WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-V.431.2.2016 Warszawa, dn. 12.04.2016 r. Pani Katarzyna Bigoszewska Przewodnicząca Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Legionowie ul. Jagiellońska 72 05-120 Legionowo WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 6c ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2013, poz. 29) pracownicy Oddziału ds. Osób Niepełnosprawnych Wydziału Polityki Społecznej oraz członek Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie przeprowadzili w dniach 18.02. - 4.03.2016 r. kontrolę problemową w Powiatowym Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Legionowie, ul. Jagiellońska 72. Przedmiotem kontroli było dokonanie analizy i oceny organizacji i funkcjonowania Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Legionowie oraz postępowania formalno prawnego, przestrzegania obowiązującego trybu i procedur, a także poprawności merytorycznej wydawanych orzeczeń, stosowania zasad postępowania przewidzianego w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 go roku życia (Dz.U. Nr 17, poz. 162 z późn. zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. 2015. 1110), a także Standardach postępowania dla zespołów 1
orzekających o stopniu niepełnosprawności opracowanych przez Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. W związku z kontrolą problemową, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Legionowie został powołany zarządzeniem Nr 31/02 Starosty Legionowskiego, wydanym na podstawie art.6 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych po uzyskaniu zgody Wojewody Mazowieckiego z dnia 29.04.2002 r. Zgodnie 8 Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Legionowie Powiatowy Zespół funkcjonuje w strukturze PCPR. Obszarem działania Zespołu jest powiat legionowski. Aktualnie skład Zespołu tworzą osoby, które uzyskały zaświadczenia zgodnie z 20 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 maja 2002 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności i 23 Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Kontrola wykazała, że do Zespołu powołano lekarzy wszystkich wymaganych specjalności, zgodnie z 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz, specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Siedziba Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Legionowie spełnia warunki organizacyjne i techniczne określone w 24 i 25 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z art. 6d ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Powiatowy Zespół pracuje w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności. Analiza akt 52 spraw (wymienionych w protokole) pod względem formalno prawnym oraz w zakresie przestrzegania obowiązujących procedur nie wykazała uchybień. Kontrola trybu rozpatrywania wniosków o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności pod kątem zachowywania terminów do załatwiania spraw wskazanych w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego wykazała, że 28 wniosków spośród 52 analizowanych zostało rozpatrzonych po upływie ustawowego terminu (protokół str. 10). 2
Dokumentacja wpływająca do Zespołu w sprawie wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności po zarejestrowaniu segregowana jest przez Przewodniczącą i kierowana do lekarzy, którzy zgodnie ze wskazaniami medycznymi przeglądają ją i decydują o ewentualnej konieczności uzupełnienia dokumentacji. Kontrola dokumentacji medycznej wykazała, że w 15 sprawach na przewodniczącego składu orzekającego wyznaczono lekarza o specjalizacji nieodpowiedniej do choroby zasadniczej osoby zainteresowanej protokół str. 18). Fakt ten stanowi naruszenie 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz, specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej osoby zainteresowanej. Kontrola spraw (protokół str. 10-12) pod kątem prawidłowości, kompletności oraz jakości ocen sporządzanych przez specjalistów pracowników socjalnych, psychologów i pedagogów wykazała, że oceny w większości są wypełniane dostatecznie, a zgromadzony w nich materiał pozwala na uzyskanie informacji potrzebnej do podjęcia decyzji. Oceniono 35 Ocen funkcjonowania społecznego dla potrzeb postępowania o ustalenie stopnia niepełnosprawności, 5 Ocen funkcjonowania społecznego dla potrzeb postępowania o ustalenie niepełnosprawności, 5 Ocen psychologicznych dla potrzeb orzekania o stopniu niepełnosprawności, 5 Ocen psychologicznych dziecka dla potrzeb orzekania o niepełnosprawności. Analiza 52 orzeczeń w zakresie kryteriów medycznych orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, wybranych losowo z rejestrów prowadzonych w SI EKSMOoN, wykazała uchybienia. Kontrolująca dokumentację medyczną dr n. med. Anna Ponahajba stwierdziła, że w 2 przypadkach ustalone u osób orzekanych schorzenia oraz wynikające z nich ograniczenia w funkcjonowaniu tych osób zgodnie z obowiązującą w dniu wydania orzeczenia definicją niepełnosprawności oraz standardami medycznymi nie uzasadniały ustalenia przyznanego stopnia niepełnosprawności, natomiast w 4 przypadkach nie wszystkie symbole przyczyny niepełnosprawności uzasadniały orzeczony stopień niepełnosprawności. Stwierdzono, że zgromadzona w procesie orzeczniczym dokumentacja medyczna potwierdzająca rozpoznanie zasadnicze oraz dane zawarte w ocenie stanu zdrowia nie stanowią wystarczającego uzasadnienia dla zaliczenia osoby zainteresowanej do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (protokół str. 17-18). Analiza Ocen stanu zdrowia wystawianych przez lekarza - przewodniczącego składu orzekającego wykazała, że lekarze członkowie Powiatowego Zespołu nie wypełniają ich dostatecznie. Uchybienia stwierdzono w 6 Ocenach..., gdzie lekarz - przewodniczący składu nie wpisał badania podmiotowego, w 12 sprawach podał niepełne badanie przedmiotowe, 3
w 35 - nie wpisano informacji dotyczących określenia zakresu i rodzaju ograniczeń spowodowanych naruszoną sprawnością organizmu osoby orzekanej, wynikającą z rozpoznania choroby zasadniczej i chorób współistniejących, a w 11 nie wpisano wskazań (protokół str. 18). Uchybienia dotyczące Ocen stanu zdrowia wystawianych przez lekarza - przewodniczącego składu orzekającego wskazano również w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 26 października 2010 r. oraz dnia 11 lipca 2013r. W pozostałych sprawach, kontrolująca dr n. med. Anna Ponahajba stwierdziła, że załączona dokumentacja medyczna oraz oceny stanu zdrowia wystawiane przez lekarza przewodniczącego składu orzekającego były kompletne i na ich podstawie prawidłowo wydano orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Stwierdzono, że dokumentacja medyczna jest przechowywana w kopercie. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie pozytywnie ocenia organizację i funkcjonowanie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Legionowie. Postępowanie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności prowadzone jest sprawnie począwszy od wstępnej weryfikacji dokumentacji w zakresie kompletności oraz określenia specjalności przewodniczącego składu, aż po naradę członków składu orzekającego, która stanowi integralną część posiedzenia składu orzekającego, co świadczy o dobrej organizacji pracy Zespołu. Orzeczenia sporządzane są niezwłocznie po posiedzeniu składu i przekazywane osobom zainteresowanym w terminie przewidzianym przez obowiązujące przepisy. Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli, zwracam się o realizację poniższych zaleceń pokontrolnych: 1. dołożyć wszelkich starań, aby wszystkie sprawy rozpatrywane były w terminach określonych w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego; 2. dopilnować, aby lekarze członkowie Powiatowego Zespołu określali symbole przyczyny niepełnosprawności zgodnie z 32 rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 3. dopilnować, aby lekarze członkowie Powiatowego Zespołu w sposób staranny i wyczerpujący wypełniali oceny sporządzane w procesie orzeczniczym, ze szczególnym uwzględnieniem uzasadnienia podjętego rozstrzygnięcia; 4
4. dołożyć wszelkich starań, aby przewodniczącym składu orzekającego był lekarz o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. O wykonaniu powyższych zaleceń proszę poinformować w terminie 30 dni Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Olszewska Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Pan Robert Wróbel Starosta Powiatu Legionowskiego 5