khezi nutska k temu me'stu pschiblihili, n a kotrymz tön morwy lezesche. R adny knjes P rib u s ßo ßam po skhodze dele poda, bjes tym so jemu dwaj ßkuzobnikaj s lam pam i ßweczeschtaj a w uhlada na jene dobo ßwojeho wojbjeßnjeneho knihiwjedzerja psched ßobu n a kolenomaj klecho. Pschetoz tön be woprawdze saßo k ziwjenju wotuczik a njewjedzische ßebi tudy zaneje druheje rad y, hacz na ßwoje kolena panycz a wo hnadu a wodacze Proßycz. Wschitke dobre duchi khwala B o h a teho knjesa!" sawoka ßmercz naströzany knjes P rib u s, hdyz tudy k ßwojim aj nohomaj chlowjeka w uhlada, kotrehoz be se ßw ojim aj woczomaj hodzinu prjedy n a schibjenzy wojbjeßnjeneho wißajo widhak. H am en, wotmolwi tön wohiwjeny a styknywschi ruzy sbehny wön je; I ßwojemu prjedawschemu knjejej, jako by wo wodacze proßycz chzyk. Äako Pak to taj ßkuzobnikaj, kotrajz beschtaj ßw o jemu knjesej po skhodze ßweezitoj, widzitaj a ßkyschitaj, so tön morwy wo prawdze ryczi, czißnjetaj w o naj ßwoje lampy wot ßo a czeknjetaj s khöhe na haßu a sa nim aj wschitzy czi drusy czeladnizy beza a wokaja stysknje po pomozy. Knjes P rib u s ßam wuskochi s bledym wobleczom na haßu a czini, jako by traschne scherjenje w ot ßo wotwobaracz chzyk. P o khwili shromadzi ßo wulka chrjüda ludzr, kotsiz ßu na wokanje tych ßtuzobnikow a. czeladnikow se ßwojich mernych khezow wuskoczili. Czi najkhroblischi w ot nich czischcza ßo se ßwezami do kheze. A hlaj! tu lezi tön wbohi wojbjeßnjeny dyrkotajo psched symu a bojoscze dla a tyka ßwojej ruzy tym pschitomnym napschecziwo. Hdyz Pak ßo wschitzy bechu pscheßwedczili, so tu zane scherjenje njeje, Posbehe knjes P rib u s s khröbkosczu ßwöj hköß, wokajo: kak dha wy jow pschindzecze, bjesbüzny czlowjeche? J a to njewem, wotmolwi pkakajo tön knihiwjedzeö, mi je jako bych s czehkeho ßona wotuczik. Schtö dha je waß se schibjenzy wotresak a ßem donjeßt? praschcsche ßo P rib u s dale, stejesche pak bojoscze bist hischcze khetro daloko wot njeho. Tch wo tym ja njewem, wotmolwi stonajo tön knihiwjedzer, ale ja proschu, wostajche mi moje hiwjenje a njepöjschcze mje saßo n a schibjenzu k, 5

Njeje werno, rjeknu knjes P rib u s, so byschcze mje saßo möhli wobkranych?! ' O h, ßmilche ßo jenoz nade m nu, woka ton, wostajcze m i moje hubjene hiwjenje, ja zenje wjazy nicho skeho wobencz nochzu. T o ßo nihdy njestanje, praji n a jene dobo meschchanosta W olf M ühlhof, kiz be ßo s chrjödu radnych ßluhobnikow a wojakow n a puch podak, jako be w ot hary ßtyschat, kotraz be n a garbarskej haßy pola P ribusoweje kheze nastaka; to ßo nihdy stach njemöhe, ßudniska wyschnosch je w am hiwjenje w o tprajita a schtoz wyschnoscz praji, to dyrbi werne bych a wostach; wy sehe k schibjenzy wotßudheny a njech sehe ßö tez na nekajke waschnje s njeje w um öhli, dha mache ßo tarn jutsje w praw ym chaßu tola saßo pojßnych; pschetoz wyschnoscz ßo njeda sa ßmech mech. Swjasajche jeho a chische jeho do jastwa, pschikasa napoßledk knjes möschchanosta. ' Archiv ivch pschitvmnych ßv ujrsthrvbst ßivwchkv n a to prajich, hacz bž jim runje teho wboheho chlowjeka hel. R ad n i ßtuhobnizy chinjachu, kah jim bc pschikasane, a wotwjedhechu jeho. Jako be ßo lud trvchu rosbehat a mer na haßy nastak, ßo Pribusow i ßtuzobnizy po dw orje roshladowachu a sa tym pschindhechu, so ßu sahrodne durje wotchinjene. W oni po tajkim dale pytaju a hlaj! lubeho B a rtro m a w kölni namakachu. S wulkim hawtowanjvm dadha ßo woni na njeho a, hacz runje ßo wön po möhnosczi wobarasche, pschemohichu jeho a swjasachu jemu ruzy. W y jow, sawoka knjes P rib u s, kiz na to haru pschibe'zu, wy jow W ranizki? a to kaz rubjehmk? O ho! to sehe wy byli, kiz sehe teho wojbjeßnjeneho se schibjenzy ßem pschinjeßli? Schtö to p raji, rjekny B a rtro m, ßo prözujo, so by te wjedrowe swjaski s rukow ßunyt. Nichtö druhi to njeje byt hacz jeniczzy wy w vta P r ib u s, schto dha byschcze hewak hischche wjeczor posdze tu w mojim dworje a w mojej kölni chzyli. Schto ßym tu chzyt a p y ta t, chchecze wjedzicz; rjekny B a rtro m ; to chzu w am Prajich; ja chzych ßebi hischche junkröch dom teho lubeho knjesa wobhladach, kotrehoz ßym s rukow rubjeznikow wumöht a kiz ßo m i sa to s tym podhakuje, so mi ruzy swjasach da. W otwjasajche m i te swjaski, saw ota w ön, rosnjem drjeny n a tych wotroczkow hladajo! abo ja waß sabiju, jeli so ßo mojeho mjecza dötknycz möhu. T on kröch dyrbiche ßebi to lubich dach, praji P r i bus ßo ßmejo, pschetoz wy sehe se schibjenzy rubili, schtoj rapakam ßkuscha, a teho dla waß do jastw a tyknjemy, so byschcze to saßtuhene khoftanje dostali. W y haue prawo nade mnu nimacze, rejesche B a r trom hnewny, ja ßym wot dhenßa wojak brunswikskeho! wöjwody, teho dla dyrbiche mje puschchiczl T o wschitko nicho njepomha, wotmolwi P rib u s ; wy sche ßo do wezow tykali, kotrez w aß nicho njestaraja; wyschnosch njech waß khosta, w ona ßo njeda sa ßmech mech. N a to bu Wranizki wotwjedheny a do jastwa tu, lawskim törm je chißnjeny. N asajtra rano w 8 hodhinach dzerzesche meschchanska ra d a wulku shromadzisnu. Jednane bu wo tym praschenju, hach dyrbi ßo tön wojbjeßnjeny s now a weschech abo hacz dyrbi ßo jemu ßm jertna schtrafa spuschchich. Bechu nekotsi ßmilni radni knjeza, kotsiz ßo sa to wuprajichu, so m a ßo temu chtowjekej ta schtrafa spuschchicz, ale wjetschina wosta pschi tym, so, schto; wyschnosch je w ußudhita, je wußudhene a so by ßo, hdy by ßo tudy hnada a ßmilnosch staka, bojosch psched ßudom w ludhoch shubita. Teho dla bu tön wbohi knihiwjedher druhi ra s na schibenzy wobwescheny, Jako be ßo to stato, bu W ranizki psched tabu wjedhcny a tudy wön ßo w usna: so je Pribusej ßlubit nökoho pschiwjesch, kih m a sa njeho rukowacz, dyrbjat wön tez tajkeho ßebi se schibjenzy wsach a so je taste ßlubjenje derje dherhat. Pschi tym hadasche ßebi khröble, so dyrbja jeho puschchich, dokelz we wojerskrj ßkuhbje brunswikskeho wöjwody steji a mesto wopuschchich chze! P o dlöschim wuradzenju wobsankny ra d a : B artrom W ranizki m a ßo ßwojich njekasanstwow dla do ßud» saschpundowach, do delnjotuhiskeje hole dowjesch a ß» tam puschchich s tym napom inanjom, so njeßmje ß»

zenje wjazy w Budyschinje pokasacz, pschi ßmjertnym khostanju jeli so ßo to stanje. Jako bu tuto wußudzenje meschczanskeje rady tym brunswikskim wyschim, kotsih wonka mesta lezachu, snate, proschachu czi too to, so by ßo W ranizki niz do delnjotuhiskeje ale do drahdhanskeje hole ßme'k dowjescz. T u ta pröstwa bu jim dowolena. K wulkemu wjeßelu zytehv mesta bu n a druhi dzen B a rtro m do wulkeho winoweho ßuda tyknjeny a do njeho saschpundowany, tola bu m a ta dherka too» stajena, s kotrejeh by m öht powetr ßrebach. N a to bu ßud n a w ös potoheny a jako pohonch wjeßele p ra - skajo s nim s lawskich wrotow won jedzesche, sbe'hasche ßo s hoschenza k stotemu jehnjechu maka chrjödhichka hrunswikskich jesnych. kotsiz ßo pod nawjedowanjom schtallmischtra a pod synkami ßwojich trom petarjow na puch do Drahdhan podachu. Hacz je ßo w drahdzanskej holi W ranizki k nim pschiwdat a hach je s nimi pschechiwo Turkam wojowak, wo tym stara budyska kronika nicho njcwe, ale -to jenoz je weste a werne, so je ßo wot tuteho chaßa po zykej Luhizy to Pschißtowo rosscherito: w Budyschinje ßo paduschi dwöjzy wöscheja. chze wjele böle B ohi dzen ßwjechich, Bohe ßtowo a predo» wanje rady ßtyschech a wuknych. B ö h pomhaj jemu! 9. W jele pomha wjele. Dochtorez knjes w M. bu jedyn dzen k honje w otany, kotrah n a wulke hkowu bolenje skorhesche. Ach, knjes dochtoro, praji w ona, ja m am tajke bolosche we htowje, so ßebi zaneje rady njewem a budu drje n a to wumrjecz dyrbjech. Nicho mi njepomha! Wchera mi ßußodzina kasasche, so dyrbju ßebi kißaty ta t na htow u kkasch; ja ßym to chinika, ale pomhako m i njeje. T o ja derje werju, prajesche knjes lekar, so to njeje pomhac; mohko, wy sehe to najnusnische pschi tym sabyka. D h a wy to teh sa jara dobre spösnajeche-? praschesche ßo ta hona; prajche mi Pak tola, schto ßym sabyta? N ö, wy budhischche kißatemu katej pjechenu kotbasku pschipokohich d yrbjata; pschetoz kißaty las a pjechena kotbaska w hrom adu ßtuschatej! 8. B öh ßo njeda sa ßmech mech B e to sandzcne Bohe stpiche, so w jenej wßy w delnej Luhicy khehkar psched ßwojcj khehu pod jenej bresu ßedzesche a khoschczischcza wjasasche. W ön to köhdu njedhelu a köhdy ßwjaty dzen chinjesche a tseczu kasnju njedzerhesche. Jako netto Po starym waschnju tez poßlenje Bohe stpiche ßwoje khoschcza wjasasche, pocha ßo blyskacz a hrimach. Njewjedro stupasche pschezo wysche a hihom pochachu ßylne khrepki na semju padach; tön khoschczer nochzysche Pak smoknych a stupi teho dla n a khwilku do jstwy. Ledvm be w ön n uts, dha ßo sabkyskny a njewjedro dyri runje do teho mesta pod tej bresu, hdheh besche wön ßcdhak. Jen a kokosch, kotrah pod tej bresu khodhesche, bu sarahena. T ön khehkaö Pak, kotrehoh be B ö h luby. knjes tak wötzowszy swarnowak, je wot teho chaßa ßlubik, so na janym ßwjedhenju nochze wjazy khoschcha wjasacz, ale so 10 Schto mer dawa? wjeßele. Schto dha w öjna? krejpschelcczc. Kajka hatoßna je to nemska w öjna b yta, kotraz je ßo tonsche leto w jedta, to naß ßlödowazy podawk wuchi, kotryh nimske nowiny njedawno powjedachu. W lazareche, kotryh bu w Langensalzy satoheny, stejeschtej dwe khorej tohi, jene pödla druheho. N a jenym lehesche Hannoverski wojak a be'dhesche ßo se ßmjerchu, n a druhim Pak pruski wojak, kih be chehzy ra n jen y., Luby bratsje, proschesche tön pruski ßwojeho Hannover» skeho towarscha, ja ßym jo wo prawdhe zyle njerady chinit, ty Pak je hinak njejßy chzyk; hdyh ty wumrjech dyrbisch, dha budze m i to we najhkubschej wutrobje hel. O h! n a tu sku kulku, möhesch ty mi wodach? T ö n mrejazy Pak skichi jemu ruku bjes tym, so ßo jemu wulki sliwk krwe s huby lijesche. P r a j wutrobne Bohe mje mojej lubej, lubej honje a mojim lubym dhechatkam stonasche wön a spuschchi ßwojeho ducha! Kameradhe bösche tön pruski wojak hannoverskemu pschiwotak, hdyh na bitwischczu pschi n a d -

padze jedyn u a druheho beschtaj lrjechikoj, kameradze poddaj ßo! czomu dyrbjatoj ßo m oricj, doketz dha lola nemskaj b ratraj ßmoj! Poddacz? be Hannoverski wojak p rajit poddacz! ne! to ßo janjeßm em wsmi schtoz m am moje Pjenjesy, moju möschcn ale hlaj! mojemu kralej ßym ßwernoscz ßlubit a a tön ßlub dyrbju dzehccz. N a to rubny wön do njeho. Pruski pak tseli. W obaj padzeschtaj. W lazarecze ßo saßo sesnaschtaj, dokelz jeju tozi, jene pödla druheho stejeschtej, a tu buschtaj dobraj pscheczelej. Hannoverski dyrbische wumrjecz, pruski pak htuboko srudzeny njechasche ßo wot morweho czeta ßwojeho kam erada dzelicz dacz. Ach! zatosczesche w ön, ja wschak budu wustrowjeny, ale moje ßwedomnje mi czaß ziwjenja zaneho m era njewostaji, so ßym tu czlowjeka m ordotoat, kiz be Po praw ym möj b ra tr. Ale to ja praju! jeli so bychu mje saßo do tajkeje wüjny wjescz chzyli, je ßo njcdam wjescz, njech s teho nastanje, schtoz chze. W ön dzerzesche ruzy' Psched ßwoje woblec^o a ptakasche zatoßnje. 11. Kak jedyn s LuzicZki do morja pschindze. Ani w czaßa wöjny ani w c^aßu m era je to czlowjekej strowe a wuzitne, hdyz wjcle samözenja m a. T ajku staroscz ßu Pak ludzo w prjedawschich wüjnskach czaßach a runje tez w sandzenej wöjnje meli dla ßwojich czaßnych kublow. W e wschech kutach ßu rootit khowali, wo czoz ßu ßo bojeli, so möhli jo shubicz. D o semje ßu sahrjebali pjenjesy a kschinje, do wjelbow a do pinzow ßu ktadli ßwoje wezy a ßu je Potom sam urjow ali! T o je ßo netto stako wot n aß, kaz ßu to prjedy nascht wötzojo ezinili psched pot sta letam i. Schto dha by ßcbi to rad ßwoje kubka a wezy psches zusych wojakow rubtcz bot! R unje tak tez w mcrnym czaßu ßo nashoni, so bohastwo k sbozu njetyje, ale so je tön husto sbozowny, kiz wo ßw oje pjenjesy pschindze, a so druhdy czlowjekej je stro w e, hdyz khudy wostanje. B ö h luby knjcs tych ß wojich dziwne pucze wjedze, prjedy hacz jich na m orjo jboza puschczi. ;...,, Tak ryczesche möj kmötr M a te j Mjechelk, kiz be m udra htow a a nashonjeny muzik, jako be'ch pola njeho na kermuschi, a powjedasche ßledowazy podawk. W Nemzach be, hdy; böch hischcze mtody, bohaty wudowz ziwy, kiz wulke samozenje wobßedzesche a s nim leßnje lichomnjesche. W ön po ßmjerczi ßwojeje man* dzelskeje, s kotrejz zane dzeczi njebe m it, s wudowzom w osta. T ön ßamy hewak nikoho njemejesche, khiba jeniczkeho b ra tra, kiz be bjes samözenja, ale dobre ziwenje lubowasche. Dzetacz a ßo prüzowacz, to ßo tutem u njelubjesche. Schto dha je mi trjeba, dzetacz a lutowacz, praji ton; möj jeniczki luby ßynk, Ernstelk, herbuje wschak tota zyte samozenje mojeho b ra tra a njesmeje Po tajkim zanu nusu. Ernstelk wschak be tez hordy a lohzy ßmyßleny pachotk a hdyz neschto dobreho jedjische, dha chzysche tez k temu neschto dobreho picz. W ön be to wot ßwojeho nana nawuknyt a tyßaz kröcz ßtyschat, so jemu junu bohate herbstwo pschipanje. W uknyt be psckekupstwo a pschi tym wjeßete ziwjenje wjedt. Hdyz Pjenjesy k pscheczinjenju njemejesche, njebe ßebi wulke staroscze czinit, ale k zidam kschczenym kaz njckschczenym schot a pozczowat. Czi wschak jemu zenje pjenjesy njebechu sapowjcdzili, dokelz jeho bohateho w uja snjachu, kotrehoz herba wön bycz dyrbjesche. Jak o jeho nan wumrje, wön jemu wjele njesawostaji. N anow y b ra tr pak ßo minycz njechasche. Ernstelk jeho husto wopytowasche a ßo Pola njeho wopraschowasche, ta t ßo jemu khodzi; ale wot njeho zenje zadyn czerwjeny pjenjezk njedosta. T o be runje w tym czaßu, jako Franzowsojo s Nemzami wöjnu wjedzichu. B ohaty w uj pak sahrjeba tehdy ßwoje samözmje, kotrehoz dla wulku staroscz mejesche. W ön be ßwoje pjenjesy a papjery do kaschcza sczinit a derje w obarnow at a skhowa jün, njepraji pak nikomu niczo wo tym.. W e tutym czaßu dosta Ernstelk, kiz be sa pschekupskcho w Lipsku pschistajeny, list, so jeho w uj je ja ra khory a so m a s khwatom ßo n a pucz dacz, jeli so chze jeho ziweho wohladacz. S e wschej möznej speschnosczu puczowasche tön do teho mesta, hdzez jeho w uj bydlesche. Teho be B ozä ruczka sajata, so jenoz czczzy ryczecz mözesche. Hdyz Ernstelk k jeho khoremu tozu ftupi, poda wuj jemu papjeru, s kotrejez be widzecz, so je sa universalncho herb» postajeny, a wuj p ra ji: moje pjenjesy ßym ja sahrjebat w e we we. D ale wön ryczecz njemözesche, Pschetoz wön wumrje.

We pinzy myßtesche ßebi E r n s t ; ------- njech je pschinjeßechu drje w postajenym czaßu ßwoju d a n, a hdzez chze, ja te pjenjesy namakam. W uj be cjeßnje wusnachu ßo k temu, so m aja kapitalije potzczene; tych pohrjebany a sa krötki czaß, jako ßwoju ßtuzbu we druhich wön pak njesnajesche a njemözesche jich po- Lipsku be horje bat, czehnische E rnst do kheze ßwojeho minacz, dokelz 'ß a m i njepschindzechu. B je s pjenjes wön njebocziczkeho w uja, kotraz nett jeho besche. W on pytasche ßw eru sa nekajkimi pißmami, so teho dla njebe; ale te njechachu nihdze doßahacz, woßebje dokelz czi ßam i, kotrymz be wön w inojty, ßebi by nashonit, hdze m a w uj ßwoje pjenjesy n a dan saptaczenje zadachu. Hdyz Pak be tych saptacstk wupozczene. W ön Pak niczo njenamaka, schtoz by jeho a wön ßebi wschitko praw je pschemyßlit, be wön khuwe tym roswuczowacz möhko. P o tajkim ßo s tym dschi, dyzli prjedy. P o tajkim jemu niczo wyschi njetroschtowasche, so je to wschitko w tym kaschczu, kotryz wosta, hacz saßo do pschekupskeje ßtuzby stupicz. W ön je wuj sahrjebat. Teho dla sapoczcsche wön dzetacz pschenaja ßwoju khezu a sahrodu a bu pomoznik pola a rycz. N ajprjedy ryjesche w pinzy a ryjesche jeneho pschekupza w tam nym mescze. A to be jeho htuboko be to sa njeho zatoßnje czezke dzeto, a wulke sboze! pöt ßo wot njeho lijesche ale podarm o, tu niczo Jeho nowy knjeö be muz, kiz na porjadnoscz dzernjebe k nam akanju. W ön ryjesche w kuchinje w zeschc. E rnst dyrbjesche ßo Po jeho woli sadzerzecz. khezi w drjewjenzu niczo nihdze njebe widzicz S d a bĕ m a ta doscz. Lutujcze, rjeknu jeho knjes k wot zaneho kaschcza. Zaneje prözy wön njelutowaschc njem u; wy scze herbstwo ßwojeho w uja shubili, dha nikomu njechasche pscheradzicz, schto pyta teho dyrbicze netk ßebi ßwöj khleb ßam dobycz a tajki dla wön ßam schpundowanje wö jstwach a w komorach khleb, wercze m i, nanajlepje ßtodzi. Tajke napom i- a n a tubi horje torhasche kamjenje wusbehowasche n anja n a dobre mesto padzechu. E rnst be dzetawy, a ryjesche a hrjebasche, so jemu ruzy boleschtej a pilny, sdzerzliwy, slutniwy a porjadny. N ad tym ßo wschitke stawy tschepotachu. Ale wschitko be podarm o; jeho knjes ja ra wjeßelesche. Nechtü druhi mejesche Pak tön sahrjebany schaz njechasche ßo pokasacz. W sa- tez nad nim spodobanje, a to be najstarscha djowka hrodzc budze^ myßlesche ßebi Ernst a naja ßebi teho pschekupza; a wo prawdze ta ßo Em stej tez ja ra tsjoch ßylnych dzetaczerjow, jim prajo, so chze sahrodu lubjesche. B e tu wjele dzeczi a wulke herbstwo njebe hinak stozicz a so dyrbja ju zytu pscherycz. Czi to k doczakanju, hdyz by ßo start) nan m inyt, ale Ernst czinjachu a E rnst pschi nich zyliczki dzen stejesche, ta t to la tutu dzowku ßwojeho knjesa wntrobnje lubo me» dotho hacz to dzeto trajesche. W oni dwe njedzeli jesche, a hdyz ßo wo tym ryczesche, so wschak ßo jej ryjachu a s htowu wijachu, k czomu dha m a ßo dzeto njemöze wjele ßobu dacz, rjeknu w ön: moj s m atym stacz, ale niczo njebu namakane. Ernstej ani jedz sapocznjcmoj a peknjc ßo prözujemoj dha to wschitko ani picze njcßtodjesche. W ön ßebi htowu tamasche, Pöndze a wona pschistaji: na B ostm zohnowanju je so by wußledzit, hdze dha tola jeho wulke herbstwo wschitko lezane a wo to chzemoj közdy dzen wutrobnje tczi. W e we hdzeha by pak tola to bycz proßycz a k temu bohabojasne ziwjenje wjescz, dha dyrbjato tak praschesche wön ßo stysknje közdy dzen B ö h s nam aj budze! rano a wjeczor ale wotmolwjenje ßo jemu zane S e wschitkich tajkich ryczow a pschemyßlenjow nasta n a to dostacz njechasche. Dokelz nihdzen zadyn kuczik ßlub. E rnst bu nawozenja a jeho njcwjesta dosta njebe, w kotrymz wön ßam njeby PYtat, dha wön nanow u dowolnoscz k zentwje. P o kwaßu czchnjeschtaj pschi ßebi myßlesche: ja Pak chzu ßo tola tych ßußodow n a Ernstow a khezu, a wotewrischtaj tudy klam arnju. praschecz, schtü we, hacz jedyn wot nich neschto wo W onaj na dobru tw oru, na dobru w ahu a n a dobru tym njewe. Czi Pak runje tak wjele wjedzichu, kaz meru dzerzeschtaj a s ludstmi pscheczelnje wobkhdadzcja, kiz jeho wuja njejßym zenje snat. schtaj. Je ju wez derje dzesche. H la j! praji ta m toda Dokelz ta wez s tym bohatym herbstwom sa E rnsta zönka, hdyz be ßo leto minyto a pschi jeho könzu ßo tak hubjenje stejesche, be w ön ja ra srudny. S o to jim aj rjany wuzük pokasa: nasche modlitwy ßu wudvbre ziwjenje, na kotryz be ßo wjeßelit, prjedy könza ßtyschane; Boze zohnowanje ßo nam aj staw a; dzak smeje, hacz be ßo sapoczato, to wön derje spösna. budz jemu! M kvtsi wujowi. dötznizy, lotst; bechu sprawni ludzo, W onaj wostaschtaj ßwernaj. Njedzelu a ßwjaty

dzen w onaj ßwjecZeschtaj, dzetawy dzen Pilnje ßo prözvwaschtaj. Közdy ßo nad tym wjeßelesche, so be ßo Ernst polepschit. W ön be ßo wobohaczit psches herbstwo, kotrez njebe dostak. N a tuto herbstwo bu mako jpomnjcne. Hdyz pak ßo druhdy wo tym ryczcsche, p ra ji jeho Zona: tuto herbstwo sa tebje njebe; hdy budzische ty to samozenje a bohastwo dostak, kotrez tebi tw öj w uj je sawostajik, dha budzische ty lidora a njebolak byk a mje tw oju lubu zönka njebudzische ty m ek; tez njebudzische ty nawuknyk dzekacz a na sprawne waschnje ßebi ßwöj khleb warbowacz, a wo prawdze, luboscz a czescz ludzi njebudzische ßebi ty dobyk. To wschitko masch ty, teho dla budz s pokojom a njcmjersaj ßo, so je to herbstwo shubjcne. Hdyz jeho mkoda Zona tak predowasche, ßmejesche w ön ßo a dyrbjesche pösnacz, so w ona wernoscz ryczi. W ön ju s w utrobu kubo mejesche. Jako beschtaj na tsecze leto Zenjenaj, wobradzi jim aj B ö h luby knjes mtvdryl ßynla a pschid tv tm jrjnr ftvzr yischrzr pvwjetschene. PscheS t o, so ßo tajki nowy wobydler do jeju kheze ßyny, dyrbjesche ta mkoda zona n a to myßlicz, so by wjazy rum a dostaka ßam a sa ßo a sa ßwoje dzeczo. B e wschak tez pschi kuchinje nekajka komora pschitwarjena. Hdy by ßo tu m u rja spotorhaka, dha by ßy tu rja n a now a stwiczka hodzika shotowacz, p raji wona. T a we; bu derje wuradzene a sa dobru spösnata. E rnst dyrbjesche do Lipska sapuczowacz, so by ßebi tw ory w obstarak a bjcs tym wobsankny jeho Zona, tu stwiczku ßebi pschihotowacz. M u r jc r, kotremuz to dzeto bu poruczene, pschibeza jedyn dzen k njej, prajizy, knjeni, pöjcze tola, ja chzu wam neschto pokasacz; w tej m u r i, kotruz mam torhacz, pokasuje ßo wulka dzera a w tej dzerje je nekajki kaschcz skhowany. Spöschnje khwatasche w ona tam a hlaj! po khwili bu s teje dzery wulki czezki Zelesny kaschcz wusbehnjeny. T o je to herbstwo, praji wona swjeßelena. Jeje nan bu pscheproscheny a woni tön kaschcz wotczinjachu. T u lezachu te Pjenjesy, ßleboro a skoto, a papjery, kotrez wulke samözenje wuczinjachu. S ta r y m u rje r, kiz be ßwedk, dosta hödnu sdu, so by nikomu niczo njcprajil. WjecZor PschindZe E rnst s Lipska domoj. Jeho Zona jeho wjeßelje a lubosnje witasche. Kak je ßo tebi schto, praji w o n a, luby muziko» ßy dha tola ßwoje wezy derje w obstarat? B ohu budz dzak, wotmolwi wön, wscho je ßo ja ra derje a rjenje wuwjcdko a mözesch mi wericz, so m am dobre mjeno pola wschitkich pschekupzow; hdy bych chzyk, dha bych sa wjele tawsynt tolerjow PoZcZene dostak. P o ta j kim, rjekny w ona, möj to herbstwo twojeho njebo w uja njetrjebamoj I w öj m am oj bjes njeho doscz! Kak dha, so ßo ty dzenßa na to herbstwo dopomnisch, kiz ty hewak Zane ßkowcZko wo nim njeryczisch? Ach, wotm olwi wona, ja mejach sandzenu nöz dziwny ßöv. DZi mi s twojim i ßonami, Zona, kiwny wön. H dy budzische ßo wön Pak dopjelnik, luby muzo, a möj bychmoj to herbstwo wo prawdze dostakoj, schto dha Potom? NjerycZ tak hkupje, lu b a, praji wön. M ö j to herbstwo mamoj, sawoka wona na jene dobo a pschimny jeho sa ruku a torhny jeho ßobu do jstwjy, w kotrea tön kaschcz stejesche. T u je nasche a nascheho dzescza bohate herbstwo! Netk be jemu, jako by ßo jemu nöschto dzako a jakv dy s tzrzkchv tzvr.a w stucht. Tebi, luba duscha, niz m i, praji wön k ßwojej Zonje, be tuto herbstwo wobradzene. B ö h je to derje czinil, rjekny w ona, a wobaj panyschtaj na ßwoje kolena a jeju ert a w utroba ßo pscheliwaschtaj wot dzaka a khwalby BoZeje.» W e tym stupi jejny nan do jstwy. P raw je to t ezinitaj, rjekny w ön, BoZi dar to je, schtoz m a ta j; wön je w am aj to bohastwo b o t, hdyz teho ßameho hödnaj beschtaj; wostantaj spokojnaj a nakoztaj te pjenjesy, so BoZe Zohnowünje nad nim i wotpoczuje. T o w onaj ßlubijchtaj a staj jo tez ßweru dzerzatoj. E rnst wosta bohabojasny, ponizny a dzetawy, dobroczel khudych, a herbstwo be do praweju rukow pschischko. H a j, Pschistaji m öj kmütr, BoZe Zohnowanje ßo nam stanje, hdyz Po jeho puczach khodzimy. A ja wobsanknu tutu powjescz s tym i ßtowam i katechißmußa: to je sawöscze werno. 12. Amerikanski puf. Protyka tzi, p ra ja husto ludzo, hdyz wjedro njeje, kaz je ßo w protyzy pschipowjedato. Pschedzenak je to wjele kröcz ßtyschecz dyrbjat, hdyz je rjany czaß n astat, bjes tym so wön be luty deschcz wöschczit.

To, luby B ozo, ßo jemu közde leto stanje, so jeho njeßmilnje ßudsa a na njeho sle sakhadzeja, so to njeje lepje prjedy wjedzik. Ale so woni praja, protyka kzi, to woni s njeprawdu jemu pvrukuja. W y dyrbjeli jenoz wjedzicz, kak ßü druhdze w nowinach a knihach kze Pißaja a tajke tze nekotryzkuliz rady czita a jim bölc Wert, dyzli rosomnemu ßtow u a powjedanczku, kotrez je werne. M y ßmy to konsche leto, hdyz be w öjna, widzili a shonili, kajke setharne wezy buchu powjedane a rosscherjene a ludzo je werjachu, hacz runje zane ßtowczko werno njebe. Ale hdyz bu neschto werneho pißane a powjedane, dha woni s hkowu wijackm a ßo pschißahachu, to nihdy werno njeje. Tajki Pak je lu d, wön chze najradscho jebany bycz a kza sa jedyn dzen wjazy vscheczelow a lubow arjow dobudze, hacz wernoscz sa dzeßacz let. Nihdzen Pak ßo tajke kze njerycza, kaz w Amerizy. W amerikanskich nowinach ßo husto tajke powjedanczka nam akaja, so tez tön najnjerosomnischi je wericz njemöze. H aj! Amerikanarjo husto jedyn druheho, hdyz ßebi schto bjes ßobu pow jedaja, tak w obothaja, so to na niczo podobne njeje. Tajka ßmeschna Lza reka pola A m erikanarjow : puf. Tak stejesche njedawno w jenym New-Aorkskim Pißmje, so je tont jedyn moler psches meru wuschikny a wustojny, kaz zadyn druhi ani w starym ani w nowym ßwecze. Jedyn mtodzcnz dasche ßo jemu molvwacz a jeho w obras je ßo temu muzikej tak derje radzik, so ßebi közdy, kiz jön wohlada, hnydom myßlesche, so teho mkodzenza ßameho psched ßobu stejo widzi a so nekotryzkuliz je hizom sapvczat s nim ryczecz. Ale to hischcze njeje doscz; to snamjo je temu m todzcnzej tak podobne, so dyrbi ßo jemu, mjenujzy temu snamjenju, közdy tydzen k najmjenschemu dwöjzy broda truhacz. Kak wustojny tutön m oler je, to ßo s teho dale hodzi shudacz, so je jcnu zonu wolsnamjenik, kotraz je tak tötsta a tuczna, so közdemu, kiz na jeje w obras pohlada, poczina sle bycz a wön ßebi schklenzu palenza kupicz dyrbi. Jedyn dzen ßedzischtaj dwaj Amerikanarjej w jenej kvrczmje a bledzischtaj ßebi to a mono. Pom yßl ßebi, rjeknu tön jedyn k druhem u, schto je ßo jenem» naschich najßkawnischich lökarjow stako. Schto dha, praji tön druhi. H laj! tön mejesche khoreho, kiz be ßo ja ra nasymnik, czohoz dla wön jemu tu radu da, so dyrbi ßo praw je poczicz. W ön sapißa rezept, kotryz tön khory do haptyki donjeße, hdzez weste lekarstwo dosta. T uto lekarstwo be tak mözne, so khoremu we kozu se wschech bokow pöt w udyri a sa pök hodziny wot njeho tcjko wody wubeza, so ßo wön, wbohe njebozatko! w ßwojim pocze satepi. W o tym ßym ja tez ßkyschak, rjeknu tön druhi, ale pak s tym pschistawkom, so ßu czokm pschiwjesli, so bychu to woblednjcne czeko s teho pota w utorhnyli. H m! H m! 13. D a w k i. W E uropje be w lecze 1 8 6 4 n a 49krajow nett je jich neschto mjenje a we tutych 4 9 krajach ßo tehdom 3 0 0 0 mtötonoto toter daw anja abo dawkow sapkaczi. W Franzowskej tute dawki wunjeßechu: 512 m illionow toter; w Jendzelskej: 4 6 0 ; w Rußowskej 4 00, w R a - kuskej 320, w Jtalskej 2 34 m il.; w Schpaniflej 75 m il.; w Pruskej 134 millionow. W ot tutych dawkow buchu w udate: 1200 millionow sa sdzerzenje wöjskow, 4 00 sa kralowskich a khezorskich sastojnikow, 32 sa wyßoke a niste schule. Schtoz wysche wosta, to ßo pkaczesche sa dan, sa khezorow, kralow a wjerchow a sa druhe nusne kaz njenusne wudawki. W lecze 1854 tute dawki jenoz 1560 millionow toter wuczinjachu, Po tajkim ßu ßo wone sa dzeßacz let wo 144 0 millionow powyschike. Hdyz to dale dze, kaz nett, dha ßo sa dzeßacz let, Po tajkim w lecze 1874, dawki -na 5 0 0 0 millionow powyscha. Hacz budza kraje a ludy tejko daw anja pkaczicz a hacz to ßebi budse jedyn w ot nich. zadacz möz, to ßo prascha. Weste Pak je, so Po voßlenjej wöjnje ßo daw anja njepomjenscha, ale powjetscha. Pschetoz stoty m er, tön ziwi, hrosuy njemer, tön pak zerje. 14. Nekotre podawki s poßlenjeje w öjny. P o kralowejhradskej bitwje bechu na Zelesnizy ra - njeni wojazy do Herzberga pschijeli, so bychu ßu tudy wuhojeli. W obydlerjo delnokuziskeho mesta G rabiuu bechu wo tym ßkyscheli a podachu ßo s wosami do H erzberga, so bychu ßebi pot sta tutych ranjenych

bomoj dowjesli a sich pola ßebje w othladali. M e- schczan a b arb ar S. dosta grcnadiera s khezor-franzrcgimenta, kiz be do ram jenja ranjeny. W ön a jeho zona a jeho dzeczi teho muza se wschej luboscze wothladowachu, so wön bör>y wotkhori. Nichtö ßo njebe sa tym praschat, schto a s wotkal wön je. Jedyn dzen Pak dostanje w ön list, kiz jeho ja ra srudzi. W oni ßo jeho woprascheja, schto je ßo jemu stako a na to wön jim wschitko wupowjeda, so je khudy dzekaczer a so jeho zona jemu we tym liscze pische, kak hubjenje ßo jej dze, so ßo jejna hodzinka pschibliznje, hdzez smcje porodzicz, so ßebi w poßlenim czaßu niczo njeje saßkuzicz m ö h ta, dokelz je khorowata byta a so ant poßleschcza ani schatow nim a. T o wupowjeda tön landwehrista tym ludzom, kotsiz jeho pola ßebje bechu horjew sali, se srudnym duchom. Jako be to zona teho barbarja ßkyschaka, poda ßo w ona k nekotrym ßußodzinkam a dobrym pscheczelnizam w mescze a rosnjeße nusu teho landwehristy, a proschesche wo ßmilne dary sa tu khudu njedzclniczu. A hlaj! w ona tejko dosta, so ßo w hornej stwiczzy zyke wulke blido pokne naktascz hodzesche. T u lezachu beke koschliki, khapiczki s czcrwjenymi banczikami, pjeluschki, poßleschcza a teho ru n ja, schtoz k prenim potrjebnosczam nowonarodzencho dzescza ßkuscha, a pödla bkyschczesche ßo tez hromadka ßlebornych tolerjow. Jako to wschitko be derje a peknje srjadowane, wjedzichu barbarjez ludzo teho landwehristu do teje stwiczki, prajizy, so to wschitko jemu a jeho Zonje ßkuscha. To wschitko dyrbjako sa moju lubu zönku bycz? praschesche ßo w ön, a jako jemu bechu haj wotmolwili, stejesche wön töjhdy bjes rycsow, jenoz najhorzyschi dzak ßo s jeho woczow w uroni mjenujzy: ßylsiczka. Sapkacz w am B ö h waschu wulku dobrotu, saw ota w ön, a ßylsy wjeßela ronjachu ßo jemu Po lizomaj; schtoz scze wy mi a tym mojim dobrcho sczinili, to zenje njesabudu. Dzeczi a dzeczidzeczi dyrbja shonics a khwalicz, kak dobrocziwi ludzo w mescze G rabinje ß u! Jako pruske wöjsko po bitwje pola Langcnsalzy psches Thuringsku czehnischc, so by s koburgskeho kraja Bajerskich wuhnako, lezesche wone nekotre dny w mescze Hildburghausenu. W jenym mkynje njedalsko w ot tarn bechu nekotsi dwaczczo landwehristojo kwartiru dostali. Jako Po wobjedze mkynkez mischtrka, kotraz be mkoda zönka a tont häkle ßo wozenika, do delneje stwy stupi, w uhlada wona, so wschitzy too jazy pschi blidze ßedza a listy pißaju. N ö! praschesche ßo wona se zortom, dha drje wy n a wasche lubki -pißacze? M y ßmy wschitzy zenjeni, wotmolwi jedyn w ot nich, a m am y rödko tejko khwile, so möhli listy na ßwojich pißacz. Dokelz pak dzenßa dzen wotpoczinka m am y, dha my tu skkadnoscz nakozujemy a pißamy, so zona» dzeczi shonja, so ßmy hischcze pschi ziwjenju. S tym pschimny wön saßo ßwoje pjero a nichtö niczo hewak njeprajesche. Jedyn jeniczki ßedzesche nasdala. B e to mkody muz a na nim be widzecz, so be ja ra srudny. Mkynkowa njemözesche pschepuschczicz, so ßo jeho njeby praschaka: wy pak tu njepißacze? W ün'pohladny na nju a ßylsy jemu do woczow stupachu. Ne, rjekny wön, ja nikoho na ßwecze nimam, n a kohoz bycb pißacz met. Jako ßo bubnowasche, so dyrbjachmy prjec; czahnycz, lezesche m oja Zona to t, porodnej nysy; ja dyrbjach wot jejneho ßm jertneho: toza prjec; prjecz do wüjny! N a to khwatasche ta mkoda mkynkowa do bliskeje komorki, hdzez w kolebzy jejny m aty ßynk lezesche a, hdyz be jeho wokoschowaka, PadZe wona na ßwoje kolena a proschesche B o h a, so by tön jeje ßyna wotzowszy sakhowak a psched tajkim wöjnskim hubjcnstwom wobarnowak. We bitwje pola P rerow a w M orawskej, 14. julija 1 866, w kotrejz tsi schwardrony tseczeho jesneho sakskeho regimenta tsi schwadrony pruskich czerwjenych husarow czißnychu a pschi tym tsiczezi konjow dobychu, dosta saksky jesny Wetzet wot jeneho husara mözny puk do schije. Rosnjem dreny wobroczi ßo Wetzet a rubny temu husarej se ßwojim mjeczom do bjeswocza, so tön na möscze s konja PadZe, bjeö tym so Wetzel s hnewom wotasche: nö! dha kedzbuj tola, hdze bijesch! CZifchczat L. A. Donnerhak w Budyschinje.