AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU

AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU dla przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji w trybie Ustawy z dnia 21.11.2008 Adres budynku ulica: kod: powiat: województwo: miejscowość warszawski mazowieckie Warszawa Wykonawca audytu imię i nazwisko : Jan Kowalski tytuł zawodowy: mgr inż. nr opracowania 01/2014

TABELA 1. STRONA TYTUŁOWA AUDYTU ENERGETYCZNEGO BUDYNKU 1. DANE INDENTYFIKACYJNE BUDYNKU 1.1 Rodzaj budynku mieszkalny 1.2. Rok budowy 1960 1.3. Inwestor Spółdzielnia mieszkaniowa 1.4. Adres budynku (nazwa, nazwisko i imię, adres ul. Słowackiego 15 ul. Słoneczna 10 do korespondencji, PESEL) kod 01-500 Warszawa kod 02-842 Warszawa tel. 833 00 33 fax. 833 01 33 powiat warszawski PESEL - woj. mazowieckie 2. Nazwa, nr. REGON i adres podmiotu wykonującego audyt Energo Audyt Consultants REGON: 1637218 Warszawa, Cicha 15 m.1 3. Imię i nazwisko, nr. PESEL oraz adres audytora koordynującego wykonanie audytu, posiadane kwalifikacje, podpis mgr inż Jan Kowalski, 58021601896, 01-520 Warszawa, ul. Cicha 15 m.2 upr. budowlane nr 1467/84 podpis 4. Współautorzy audytu: imiona, nazwiska, zakres prac, posiadane kwalifikacje; podpis Lp. 1 2 3 4 Imię i nazwisko inż. Jan Nowak Zakres udziału w opracowaniu audytu inwentaryzacja techniczno-budowlana 5. Miejscowość Warszawa Data wykonania opracowania 05.11.2014 6. Spis treści 1. Strona tytulowa str. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Karta audytu energetycznego Dokumenty i dane źródlowe wykorzystywane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi inwestora budowlanego budynku Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku Ocena stanu technicznego budynku Wykaz usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Opis wariantu optymalnego

TABELA 2. KARTA AUDYTU ENERGETYCZNEGO BUDYNKU *) 1.Dane ogólne 1. Konstrukcja/technologia budynku 2. Liczba kondygnacji 3. Kubatura części ogrzewanej [m 3 ] 4. Powierzchnia budynku netto [m 2 ] 5. Powierzchnia użytkowa części mieszkalnej [m 2 ] 6. Powierzchnia użytkowa lokali użytkowych oraz innych pomieszczeń niemieszkalnych [m 2 ] 7. Liczba lokali mieszkalnych 8. Liczba osób użytkujących budynek 9. Sposób przygotowania ciepłej wody 10. Rodzaj systemu grzewczego a budynku 11. Współczynnik kształtu A/V [m 3 /m 2 ] 12. Inne dane charakteryzujące budynek 2. Współczynniki przenikania ciepła przez przegrody budowlane 1) [W/m 2 K] Stan przed termomodernizacją Stan po termomodernizacji 1. Ściany zewnętrzne szczytowe 1,151 0,229 podłużne 1,151 0,229 2. Dach / stropodach 1,179 0,187 3. Strop piwnicy 1,163 1,163 4. Okna 3,1 1,3 5. Drzwi / bramy 2,0 2,0 6. Inne 3. Sprawności składowe systemu ogrzewania 2) 1. Sprawność wytwarzania 0,93 0,93 2. Sprawność przesyłania 0,90 0,90 3. Sprawność regulacji i wykorzystania 0,77 0,88 4. Sprawność akumulacji 1,00 1,00 5. Uwzględnienie przerwy na ogrzewania w okresie tygodnia 1,00 1,00 6. Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby 1,00 0,95 4. Charakterystyka systemu wentylacji 3) 1. Rodzaj wentylacji (naturalna, mechaniczna) naturalna naturalna 2. Sposób doprowadzenia i odprowadzenia powietrza okna/kanały okna/kanały 3. Strumień powietrza wentylacyjnego [m 3 /h] 2 205 2 205 4. Liczba wymian [l/h] 0,71 0,71 5. Charakterystyka energetyczna budynku 1. Obliczeniowa moc cieplna systemu grzewczego 4) [kw] 104,2 46,8 2. Obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie cwu 5) [kw] 14,4 14,4 3. 4. 5. Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu 4) [GJ/rok] Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu [GJ/rok] Obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło do przygotowania cwu 5) [GJ/rok] tradycyjna, murowana 5 4 320 1 152 1 074 78 15 45 węzeł ciepłowniczy węzeł ciepłowniczy 0,38-716 184 1119 236 314 251 Zmierzone zużycie ciepła na ogrzewanie przeliczone na warunki sezonu 6. standardowego i na przygotowanie cwu (służące do weryfikacji przyjętych składowych danych obliczeniowych bilansu ciepła) [GJ/rok] 1 358 - *) dla budynku o mieszalnej funkcji należy podać wszystkie dane oddzielnie dla każdej części budynku

Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w standardowym sezonie 7. grzewczym bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu 172,7 44,4 [kwh/m 2 rok] Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w standardowym sezonie 8. grzewczym z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu 269,8 56,9 [kwh/m 2 rok] Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w standardowym sezonie 9. grzewczym z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu 71,95 15,17 [kwh/m 3 rok] 6. Opłaty jednostkowe (obowiązujące w dniu sporządzania audytu) 6) 1. Opłata za 1 GJ energii na ogrzewanie **) [zł] 30,5 30,5 2. Opłata za 1 MW mocy zamówionej na ogrzewanie na miesiąc ***) [zł] 6 710 6 710 3. Opłata za podgrzanie 1 m 3 wody użytkowej **) [zł] 12,77 13,10 4. Opłata za 1 MW mocy zamówionej na podgrzanie cwu na miesiąc***) [zł] 6 710 6 710 5. Opłata za ogrzanie 1 m 2 powierzchni użytkowej miesięcznie [zł] 3,08 0,79 6. Inne - opłata abonamentowa [zł] 0,00 0,00 7 Inne - opłata za 1 GJ za podgrzanie wody użytkowej [zł] 30,5 30,5 7. Charakterystyka ekonomiczna optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Planowana suma kredytu [zł] 300 000 Roczne zmniejszenie zapotrzebowania na energię [%] 66,0 Planowane koszty całkowite 506 940 Premia termomodernizacyjna 60 000 Roczna oszczędność kosztów energii [zł/rok] 33 475 **) ***) opłata zmienna związana z dystrybucją i przesyłem jednostki energii opłata stała związana z dystrybucja i przesyłem energii Objaśnienia nie wymagane we wzorze karty audytu energetycznego budynku podanego w Rozporządzeniu dot. audytów 1) Obliczenie współczynników przenikania ciepła poszczególnych przegród przed i po termomodernizacji - załącznik 2 2) 3) 4) 5) 6) Omówienie przyjętych składowych systemu sprawności systemu ogrzewania podano w pkt.7.3 Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego zamieszczono w załączniku 3 Zestawienie obliczeniowej mocy cieplnej i zużycie ciepła przed i po termomodernizacji budynku zamieszczone w załączniku 5 (uwaga - przy tym załączniku powinny się znaleźć wydruki z programu komputerowego klub arkusza kalkulacyjnego z pełnymi obliczeniami - nie tylko zestawienie) Obliczenie mocy cieplnej ii zużycie ciepła na przygotowanie cwu zamieszczono w załączniku 4 Wyliczenie opłat jednostkowych zamieszczono w załączniku 1

3. Dokumenty i dane źródłowe wykorzystane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi inwestora 3.1. Dokumentacja projektowa: Projekty wykonane przez Inwestprojekt w Warszawie w 1973 r. - Projekt architektoniczno-budowlany nr. A/W/2045/73 - Projekt instalacji co i cwu nr S/W/2050/73 3.2. Inne dokumenty Umowa z dostawcą - DALKIA S.A. w Warszawie Faktury DALKIA S.A. za dostawę ciepła w 2013 r Normy i rozporządzenia: Ustawa z dnia 21 listopada 2008r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów Dz.U.Nr.223,poz,1459. Dalej zwana Ustawą termomodernizacyjną. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmów oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Dalej zwane Rozporządzeniem dot. audytów termomodernizacyjnych. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. (wraz z późniejszymi zmianami) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz.690). Dalej zwane Warunkami Technicznymi. Polska Norma PN-EN ISO 6946:2008 Elementy budowlane i części budynku. Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczeń. Polska Norma PN-EN ISO 13370 Właściwości cieplne budynków Wymiana ciepła przez grunt Metody obliczania Polska Norma PN-EN ISO 14683 Mostki cieplne w budynkach Liniowy współczynnik przenikania ciepła Metody uproszczone i wartości orientacyjne. Polska Norma PN-EN 12831:2006 Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego. Polska Norma PN EN ISO 13790:2009 " Energetyczne właściwości użytkowe budynków. Obliczanie zużycia energii do ogrzewania i chłodzenia. 3.3. Osoby udzielające informacji - Wiceprezes Zarządu Spółdzielni - p. Antoni Lewandowski - Kierownik Techniczny - p. Mariusz Bogucki - Gł. Księgowa - p. Anna Majewska 3.4. Data wizji lokalnej 31.10.2014 3.5. Wytyczne, sugestie, ograniczenia i uwagi inwestora (zleceniodawcy) - Obniżenie kosztów ogrzewania budynku. - Wykorzystanie kredytu bankowego i pomocy Państwa na warunkach określonych w Ustawie termomodernizacyjnej. - W ramach audytu dokonanie oceny efektywności następujących usprawnień: ocieplenie ścian zewnętrznych ocieplenie stropodachu, wymiana okien, modernizacja systemu grzewczego, modernizacja systemu przygotowania ciepłej wody. 3.6. Wielkość środków własnych inwestora przeznaczonych na pokrycie kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego oraz wysokość kredytu możliwego do zaciągnięcia Wielkość środków własnych inwestora przeznaczonych na pokrycie kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Kwota kredytu możliwego do zaciągnięcia przez inwestora 250 000,0 zł 300 000,0 zł

4. Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku 4a. Ogólne dane o budynku Własność Przeznaczenie budynku Adres Budynek prywatna spółdzielcza X komunalna mieszkalny X mieszk-usługowy inny Słoneczna 10, 02-842 Warszawa wolnostojący segment w zabudowie szeregowej bliźniak blok mieszkalny, wielorodzinny X Rok budowy Technologia budynku PBU-59 W-70 szkieletowa inna, jaka: 1960 Rok zasiedlenia 1960 UW-2Ż-cegła żerańska RWB BSK RBM-73 RWP-75 PBU-62 UW 2-J WUF-62 WUF-T OWT-67 OWT-75 "Szczecin" Wk-70 SBM-75 ZSBO "Stolica" monolit x tradycyjna ramowa 1 Powierzchnia zabudowana [m 2 ] 305 10 Budynek podpiwniczony tak 2 Kubatura budynku [m3] 4530 11 Liczba klatek schodowych 1 Kubatura ogrzewanej części budynku powiększona o kubaturę ogrzewanych 3 pomieszczeń na poddaszu użytkowym lub w piwnicy i pomniejszona o kubaturę [m 3 ] 4320 12 Liczba kondygnacji 5 wydzielonych klatek schodowych, szybów, wind, otwartych wnęk, loggii i galerii 4 Powierzchnia użytkowa mieszkań [m 2 ] 1074 13 Wysokość kondygnacji w świetle [m] 2,7 5 Powierzchnia korytarzy +klatek [m 2 ] 78 Powierzchnia pomieszczeń ogrzewanych 6 [m 2 ] 0 na poddaszu użytkowym Powierzchnia pomieszczeń ogrzewanych w 7 [m 2 ] 0 15 Liczba mieszkań 15 piwnicy podać przeznaczenie pomieszczeń Powierzchnia usługowa pomieszczeń 8 [m 2 ] 0 16 Liczba mieszkań z WC w łazience 5 ogrzewanych (usługi, sklepy, itp.) Powierzchnia ogrzewana budynku 9 [m 2 ] 1152 17 Liczba mieszkań z WC osobno 10 [4+5+6+7+8] 14 Liczba mieszkańców 45 1) wg PN-70/B-02365 Powierzchnia budynków.podział, określenia i zasady obmiaru 2) wg PN-69/B-02360 Kubatura budynków. Zasady obliczania.

4.b. Szkic budynku

4.c. Opis techniczny podstawowych elementów budynku Budynek o 5 kondygnacjach nadziemnych z pełnym podpiwniczeniem, zbudowany w technologii tradycyjnej, ze ścianami murowanymi z cegły pełnej o grubości 51 cm, obustronnie tynkowanej i ze stropami typu DZ-3. Konstrukcja stropodachu pełnego stanowi układ stropu typu DZ-3 wraz z ociepleniem wiórobetonem o grubości 5 cm. Strop na piwnicą ocieplony płyta pilśniową twardą o grubości 2,5 cm. Okna w mieszkaniach i na klatkach schodowych są drewniane, podwójnie szklone, o średnim stopniu zużycia. Wartość współczynnika przenikania ocenia się na U=3,1 W/(m 2 *K). W ścianach podłużnych są okna i balkony, w ścianach szczytowych brak okien. Drzwi wejściowe stalowe, ocieplone U=2,0 W/(m 2 *K) Zestawienie danych dotyczących przegród budowlanych L.p. Opis Położenie Pow. netto m 2 U K W/(m 2 *K) Pow. okien i drzwi balk. m 2 U okna W/(m 2 *K) 1 Ściana podłużna S 276,0 1,151 84,0 3,1 Pow. drzwi m 2 U drzwi W/(m 2 *K) 2 Ściana podłużna N 296,6 1,151 61,2 3,1 2,2 2,0 3 Ściana szczytowa E 180,0 1,151 4 Ściana szczytowa W 180,0 1,151 5 Strop na piwnicą 288,0 1,163 6 Stropodach H 288,0 1,179 7 8 9

4.d. Charakterystyka energetyczna budynku Lp. Rodzaj danych 1. Zamówiona moc cieplna na co [kw] 2. Zamówiona moc cieplna na cwu (q śr ) [kw] 3. Zapotrzebowanie na moc cieplną na co [kw] 4. Zapotrzebowanie na moc cieplną na cwu [kw] 5. Roczne zapotrzebowanie na ciepło w standardowym sezonie grzewczym bez uwzględnienia sprawności systemu ogrzewania [GJ] 6 Roczne zapotrzebowanie na ciepło w standardowym sezonie grzewczym z uwzględnieniem sprawności systemu ogrzewania [GJ] Taryfa opłat (z VAT) 7 opłata stała (za moc zamówioną + przesył) miesięcznie zł/mw opłata zmienna (za ciepło + przesył) wg licznika zł/gj opłata abonamentowa miesięcznie zł Dane w stanie istniejącym 110,5 19,5 104,2 14,4 716 1 119 6 710,0 30,5 0,0 4e. Charakterystyka systemu ogrzewania Lp. 1. Typ instalacji Rodzaj danych Dane w stanie istniejącym Ciepło dostarczane z sieci miejskiej do węzła cieplnego w budynku. Instalacja dwururowa z rozdziałem dolnym. 2. Parametry pracy instalacji 90/70 0 C 3. Przewody w instalacji Stalowe, czarne, spawane, prowadzone po wierzchu, bez zaworów podpionowych. Przewody poziome izolowane (zły stan izolacji), pionowe nieizolowane. Ogólnie zły stan techniczny. 4. 5. 6. 7. 8. 8. 9. Rodzaje grzejników Osłonięcie grzejników Zawory termostatyczne Zabezpieczenie Odpowietrzenie Liczba dni ogrzewania w tygodniu /liczba godzin na dobę Modernizacja instalacji po roku 1984 Żeliwne typu S130 Brak Brak Naczynie wzbiorcze typu otwartego Sieć odpowietrzająca 7 / 24 Nie wykonywano Wartości współczynników systemu ogrzewania dla stanu sprzed termomodernizacji Lp Opis Wartość współczynnika 1 Wytwarzanie ciepła η g 0,93 2 Przesyłanie ciepła η d 0,90 3 Regulacja i wykorzystanie η e 0,77 4 Akumulacja ciepła η s 1,00 5 Sprawność całkowita systemu η g *η d *η c *η s = η tot 0,64 6 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w okresie tygodnia w t 1,00 7 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby w d 1,00

4.f. Charakterystyka instalacji cieplnej wody użytkowej Lp. 1. Rodzaj instalacji Rodzaj danych Dane w stanie istniejącym Ciepła woda przygotowywana centralnie w węźle ciepłowniczym w budynku. Instalacja centralna z cyrkulacją. 2. 3. 4. Piony i ich izolacja Opomiarowanie (wodomierze indywidualne) Zbiornik akumulacyjny Stalowe, prowadzone w szachtach instalacyjnych wraz z kanalizacją. Przewody poziome izolowane, pionowe nieizolowane. Dobry stan techniczny Brak Brak 4.g. Charakterystyka węzła cieplnego lub kotłowni w budynku Węzeł ciepłowniczy wymiennikowy, dwufunkcyjny, z ciepłomierzem, z automatyką pogodową. 4.h. Charakterystyka systemu wentylacji Lp. 1. 2. Rodzaj wentylacji Rodzaj danych Strumień powietrza wentylacyjnego m 3 /h Dane w stanie istniejącym grawitacyjna 2 205

5. Ocena aktualnego stanu technicznego budynku 5.1 Przegrody zewnętrzne przegroda U [w/m2*k] R 1) [m2*k/w] U 2) [w/m2*k] istniejące wymagane wymagane ściany zewnętrzne 1,151 0,869 4,0 0,25 stropodach 1,179 0,848 4,5 0,20 strop na piwnicą 1,163 0,860 2,0 0,25 1) Wymagania wg Rozporządzenia dot. audytów 2) Wymagania wg Warunków Technicznych 2014 Ogólny stan elementów konstrukcyjnych budynku jest dobry. Współczynniki przenikania ciepła dla przegród zewnętrznych są wyższe od obecnie obowiązujących. 5.2. Okna i drzwi drzwi zewnętrzne okno przegroda U [w/m2*k] istniejące wymagane 2,0 1,7 3,1 1,3 5.3 System grzewczy Instalacja wewnętrzna posiada szereg wad wynikających z przestarzałych rozwiązań technicznych oraz z długoletniego użytkowania. W szczególności: - centralna sieć odpowietrzająca stwarza możliwości krążenia wody pomiędzy pionami oraz rozregulowuje hydraulicznie instalację; - otwarte naczynie wzbiorcze powoduje ubytki wody i stwarza warunki nadmiernej korozji; - istniejące zawory przygrzejnikowe nie dają możliwości regulacji temperatury w pomieszczeniach; - grzejniki są zanieczyszczone, co powoduje spadek ich zdolności emisyjnej, śladowo występują ogniska korozji; - przewody są zarośnięte kamieniem kotłowym, śladowo występują ogniska korozji; izolacja termiczna w piwnicy jest w złym stanie technicznym, miejscowo występują ubytki izolacji termicznej. Węzeł ciepłowniczy po stronie sieciowej należy do Stołecznego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, został zmodernizowany, wyposażony w licznik ciepła i automatykę pogodową, jest w dobrym stanie technicznym. 5.4 System zaopatrzenia w ciepła wodę Instalacja ciepłej wody użytkowej jest w dostatecznym stanie technicznym. Instalacja została wymieniona w 1995 r. Nie stwierdzono korozji przewodów, izolacja termiczna przewodów poziomych jest w dobrym stanie. System nie jest wyposażony w wodomierze mieszkaniowe 5.5 Wentylacja Wentylacja pomieszczeń mieszkalnych realizowana jest grawitacyjnie poprzez kratki wywiewne. Świeże powietrze infiltruje do środka przez nieszczelności drzwi i okien. Stan techniczny przewodów kominowych wg ostatniej ekspertyzy kominiarskiej jest zgodny z obowiązującymi wymaganiami technicznymi. Z uwagi na nieszczelną stolarkę okienną zaobserwowano nadmierne wychładzanie pomieszczeń.

Zbiorcze zestawienie oceny stanu istniejącego budynku i możliwości poprawy zawiera poniższa tabela Lp. 1 1 Charakterystyka stanu istniejącego 2 Przegrody zewnętrzne Przegrody zewnętrzne mają niezadowalające wartości współczynnika przenikania ciepła Możliwości i sposób poprawy 3 Należy docieplić przegrody zewnętrzne i zapewnić obecnie wymagany opór cieplny. 2 3 4 5 Okna są nieszczelne w złym stanie technicznym o wysokim współczynniku przenikania ciepła U [W/m 2 K] Wentylacja grawitacyjna. Nie stwierdza się zbyt małego przewietrzania. W okresie zimowym występuje nadmierny napływ zimnego powietrza, co zwiększa zużycie na ogrzewanie. Instalacja ciepłej wody użytkowej c.w.u. przygotowywane centralnie w węźle, instalacja w dobrym stanie, bez wodomierzy mieszkaniowych. System grzewczy Węzeł indywidualny. Instalacja typu tradycyjnego o niskiej sprawności regulacji. Ogólnie zły stan techniczny instalacji wewnętrznej. Pożądana wymiana okien na bardziej szczelne o współczynniku U nie większym niż 1,5 W/m2K Możliwe obniżenie zużycia ciepła przez wprowadzenie wentylacji kontrolowanej z zastosowaniem nawiewników. Możliwe oszczędności przez wprowadzenie wodomierzy mieszkaniowych. Konieczna kompleksowa wymiana instalacji na nową, odpowiadającą obecnym przepisom. Z uwagi na konieczność prowadzenia przewodów po starych trasach i brak możliwości rozliczania na podstawie indywidualnych ciepłomierzy, proponuje się montaż podzielników kosztów.

6. Wykaz rodzajów usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego L.p. 1 Rodzaj usprawnień lub przedsięwzięć 2 Sposób realizacji 3 1 Zmniejszenie strat przez przenikanie przez ściany Ocieplenie ścian - metoda bezspoinowa (styropian) zewnętrzne 2. 3. 4. 5. jw. przez stropodach jw. przez strop nad piwnicą Zmniejszenie strat przez przenikanie przez okna oraz zmniejszenie strat na podgrzanie powietrza wentylacyjnego - lokale mieszkalne jw. - klatka schodowa Ocieplenie stropodachu - położenie na istniejącej konstrukcji izolacji termicznej (styropianu) i wykonanie nowego pokrycia dachowego. Ocieplenie stropu od spodu izolacją termiczną (styropianem) Wymiana okien wraz z montażem nawiewników okiennych Wymiana okien 6. 7. Zmniejszenie strat na podgrzanie ciepłej wody użytkowej Podwyższenie sprawności instalacji c.o. Wprowadzenie wodomierzy c.w.u. w mieszkaniach Kompleksowa wymiana instalacji c.o. wraz z montażem podzielników kosztów.

7. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 7.1. Wskazanie rodzajów usprawnień termomodernizacyjnych dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło L.p. 1 I Rodzaj usprawnień lub przedsięwzięć Usprawnienie dotyczące zmniejszenia strat przez przenikanie przez przegrody budowlane oraz na ogrzewanie powietrza wentylacyjnego 2 Sposób realizacji Ocieplenie ścian zewnętrznych podłużnych* Ocieplenie ścian szczytowych* Ocieplenie stropodachu Ocieplenie stropu nad piwnicą Wymiana okien z montażem nawiewników w lokalach mieszkalnych Wymiana okien na klatce schodowej 3 II Usprawnienie dotyczące zmniejszenia zapotrzebowania ciepła na przygotowanie c.w.u. Montaż wodomierzy cwu *) może być rozpatrywane jako jedno przesięwzięcie

7.2. Ocena opłacalności i wyboru usprawnień dot. zmniejszenia strat przez przenikanie przez przegrody i zapotrzebowania na ciepło na ogrzanie powietrza wentylacyjnego W niniejszym rozdziale w kolejnych tabelach dokonuje się: a) Oceny opłacalności i wyboru optymalnych usprawnień prowadzących do zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne b) Oceny opłacalności i wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia polegającego na wymianie okien i/lub drzwi oraz zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło na ogrzewanie powietrza wentylacyjnego c) Oceny opłacalności i wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia dotyczącego zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło na przygotowanie ciepłej wody użytkowej d) Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości prostego czasu zwrotu nakładów (SPBT) charakteryzującego każde usprawnienie W obliczeniach przyjęto następujące dane: Wyszczególnienie t wo, lokale mieszkalne t wo, klatka schodowa t zo t piw Sd dla przegród zewnętrznych, t wo = 20 o C Sd dla przegród zewnętrznych, t wo = 8 o C Sd dla stropu nad nieogrzewaną piwnicą W stanie Po termoobecnym modernizacji 20,0 20,0 8,0 8,0-20,0-20,0 8,9 4,9 3 686 3 686 1 073 1 073 1 032 1 401 jedn. 0 C 0 C 0 C 0 C dzień. K. a O 0m, O lm, 6 710 6 710 zł/(mw. mc) O 0z, O lz, 30,5 30,5 zł/gj A b0, A b1, 0 0 zł/m-c Ceny wg. DALKIA Warszawa S.A. z podatkiem 23%^ VAT z dnia sporządzania audytu. Wyliczenie opłat w załączniku 1.

7.2.1. Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie Przegroda Ściany zewnętrzne (pod+szcz) Dane: powierzchnia przegrody do obliczania strat A = 932,6 m 2 powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia A kosz = 979,0 m 2 Opis wariantów usprawnienia Przewiduje się ocieplenie ściany metodą bezspoinową z użyciem styropianu o współczynniku przewodzenia ciepła λ= 0,040 W/mK. Rozpatruje się 3 warianty różniące się grubością warstwy izolacji termicznej: wariant 1: o grubości warstwy izolacji, przy której nie będzie spełnione wymaganie wielkości oporu cieplnego R 4,0 (m 2. K)/W wariant 2: o grubości warstwy izolacji, przy której będzie spełnione wymaganie wielkości oporu cieplnego R 4,0 (m 2. K)/W wariant 3: o grubości 2 cm większej niż w wariancie 2 Lp. Omówienie Jedn. Stan istniejący Warianty 1 2 3 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; g= m 0,12 0,14 0,16 2 Zwiększenie oporu cieplnego ΔR m 2. K/W 3,00 3,50 4,00 3 Opór cieplny R m 2. K/W 0,869 3,869 4,369 4,869 4 Q 0U, Q 1u = 8,64. 10-5. Sd. A/R GJ/a 341,8 76,8 68,0 61,0 5 q ou, q 1U = 10-6. A*(t w0 -t z0 )/R MW 0,0429 0,0096 0,0085 0,0077 Roczna oszczędność kosztów 6 zł/a 10 764 11 121 11 399 ΔO ru = (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m 7 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 184 190 196 8 Koszt realizacji usprawnienia N U zł 180 136 186 010 191 884 9 SPBT= N U /ΔO ru lata 16,74 16,73 16,83 10 U W/m 2. 0, U 1 K 1,151 0,258 0,229 0,205 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe ocieplenia 1 m 2 wg katalogu "SEKOCENBUDu" Koszt usprawnienia stanowi iloczyn ceny jednostkowej i całkowitej powierzchni ścian zewnętrznych z odliczeniem powierzchni okien i drzwi (A koszt ) Wybrany wariant : 2 Koszt : 186 010 zł SPBT= 16,73 lat

7.2.2. Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie Przegroda Stropodach Dane: powierzchnia przegrody do obliczania strat A = 288,0 m 2 powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia A kosz = 302,0 m 2 Opis wariantów usprawnienia Przewiduje się ocieplenie stropodachu pełnego z użyciem styropianu o współczynniku przewodności λ= 0,040 W/m*K. Rozpatruje się 2 warianty różniące się grubością warstwy izolacji termicznej: wariant 1: wariant 2: o grubości warstwy izolacji, przy której nie będzie spełnione wymaganie wielkości oporu cieplnego R 4,5 (m 2. K)/W i współczynnika U 0,20 W/(m2 K) o grubości warstwy izolacji, przy której będzie spełnione wymaganie wielkości oporu cieplnego R 4,5 (m 2. K)/W i współczynnika U 0,20 W/(m2 K) wariant 3: o grubości 2 cm większej niż w wariancie 2 Lp. Omówienie Jedn. Stan istniejący Warianty 1 2 3 1 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; g= m 0,16 0,18 0,20 2 Zwiększenie oporu cieplnego ΔR m 2. K/W 4,00 4,50 5,00 3 Opór cieplny R m 2. K/W 0,848 4,85 5,35 5,85 4 Q 0U, Q 1u = 8,64. 10-5. Sd. A/R GJ/a 108,1 18,9 17,1 15,7 5 q ou, q 1U = 10-6. A*(t w0 -t z0 )/R MW 0,0136 0,0024 0,0022 0,0020 Roczna oszczędność kosztów 6 zł/a 3 622 3 693 3 752 ΔO ru = (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m 7 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 199 205 211 8 Koszt realizacji usprawnienia N U zł 60 098 61 910 63 722 9 SPBT= N U /ΔO ru lata 16,59 16,76 16,98 10 U W/m 2. 0, U 1 K 1,179 0,206 0,187 0,171 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe ocieplenia 1 m 2 wg katalogu "SEKOCENBUDu" Koszt usprawnienia stanowi iloczyn ceny jednostkowej i całkowitej powierzchni stropodachu (A koszt ) Wybrany wariant : 2 Koszt : 61 910 zł SPBT= 17,1 lat

7.2.3. Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie Przegroda Strop nad piwnicą Dane: powierzchnia przegrody do obliczania strat A = 272,5 m 2 powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia A kosz = 245,0 m 2 Opis wariantów usprawnienia Przewiduje się ocieplenie stropu przez przyklejenie do stropu od spodu warstwy styropianu o współczynniku przewodności λ= 0,040 W/mK. Rozpatruje się 3 warianty różniące się grubością warstwy ocieplającej. Najgrubszą możliwą do przyjęcia ze względów użytkowych (wysokość pomieszczeń piwnicznych) jest warstwa 14 cm. Stan Warianty Lp. Omówienie Jedn. istniejący 1 2 3 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; 1 m 0,10 0,12 0,14 g= 2 Zwiększenie oporu cieplnego ΔR m 2. K/W 2,50 3,00 3,50 3 Opór cieplny R m 2. K/W 0,86 3,36 3,86 4,36 4 Q 0U, Q 1u = 8,64. 10-5. Sd. A/R GJ/a 28,3 9,8 8,5 7,6 5 q ou, q 1U = 10-6. A*(t w0 -t z0 )/R MW 0,0035 0,0012 0,0011 9 Roczna oszczędność kosztów 6 zł/a 749 797 841 ΔO ru = (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m 7 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 194 200 206 8 Koszt realizacji usprawnienia N U zł 47 530 49 000 50 470 9 SPBT= N U /ΔO ru lata 63,42 61,47 60,03 10 U W/m 2. 0, U 1 K 1,163 0,298 0,259 0,229 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe ocieplenia 1 m 2 wg katalogu cen SEKOCENBUDu. Koszt usprawnienia stanowi iloczyn ceny jednostkowej i całkowitej powierzchni stropu (A koszt ). Wybrany wariant : 3 Koszt : 50 470 zł SPBT= 60,0 lat

7.2.4. Ocena opłacalności i wybór wariantu przedsięwzięcia polegającego na wymianie okien oraz poprawie systemu wentylacji Przedsięwzięcie Wymiana okien w mieszkaniach Dane: powierzchnia okien A ok = 142,8 m 2 C w = 1 V nom = Ψ = 2 100 m 3 /h Opis wariantów usprawnienia V obl = 0,5*V went * C m V went = 2 900 m 3 Usprawnienie obejmuje wymianę okien istniejących na okna szczelne, o lepszych współczynnikach U, z wbudowanymi nawiewnikami higrosterowalnymi: wariant 1 : okna o wspólczynniku U= 1,5 W/m2*K wariant 2: okna o wspólczynniku U= 1,3 W/m2*K Lp. Omówienie Jedn. Stan istniejący Warianty 1 2 1 Współczynnik przenikania okien U W/m 2. K 3,1 1,5 1,3 2 Współczynniki korekcyjne dla wentylacji Cr - 1,1 0,70 0,70 C m - 1,2 1,00 1,00 3 8,64*10-5 *Sd*A ok *U GJ/a 141 68 59 4 2,94*10-5* C r *C w *V nom *Sd GJ/a 250 159 159 5 Q 0, Q 1 = (3) + (4) GJ/a 391 227 218 6 10-6 *A ok *(t w0 -t z0 )*U MW 0,0177 0,0086 0,0074 7 3,4*10-7 *V obl *(t w0 -t z0 ) MW 0,0237 0,0197 0,0197 8 q 0, q 1 = (6) + (7) MW 0,0414 0,0283 0,0271 9 Roczna oszczędność kosztów ΔO ru = (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m zł/rok 6 057 6 428 10 Koszt jednostkowy okien N OK zł 590 600 11 Koszt wymiany okien N OK 84 252 85 680 12 Koszt modernizacji wentylacji N w zł 14 400 14 400 13 Koszt N w +N OK 98 652 100 080 14 SPBT = (N ok +N w )/ΔO ru lata 16,29 15,57 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe dla 1m 2 wg katalogu SEKOCENBUDu. Koszt nawiewników koszt jednostkowy 240 zł/szt ilość 60 szt koszt całkowity 14400 zł/szt Wybrany wariant : 2 Koszt : 100 080 zł SPBT= 15,6 lat

7.2.4. Ocena opłacalności i wybór wariantu przedsięwzięcia polegającego na wymianie okien oraz poprawie systemu wentylacji Przedsięwzięcie Wymiana okien na klatce schodowej Dane: powierzchnia okien A ok = 2,4 m 2 C w = 1 V nom = Ψ = 105 m 3 /h V obl = 0,5*V went * C m Opis wariantów usprawnienia V went = 210 m 3 Usprawnienie obejmuje wymianę okien istniejących na okna szczelne, o lepszych współczynnikach U wariant 1 : okna o wspólczynniku U= 1,5 W/m2*K wariant 2: okna o wspólczynniku U= 1,3 W/m2*K Lp. Omówienie Jedn. Stan istniejący Warianty 1 2 1 Współczynnik przenikania okien U W/m 2. K 3,1 1,5 1,3 2 Współczynniki korekcyjne dla wentylacji Cr - 1,1 1,00 1,00 C m - 1,2 1,00 1,00 3 8,64*10-5 *Sd*A ok *U GJ/a 0,7 0,3 0,3 4 2,94*10-5* C r *C w *V nom *Sd GJ/a 3,6 3,3 3,3 5 Q 0, Q 1 = (3) + (4) GJ/a 4,3 3,6 3,6 6 10-6 *A ok *(t w0 -t z0 )*U MW 21 10 09 7 3,4*10-7 *V obl *(t w0 -t z0 ) MW 0,00120 0,00100 0,00100 8 q 0, q 1 = (6) + (7) MW 0,00141 0,00110 0,00109 9 Roczna oszczędność kosztów ΔO ru = (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m zł/rok 46 47 10 Koszt jednostkowy okien N OK zł 590 600 11 Koszt wymiany okien N OK 1 416 1 440 12 SPBT = (N ok +N w )/ΔO ru lata 30,58 30,56 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe dla 1m 2 wg katalogu SEKOCENBUDu. Wybrany wariant : 2 Koszt : 1 440 zł SPBT= 30,6 lat

7.2.5. Ocena i wybór przedsięwzięcia termomodernizacyjnego prowadzącego do zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło na przygotowanie ciepłej wody użytkowej Dane: Q ocw = 314 GJ q ocw = 0,0144 MW Opis: Usprawnienie systemu zaopatrzenia w cwu - proponuje się przeprowadzić przez montaż wodomierzy cwu, po 2 wodomierze w każdym mieszkaniu. Lp. Jedn. Stan istniejący Stan po modernizacji 1 Średnia moc cwu q cwuśr MW 0,0144 0,0144 2 Roczne zapotrzebowanie ciepła końcowego Q 0,1 cw GJ/rok 314 251 3 Roczne opłata zmienna O 0,1m zł/a 9 577 7655,5 4 Roczna opłata stała O 0,1z zł/a 1 160 1 160 5 Roczny abonament A b0,1 zł/a 0 0,0 6 Roczny koszt przygotowania ciepłej wody O 0,1 zł/a 7 Różnica zł/a 8 Koszt zł 9 SPBT lat 10 737 8815,2 1921,5 4500,0 2,34 Podstawa przyjętych wartości N cu WG. stawek lokalnych firm instalacyjnych Liczba wodomierzy 15 mieszkań * 2 szt/mieszkanie = 30 wodomierzy Koszt montażu 30 sztuk * 150 zł/sztukę = 4 500 zł KOSZT 4 500 zł SPBT 2,3 lat

7.2.6. Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości SPBT Rodzaj i zakres usprawnienia Planowane koszty robót, Lp. SPBT lata termomodernizacyjnego zł 1 1 2 3 4 5 6 2 3 4 Modernizacja instalacji cwu 4 500 2,3 Wymiana okien w lokalach mieszkalnych 100 080 15,6 Ocieplenie ścian zewnętrznych 186 010 16,7 Ocieplenie stropodachu 61 910 17,1 Wymiana okien na klatce schodowej 1 440 30,6 Ocieplenie stropu nad piwnicą 50 470 60,0

7.3. Ocena i wybór wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu grzewczego. Dane: Q 0co = 716 GJ/a Założenia dla stanu istniejącego 1 Instalacja co w złym stanie technicznym 2 Zainstalowane są grzejniki żeliwne 3 Brak zaworów termostatycznych 4 Węzeł ciepłowniczy jest w dobrym stanie technicznym 5 W węźle istnieje automatyka z regulacją pogodową Przewiduje się następujące usprawnienia poprawiające sprawność systemu grzewczego i dostosowujące instalację do wymagań technicznych: lp. opis ilość cena jedn. koszt 1 wymiana grzejników 80 450 36 000 2 wymiana przewodów 1 23 950 23 950 3 montaż zaworów termostatycznych 80 110 8 800 4 montaż zaworów podpionowych 15 2 500 37 500 5 montaż automatycznych odpowietrzników 15 50 750 6 wymiana pomp obiegowych 2 7 000 14 000 7 montaż zamkniętego naczynia wzbiorczego i zaworu bezpieczeństwa 1 25 000 25 000 6 montaż podzielników kosztów 80 50 4 000 koszt zł 150 000 W tabeli poniżej zestawiono zmiany współczynników sprawności związane z wprowadzeniem proponowanych usprawnień. Lp. Rodzaj usprawnienia Współczynniki sprawności przed po Rodzaj systemu zasilania MSC MSC 1 sprawność wytwarzania η w = 0,93 η w = 0,93 2 sprawność przesyłu η p = 0,90 η p = 0,90 3 sprawność regulacji i wykorzystania η r = 0,77 η r = 0,88 4 sprawność akumulacji η e = 1,00 η e = 1,00 5 sprawność całkowita systemu η tot = 0,64 η = 0,74 6 uwzględnienie przerw na ogrzewanie w okresie tygodnia w t = 1,00 w t = 1,00 7 uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby - wprowadzenie podzielników kosztów w d = 1,00 w d = 0,95 Uzasadnienie przyjętych sprawności Opis sprawność wytwarzania ciepła η H,g sprawność przesyłu η H,d sprawność regulacji i wykorzystania η H,e Wartości dla budynku - stan istniejący węzeł kompaktowy bez obudowy, moc 100-300 kw przewody poziome izolowane (zły stan izolacji), pionowe nieizolowane regulacja centralna, bez regulacji miejscowej Wartości dla budynku - stan po modernizacji bez zmian przewody poziome izolowane, pionowe nieizolowane regulacja centralna i miejscowa, zakres P - 2 K sprawność akumulacji η w,s uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby w d brak zbiornika buforowego praca ciągła bez zmian podzielniki kosztów

7.3.1 Ocena proponowanego przedsięwzięcia l.p. Omówienie jedn. Stan istn. Stan po modern. 1 Obliczeniowa moc cieplna CO MW 0,1042 0,1042 2 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na potrzeby CO w standardowym sezonie grzewczym bez uwzględnienia sprawności systemu GJ/rok 716 716 3 Ogólna sprawność systemu ogrzewania η tot - 0,64 0,74 4 Obniżenie nocne - 1,00 0,95 5 Obniżenie tygodniowe - 1,00 1,00 6 Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło na potrzeby CO z uwzględnieniem sprawności systemu i przerwami w ogrzewaniu GJ/rok 1119 919 7 Roczna opłata zmienna zł/rok 34 130 28 030 8 Roczna opłata stała zł/rok 8 390 8 390 9 Roczny abonament zł/rok 0 0 10 Roczny koszt ogrzewania w sezonie standardowym zł/rok 42 520 36 420 11 Różnica zł/rok 6 100 12 Koszt zł 150 000 13 SPBT lat 24,6

7.4. Wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Niniejszy rozdział obejmuje: a. określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych b. ocenę wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych pod względem spełnienia wymagań ustawowych c. wskazanie optymalnego wariantu przedsięwziwar.opt 7.4.1. Określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych Do analizy przyjęto następujące warianty przedsięwzięć termomodernizacyjnych: Lp Ulepszenie termomodernizacyjne Nr wariantu 1 2 3 4 5 6 7 1 Wymiana instalacji co X X X X X X X 2 Modernizacja instalacji cwu (montaż wodomierzy) X X X X X X 3 Wymiana okien w lokalach mieszkalnych (z montażem nawiewników higro.) X X X X X 4 Ocieplenie ścian zewnętrznych X X X X 5 Ocieplenie stropodachu X X X 6 Wymiana okien na klatce schodowej X X 7 Ocieplenie stropu nad piwnicą X 7.4.2. Zestawienie kosztu poszczególnych wariantów termomodernizacyjnych z uwzględnieniem kosztu wykonania audytu termomodernizacyjnego Lp. 1 3 7 1+2+3+4+5+6+7 554 410 3 000 557 410 2 1+2+3+4+5+6 503 940 3 000 4 1+2+3+4 440 590 3 000 5 6 Zakres ulepszeń wchodzących w skład wariantu termomodernizacyjnego Koszt wariantu [zł] Koszt audytu [zł] Koszt całkowity [zł] 506 940 1+2+3+4+5 502 500 3 000 505 500 443 590 1+2+3 254 580 3 000 257 580 1+2 154 500 3 000 157 500 1 150 000 3 000 153 000

7.4.2. Obliczenie oszczędności kosztów dla wariantów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego warianty q co 1) Q co wg obl. 1) w Q co* w d / d Opłata c.o. q cwu 2) Q cwu 2) Opłata c.w.u. q co + q cwu Q co + Q cwu Opłata c.o.+c.w.u. Q co+cwu Oszczędn. MW GJ/rok GJ/rok zł/rok MW GJ/rok zł/rok MW GJ/rok zł/rok GJ/rok zł/rok 1 0,0442 160 0,740 0,95 205 9 811 0,0144 251 8 815 0,0586 456 18 627 977 34 630 2 0,0468 184 0,740 0,95 236 10 966 0,0144 251 8 815 0,0612 487 19 782 946 33 475 3 0,0471 185 0,740 0,95 238 11 051 0,0144 251 8 815 0,0615 489 19 867 944 33 390 4 0,0583 266 0,740 0,95 341 15 095 0,0144 251 8 815 0,0727 592 23 910 841 29 346 5 0,0900 522 0,740 0,95 670 27 682 0,0144 251 8 815 0,1044 921 36 497 512 16 759 6 0,1042 716 0,740 0,95 919 36 420 0,0144 251 8 815 0,1186 1 170 45 235 263 8 022 7 0,1042 716 0,740 0,95 919 36 420 0,0144 314 10 737 0,1186 1 233 47 156 200 6 100 0-stan istniejący c.o. c.w.u. c.o. + c.w.u. 0,1042 716 0,640 1,00 1 119 42 520 0,0144 314 10 737 0,1186 1 433 53 256 Zmiana wariant wybrany do realizacji 1) - wyniki z programu Audytor OZC 6.5Pro - obliczenie mocy 2) - wyniki z programu Audytor OZC 6.5Pro - obliczenie zużycia ciepła

7.4.3. Dokumentacja wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Lp. Wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Planowane koszty całkowite Roczna oszczędność kosztów energii Procentowa oszczędność zapotrzebowania na zł zł % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Wymiana instalacji co Modernizacja instalacji cwu Wymiana okien 1 Ocieplenie ścian zewnętrznych 557 410 34 630 68,2% Ocieplenie stropodachu Wymiana okien - mieszkania Ocieplenie stropu nad piwnicą Wymiana instalacji co Modernizacja instalacji cwu Wymiana okien - mieszkania 2 506 940 33 475 66,0% Ocieplenie ścian zewnętrznych 3 4 Ocieplenie stropodachu Wymiana okien - klatka schodowa Wymiana instalacji co Modernizacja instalacji cwu Wymiana okien - mieszkania Ocieplenie ścian zewnętrznych Ocieplenie stropodachu Wymiana instalacji co Modernizacja instalacji cwu Wymiana okien - mieszkania Ocieplenie ścian zewnętrznych Wymiana instalacji co 505 500 33 390 65,9% 443 590 29 346 58,7% 5 Modernizacja instalacji cwu 257 580 16 759 35,7% Planowana kwota środków własnych i kwota kredytu 206 940 Wymiana okien - mieszkania 259 200 100,0% Wymiana instalacji co 0 0,0% 6 157 500 8 022 18,4% Modernizacja instalacji cwu 157 500 100,0% 7 Wymiana instalacji co 153 000 6 100 14,0% 257 410 300 000 300 000 205 500 300 000 [zł,%] [zł,%] 46,2% 53,8% 40,8% 59,2% 40,7% 143 590 32,4% 300 000 0 59,3% 67,6% 0,0% 0 0,0% 153 000 100,0% 20% kredytu 60 000 60 000 60 000 Premia termomodernizacyjna [zł] 16% całkowitych kosztów 2-letnie oszczędności 89 186 69 259 81 110 80 880 60 000 70 974 51 840 41 213 31 500 25 200 30 600 66 950 66 779 58 693 33 519 16 043 24 480 12 200

7.4.4. Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Na podstawie dokonanej oceny, jako optymalny wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w rozpatrywanym budynku ocenia się wariant nr 2 obejmujący usprawnienia: - wymiana instalacji co - montaż wodomierzy c.w.u. - ocieplenie stropodachu - ocieplenie ścian zewnętrznych - wymiana okien w lokalach mieszkalnych z montażem nawiewników higrosterowanych - wymiana okien na klatce schodowej Przedsięwzięcie to spełnia warunki ustawowe: 1. oszczędność zapotrzebowania ciepła wyniesie 66,0% czyli powyżej 25% 2. planowany kredyt nie przekracza wartości możliwej do zaciągnięcia przez inwestora 3. środki własne inwestora wyniosą 206 940 zł, co spełnia oczekiwania inwestora; Możliwa jest także w ramach Ustawy realizacja wariantu 1 dotyczącego ocieplenia stropu nad piwnicą przy zwiększeniu środków własnych inwestora do 257 410 zł. UWAGA - w tym przypadku niezbędna jest zmiana zadeklarowanych środków własnych inwestora, czyli zmiana części audytu.

8. Opis techniczny optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji 8.1. Opis robót W ramach wskazanego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego należy wykonać następujące prace. 1. Wymianę instalacji c.o. obejmująca - wymianę grzejników - wymianę przewodów - montaż zaworów termostatycznych - montaż zaworów podpionowych - montaż automatycznych odpowietrzników - wymianę pomp obiegowych - montaż zamkniętego naczynia wzbiorczego i zaworu bezpieczeństwa - zainstalowanie podzielników kosztów i wprowadzenie systemu indywidualnego rozliczania kosztów ogrzewania. 2. Montaż wodomierzy c.w.u. we wszystkich mieszkaniach 3. Ocieplenie stropodachu pełnego przez położenie na istniejącej konstrukcji styropianu (o współczynniku przewodzenia ciepła λ= 0,040 W/(m K)), o grubości 18 cm. 4. Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem (o współczynniku przewodzenia ciepła λ = 0,040 W/(m*K)), o grubości 14 cm, metodą bezspoinową, wykończenie tynkiem. 5. Wymianę istniejących okien w lokalach mieszkalnych na nowe o współczynniku przenikania ciepła U = 1,3 W/m 2 K wraz z montażem nawiewników higrosterowanych 6. Wymianę istniejących okien na klatce schodowej na nowe o współczynniku przenikania ciepła U = 1,3 W/m 2 K 8.2. Uproszczony przedmiar robót optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 80 szt 80 szt 15 szt 80 szt 80 szt 30 szt 60 szt Lp. Opis Obmiar m 2 / szt. 1 Wymiana instalacji c.o. - 2 Montaż wodomierzy c.w.u. 30 3 Ocieplenie stropodachu 302 4 Ocieplenie ścian zewnętrznych 979 5 Wymiana okien w lokalach mieszkalnych wraz z montażem nawiewników higrosterowanych 142,8 / 60 Cena jedn. zł/m 2, zł/szt. - 150 205 190 600 / 240 Koszt całkowity zł 150 000 4 500 61 910 186 010 100 080 6 Wymiana okien na klatce schodowej 2,4 600 1 440 7 Koszt audytu - - SUMA 3 000 506 940 8.2. Charakterystyka finansowa wybranego wariantu (wariant 2) Kalkulowany koszt robót wyniesie: Udział środków własnych inwestora: 40,8% Kredyt bankowy: 59,2% Przewidywana premia termomodernizacyjna: Czas zwrotu nakładów SPBT 8.4. Dalsze działania 506 940,0 zł 206 940,0 zł 300 000,0 zł 60 000,0 zł 15,1 Dalsze działania inwestora obejmują: 1. Złożenie wniosku kredytowego i podpisanie umowy kredytowej; 2. Zawarcie umowy z wykonawcą projektu i robót 3. Realizacja robót i odbiór techniczny 4. Wystąpienie o premię termomodernizacyjną 5. Zmiana umowy z dostawcą ciepła w związku ze zmniejszonym zapotrzebowaniem ciepła i mocy 6. Ocena rezultatów przedsięwzięcia (po pierwszym sezonie grzewczym)

ZAŁĄCZNIKI DO AUDYTU Załącznik 1 Obliczenie opłat za zużycie ciepła Załącznik 2 Obliczenie współczynników przenikania przegród Załącznik 3 Określenie sprawności systemu grzewczego Załącznik 4 Obliczenie zapotrzebowania na ciepło i moc cieplną na potrzeby przygotowania cwu Załącznik 5 Wyniki komputerowych obliczeń sezonowego zapotrzebowania na ciepło i moc na ogrzewanie

Załącznik nr 1 Obliczenie jednostkowych opłat za zużycie ciepła Opłaty za zużycie ciepła wg SPEC Założenia: - budynek wielorodzinny z węzłem indywidualnym należącym do DALKIA Warszawa S.A. - opłaty bez zmian przed i po modernizacji budynku Przed modernizacją Opłata stała za moc zamówioną Przesył Razem opłata stała Opłata zmienna za ciepło Przesył Razem opłata zmienna Ceny bez Ceny z VAT VAT 23% zł/(mw-m-c) 3 967,48 4 880,00 zł/(mw-m-c) 1 487,80 1 830,00 zł/(mw-m-c) 5 455,28 6 710,00 zł/gj 19,84 24,40 zł/gj 4,96 6,10 zł/gj 24,80 30,50 Abonament zł/(pkt. pomiarowy m-c) 0 0 Po modernizacji Opłata stała za moc zamówioną Przesył Razem opłata stała Opłata zmienna za ciepło Przesył Razem opłata zmienna Ceny bez VAT Ceny z VAT 23% zł/(mw-m-c) 3 967,48 4 880,00 zł/(mw-m-c) 1 487,80 1 830,00 zł/(mw-m-c) 5 455,28 6 710,00 zł/gj 19,84 24,40 zł/gj 4,96 6,10 zł/gj 24,80 30,50 Abonament zł/(pkt. pomiarowy m-c) 0 0

Załącznik 2 Przed termomodernizacją Nr typu przegrody S-i Obliczenie współczynników przenikania ciepła dla przegród (U) Opis warstw Grubość warstwy d w m λ W/m*K R, Ri, Re m 2 *K/W U W/m 2 *K tynk cem-wap 0,015 0,82 0,018 mur z cegły pełny 0,510 0,77 0,662 tynk cem-wap 0,015 0,82 0,018 Ściany zew. 0,130 1,151 Strop nad nieogrz. piwnicą Stropodach pełny 0,040 razem 0,869 klepka dębowa 0,020 0,22 0,091 beton 0,030 1,00 0,030 płyta pilśniowa twarda 0,025 0,18 0,139 strop DZ-3, 24 cm 0,260 1 0,260 0,170 0,170 razem 0,860 styropian 0 0,04 papa asfaltowa 0,003 0,18 0,017 beton (płyty korytkowe) 0,080 1,00 0,080 wiórobeton 0,050 0,15 0,333 strop DZ-3, 24 cm 0,240 0,260 tynk cem-wap 0,015 0,82 0,018 0,100 R si R se R si R se R si R se razem R si 0,040 0,848 1,163 1,179 0,00 R se razem R si R se razem 0,00

Po termomodernizacji Nr typu przegrody S-i Ściany zew. Strop nad nieogrz. piwnicą Stropodach pełny Opis warstw Grubość warstwy d w m λ W/m*K R, Ri, Re m 2 *K/W tynk cem-wap 0,015 0,82 0,018 mur z cegły pełny 0,510 0,77 0,662 tynk cem-wap 0,015 0,82 0,018 styropian 0,140 0,04 3,500 0,130 0,040 razem 4,369 klepka dębowa 0,020 0,22 0,091 beton 0,030 1,00 0,030 płyta pilśniowa twarda 0,025 0,18 0,139 strop DZ-3, 24 cm 0,260 1 0,260 0,170 0,170 0,860 styropian 0,18 0,04 4,500 papa asfaltowa 0,003 0,18 0,017 beton (płyty korytkowe) 0,080 1,00 0,080 wiórobeton 0,050 0,15 0,333 strop DZ-3, 24 cm 0,240 0,260 tynk cem-wap 0,015 0,82 0,018 0,100 R si R se R si R se razem R si R se razem R si 0,040 5,348 U W/m 2 *K 0,229 1,163 0,187 0,00 R se razem R si R se razem 0,00

Załącznik nr 3 Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego pomieszczenie kuchnia z oknem zewnętrznym, z kuchenką gazową lub węglową łazienka ( z WC lub bez) oddzielne WC klatki schodowe ilość / kubatura kl. schod. m 3 strumień powietrza wg. normy w m 3 /h Łączne zap. powietrza w m3/s Łączne zap. powietrza w m 3 /h 15 70 0,292 1 050 15 50 0,208 750 10 30 0,083 300 210 105 0,029 105 ŁĄCZNIE V o 2 205 Vo= 2 205 m 3 /h Minimalny strumień powietrza wentylacyjnego wg PN-83/B-03430 Kubatura wentylowana lokali mieszkalnych V= 2 900 m 3 /h Kubatura wentylowana klatki schodowej V= 210 m 3 /h Kubatura wentylowana budynku V= 3 110 m 3 /h krotność wymiany powietrza wentylacyjnego 0,71 h -1 Lokale mieszkalne V nom = Ψ= 2 100 m 3 /h Klatka schodowa V nom = Ψ= 105 m 3 /h Razem V nom = Ψ= 2 205 m 3 /h Współczynniki korekcyjne Przed wymianą okien Po wymianie okien + nawiewniki Po wymianie okien bez nawiewników c r 1,1 0,7 1,0 c w 1,0 1,0 1,0 c m 1,2 1,0 1,0 Do obliczeń rocznego zapotrzebowania na ciepło Q [GJ/rok] wg PN-83/B-03430 Lokale mieszkalne c r * c w * V nom 2 310 1 470 m 3 /h Klatka schodowa c r * c w * V nom 116 105 m 3 /h Razem 2 426 1 575 m 3 /h Do obliczeń zapotrzebowania na moc cieplną q [MW] wg PN-EN-12831 Lokale mieszkalne c m *V*0,5 1 740 1 450 m 3 /h Klatka schodowa c m *V*0,5 126 105 m 3 /h Razem 1 866 1 555 m 3 /h

Obliczenie zapotrzebowania na moc i ciepło na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej Załącznik 4 Obliczanie zapotrzebowania na ciepło na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej Uwaga: modernizacja instalacji c.w.u. polega na montażu wodomierzy ciepło właściwe wody c w gęstość wody ρ Charakterystyka systemu (1) jednostkowe dobowe zużycie ciepłej wody powierzchnia ogrzewana A f V cw temperatura ciepłej wody użytkowej w zaworze czerpalnym Jednostka Wartości dla budynku - stan istniejący Wartości dla budynku - stan po modernizacji (2) (3) (4) kj/(kg*dk) 4,19 4,19 kg/m 3 1000 1000 dm 3 /(m 2 *dzień) 2,0 1,6 m 2 1152 1152 0 C 55 55 temperatura wody przed podgrzaniem θ 0 współczynnik korekcyjny ze wzgl. na przerwy w użytkowanu k R liczba dni w roku t R roczne zapotrzebowanie ciepła użytkowego Q w,nd =V cw *A f *c w *ρ*(θ cw -θ 0 )*k R *t uz /(1000*3600) sprawność wytwarzania ciepła η w,g sprawność przesyłu ciepłej wody η w,p sprawność akumulacji η w,s sprawność sezonowa wykorzystania sprawność całkowita η w,tot roczne zapotrzebowanie ciepła końcowego Q K,W roczne zapotrzebowanie ciepła końcowego Q K,W 0 C 10 10-0,9 0,9 dzień 365 365 kwh/rok 39 641 31 713-0,91 0,91-0,5 0,5-1 1-1 1-0,455 0,455 kwh/a 87 123 69 699 GJ/a 314 251 Obliczanie zapotrzebowania na moc na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej Ilość użytkowników Max. moc c.w.u. Opis Jednostkowe dobowe zużycie ciepłej wody wg PN-92/B- 01706 Vcw Wsp. godzinowej nierównomierności rozbioru c.w.u. (1) Średnie godzinowe zapotrzebowanie na c.w.u. w budynku V hśr =( L*V cw )/(18*1000) N h = 9,32 L -0,244 Zapotrzebowanie na ciepło na ogrzanie 1 m 3 wody Q cwj = c w *ρ*(θ cw -θ 0 )/10 6 q cwu max = V hśr Q cwj N h 10 6 /3600 Średnia moc c.w.u. q cwu śr = q cwu max /N h Jednostka Wartości dla budynku - stan istniejący Wartości dla budynku - stan po modernizacji (2) (3) (4) os. 45 45 l 110 110 m 3 /h 0,275-3,682 GJ/m 3 0,189 0,189 kw 53,0 53,0 kw 14,4 0,275 3,682 14,4

Załącznik nr 5 Wyniki obliczeń sezonowego zapotrzebowania ciepła i mocy na ogrzewanie dla poszczególnych wariantów termomodernizacyjnych wykonane przy pomocy programu Audytor OZC 6.5 PRO Wariant Zapotrzebowanie mocy cieplnej, MW ciepła Q H, GJ/a 1 0,0442 160 2 0,0468 184 3 0,0471 185 4 0,0583 266 5 0,0900 522 6 0,1042 716 7 0,1042 716 0 - stan istniejący 0,1042 716

Obliczenie stopniodni Sd Dane klimatyczne dla Warszawy Sd dla przegród zewnętrznych (ściany zewnętrzne, stropodach) Średnia temp. miesięczna Θ e [ o C] Liczba dni ogrzewania w miesiącu m, Ld(m) Temperatura wewnętrzna Θ int,h [ o C] (Θ int,h -Θ e )*Ld(m) [dzień*k/m-c] Temperatura wewnętrzna Θ int,h [ o C] (Θ int,h -Θ e )*Ld(m) [dzień*k/m-c] Dane dla miesięcy l II III IV V IX X XI XII -1,2-0,9 4,4 6,3 12,2 12,8 8,2 2,9 0,8 31 28 31 30 5 5 31 30 31 20 20 20 20 20 20 20 20 20 657,2 585,2 483,6 411 39 36 365,8 513 595,2 8 8 8 8 8 8 8 8 8 285,2 249,2 111,6 51 0 0 0 153 223,2 Dla przegród zewnętrznych Sd 3 686 dzień*k/rok przy Θ int,h = 20 o C Dla przegród zewnętrznych Sd 1 073 dzień*k/rok przy Θ int,h = 8 o C Sd dla stropu nad piwnicą, przed ociepleniem Temperatura nieogrzewanych piwnic w warunkach projektowych (z programu Audytor OZC 4.8Pro) Θ piw Projektowa temperatura zewnętrzna Θ e b tr = (Θ int,h -Θ piw )/(Θ int,h -Θ e ) 8,9 o C -20 o C 0,28 - gdzie Θe dla warunków projektowych S d piw = b tr *S d 20 1 032 dzień*k/rok Sd dla stropu nad piwnicą, po ociepleniu Temperatura nieogrzewanych piwnic w warunkach projektowych (z programu Audytor OZC 4.8Pro) Θ piw Projektowa temperatura zewnętrzna Θ e b tr = (Θ int,h -Θ piw )/(Θ int,h -Θ e ) S d piw = b tr *S d 20 4,9 o C -20 o C 0,38 - gdzie Θe dla warunków projektowych 1 401 dzień*k/rok