DIAGNOZOWANIE UKŁADU NAPDOWEGO 1. Zakres diagnozowania Badania diagnostyczne układu napdowego obejmuj sprawdzanie stanu technicznego silnika oraz układu przeniesienia napdu, tzn. sprzgła, skrzyni biegów i skrzyni rozdzielczej (w samochodach o dwu lub wicej osiach napdowych), przekładni głównej mostu napdowego wraz z mechanizmem rónicowym, półosi napdowych, ewentualnie innych przekładni porednich oraz wałów napdowych i ich połcze. 2. Kryteria oceny stanu technicznego Stan techniczny całego układu napdowego mona oceni na podstawie znajomoci: - warto ogólnych parametrów diagnostycznych pojazdu (mocy na kołach napdowych, drogi wybiegu, zuyciu paliwa), - wartoci sumarycznego luzu ktowego układu napdowego. Ogólne kryteria oceny stanu technicznego pojazdów na podstawie pomiarów mocy na kołach napdowych (N K ) s nastpujce: N K 80 % N max - zdatny silnik i układ przeniesienia napdu (jezdny), samochód ma mniej ni 50% przebiegu; N K 75 % N max N K 75 % N max - zdatny silnik i układ przeniesienia napdu (jezdny), samochód przekroczył 50% przebiegu; - niezdatny silnik lub układ przeniesienia napdu (jezdny) gdzie: N max maksymalna moc efektywna silnika Ogólne kryteria oceny stany technicznego układu napdowego (jezdnego) na podstawie pomiarów drogi wybiegu (S W ) s nastpujce: S w > S wgr - niezdatny silnik S w < 90 % S wgr - niezdatny układ przeniesienia napdu (jezdny). Ogólne kryterium oceny stany technicznego układu napdowego na podstawie pomiarów wartoci sumarycznego luzu ktowego (L UN ) jest nastpujce: L UN < L UNgr Ocena stanu technicznego układu napdowego polega na porównaniu wyników pomiarów z ustalonymi eksperymentalnie granicznymi wartociami sumarycznych luzów ktowych. W przypadku braku danych dowiadczalnych dla samochodów ciarowych przyjmuje si nastpujce graniczne wartoci sumarycznych luzów ktowych: L SBgr = 5...15 - dla skrzyni biegów; L WNgr = 5...10 - dla wału napdowego; L WNgr = 50..60 - dla mostu napdowego (przekładnia główna wraz z mechanizmem rónicowym).
Po osigniciu tych wartoci luzów dalsze uytkowanie samochodu jest niedopuszczalne, poniewa znajduje si on w stanie niezdatnoci. Schemat pomiarowy luzów w układzie napdowym pojazdu. 2.1. Kryteria oceny stanu technicznego zespołów. Sprzgło Ocena stanu technicznego sprzgła jest wykonywana na podstawie: - pomiaru wartoci skoku jałowego i skoku roboczego pedału sprzgła, - sprawdzania polizgu tarczy sprzgła, - sprawdzania działania sprzgła na postoju, podczas ruszania i w czasie jazdy. Wymagania eksploatacyjne stawiane sprzgłom ciernym s nastpujce: a) pełne włczenie, b) całkowite wyłczenie, c) płynne włczenie.
Skrzynia przekładniowa, wał napdowy, most napdowy Ocen stanu technicznego skrzyni przekładniowej, wałów napdowych wykonuje si na podstawie: - ogldzin zewntrznych, - sprawdzenia działania na postoju i w czasie jazdy, - sprawdzenia temperatury obudowy zespołów, - hałaliwoci pracy (drga), - pomiarów wartoci luzów osiowych i ktowych. Kryteria oceny stanu technicznego dla skrzyni biegów i skrzyni rozdzielczej s nastpujce: a) powinny włcza si wszystkie biegi; b) niedopuszczalne jest wyłczenie si samoczynne biegu podczas jazdy; c) niedopuszczalne s uderzenia i nadmierny hałas w skrzyni podczas jazdy; d) niedopuszczalne s: - wycieki oleju, - pknicia obudowy, - przegrzewanie si skrzyni. Kryteria oceny stanu technicznego dla wału napdowego s nastpujce: a) widełki przegubu powinny by ustawione w jednej płaszczynie; b) niedopuszczalne s: - bicie wału, - obluzowanie rub mocujcych, - luzy w przegubach wiksze od ustalonych przez producenta, - luzy w połczeniach wielowypustowych wiksze od ustalonych wiksze od ustalonych przez producenta. Kryteria oceny stanu technicznego dla mostu napdowego s nastpujce: a) powinna by zachowana prostopadło do osi podłunej samochodu; b) całkowity luz w mechanizmach napdowych tylnego mostu mierzony na obwodzi obrczy koła nie powinien by wikszy ni 30...60 mm; c) luz osiowy wałka atakujcego nie moe by wikszy ni 0,05...0,10 mm; d) niedopuszczalne s: - wycieki oleju, - pknicia obudowy, - hałaliwa praca.
BUDOWA I DZIAŁANIE PRZYRZDU DO POMIARU LUZU KTOWEGO Przyrzd ma nastpujce wielkoci charakterystyczne: zakres chwytu szczkami płaskimi 0-200 mm, szczkami pryzmowymi 30-80 mm, zakres pomiaru kta obrotu 0 - ± 50 o, działka elementarna 1 o. Przyrzd mocuje si na przegubie krzyakowym (szczki płaskie) lub na rurze wału napdowego (szczki pryzmowe). Punkt mocowania dzieli układ napdowy na dwie grupy zespołów. Unieruchamiajc kocowy element kadej z grup mona zmierzy sumarycznie luzy ktowe w zespołach danej grupy. Unieruchomienie to odbywa si: za pomoc silnika (włczone sprzgło i bieg w skrzyni przekładniowej), za pomoc hamulca rcznego umieszczonego na wale napdowym lub za pomoc zahamowanych kół napdowych. Jednoczenie elementy nie sprawdzanej aktualnie grupy musz mie swobodny obrót wikszy od mierzonego luzu. W tym celu podnosi si jedno koło napdzane (przy pomiarze luzu grupy 1), wyłcza sprzgło lub włcza bieg neutralny w skrzyni przekładniowej przy pomiarze grupy 2 (pokazane na rys. 1). Kt swobodnego obrotu w ramach luzu ktowego sprawdzanej grupy jest mierzony na tarczy z podziałk ktow wzgldem poziomu, jaki tworzy ciecz w kanaliku w dwóch skrajnych połoeniach przyrzdu. Rys. 2. Przyrzd do pomiaru luzów ktowych w układzie napdowym pojazdu. Zuycie paliwa przez pojazd jest istotnym ogólnym parametrem diagnostycznym. Na hamowni podwoziowej mona wykona pomiar tzw. kontrolnego zuycia paliwa przy jednej, ustalonej prdkoci lub przy cyklu jazdy symulujcego ruch miejski. Badania zastpujce tradycyjny pomiar kontrolnego zuycia paliwa przeprowadza si w nastpujcy sposób: Naley zatrzyma silnik, podłczy miernik zuycia paliwa i włczy jego zasilanie. Włczy koło zamachowe oraz sprawdzi, czy miernik przebywanej drogi jest zaprogramowany na 1 [km]; nastpnie naley uruchomi silnik, na ostatnim biegu rozpdzi pojazd do szybkoci kontrolnej i obciy koła odpowiedni dla danego pojazdu.
Obliczenie zuycia paliwa metod objtociow Q k w [l/100 km] przeprowadza si nastpujco: V[1 + α( to t p )] Qk = 100% S gdzie: V mierzona objto paliwa [l], współczynnik rozszerzalnoci objtociowej paliwa dla benzyn i olejów napdowych 0,001 [1/ o C], t o temperatura odniesienia 20 [ o C], t p temperatura paliwa w naczyniu pomiarowym [ o C], s przebyta droga [km]. Otrzymane wyniki kontrolnego zuycia paliwa (Q k ) porównuje si z wartociami granicznymi: Qk Q kgr Qk Q kgr - zdatny pojazd (silnik, układ napdowy) - niezdatny pojazd (silnik, układ napdowy) Zastosowanie hamowni podwoziowej zwiksza efektywno i obiektywno diagnostycznej oceny stanu technicznego pojazdów mechanicznych. Hamownia podwoziowa składa si z nastpujcych zespołów: układu jezdnego (zespołu dynamometrycznego), układu pomiarowo-wskanikowego, wyposaenia pomocniczego. Rys. 3. Plan sytuacyjny pomieszczenia hamowni podwoziowej. Na planie sytuacyjnym hamowni (rys. 3) przedstawiono: układ jezdny 1, układ pomiarowo-kontrolny 2, uchwyt zdalnego sterowania 3, dmuchawa 4, podstawki pod koła nienapdzane 5, wycig spalin 6, doprowadzenie 7 i odprowadzenie 8 wody, doprowadzenie spronego powietrza 9,
Budowa układu jezdnego hamowni podwoziowej HPWO-160 (rys. 4): Rys. 4. Układ jezdny hamowni podwoziowej HPWO-160 rama 1, rolki jezdne hamowane 2 i podpierajce 3, dwigniki pneumatyczne z belk 4, hamulec hydrokinetyczny 5, dwignia i cylinder reakcyjny 13, przetwornik manometryczny 6, wymienniki ciepła 7, czujnik prdkoci obrotowej 8, impulsator 9, koło zamachowe 10, sprzgła elastyczne 14 i elektromagnetyczne 17, linki do blokowania rolek 15. Hamulec słuy do odwzorowania oporów ruchu, czyli do obcienia układu napdowego pojazdu. Regulacja stopnia napełnienia hamulca wod umoliwia zmian obcienia rolek jezdnych, a tym samym układu przeniesienia napdu oraz silnika pojazdu. Hamowanie odbywa si na skutek przemieszczenia wody midzy obudow i wirnikiem hamulca, a take dziki tarciu wirnika o ciecz. Wytwarzana przy tym energia zamienia si na ciepło, które jest odprowadzane za pomoc wymienników ciepła. Do odwzorowania sił bezwładnoci wystpujcych podczas próby rozbiegu i wybiegu słuy koło zamachowe. Układ pomiarowo-wskanikowy (rys. 5) składa si z nastpujcych elementów (zespołów): Rys. 5. Układ pomiarowo-wskanikowy hamowni podwoziowej HPWO-160. obudowa 1, przesuwne podwozie 2,
uchwyt zdalnego sterowania 3, miernik pomiaru mocy 4, miernik pomiaru prdkoci 5, licznik rónicowy 6 i licznik pomiaru drogi 7, przyrzd do pomiaru zuycia paliwa 8, elementy sterowania i regulacji (lampki kontrolne i przełczniki klawiszowepozostałe oznaczenia od 9 do 20) ZASADA DZIAŁANIA HAMOWNI PODWOZIOWEJ HPWO-160 (rys. 6). Koła napdzajce pojazdu 1 obracaj si na dwóch parach rolek 2. Jedna para rolek napdza nadajnik impulsów 4, druga para współpracuje z hamulcem wodnym, którego obudowa zamocowana wahliwie przekazuje moment reakcyjny przez rami 3 na cylinder hydrauliczny 5. Cinienie w cylindrze 5 jest proporcjonalne do momentu obrotowego odbieranego od kół pojazdu (cinienie wskazuje manometr 6 ). Sygnały z nadajnika 4 po przetworzeniu steruj wskanikiem drogi przebywanej przez pojazd 8 oraz wartoci prdkoci miernik 7. Sygnały prdkoci i momentu obrotowego na kołach s mnoone przez układ 9 i na wyjciu uzyskuje si moc na kołach miernik 10. Obcienie hamulca zalene jest od iloci wody w obiegu hamulca. Nastpuje ono po otwarciu elektrozaworu 25 przełcznikiem 24. Aby dociy hamulec naley doprowadzi wod do obiegu, zamykajc obwód elektrozaworu 20 przełcznikiem 23. Obieg wodny przechodzi przez chłodnic 26. Chłodzenie nastpuje, gdy temperatura wody w obiegu przekroczy 60 o C. Wówczas czujnik temperatury 21 otwiera elektrozawór 22, powodujc przepływ wody z sieci przez chłodnic. Podczas pomiaru silnik zasilany jest przez układ paliwowy hamowni. Kiedy miernica pomiarowa 12 jest opróniona, pływak 13 spoczywa na dolnym zaczepie, a stycznik 19 zawiera doln par styków. Zamknicie obwodu prdu wyłcznikiem 14 powoduje włczenie pompy paliwa 18 i równoczenie otwarcie elektrozaworu 15. Gdy miernica si napełni, pływak unosi stycznik 19. Nastpuje rozłczenie dolnej pary styków i załczenie górnej pary styków, która zeruje i uruchamia licznik drogi jednego kilometra 11. Jest on sterowany impulsami z nadajnika 4. Sygnał ze stycznika powoduje dodatkowo zwarcie prawej pary styków przy liczniku 11, powodujc otwarcie elektrozaworu 17. W czasie pomiaru, przy zasilaniu z miernicy, elektrozawór 16 jest zamknity. Po przejechaniu drogi 1 km, licznik 11 steruje zwor w lewo. Elektrozawór 17 zamyka si, a otwiera 16. Silnik pojazdu zasilany jest wówczas ze zbiornika paliwa z pominiciem układu pomiarowego. Podczas całego pomiaru obcienie silnika powinno by stałe. Dodatkowo hamownia wyposaona jest w odłczane koło zamachowe, do badania wybiegu.
Rys. 6. Schemat działania hamowni podwoziowej HPWO-160. koła napdzajce 1 i rolki 2, rami hamulca 3, nadajnik impulsów 4, cylinder hydrauliczny 5, manometr 6, miernik prdkoci 7 i wskanik przebytej drogi 8, układ obliczeniowy 9 i miernik mocy na kołach 10, licznik 11, miernica pomiarowa 12, pływak 13 i włcznik 14, elektrozawory 15, 16, 17, 20, 22, 25; pompa paliwowa 18, stycznik 19, czujnik temperatury 21, przełczniki 23, 24; chłodnica 25.
TABELA 1. OBJAWY I PRZYCZYNY NIEPRAWIDŁOWEJ PRACY SKRZYNI BIEGÓW Wycieki oleju OBJAWY Głona praca, czsto tylko na niektórych biegach albo podczas zmian prdkoci jazdy; Hałasy podczas zmiany biegów; Trudnoci w przełczaniu biegów; Samoczynne wyłczanie si biegów; PRZYCZYNY Pknicie obudowy, uszkodzenie piercieni uszczelniajcych, nieszczelno korków; Zbyt niski poziom oleju lub jego za mała lepko, uszkodzone łoysko, koło zbate lub synchronizator; Wadliwe działanie sprzgła lub uszkodzenie synchronizatorów, wodzików albo widełek mechanizmu zmiany biegów; Zanieczyszczony lub zbyt gsty olej, odkształcone elementy mechanizmu przełczania biegów; Uszkodzenie synchronizatorów, mechanizmu przełczania lub przemieszczenie si zespołu napdowego w pojedzie; Czynnoci obsługowe s niemal identyczne we wszelkich typach i konstrukcjach skrzy biegów. Sprowadzaj si one do moliwie czstej obserwacji ewentualnych wycieków oleju. Wczeniejsze zdiagnozowanie nieprawidłowoci pozwala ustali niezbdny zakres rozbiórki skrzyni biegów po jej wymontowaniu z pojazdu. Porównujc trwało i niezawodno skrzy manualnych i automatycznych, mona wywnioskowa, e bardziej niezawodne s automatyczne skrzynie biegów. Wynika to z tego, e stosowany w nich hydrauliczny system przenoszenia mocy tłumi szkodliwe dla współpracujcych czci drgania mechaniczne, a elektroniczne sterowanie eliminuje wszelkie przecienia i błdy w doborze przełoe. W tabeli 2 s podane usterki w pracy automatycznej skrzyni biegów. W przypadku usterek przekładni hydrokinetycznej, najczciej spotykan usterk jest nieszczelno obudowy. Sprawdzenia szczelnoci dokonuje si po wymontowaniu przekładni z samochodu i zanurzeniu jej całkowicie w wodzie. Wczeniej naley połczy wewntrzne obudowy ze ródłem spronego powietrza o cinieniu 0,5 1,0 atm. i szczelnie zalepi wszystkie pozostałe otwory. Skrzynia nieszczelna podlega wymianie. W normalnych warunkach warsztatowych mona przeprowadzi kontrol sprawnoci przekładni. W tym celu naley całkowicie unieruchomi wałek wyjciowy skrzyni i zmierzy obrotomierzem prdko uzyskiwan przez silnik przy pełnym otwarciu przepustnicy lub maksymalnym wydatku pompy wtryskowej. Jeli wynik tej próby odbiega od danych producenta, mona podejrzewa uszkodzenie turbiny lub pompy. Prób t naley wykonywa kolejno we wszystkich zakresach pracy przekładni.
TABELA 2. USTERKI W PRACY AUTOMATYCZNEJ SKRZYNI BIEGÓW Objawy nieprawidłowej pracy Za niski poziom oleju Olej lekko zabarwiony na szaro Wyciek oleju Funkcja przekładni nie pokrywa si z połoeniem dwigni wyboru zakresu prdkoci Silne szarpanie podczas rozruchu i włczania zakresu prdkoci Samochód nadmiernie cignie bez dodawania gazu Za małe cinienie oleju Przyczyny Brak regularnego sprawdzania poziomu oleju lub niewystarczajce jego uzupełnienie, niewłaciwa temp. przekładni Wyciek oleju (opis niej w objawach wycieku oleju ) Mechaniczne zuycie tam hamulcowych lub płytek sprzgłowych Przeciek z przekładni Nieszczelna membrana w zaworze dławicym Nieszczelny zmiennik momentu (czsta przyczyna) Nieszczelna chłodnica oleju, przewody olejowe Wypływ oleju z otworu wlewowego-za wysoki poziom le wyregulowane lub uszkodzone cigna układu wyboru zakresu prdkoci Za wysokie obroty biegu jałowego Uszkodzona pompa olejowa lub regulator cinienia Sposoby usunicia zakłóce Skorygowa poziom oleju Wymieni zuyte czci Uszczelni Wymieni zawór Wymieni Wymieni uszkodzone czci Skorygowa poziom oleju Skorygowa ustawienie, wymieni uszkodzone czci Skorygowa Wymieni uszkodzone czci Za wysokie obroty biegu jałowego Skorygowa Za niski poziom oleju Zatkane sitko/filtr Uszkodzona pompa olejowa Uszkodzony regulator cinienia Przeciek obiegu oleju Skorygowa Oczyci lub wymieni Wymieni Wymieni Uszczelni Za due cinienie oleju Uszkodzony regulator cinienia Wymieni Za niski lub za wysoki poziom oleju Zakłócenia w pracy Zatkane sitko/filtr oleju przekładni, np. błdne lub Uszkodzona pompa olejowa za twarde przełczanie Uszkodzony regulator cinienia biegów, brak przepływu Uszkodzone, le wyregulowane lub z innego powodu le mocy we wszystkich działajce czci hydraulicznego/elektronicznego połoeniach dwigni sterowania, np. zawieszajce si otwory wyboru zakresu prdkoci Uszkodzony mechanizm włczajcy tamy hamulcowe lub uszkodzone sprzgło wielopłytkowe Skorygowa Oczyci lub wymieni Wymieni Wymieni Zła regulacja skorygowa, wymieni uszkodzone czci Wymieni Brak włczania mocy na poszczególnych biegach Niewłaciwe punkty przełczania, za długie drogi przełczania Przeniesienie mocy z polizgiem na pojedynczych lub wszystkich biegach, słabe przyspieszenia i mała prdko maksymalna Przekładnia przy zbyt duej prdkoci przełcza si na niszy bieg Zawór wymuszonego przełczania biegu w dół nie działa lub działa nieprawidłowo Uszkodzone elementy przynalene (tama hamulca, Wymieni uszkodzone czci sprzgło wielopłytkowe, sprzgło jednokierunkowe) Uszkodzony hydrauliczny/elektroniczny system sterujcy, np. zakleszczajcy si zawór Wymieni uszkodzone czci Uszkodzone, le wyregulowane lub z innych powodów Skorygowa nieprawidłowe nieprawidłowo działajce czci hydraulicznego/ regulacje, wymieni uszkodzone elektronicznego sterowania, np. zawieszajce si zawory czci Zuyte okładziny cierne pasów hamulcowych/płytki Wymieni zuyte czci, sprzgłowe, za lune tamy hamulcowe wyregulowa tamy hamulcowe Za niski lub za wysoki poziom oleju Skorygowa Uszkodzona pompa olejowa/regulator cinienia, Wymieni uszkodzone czci nieprawidłowe cinienie oleju Zuyte okładziny cierne hamulców i sprzgieł Wymieni zuyte czci Za lune tamy hamulcowe Tam wyregulowa Uszkodzona pompa olejowa/regulator cinienia, za niskie Wymieni uszkodzone czci cinienie oleju Za niski poziom oleju Skorygowa Zatkane sitko/filtr oleju Wyczyci lub wymieni Zuyte sprzgło mostkujce zmiennika momentu Wymieni Uszkodzony regulator cinienia Wymieni Zawór zakleszcza si lub jest uszkodzony le wyregulowane lub uszkodzone cigna zaworu/linka Usun zakleszczanie si lub wymieni zawór Wyregulowa, uszkodzone czci wymieni
Diagnozowanie wibroakustyczne Informacje o stanie technicznym zespołów układu napdowego zawiera równie wytwarzany podczas ich pracy sygnał wibroakustyczny. Podczas pracy obiektów technicznych, w wyniku zachodzcych w nich procesów roboczych, wzbudzaj si drgania, dla których orodkiem przenoszenia s elementy samego obiektu lub otaczajce go rodowisko. Efektem zewntrznym drga w pierwszym przypadku s wibracje, a w drugim hałas. Drgania stanowi odzwierciedlenie najistotniejszych procesów fizycznych zachodzcych w obiekcie (zespole, mechanizmie). Parametry drga charakteryzuj zarówno ogólne właciwoci obiektu, jak i właciwoci poszczególnych jego elementów. ródłami drga w pojazdach s procesy gazodynamiczne, regularne zderzenia czci w skojarzeniach na skutek luzów i niewyrównowaenia mas, drgania wywołane procesami tarcia midzy współpracujcymi elementami. Z wyej wymienionych wzgldów drgania mog by wykorzystane jako noniki informacji o stanie technicznym zespołów pojazdu. Rozprzestrzenianie si drga w rodowisku sprystym ma charakter falowy. Podstawowymi wielkociami opisujcymi proces falowy s: czstotliwo, amplituda (poziom) i faza. 2.2. Metody stanowiskowe Najbardziej przydatnym sposobem oceny stanu technicznego układu napdowego za pomoc parametrów efektywnoci pracy s badania stanowiskowe, wykonywane na rolkowych hamowniach podwoziowych. Podstawowymi wielkociami mierzonymi na hamowni jest moc na kołach (N K ) oraz kontrolne zuycie paliwa (Q K ). W celu okrelenia mocy na kołach przyjmuje si za zwyczaj warunki ustalone, to znaczy prdko jazdy V = cpnst, kt wzniesienia α = 0, przyspieszenie a = 0. Na hamowni odwzorowuje si opory powietrza i toczenia. Badania mog by równie wykonywane w warunkach ruchu nieustalonego (V const, a 0). Na hamowni naley wówczas odwzorowa opory toczenia, powietrza oraz bezwładnoci. Badania w ruchu nieustalonym pozwalaj okreli efektywno pracy układu napdowego za pomoc rozpdzania oraz próby wybiegu. W przypadku próby wybiegu mierzon wielkoci jest droga (S W ). Warto tego parametru wiadczy o stratach w zespołach układu napdowego (jezdnego).
2.3. Pomiar mocy na hamowni Okrelenie mocy silnika rys.1 Silnik pojazdu rozpatrywany jako ródło napdu charakteryzowany jest przez: moc, moment obrotowy, minimalne jednostkowe zuycie paliwa. Wicej informacji o właciwociach silnika dostarcza tzw. charakterystyka zewntrzna (rys. 1) bdca zalenoci wymienionych wczeniej wielkoci od prdkoci obrotowej wału korbowego. Charakterystyka ta, wyraajca właciwoci silnika, jest jedn z wielu. Od pozostałych odznacza si tym, e pomiary wymienionych wielkoci dokonywane s w warunkach spalania maksymalnej dawki paliwa (niezalenie od rodzaju i typu układu zasilania). Warto w tym miejscu przypomnie podstawow zaleno pomidzy moc i momentem obrotowym: N = M 0 ω Jako uzupełnienie przedstawionych rozwaa naley wspomnie o tzw. charakterystyce mocy dławionych (rys. 2), bdcej zestawieniem charakterystyk zewntrznych wykonanych dla ustalonych - czciowych wartoci dawek paliwa; w odniesieniu do tej ostatniej zamiennie uywan nazw jest charakterystyka mocy czciowych. 3.5. Próby drogowe (metody trakcyjne) W badaniach drogowych efektywno pracy układu napdowego mona okreli za pomoc intensywnoci rozpdzania lub przez pomiar przyspieszenia maksymalnego. Intensywno rozpdzania samochodu determinuje minimalny czas na pokonanie odcinka drogi o okrelonej długoci. Parametrem wiadczcym o stratach w zespołach układu napdowego i układu jezdnego jest droga wybiegu okrelona w czasie próby wybiegu (próby swobodnego toczenia si samochodu). Badania drogowe umoliwiaj te ocen działania zespołów układu napdowego w czasie jazdy, hałaliwo pracy (drga) oraz sprawdzenie temperatury obudowy zespołów.
Stwierdzenie zbyt wysokiej temperatury obudowy skrzyni biegów, skrzyni rozdzielczej lub mostu napdowego wiadczy o zbyt małej iloci oleju w tych zespołach lub o niewłaciwych wartociach luzów midzy współpracujcymi elementami (konieczno regulacji). - urzdzenia do diagnozowania wibroakustycznego, RUCH FALOWY (DRGANIOWY) - cinienie akustyczne - przemieszczenie - prdko - przemieszczenie - siła - naprenie PRZETWORNIK WEJCIOWY -mikrofon - pojemnociowy czujnik drga - indukcyjny czujnik drga - tensometr UKŁD DOPASYWUJCY -Przedwzmacniacz - układ mostkowy MAGAZYN DANYCH -magnetofon pomiarowy - stacja dysków PROCESOR SYGNAŁÓW -miernik wartoci szczytowej, redniej i skutecznej - analizator widma - analizator amplitudy - korelator UKŁAD OBSERWACJI (REJESTRACJI) -wskanik wychyłowy - oscyloskop - oscyloskop z pamici - oscylograf ptlicowy - rejestrator X-Y - rejestrator poziomu Schemat blokowy układu do pomiaru i analizy procesów wibroakustycznych (rys.2)
Hamownie podwoziowe słu do badania pojazdu w ruchu, na stanowisku. Napd od kół samochodu jest przekazywany poprzez rolki jezdne na odpowiednie hamulce ( wodne, elektrowirowe, elektryczne lub powietrzne). Hamownia umoliwia min. pomiar mocy na kołach, zuycia paliwa w warunkach zblionych do rzeczywistych, ogóln ocen stanu technicznego na podstawie próby wybiegu, ocen prawidłowoci działania prdkociomierza i licznika kilometrów. Schemat układu napdowego i przetwarzajcego hamowni podwoziowej
Czy mocowanie mostu jest prawidłowe? Czy stwierdzono lady wycieków oleju? NIE TA K Dokrci poluzowane elementy Sprawdzi poziom oleju, oceni przyczyny wycieku, wymieni uszczelnienia Sprawdzi działanie przekładni głównej Czy jest zachowana prostopadło mostu napdowego od osi podłunej samochodu? NIE Wykona niezbdne naprawy Czy luz osiowy wałka atakujcego nie przekracza luzu granicznego? TA K Ustali przyczyny i wykona niezbdne Czy sumaryczny luz mierzony na obrczy koła nie przekracza luzu granicznego? TA K Ustali przyczyny i wykona niezbdne regulacje, regeneracje i Sprawdzi działanie mostu napdowego podczas jazdy lub na hamowni podwoziowej Czy w chwili ruszania wystpuj stuki? TA K Ustali przyczyny i wykona niezbdne Czy podczas rozpdzania pojazdu oraz podczas jazdy wystpuj nienormalne lub nadmierne efekty akustyczne? TA K Ustali przyczyny i wykona niezbdne regeneracje i naprawy oraz UKŁAD NAPDOWY ZDATNY