Codziennik przegląd wiadomości

Codziennik przegląd wiadomości Mizerne inwestycje osłabiają wzrost PKB 1 czerwca 2005 Dane o wzroście PKB w I kw. 2005 były dużo słabsze niż oczekiwano. Podczas gdy w czarnym scenariuszu można się było spodziewać ogólnego wzrostu PKB na poziomie 2,1% (prognozy rynkowe wahały się pomiędzy 2,6% oraz 3%), spowolnienie wzrostu inwestycji do jedynie 1% było olbrzymim rozczarowaniem (najniższa prognoza rynkowa wynosiła 6% r/r). Zwiększa to szansę na następną obniżkę stóp już w czerwcu, ponieważ dane potwierdziły ryzyko dla kontynuacji szybkiego wzrostu gospodarczego. Jeszcze przed publikacją danych członek RPP Andrzej Sławiński powiedział, że nie ma istotnych zagrożeń dla inflacji, podczas gdy wzrost gospodarczy jest zrównoważony i bliski potencjalnemu. Powiedział, że nie powinno być dużego ryzyka zarówno nadmiernego wzrostu, jak i znacznego spadku inflacji. Dane o bilansie płatniczym za marzec pokazały nadwyżkę na rachunku obrotów bieżących w wysokości 67 mln pomimo deficytu handlowego na poziomie 334 mln, gdyż wysokie okazały się transfery z UE. Ogółem dane potwierdziły, że w relacjach zewnętrznych sytuacja polskiej gospodarki Polski pozostaje dobra. Skumulowany deficyt obrotów bieżących bilansu płatniczego osiągnął po marcu tylko 1,1% PKB. Dzisiaj rynki będą czekać na wynik holenderskiego referendum w sprawie Konstytucji Europejskiej, gdzie oczekuje się kolejnego Nie. Problemy na europejskiej scenie politycznej prawdopodobnie przyczyniły się do wczorajszego znacznego spadku kursu EURUSD. Złoty był jednak dosyć odporny na tę tendencję i osłabił się dopiero po słabych danych gospodarczych. Gorące wydarzenia 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0 Wzrost PKB i składowych, % r/r 1Q01 3Q01 1Q02 3Q02 1Q03 3Q03 1Q04 3Q04 1Q05 PKB Konsumpcja prywatna Konsumpcja zbiorowa Inwestycje Wzrost inwestycji ponownie zahamował Dane o PKB za I kw. były ogromną niespodzianką, niestety przykrą. Podczas, gdy spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego było powszechnie oczekiwane, jego skala przekroczyła oczekiwania i wzrost PKB osiągnął zaledwie 2,1% wobec średniej prognozy rynku na poziomie 3% (co było także naszą prognozą). Największe rozczarowanie dotyczyło dynamiki inwestycji, która spadła znacznie do 1% z 7,4% osiągniętych w ostatnim kwartale 2004. Trudno znaleźć dobre wyjaśnienie takiego spowolnienia inwestycji, ponieważ wiele sygnałów z gospodarki sytuacja finansowa firm, badania opinii przedsiębiorców oraz dane z sektora bankowego wskazywało, że popyt inwestycyjny nadal silnie rośnie na początku 2005 r. Prywatna konsumpcja również była stosunkowo słaba, rosnąc w tempie 1,7% po 1,9% w IV kw. 2004, co zapewne wynikało głównie z dosyć niskiego wzrostu realnych płac w gospodarce w I kw. Oznacza to, że ostre spowolnienie wzrostu konsumpcji na końcu 2004 roku nie było jednorazowe. Popyt krajowy jako całość wzrósł jedynie o 1,1% r/r, co jest najsłabszym wynikiem od III kw. 2003, kiedy gospodarka była w fazie głębokiego spowolnienia gospodarczego. Wzrost PKB o 2,1% osiągnięty został w znacznym stopniu dzięki wysokiemu, dodatniemu udziałowi eksportu netto był on odpowiedzialny ponownie za ok. 1 pkt proc. wzrostu PKB. Maciej Reluga Główny Ekonomista (22) 586 8363 Piotr Bielski (22) 586 8333 Piotr Bujak (22) 586 8341 Tomasz Terelak (22) 586 8342 Email: ekonomia@bzwbk.pl

W zasadzie, patrząc nie tylko na roczny wzrost PKB oraz jego składników, ale także na dostosowany sezonowo wzrost w relacji do poprzednich kwartałów, można zauważyć, że wyniki za I kw. nie były aż tak dramatyczne i że roczny wzrost PKB był mocno przesunięty w dół (prawdopodobnie niedoszacowany w prognozach) przez efekt wysokiej bazy statystycznej. W ujęciu dostosowanym sezonowo, PKB wzrosło w I kwartale o 1,2% r/r, co było najwyższym wzrostem od I kw. 2004 (1,7%) i pokazuje, że gospodarka kontynuuje ekspansję. Pogorszenie w inwestycjach jest jednak wciąż zagadką, gdyż po dostosowaniu sezonowym spadły one o 0,4% kw/kw, po siedmiu kwartałach stabilnego wzrostu. Wzrost PKB i jego głównych składowych, % r/r 1Q04 2Q04 3Q04 4Q04 1Q05 PKB 7,0 6,1 4,9 4,0 2,1 Popyt krajowy 6,0 5,8 5,2 3,3 1,1 Spożycie ogółem 3,9 4,2 3,5 2,0 1,8 Spożycie indywidualne 4,1 4,0 3,6 1,9 1,7 Spożycie zbiorowe 3,3 4,7 3,2 2,2 2,5 Akumulacja brutto 19,9 14,1 13,2 6,9-3,1 Nakłady inwestycyjne 3,7 3,9 4,3 7,4 1,0 Kontrybucja eksportu netto (w pp) 0,7 0,1-0,4 0,7 0,9 Źródło: GUS PKB wyrównany sezonowo, % kw/kw 1Q04 2Q04 3Q04 4Q04 1Q05 PKB 1,7 1,0 0,7 0,8 1,2 Popyt krajowy 1,6 1,1 0,9 0,6-0,1 Spożycie ogółem 0,7 0,6 0,6 0,5 0,8 Spożycie indywidualne 0,6 0,9 0,6 0,4 0,7 Spożycie zbiorowe 0,2 0,5 0,1 0,1 0,7 Akumulacja brutto 7,6 1,5 3,1 2,6-0,7 Nakłady inwestycyjne 1,8 1,6 1,9 2,3-0,4 Źródło: GUS Słaby wzrost PKB w I kwartale br. stwarza ryzyko dla prognozy wzrostu gospodarczego w całym roku Niewątpliwie, dużo niższe niż oczekiwano dane o PKB w I kw. 2005 przy mocno rozczarowującej aktywności inwestycyjnej, wywołują pytanie o wzrost gospodarczy w pozostałej części tego roku. Podczas, gdy generalnie jest dosyć prawdopodobne, że stopa wzrostu PKB powinna się poprawić w nadchodzących kwartałach (głównie w II poł. 2005, gdy efekt wysokiej bazy statystycznej będzie już mniejszy), wydaje się, że będzie niezmiernie trudno osiągnąć średni wzrost PKB powyżej 4% na cały rok z tak niskim punktem wyjściowym. Minister finansów Mirosław Gronicki powiedział wczoraj po publikacji danych, że nawet jeśli dane są niższe niż oczekiwano, przewiduje on, że wzrost PKB osiągnie w całym roku ok. 4% (ustawa budżetowa zakłada wzrost o 5%), gdyż dostosowany sezonowo wzrost wskazuje, że gospodarka wciąż się rozwija. Jesteśmy mniej optymistyczni i oceniamy, że PKB będzie rósł nieco poniżej 4% w całym roku, nawet jeśli wzrost inwestycji przyspieszy stopniowo w nadchodzących kwartałach. Niższe niż oczekiwano dane o PKB niewątpliwie wzmocnią argumenty przemawiające za dalszymi obniżkami stóp procentowych w najbliższym czasie. Zostało to potwierdzone tuż po publikacji danych przez dwóch członków RPP, Stanisława Nieckarza oraz Jana Czekaja. Podczas, gdy obaj członkowie mogli być za obniżką stóp już w maju, uważamy, że na 2

Silniejsze niż oczekiwano spowolnienie wzrostu zwiększa prawdopodobieństwo kolejnego cięcia stóp już w czerwcu czerwcowym posiedzeniu Rady mogą do nich dołączyć inni bankierzy centralni, tworząc większość za obniżką. Można twierdzić, że dane za I kw. 2005 dotyczą przeszłości i nie powinny mieć wpływu na politykę pieniężną, która kieruje się przyszłą sytuacją w gospodarce. Niemniej, podczas konferencji prasowej po posiedzeniu RPP w ostatnią środę, wiceprezes NBP Krzysztof Rybiński podkreślił ważność punktu startowego (I kw. 2005) dla projekcji wzrostu PKB oraz inflacji w kolejnych kwartałach. Ponieważ bank centralny był zapewne zaskoczony wczorajszymi danymi w takim samym stopniu jak uczestnicy rynku finansowego, jest możliwe, że nowa średnioterminowa projekcja inflacji będzie korzystniejsza. Podczas, gdy NBP będzie miał prawdopodobnie takie same problemy jak inni z wyjaśnieniem zjawiska spowolnienia inwestycji, zmieniamy nasz pogląd odnośnie momentu obniżki stóp procentowych - poprzednio uważaliśmy, że lipiec jest bardziej prawdopodobny niż czerwiec, teraz wydaje się, że obniżka stóp jest bardzo możliwa już w tym miesiącu. Konkluzja: Słabszy niż oczekiwany wzrost PKB oraz mocne spowolnienie wzrostu inwestycji zwiększyło szanse na następną obniżkę stóp już w czerwcu, gdyż dane potwierdzają ryzyko dla kontynuacji szybkiego wzrostu gospodarczego. Pozytywne dla rynku stopy procentowej. Pozytywne trendy w handlu zagranicznym utrzymane W marcu na rachunku obrotów bieżących w Polsce zanotowano nadwyżkę 40 Obroty handlowe, % r/r 67 mln (przewidywaliśmy deficyt 160 mln, a konsensus rynkowy wskazywał na nadwyżkę 200 mln ), a saldo obrotów handlowych zamknęło się deficytem 334 mln (nasza prognoza wynosiła -213 mln, a rynek 35 oczekiwał nadwyżki 50 mln ). Dodatkowo, zrewidowane zostały dane za luty - saldo obrotów bieżących wyniosło -30 mln, a obrotów towarowych -110 30 mln, wobec podanych poprzednio nadwyżek, odpowiednio 132 mln i 57 25 mln. Eksport (wyrażony w euro) zwiększył się w marcu o 10,1% r/r, a import o 5,3% r/r (w obu przypadkach blisko naszych prognoz). Chociaż jest to 20 15 spowolnienie wzrostu z bardzo wysokiego poziomu ponad 20% w poprzednich miesiącach, wynik nie jest takie zły, ponieważ musimy brać pod uwagę, że został zaniżony przez efekt niezwykle wysokiej bazy z ubiegłego 10 roku. Poziom miesięcznych obrotów zarówno w eksporcie, jak i imporcie, był jednym z najwyższych zarejestrowanych do tej pory, co pokazuje, że 5 0 sytuacja w handlu zagranicznym jest nadal dobra. O ile nasze przewidywania dotyczące obrotów handlowych były dość trafne, okazało się, że byliśmy nadmiernymi pesymistami jeśli chodzi o całe saldo obrotów bieżących. Stało -5 sty 02 lip 02 sty 03 lip 03 sty 04 lip 04 sty 05 się tak dlatego, że nie doszacowaliśmy nadwyżki na rachunku transferów, która wyniosła prawie 700 mln (wg informacji NBP, transfery z UE wyniosły -10 Eksport Import w marcu 545 mln ). Na rachunku usług wystąpiła nadwyżka 213 mln, a saldo dochodów zanotowało deficyt 510 mln. Po pierwszym kwartale relacja skumulowanego deficytu obrotów bieżących do PKB zmniejszyła się do 1,1%. Rekordowo wysoki deficyt na rachunku finansowym Na rachunku finansowym bilansu płatniczego wystąpił niespotykanie duży deficyt 3,24 mld. Główną przyczyną tej sytuacji była przedterminowa spłata zadłużenia Polski wobec Klubu Paryskiego, natomiast odpływ kapitału portfelowego z rynku papierów dłużnych wyniósł zaledwie 85 mln. Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski wyniósł w marcu 3

333 mln, czyli więcej od średniego poziomu 281 mln w dwóch pierwszych miesiącach roku. Dane nt. bilansu płatniczego nie powinny mieć tym razem dla rynku finansowego zbyt dużego znaczenia, ponieważ pokazały one kontynuację tendencji obserwowanych w poprzednich miesiącach, a dodatkowo trzeba wziąć pod uwagę, że są one wciąż przedmiotem znaczących rewizji (przykładem są dane za luty). Konkluzja: Dość pozytywne tendencje w polskim handlu zagranicznym zostały utrzymane. Deficyt obrotów bieżących w relacji do PKB nadal spada. Jednak wpływ danych na rynek powinien być ograniczony. Dobre wykonanie budżetu z powodu mniejszych wydatków Na kondycję budżetu w maju i najbliższych miesiącach pozytywnie wpłynie opóźnienie wypłat rekompensat dla emerytów i rencistów Notowania złotego (31.05.2005) Min Max Fixing USD 3,3250 3,3530 3,3265 EUR 4,1100 4,1590 4,1212 Kursy walutowe (dzisiejsze otwarcie) EURUSD 1,2320 CADPLN 2,6991 USDPLN 3,3865 DKKPLN 0,5606 EURPLN 4,1735 NOKPLN 0,5254 CHFPLN 2,7164 SEKPLN 0,4558 JPYPLN* 3,1280 CZKPLN 0,1374 GBPPLN 6,1648 HUFPLN* 1,6407 *100 jednostek Rentowności na rynku wtórnym (31.05.2005) Bony Rentowność Zmiana (pb) 3M 5,10-10 6M 5,05-10 9M 5,05-7 12M 5,00-10 Obligacje 2L 5,08-12 3L 5,08-17 4L 5,13-16 5L 5,13-17 8L 5,13-14 10L 5,12-16 Stawki WIBOR (31.05.2005) Termin Stawki Zmiana (pb) O/N 5,54 11 T/N 5,58-2 SW 5,55-1 2W 5,55 0 1M 5,54 0 3M 5,44 0 6M 5,37 0 9M 5,32-1 1L 5,30-1 Wiceminister finansów Elżbieta Suchocka-Roguska powiedziała wczoraj, że deficyt budżetowy po maju osiągnął ok. 53-54% planu na cały rok. Jest wynik znacznie poniżej wstępnego harmonogramu wykonania budżetu, który po pięciu miesiącach roku zakładał wykonanie powyżej 64% rocznego planu. Według Suchockiej-Roguskiej, lepsza niż oczekiwano kondycja budżetu wynika z niższych wydatków, co wiąże się z opóźnieniem wypłaty jednorazowych rekompensat dla emerytów, gdyż parlament wciąż nie zakończył prac nad odpowiednią ustawą (do tej pory została ona zaakceptowana przez Sejm). Z tego powodu deficyt budżetowy w nadchodzących miesiącach będzie niższy niż pierwotnie planowano (w zależności od ostatecznej akceptacji wypłat dla emerytów nastąpi ona w sierpniu lub wrześniu). W czerwcu oczekuje się, że budżet otrzyma wpłatę zysku NBP (4,6 mld zł według ustawy budżetowej), więc miesięczny deficyt może być bliski zeru. Konkluzja: Oczekuje się niższego deficytu budżetowego w nadchodzących miesiącach, z powodu odroczonych wypłat dla emerytów, co poprawi sytuację ministra finansów odnośnie finansowania na rynku. Niższy wzrost PKB stwarza ryzyko wykonania dochodów budżetowych w II połowie br. Monitor rynku Złoty spadł podczas porannego handlu do 4,15 wobec euro oraz 3,35 do dolara w związku ze znacznym osłabieniem euro po zamknięciu polskiego rynku. Jednakże, gdy wspólna waluta ustabilizowała się na poziomie 1,237, złoty odbił się z tych poziomów i wspiął się odpowiednio do 4,115 oraz 3,322. Jednak dalsze osłabianie się euro do 1,232 anulowało większość zysków złotego do dolara, ale wpłynęło tylko nieznacznie na kurs EURPLN powodując cofnięcie się do 4,122. Polska waluta straciła po słabych krajowych danych do 4,13 wobec euro oraz 3,35 do dolara. Rentowności na polskiej krzywej spadły rano na skutek spekulacji przed popołudniowymi danymi o PKB. Były one dodatkowo wspierane przez Bundy, które po spadku w trakcie porannego handlu odbiły się mocno w związku z pogorszeniem się wskaźników koniunktury w strefie euro. PS0310 osiągnął kolejne tegoroczne minimum na poziomie 5,24%. Tuż przed danymi o PKB rentowność 5-letniego benchmarku spadła do 5,19%. Rozczarowujące wyniki gospodarcze spowodowały spadek rentowności do 5,13 w sektorze 5 lat. 4

Wyjątkowo słabe dane o PKB sprawiają, że dzisiejsza aukcja 2-letnich obligacji okaże się z pewnością sukcesem ministra finansów. Po dość długim okresie zastoju na rynku papierów dłużnych wydaje się, że krzywa trwale przesunie się w okolice 5% lub nawet poniżej, gdyż rynki mogą zacząć dyskontować kolejne obniżki stóp w nadchodzących miesiącach. Na rynku złotego w krótkim terminie pozytywnie działać może zapewne efekt napływu kapitału na rynek obligacji. Jednak może on zostać przeważony przez odwrót od złotego w wyniku słabszych perspektyw gospodarczych, które stanowiły jeden z fundamentów aprecjacji złotego, co już znalazło odzwierciedlenie na rynku, gdyż po zamknięciu polskiego rynku złoty osłabił się do 4,178 do euro oraz 3,39 do dolara. Konkluzja: Obligacje znacznie się umocniły wsparte słabymi wynikami gospodarczymi. Złoty pod wpływem danych osłabił się znacznie, ignorując efekt napływu kapitału na rynek papierów. Dzisiaj 2-letnie papiery zapewne dobrze się sprzedadzą, natomiast kondycja złotego jest wciąż niepewna ze względu na ścieranie się wielu czynników na rynku. Przegląd międzynarodowy Aktywność gospodarcza w regionie Chicago wzrosła w maju, ale w dużo wolniejszym tempie niż oczekiwano. Wskaźnik Chicago PMI spadł do 54,1 z 65,6 w kwietniu. Rentowność 10-letnich obligacji w USA spadła poniżej 4% po raz pierwszy od czterech miesięcy. Roczny wzrost cen w strefie euro zwolnił do 2,0% w maju z 2,1% w kwietniu, zgodnie z wstępnymi szacunkami majowej inflacji. Dane były zgodne z oczekiwaniami ekonomistów. Koniunktura w strefie euro pogorszyła się piąty miesiąc z rzędu w maju i spadła do 0,37 z 0,28 w kwietniu, ale spadek był znacznie mniejszy niż w poprzednich trzech miesiącach. Podaż pieniądza w strefie euro wzrosła do 6,7% r/r w kwietniu wobec przewidywań 6,4%. Jednakże dynamika przyrostu prywatnych pożyczek spowolniła do 7,4% z 7,6% w poprzednim miesiącu. Dzisiaj ekonomiści przekonają się, czy gospodarka strefy euro zwolniła do 1,4% r/r w I kw. 2005, jak przewiduje Komisja Europejska. Ponadto zostanie przedstawiony wskaźnik ISM dla przemysłu. Przed publikacją danych o zatrudnieniu w piątek, uwaga skupi się zapewne na składniku zatrudnienia wskaźnika ISM. CZAS W-WA KRAJ WSKAŹNIK OKRES PROGNOZA OSTATNIA WARTOŚĆ 11:00 EMU PKB (W) I kw. % r/r 1,4 1,6 16:00 USA ISM dla przemysłu (W) V pkt. 52,1 53,3 5

Niniejsza publikacja przygotowana przez Bank Zachodni WBK S.A. (członka Grupy AIB) ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi oferty ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Podjęto wszelkie możliwe starania w celu zapewnienia, że informacje zawarte w tej publikacji nie są nieprawdziwe i nie wprowadzają w błąd, jednakże Bank nie gwarantuje dokładności i kompletności tych informacji oraz nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie tych informacji oraz straty, które mogły w konsekwencji tego wyniknąć. Bank Zachodni WBK S.A., jego spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Bank Zachodni WBK S.A. lub jego spółki zależne mogą świadczyć usługi dla lub zabiegać o transakcje z którąkolwiek spółką wymienioną w tej publikacji. Niniejsza publikacja nie jest przeznaczona do użytku prywatnych inwestorów. Klienci powinni kontaktować się z analitykami Banku oraz przeprowadzać transakcje poprzez jednostki Banku Zachodniego WBK S.A. lub Grupy AIB w jurysdykcjach swoich krajów, chyba że istniejące prawo zezwala inaczej. W przypadku tej publikacji zastrzeżone jest prawo autorskie oraz obowiązuje ochrona praw do baz danych. W sprawie dodatkowych informacji, dostępnych na życzenie, prosimy kontaktować się z: Bank Zachodni WBK S.A., Pion Skarbu, Zespół Głównego Ekonomisty, ul. Marszałkowska 142, 00-061 Warszawa, Polska, telefon (22) 586 8363, 586 8333, e-mail: ekonomia@bzwbk.pl, www.bzwbk.pl 6