Wykaz skrótów................................. 13 Wprowadzenie.................................. 17 ROZDZIAŁ I. Wynalazek............................ 21 1. Prawo włas ności przemysłowej na tle uregulowań normatywnych konwencji międzynarodowych....................... 21 2. Wynalazek jako przedmiot ochrony prawa patentowego........ 29 2.1. Wprowadzenie.............................. 29 2.2. Wynalazek posiadający zdolność patentową............. 30 2.3. Techniczny charakter rozwiązania.................. 31 2.4. Rozwiązania, które nie są wynalazkami w rozumieniu art. 28 p.w.p................................ 37 2.4.1. Odkrycia, teorie naukowe, metody matematyczne..... 38 2.4.2. Wytwory o charakterze estetycznym............. 38 2.4.3. Plany, zasady i metody działalności dotyczące działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier............ 39 2.4.4. Przedstawienie informacji................... 39 2.5. Nowość wynalazku........................... 40 2.6. Poziom wynalazczy........................... 48 2.7. Przemysłowa stosowalność....................... 54 2.8. Wyłączenia od patentowania..................... 55 2.8.1. Wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami..... 56 2.8.2. Odmiany roślin i rasy zwierząt................. 61 2.8.3. Sposoby leczenia ludzi i zwierząt oraz sposoby diagnostyczne.......................... 65 ROZDZIAŁ II. Patent.............................. 68 1. Uwagi ogólne................................. 68 2. Rodzaje patentów............................... 70 3. Treść patentu.................................. 80 3.1. Korzystanie zawodowe/zarobkowe.................. 81 3.2. Formy korzystania............................ 83 5
4. Korzystanie z patentu poprzez zawarcie umowy z osobą trzecią.... 89 4.1. Umowy licencyjne............................ 89 4.1.1. Wprowadzenie.......................... 89 4.1.2. Ustawowy model umowy licencyjnej............. 91 4.1.3. Zawarcie i ustanie umowy licencyjnej............ 95 4.1.4. Przejście praw i obowiązków.................. 98 4.1.5. Prawa i obowiązki stron umowy licencyjnej......... 99 4.1.6. Obowiązki licencjobiorcy.................... 101 4.1.7. Szczególne rodzaje licencji................... 102 4.1.7.1. Licencja dorozumiana................. 102 4.1.7.2. Licencja otwarta.................... 103 4.1.7.3. Licencja przymusowa................. 106 4.2. Umowy przeniesienia praw wyłącznych............... 114 4.3. Obciążenie praw............................. 119 5. Naruszenie patentu.............................. 124 5.1. Naruszenie a zakres prawa z patentu................. 124 5.1.1. Naruszenie a czasowy zakres prawa.............. 125 5.1.2. Terytorialny zakres prawa................... 126 5.1.3. Naruszenie a przedmiotowy zakres prawa.......... 127 5.2. Postacie korzystania z wynalazku niestanowiące naruszenia patentu.................................. 137 5.2.1. Przywilej komunikacyjny.................... 137 5.2.2. Przywilej państwowy...................... 138 5.2.3. Przywilej badawczy....................... 139 5.2.4. Wyjątek Bolara.......................... 141 5.2.5. Wykonanie leku w aptece na podstawie indywidualnej recepty lekarskiej........................ 147 5.2.6. Wcześniejsze używanie..................... 148 5.2.7. Przywilej farmerski....................... 155 5.3. Wyczerpanie patentu.......................... 156 5.3.1. Wprowadzenie.......................... 156 5.3.2. Wprowadzenie do obrotu.................... 160 5.3.3. Zakres wyczerpania prawa................... 164 5.3.4. Wyczerpanie w przypadku patentów na wynalazki biotechnologiczne........................ 165 5.3.5. Szczególny mechanizm..................... 166 6. Ustanie praw wyłącznych.......................... 168 6.1. Wprowadzenie.............................. 168 6.2. Unieważnienie.............................. 169 6.3. Wygaśnięcie............................... 180 6.3.1. Skutki prawne wygaśnięcia................... 186 6 www.lexisnexis.pl
6.4. Wpis do rejestru............................. 187 6.5. Postępowanie sporne.......................... 188 ROZDZIAŁ III. Dodatkowe świadectwo ochronne............ 191 1. Wprowadzenie................................ 191 2. Warunki uzys kania dodatkowego świadectwa ochronnego...... 195 3. Pojęcie produktu............................... 197 4. Patent podstawowy............................. 201 5. Pozwolenie na wprowadzenie do obrotu................. 204 6. Produkt, który nie był uprzednio przedmiotem świadectwa..... 207 7. Przedmiot i zakres ochrony........................ 209 8. Czas ochrony................................. 212 9. Podmiot uprawniony do uzys kania dodatkowego świadectwa ochronnego.................................. 215 10. Obrót prawami ze świadectwa....................... 216 11. Ustanie dodatkowego świadectwa ochronnego............. 217 ROZDZIAŁ IV. Wzór użytkowy........................ 222 1. Zdolność rejestracyjna wzoru użytkowego................ 222 2. Prawo ochronne na wzór użytkowy.................... 228 3. Ustanie prawa ochronnego......................... 230 ROZDZIAŁ V. Projekt racjonalizatorski................... 231 ROZDZIAŁ VI. Wzory przemysłowe..................... 235 1. Uwagi wstępne................................ 235 2. Pojęcie wzoru przemysłowego w prawie międzynarodowym i rozwiązaniach unijnych........................... 236 2.1. Konwencja paryska i Porozumienie TRIPS.............. 236 2.2. Prawo Unii Europejskiej........................ 239 2.2.1. Wzór podlegający rejestracji.................. 244 2.2.2. Prawo z rejestracji........................ 248 2.2.3. Ochrona wzorów niezarejestrowanych przepisami rozporządzenia.......................... 248 3. Ochrona wzorów przemysłowych w prawie polskim........... 251 3.1. Uwagi wstępne.............................. 251 3.2. Ochrona wzorów przemysłowych w ustawie Prawo włas ności przemysłowej............................... 253 3.2.1. Przedmiot ochrony; postać wytworu; wytwór........ 253 3.2.1.1. Wytwory złożone................... 258 3.2.2. Nowość i indywidualny charakter wzoru........... 259 3.2.2.1. Przesłanka nowości.................. 259 3.2.2.2. Indywidualny charakter wzoru........... 265 7
3.2.3. Części składowe wytworu złożonego............. 271 3.2.4. Brak zdolności rejestracyjnej wzoru.............. 277 4. Postępowanie rejestracyjne przed Urzędem Patentowym........ 285 4.1. Podmiot uprawniony do zgłoszenia wzoru przemysłowego do ochrony................................ 285 4.2. Zasady postępowania przed Urzędem Patentowym......... 287 4.2.1. Warunki formalne dokumentacji zgłoszeniowej....... 287 4.2.2. Pierwszeństwo do uzys kania prawa z rejestracji...... 290 4.2.3. Dalsze kwestie postępowania zgłoszeniowego........ 295 4.2.4. Decyzja o udzieleniu prawa z rejestracji........... 297 5. Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego................. 298 5.1. Prawa twórcy............................... 298 5.1.1. Ochrona dóbr osobistych twórcy wzoru przemysłowego.. 298 5.1.2. Majątkowe prawa twórcy wzoru przemysłowego...... 303 5.2. Treść i zakres prawa z rejestracji................... 303 5.3. Ograniczenie prawa z rejestracji.................... 314 5.3.1. Dozwolony użytek chronionych wzorów przemysłowych.......................... 314 5.3.2. Klauzula napraw......................... 318 5.3.3. Uprawnienia używacza uprzedniego............. 320 5.4. Ustanie prawa: unieważnienie i wygaśnięcie prawa z rejestracji................................ 322 5.4.1. Unieważnienie prawa z rejestracji............... 323 5.4.2. Tryb postępowania........................ 327 5.4.3. Wygaśnięcie prawa z rejestracji wzoru............ 329 5.4.4. Nieuiszczenie opłaty....................... 330 6. Ochrona wzoru przemysłowego na podstawie ustawy Prawo włas ności przemysłowej oraz ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.................................. 331 ROZDZIAŁ VII. Topografia układów scalonych.............. 339 1. Uwagi wstępne................................ 339 2. Ochrona topografii układów scalonych.................. 340 ROZDZIAŁ VIII. Zagadnienia podmiotowe................. 348 1. Zasady ogólne................................. 348 2. Twórca jako uprawniony do uzys kania patentu na wynalazek, prawa ochronnego na wzór użytkowy bądź prawa z rejestracji wzoru przemysłowego................................ 351 3. Nabycie pierwotne prawa.......................... 355 4. Nabycie pochodne prawa do uzys kania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy i prawa z rejestracji wzoru przemysłowego..... 363 5. Wynagrodzenie twórcy............................ 366 8 www.lexisnexis.pl
ROZDZIAŁ IX. Roszczenia z tytułu naruszenia.............. 370 1. Wprowadzenie................................ 370 2. Legitymacja czynna............................. 371 3. Roszczenie o zaniechanie naruszania................... 373 4. Roszczenie o wydanie bezpodstawnie uzys kanych korzyści...... 375 5. Roszczenie odszkodowawcze....................... 377 6. Roszczenie publikacyjne.......................... 380 7. Roszczenie o usunięcie skutków naruszenia............... 381 8. Nakazanie zapłaty stosownej sumy pieniężnej............. 383 9. Okres, za jaki można dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia.... 384 10. Przedawnienie roszczeń.......................... 386 ROZDZIAŁ X. Znaki towarowe i prawo ochronne............ 389 1. Znak towarowy jako dobro niematerialne................. 389 1.1. Natura prawna znaku towarowego.................. 389 1.2. Funkcje znaku towarowego...................... 391 1.2.1. Uwagi wstępne.......................... 391 1.2.2. Funkcja oznaczania pochodzenia (odróżniająca)...... 392 1.2.3. Funkcja gwarancyjna...................... 394 1.2.4. Funkcja reklamowa....................... 395 1.3. Znak towarowy jako przedmiot ochrony............... 396 2. Znak towarowy jako przedmiot prawa ochronnego........... 397 2.1. Zdolność do odróżniania........................ 397 2.2. Otwarty katalog form przedstawieniowych zdatnych do odróżniania.............................. 402 2.3. Zdolność do odróżniania oznaczeń stanowiących formę towaru lub opakowania, koloru per se, oznaczeń dźwiękowych, zapachowych i smakowych w świet le orzecznictwa TSUE..... 405 3. Zdolność rejestracyjna znaku towarowego................ 414 3.1. Uwagi wstępne.............................. 414 3.2. Brak zdolności odróżniającej...................... 415 3.3. Przeszkody bezwzględne w udzieleniu prawa ochronnego wskazane w art. 131 p.w.p....................... 428 3.3.1. Uwagi ogólne........................... 428 3.3.2. Przeszkody tkwiące w znaku towarowym.......... 429 3.3.3. Przeszkody dotyczące używania znaku towarowego.... 437 3.3.4. Zła wiara zgłaszającego..................... 443 3.4. Przeszkody do udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy wskazane w art. 132 p.w.p....................... 446 3.4.1. Uwagi ogólne........................... 446 3.4.2. Prawa z rejestracji oznaczeń geograficznych jako przeszkoda w rejestracji znaku towarowego................ 447 9
3.4.3. Prawa do znaków towarowych jako przeszkoda w rejestracji............................ 449 4. Kategorie normatywne znaków chronionych. Znaki usługowe. Wspólnotowy znak towarowy........................ 455 4.1. Kategorie normatywne znaków chronionych............ 455 4.1.1. Znak towarowy indywidualny. Znaki wspólne. Wspólne prawo ochronne......................... 455 4.1.2. Znak powszechnie znany.................... 464 4.1.3. Znak renomowany........................ 466 4.1.4. Znak usługowy.......................... 469 4.2. Wspólnotowy znak towarowy wzmianka.............. 471 5. Udzielenie prawa ochronnego. Zasady ogólne.............. 472 5.1. Pierwszeństwo do uzys kania prawa ochronnego.......... 472 5.2. Zgłoszenie znaku towarowego i rozpatrywanie zgłoszenia.... 477 5.3. Postępowanie w sprawie ochrony międzynarodowych znaków towarowych............................... 480 6. Prawo ochronne na znak towarowy.................... 482 6.1. Pozytywne okreś lenie kompetencji wyłącznej............ 482 6.2. Ograniczenie skuteczności prawa wyłącznego........... 489 6.3. Czasowy i terytorialny charakter prawa ochronnego. Zasada specjalizacji i jej przełamanie..................... 501 6.4. Majątkowy charakter prawa ochronnego. Przeniesienie prawa i licencja................................. 503 6.5. Zagadnienia szczególne......................... 507 7. Naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy............ 508 7.1. Uwagi wstępne.............................. 508 7.2. Naruszenie funkcji oznaczania pochodzenia (art. 296 ust. 2 pkt 1 i 2 p.w.p.)............................. 510 7.3. Naruszenie prawa ochronnego poza granicami podobieństwa (art. 296 ust. 2 pkt 3 p.w.p.)...................... 519 7.4. Środki ochrony.............................. 526 8. Unieważnienie i wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy.. 535 8.1. Unieważnienie prawa ochronnego.................. 535 8.2. Wygaśnięcie prawa ochronnego.................... 538 ROZDZIAŁ XI. Oznaczenia geograficzne.................. 543 1. Uwagi wstępne................................ 543 2. Ochrona oznaczeń geograficznych w umowach międzynarodowych. 545 2.1. Konwencja paryska o ochronie włas ności przemysłowej i akty prawne wydane na jej podstawie................... 545 2.1.1. Porozumienie madryckie.................... 551 2.1.2. Porozumienie lizbońskie.................... 553 10 www.lexisnexis.pl
2.1.3. Konwencja streska........................ 554 2.2. Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw włas ności intelektualnej (TRIPS)......................... 555 2.3. Porozumienie TRIPS w systemie prawa unijnego i w systemach krajowych................................. 561 2.4. Ochrona oznaczeń geograficznych w prawie Unii Europejskiej.. 563 2.4.1. Przedmiot ochrony....................... 573 2.4.2. Nazwy rodzajowe....................... 577 2.4.3. Nazwa odmiany roślin lub nazw zwierząt jako ograniczenie rejestracji.................... 580 2.4.4. Nazwy homonimiczne..................... 581 2.4.5. Renoma znaku towarowego jako przeszkoda rejestracyjna.......................... 583 2.4.6. Zasady rejestracji........................ 585 2.4.7. Procedura krajowa....................... 586 2.4.8. Procedura unijna........................ 589 2.4.9. Prawo z rejestracji....................... 589 2.4.10. Zmiana warunków specyfikacji................ 591 2.4.11. Ochrona zarejestrowanych nazw i oznaczeń........ 591 2.4.12. Cofnięcie rejestracji...................... 593 2.4.13. Ochrona produktów tradycyjnych.............. 594 2.4.14. Produkt górski......................... 596 2.4.15. Podsumowanie nowej regulacji................ 598 2.5. Ochrona oznaczeń win......................... 599 2.6. Ochrona oznaczeń napojów spirytusowych............. 600 2.7. Ochrona oznaczeń wód mineralnych................. 600 3. Ochrona oznaczeń geograficznych w systemie prawa polskiego.... 601 3.1. Ochrona na podstawie przepisów zwalczających nieuczciwe działania rynkowe............................ 601 3.1.1. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 1926 r... 601 3.1.2. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 1993 r... 604 3.1.2.1. Fałszywe lub oszukańcze oznaczenia geograficzne art. 8 ustawy............. 604 3.1.2.2. Kwalifikowane oznaczenia geograficzne...... 611 3.2. Ochrona oznaczeń geograficznych na podstawie ustawy Prawo własności przemysłowej................... 616 3.2.1. Definicja ustawowa....................... 616 3.2.2. Nazwy regionalne i oznaczenia pochodzenia........ 621 3.2.3. Oznaczenia geograficzne a znaki towarowe......... 626 3.2.4. Oznaczenia homonimiczne.................. 634 3.2.5. Nazwy rodzajowe........................ 635 3.2.6. Warunki formalne rejestracji oznaczenia geograficznego 638 11
3.2.7. Modyfikacja treści zgłoszenia................ 642 3.2.8. Udzielanie prawa z rejestracji; zagadnienia proceduralne.......................... 643 3.2.9. Prawo z rejestracji oznaczenia geograficznego...... 644 3.2.10. Używacz uprzedni....................... 647 3.2.11. Wyczerpanie prawa...................... 647 3.2.12. Ograniczenie prawa z rejestracji............... 650 3.2.13. Obrót prawem z rejestracji.................. 651 3.2.14. Unieważnienie i wygaśnięcie prawa z rejestracji..... 652 4. Ustawa o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych........ 654 5. Ochrona oznaczeń geograficznych wód mineralnych i napojów spirytusowych................................. 658 5.1. Geograficzna indywidualizacja wód mineralnych, źródlanych i stołowych................................ 658 5.2. Geograficzna indywidualizacja napojów spirytusowych...... 661 5.3. Geograficzna indywidualizacja wyrobów winiarskich....... 663 Bibliografia.................................... 665 www.lexisnexis.pl