Poradnik Max & Mrau Pies w mieście Sprawdź, jak oswoić psa z przestrzenią miejską!
Jesteś odpowiedzialny za to, co oswoiłeś zwłaszcza w mieście! Miasto to jeden wielki, ludzki wytwór. Stworzony po to, aby spełniać wszystkie potrzeby jego mieszkańców. No właśnie. Kim są mieszkańcy miasta? Szacuje się, że statystycznie w co drugim polskim domu mieszka pies (nie wspominając o innych gatunkach zwierząt towarzyszących). Katarzyna Wawryniuk biolog, zoopsycholog, behawiorysta, instruktor szkolenia zwierząt Specjalista zaburzeń zachowania u psów i kotów, zajmuje się również zoodietetyką. Jednym z głównych obszarów jej zainteresowań jest wpływ żywienia oraz suplementacji na samopoczucie i zachowanie zwierząt, jak również utrzymanie ich pełnego dobrostanu. Regularnie uczestniczy w licznych szkoleniach i sympozjach zarówno jako słuchacz, jak i prelegent. Na co dzień pracuje ze zwierzętami i ich opiekunami, prowadząc firmę EduAnimalis Centrum Psychologii Zwierząt i Szkolenia Psów w Szczecinie. Należy do grupy specjalistów zrzeszonych przez CatExperts.
W związku z tym my ludzie mamy obowiązek pomóc naszym braciom mniejszym w przystosowaniu się do naszego zurbanizowanego środowiska i zapewnić im godny byt w poczuciu bezpieczeństwa. Hau! Zgadzam się z tym w zupełności!
Opiekunie, pamiętaj! Gdy zdecydujemy się na przygarnięcie do siebie czworonoga, powinniśmy zapewnić mu nie tylko opiekę oraz wyprawkę zakupioną w najlepszych sklepach zoologicznych choć to bardzo ważne. Musimy również przewidzieć to, jak nasz pies będzie czuł się w miejscu, w którym mieszkamy. Co więcej, należy mieć na uwadze, że nasz kudłaty przyjaciel będzie z nami podróżował, więc zawczasu należy go przyzwyczaić do różnorodnych bodźców. Wszystko po to, aby wspólne życie codzienne i wycieczki były komfortowe oraz przynosiły wszystkim radość. 4
Pies w mieście czego może się bać? Jako ludzie jesteśmy przyzwyczajani do życia w miejskiej dżungli od najmłodszych lat. Podobnie powinno dziać się z naszymi czworonogami, w przeciwnym razie miasto będzie dla psa jak wielki, wiecznie trwający escape room, w którym nie brakuje elementów z pogranicza horroru. Mieszkając z mieście, często żyjemy w ogromnym tempie, co niekorzystnie odbija się na naszej relacji z psem. Nie mamy czasu na spacer z czworonogiem, zaburzamy jego psie rytuały, a tym samym powodujemy, że wyjście nie realizuje podstawowych potrzeb psa, czyli załatwienia potrzeb fizjologicznych, ruchu, eksploracji terenu, kontaktów społecznych z innymi psami czy po prostu węszenia. O tak, coś o tym wiem... 5
Wyobraźcie sobie psa, który podczas spaceru chodnikiem i zbierania informacji pozostawionych przez wszystkich psich kumpli, którzy szli tamtędy wcześniej, szuka idealnego miejsca na załatwienie swojej potrzeby. Czasem wystarczy pominąć jedną, tę najcenniejszą zapachową wiadomość, aby cały spacer poszedł na marne, bo nie udało się odnaleźć tego idealnego miejsca. Wtedy zdarza się, że swoje sprawy pies załatwi w domu, a ze strony nic nie rozumiejącego opiekuna otrzyma połajanki. Opiekun zresztą zwykle przyczynia się do sprawy, bo podczas spaceru pośpiesznie ciągnie psa, nie pozwalając na swobodne węszenie. Dokładnie! Co to za spacer bez możliwości węszenia?!
Jak miasto może wyglądać z perspektywy psa? Wyobraźcie sobie, spacerowałem chodnikiem niczego nie świadomy, słonko świeciło, mój numerek przy obroży brzęczał w najlepsze, nic nie zapowiadało takiej traumy. Ni stąd, ni zowąd, nagle pociemniało, usłyszałem przeraźliwy dźwięk, ziemia się trzęsła, świat wirował, wokół biegli ludzie widać tak samo przerażeni jak ja, ARMAGEDOG normalnie! Wszyscy na mnie i ze mną! Smycz była napięta nie mogłem uciekać. Nigdy wcześniej nie widziałem tak wielkiej gąsienicy, otworzyła swoją paszczę, wypluła kilku ludzi, był z nimi jeden pies! Ale w zamian wzięła kolejnych, którzy sami pchali się do jej wnętrza to było potworne. Od tego momentu jak tylko słyszę podobny dźwięk i widzę te giganty, szczekam na nie, ujadam i staram się odgonić, by nie pożarły mojego, wiecznie zapatrzonego w telefon, nieuważnego pana. Potem, co prawda, opiekun mówi mi Spokojnie, to tylko tramwaj. Zobaczymy czy będzie taki wyluzowany, kiedy i jego pochłonie ten potwór! 7
Warto oswajać psa z dźwiękami, zapachami i rozgardiaszem miejskiej przestrzeni, by mógł ze spokojem i radością towarzyszyć nam w codziennym życiu. O rany, to straszne! Warto w przyszłości oszczędzić psiakowi niemiłych atrakcji!
Są pewne sposoby, aby pokazać psom, że ta miejska dżungla, to nic strasznego. Co zrobić, by pies przestał się bać i czerpał radość z miejskiej przestrzeni? Przede wszystkim należy przestrzegać kilku zasad: Przede wszystkim - bezpieczeństwo. Czip, adresówka lub przynajmniej numer telefonu na odwrocie obroży na wypadek, gdyby pies uciekł np. przed dźwiękiem karetki takie przypadki czasem się zdarzają. Telefon powinien być schowany w kieszeni, a opiekun powinien z niego korzystać tylko w wyjątkowych przypadkach, np. aby wezwać pomoc. Czas spaceru jest czasem tylko dla psa. Kiedy człowiek trzyma psa na smyczy, automatycznie staje się jego przewodnikiem przeprowadzającym przez dzikie niebezpieczeństwa, tuż obok strasznych potworów, wśród miliona zapachów. Bez niego zwierzę może się przestraszyć, wpaść w panikę i chcieć uciekać, ciągnąc w ten sposób na smyczy. Rytuały, czyli stałe schematy zachowań w określonych miejskich sytuacjach. Np. podczas przechodzenia przez pasy, pokonywania dystansu chodnikowego czy korzystania z trawników. Jednak aby to wszystko mogło działać, należy ćwiczyć! 9
Jak ćwiczyć z psem w przestrzeni miejskiej? Drogi Opiekunie, na następnych stronach odnajdziesz kilka przykładowych ćwiczeń, które możecie wykonywać z psem podczas spacerów. Mają one na celu oswojenie Twojego psa ze wszystkim, co w mieście straszne (zapachy, różne rodzaje podłoża, dźwięki, sytuacje). Chodzi o wprowadzenie pewnej powtarzalności i przewidywalności, które pozwolą psu poczuć się bezpiecznie. Podczas ćwiczeń będziecie też trenować sposób waszej wzajemnej komunikacji, aby zawsze wiedzieć, co mówi do Ciebie pies i żeby Twój pupil potrafił Cię usłyszeć i zrozumieć. Hau! Ćwiczenia to jest to! Uwielbiamy spędzać tak czas z opiekunami. 10
SKUPIENIE UWAGI Kiedy chcesz, aby pies Cię słuchał. Cel: Nawiązać kontakt wzrokowy z psem. Przygotowanie: Znajdź spokojne miejsce, gdzie nic nie będzie Was rozpraszać. Przygotuj 18 psich przysmaków. Najlepiej miękkich i drobnych. Przebieg zadania: 1 Weź 6 przysmaków w dłoń. Zacznij chodzić tak, by Twój pies podążał za Tobą. Spójrz na swojego psa, gdy pies odwzajemni spojrzenie powiedz: DOBRZE, uśmiechnij się do psa, wydaj przysmak i kontynuuj marsz. Powtórz to 5 razy. Za każdym razem w innym miejscu. Nie śpiesz się. 2 Tym razem zrób 3 powtórzenia. Zmień sposób nagradzania. Pierwsza udana próba daj psu 2 przysmaki, drugie powtórzenie 1 przysmak, trzecie powtórzenie 3 przysmaki i zasygnalizuj koniec serii, hasłem: OK, KONIEC. 3 Dodaj komendę np.: MAX, PATRZ! na to hasło pies ma na Ciebie spojrzeć, gdy zerknie na Ciebie z oddali, musisz podejść do psa, by wydać mu nagrody. Wykorzystaj ostatnie 6 przysmaków. 11
RELAKS W MIEŚCIE Kiedy chcesz wyciszyć psa. Cel: Rozluźnienie i odprężenie psa. Przygotowanie: Przygotuj 10 psich przysmaków. Najlepiej miękkich i drobnych. Zabierz ze sobą koc. Przebieg zadania: 1 Wybierz się z psem na spokojne podwórko lub do parku miejskiego. Rozłóż koc na trawie. Wprowadź psa na niego tak, by wszedł 4 łapami. Naprowadź psa tak, żeby usiadł, unosząc nieco rękę z przysmakiem nad głową czworonoga. Wydaj przysmak. 2 Naprowadź siedzącego psa do położenia się, skupiając psa na przysmaku, który przesuwasz blisko przy psiej klatce piersiowej, pionowo do ziemi i potem przesuwasz nim po podłożu, aż brzuch psa dotknie ziemi. 3 Delikatnie głaszcz klatkę piersiową psa i jego boki, tak by pies się rozluźnił i nie uciekał. Wspólnie obserwujcie, co się wokół Was dzieje nic nie mów. Porozumiewaj się z psem bez słów. Jedynie subtelne gesty i dotyk. W międzyczasie możesz wydawać swojemu pupilowi przysmaki. PSIE PRZYSMAKI ZNAJDZIESZ TUTAJ
MIEJSKI TOR PRZESZKÓD Cel: Zbudowanie zaufania psa do przewodnika, praca nad komunikacją między człowiekiem a psem. Przygotowanie: Rozejrzyj się! Gdzie znajdziesz elementy infrastruktury miejskiej, które możesz wykorzystać do swojego specjalnego miejskiego toru przeszkód? Mogą to być betonowe półkule zapobiegające wjazdowi samochodów, słupki, schody, ławki. Ale pamiętaj bezpieczeństwo oraz komfort psa przede wszystkim! Do wyboru masz wiele ćwiczeń! Slalom między latarniami lub drzewami. Przebiegnięcie pod ławką w parku. Wchodzenie tyłem po schodach na klatce schodowej. Niedeptanie linii na chodniku. Przeskakiwanie przez kałuże. 13
NA TROPIE MIASTA Cel: Stworzyć u psa poczucie pewności siebie. Przygotowanie: Znajdź spokojne miejsce, gdzie nic nie będzie Was rozpraszać. Przygotuj 18 psich przysmaków. Najlepiej miękkich oraz drobnych. Powodzenia! Przebieg zadania: 1 Ułóż 6 przysmaków w jednej linii, w odległości około 15 cm od siebie. Wyznacz punkt startu. 2 Doprowadź psa do punktu startu, daj komendę PATRZ, skup psa na swoich oczach, potem dłoni, którą wskażesz smaczkową ścieżkę daj komendę SZUKAJ, poluzuj maksymalnie smycz, nie przeszkadzaj psu. Poczekaj, aż skończy wyszukiwanie przysmaków. Kiedy skończy, da Ci sygnał patrząc na Ciebie. 3 Kiedy pies skończy szukanie, możesz zaprowadzić psa na kocyk, zrelaksować go i podać duży przysmak do żucia. Kolejne powtórzenia możesz urozmaicać, chowając przysmaki w coraz to ciekawszych miejscach np. w liściach, na ławkach w parku lub slalomem między drzewami czy latarniami. WIĘCEJ PORAD ZNAJDZIESZ TUTAJ
Odwiedź nasz sklep