Przemysłzbrojeniowy Chińskiej Republiki Ludowej Mgr Kamil Łukasz Mazurek
Plan wystąpienia Historia przemysłowego potencjału obronnego (ppo) ChRL Budżet obronny Chin i wydajność ekonomiczna przemysłu obronnego Nadzór polityczny i administracyjny nad chińskim ppo Charakterystyka poszczególnych podsektorów ppo: Przemysł lotniczy Przemysł rakietowy i kosmiczny Stoczniowy przemysł zbrojeniowy Branża elektroniki i technologii informacyjnych Przemysł lądowo-artyleryjski Przemysł atomowy Przemysł zbrojeniowy w służbie Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej Wnioski
Historia chińskiego ppo Okres przed Deng Xiaopingiem o 8 tzw. MBI (Machine Building Industry) oraz wiele instytucji nadzoru. o Branża zbrojeniowa najważniejszym sektorem przemysłowym Chin. o Niedorozwój sektora, niska innowacyjność. Początek lat 80-tych do roku 1997 o Ciągłe zmiany organizacyjne. o Spadek prestiżu i wagi branży zbrojeniowej w oczach decydentów. o Pierwsze próby urynkowienia sektora. Nowe tysiąclecie o Reforma z 1998 roku. o Wprowadzenie zasad: konkurencji, ewaluacji, nadzoru i zachęty.
Budżet obronny ChRL Źródło: Liff P. Adam, Ercikson S. Andrew, Demystifying China s Defence Spending: Less Mysterious in the Aggregate, PDF of Accepted Manuscript (AM) at The China Quarterly, March 2013, p. 4.
Wydajnośćchińskiego ppo Od połowy pierwszej dekady XXI wieku coroczny wzrost dochodów na poziomie 20%. Łączne dochody 10 największych firm (konglomeratów) sektora w roku 2011 233 mld USD. Zysk 10 największych przedsiębiorstw branży w roku 2011 uplasowałsięna poziomie 13 mld USD, o ponad 10% więcej niżrok wcześniej. Zyski głównie (a byćmoże i wyłącznie) z tytułu sprzedaży na rynek cywilny. Produkcja wojskowa w obecnych warunkach nieopłacalna. Subsektory ze względu na wielkość: 1) lądowo-artyleryjski 2) lotniczy 3) stoczniowy 4) rakietowy i kosmiczny 5) atomowy 6) elektroniki i technologii informacyjnych.
Nadzór polityczny i administracyjny Obecna struktura branży oraz architektura systemu nadzoru sąefektem reformy z roku 2008. Główny podmiot nadzoru Ministerstwo Przemysłu i Informatyzacji. W jego ramach najważniejszym jest Departament Integracji Cywilno- Wojskowej. SASTIND(State Administration for Science, Technology and Industry for National). GAD(Genetal Armaments Department). SASAC(State Assets Supervision and Administration Commission). CAS(China Academy of Sciences).
Przemysłlotniczy Około 250 podmiotów produkuje i prowadzi badania dla przemysłu lotniczego, łącznie zatrudnia 450 tys. osób. Większośćsprzętu produkowanego jest przestarzała jak na zachodnie standardy. Najnowsze projekty sąna potencjalnie najwyższym poziomie technologicznym. Produkcja myśliwców wszystkich typów, bombowce, śmigłowce i samoloty transportowe. Konglomeratem tej części branży jest Aviation Industry Corporation of China(AVIC), skupiający niemal 200 przedsiębiorstw i instytutów. Główne firmy i ich zakres produkcji: Chengdu Aircraft Industry Corporation (myśliwce J-10, J-20, and FC-1); Shenyang Aircraft Corporation(myśliwce J- 8,J-11, J-15orazJ-31 );Hongdu Aviation IndustryGroup(samoloty szkoleniowe K-8, L-15);Xi an AircraftCompany (bombowce H-6, JH-7); Changhe/Hafei Aviation(śmigłowce Z-8, Z-9, Z-11).
Przemysłrakietowy i kosmiczny Historycznie najjaśniejsza gwiazda chińskiej zbrojeniówki. Dawniej największe inwestycje miały miejsce w tym subsektorze. Około 200 tys. pracowników w samych dwóch głównych konglomeratach oraz około 300 podmiotów (firm, instytutów badawczych itp.). Jest w obecnie stanie produkowaćrelatywnie zaawansowane systemy bez wsparcia z zagranicy. Rakiety: balistyczne, cruse, p-p, z-p, z-z, p-z. Konglomeraty tej części branży: o China Aerospace Science and Technology Corporation (CASC); o China Aerospace Science and Industry Corporation (CASIC); o AVIC; CNGC.
Stoczniowy przemysłzbrojeniowy Zyskałna sile w związku z produkcjącywilną. Dwa konglomeraty zatrudniająłącznie 260 tys. osób, kontrolująokoło 150 podmiotów. Udane związanie produkcji z segmentem B+R; Prawdopodobnie najskuteczniejsze zastosowanie 4 zasad. Znacząca autonomia firm w ramach konglomeratów. Niszczyciele, fregaty, korwety okręty podwodne, okręty amfibijne (LPD), liczne mniejsze jednostki. Obecnie budowane 2 lotniskowce. Główne firmy: o China State Shipbuilding Corporation (CSSC) (bardziej produkcja wojskowa); o China Shipbuilding Industry Corporation (CSIC); o Stocznie należące do poszczególnych prowincji; o Stocznie należące do chińskich firm transportu morskiego; o Stocznie Marynarki Wojennej.
Branża elektroniki i technologii informacyjnych Najbardziej nastawiony na produkcję cywilną i innowacyjny. Ważny ze względu na rewolucję na polu obronności (C4ISR). Składa sięz 3 elementów firmy prywatne, ośrodki państwowe, ośrodki wojskowe. Decydenci polityczni są zdeterminowani aby skonsolidować tę część sektora. Główne podmioty: o Huawei, Datang, Julong, Zhongxing; o China Electronics Technology Group Corporation(CETC); o China Electronics Corporation (CEC); o Wojskowe ośrodki badawcze.
Przemysłlądowo-artyleryjski Produkcja na rynek cywilny stanowi ponad 90% przychodów (w 2008 było to jeszcze 70%). Zysk natomiast na bardzo niskim poziomie, rzędu 2%. Oba konglomeraty połączone znalazłyby sięna liście TOP 100 największych przedsiębiorstw świata. Większość (ponad 80% w przypadku CNGC) wydatków na B+R związana z technologiami wojskowymi. Produkty w większości wywodzą się z dawnych konstrukcji radzieckich. Konglomeraty branży: o North Industries Group Corporation(CNGC)/ NORINCO(G) (relatywnie bardziej nastawiona na produkcję wojskową); o China South Industries Group Corporation (CSGC).
Przemysłatomowy Firmy obu konglomeratów zaangażowane sązarówno w projekty cywilne jak i wojskowe. Obok sektora rakietowego, posiadałnieograniczony dostęp do zasobów finansowych oraz ludzkich. Pomimo znaczących nakładów, reaktory w okrętach podwodnych w dalszym ciągu nie dorównująpod względem głośności swoim zagranicznym odpowiednikom. Branża posiada kilka firm/konglomeratów mogących operować technologiami nuklearnymi (badania, rozwój, budowa i operowanie elektrowniami atomowymi, eksport itd.) najważniejsze to: China National Nuclear Corporation (CNNC); China Nuclear Engineering and Construction Corporation (CNECC); China Power Investment Corporation(CPI); China Guangdong Nuclear Power Company(CGNPC).
Chiński ppo w służbie ChAL-W Chiński przemysłobronny jest obecnie w stanie zaopatrywaćwszystkie rodzaje siłzbrojnych Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, choćw dalszym ciągu jest uzależniony od dostaw niektórych podzespołów z zagranicy. Sprzęt produkowany przez przemysłzbrojeniowy Chin jest obecnie coraz wyższej jakości i w znacznym stopniu zaspokaja potrzeby ChAL-W. Istnieją jednak wyjątki od tej reguły. Ostatnie dwie dekady to poprawa współpracy pomiędzy ppo a wojskiem, choć w dalszym ciągu odbiega ona od zachodnich standardów. Ostatnie półtorej dekady to bardzo poważny procentowy wzrost sprzętu nowoczesnego w ogólnej liczbie wyposażenia.
Podsumowanie Do połowy lat 90-tych Chiński przemysłzbrojeniowy (z wyjątkiem subsektorów rakietowego i atomowego) cierpiałna poważne niedofinansowanie i bardzo niską innowacyjność. Reforma z roku 1998 (4 zasady) oraz zmiany strukturalne z 1999 odwróciły te tendencje. Wielu analityków przyznaje, że sukces chińskiego ppo jest większy niż ktokolwiek mógł przypuszczać. Największymi sukcesami mogą się w tym zakresie pochwalić podsektory elektroniki i stoczniowy. Mimo to, bardzo poważne zakupy uzbrojenia z Rosji w ostatniej dekadzie XX i pierwszej XXI wieku wskazująna znaczące problemy w produkcji nowoczesnego uzbrojenia w owym czasie (pomimo rosnącego finansowania). Występuje znaczące zróżnicowanie w branży. Sektor, pomimo trudności, jest coraz bardziej zintegrowany z globalnym łańcuchem produkcji i finansowania.
Dziękujęza uwagę