SZKOLENIE CO2 WROCŁAW 12.12.2017 AREA COOLING SOLUTIONS SP. Z O.O. ul. Relaksowa 27 55-080 Nowa Wieś Wrocławska
CO2 TECHNOLOGIA I URZĄDZENIA Marek Piotrowski Z-ca Kierownika Działu Rozwoju i Konstrukcji Wrocław, 12.12.2017
SPIS TREŚCI 1. Właściwości CO2 2. Typy obiegów transkrytycznych 3. Agregat icool-15 CO2 MT 4. Agregat icool-5 CO2 MT 5. Uruchomienie agregatu 6. Bezpieczeństwo i wyposażenie 7. Pytania i dyskusja?
WŁAŚCIWOŚCI CO2 / ZALETY ODP = 0 GWP = 1 Nie palny Szkodliwy tylko w wysokich stężeniach Wysoka wydajność objętościowa Wysoki współczynnik wymiany ciepła Niewielki spręż Niewielki wpływ spadków ciśnienia Niska cena i łatwa dostępność Kompatybilny z wieloma materiałami 4
WŁAŚCIWOŚCI CO2 / WADY Wysokie ciśnienia (do 130 bar) Niski punkt krytyczny przy 31 C / 73.8 bar Wysoki punkt potrójny -56.6 C / 5.2 bar Spadek sprawności przy wysokich temperaturach otoczenia Wysoki wykładnik izentropy / Wysokie temperatury tłoczenia Konieczność kontroli ciśnienia podczas postoju Niebezpieczeństwo uduszenia przy wysokich stężenia 5
WŁAŚCIWOŚCI CO2 / ZESTAWIENIE Czynnik R744 R134a R404A ODP 0 0 0 GWP 1 1430 3900 Temperatura krytyczna ( C) 31,1 101,1 72,1 Ciśnienie krytycznie (bar) 73,8 40,7 37,3 Ciśnienie nasycenia dla temperatury t o = 0 C (bar) 34,9 2,93 6,04 Gęstość pary dla temperatury t o = 0 C (kg/m 3 ) 97,6 14,4 30,6 Ciepło parowania t o = 0 C (kj/kg) 230,9 198,6 165,3 Objętościowa wydajność chłodnicza t o = 0 C (kj/m 3 ) 22546 2867 5064 Wykładnik izentropy 1,25 1,06 1,02 6
PORÓWNANIE ŚREDNIC RUROCIĄGÓW R404A R744(CO2) Linia ssawna 28mm 12mm Linia cieczowa 8mm 6mm 7
WYKRES FAZOWY CO2 8
GĘSTOŚĆ CO2 CIECZ/PARA Punkt krytyczny 9
PRZEMIANY FAZOWE CO2 https://youtu.be/ger3nxsptoa 10
OBIEG PODKRYTYCZNY Skraplanie 11
OBIEG TRANSKRYTYCZNY Chłodzenie gazu 12
KONTROLA CIŚNIENIA TŁOCZENIA W OBSZARZE NADKRYTYCZNYM I-COOL CO2 Temperatura na wyjściu z chłodnicy gazu 40 C P=120 bar (wyższe od optymalnego), COP=2.41 P=102 bar (optymalne), COP=2.46, najwyższe COP P=90 bar (poniżej optymalnego), COP=2.27 13
TYPY UKŁADÓW TRANSKRYTYCZNYCH CO2 Jednostopniowy Jednostopniowy z bypassem gazu Open flash Booster Booster ze sprężarką równoległą Booster ze sprężarką równoległą i eżektorami 14
JEDNOSTOPNIOWY HPV Zawór regulacji ciśnienia w chłodnicy gazu 15
JEDNOSTOPNIOWY Z BYPASSEM GAZU HPV Zawór regulacji ciśnienia w chłodnicy gazu RPV Zawór regulacji ciśnienia w zbiorniku cieczy 16
OPEN FLASH 5 4 7 6 9 3 2 8 1 HPV Zawór regulacji ciśnienia w chłodnicy gazu 17
BOOSTER HPV Zawór regulacji ciśnienia w chłodnicy gazu RPV Zawór regulacji ciśnienia w zbiorniku cieczy 18
BOOSTER ZE SPRĘŻARKĄ RÓWNOLEGŁĄ HPV Zawór regulacji ciśnienia w chłodnicy gazu RPV Zawór regulacji ciśnienia w zbiorniku cieczy 19
BOOSTER ZE SPRĘŻARKĄ RÓWNOLEGŁĄ I EŻEKTORAMI Eżektor gazowy Eżektor cieczowy 20
AGREGAT ICOOL-15 CO2 MT 21
CHARAKTERYSTYKA AGREGATU ICOOL-15 CO2 MT Na bazie dwustopniowej sprężarki Panasonic Wydajność 14.7 kw (-10 C/32 C) Układ typu open flash + bypass Linia olejowa (odolejacz, regulator poziomu) Zmienne ciśnienie na zbiorniku podczas pracy (max. 60 bar) Temperatura pracy do 43 C Maksymalne ciśnienie postojowe całego układu 80 bar. Brak konieczności stosowania chłodzenia zbiornika do temperatury otoczenia 38 C 22
SPRĘŻARKA Sprężarka rotacyjna Dwa stopnie sprężania Wydajność objętościowa pierwszego stopnia 20,8 cc/rev Maksymalne ciśnienie wewnątrz płaszcza sprężarki 80bar Ciśnienie niszczące 6 x 80 bar = 480 bar Silnik BLDC sterowany inwerterem Zakres regulacji 30-60 rps 23
SPRĘŻARKA ZASADA DZIAŁANIA 4. Tłoczenie pierwszego stopnia 2. Tłoczenie pierwszego stopnia 1. Ssanie pierwszego stopnia 3. Ssanie drugiego stopnia Chłodnica Międzystopniowa 24
TESTY Ośrodek szkoleniowobadawczy w Karlsruhe 25
TESTY Ośrodek szkoleniowobadawczy w Karlsruhe 26
WYPOSAŻENIE Agregat w pełni sprawdzony ciśnieniowo: Testy szczelności do 120 bar Testy wytrzymałości do 132 bar Sprężarka inwerterowa dwustopniowa Inwerter Odolejacz + Linia olejowa Chłodnica gazu Wentylatory EC Zbiornik cieczy Zawory regulacyjne Linia cieczowa (filtr, wziernik, zawory odcinające) Dochładzacz Sterownik agregatu Obudowa Opcjonalnie: Monitoring 27
AGREGAT ICOOL-5 CO2 MT 28
CHARAKTERYSTYKA AGREGATU ICOOL-5 CO2 MT Na bazie sprężarki rotacyjnej GMCC Wydajność 4.6 kw (-10 C/32 C) Prosty obieg transkrytyczny jednostopniowy z bypassem Stałe ciśnienie w zbiorniku Temperatura pracy 43 C Postoju do 38 C 29
SPRĘŻARKA Sprężarka rotacyjna Jeden stopień sprężania Wydajność objętościowa 5 cc/rev Maksymalne ciśnienie wewnątrz płaszcza sprężarki 120bar Ciśnienie rozrywające 4,6 x 120bar = 560 bar BLDC sterowany inwerterem Zakres regulacji 45-120 rps 30
WYPOSAŻENIE Agregat w pełni sprawdzony ciśnieniowo: Testy szczelności do 120 bar Testy wytrzymałości do 132 bar Sprężarka inwerterowa jednostopniowa Inwerter Chłodnica gazu Wentylatory EC Zbiornik cieczy Zawory regulacyjne Linia cieczowa (filtr, wziernik, zawory odcinające) Sterownik agregatu Obudowa Opcjonalnie: Monitoring 31
ZALECENIA WYKONANIA INSTALACJI Konieczność izolowania linii cieczowej Konieczność stosowania elektronicznych zaworów rozprężnych na chłodnicach Wytrzymałość ciśnieniowa parowników przynajmniej 60 bar, zalecana 80 bar Zalecany montaż zaworów bezpieczeństwa blisko chłodnicy 32
BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS OBSŁUGI I INSTALACJI Stężenie dwutlenku węgla i wpływ na człowieka Zabezpieczenie Montaż urządzenia Sprzęt 33
WPŁYW NA CIAŁO CZŁOWIEKA Duszący przy wyższych stężeniach Wyższe powinowactwo do hemoglobiny we krwi niż tlen Wyższe stężenie zmniejsza wchłanianie tlenu Wypieranie powietrza atmosferycznego Bezwonny, bez koloru Nie można bezpośrednio zaobserwować obecności gazu w przypadku wycieku 34
STĘŻENIE DWUTLENKU WĘGLA I WPŁYW NA CZŁOWIEKA Stężenie PPM Wpływ na człowieka 380 Średnia zawartość w powietrzu < 800 EN 13779: Dobra jakość w powietrza wewnątrz budynku 5000 (0.5% Vol) Maksymalne dopuszczalne stężenie w miejscu pracy (8 godzin) 10 000 (1% Vol) Dopuszczalny krótki pobyt, maks. 60 minut, 3 razy podczas zmiany 20 000 (2% Vol) Tętno przyspieszone o 50%, zakłócone funkcje oddychania, pobudzenie, a następnie deprawacja funkcji centralnego systemu nerwowego 30 000 (3% Vol) Tętno przyspieszone o 100%, po krótkim narażeniu na stężenie 50 000 (5% Vol) Zagrożenie dla życia i zdrowia. Powrót do normalnych funkcji życiowych po ok 30 minutach 100 000 (10% Vol) Najniższa granica śmiertelnego stężenia. Po kilku minutach utrata przytomności 200 000 (20% Vol) Znane przypadki śmierci 300 000 (30% Vol) Szybka utrata przytomności i konwulsje 35
BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS OBSŁUGI W sytuacjach gdy może zostać przekroczony praktyczny limit napełnienia instalacji (EN 378), należy zainstalować detektory dwutlenku węgla Detektory powinny się znajdować przy podłodze Alarm powinien być wizualny oraz dźwiękowy Wlot wentylacji awaryjnej powinien znajdować się przy podłodze Zasilanie wentylacji awaryjnej oraz alarmów powinny być oddzielone Detektory powinny wykrywać stężenie CO2. Nie powinno się używać detektorów ubytku tlenu 36
BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS INSTALACJI Zaufani dostawcy Certyfikaty na każdy komponent, gwarancja przeprowadzonych testów Odpowiedni dobór materiałów Zatwierdzenie technologii łączenia - PED Uprawnienia lutowaczy - PED Wykonanie próby wytrzymałości EN 378 Wykonanie próby szczelności EN 378 Wykonanie próżni Napełnianie 37
PRÓBY WYTRZYMAŁOŚCI I SZCZELNOŚCI Reduktor na wysokie ciśnienia Zestaw manometrów dedykowany do dwutlenku węgla Zestaw węży dedykowany do wysokich ciśnień (wąż wykonany z teflonu w oplocie stalowym) Przyłącza standardowe 1/4 SAE Spisana procedura przeprowadzania próby Ciśnienie próby wytrzymałości 10% wyższe niż maksymalne ciśnienie pracy Ciśnienie próby szczelności równe maksymalnemu ciśnieniu pracy 38
PRÓŻNIA I WILGOĆ W UKŁADZIE Słaba rozpuszczalność wody w CO2 Destabilizacja pracy układu W przypadku obecności wody w układzie wytwarza się kwas węglowy, który reaguje z materiałami wewnątrz układu. Zaleca się kilkukrotne płukanie instalacji suchym azotem i ponowne próżnowanie układu w celu jego dostatecznego osuszenia Zalecana dokładna kontrola próżni w układzie (wakuometr o wysokiej dokładności) 39
NAPEŁNIANIE Konieczność napełniania osuszonym dwutlenkiem węgla (zawartość wody < 5 ppm, klasa czystości 4.5) Napełnianie całej instalacji wpierw gazem do ciśnienia przynajmniej 5 barg. Zalecane 10 barg. Zaleca się przy dużych instalacjach napełnianie zbiornika ciekłym dwutlenkiem węgla. Nie nabijać więcej czynnika niż jest to potrzebne, pomimo dużej pojemności zbiornika. Wartość napełnienia czynnikiem wyrażona w kg, ściśle według obliczeń. Dostępne butle z przyłączem gazowym, cieczowym i gazowo-cieczowym 40
ZAWORY BEZPIECZEŃSTWA Dobór według normy EN 13134 Zawory bezpieczeństwa powinny być montowane na każdym odcinku możliwym do odcięcia Zawory bezpieczeństwa powinny być montowane na zewnątrz Nie można podłączać zaworów do rurociągów odprowadzających gaz z zaworu (ryzyko zablokowania suchym lodem) Należy zwrócić szczególną uwagę na odcinki w których można odciąć ciecz Zaleca się stosowanie zaworów zwrotnych razem z zaworami odcinającymi w celu uniemożliwienia zamknięcia cieczy 41
AREA COOLING SOLUTIONS www.area.pl