Załącznik nr 4. Rekomendacje i zalecenia dla oceny inwestycji, z uwzględnieniem wymagań art. 4 ust. 7 RDW

Podobne dokumenty
DEPARTAMENT PLANOWANIA I ZASOBÓW WODNYCH. Derogacje, czyli odstępstwa od osiągnięcia celów środowiskowych z tytułu art. 4.7 Ramowej Dyrektywy Wodnej

Warszawa, 5 lutego 2014 r.

RAMOWA DYREKTYWA WODNA - REALIZACJA INWESTYCJI W GOSPODARCE WODNEJ

ANALIZA ZGODNOŚCI PROJEKTU Z POLITYKĄ OCHRONY ŚRODOWISKA

Wybrane zagadnienia w zakresie polityki ochrony środowiska w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

Lista sprawdzająca w zakresie ocen oddziaływania na środowisko

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

Agnieszka Hobot. Rekomendowany zakres informacji oraz analiz do sporządzania raportów OOŚ w zakresie zgodności z zapisami RDW

r.pr. Michał Behnke

Lista sprawdzająca w zakresie ocen oddziaływania na środowisko*

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

Lista sprawdzająca w zakresie dokumentacji dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko dla instytucji oceniających wnioski o dofinansowanie

apgw/apwśk założenia i stan realizacji projektu

Ocena oddziaływania na środowisko w kontekście ubiegania się o środki unijne

Ocena oddziaływania na środowisko -zmiany w ocenie oddziaływania na środowisko -obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.

GENERALNY DYREKTOR OCHRONY ŚRODOWISKA

WERYFIKACJA DOKUMENTACJI ŚRODOWISKOWEJ. Martyna Wiśniewska

RAMOWA DYREKTYWA WODNA

Uwarunkowania dla samorządów wynikające z planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy i warunków korzystania z wód regionu wodnego

Koncepcja opracowania MasterPlanów

Czy przyroda w Polsce jest lepiej chroniona po 2 latach: jakość regulacji i praktyki stosowania. dr Marcin Pchałek adw.

Załącznik nr 2.1 do wniosku o dofinansowanie FORMULARZ W ZAKRESIE OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

KREDYT NA INNOWACJE TECHNOLOGICZNE PO IR WYMOGI ŚRODOWISKOWE

POSTĘPOWANIE W SPRAWIE OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE PRZEDSIĘWZIĘĆ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU

Natura 2000 a turystyka Procedura OOŚ w kontekście przedsięwzięć z sektora turystycznego

Uwzględniający wyniki konsultacji społecznych

MASTERPLAN DLA DORZECZA WISŁY. Mateusz Balcerowicz Departament Zasobów Wodnych Płock, 12 maja 2014 r.

Wybrane zagadnienia w zakresie polityki ochrony środowiska w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego

Formularz w zakresie Oceny Oddziaływania na Środowisko

Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o

OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO ORAZ NA OBSZARY NATURA 2000 podstawowe informacje

Procedura oceny oddziaływania na środowisko stan obecny i kierunki zmian

Stosowanie dokumentu nie jest obligatoryjne. Może on stanowić materiał wyjściowy do dalszych prac prowadzonych przez poszczególne instytucje.

Zadania GDOŚ w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko

Fakty i mity procesu oceny oddziaływania na środowisko w projektach drogowych. Analiza wybranych zagadnień prowadząca do wypracowania dobrych praktyk

SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3

Aktualizacja PWŚK i PGW. Przemysław Gruszecki, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej

Prawne i ekonomiczne aspekty planu gospodarowania wodami w lasach

w procedurach administracyjnych związanych

PROCEDURA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W PROJEKTACH RPO WP

Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Tczewa na lata

Co to jest przedsięwzięcie?

Linie elektroenergetyczne. Decyzje środowiskowe

PODSUMOWANIE Strategicznej oceny oddziaływania na środowisko aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Ozimek

Najczęściej popełniane błędy w dokumentacji aplikacyjnej i procedurze OOŚ

KIEDY MAMY DO CZYNIENIA Z OŚ W ASPEKCIE PRAWNYM PRZY INWESTYCJACH OZE?

Dystrybucja energii elektrycznej i gazu -działanie 5.2 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata

JAKOŚĆ RAPORTÓW I DECYZJI jak jąosiągnąć i sprawdzić

Marta Roszko, Aneta Skrzypko Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku. Poznań, luty 2013 r.

Rola Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie w zarządzaniu obszarami Natura 2000

Podstawowe informacje o Naturze 2000 i planach ochrony

Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Wrocław, marzec 2010

PODSUMOWANIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU STAROGARDZKIEGO NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA

Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych KZGW

Aktualne zagadnienia w systemie ocen oddziaływania na środowisko w budownictwie komunikacyjnym

... (tytuł projektu) FORMULARZ DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE PROJEKTU W ZAKRESIE OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY DLA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO

Procedura uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia

ANALIZA ZGODNOŚCI PROJEKTU Z POLITYKĄ OCHRONY ŚRODOWISKA CZĘŚĆ I

Spis treści. O Autorce... Wykaz skrótów...

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko. a Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Dorzeczu Wisły Środkowej (PBPDWŚ)

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

1. Udział społeczeństwa w procedurze oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (art ustawy OOŚ)

Podsumowanie przebiegu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilicą na lata

OBSZARY NATURA 2000 PROCEDURA OOŚ. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

ZAŁĄCZNIK DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE W RAMACH WIELKOPOLSKIEGO REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO NA LATA W ZAKRESIE OOŚ SLAJD 17

FORMULARZ W ZAKRESIE OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

TOMASZ WALCZYKIEWICZ, URSZULA OPIAL GAŁUSZKA, DANUTA KUBACKA

Warunki korzystania z wód regionu wodnego /zlewni - znaczenie, możliwości wprowadzenia potrzeb przyrodniczych

Instrukcja wypełniania formularza do wniosku o dofinansowanie w zakresie OOŚ

Miejsce oceny oddziaływania na środowisko w systemie regulacji procesu inwestycyjnego

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy. Aktualizacja planów gospodarowania wodami

Partnerstwo Środowisko dla Rozwoju ENEA. Oceny oddziaływania na środowisko

Procedura uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia

FORMULARZ DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE W ZAKRESIE OOŚ

Waloryzacja przyrodnicza zlewni górnej Wisły. źródłem informacji dla inwestorów MEW

Procedury oceny oddziaływania na środowisko

Wzór. Karta informacyjna przedsięwzięcia

Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego

Magdalena Kinga Skuza

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Ramowa Dyrektywa Wodna bezzębny tygrys czy narzędzie ochrony wód?

BŁĘDY POPEŁNIANE PRZEZ INWESTORÓW W PRZYGOTOWANIU DOKUMENTACJI INWESTYCYJNEJ W ZAKRESIE PRAWA OCHRONY ŚRODOWISKA.

Jakie błędy popełniają najczęściej beneficjenci w procedurze oceny oddziaływania na środowisko?

Kraków, dn r.

Zasady weryfikacji przesłanek z art. 4 ust. 7 Ramowej Dyrektywy Wodnej w odniesieniu do przedsięwzięć przeciwpowodziowych realizowanych w stanie

PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA PROJEKTU PN. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA GORZOWA WLKP.

Praktyczne podejście do Ocen Środowiskowych Metodyka uwzględniania RDW na przykładzie programów inwestycyjnych Górnej Wisły

Szkolenie z zakresu z wymogów polityki wspólnotowej dot. ochrony środowiska w projektach współfinansowanych ze środków RPO WP

RADA UNII EUROPEJSKIEJ. Bruksela, 27 maja 2013 r. (28.05) (OR. fr) 9801/13 ENV 428

Prawo ochrony środowiska w planowaniu energetycznym

Przebieg postępowania administracyjnego

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata

Ryszard Zakrzewski, Ministerstwo Środowiska. Warszawa, 16 października 2008 r.

Prawo ochrony środowiska w drogownictwie stan obecny i kierunki zmian

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Transkrypt:

Załącznik nr 4. Rekomendacje i zalecenia dla oceny inwestycji, z uwzględnieniem wymagań art. 4 ust. 7 RDW (art. 38j ustawy Prawo wodne, Dz. U. 2012 poz. 145) Poniższe rekomendacje, a także opis sposobu postępowania, dotyczą przedsięwzięć zrealizowanych lub planowanych, dla których istnieje potrzeba analizy zgodności z wymaganiami RDW. CZĘŚĆ I: OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO (OOŚ) WARIANT I: OBOWIĄZEK PRZEPROWADZENIA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCHCZASOWA PRAKTYKA OOŚ Przystępując do realizacji przedsięwzięcia, w pierwszej kolejności, należy je przyporządkować do odpowiedniej grupy oddziaływania na środowisko. Dotychczas polskie prawodawstwo przewidywało trzy grupy przedsięwzięć, dla których wymagano przeprowadzenia postępowania OOŚ lub postępowania w sprawie konieczności sporządzenia raportu OOŚ, tzw. screeningu, czyli procedury, w której podejmowana jest decyzja, czy w odniesieniu danego przedsięwzięcia wymagana jest OOŚ. Podział na dwie pierwsze grupy wynika bezpośrednio z treści Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397 z późn. zm.). Przedsięwzięcie należące do grupy I lub II może jednocześnie oddziaływać na obszar Natura 2000, wówczas podczas procedury oceny oddziaływania na środowisko należy również spełnić wymagania dotyczące grupy III. Przykładowe schematy procedury OOŚ dla przedsięwzięć z grupy I oraz II pokazano w Załączniku nr 4.1 oraz 4.2. Zmiany w procedurze ocen oddziaływania na środowisko wprowadziły trzy ustawy wprowadzające tzw. uproszczenia powodziowe. Natomiast jeśli takie przedsięwzięcie polega na wykonaniu urządzenia wodnego lub robotach związanych z odbudową, remontem i rozbiórką tych urządzeń wodnych, i jest przedsięwzięciem: mogącym znacząco oddziaływać na środowisko, lub innym niż ww. przedsięwzięciem mogącym znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony (tzw. III grupa) wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 7 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z 2010 r.). Dla decyzji tej prowadzi się postępowanie na zasadach ogólnych wynikających z ustawy ooś, z pewnymi wyjątkami. Dla decyzji na takie urządzenia wodne lub roboty związane z odbudową, remontem i rozbiórką tych urządzeń nie stosuje się art. 74 ust. 1 pkt 5 i 6 oraz ust. 1a 1c ustawy ooś, tj. wymogu dołączenia wypisu i wyrysu z planu miejscowego, wypisu z rejestru gruntów, niezależnie od ilości stron biorących udział w postępowaniu, a także art. 80 ust. 2 ustawy ooś, tj. nie sprawdza się zgodności z planem miejscowym takich inwestycji. Organem właściwym do wydania decyzji w tych sprawach jest regionalny dyrektor ochrony środowiska. 1 1 Zmiany w postępowaniach administracyjnych w sprawach ocen oddziaływania na środowisko. 2011r., Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska 1

WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH obowiązek przeprowadzania postępowania OOŚ Dla inwestycji z grupy III regionalny dyrektor ochrony środowiska wydaje postanowienie uzgadniające warunki realizacji przedsięwzięcia obowiązek przeprowadzenia postępowania w sprawie konieczności sporządzenia raportu OOŚ (dla przedsięwzięć z grupy III raportu OOŚ) OBOWIĄZEK PRZEPROWADZENIA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Zaprezentowany powyżej schemat jest ilustracją opisanych wczesniej wytycznych (szczegółowo opisanych w podręczniku pn. Zmiany w postępowaniach administracyjnych w sprawach ocen oddziaływania na środowisko 2011r., Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska), nie jest natomiast oficjalną wykładnią prawa. 2

WARIANT II: OBOWIĄZEK PRZEPROWADZENIA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ORAZ OCENY POTRZEBY ZASTOSOWANIA ART. 4 UST. 7 RDW DLA PRZEDSIĘWZIĘĆ REALIZOWNYCH W OKRESIE PROGRAMOWANIA UE 2007-2013 ORAZ PLANOWANYCH W KOLEJNYCH LATACH. W związku z koniecznością spełnienia wymagań RDW powstały zalecenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju, Ministra Środowiska i Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (z 5 lutego 2014 r.) dla inwestorów/beneficjentów oraz właściwych instytucji w zakresie weryfikacji i zapewnienia spełniania przez przedsięwzięcia współfinansowane z funduszy unijnych w okresie programowania 2007-2013 wymagań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej (zwane dalej: Zaleceniami) (http://www.mir.gov.pl). Zalecenia wskazują na dwa istotne zagadnienia wiążące proces oceny oddziaływania na środowisko z wymaganiami RDW tj.: 1. Art. 4 ust. 7 RDW został transponowany ustawą z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 32 poz. 159) w treści art. 38j. Nowelizacja weszła w życie 18 marca 2011 r. Przedsięwzięcia, dla których procedura wydawania decyzji środowiskowych została wszczęta przed wejściem w życie ww. ustawy, muszą być poddane weryfikacji i ponownej ocenie zgodnie z Zaleceniami. W analizie wpływu przedsięwzięcia należy wykorzystać zaktualizowaną ocenę stanu wód 2 2. Przedmiotowa nowelizacja Prawa wodnego wprowadziła również istotną zmianę do ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwie w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008 nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) (tzw. Ustawa ooś). Według art. 81 ust. 3 w/w ustawy, jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może spowodować nieosiągnięcie celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami na obszarach dorzecza, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia, o ile nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 38j ustawy Prawo wodne (transpozycja art. 4 ust. 7 RDW). W praktyce oznacza to, że organ przeprowadzający postępowanie screeningowe musi dokonać oceny przedsięwzięć (patrz ETAPY II III, CZĘŚĆ II) pod kątem spełnienia warunków wynikających z art. 38j ustawy Prawo wodne zakres i uwarunkowania formalno prawne takiej oceny scharakteryzowano w Części II. 2 Ocena stanu JCW publikowana przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska 3

CZĘŚĆ II: STWIERDZENIE KONIECZNOŚĆI ZASTOSOWANIA ODSTĘPSTWA Z ART. 4 UST. 7 RDW Jak wskazują Wytyczne dotyczące odstępstw od celów środowiskowych (zwane dalej: Wytycznymi) 3, ocena spełnienia kryteriów i warunków z art. 4 ust. 7 RDW musi zostać przeprowadzona na etapie planowania inwestycji. OOŚ stanowi istotny element procesu inwestycyjnego, dlatego należy zapewnić przeprowadzenie postępowania OOŚ uwzględniając zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego. Każda inwestycja powodująca nową zmianę charakterystyki fizycznej części wód, której skutkiem może być nieosiągnięcie dobrego stanu, musi zostać wpisana do planu gospodarowania na obszarze dorzecza (PGW). W związku z tym, każdy podmiot (zarówno publiczny, jak i prywatny) planujący realizację takiej inwestycji zobowiązany jest do przekazania Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej stosownej oceny oraz uzasadnienia, celem analizy w kolejnych aktualizacjach planów gospodarowania wodami (apgw). Każda aktualizacja będzie prowadzona zgodnie z polskim prawem, transponującym wymogi RDW w tym zakresie, czyli z uwzględnieniem 6-cio miesięcznego terminu na konsultacji społecznych. Zgodność inwestycji z przepisami RDW powinna zostać wykazana w procesie przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia - ten tryb stanowi docelowe rozwiązanie. Jeżeli w trakcie prowadzenia konsultacji społecznych w ramach apgw zostaną zgłoszone nowe inwestycje, zostaną one poddane ocenie oddziaływania na środowisko, a w uzasadnionych przypadkach zostaną uwzględnione w apgw. Nie istnieją żadne przeciwskazania, aby pomiędzy kolejnymi apgw zostały poddane ocenie i zgłoszeniu nowe inwestycje - wówczas znajdą się one w kolejnych apgw. Niniejszy dokument MasterPlan - stanowi uzupełnienie do pierwszych PGW, a wskazane w nim inwestycje zostaną włączone do analizy oraz konsultacji społecznych podczas apgw. W przypadku postępowań w zakresie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach będących w toku, w dniu zatwierdzenia Masterplanów przez Radę Ministrów, konieczne jest uwzględnienie w ww. postępowaniach wyników analizy dokonanej w ramach Masterplanów. Ponadto, w trakcie prowadzenia ww. postępowań organ prowadzący powinien zwrócić uwagę na zgodność przedsięwzięcia z RDW, w tym z MasterPlanem (pod kątem zgodności wyników przeprowadzonej oceny wpływu inwestycji na stan jednolitej części wód). MasterPlan jest dokumentem przejściowym nie planuje się zatem jego aktualizacji. ETAP I: Zidentyfikowanie jednolitych części wód (JCW) oraz ustalonych dla nich celów środowiskowych. Cele środowiskowe zweryfikowane oraz ustalone zostały na potrzeby apgw 4 (tym samym opracowania Masterplanów), zarówno w odniesieniu do JCW jak i obszarów chronionych. Ustalenie celów środowiskowych jest punktem wyjścia do oceny oddziaływania, a w przypadku stwierdzenia konfliktu z wyznaczonymi celami do zbadania możliwości zastosowania odstępstw. Ponadto, w analizie wpływu przedsięwzięcia na stan JCW należy wykorzystać aktualną ocenę stanu wód opartą na danych monitoringowych. Uwaga: w przypadku inwestycji, których realizacja rozpoczęła się przed 2010 rokiem i dla których ocena JCW opiera się na niekompletnych danym monitoringowych, Krajowy Zarząd Gospodarki 3 Wytyczne nr 20, Wytyczne dotyczące wyłączeń z realizacji celów środowiskowych. Wspólna Strategia Wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej (2000/60/WE), Raport Techniczny 2009 027 (CIS). 4 A. Hobot i inni Ustalenie celów środowiskowych dla jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP), jednolitych części wód podziemnych (JCWPd) oraz obszarów chronionych, Gliwice, 2013 4

Wodnej dokona oszacowania i symulacji stanu JCW przed rozpoczęciem realizacji inwestycji i na podstawie tych danych zostaną określone cele ochrony JCW. ETAP II: Identyfikacja oddziaływań mających wpływ na osiągnięcie celów środowiskowych lub powodujących pogorszenie stanu w rozumieniu RDW. W ramach identyfikacji oddziaływań na cele ochrony wód należy: a) ustalić czynniki oddziaływania przedsięwzięcia na elementy oceny stanu JCW, b) ustalić, na jakie elementy oceny stanu JCW i ich składowe będzie oddziaływała realizacja przedsięwzięcia, c) przedstawić aktualną ocenę stanu (albo potencjału ekologicznego) wód w odniesieniu, do poszczególnych składowych elementów jakości, na które może oddziaływać przedsięwzięcie, d) dokonać oceny wpływu czynników oddziaływania na poszczególne elementy oceny stanu JCW. W przypadku stwierdzenia, iż dane przedsięwzięcie może negatywnie wpływać na stan wód i osiągnięcie wyznaczonych dla nich celów środowiskowych, konieczne jest przeprowadzenie analizy zasadności realizacji inwestycji w kontekście wymagań z art. 4 ust. 7 RDW. ETAP III: Określenie dalszego postępowania w procesie uzasadnienia odstępstw z art. 4 ust. 7 RDW. Cele środowiskowe mogą podlegać odstępstwom, o ile zostaną spełnione warunki określone w RDW. W art. 4 RDW określono warunki i procedury ich stosowania. Odstępstwa stanowią integralny element celów środowiskowych. Zakres odstępstwa z art. 4 ust. 7 RDW obejmuje nowe zmiany charakterystyki fizycznej części wód powierzchniowych lub zmiany poziomu części wód podziemnych, lub też niezapobieżenie pogorszeniu się stanu części wód powierzchniowych (z bardzo dobrego do dobrego) w wyniku nowych form zrównoważonej działalności gospodarczej człowieka. 5 W zależności od określenia charakteru odstępstwa zaleca się zastosowanie odpowiedniej procedury weryfikacji kryteriów wskazanej w Wytycznych. W przypadku przedsięwzięć, co do których istnieją przesłanki wykazania spełnienia warunków wskazanych w art. 4 ust. 7 RDW, należy przedstawić wyjaśnienia dotyczące opisanych poniżej pytań. Poniższe wskazówki mają charakter ogólny, szczegółowe zalecenia zawarte są w ww. Wytycznych nr 20. 1. Zostały podjęte wszystkie praktyczne kroki, aby ograniczyć niekorzystny wpływ na stan części wód. Celem przesłanki jest wykazanie wdrożenia wszelkich możliwych środków minimalizujących jego oddziaływanie na cele ochrony wód. W przypadku gdy wdrożenie potencjalnych środków było niemożliwe, należy uzasadnić dlaczego. a) wariantowanie organizacyjne i funkcjonalne. Zgodnie z Wytycznymi, art. 4 ust. 7 RDW, wymaga zastosowania środków łagodzących, których celem jest zminimalizowanie lub nawet wykluczenie negatywnego wpływu na stan części wód. Mogą to być środki stosowane zarówno podczas projektowania, budowy, jak i eksploatacji obiektów. 5 Zalecenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju, Ministra Środowiska i Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska dla inwestorów/beneficjentów oraz właściwych instytucji w zakresie weryfikacji i zapewnienia spełniania przez przedsięwzięcia współfinansowane z funduszy unijnych w okresie programowania 2007-2013 wymagań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej. 5

Środkiem minimalizującym nie jest natomiast kompensacja utraconych wartości przeprowadzona w ramach części wód poddanej oddziaływaniom. Dowód uwzględnienia wszystkich niezbędnych środków minimalizujących powinien zostać wskazany w uzasadnieniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w oparciu o ustalenia postępowania OOŚ. Metody ograniczenia niekorzystnego wpływu powinny zostać zaprezentowane w kontekście wskaźników stanu wód, względem których oceniana była istotność oddziaływania wynikającego ze zmian w charakterystyce fizycznej części wód. 2. Przyczyny modyfikacji lub zmian są szczegółowo określone i wyjaśnione w planie gospodarowania wodami dorzecza, wymaganym na mocy art. 13 RDW, a cele podlegają ocenie co sześć lat? W przypadku realizacji przedsięwzięcia, dla którego odstępstwo od celów środowiskowych nie zostało uwzględnione w obowiązującym PGW, zgoda na realizację inwestycji może być wydana przed aktualizacją PGW w dwóch przypadkach: 1) decyzja inwestora o realizacji przedsięwzięcia zapadła po przyjęciu PGW (w sytuacji gdy PGW nie uwzględnia danej inwestycji i nie analizuje możliwości uzyskania odstępstw dla niej), 2) decyzja o realizacji przedsięwzięcia zapadła przed przyjęciem PGW, ale nie zostało ono objęte odstępstwem w danym PGW (np. z uwagi na zbyt małą wiedzę na temat oddziaływania przedsięwzięcia na cele ochrony wód wynikającą ze zbyt wczesnego etapu projektowania i braku danych na temat szczegółowych rozwiązań projektowych). Modyfikacje i zmiany hydromorfologiczne, w związku z realizacją przedsięwzięć, wprowadzane w toku wdrażania PGW (cykl 6-letni) muszą być przedstawione w kolejnym uaktualnionym planie. W obu przypadkach konieczne jest przedłożenie prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej informacji na temat tego przedsięwzięcia, w celu uwzględnienia odstępstwa przy kolejnej aktualizacji PGW. Informacja ta powinna zawierać: a) opis, lokalizację oraz termin realizacji przedsięwzięcia, b) podstawowe dane o JCW powierzchniowych i podziemnych, na które planowane przedsięwzięcie może oddziaływać, c) podsumowanie oceny wpływu przedsięwzięcia na osiągnięcie celów środowiskowych JCW ustalonych w PGW, d) ewentualnie rodzaj i uzasadnienie koniecznego do zastosowania odstępstwa. Stosowna informacja na temat ustaleń PGW powinna znaleźć się w uzasadnieniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W przypadku, gdy w momencie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, przedsięwzięcie będące przedmiotem postępowania, nie jest objęte odstępstwem z art. 4 ust. 7 RDW w PGW, organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach powinien zobowiązać wnioskodawcę na mocy art. 38 ust. 3 pkt. 2 Prawo wodne do przekazania prezesowi KZGW szczegółowej informacji na temat przyczyn uzasadniających realizację przedsięwzięcia w kontekście wymogów art. 38j Prawo wodne. W świetle ustawy ooś (ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko) w sytuacji wystąpienia konfliktu z celami oraz brakiem możliwości zastosowania odstępstwa, organ nie może wydać pozytywnej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. 6

3. Przyczyny modyfikacji lub zmian stanowią nadrzędny interes społeczny i/lub korzyści dla środowiska i dla społeczeństwa płynące z osiągnięcia celów wymienionych w ust. 1, są przeważone przez wpływ korzyści wynikających z nowych modyfikacji czy zmian na ludzkie zdrowie, utrzymanie ludzkiego bezpieczeństwa lub zrównoważony rozwój? W oparciu o całokształt materiału dowodowego postępowania OOŚ, w tym w szczególności raport OOŚ, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach powinien w uzasadnieniu tejże decyzji wykazać z uwagi na ochronę jakich dóbr i interesów uznał, iż cele ochrony wód powinny zostać uchylone w danych okolicznościach sprawy. Stosowne informacje na ten temat powinny zostać zawarte w raporcie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Zgodnie z Wytycznymi nadrzędnym interesem społecznym mogą być przedsięwzięcia niezbędne w ramach działań lub polityk mających na celu ochronę podstawowych wartości życia obywateli (zdrowia, bezpieczeństwa, środowiska naturalnego), polityk mających podstawowe znaczenie dla państwa i społeczeństwa, wykonywania działalności o charakterze gospodarczym lub społecznym, spełniającej konkretne zadania w ramach usług publicznych. Z kolei korzyści dla środowiska naturalnego mogą obejmować w przypadku pogorszenia się stanu korzyści i możliwości utracone na skutek pogorszenia się stanu (np. utrata różnorodności biologicznej), natomiast w przypadku nieosiągnięcia dobrego stanu lub potencjału te korzyści, które zostałyby uzyskane, gdyby nie zostało uniemożliwione osiągnięcie dobrego stanu lub dobrego stanu ekologicznego (np. już nie jest możliwe zaopatrzenie w wodę pitną). 4. Korzystne cele, którym służą te modyfikacje lub zmiany części wód, nie mogą, z przyczyn możliwości technicznych czy nieproporcjonalnych kosztów być osiągnięte innymi środkami, stanowiącymi znacznie korzystniejszą opcję środowiskową? Podobnie jak w przypadku poprzedniej przesłanki, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach powinien w uzasadnieniu tejże decyzji wykazać, dlaczego wariant wskazany przez wnioskodawcę do realizacji nie może z przyczyn technicznych lub ekonomicznych zostać zastąpiony przez wariant znacznie korzystniejszy z punktu widzenia celów ochrony wód. Tak ukształtowany zakres obowiązku w zakresie postępowania wyjaśniającego daje organowi prowadzącemu postępowanie możliwość żądania od wnioskodawcy przedstawienia analizy wariantowej w formie wykraczającej poza wymogi art. 66 ust. 1 pkt. 5-7 Ustawy OOŚ. Chodzi tutaj o możliwość zobowiązania wnioskodawcy do przedstawienia analizy wariantowej pod kątem osiągnięcia celów ochrony wód z uwzględnieniem aspektów kosztowych i technicznych. Zobowiązanie takie może zostać orzeczone albo w postanowieniu ustalającym zakres raportu OOŚ (dla przedsięwzięć z grupy II oraz z grupy I w sytuacji gdy wnioskodawca wystąpił o ustalenie zakresu raportu) albo w przypadku przedsięwzięć z grupy I w drodze wezwania do przedstawienia wyjaśnień w oparciu o art. 38j ust. 3 pkt. 4 Prawo wodne w związku z art. 7 i 77 par. 1 k.p.a. (w sytuacji gdy raport jest przedkładany wraz z wnioskiem o wydanie decyzji). Analiza wariantowa może obejmować alternatywne lokalizacje, rozwiązania techniczne oraz skalę działalności. Ważne jest, aby takiej analizy dokonać na samym początku, tak aby uniknąć konieczności prowadzenia dalszej oceny niewłaściwego wariantu. Zgodnie z Wytycznymi niewykonalność techniczna jest uzasadniona w sytuacji gdy: żadne rozwiązanie techniczne nie jest dostępne, czas rozwiązania problemu przekracza dostępną ilość czasu, brak informacji na temat przyczyny problemu brak możliwości znalezienia rozwiązania. Analiza kosztów i korzyści przedsięwzięcia, spełniająca wymogi RDW, jest niezbędna aby umożliwić ocenę, czy korzyści wynikające z zapobieżenia pogorszeniu stanu lub przywrócenia części wód do dobrego stanu dla środowiska i społeczeństwa są przeważone przez korzyści wynikające z nowych modyfikacji lub zmian dla ludzkiego zdrowia, utrzymania bezpieczeństwa lub zrównoważonego rozwoju. Przesłanki nr 3 i 4 związane są z koniecznością wyważenia interesów związanych z ochroną wód z interesami związanymi z ochroną zdrowia i życia ludzi, a także bezpieczeństwa publicznego. 7

W opisie celowości przedsięwzięcia należy wykazać, iż dana inwestycja (np. ochrona przeciwpowodziowa) jest adekwatna do potencjalnego zagrożenia interesu społecznego, tj. ochrony zdrowia i życia ludzi oraz bezpieczeństwa publicznego, a także że brak jest alternatywnych rozwiązań, korzystniejszych w odniesieniu do celów RDW. 5. Przy stosowaniu art. 4 ust. 3-7 RDW, Państwo Członkowskie zapewnia, że stosowanie to nie wyklucza lub nie przeszkadza w osiągnięciu celów niniejszej dyrektywy w innych częściach wód w tym samym obszarze dorzecza i jest zgodne z wdrażaniem innego prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego ochrony środowiska (art. 4 ust. 8 RDW). W toku analizy należy wykazać, że oddziaływania na parametry fizyczne w danej części wód nie spowodują zagrożenia nieosiągnięciem celów dla innych części w tym samym obszarze dorzecza (co uzasadnić należy w decyzji środowiskowej). Przyjmuje się, że jeżeli przedsięwzięcie kolidowałoby z osiągnięciem celów w innych częściach wód w tym samym obszarze dorzecza, dla którego nie ma ustanowionych odstępstw z art. 4 ust. 7 RDW występuje konieczność wprowadzenia tego odstępstwa, ze wszystkimi konsekwencjami. Jest to jeden z elementów badania oddziaływania skumulowanego w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. 6. Należy podjąć kroki celem zapewnienia, że stosowanie nowych przepisów, włączając stosowanie ust. 3, 4, 5, 6 i 7 gwarantuje przynajmniej taki sam poziom bezpieczeństwa, jak istniejące prawodawstwo wspólnotowe. Analizując spełnienie ww. warunku należy wykazać zgodności z innym prawodawstwem środowiskowym, poprzez wskazanie w szczególności z dyrektywami: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, Dyrektywa 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko, Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Dyrektywa Rady 2009/147/WE z 30 listopada 2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. W oparciu o całokształt materiału dowodowego postępowania OOŚ, w tym w szczególności raport OOŚ organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach powinien w uzasadnieniu tejże decyzji wykazać dlaczego zmiany w charakterystyce fizycznej danej części wód związane z realizacją przedsięwzięcia nie zagrażają osiągnięciu celów RDW w innych częściach wód w tym samym obszarze dorzecza. Tak ukształtowany zakres obowiązku w zakresie postępowania wyjaśniającego daje organowi prowadzącemu postępowanie możliwość żądania od wnioskodawcy przedstawienia stosownych informacji w raporcie OOŚ. Zobowiązanie takie może zostać orzeczone albo w postanowieniu ustalającym zakres raportu OOŚ (dla przedsięwzięć z grupy II oraz z grupy I w sytuacji gdy wnioskodawca wystąpił o ustalenie zakresu raportu) albo w przypadku przedsięwzięć z grupy I w drodze wezwania do przedstawienia wyjaśnień w oparciu o art. 38k Prawa wodnego w związku z art. 7 i 77 par. 1 k.p.a. (w sytuacji gdy raport jest przedkładany wraz z wnioskiem o wydanie decyzji). 8

ZAŁĄCZNIKI Schematy procedury OOŚ dla przedsięwzięć z grupy I i grupy II (Zmiany w postępowaniach administracyjnych w sprawach ocen oddziaływania na środowisko., Izabela Grudzińska, Joanna Zarzecka, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa 2011). WYKORZYSTANE MATERIAŁY METODOLOGICZNE 1. Common implementation strategy for the Water Framework Directive (2000/60/EC). Guidance Document No.20. Guidance document on exemptions to the environmental objectives, European Commission, 2009. 2. M. Pchałek, M. Behnke, Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko w prawie polskim i UE, Warszawa 2009. 3. Zalecenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju, Ministra Środowiska i Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska dla inwestorów/beneficjentów oraz właściwych instytucji w zakresie weryfikacji i zapewnienia spełniania przez przedsięwzięcia współfinansowane z funduszy unijnych w okresie programowania 2007-2013 wymagań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej 4. Zasady weryfikacji przesłanek z art. 4 ust. 7 Ramowej Dyrektywy Wodnej w odniesieniu do przedsięwzięć przeciwpowodziowych realizowanych w stanie prawnym obowiązującym przed i po 18 marca 2011 r. wraz z wytycznymi do oceny wpływu/oddziaływania przedsięwzięcia na cele ochrony wód w rozumieniu art. 4.1. dyrektywy. 9