Pytania kontrolne edukacja dla bezpieczeństwa cz. II 1. Co należy zrobić po usłyszeniu sygnału, komunikatu alarmowego, ostrzegającego o klęskach żywiołowych lub zagrożeniach środowiska? : - natychmiast włączyć radioodbiornik lub telewizor, aby wysłuchać komunikatu o zagrożeniu, - zastosować się do zarządzeń i komunikatów organów administracji publicznej - nawiązać kontakt z sąsiadami, - w razie potrzeby i możliwości wesprzeć działania ratunkowe. 2. Co to jest zatrucie? : Zatrucia to zespół objawów wywołanych działaniem trucizny na organizm. 3. Wymień 5 zatruć związkami chemicznymi: : Zatrucie związkami chemicznymi - kwasy, - lekarstwa, - zasady, - zatrucie alkoholowe, - gazy, - zatrucie alkoholem etylowym, - zatrucie alkoholem metylowym, - tlenek węgla, - gazy, techniczne. 3. Wymień dwa czynniki wywołujące zatrucia pokarmowe. : - salmonella, - jad kiełbasiany, - grzyby trujące, - owoce trujące. 4. Co to jest zatrucie pokarmowe? : Stan wynikający ze spożycia pokarmu lub przyjęcia płynów zawierających substancje szkodliwe, a w szczególności toksyny bakteryjne, drobnoustroje. Objawami są: ostry nieżyt żołądka i jelit. Najczęstsza przyczyna to brak podstawowych zasad higieny (np.: czerwonka), spożycie zakażonego jedzenia (np.: salmonella), przeterminowanych konserw, zepsutego mięsa lub kiełbasy (np.: jad kiełbasiany). 5. Wymień objawy zatrucia jadem kiełbasianym: : - zawroty głowy, - suchość w gardle, -opadanie powiek, - brak reakcji źrenic na światło, - zaburzenia wzroku, - trudności w przełykaniu. 6. Wymień objawy zatrucia Salmonellą. - osłabienie, - zawroty głowy, - wymioty, - biegunka,
- dreszcze, - podwyższona temperatura. 7. Jak należy postępować w przypadku zatruć: 8. Co to jest hipotermia? : Hipotermia czyli ochłodzenie organizmu dolegliwość, w wyniku której temperatura ciała (u ludzi) spada poniżej bezwzględnego minimum normy fizjologicznej czyli 35 C. Stan zagrożenia życia poniżej 32 C. Sytuacja taka jest spowodowany zbyt szybkim ochładzaniem organizmu w stosunku do jego zdolności wytwarzania ciepła. Najczęściej jest to spowodowane działaniem zimnego powietrza, a zwłaszcza zimnej wody lub zahamowaniem procesów przemiany materii. 9. Jakie są najczęstsze przyczyn wychłodzenia organizmu: : - niska temperatura, - wiatr, - duża wilgotność powietrza (np.: deszcz, szadź, mgła i opady śniegu), - przemoczone lub niedostosowane ubranie do warunków pogodowych. 10. Jak należy udzielić właściwej pomocy osobie dotkniętej wychłodzeniem: : - zabezpieczenie poszkodowanego przed dalszym wychłodzeniem, - okrycie poszkodowanego i ogrzanie go własnym ciałem, - przeniesienie do pomieszczenia i zawinięcie go w folie termoizolacyjna będącą na wyposażeniu apteczki pierwszej pomocy, - zmiana przemoczonej odzieży na suchą, -zdjęcie przemoczonej odzieży i okrycie poszkodowanego kocami, - ogrzanie poszkodowanego, - ciepłe okłady, - umieszczenie poszkodowanego blisko źródła ciepła i okrycie go, - podawanie osobom przytomnym mocno osłodzonych gorących napoi za wyjątkiem kawy, alkoholu, - przystąpienie do masażu serca lub sztucznego oddychania w razie potrzeby, 11. Jak należy postępować z osobą silnie wychłodzoną? :
Jeśli osoba wychłodzona ma zaburzoną świadomość należy postępować bardzo ostrożnie : a) niedozwolone jest zmuszanie poszkodowanego do przyjęcia pozycji stojącej, b) niedozwolone jest przywracanie normalnej temperatury ciała poprzez szybkie ogrzewanie, takie jak np.: - umieszczenie poszkodowanego w zbyt ciepłym pomieszczeniu, -gwałtowne ogrzewanie ciała poszkodowanego poprzez intensywny masaż. 12. Co to jest odmrożenie i w jaki sposób się określa? Odmrożenie uszkodzenie skóry, powstające w wyniku działania na nią niskiej temperatury. 13. Jak należy postępować z osobą która ma odmrożenia? : w każdym przypadku odmrożenia, stan poszkodowanego powinien ocenić lekarz, -nie wolno przekłuwać pęcherzy, masować i nacierać czymkolwiek odmrożonych okolic skóry oraz gwałtownie rozgrzewać odmrożonych części ciała, gdyż skóra w okolicy odmrożenia jest bardzo delikatna. -nie wolno także podawać poszkodowanemu alkoholu, kawy, -poszkodowanego przemieszcza się do ciepłego (nie gorącego) pomieszczenia. Należy zdjąć z poszkodowanego mokre, zimne ubranie, a z jego palców ściągnąć biżuterię, -jeśli odmrożeniu uległy palce, trzeba zanurzyć je w letniej wodzie, początkowo o temperaturze 30 C, a następnie 36 C, -na odmrożone policzki, nos czy uszy nakłada się czyste (nie gorące) opatrunki. Jeśli na skórze są widoczne pęcherze lub sinoczerwone albo blade plamy, należy zastosować suche, czyste opatrunki, najlepiej z wyjałowionej gazy. -ze względu na ogólne wychłodzenie ciała, poszkodowanemu podaje się ciepłe (nie gorące) napoje. 14. Co to jest układ krążenia? Układu krążenia to droga, którą płynie krew w organizmie człowieka. Zbudowany jest z zamkniętego systemu naczyń krwionośnych, transportujących nieustannie krew przez organizm, pod wpływem rytmicznych impulsów serca. 15. Wymień co wchodzi w skład układu krwionośnego: : W skład układu krwionośnego wchodzą: - żyły, - tętnice, - serce, - naczynia włosowate (włośniczki), 16. Napisz czym jest układ oddechowy u człowieka i jaką spełnia funkcję? UKŁAD ODDECHOWY to system narządów i ich funkcji u człowieka, który w sprawny sposób dostarcza tlen do wszystkich jego tkanek ciała oraz zabiera stamtąd dwutlenek węgla, wydalając go do atmosfery. 17. Wymień elementy budowy układu oddechowego człowieka: : Elementy układu oddechowego człowieka: - jama nosowa - ustna - gardło - krtań - oskrzela - płuca
18. Czym jest porażenie prądem? : Porażenie prądem to efekt powstający w wyniku przepływu ładunku elektrycznego przez tkanki organizmów człowieka, powodujący uszkodzenia tkanek i zaburzenie funkcjonowania organizmu, w tym zatrzymanie krążenia. 19. Postępowanie w przypadku porażenia prądem sieciowym 230 V napięciu czynności ratownicze podstawowe: - ratując poszkodowanego należy przede wszystkim zadbać o własne bezpieczeństwo, - przypadku porażenia prądem najpierw należy przerwać obwód elektryczny używając bezpiecznika, - wezwać pogotowie ratunkowe, - wezwać straży pożarną i pogotowia energetycznego jeśli nie potrafisz zlokalizować bezpiecznika. Nie odłączaj wtyczki sieciowej od uradzenia, które spowodowało porażenie, - podczas gdy poszkodowany pozostaje pod działaniem prądu nie wolno dotykać go gołymi rękami lub przedmiotem przewodzącym elektryczność. 20. Porażenie prądem z linii wysokiego napięcia czynności ratownicze bezpieczne: : Przy porażeniu prądem wysokiego napięcia może nastąpić przeskok napięcia, łuk elektryczny, może on nawet przekroczyć odległość kilku metrów i w związku z tym nie jest możliwe udzielenie pierwszej pomocy osobie poszkodowanej. Osoba ratująca musi w pierwszej kolejności zadbać o swoje bezpieczeństwo, jeśli nie zna wysokości napięcia nie powinna podchodzić do elementów linii przesyłowej na odległość mniejszą niż 5 m. Pomoc należy ograniczyć do powiadomienia pogotowia ratunkowego. Przy zgłaszaniu wypadku należy poinformować, że wypadek dotyczy porażenia prądem wysokiego napięcia. 21. Wymień zachowania ryzykowne podczas burzy z piorunami na otwartej przestrzeni: : - dzwonienie z telefonu komórkowego, -spacer pod parasolem z elementami metalowymi, - przebywanie w wodzie lub na wodzie, - przebywanie na otwartej przestrzeni pod masztami,drzewami wolnostojącymi, liniami przesyłowymi, (energetycznymi, telefonicznymi), - stać na otwartej przestrzeni jako najwyższy punkt, - Spacerować pod parasolką mającą metalowe części. 22. Co rozumie się pod pojęciem,,łańcuch przeżycia,,łańcuch przeżycia to kolejne działania ratownicze (,,kroki - algorytm ), które umożliwiają poszkodowanemu przeżycie po zatrzymaniu krążenia. System ten przypomina łańcuch, który aby spełnił swoje funkcje musi mieć sprawne kolejne ogniwa: - wczesne rozpoznanie i wezwanie pomocy,, - wczesna resuscytacja krążeniowo-oddechowa, - wczesna defibrylacja, - wczesna opieka poresuscytacyjna. 23. Co rozumieć należy pod pojęciem resuscytacja? Resuscytacja - zespół zabiegów, których zadaniem jest podtrzymanie podstawowych funkcji życiowych, tj. co najmniej krążenia krwi i ewentualnie oddychania. 24. Omów kolejność działań resuscytacyjnych.
25. Co to jest oparzenie? Oparzenie - uszkodzenie powierzchni skóry, głębiej położonych tkanek lub nawet narządów w wyniku działania czynnika termicznego, chemicznego lub promieniotwórczego. 26. Jakie są przyczyny powodujące oparzenie:? - Słońce, prąd elektryczny lub piorun. Substancje gorące POPARZENIA TERMICZNE - Substancje żrące (np.: kwasy, zasady), inne chemiczne POPARZENIA CHEMICZNE - Substancje, pierwiastki promieniotwórcze POPARZENIA RADIOAKTYWNE 26. Jak należy postępować w przypadku oparzeń termicznych? Przez około jednej minuty, miejsce poparzone polewać zimną wodą. Woda pochłania temperaturę i przynosi ulgę poszkodowanemu. Następnie na miejsce poparzenia nałożyć jałowy opatrunek. Najlepiej opatrunek żelowy. 27. jak należy postępować w przypadku poparzeń chemicznych? W przypadku poparzeń chemicznych skóry należy: - obficie spłukać rozproszonym strumieniem wody miejsce oparzenia,
- usunąć odzież i biżuterię kontynuując spłukiwanie ran, - założyć opatrunek z jałowego materiału, - skontaktować się z lekarzem. W przypadku chemicznego oparzenia przewodu pokarmowego należy: - obmyć twarz i płukać jamę ustną dużą ilością wody, - podać do picia małymi łykami chłodną wodę lub mleko, - podać białko jajka do wypicia, - skontaktować się z lekarzem. W przypadku oparzenia chemicznego oczu należy: - obficie przemywać oko / oczy bieżącą wodą około 20 minut, - delikatnie i obficie spłukiwać powieki od strony wewnętrznej. W trakcie przemywania poszkodowany powinien poruszać gałką oczną, - przyłożyć jałowy opatrunek, - skontaktować się z lekarzem. 28. Co nazywamy udarem cieplnym? Udar cieplny - stan chorobowy wywołany przegrzaniem organizmu spowodowany zaburzeniu samoregulacji cieplnej organizmu. 29. Co nazywamy udarem słonecznym? Udar słoneczny stan przegrzania organizmu z powodu nadmiernego wystawiania go na działanie słońca. 30. Jakie należy podjąć działania ratunkowe wobec osoby dotkniętej udarem słonecznym? Działania ratunkowe: - umieścić poszkodowanego w zaciemnionym pomieszczeniu, chłodnym, najlepiej z wentylacją wymuszoną, - podać poszkodowanemu chłodne napoje, - zastosować zimne kompresy, - poszkodowanego ułożyć w pozycji półsiedzącej, - w poważnych przypadkach wezwać lekarza. 31 Co należy robić aby uniknąć udaru słonecznego? - jak najwięcej przebywać w cieniu, w pomieszczeniach wentylowanych. Osoby starsze i małe dzieci powinny opuszczać te pomieszczenia tylko wczesnym rankiem, późnym popołudniem lub na wieczór, - spożywać lekkie posiłki warzywne, owocowe, - pić dużą ilość płynów - nosić odzież w jasnych kolorach zakrywającą jak największą cześć ciała. Nosić nakrycie głowy z rondem lub daszkiem (kolor jasny), - używać okularów przeciwsłonecznych i kremów z filtrem UV, - pracować z umiarkowanym wysiłkiem. Poważniejsze prace odłożyć na porę późno popołudniową. 32. Ile jest stopni poparzeń? Trzy. 33. Opisz objawy I stopnia poparzenia. Obejmuje tylko naskórek, objawami są zaczerwienienie skóry i ból. Po 2-3 dniach następuje mocne swędzenie oparzonego obszaru. 34. Co nazywamy skażeniem środowiska przyrodniczego?
Skażenie zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego (zwłaszcza gleby, wody, powietrza) albo organizmu ludzkiego czy zwierzęcego toksycznymi środkami chemicznymi, materiałami promieniotwórczymi lub zakaźnymi czynnikami biologicznymi, niezależnie od ich rodzaju i czasu ich oddziaływania. 35. Co w edukacji dla bezpieczeństwa nazywamy zakażeniem? Zakażenie skutki skażenia ludzi i zwierząt zakaźnym czynnikiem biologicznym. 36. Jakie są zadania służb zajmujących się zagrożeniem promieniotwórczym? Zadania służb i instytucji specjalistycznych z zakresu wykrywania zagrożenia promieniotwórczego: - ostrzeganie i alarmowanie ludności, - ewakuacja ludności i ich dobytku z rejonu skażonego, - informowanie ludności o sposobach postępowania ochronnego, - zapewnienie ludności i zwierząt hodowlanym nieskażonej żywności i wody, - zapewnienie ludności indywidualnych środków ochrony dróg oddechowych i skóry, urządzeń dozymetrycznych, pakietów ochronnych, - przygotowanie i wskazanie ludności budowli ochronnych, - instruowanie ludności jak samodzielnie zwiększyć odporność budynków na zaistniałe zagrożenie. 37. Czym są zabiegi: sanitarne, specjalne, weterynaryjne? Zabiegi te są usuwaniem substancji promieniotwórczych, środków trujących, i biologicznych: - sanitarne - usuwanie z powierzchni ciała ludzkiego( błon śluzowych, oczu, nosa),, - specjalne - z powierzchni gruntu, żywności i odzieży, - weterynaryjne usuwanie z powierzchni ciała ( błon śluzowych, oczu, nosa, sierści) zwierząt 38. Wymień źródła skażeń: odp. a) opady promieniotwórcze tzw. pył radioaktywny, b) substancje chemiczne: - bojowe środki trujące (BST np.: gazy takie jak iperyt, luizyt, chloropikryna), - toksyczne środki przemysłowe (TSP np.: chlor, amoniak, odpady przemysłowe poprodukcyjne), c) zakaźne czynniki biologiczne - drobnoustroje, chorobotwórcze 39. Jakie są sposoby zabezpieczania żywności i wody przed skażeniami? - hermetyczne pakowane gotowe produkty (konserwy, słoiki, opakowania próżniowe, puszki, beczki, - butelki szklane i plastikowe, - hermetyczne pudełka plastikowe, - worki impregnowane z tkanin, foliowe, wszystko uszczelnione np.; taśmą klejącą, sznurkiem oraz pojemniki foliowe 40. Ile litrów wody należy przygotować na jedną osobę na dobę w przypadku przygotowań do przetrwania skażenia? 3 litry na dobę. 41. Co oznaczają te piktogramy?
42. Jak należy postępować w przypadku zaistnienia skażenia czynnikiem chemicznym? - jak najszybciej oddalić się od miejsca wystąpienia skażenia, - starć się pomóc osobą mającym problemy z poruszaniem, pamiętając jednak, iż poszkodowany ratujący nie pomoże innym w ratowaniu życia i zdrowia, sam je może stracić powiększając liczbę ofiar, - oddalać się w kierunku z którego wieje wiatr, - w wypadkach gdy ukształtowanie terenu lub inne przyczyny nie pozwalają na opuszczenie miejsca z kierunku, z którego wieje wiatr (wiatr wiej z miejsca skażenia), staramy się skierować skośnie w bok wiania wiatru. - jak najszybsze zgłoszenie skażenia i wezwanie pomocy. - jeśli zauważymy na naszym ubraniu ślady substancji chemicznej należy ją jak najszybciej zdjąć, - opłukać czystą wodą miejsce ciała, które miało kontakt z substancją chemiczną, - oddychać poprzez naturalny materiał (chusteczka, bluzka) nasączony woda i założony na nos.