Pierwsza pomoc w wypadkach lawinowych. Wytyczne IKAR - CISA

Transkrypt

1 Pierwsza pomoc w wypadkach lawinowych Wytyczne IKAR - CISA

2 1. Czynniki warunkujące przeżycie ofiary Zakres zasypania całkowite czy częściowe? Obecność śmiertelnych obrażeń Czas przebywania pod śniegiem Obecność przestrzeni powietrznej

3 Zakres zasypania CAŁKOWITE ZASYPANIE głowa ofiary jest całkowicie schowana pod sniegiem CZĘŚCIOWE ZASYPANIE głowa ofiary znajduje się ponad powierzchnią śniegu

4 Zakres zasypania Statystycznie głowa ofiary znajduje się 70cm pod śniegiem. Głębokość zasypania ma wpływ na czas odkopania ofiary. Nie stwierdzono wpływu nacisku śniegu na uratowanie ofiary.

5 Obecność śmiertelnych obrażeń Statystycznie około 20% ofiar lawin ginie od obrażeń śmiertelnych

6 Czas zasypania KRZYWA PRZEŻYCIA

7 Czas zasypania KRZYWA PRZEŻYCIA Wykres pokazuje zależność pomiędzy prawdobieństwem przeżycia, a czasem zasypania

8 Czas zaypania KRZYWA PRZEŻYCIA FAZA PRZETRWANIA czas zasypania<18min. 9/10 osób odkopywanych w tym czasie żyje Liczy się każda sekunda!

9 Czas zasypania KRZYWA PRZEŻYCIA FAZA UDUSZENIA min. Prawdopodobieństwo przeżycia spada z 91% do 34%. Wszystkie ofiary, które nie dysponują przestrzenią powietrzną umierają.

10 Czas zasypania KRZYWA PRZEŻYCIA FAZA UDUSZENIA min. Na tym etapie ciało nie jest jeszcze wyziębione Wiele zgonów w tym czasie następuje również na skutek odniesionych obrażeń

11 Czas zasypania KRZYWA PRZEŻYCIA FAZA UTAJONA czas zasypania >35min. Ofiary dysponujące zamkniętą przestrzenią powietrzną i mające wolne drogi oddechowe. 28% ofiar żyje jeżeli jest odkopana przed upływem 90 min

12 Czas zasypania KRZYWA PRZEŻYCIA minut Prawdopodobieństwo przeżycia spada z 28% do 7%. Śmierć na skutek syndromu potrójnego H

13 Czas zasypania KRZYWA PRZEŻYCIA Powyżej 120 minut Przeżywa wyłącznie niewielka ilość ofiar (około 7%) Z reguły mają stały dopływ tlenu z powierzchni lub z dużej zamkniętej przestrzeni powietrznej.

14 Przestrzeń powietrzna

15 Przestrzeń powietrzna Każda wolna przestrzeń, niezaleznie od jej wielkości, wokół ust i nosa ofiary, przy wolnych drogach oddechowych Jeżeli drogi oddechowe nie są zablokowane przez snieg, to ofiara posiada przestrzeń powietrzną Jej istnienie wykluczyć można tylko w przypadku, gdy śnieg hermetycznie blokuje usta i nos ofiary.

16 Przestrzeń powietrzna + syndrom 3 x H U osób oddychających z zamkniętej przestrzeni powietrznej dość szybko pojawia się HIPOXIA (brak tlenu) i HIPERKAPNIA (nadmierna ilość dwutlenku węgla) Kiedy okres zasypania się przedłuża może wystąpić również HIPOTERMIA Połączenie tych trzech czynników tworzy SYNDROM POTRÓJNEGO H

17 Przestrzeń powietrzna HIPOXIA i HIPERKAPNIA pogarszają stan świadomości poszkodowanego i silnie stymulują jego oddychanie Możliwe jest wystapienie bezdechu u poszkodowanego wkrótce po odkopaniu! Po odkopaniu zawsze uważnie monitoruj funkcje życiowe poszkodowanego i bądź gotowy do podjęcia resuscytacji!!!

18 Hipotermia ocena stopnia wychłodzenia I przytomny, występują dreszcze, temperatura centralna stopni II zaburzenia świadomości, dreszcze zanikają, temp stopni III nieprzytomny, temp stopni IV ofiara nie oddycha, temp. poniżej 24 stopni

19 Pierwsza pomoc

20 Pierwsza pomoc - odkopywanie Po zlokalizowaniuu ofiary sonda nie może być wyjęta służy jako marker Należy kopać skośnie z boku nigdy prostopadle od góry! Dojście do ofiary powinno odbywać się zawsze od boku

21 Pierwsza pomoc - odkopywanie Najpierw należy starać się uwolnić głowę i jak najszybciej udrożnić drogi oddechowe Wykopana jama powinna być na tyle duża, aby umozliwiała pracę co najmniej jednemu ratownikowi

22 Pierwsza pomoc - postępowanie Osoby, które nie zostały zasypane powinny użyć wszelkich mozliwych środków, aby odnaleźć i odkopać zasypanych w ciągu pierwszych 15 min Zorganizowane ekipy ratownicze dysponują limitem 90 minut od zasypania (realne szanse)

23 Pierwsza pomoc dwie strategie Czas zasypania<=35min. Najważniejsze jest jak najszybsze odkopanie. Fakt istnienia przestrzeni powietrznej ma drugorzędne znaczenie.

24 Pierwsza pomoc dwie strategie Czas zasypania >35 min. Obecność przestrzeni powietrznej i wolne drogi oddechowe są sprawą kluczową! Możliwa hipotermia delikatne wydobywanie, bez wykonywania większych ruchów ciałem ofiary!

25 Czas zasypania <= 35 minut Ocena i uwolnienie dróg oddechowych nawet gdy poszkodowany jest jeszcze częściowo zasypany Jeżeli jest to konieczne jak najszybciej podjąć podstawowe i zaawansowane zabiegi reanimacyjne Po odkopaniu zabezpieczyć poszkodowanego przed wychłodzeniem Transport do najbliższego szpiatala z Oddziałem Intenstywnej Terapii

26 Czas zasypania > 35 minut Ostrożne odkopywanie musi być możliwa ocena obecności przestrzeni powietrznej Powinno się kategorycznie unikać gwałtownych ruchów kończyn ofiary!!!

27 Faza ratownicza - zagrożenia Okres pomiędzy odkopaniem a przyjęciem do szpitala Ryzyko zniszczenia przestrzeni powietrznej w trakcie odkopywania Po wydobyciu może wystąpić nagły bezdech i zatrzymanie krążenia Szybkie wychładzanie po wydobyciu może doprowadzić do hipotermii

28 Czas zasypania > 35 minut + brak przestrzeni powietrznej Brak przestrzeni powietrznej, usta i nos ofiary są zablokowane śniegiem ofiara nie ma szans na przeżycie, lekarz może stwierdzić zgon przez uduszenie

29 Czas zasypania > 35 minut +przestrzeń powietrzna Należy podejrzewać syndrom potrójnego H Ofiarom, u których podejrzewa się syndrom 3xH należy niezwłocznie podac tlen Należy unikać gwałtownych ruchów ofiary w trakcie wydobywania i przenoszenia, aby uniknąć wymieszania się zimnej krwi obwodowej z cieplejszą krwią w narządach wewnętrznych Wykopany tunel musi być tak duży, aby możliwe było wydobycie przy minimalnych ruchach ciała

30 Czas zasypania > 35 minut + przestrzeń powietrzna Jeżeli ofiara oddycha, po wydobyciu należy ułozyć i transportować ją w pozycji bocznej, a także zabezpieczyć przed wychłodzeniem Należy stale kontrolowac funkcje życiowe i być gotowym do resuscytacji

31 Postępowanie - diagram

32 Resuscytacja - diagram

33 Pamiętaj!!! NO ONE IS DEAD UNTIL WARM AND DEAD!!! Nikt nie jest martwy dopóki nie jest ciepły i martwy

34 Dziękuję za uwagę Opracował: G. Oblicki (GK GOPR) na podstawie materiałów szkoleniowych austriackiego Bergrettungsdienst (dr Ulley Rolles) i filmu Time Is Life IKAR-MEDCOM