Krótki przewodnik po patentach

Transkrypt

1 Krótki przewodnik po patentach Cz. 1, Informacje ogólne Oprac. Izabela Olejnik Opieka merytoryczna Grażyna Antos

2 Podstawowym zadaniem Urzędu Patentowego RP jest udzielanie praw wyłącznych na następujące przedmioty ochrony własności przemysłowej: Wynalazki i wzory użytkowe Znaki towarowe Wzory przemysłowe Oznaczenia geograficzne Topografie układów scalonych

3 Okres prawa ochronnego własności przemysłowej Co Na jaki czas? Od kiedy? Wynalazek (patent) 20 lat od daty dokonania zgłoszenia w UP RP Wzór użytkowy (prawo ochronne) Wzory przemysłowe (prawo z rejestracji wzoru przem.) 10 lat od daty dokonania zgłoszenia w UP RP 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w UP RP Znak towarowy (prawo ochronne) 10 lat* od daty dokonania zgłoszenia w UP RP Oznaczenie geograficzne (prawo rejestracji ozn. goegr.) Topografia układu scalonego (prawo rejestracji) bezterminowo 10 lat od końca roku w którym została wprowadzona do obrotu lub zgłoszona do UP PR * - (z możliwością przedłużenia na kolejne 10 lat na wniosek uprawionego)

4 Opłaty krajowe za procedury ochronne Wynalazek (patent): zgłoszenie wynalazku zł (online 500 zł) pierwszy okres ochronny (1-3 rok) zł rok ochrony do 250 do 1550 zł za każdy rok Ochrona patentu kończy się w chwili wygaśnięcia patentu, od tego czasu wynalazek staje się częścią domeny publicznej i może być wykorzystywany w celach komercyjnych przez inne osoby. * - Aktualnie obowiązująca tabela opłat jest dostępna na stronie UP RP

5 Wzór przemysłowy zgłoszenie wzoru przemysłowego zł pierwszy okres ochronny (1-5 rok) zł 6-25 rok ochronny (kolejne 5-letnie okresy ochronne zł). Wzór użytkowy zgłoszenie wzoru użytkowego zł (online zł) za każdą dodatkową stronę powyżej zł pierwszy okres ochrony 1-3 rok zł 4-10 rok ochrony - od 300 do 1100 zł.

6 Znak towarowy zgłoszenie znaku towarowego do 3 klas towarów i usług zł (online zł) od każdej klasy powyżej trzech zł każdy 10-letni okres ochrony zł (do 3 klas towarów i usług) za każdą dodatkową klasę (towarową lub usługową) zł ochrona może być bezterminowo odnawiana, pod warunkiem używania znaku towarowego w obrocie rynkowym i terminowego wnoszenia opłat za utrzymanie ochrony.

7 Ochrona własności przemysłowej za granicą Zgłaszający może w ciągu - 12 miesięcy od daty dokonania pierwszego zgłoszenia wynalazku i wzoru użytkowego - 6 miesięcy od dokonania zgłoszenia znaku towarowego i wzoru przemysłowego dokonać dalszych zgłoszeń tego samego przedmiotu własności przemysłowej również w innych państwach.

8 Wyszukiwarki internetowe na stronie Urzędu Patentowego RP na stronie Światowej Organizacji Własności Intelektualnej -WIPO na stronie Europejskiego Urzędu Patentowego - EPO na stronie Urzędu Harmonizacji Rynku Wewnętrznego - OHIM

9 Patenty i wzory użytkowe Patent jest prawem obowiązujący terytorialnie, ograniczonym granicami geograficznymi danego państwa lub regionu, w którym został udzielony. Udzielane są przez krajowe urzędy ds. własności przemysłowej, w Polsce przez Urząd Patentowy RP lub na świecie przez właściwe organizacje. Informacja o zgłoszeniu patentowym oraz o udzielonym patencie jest publikowana przez urzędy patentowe na świecie w oficjalnych publikacjach, w Polsce jest to Biuletyn UP (zgłoszenie) i Wiadomości UP (udzielony patent).

10 Na stronie internetowej serwisu Urzędu Patentowego dostępnego są podstawowe informacje dotyczące aktów prawnych, cennika oraz poszczególnych typów własności przemysłowej Usługi online Biuletyn i Wiadomości UP RP Źródła elektroniczne informacji patentowej Wynalazki i wzory użytkowe Znaki towarowe Wzory przemysłowe Oznaczenia geograficzne Topografie układów scalonych

11 Procedura uzyskania patentu Przed zgłoszeniem należy zapoznać się ze stanem techniki w oparciu o: Literaturę patentową: Biuletyn UP, bazy danych np. UP RP ( serwis EspaceNet ( Literaturę niepatentową: książki, czasopisma naukowe i techniczne, sprawozdania z konferencji.

12 Na całym świecie (oprócz USA) patenty są udzielane na zasadzie pierwszeństwa ze zgłoszenia. W Polsce patenty udzielane są osobom fizycznym lub prawnym, które jako pierwsze dokonają zgłoszenia tego wynalazku do ochrony patentowej (tzw. system first to file).

13 Przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej Pobrać formularz ze strony UP, Wypełnić podanie o udzielenie patentu: Wysłać zgłoszenie pocztą elektroniczną lub złożyć osobiście do urzędu patentowego, Uiścić opłatę. Wniosek powinien zawierać: pełny opis patentu, pełny opis wynalazku, zastrzeżenia patentowe określające zakres ochrony wynalazku, skrót opisu, rysunki (jeśli są niezbędne do zrozumienia istoty wynalazku imię i nazwisko zgłaszającego, jego adres i inne dane go identyfikujące).

14 By skrócić czas oczekiwania na udzielenie patentu, zgłaszający w okresie 12 miesięcy od daty pierwszeństwa może złożyć wniosek o wcześniejszą publikację ogłoszenia o dokonaniu zgłoszenia w Biul. UP (zwykle informacja ukazuje się po 3 miesiącach). Bez złożenia takiego wniosku publikacja nastąpi po upływie 18 miesięcy od daty pierwszeństwa do uzyskania patentu. Zgłaszający może, w okresie 12 miesięcy od daty pierwszego prawidłowego zgłoszenia wynalazku, dokonywać dalszych zgłoszeń tego samego wynalazku również w innych państwach, korzystając z daty pierwotnego zgłoszenia (tzw. przywilej pierwszeństwa konwencyjnego).

15 W przypadku gdy chroniony wynalazek okaże się przestarzały, nie może zostać wprowadzony do obrotu, lub gdy produkt wytworzony według tego wynalazku nie odnosi sukcesu rynkowego, właściciel wynalazku może: Zdecydować o zaprzestaniu dokonywania opłat okresowych, tym samym patent ten wygaśnie wcześniej i stanie się częścią domeny publicznej.

16 Po dokonaniu pierwszego prawidłowego zgłoszenia wynalazku (lub wzoru użytkowego) zgłaszający może, w okresie 12 miesięcy od daty tego zgłoszenia, dokonywać dalszych zgłoszeń tego samego wynalazku również w innych państwach, korzystając z daty pierwotnego zgłoszenia (tzw. przywilej pierwszeństwa konwencyjnego). Dokonywanie kolejnych zgłoszeń powoduje konieczność poniesienia w różnych państwach dodatkowych kosztów.

17 Ochrona patentu za granicą Procedura krajowa zgłoszenie dokonywane jest w każdym krajowym UP, przy zachowaniu stosownych wymogów formalnych, języka urzędowego danego państwa i opłaceniu wszelkich kosztów z tym związanych. Procedura regionalna ochrony dokonuje się za pośrednictwem regionalnych urzędów patentowych, np. -Europejska Organizacja Patentowa (EPO) -Euroazjatycka Organizacja Patentowa (EAPO). Procedura międzynarodowa złożenie podania uwzględniającego opis patentu. Zgłoszenia dokonuje się w krajowym UP, regionalnym UP, lub w Biurze Międzynarodowym Światowej Organizacji Własności Intelektualnej w Genewie.

18 Znaki towarowe oznaczenia graficzne (rysunki, ornamenty) oznaczenia słowne oznaczenia słowno-graficzne (wyraz, zdanie, slogan), np. jan sobieski Pozostałe formy znaków towarowych to: przestrzenne dźwiękowe przestrzenno-słowno-graficzne/przestrzenno-graficzne

19 Nie istnieje katalog oznaczeń, które mogą zostać zarejestrowane jako znaki towarowe. Ważne jest żeby oznaczenia miały charakter odróżniający oraz żeby można było przedstawić je w sposób graficzny. Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze RP.

20 Odbywa się poprzez: Ochrona znaku towarowego uzyskanie prawa ochronnego w UP RP, uzyskanie prawa z rejestracji w odpowiednim krajowym, regionalnym lub międzynarodowym urzędzie ds. ochrony własności przemysłowej. Ochrona ograniczona jest do pewnego terytorium (z reguły do danego państwa lub regionu). Warunkiem uzyskania ochrony jest dokonanie zgłoszenia. Od chwili dokonania zgłoszenia uzyskuje się pierwszeństwo do uzyskania prawa wyłączonego.

21 Znak towarowy może podlegać różnym rodzajom ochrony. Są to: prawo ochronne na znak towarowy indywidualny, prawo ochronne na wspólny znak towarowy, prawo ochronne na wspólny znak towarowy gwarancyjny, wspólne prawo ochronne.

22 Ochrona znaku towarowego Procedura krajowa udzielana wyłącznie przez UP RP. Procedura międzynarodowa udzielana przez Biuro Międzynarodowe Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie za pośrednictwem odpowiedniego krajowego urzędu ds. ochrony własności przemysłowej. Procedura regionalna udzielana na podstawie zgłoszenia złożonego we właściwym urzędzie regionalnym

23 Na stronie UP RP dostępne podstawowe informacje o znakach towarowych: - podstawowe informacje - procedura krajowa - procedura zagraniczna - zgłoszenia online Znaki towarowe

24 Procedura zgłoszenia znaku towarowego Zapoznać się z podstawowymi informacjami o znakach towarowych oraz dokumentacją zgłoszeniową. Sprawdzić możliwość zarejestrowania nazwy w bazach danych Urzędu Patentowego oraz bazach międzynarodowych. Wypełnić formularz podania o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy oraz pobrać załącznik do tego formularza. Obowiązkowo zamieścić w składanym formularzu wykaz towarów i/lub usług oraz wskazać odpowiednie klasy towarowe i/lub usługowe na podstawie Międzynarodowej Klasyfikacji Towarów i Usług (Klasyfikacji Nicejskiej). Wnieść opłatę jednorazową za zgłoszenie na konto UP. Do wyboru: złożyć wypełnioną dokumentację zgłoszeniową osobiście w Kancelarii Ogólnej UP, za pośrednictwem poczty, za pomocą telefaksu lub online. W przypadku konieczności zasięgnięcia porady lub konsultacji można zwrócić się do rzecznika patentowego.

25 Polskie bazy oferują dostęp do: polskich opisów patentowych polskich opisów ochronnych wzorów użytkowych polskich opisów ochronnych wzorów przemysłowych tłumaczeń na język polski patentów europejskich obowiązujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokumenty te udostępniane są w formacie PDF. Międzynarodowe bazy oferują dostęp do: pełnotekstowych zgłoszeń opisów przedmiotów własności przemysłowej. Lista baz międzynarodowych

26 Zgodnie z przepisami ustawy Prawo własności intelektualnej, informacje o zgłoszeniach znaków towarowych są publikowane dopiero po upływie 3 miesięcy od daty zgłoszenia. Zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu, w którym wpłynęło ono do Urzędu Patentowego z zachowaniem formy pisemnej również za pomocą telefaksu lub w postaci elektronicznej.

27 Wzory przemysłowe To nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy: - linii, - konturów, - kształtów, - kolorystykę, - strukturę, - materiał wytworu oraz - przez jego ornamentacje. Jako wzór przemysłowy można chronić jedynie wygląd zewnętrzny wytworu, nie zaś sam produkt.

28 Wzór przemysłowy chroniony jest prawem z rejestracji, co oznacza prawo do wyłączności korzystania z tego wzoru w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Udzielenie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego następuje pod warunkiem uiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony. W razie nieuiszczenia opłaty za w wyznaczonym terminie, Urząd Patentowy stwierdza wygaśnięcie decyzji o udzieleniu prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.

29 By zarejestrować wzór przemysłowy należy: Zapoznać się z podstawowymi informacjami o ochronie prawnej wzorów przemysłowych, Wypełnić formularz podania o udzielenie prawa z rejestracji na wzór przemysłowy, Dołączyć opis wzoru oraz ilustracje (w 3 egz.), muszą przedstawiać wzór jasno i wyczerpująco, by odróżnić go od innych, Dokonać zgłoszenia osobiście, za pośrednictwem poczty, za pomocą telefaksu lub online, Wnieść jednorazową opłatę za zgłoszenie wzoru przemysłowego W przypadku konieczności zasięgnięcia porady lub konsultacji można zwrócić się do rzecznika patentowego.

30 Opis wzoru przemysłowego powinien: - określać przedmiot wzoru, ze wskazaniem jego przeznaczenia, - określać figury ilustracji, - zawierać ponumerowany wykaz odmian wzoru przemysłowego, jeżeli zgłoszenie obejmuje takie odmiany, - opisywać istotne cechy wzoru przemysłowego, tzn. te cechy postaciowe, które wyróżniają zgłoszony wzór od innych, znanych już wzorów i stanowią podstawę do jego identyfikacji. Ilustracje powinny przedstawiać przedmiot wzoru z wyraźnym wskazaniem jego istotnych cech. Do zgłoszenia może być ewentualnie dołączona próbka materiału włókienniczego.

31 Zgłoszenia wzoru przemysłowego dokonuje się przez złożenie do UP, (niezależnie od wybranego sposobu): - podania (1 egz.), - opisu wyjaśniającego ilustrację wzoru przemysłowego (3 egz.), - ilustrację (3 egz.) przedstawiającą przedmiot wzoru, - dokonanie stosownej opłaty. Przy dokonywaniu zgłoszeń telefaksem należy pamiętać, że oryginał zgłoszenia powinien wpłynąć do Urzędu Patentowego w nieprzywracalnym terminie 30 dni od daty nadania zgłoszenia telefaksem.

32 Informację o udzieleniu prawa z rejestracji wraz z ilustracją wzoru publikuje się w Wiadomościach UP. W Polsce czas oczekiwania na udzielenie prawa z rejestracji wynosi ok. 3 miesięcy.

33 Systemy ochrony wzoru przemysłowego za granicą Procedura krajowa - dokonanie zgłoszenia w urzędzie ds. ochrony w danym państwie. - w jęz. urzędowym danego państwa. - wniesienie opłaty. Procedura regionalna - na podstawie 1 zgłoszenia złożonego we właściwym urzędzie regionalnym, zastrzec wzór, który będzie chroniony na terytorium wszystkich państw członkowskich tego systemu. Procedura międzynarodowa - możliwy w państwach, które są stronami porozumienia haskiego. - na skutek rejestracji wzór uzyska ochronę we wszystkich państwach wyznaczonych przez zgłaszającego.

34 Wyszukiwarki internetowe wzorów przemysłowych Przed dokonaniem zgłoszenia należy przeprowadzić poszukiwania w: Rejestrach wzorów przemysłowych, Bazach internetowych Bazy rynkowe Bazy internetowe wzorów przemysłowych zarejestrowanych w Polsce: Baz międzynarodowa rejestrująca wzory przemysłowe - bazy danych WIPO:

35 Dziękujemy za uwagę