Rynek fuzji i przejęć w Polsce na tle innych państw Europy Środkowo-Wschodniej podsumowanie roku 2012 i prognozy na rok 2013 Polski rynek fuzji i przejęć (M&A) był w 2012 roku jednym z najaktywniejszych w regionie. Z liczbą 276 transakcji fuzji i przejęć w polskim sektorze prywatnym przeprowadzonych w zeszłym roku, Polska uplasowała się na drugim miejscu wśród jedenastu krajów regionu Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej objętych raportem Ernst & Young Central and South Eastern Europe M&A Barometer 2012, za Turcją (297 transakcji), ale przed Czechami (155) transakcji. Pod względem wartości transakcji, Polska z wynikiem 8,02 mld dolarów znalazła się na trzecim miejscu, za Turcją i minimalnie Czechami. Największą wśród polskich transakcji wartość miała w 2012 roku transakcja przejęcia Kredyt Banku przez Banco Santander (1,376 mld dolarów lub 1,019 mld euro), za nią natomiast uplasowało się przejęcie Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta SA przez Talanx (770 mln euro) wynika z danych Ernst & Young, CMS oraz Deal Watch. Zgodnie z raportem Ernst & Young, chociaż w całym regionie Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej liczba fuzji i przejęć w 2012 spadła rdr o 1,8 proc. do 1 108 transakcji, Polska znalazła się wśród pięciu krajów regionu Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej (obok Republiki Czeskiej, Grecji, Słowacji oraz Turcji), w których liczba transakcji M&A w 2012 roku wzrosła. W ujęciu wartościowym, Polski rynek fuzji i przejęć wyraźnie skurczył się w 2012 roku (rok wcześniej jego wartość przekraczała 20 mld dolarów), jednak jak podkreśla Brendan O Mahony, partner zarządzający w dziale doradztwa transakcyjnego Ernst & Young, spadek tej wartości wynika głownie z tego, że w 2012 roku zeszłym roku zabrakło w Polsce transakcji tak spektakularnie dużej jak przejęcie Polkomtela przez Spartan Capital Holdings (wartość transakcji 18,1 mld zł). W całym regionie wartość rynku M&A zmniejszyła się w 2012 roku o 17,6 proc. podaje E&Y.
Liczba transakcji na rynku fuzji i przejęć w poszczególnych krajach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej w latach 2011 i 2012 (źródło: Ernst & Young, Cental and South Eastern Europe M&A Barometer 2012) Dane Ernst & Young różnią się nieco od informacji firmy doradczej i prawnej CMS, która w swoim raporcie Emerging Europe: M&A Report 2012 uwzględniła w przeciwieństwie do E&Y również transakcje fuzji i przejęć z udziałem podmiotów państwowych. Wartość rynku fuzji i przejęć w Polsce szacowana według metodologii CMS wyniosła w 2012 roku 9 mld euro i była o 50% mniejsza od wartości z 2011 roku, natomiast liczba transakcji M&A w rozumieniu CMS spadła do 331 z 516 w poprzednim roku. W całym regionie wschodzącej Europy, która w raporcie CMS obejmuje 12 państw, w tym Rosję i Ukrainę, ale już nie Turcję, wartość transakcji M&A spadła w zeszłym roku o blisko 40 proc. do 121 mld euro, a liczba transakcji zmalała rdr o ponad 40 proc. do 2 265. Największa aktywność M&A w Polsce obserwowana w 2012 w sektorze przemysłowym, finansowym, usługowym, detalicznym i FMGC Najwięcej transakcji fuzji i przejęć w Polsce w 2012 roku miało miejsce w sektorze przemysłowym, przy czym transakcje o największej wartości objęły firmy z sektora finansowego (bankowego oraz ubezpieczeniowego) donoszą specjaliści Ernst & Young. Sektor finansowy jest także wymieniany w raporcie CMS jako jeden z najbardziej aktywnych w zeszłym roku pod względem transakcji M&A w Polsce, obok sektora usługowego, handlu detalicznego i szybko zbywalnych dóbr konsumenckich (FMCG). Eksperci CMS podkreślają przy tym, że zeszłoroczne transakcje na rynku M&A w Polsce świadczą o utrzymującym się trendzie konsolidacyjnym. Polski sektor handlu detalicznego, obok sektora opieki zdrowotnej oraz sektora technologii, mediów
i telekomunikacji (TMT) charakteryzował się z kolei w zeszłym roku relatywnie silną konkurencją po stronie kupujących czytamy w raporcie CMS. Wynikało to prawdopodobnie z ograniczeń podażowych na polskim rynku M&A, który w ocenie CMS charakteryzował się w 2012 roku tym (szczególnie w segmencie średnich i dużych firm), że główni udziałowcy firm odkładali w czasie sprzedaży swoich aktywów, jeśli nie uzyskali za nie satysfakcjonującej ceny. Dominująca pozycja sprzedającego na rynku M&A to zjawisko nie tylko polskie, ale wyraźnie widoczna jest w całej Europie, i to pomimo trudnej sytuacji na rynku czytamy w innym raporcie kancelarii CMS: CMS European M&A Study. Szacowana wartość rynku fuzji i przejęć w poszczególnych krajach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej w latach 2011 i 2012 (źródło: Ernst & Young, Cental and South Eastern Europe M&A Barometer 2012) Jeśli chodzi o podział branżowy wśród kupujących, widać na polskim rynku fuzji i przejęć wciąż silną dominację inwestorów strategicznych (czyli inaczej branżowych, należących do tej samej lub podobnej branży co kupowany podmiot). Według danych E&Y tacy inwestorzy odpowiadali w Polsce za 90 proc. transakcji M&A, za pozostałe 10 proc. natomiast inwestorzy finansowi, czyli przede wszystkim fundusze private equity. Dla całego badanego przez E&Y regionu stosunek ten wyniósł 83 proc. do 17 proc. Problem niskiego udziału funduszy private equity w transakcjach fuzji i przyjęć porusza grupa Deloitte w swoim raporcie na temat dezinwestycji Czy rozstania są trudne? Wydzielenie części biznesu. Z badania Deloitte wynika, że tylko jedna trzecia dużych firm z regionu EMEA sprzedających część lub całość swojego biznesu uwzględnia oferty kupna ze strony takich funduszy, pozostali natomiast od razu zakładają, że sprzedadzą swoje aktywa inwestorowi strategicznemu. Według dyrektor w dziale doradztwa podatkowego Deloitte Ewy Grzejszczyk, cytowanej w komunikacie prasowym firmy towarzyszącym publikacji raportu, to niekorzystne dla sprzedającego przeoczenie, bowiem fundusze private equity mają ogromne możliwości finansowe, większą siłę
przetargową na tle konkurencji i poszukują najlepszych firm niezależnie od ich lokalizacji, a poza tym zwiększenie liczby potencjalnych nabywców powoduje zwykle podbijanie ceny W 2013 roku potencjał do wzrostu aktywności M&A widoczny m.in. w sektorze TMT, mediów, zdrowotnym, chemicznym, wiele zależy od kondycji gospodarki Rok 2013 może być ciekawy, jeśli chodzi o rynek fuzji i przejęć w Polsce, a wynika to przede wszystkim z planów prywatyzacyjnych polskiego rządu oraz trendów konsolidacyjnych w niektórych sektorach gospodarki uważają analitycy CMS. Ponadto, można oczekiwać, że część dużych międzynarodowych i polskich grup kapitałowych będzie sprzedawać swoje aktywa w ramach globalnej restrukturyzacji czytamy w raporcie Emerging Europe: M&A Report 2012. Dalsza restrukturyzacja, a w związku z tym możliwe oferty sprzedaży spółek lub ich części, mogą w 2013 roku dotyczyć również spółek z udziałem Skarbu Państwa dodają specjaliści CMS, podając w tym kontekście za przykład Polskie Linie Lotnicze LOT. Dwadzieścia największych transakcji na polskim rynku fuzji i przejęć w 2012 roku (źródło: CMS, Emerging Europe: M&A Report 2012)
Jeśli chodzi o najbardziej obiecujące pod względem transakcji M&A sektory, CMS na pierwszym miejscu wymienia TMT. Po okresie stagnacji jeśli chodzi o przejęcia w sektorze od końca 2011 roku oraz wojen cenowych pomiędzy operatorami telekomunikacyjnym, w 2013 roku może nastąpić dalsza konsolidacja, szczególnie w segmencie operatorów telewizji kablowych czytamy w raporcie CMS. Rok 2013 może także przynieść długo oczekiwane zmiany dotyczące operatorów telefonii mobilnej i stacjonarnej. Pewien potencjał do konsolidacji istnieje także w polskim sektorze mediów, zarówno tych tradycyjnych (co wiąże się z uruchomieniem cyfrowej telewizji naziemnej), jak i mediów internetowych. Zainteresowanie inwestorów budzi także polski sektor opieki zdrowotnej, co częściowo wynika z pozytywnego sygnału, jakim był dla nich udany zakup spółki Lux Med przez brytyjską grupę Bupa pod koniec 2012 roku. Inne sektory, w których możemy liczyć na aktywność w zakresie fuzji i przejęć, to według CMS, energetyka odnawialna, sektor sprzedaży detalicznej, sektor chemiczny (w tym sektorze kluczowa jest transformacja Grupy Ciech) oraz w horyzoncie dwu-, trzyletnim sektor wypoczynkowy. Wzrost liczby transakcji M&A w Polsce nastąpi, gdy gospodarka zacznie wychodzić ze spowolnienia, a to może być bardziej widoczne w drugiej połowie 2013 roku twierdzi Marek Gul, szef Credit Suisse w Polsce, cytowany na stronach internetowych dziennika Gazeta Prawna. Taka świadomość [że niedługo nastąpi ponowne przyspieszenie gospodarki] powinna zwiększyć chęć do zakupów. Pieniądze nie są problemem. Firmy śpią na gotówce, nie wydają jej tylko z powodu niepewności wyjaśnia Gul. Źródło redakcja ekonomiczna PAP Opublikowane przez: Agnieszka Steindl Autor: Biuro Komunikacji Społecznej Ostatnia zmiana: 10.04.2013 Agnieszka Steindl Rejestr zmian