INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU WAŁBRZYSKIEGO w I półroczu 2018 roku

INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU WAŁBRZYSKIEGO w I półroczu 2018 roku Strona 1 / 38

Wałbrzych, dnia 17 sierpnia 2018 r. Wykaz placówek z terenu powiatu wałbrzyskiego nadzorowanych przez Dolnośląskiego Państwowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu: 1) Zespół Szkół im. M. Skłodowskiej-Curie w Szczawnie-Zdroju, ul. Kolejowa 2, 58-310 Szczawno-Zdrój, 2) Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Nowym Siodle, Nowe Siodło 73, 58-350 Mieroszów, 3) Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii im. UNICEF w Walimiu, ul. Nowa Kolonia 9, 58-320 Walim, 4) Dom Dziecka w Jedlinie-Zdroju, ul. Chojnowska 12, 58-330 Jedlina-Zdrój, 5) Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Dom Dziecka Catharina w Nowym Siodle, Nowe Siodło 73A, 58-350 Mieroszów, 6) Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Wałbrzychu, Al. Wyzwolenia 24, 58-300 Wałbrzych. Strona 2 / 38

Wyniki kontroli z terenu powiatu wałbrzyskiego objętego nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wałbrzychu w I półroczu 2018 r. Ogółem liczba obiektów podlegających kontroli w 2018 roku na terenie powiatu wałbrzyskiego wynosi 1056, a porównawczo w mieście Wałbrzychu - 2042. Działalność kontrolno-represyjna oraz w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego na terenie miasta Wałbrzych i powiatu wałbrzyskiego łącznie: Liczba kontroli Liczba decyzji merytorycznych Liczba decyzji płatniczych Nałożono mandatów ogółem na kwotę złotych Liczba wydanych postanowień Liczba wystawionych tytułów wykonawczych Liczba wniosków o ukaranie 1065 288 199 40 13250,00 54 4 0 Liczba wykonanych badań Liczba oznaczeń chemicznych Liczba oznaczeń fizycznych Liczba oznaczeń mikrobiologicznych 2683 1406 1672 2218 W ramach działalności w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia przeprowadzono ogółem 59 wizytacji w celu oceny realizowanych programów edukacyjnych inicjowanych i koordynowanych przez Inspekcję Sanitarną. W I półroczu 2018 roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wałbrzychu w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wydał : 7 opinii dotyczących projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, 7 opinii dotyczących braku potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, 1 opinię dotyczącą środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia, 13 opinii dotyczących dokumentacji projektowej, 4 opinie dotyczące dopuszczenia do użytkowania obiektów budowlanych, 8 opinii w sprawach innych, niewymienionych powyżej. Przeprowadzono 13 kontroli lokali i obiektów w tym 1 w trakcie realizacji inwestycji. Stan sanitarny nadzorowanego terenu w zakresie obejmującym działania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ulega sukcesywnej poprawie. Wraz z rozwojem technologii poprawia się Strona 3 / 38

stan techniczny i sanitarny lokali i obiektów. Oceniając stan bezpieczeństwa sanitarnego nadzorowanego terenu należy stwierdzić, że: w minionym półroczu nie odnotowano spraw budzących konflikty społeczne, podczas rozpatrywania spraw uwaga skierowana była na uzasadniony interes osób trzecich i stron postępowania a także ochronę środowiska naturalnego we wszystkich jego komponentach. Odnotowano następujące sprawy o większym znaczeniu dla lokalnej społeczności: Kryty basen typu Delfinek przy szkole podstawowej Nr 3 w Głuszycy, Dom pomocy społecznej przy ul. Grunwaldzkiej 29 w Głuszycy (w budynku poszpitalnym), Przebudowa hali MAKRO dla potrzeb zakładu produkcji kołder przez Zakład John Cotton Europe przy ul. Szczawieńskiej w Szczawnie-Zdroju (ze względu na wielkość zakładu). Inwestycje realizowane ze środków UE, przez gminy oraz prywatnych inwestorów, pozyskujących te środki, opiniowane/uzgadniane były bez zbędnej zwłoki przy zaangażowaniu inwestorów i stron postępowania. Prowadzona jest stałą współpraca z działami merytorycznymi oraz petentami w zakresie poprawy stanu sanitarnego istniejącej bazy gastronomicznej i turystycznej, usługowej i obiektów użyteczności publicznej, w tym obiektów kultury, oświaty i wychowania. Powyższe ma na celu osiąganie założonych wymagań sanitarnych w procesie sprawowania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego na terenie nadzorowanym. W minionym półroczu cele te zostały osiągnięte. Strona 4 / 38

W opracowaniu ujęto: I. Ocena zaopatrzenia w wodę do spożycia przez ludzi 6 Stan sanitarny miast i terenów wiejskich 12 II. Nadzór nad warunkami pracy w zakładach pracy 12 III. Placówki nauczania i wychowania 17 IV. Zakłady produkcji żywności, żywienia i obrotu środkami spożywczymi oraz wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością 21 V. Zakłady Służby Zdrowia 22 Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych 24 VI. Ocena stanu sanitarno-technicznego obiektów wczasowo-turystycznych 1. Baza noclegowa 24 2. Baseny i kąpieliska 26 3. Dworce i stacje PKP 27 VII. Ocena stanu sanitarno-technicznego innych obiektów użyteczności publicznej 1. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej 27 2. Ustępy publiczne 27 VIII. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia 29 Strona 5 / 38

I.1. Ocena zaopatrzenia w wodę do spożycia przez ludzi na terenie powiatu wałbrzyskiego Miasto Boguszów-Gorce Gmina Boguszów-Gorce zaopatrywana jest w wodę z wodociągu publicznego Wałbrzych oraz Boguszów-Gorce, których zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. W mieście wyodrębnione są 4 strefy zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 12 próbek wody w ramach kontroli wewnętrznej Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o., kontrola jakości wody przez PPIS zaplanowana jest na II półrocze 2018 r. W strefie Boguszów-Gorce pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A /parametry podstawowe/, 1 w zakresie parametrów grupy B /parametry rozszerzone/ oraz 1 próbkę rekontrolną do badań bakteriologicznych. W strefie Wałbrzych 3 pobrano 3 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A oraz 1 w zakresie parametrów grupy B. W strefie Wałbrzych 7 pobrano 3 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A. W strefie Wałbrzych 8 pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A. W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 10 orzeczeń o przydatności wody do spożycia przez ludzi dla poszczególnych stref zaopatrzenia w wodę, nie kwestionując żadnej z próbek wody pobranych z wodociągu Wałbrzych na terenie gminy Boguszów-Gorce. Na podstawie prowadzonych badań jakości wody pod względem mikrobiologicznym oraz fizykochemicznym w strefach zaopatrzenia Wałbrzych 2, Wałbrzych 7 i Wałbrzych 8 stwierdzono, że woda nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. Natomiast w strefie zaopatrzenia Boguszów-Gorce (wodociąg Boguszów-Gorce zaopatrujący mieszkańców Kuźnic Świdnickich) stwierdzono w próbce wody pobranej w dniu 14 maja 2018 r. z sieci wodociągowej (w ramach kontroli wewnętrznej WPWiK) przekroczenie najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników mikrobiologicznych, tj. liczba bakterii grupy coli 145 jtk, liczba bakterii Escherichia coli 8 jtk i liczba bakterii enterokoków 14 jtk w 100 ml wody oraz ogólna liczba mikroorganizmów w 22ºC >300 jtk w 1 ml wody. Obecność bakterii Escherichia coli i enterokoków jest wskaźnikiem skażenia wody odchodami ludzkimi lub zwierzęcymi (w przypadku enterokoków bardziej odległego w czasie). Escherichia coli jest przyczyną m.in. biegunek o zróżnicowanym nasileniu, a także bólów brzucha, mdłości i wymiotów. Enterokoki wywołują zakażenia (w tym ciężkie) o bardzo różnym obrazie klinicznym. Na zakażenia szczególnie narażone są osoby o obniżonej odporności, w tym dzieci do lat 5. W tym przypadku zarządca wodociągu Boguszów-Gorce WPWiK Spółka z o.o. nie wywiązał się z obowiązków wynikających z prowadzenia wewnętrznej kontroli jakości wody, określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. z 2017 r. poz. 2294), w zakresie współdziałania z PPIS w Wałbrzychu oraz Burmistrzem Boguszowa-Gorc w kwestii Strona 6 / 38

stwierdzenia braku przydatności wody do spożycia, ustalenia przyczyny tej sytuacji oraz rodzaju działań naprawczych, potrzeby zapewnienia zastępczego źródła wody i poinformowania konsumentów o ograniczeniach w korzystaniu z wody ze względu na ochronę zdrowia. Rekontrolne badanie próbki wody, pobranej w dniu 16 maja 2018 r., wykazało doprowadzenie wody pod względem mikrobiologicznym do norm sanitarnych. Gmina Czarny Bór Gmina Czarny Bór zaopatrywana jest w wodę z wodociągów publicznych Wałbrzych, Grzędy Górne i Borówno, których zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. W gminie wyodrębnionych jest 6 stref zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 1 próbkę wody w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz 12 próbek wody w ramach kontroli wewnętrznej Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. W strefie Wałbrzych 2 pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A w ramach kontroli wewnętrznej oraz 2 próbki rekontrolne do badań w kierunku żelaza (1 w ramach kontroli wewnętrznej i 1 PIS). W strefie Wałbrzych 3 pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Wałbrzych 4 pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r). W strefie Wałbrzych 5 pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A w ramach kontroli wewnętrznej. W strefie Grzędy Górne pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A oraz 1 w zakresie wstępnego monitoringu substancji promieniotwórczych rekontrolnego badania radonu w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Borówno pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A i 1 w zakresie parametrów grupy B oraz 1 w zakresie wstępnego monitoringu substancji promieniotwórczych rekontrolnego badania radonu w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 13 orzeczeń o przydatności wody do spożycia przez ludzi dla poszczególnych stref zaopatrzenia w wodę. Na podstawie prowadzonych badań monitoringowych w I półroczu 2018 r. stwierdzono w 2 próbach wody z sieci wodociągowej w Jaczkowie podwyższone stężenie żelaza. PPIS w Wałbrzychu decyzją nr 280/18 z dnia 5 kwietnia 2018 r. zezwolił na warunkowe korzystanie z wody przeznaczonej do spożycia w sieci wodociągowej w Jaczkowie w terminie do dnia 30 września 2018 r. Żelazo jest parametrem eksploatacyjnym, dla którego Światowa Organizacja Zdrowia nie określiła zalecanej wartości opartej na kryterium bezpieczeństwa dla zdrowia, stąd brak jest zaleceń dotyczących minimalizacji zagrożeń dla zdrowia konsumentów wody. Działania naprawcze podjęte przez zarządcę wodociągu mają na celu uzyskanie prawidłowej wartości Strona 7 / 38

wyżej wymienionego parametru kompleksowe płukanie sieci eliminuje zjawisko wtórnego zanieczyszczania wody żelazem pochodzącym z osadów na ściankach sieci wodociągowej. O powyższym poinformowano odbiorców wody w Jaczkowie w komunikacie PPIS w Wałbrzychu z dnia 9 kwietnia 2018 r. Woda na terenie gminy Czarny Bór pod względem mikrobiologicznym i fizykochemicznym nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. Miasto i gmina Głuszyca Gmina Głuszyca zaopatrywana jest w wodę z wodociągu publicznego Głuszyca, którego zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. W gminie wyodrębnione są 3 strefy zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 4 próbki wody w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz 6 próbek wody w ramach kontroli wewnętrznej Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. W strefie Głuszyca pobrano 3 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A oraz 1 próbkę w zakresie parametrów grupy B (3 próbki w ramach kontroli wewnętrznej i 1 PIS). W strefie Łomnica pobrano 3 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A, 1 w zakresie parametrów grupy B oraz 1 rekontrolną do badań w kierunku żelaza (3 próbki w ramach kontroli wewnętrznej i 2 PIS). W strefie Grzmiąca pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A przez PIS (pobór próbek wody w ramach kontroli wewnętrznej zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 6 orzeczeń o przydatności wody do spożycia przez ludzi dla poszczególnych stref zaopatrzenia w wodę. Na podstawie prowadzonych badań jakości wody w I półroczu 2018 r. stwierdzono w 1 próbce wody przekroczenie najwyższej dopuszczalnej wartości stężenia chloru wolnego w punkcie czerpalnym u konsumenta w sieci wodociągowej w Łomnicy. Zgodnie z wyjaśnieniami zarządcy przyczyną podwyższenia wartości chloru wolnego była prawdopodobnie przerwa w dostawie energii elektrycznej na terenie ujęcia. Zarządca wodociągu podjął działania naprawcze w postaci intensywnego płukania sieci wodociągowej. Poza wskazanym incydentem woda na terenie gminy Głuszyca pod względem mikrobiologicznym i fizykochemicznym nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. Miasto Jedlina-Zdrój Gmina Jedlina-Zdrój zaopatrywana jest w wodę z wodociągu publicznego Jedlina-Zdrój oraz Wałbrzych, których zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. W mieście wyodrębnione są 2 strefy zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 1 próbkę wody w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz 1 próbkę wody w ramach kontroli wewnętrznej Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. W strefie Wałbrzych 6 pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A przez PPIS (pobór próbek w ramach kontroli wewnętrznej zaplanowano na II półrocze 2018 r.). Strona 8 / 38

W strefie Jedlina-Zdrój pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 2 orzeczenia o przydatności wody do spożycia przez ludzi dla poszczególnych stref zaopatrzenia w wodę, nie kwestionując żadnej z próbek wody pobranych w gminie Jedlina-Zdrój. Na podstawie prowadzonych badań jakości wody pod względem mikrobiologicznym oraz fizykochemicznym stwierdzono, że woda nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. Miasto i gmina Mieroszów Gmina Mieroszów zaopatrywana jest w wodę z wodociągów publicznych Mieroszów i Sokołowsko, których zarządcą jest Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Mieroszów Spółka z o.o. w Mieroszowie oraz wodociągu publicznego Wałbrzych, którego zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. W gminie wyodrębnionych jest 6 stref zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 22 próbki wody w ramach kontroli wewnętrznej Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Mieroszów w Mieroszowie oraz Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji oraz 3 próbki wody w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną. W strefie Mieroszów pobrano 3 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A i 1 w zakresie parametrów grupy B w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Nowe Siodło pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A i 1 w zakresie parametrów grupy B w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Łączna pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A, 1 w zakresie parametrów grupy B oraz 2 próbki rekontrolne do badań bakteriologicznych (4 próbki w ramach kontroli wewnętrznej i 1 PIS). W strefie Golińsk pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A i 1 w zakresie parametrów grupy B (pobór próbek wody przez PPIS zaplanowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Sokołowsko pobrano 5 próbek do badań w zakresie parametrów grupy A, 1 w zakresie parametrów grupy B, 1 rekontrolną do badań bakteriologicznych oraz 1 w zakresie wstępnego monitoringu substancji promieniotwórczych rekontrolnego badania radonu w ramach kontroli wewnętrznej (7 w ramach kontroli wewnętrznej i 1 rekontrolną PIS). W strefie Wałbrzych 6 pobrano 1 próbkę do badań w ramach kontroli wewnętrznej oraz 1 próbkę do badań przez PPIS obie w zakresie monitoringu parametrów grupy A. W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 16 orzeczeń o przydatności wody do spożycia przez ludzi dla poszczególnych stref zaopatrzenia w wodę, nie kwestionując żadnej z próbek wody pobranych z wodociągu Sokołowsko, stref zaopatrzenia Mieroszów, Nowe Siodło i Golińsk na wodociągu Mieroszów oraz strefy zaopatrzenia Wałbrzych 6 na wodociągu Wałbrzych na terenie gminy Mieroszów. Na podstawie prowadzonych badań jakości wody nie stwierdzono Strona 9 / 38

przekroczenia wskaźników mikrobiologicznych oraz parametrów fizykochemicznych w wyżej wymienionych strefach zaopatrzenia woda nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. Natomiast w strefie zaopatrzenia Łączna (wodociąg Mieroszów) w 2 próbkach wody pobranych ze zbiornika wyrównawczego (w ramach kontroli wewnętrznej ZGKIM Mieroszów ) stwierdzono przekroczenie najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników mikrobiologicznych, tj.: - liczba bakterii grupy coli 10 jtk oraz bakterii Escherichia coli 6 jtk w 100 ml wody (pobór 20 lutego 2018 r.), - liczba bakterii enterokoków 76 jtk w 100 ml wody (pobór 15 maja 2018 r.). Obecność bakterii Escherichia coli i enterokoków jest wskaźnikiem skażenia wody odchodami ludzkimi lub zwierzęcymi (w przypadku enterokoków bardziej odległego w czasie). Escherichia coli jest przyczyną m.in. biegunek o zróżnicowanym nasileniu, a także bólów brzucha, mdłości i wymiotów. Enterokoki wywołują zakażenia (w tym ciężkie) o bardzo różnym obrazie klinicznym. Na zakażenia szczególnie narażone są osoby o obniżonej odporności, w tym dzieci do lat 5. Z tego względu zarządca wodociągu w obu przypadkach podjął niezwłocznie działania naprawcze, polegające na opróżnieniu, dezynfekcji i ponownym napełnieniu zbiornika wyrównawczego w Łącznej zdezynfekowaną wodą oraz usunięciu zlokalizowanej usterki chloratora. W przypadku zanieczyszczenia wody enterokokami dodatkowo zbiornik został odcięty od sieci wodociągowej do czasu otrzymania pozytywnego wyniku badania wody, a mieszkańcom Łącznej i Różanej zapewniono wodę w beczkowozach lub korzystali oni z wody ze studni przydomowych. Pozwoliło to na zminimalizowanie zagrożenia dla zdrowia odbiorców wody. Rekontrolne badania próbek wody wykazały doprowadzenie jej jakości o norm sanitarnych. W związku z wystąpieniem powyższych incydentów ZGKIM Mieroszów wywiązał się z obowiązków wynikających z prowadzenia wewnętrznej kontroli jakości wody, określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r. poz. 2294), w zakresie współdziałania z PPIS w Wałbrzychu oraz Burmistrzem Mieroszowa w kwestii stwierdzenia braku przydatności wody do spożycia, ustalenia przyczyny tej sytuacji oraz rodzaju działań naprawczych, potrzeby zapewnienia zastępczego źródła wody i informowania konsumentów o ograniczeniach w korzystaniu z wody ze względu na ochronę zdrowia. Gmina Stare Bogaczowice Gmina Stare Bogaczowice zaopatrywana jest w wodę z wodociągu publicznego Wałbrzych, którego zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. W gminie wyodrębnione są 2 strefy zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 3 próbki wody w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz 3 próbki wody w ramach kontroli wewnętrznej Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. W strefie Wałbrzych 2 pobrano 6 próbek do badań w zakresie monitoringu parametrów grupy A (3 próbki w ramach kontroli wewnętrznej i 3 PIS). Strona 10 / 38

W strefie Wałbrzych 3 pobór próbek do badań w ramach kontroli wewnętrznej planowany jest na II półrocze 2018 r. W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 4 orzeczenia o przydatności wody do spożycia przez ludzi dla poszczególnych stref zaopatrzenia w wodę, nie kwestionując żadnej z próbek wody pobranych w gminie Stare Bogaczowice. Na podstawie prowadzonych badań jakości wody pod względem mikrobiologicznym i fizykochemicznym stwierdzono, że woda nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. Miasto Szczawno-Zdrój Gmina Szczawno-Zdrój zaopatrywana jest w wodę z wodociągu publicznego Wałbrzych, którego zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. W mieście wyodrębniona jest jedna strefa zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 1 próbkę wody w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz 1 próbkę wody w ramach kontroli wewnętrznej Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji (obie w zakresie parametrów grupy A). W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 2 orzeczenia o przydatności wody do spożycia przez ludzi, nie kwestionując żadnej z próbek wody pobranych w gminie Szczawno-Zdrój. Na podstawie prowadzonych badań jakości wody pod względem mikrobiologicznym oraz fizykochemicznym stwierdzono, że woda nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. Gmina Walim Gmina Walim zaopatrywana jest w wodę z wodociągu publicznego Wałbrzych, Walim oraz Zagórze Śląskie, których zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. W gminie wyodrębnionych jest 5 stref zaopatrzenia ze względu na pochodzenie wody. W I półroczu 2018 roku pobrano do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych 1 próbkę wody w ramach nadzoru sanitarnego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz 10 próbek wody w ramach kontroli wewnętrznej Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. W strefie Wałbrzych 6 pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A (1 próbka w ramach kontroli wewnętrznej i 1 PIS). W strefie Walim 1 pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A i 1 w zakresie parametrów grupy B w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS planowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Walim 2 pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS planowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Walim 3 pobrano 2 próbki do badań w zakresie parametrów grupy A w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS planowany jest na II półrocze 2018 r.). W strefie Zagórze Śląskie pobrano 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy A oraz 1 próbkę do badań w zakresie parametrów grupy B w ramach kontroli wewnętrznej (pobór próbek wody przez PPIS planowany jest na II półrocze 2018 r.). Strona 11 / 38

W I półroczu 2018 r. wydano w sumie 11 orzeczeń o przydatności wody do spożycia przez ludzi dla poszczególnych stref zaopatrzenia w wodę, nie kwestionując żadnej z próbek wody pobranych w gminie Walim. Na podstawie prowadzonych badań jakości wody pod względem mikrobiologicznym oraz fizykochemicznym stwierdzono, że woda nadawała się do spożycia i była bezpieczna dla konsumentów. 2. Stan sanitarny miast i terenów wiejskich Ogólny stan porządkowy w miastach na obszarze objętym nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wałbrzychu w I półroczu 2018 r. oceniono jako dobry. Przestrzeń publiczna utrzymywana była w należytym porządku, w dużej części zagospodarowana zielenią, zaopatrzona w wystarczającą ilość koszy na śmieci. W omawianym okresie zastrzeżeń nie budził również stan sanitarno-porządkowy na terenach wiejskich, w tym w rejonach turystyczno-wypoczynkowych w obrębie domów i ośrodków wczasowych oraz przy schroniskach. Ścieki w miastach na nadzorowanym terenie usuwane są głównie do kanalizacji lub gromadzone w bezodpływowych zbiornikach na nieczystości ciekłe. Lustracje terenów, wykonywane przy okazji kontroli obiektów użyteczności publicznej, nie wykazały niewłaściwej gospodarki ściekowej, tj. niekontrolowanych wycieków ze zbiorników, ich nieprawidłowego zabezpieczenia. Tereny wiejskie nie są skanalizowane, a ścieki na wsiach gromadzone są w bezodpływowych szambach, zlokalizowanych na prywatnych posesjach. Odpady komunalne na terenie miast i wsi gromadzone są w zamykanych pojemnikach lub kontenerach, zgodnie z obowiązującymi regulaminami utrzymania czystości i porządku. Odbiór nieczystości stałych i ich wywóz prowadzą wyspecjalizowane przedsiębiorstwa. Nadzór nad prawidłową gospodarką ściekową i odpadami komunalnymi zgodnie z obowiązującymi Regulaminami utrzymania czystości i porządku na terenie gmin należy do wójtów, burmistrzów i prezydentów. Wniosek mieszkańca w sprawie zanieczyszczenia odpadami terenu przy ul. Strumykowej 119 w Dziećmorowicach przekazano do Wójta Gminy Walim celem załatwienia zgodnie z posiadanymi kompetencjami. II. Nadzór nad warunkami pracy w zakładach pracy W pierwszym półroczu 2018 r. w ewidencji Oddziału Higieny Pracy PSSE w Wałbrzychu było 46 zakładów pracy. Skontrolowano 12 zakładów, przeprowadzono w nich 15 kontroli; ogółem nadzorem objęto 1990 pracowników. Strona 12 / 38

Zakłady pracy będące pod nadzorem Oddziału Higieny Pracy z podziałem na rodzaj działalności wg PKD PKD Nazwa działalności liczba zakładów pracy 01 Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo 2 02 Leśnictwo i pozyskiwanie drewna 3 08 Pozostałe górnictwo i wydobywanie 3 10 Produkcja artykułów spożywczych 1 13 Produkcja wyrobów tekstylnych 6 16 Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli 2 20 Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych 1 22 Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 2 23 Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych 4 28 Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych 1 29 Przetwórstwo przemysłowe 1 31 Produkcja mebli 3 36 Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody 2 42 Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej 2 45 Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów 1 samochodowych 46 Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi 2 47 Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi 2 68 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 2 81 Działalność usługowa związana z utrzymaniem porządku w budynkach 1 i zagospodarowaniem terenów zieleni 86 Opieka zdrowotna 5 Strona 13 / 38

Kontrole stanu sanitarnego, m.in. uwzględniały takie zagadnienia jak: stan sanitarny i techniczny zaplecza socjalnego aktualność badań lekarskich pracowników posiadanie aktualnych wyników z monitoringu środowiska pracy wydawanie pracownikom odzieży ochronnej i roboczej utrzymywanie w normach higienicznych stężeń i natężeń czynników szkodliwych nadzór nad wprowadzanie do obrotu substancji i mieszanin chemicznych ocena realizacji przez pracodawców przepisów prawnych w zakresie czynników rakotwórczych Uchybienia stwierdzane w czasie kontroli: PKD 01 - Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną im Przyszłość w Starych Bogaczowicach ul. Główna 264, 58-312 Stare Bogaczowice Brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych (czynniki chemiczne) na stanowisku spawacza (spawanie półautomatem spawalniczym) Brak oceny ryzyka zawodowego na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego PKD 23 - LAPP INSULATORS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Bolesława Chrobrego 7, 58-330 Jedlina-Zdrój Budynek starej piecowni. Zabrudzone ściany oraz sufit w szatni oraz umywalni PP2 dla mężczyzn Zawilgocony i zagrzybiony sufit oraz zabrudzone ściany w umywalni PPO dla mężczyzn Hala Piecowni. Toalety dla kobiet i mężczyzn - ściany zabrudzone, kafelki podłogowe zabrudzone i niedomyte Ocena ryzyka zawodowego wymaga weryfikacji i zaktualizowana m.in. o informacje dotyczące występujących w środowisku pracy czynników chemicznych, a także aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia Nieaktualny dobór ochronników słuchu PKD 31 Zebra Sp. z o. o. - Zakład Nr 1 w Mieroszowie, ul. Wolności 1 brak pomiarów czynników szkodliwych hałasu i pyłu występujących na stanowiskach pracy w mieszalni pasz dla brojlerów (nowe stanowisko); występuje przekroczenie normatywu higienicznego pyłu na stanowisku operatora mieszalni pasz dla bydła; Brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych (hałas, drgania mechaniczne o działaniu ogólnym) na stanowisku kierowcy - obsługa samochodu ciężarowego marki Daf, rok produkcji 2007 PKD 86 Uzdrowisko Szczawno-Jedlina" S. A., ul. Henryka Sienkiewicza 1, 58-310 Szczawno Zdrój Brak badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia (hałas) na stanowisku pracownika rozlewni wód Strona 14 / 38

Ogółem wydano 12 decyzji w tym 4 decyzje nakazujące, 0 decyzji zmieniających termin wykonania obowiązków, 1 decyzja umarzająca oraz 7 decyzji płatniczych. 4 decyzje z zakresu bieżącego nadzoru sanitarnego dotyczyły: PKD 01 - Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna im Przyszłość w Starych Bogaczowicach ul. Główna 264, 58-312 Stare Bogaczowice Przeprowadzić pomiary czynników szkodliwych hałasu i pyłu występujących na stanowiskach pracy w mieszalni pasz dla brojlerów (nowe stanowisko) Obniżyć do obowiązującej normy stężenie pyłu na stanowisku operatora mieszalni pasz dla bydła PKD 23 - LAPP INSULATORS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Bolesława Chrobrego 7, 58-330 Jedlina-Zdrój Doprowadzić do właściwego stanu czystości ściany i sufit w szatni oraz umywalni PP2 dla mężczyzn Doprowadzić do stanu nie zagrażającemu zdrowiu pracowników sufit w umywalni PP0 dla mężczyzn poprzez całkowite i trwałe usunięcie zawilgocenia i zagrzybienia Odmalować ściany w umywalni PP0 dla mężczyzn Doprowadzić do właściwego stanu czystości ściany i kafelki podłogowe w dwóch toaletach zlokalizowanych w hali piecowni Dokonać weryfikacji i aktualizacji oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy uwzględniając m.in. informacje dotyczące występujących w środowisku pracy czynników chemicznych, a także aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia Dokonać doboru ochronników słuchu do wielkości charakteryzujących hałas na stanowiskach pracy, na których występuje przekroczenie normatywu higienicznego PKD 31 Zebra Sp. z o. o, - Zakład Nr 1 w Mieroszowie, ul. Wolności 1 Na stanowisku kierowcy - obsługa samochodu ciężarowego marki Daf, przeprowadzić badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia (hałas, drgania mechaniczne o działaniu ogólnym) Na stanowisku spawacza przeprowadzić badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia (czynniki chemiczne) Ocenić i udokumentować ryzyko zawodowe na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego PKD 86 Uzdrowisko Szczawno-Jedlina" S. A., ul. Henryka Sienkiewicza 1, 58-310 Szczawno- Zdrój Przeprowadzić badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia (hałas) na stanowisku pracownika rozlewni wód Strona 15 / 38

1 decyzja umarzająca postępowanie administracyjne: PKD 36 Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Mieroszów Sp. z o.o. ul. Wolności 27a, 58-350 Mieroszów Etykieta wapna chlorowanego została oznakowana przez dystrybutora w języku polskim zakład posiada kartę charakterystyki dla produktu chemicznego o nazwie wapno chlorowane extra; dostawcą karty jest dystrybutor - Przedsiębiorstwo Przemysłowo-Handlowe Stanlab sp.j. w Lublinie w pomieszczeniach chlorowni przy punktach z wodą wodociągową zostały zamontowane ratunkowe prysznice bezpieczeństwa do przemywania oczu (pracownicy mają kontakt z podchlorynem sodu powodującym poważne oparzenia skóry i uszkodzenie oczu); dodatkowo każde pomieszczenie zostało wyposażone w płuczki do oczu w postaci butelek z płynem; na stanowiskach pracy w chlorowniach i oczyszczalni ścieków umieszczono znaki nakazujące stosowanie środków ochrony indywidualnej, jak np. rękawic, odzieży (fartucha), ochron oczu (gogle), masek, ochron kończyn dolnych; pomieszczenia, w których pracownicy mają kontakt ze środkami chemicznymi powodującymi poważne oparzenia skóry i uszkodzenie oczu wyposażono w okulary typu gogle oraz środki ochrony kończyn dolnych obuwie gumowe zawodowe odporne chemicznie. W I półroczu 2018 r. uzyskano poprawę warunków pracy w 1 zakładzie PKD-29 - Bogusław Jaszczak PPHU CAR-TECH ul. Sienkiewicza 38, 58-340 Głuszyca W pomieszczeniu jadalni zapewniono szafki do przechowywania w higienicznych warunkach posiłków własnych pracowników. Pracodawca na stanowiskach pracy w pomieszczeniach pracy (laminarnia, modelarnia, obrabiarnia) zapewnił wentylację mechaniczną. Jadalnia wymieniono wykładzinę podłogową oraz odmalowano ściany. Laminarnia usunięto ubytki tynku na ścianach i suficie, odmalowano ściany. Modelarnia zlikwidowano występujące zagrzybienie, odmalowano ściany. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi Na terenie powiatu wałbrzyskiego znajdują się 3 zakłady, w których pracownicy mają kontakt z czynnikami o działaniu rakotwórczym. 1.Kopalnie Surowców Skalnych w Bartnicy Sp. z o.o. Wytwórnia Mas Bitumicznych Stary Julianów - 3 osoby (operator wytwórni mas bitumicznych) narażone na pyły zawierające azbest oraz WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne) 2. Zebra Sp. z o.o. Zakład Produkcyjny Nr 1 ul. Wolności 13, 58-350 Mieroszów- -pyły drewna twardego (buk, sporadycznie dąb) - 120 osób (w tym 33 kobiety) 3. MULTI WYROBY GUMOWE S.C., ul. Zarzecze 8, Jugowice 58-321 formaldehyd nr CAS 50-00-0 w czasie ogrzewania do temperatury powyżej 150 o C kauczuku i wyrobu gumowego w powietrza tworzą się opary formaldehydu. Wyroby, z których powstają opary formaldehydu są zaklasyfikowane jako nie niebezpieczne (SIL 50 PXS/1060/115 NERO HT; SIL 40 PXS 113 TRANSPARENTE; HV 55 PXS/GP500/116). Strona 16 / 38

Choroby zawodowe W pierwszym półroczu 2018 stwierdzono 1 chorobę zawodową dotyczącą choroby zakaźnej lub pasożytniczej albo jej następstw - borelioza, u osoby prowadzącej własne gospodarstwo rolne w Rybnicy Leśnej. III. Placówki nauczania i wychowania W I półroczu 2018 r. w ewidencji PSSE w Wałbrzychu znajdowało się 45 stałych placówek nauczania i wychowania, 18 turnusów wypoczynku zimowego dzieci i młodzieży oraz 2 turnusy wypoczynku letniego dzieci i młodzieży. Skontrolowano 24 stałe placówki nauczania i wychowania, 14 turnusów wypoczynku zimowego oraz 2 turnusy wypoczynku letniego, przeprowadzono 45 kontroli (29 w placówkach stałych, 14 turnusów wypoczynku zimowego i 2 turnusy wypoczynku letniego). Zakres kontroli obejmował przede wszystkim ocenę stanu sanitarnego placówek, w tym m.in. stan techniczny; funkcjonalność; wyposażenie; mikroklimat; warunki do utrzymania higieny osobistej; przestrzeganie zakazu palenia tytoniu; czystość i porządek. Stan sanitarny nie budził poważniejszych zastrzeżeń nie stwierdzono zaniedbań czystości i porządku, nie wszczęto postępowania administracyjnego. We wszystkich obiektach przestrzegane były zapisy ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Rodzice, podobnie jak w latach wcześniejszych, sygnalizowali telefonicznie o przypadkach wszawicy w placówkach dla dzieci i młodzieży. Dzwoniący zostali poinformowani o aktualnym stanie prawnym tj. wszawica, zgodnie z zapisami ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, nie jest chorobą zakaźną; ciężar zwalczania wszawicy został przesunięty z działań o charakterze przeciwepidemicznym realizowanych przez inspekcję sanitarną na działania higieniczne podejmowane przez rodziców/opiekunów, a także pozostające w kompetencji placówek, do których dziecko uczęszcza. Podano też wskazania profilaktyczne przy zwalczaniu wszawicy oraz możliwości działania w środowisku nauczania i wychowania, do którego uczęszcza dziecko. Przeprowadzono również rozmowy telefoniczne z dyrektorami tych placówek na temat stanu prawnego i konieczności podejmowania działań w celu zrealizowania zapisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Dyrektorzy informowali o podejmowanych działaniach. Stan sanitarny poszczególnych rodzajów placówek nauczania i wychowania oraz form wypoczynku przedstawiał się następująco: Żłobki w ewidencji znajdują się 2 żłobki (jeden nowopowstały, jeden zmienił lokalizację Strona 17 / 38

z tymczasowej na docelową) oba skontrolowane. Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń. Przedszkola (w tym inne formy wychowania przedszkolnego) w ewidencji znajduje się 11 placówek (w tym 2 inne formy wychowania przedszkolnego tj. punkty przedszkolne), skontrolowano 6 przedszkoli. Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń, w tym: - w Przedszkolu Miejskim w Szczawnie-Zdroju (ul. Ofiar Katynia) zespoły sanitarne wymagają poprawy estetyki (planowany remont został przełożony), ich stan techniczny nie uległ pogorszeniu, - w Niepublicznym Przedszkolu w Strudze (ul. Szkolna) poprawiono warunki mikroklimatu w salach zajęć, tj. wykonano nowy system wentylacji, - w 2 przedszkolach oceniono dostosowanie mebli edukacyjnych do zasad ergonomii oceną objęto 83 dzieci i stwierdzono, że wszystkie korzystały z mebli dostosowanych do wzrostu, - oceniono również posiadanie certyfikatów na sprzęt meblowy zakupiony po 1997 r. - nadal w części placówek brak stosownych certyfikatów. Szkoły (podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne, zespoły szkół) w ewidencji znajduje się 20 placówek, skontrolowano 12. Na podstawie przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że: - Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń. W kilku placówkach występowały nieliczne uchybienia np. w części pomieszczeń niewłaściwy stan techniczny ścian/sufitów dokonano ustaleń pokontrolnych, w tym dyrektorzy szkół informowali o podejmowanych działaniach w celu poprawy sytuacji. - Zapewniono właściwe warunki do utrzymania higieny osobistej, tj. w sanitariatach uczniów jest dostęp do: bieżącej ciepłej wody, mydła w dozownikach, suszarek do rąk lub ręczników jednorazowych, papieru toaletowego przy lub w kabinach wc, a także zapewniony jest właściwy stan techniczny oraz sanitarno-higieniczny pomieszczeń i armatury sanitarnej. - W trzech szkołach niezachowane są standardy dostępności do urządzeń sanitarnych, tj. w Miejskiej Szkole Podstawowej w Szczawnie-Zdroju z Oddziałami Gimnazjalnymi (dot. budynków przy ul. Bocznej i przy ul. Sienkiewicza - pomimo oddania do użytku dodatkowego zespołu sanitarnego dla dzieci) oraz w 2 szkołach zlokalizowanych w Boguszowie-Gorcach przy ul. Staszica, tj. Publicznej Szkole Podstawowej Nr 5 i Gimnazjum Nr 2. Przyjmuje się, że co najmniej jedna umywalka powinna przypadać na 20 osób, co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 30 chłopców oraz jedna miska ustępowa na 20 dziewcząt. - W Szkole Podstawowej Nr 2 w Głuszycy (ul Sienkiewicza 2) w hali sportowej na suficie występują oznaki nieszczelności dachu przecieki. Dyrektor złożył wyjaśnienie na piśmie, w którym poinformował, że dach został uszkodzony podczas odśnieżania i montowania paneli fotowoltaicznych. Przeprowadzono również rozmowy z przedstawicielem organu prowadzącego szkołę, który zapewnił, że ma świadomość problemu, a uszkodzenia dachu są na bieżąco monitorowane i naprawiane oraz nie zagrażają bezpieczeństwu dzieci (przedstawiono protokół z rocznego przeglądu budynku - bez uwag). Po zakończeniu roku szkolnego dyrektor poinformował pismem o podejmowanych działaniach w celu wyłonienia firmy, która wykona remont dachu. - W trzech placówkach poprawiły się warunki do rekreacji, tj. w Publicznej Szkole Podstawowej Nr 5 w Boguszowie-Gorcach (ul. Staszica) i Szkole Podstawowej Nr 3 w Głuszycy (ul. Kolejowa) wymieniono nawierzchnię na placach zabaw i ponownie włączono je do użytku; w Publicznej Szkole Podstawowej Nr 6 w Boguszowie-Gorcach (ul. Kopernika) utworzono Strona 18 / 38

boisko do minigolfa. - We wszystkich szkołach uczniowie mają zapewnioną opiekę medyczną sprawowaną przez pielęgniarki. - Gabinet profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej posiada większość szkół, w jednej brak, tj.: Gimnazjum Nr 2 w Boguszowie-Gorcach (ul. Staszica) - dzieci korzystają z gabinetu wspólnie ze szkołą podstawową, mieszczącą się w tym samym obiekcie. We wszystkich gabinetach profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej zapewniono punkt poboru ciepłej i zimnej wody, podłogi wykonane z materiałów umożliwiających dezynfekcję, a także środki myjąco dezynfekujące (w trakcie kontroli zwracano też uwagę na terminy przydatności do użycia ww. środków). - Dwie placówki, tj. Publiczna Szkoła Podstawowa w Walimiu (ul. Boczna) i Szkoła Podstawowa Nr 3 w Głuszycy (ul. Kolejowa), posiadają nieużywane odczynniki chemiczne, w tym substancje/mieszaniny niebezpieczne, otrzymane w ramach realizacji projektu pn.: Pracownia przyrodnicza w każdej gminie (w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego; projekt trwał do 31 grudnia 2015 r.). W ramach tego projektu zostały zakupione pracownie przyrodnicze służące do realizacji zajęć przyroda w klasach IV- VI. Szkoły otrzymały spis odczynników oraz karty charakterystyki; zwracano uwagę na zapewnienie bezpiecznych warunków przechowywania środków chemicznych. W czasie kontroli sugerowano, aby przeterminowane substancje i mieszaniny oddawać do utylizacji. Miejska Szkoła Podstawowa w Szczawnie-Zdroju z Oddziałami Gimnazjalnymi (ul. Sienkiewicza) zgodnie ze wskazówkami przekazała do utylizacji nieużywane odczynniki chemiczne z ww. programu przedstawiono do wglądu kartę przekazania odpadu. - We wszystkich skontrolowanych placówkach zapewniono uczniom możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych. Dyrektorzy informowali, iż często uczniowie klas starszych szkół podstawowych oraz uczniowie szkół ponadpodstawowych nie korzystają z możliwości pozostawiania części podręczników i przyborów szkolnych. W okresie sprawozdawczym odnotowano 1 wniosek o podjęcie interwencji z zakresu kompetencji PIS, dotyczący wątpliwości rodziców co do warunków pobytu dzieci podczas remontu w Gminnym Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Czarnym Borze (m.in. przebieranie się w szatniach bez okien, szum wiertarek podczas lekcji). W placówce przeprowadzono kontrolę sanitarną, w wyniku której stwierdzono między innymi: - prowadzenie prac związanych z termomodernizacją budynku, - brak prac budowlanych w pomieszczeniach, w których przebywały dzieci; dźwięk wiertarek słyszalny tylko przez krótki czas, - w kilku szatniach na odzież wierzchnią i przebieralniach na wf wymieniono okna (w dwóch przebieralniach brak oświetlenia naturalnego), - dobry stan sanitarny placówki, brak zaniedbań czystości i porządku. Do czasu zakończenia remontu zalecono dalsze utrzymywanie wzmożonego reżimu sanitarnego. Dyrektor placówki w złożonych wyjaśnieniach poinformował o podjętych działaniach w celu zapewnienia bezpiecznych warunków w czasie prowadzonego remontu w szkole. W wyniku przeprowadzonej kontroli w zakresie kompetencji organów inspekcji sanitarnej nie stwierdzono naruszenia obowiązujących przepisów prawnych interwencję uznano za nieuzasadnioną. W placówkach szkolnych prowadzono dożywianie uczniów w formie obiadów. Około 15 % uczniów korzystało z ciepłych posiłków (w tym ok. 44% dofinansowywanych). Szkoły podstawowe realizowały Program dla szkół, którego celem było udostępnianie Strona 19 / 38

dzieciom owoców, warzyw, mleka i produktów mlecznych. W części szkół zainstalowane są poidełka do korzystania z wody wodociągowej. W placówkach, które nie posiadały wyniku badania wody wydawano zalecenia pokontrolne obligujące do przeprowadzania kontrolnych badań wody z poidełek. W ramach prowadzonego nadzoru w 4 placówkach oceniono dostosowanie mebli edukacyjnych do zasad ergonomii oceną objęto 269 uczniów, wszyscy korzystali z mebli dostosowanych do wzrostu. W 2 placówkach, tj. Publicznej Szkole Podstawowej w Walimiu, (ul. Boczna) i Publicznej Szkole Podstawowej Nr 6 w Boguszowie-Gorcach (ul. Kopernika) stwierdzono nieprawidłowości, tj. braki w oznakowaniu i nieprawidłowe zestawienie części mebli. Dyrektorzy wnieśli uwagi do protokołów, w których wyjaśnili przyczyny nieprawidłowości. Wydano zalecenia pokontrolne obligujące do zapewnienia uczniom ergonomicznych stanowisk pracy i uzupełnienia brakujących oznakowań mebli w określonych terminach. Kontrole sprawdzające wykazały poprawę, zalecenia zostały wykonane. W szkołach oceniono również posiadanie certyfikatów na sprzęt zakupiony po 1997 r. i stwierdzono, że nadal nie wszystkie zakupione meble oraz urządzenia i sprzęt sportowy posiadają certyfikaty. W 12 placówkach przeanalizowano 101 rozkładów zajęć lekcyjnych i nie stwierdzono nieprawidłowości. Zaleca się, aby przerwy trwały 10 minut, konieczna jest jedna przerwa 20 minutowa (w przypadku braku przerwy 20 minutowej - dwie przerwy 15 minutowe; stosowanie przerw 5 minutowych dopuszczalne w wyjątkowych sytuacjach np. dowożenia uczniów). W większości szkół dyrektorzy zapewnili higieniczne warunki odpoczynku między lekcjami. Placówki z pobytem całodobowym w ewidencji znajduje się jeden dom dziecka. Placówka została skontrolowana, stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń. Placówki z pobytem dziennym w ewidencji znajduje się 10 placówek (9 świetlic i 1 centrum kultury), skontrolowano dwie świetlice. Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń, w tym: - w Świetlicy Środowiskowej Muchomorki (ul. Żeromskiego) poprawiły się warunki pobytu dzieci i młodzieży, tj.: pomalowano ściany, usunięto zacieki, - w Świetlicy Środowiskowej w Szczawnie-Zdroju (ul. Sienkiewicza) nadal zastrzeżenia budziła estetyka ścian w pomieszczeniach - termin rozpoczęcia remontu przesunięto na czerwiec br. Placówki rekreacyjne w ewidencji znajduje się jedna placówka, tj. Dom Wczasów Dziecięcych w Sokołowsku (ul. Główna) - rozpoczął funkcjonowanie w br., przeprowadzono w nim jedną kontrolę. W trakcie kontroli i badania wody stwierdzono, że nie nadaje się ona do spożycia. Przy umywalkach wywieszone były informacje o zakazie picia wody, w pokojach ustawione butelki z wodą konfekcjonowaną. Kierownik poinformował o podjętych działaniach w celu zapewnienia prawidłowej jakości wody i zastosowanych środkach zaradczych. Wydano zalecenie pokontrolne obligujące do utrzymywania wzmożonego reżimu sanitarnego oraz stosowania wprowadzonych procedur do czasu uzyskania prawidłowego wyniku badania wody. Kierownik przedłożył sprawozdanie z badań poświadczające, że woda odpowiada wymaganiom. Wypoczynek sezonowy dzieci i młodzieży w elektronicznej bazie wypoczynku MEN zgłoszonych było 18 turnusów wypoczynku zimowego i 2 turnusy wypoczynku letniego, skontrolowano 14 turnusów wypoczynku zimowego i 2 wypoczynku letniego. Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń. Strona 20 / 38

IV. Zakłady produkcji żywności, żywienia i obrotu środkami spożywczymi oraz wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością W I półroczu 2018 r. na terenie powiatu wałbrzyskiego skontrolowano 94 zakłady żywnościowo - żywieniowe spośród 2029 ujętych w rejestrze zakładów. Pracownicy Oddziału Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku przeprowadzili łącznie 112 kontroli. W wyniku oceny stanu sanitarnego zakładu, przeprowadzonego na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego zakładu z 41 zakładów 1 oceniono jako niezgodny z wymaganiami sanitarnymi. W wyniku podjętych działań wydano 5 decyzji nakazujących poprawę stanu sanitarnohigienicznego. Nałożono 6 mandatów karnych na łączną kwotę 2100 zł. Prowadzono działania związane z powiadomieniami alarmowymi w systemie RASSF (Rapid Alert System for Food and Feed) Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt - zharmonizowanego z systemem działającym w UE (w kraju siecią powiadamiania kieruje Główny Inspektor Sanitarny). Przeprowadzono kontrole sanitarne - sprawdzano wycofanie z obrotu wymienionych w powiadomieniach alarmowych produktów spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, które mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów. Prowadzono wzmożone działania w placówkach obrotu żywnością i żywienia zbiorowego w związku z rozprzestrzenianiem się ASF poprzez obrót nielegalną dziczyzną i produktami wieprzowymi. Prowadzono również działania na rynku owoców i warzyw. W trakcie tych kontroli sprawdzano czy jest dostępna informacja o kraju pochodzenia wprowadzanych do obrotu warzyw i owoców, jak również możliwości ustalenia źródła pochodzenia, dostępność i prawidłowość dowodów zakupu towarów. W wyniku przeprowadzonych urzędowych kontroli żywności w niżej wymienionych grupach zakładów stwierdzano najczęściej występujące nieprawidłowości sanitarne: W grupie sklepów: oferowanie do sprzedaży środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia oraz dacie minimalnej trwałości, brak możliwości identyfikacji rozpakowanego środka spożywczego, brak etykiet handlowych, przechowywanie środków spożywczych niezgodnie z deklaracją producenta, brak warunków do mycia rąk, brudno utrzymane pomieszczenia zakładu, sprzęt porządkowy przechowywany w przypadkowych miejscach, brak odpowiednich warunków do przebierania się przez personel, brudne urządzenia chłodnicze, brak aktualnego zaświadczenia z badań lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych. Nałożono 4 mandaty na łączną kwotę 1300 zł. Wydano 1 decyzję administracyjną nakazującą Strona 21 / 38

poprawę warunków sanitarno-technicznych. W grupie zakładów prowadzących żywienie zbiorowe otwarte w tym zakłady małej gastronomii: układ i rozplanowanie pomieszczeń niezgodne z projektem technologicznym, nieprawidłowy stan techniczny pomieszczeń, niedrożny odpływ przy umywalce do mycia rąk, brak czystości i porządku w pomieszczeniach zakładu, nieprawidłowo przechowywane naczynia stołowe, brak szafy przelotowej nieprzestrzeganie opracowanych procesów GHP/GMP oraz systemu HACCP, stwierdzono środki spożywcze po upływie terminu przydatności do spożycia oraz dacie minimalnej trwałości, zniszczony sprzęt produkcyjny, szafki do przechowywania sprzętu kuchennego, brak badania jakości wyrobu gotowego nietrwałego mikrobiologicznie produkowanego w zakładzie, Stosowano karanie mandatowe w 2 zakładach. Wydano 4 decyzje administracyjne nakazujące poprawę stanu sanitarno-technicznego zakładu. V. Zakłady Służby Zdrowia Informacja o stanie sanitarnym placówek działalności leczniczej z terenu powiatu wałbrzyskiego w 2018 r. Oddział Epidemiologii prowadzi działalność w zakresie: zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych, rejestracji zgłoszeń chorób zakaźnych, organizacji i kontroli pracy punktów szczepień, rejestracji, analizy, zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych, wykonawstwa szczepień ochronnych, zamawiania, dystrybucji i kontroli w zakresie gospodarki szczepionkami w punktach szczepień, rejestracji ognisk zakażeń szpitalnych, ewidencji i kontroli placówek lecznictwa, współpracy z Inspekcją Weterynaryjną. Strona 22 / 38