Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka mgr Aneta Żurek zurek@womczest.edu.pl
Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2015/2016 1. Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolnowychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych, ośrodkach rewalidacyjnowychowawczych. 2. Podniesienie jakości kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych poprzez zaangażowanie przedstawicieli partnerów społecznych w dostosowywanie kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy. 3. Rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. 4. Edukacja matematyczna i przyrodnicza w kształceniu ogólnym. Minister edukacji narodowej ustanowiła rok szkolny 2015/2016 Rokiem Otwartej Szkoły 2
Czym jest WWRD? Pierwsze lata życia - najistotniejsze! Im szybsza diagnoza i wsparcie tym lepiej! Plastyczność mózgu Wypracowanie dobrych nawyków Rodzina www.pixabay.com.pl 3
Budowanie relacji: Maksymalne inwestowanie w rodzinę z małym dzieckiem Inwestowanie w relację matka-dziecko Wspierać matkę w byciu matką, nauczyć ja jak być matką www.pixabay.com.pl 4
Potrzeba organizowania WWRD wynika Statystyki wyrównywanie szans edukacyjnych 5
WWRD, a wczesna interwencja W Polsce do 2005 roku opieka nad tą grupą dzieci była realizowana przez resort zdrowia, dlatego ciągle jeszcze dominuje model medyczny, który bierze pod uwagę rozwój somatyczny dziecka, ignorując jego potrzeby emocjonalne i społeczne.
Proces wspomagania powinien być: Zorientowany na wiek i symptomy Dostosowany do codziennego życia rodzinnego Wielopłaszczyznowy (sfera somatyczna, intelektualna, motoryczna, społeczna, emocjonalna) Wczesny Realizujący potrzeby psychiczne, fizyczne i duchowe
Wspomaganie-stymulacja wspieranie-usprawnianie Rozpoznanie co dalej? Poziom funkcjonowania osób niepełnosprawnych wzrasta Potencja zróżnicowany Wspomagać to.
J. Piaget [ ] każdy proces rozwoju musi mieć swoją optymalną szybkość. Nadmierny pośpiech okazuje się równie szkodliwy, jak zbyt duża powolność (1966, s. 26)
Art. 71b pkt 2a ustawy z dnia 7września 1991 r. o systemie oświaty Zespoły wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, w celu pobudzania psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole, prowadzonego bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka jest nową formą pomocy dla małego dziecka niepełnosprawnego. Nie zastępuje żadnej z form stosowanych dotychczas (np. pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wychowania przedszkolnego).
Opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka Podwójne orzecznictwo w Polsce problem? brak jednoznacznej definicji niepełnosprawności trudności z realizacją opinii (zapis w rozporządzeniu: najbliżej miejsca zamieszkania) prawo oświatowe nie określa jednoznacznie, która jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna za organizację WWRD w pkt. 2b art. 71b ustawy o systemie oświaty - dyrektorzy placówek oświatowych (przedszkoli, szkół, poradni i ośrodków publicznych i niepublicznych) mogą organizować WWRD w porozumieniu z organami prowadzącymi 11
Pomoc małemu dziecku: Wczesna interwencja Różnią się organizacyjnie Wczesne wspomaganie
WWRD Działanie mające na celu ocenę aktualnego stanu dziecka, aktualnej sytuacji rodzinnej dziecka Podjęcie działań we wczesnym okresie rozwoju daje szanse szybkich postępów, często powoduje zahamowanie wielu zaburzeń pomoc i wsparcie dla rodziny 13
WWRD rola rodziny Każde dziecko odczuwa to co się dookoła niego dzieje (nawet to najbardziej niepełnosprawne) Przez całe swoje życie gromadzi doświadczenia emocjonalne te dobre i te złe! Te doświadczenia mają istotny wpływ na jego rozwój!!! Niezwykle ważna rola rodziny i najbliższego otoczenia www.pixabay.com.pl 14
Więzi w życiu dziecka i rodziny Najpierw relacje, później edukacja, terapia itp. www.clipart.com 15
Ważne aby oddziaływanie terapeutyczne było wplatane w codzienne życie i funkcjonowanie dziecka, by sprawiało radość, przynosiło sukcesy, tak aby wydobyć cały potencjał rozwojowy dziecka
Jak wesprzeć rodzinę? Zespoły WWRD są miejscem wsparcia nie tylko dziecka, ale przede wszystkim rodziny Zadania WWRD: 1) udzielanie pomocy w zakresie kształtowania postaw i zachowań pożądanych w kontaktach z dzieckiem: wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem, rozpoznawanie zachowań dziecka i utrwalanie właściwych reakcji na te zachowania; 2) udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem; 3) pomoc w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 11 października 2013 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci 17
Raport Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka. Problemy i wyzwania WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU DZIECKA PROBLEMY I WYZWANIA ALEKSANDRA BRAUN, AGNIESZKA NIEDŹWIEDZKA STOWARZYSZENIE POMOCY DZIECIOM Z UKRYTYMI NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI im. Hansa Aspergera NIE -GRZECZNE DZIECI Warszawa 2015 przygotowany na podstawie zgłoszeń rodziców do punktu konsultacyjnego działającego w ramach projektu Wszystko Jasne w latach 2013-2015 oraz wyników ankiety, która była wypełniana przez rodziców on-line w okresie od grudnia 2014 do września 2015. W ankiecie wzięło udział 645 osób 18
Rekomendacje: potrzebne jest ponowne zdefiniowanie samego wwrd, jak i grupy uprawnionych beneficjentów, oraz rozszerzenie jej o dzieci zagrożone niepełnosprawnością należy wskazać jednostki odpowiedzialne za organizację wwrd na szczeblu lokalnym zalecenia zawarte w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju powinny mieć charakter obligatoryjny i wskazywać wymiar należącego się dziecku wsparcia (osobno powinny być wskazywane formy pomocy dla rodziców) niewystarczające w tej chwili limity godzinowe powinny zostać zastąpione wsparciem adekwatnym do potrzeb należałoby się zastanowić nad zmianą finansowania wwrd i sposobem kontrolowania realizacji zaleceń zawartych w opinii, pozwoliłoby to uniknąć sytuacji odmowy wsparcia, czy też jego braku z przyczyn niezależnych od beneficjenta w dalszej perspektywie pełna implementacja rekomendacji zawartych w raporcie Europejskiej Agencji Rozwoju Uczniów ze SPE. 19
Akty prawne 30 października 2013r. weszło w życie nowe Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. Poz.1257). Powodem zmiany jest obowiązująca od 1 września 2013r. nowelizacja ustawy o systemie oświaty, która umożliwia organizację wczesnego wspomagania rozwoju dziecka także w innych formach wychowania przedszkolnego. Katalog miejsc, w których organizuje się wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, uzupełniono o taki zapis Zawarte w rozporządzeniu rozwiązania odpowiadają organizacji wczesnego wspomagania przyjętej w krajach Unii Europejskiej Straciło moc poprzednie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. z 2009r. Nr 23, poz.133) 20
21
22
Dziękuję za uwagę. Aneta Żurek zurek@womczest.edu.pl 23