Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015
Opracwanie dkumentu Kmitet ds. aktualizacji Strategii Rzwju Gdańska i mnitrwania prgramów peracyjnych pd kierwnictwem Prezydenta Miasta Gdańska Pawła Adamwicza i Zastępcy Prezydenta Miasta Gdańska Marcina Szpaka Skład Kmitetu: Wiesław Bielawski Waldemar Ncny Ryszard Bngwski Krzysztf Szczepaniak Maciej Lrek Lekadia Białkwska Dimitris T. Skuras Krzysztf Rudziński Tadeusz Bukntt Jacek Wilczewski Krdynatr Mariusz Czepczyński Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 2
Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 SPIS TREŚCI: 1. Wstęp 2. Prces aktualizacji Strategii 3. Tendencje rzwju i przekształceń Gdańska 3.1. Mieszkańcy 3.2. Gspdarka 3.3. Kultura 4. Analiza SWOT 4.1. Mieszkańcy 4.2. Gspdarka 4.3. Kultura 5. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 5.1. Wizja 5.2. Prirytety, cele strategiczne i szczegółwe 6. Prgramy Operacyjne wdrażające Strategię w latach 2005 2009 7. System wdrażania i mnitringu Strategii 8. Prgramy Operacyjne 8.1. Zdrwy Gdańszczanin 8.2. Wykształcny Gdańszczanin 8.3. Gdańska Nauka w Eurpie 8.4. Hewelianum 8.5. e-gdańsk 8.6. Sprtwy Gdańsk 8.7. Gdańsk Równych Szans 8.8. Bezpieczny Gdańsk 8.9. Gdańsk Zielne Miast 8.10. Lepiej Mieszkać w Gdańsku 8.11. Zdrwa Wda dla Gdańska 8.12. Gdański Prgram Rewitalizacji 8.13. Gdańsk Mrze Turystycznych Atrakcji 8.14. Gdańsk Szerkiej Drgi 8.15. Metrplia Gdańska 8.16. Inwestuj w Gdańsku 8.17. Gdańsk Przyjazny Przedsiębircy 8.18. Gdańsk Nwczesnych Technlgii 8.19. Gdańsk Otwarty na Mrze 8.20. Gdański Bank Danych 8.21. Gdańsk Międzynardwy 8.22. Gdańsk Eurpejskie Centrum Kultury Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 3
1. Wstęp Przedstawiamy Państwu Strategię Rzwju Gdańska d rku 2015. Jest t aktualizacja Strategii Rzwju Gdańska d rku 2010, przyjętej Uchwałą Rady Miasta Gdańska Nr LXII/868/98 z dnia 17 czerwca 1998r. Celem przygtwanej strategii jest kreślenie kierunków przemian Miasta w nadchdzących 10 latach, spełniających czekiwania mżliwie największej liczby mieszkańców, zarówn becnych, jak i przyszłych. Chcemy świadmie i kmpetentnie sterwać zachdzącymi w Gdańsku prcesami, które mają służyć realizacji długfalwych celów strategicznych, zgdnych z przyjętą wizją miasta. Wspólnie z mieszkańcami i zgdnie z zasadami zrównważneg rzwju kreślamy kierunki tych przekształceń, ptymalne wykrzystując walry i zasby Miasta. Strategia pzstaje kmprmisem pmiędzy różnymi grupami interesów. Ma przyczynić się d krdynacji działań pdejmwanych z inicjatywy różnych grup mieszkańców i pdmitów, w spsób, który zapewni efektywne wykrzystanie mżliwści i ptencjału i wielstrnne krzyści. Chcemy także, aby niniejsza Strategia stała się pdstawą wyznaczania innych planów związanych z gspdarką przestrzenną i planami sektrwymi. Prces aktualizacji Strategii raz dpaswywania jej d nwych uwarunkwań wynika z dynamiki prcesów spłecznych i gspdarczych, zachdzących w Plsce i Eurpie pd kniec XX i na pczątku XXI wieku. Zmiany, wynikające z refrmy administracyjnej przeprwadznej w 1999 rku, nałżyły na miasta na prawach pwiatu zadania pnadgminne m.in. w zakresie edukacji, prmcji i chrny zdrwia, plityki prrdzinnej, wspierania sób niepełnsprawnych, transprtu zbirweg i dróg publicznych, kultury, sprtu i turystyki i in. Gdańsk jak stlica nwutwrzneg wjewództwa pmrskieg, stał się centrum plitycznym, gspdarczym i spłecznym licząceg prawie 2,2 milina mieszkańców reginu. Od 1998 rku pwstały dkumenty prgramwe, zwłaszcza Strategia Rzwju Wjewództwa Pmrskieg, Nardwy Plan Rzwju i Strategia Lizbńska, d których należy przystswać zapisy zawarte w dkumentach prgramwych Miasta. Zachdzące w Gdańsku przemiany demgraficzne i spłeczne, a zwłaszcza spadająca liczba urdzeń, wzrst liczby sób starszych i zmiany stylu życia raz spadek liczby uczniów, wymuszają dstswanie systemu edukacyjneg d zmieniających się ptrzeb i uwarunkwań. Musi n zapewnić jak najszersze spektrum frm ustawiczneg kształcenia i stwrzyć pdstawy dla rzwijania spłeczeństwa parteg na wiedzy. Klejne wyzwania stawiają przed miastem: ujemne sald migracji, rzwój terenów pdmiejskich raz rzwój mtryzacji. Miast sti przez kniecznścią rzwiązania prblemów transprtwych, integracji wewnętrznej Metrplii Gdańskiej raz stwrzenia atrakcyjnych fert mieszkaniwych dla sób zróżnicwanych dchdach. Ddatkwe wyzwania wynikają z przekształceń gspdarki miasta, jej pstępującej dywersyfikacji raz wzrstu rli usług. Oznacza t kniecznść wspierania innwacyjnych i nwczesnych działów gspdarki, a przede wszystkim wspierania przedsiębirczści. Gdańsk wkrczył w klejne tysiąclecie, któreg pczątek charakteryzuje się dynamicznym pstępem technlgicznym i głębkimi prcesami glbalizacyjnymi. Nie pzstają ne bez wpływu na śrdwisk spłeczne i gspdarcze, w którym żyją mieszkańcy miasta. Człnkstw Plski w Unii Eurpejskiej stawia przed nami nwe wyzwania i stwarza nwe mżliwści. Dstępne fundusze strukturalne są wielką szansą na rzwój miasta. Birąc pd uwagę aktualne warunki eknmiczne, spłeczne i plityczne raz Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 4
czekiwania mieszkańców należał zweryfikwać przyszłą wizję miasta, prirytety raz wyznaczyć cele rzwju lkalneg. Naszym zadaniem był wyznaczenie celów i wskazanie metd ich realizacji, przy wykrzystaniu ptencjału spłeczneg i gspdarczeg raz bgactwa kulturweg i przyrdniczeg. Pprzez realizację Strategii chcemy wzmcnić knkurencyjnść miasta zarówn w kraju, basenie Mrza Bałtyckieg, jak i całej Eurpie. Prezentwana Strategia wyznacza główne kierunki rzwju Gdańska, wśród których za szczególnie ważne uznaliśmy: pprawę jakści życia mieszkańców, rzwój gspdarczy miasta i rzwój kultury. Syntezy istniejących dkumentów, analizy kierunków przemian miasta raz publiczne debaty i dyskusje, stały się pdstawą d przedefiniwania wizji rzwju miasta, prirytetów, celów strategicznych i szczegółwych raz prgramów peracyjnych. Głównymi twórcami Strategii są mieszkańcy Gdańska, albwiem niniejszy dkument pwstawał we współpracy z przedstawicielami śrdwisk reprezentujących wszystkie sfery życia miasta raz zaintereswanymi mieszkańcami miasta. Liczymy na dalszy aktywny udział mieszkańców, rganizacji, przedsiębirców i wszystkich zaintereswanych śrdwisk w realizacji Strategii Rzwju Gdańska d rku 2015. Strategia nie jest zapisem życzeń czy marzeń, ani listą zadań własnych miasta na prawach pwiatu. Wskazuje na ptymalne kierunki rzwju, zaś plany peracyjne pkazują, jak zakładane cele będziemy realizwać. Stawiamy sbie ambitne i daleksiężne cele, wyznaczamy narzędzia ich realizacji i wierzymy, że wprwadzenie w życie Strategii przyczyni się d trwałeg, harmnijneg, zrównważneg i efektywneg rzwju Gdańska. Chcemy, żeby Gdańsk był zamżnym, przyjaznym miastem, w którym dbrze się mieszka, pracuje i dpczywa. Mamy również nadzieję na umcnienie rli Gdańska jak bałtyckiej metrplii kapitalnym znaczeniu dla zjedncznej Eurpy. Dłżymy starań, aby Gdańsk, rzwijał się harmnijnie, najlepiej wykrzystując swje walry i mżliwści, eliminując graniczenia i zagrżenia. Chcemy p naszym gdańskim mrzu mżliwści żeglwać w dbrą strnę, Strategia zaś pmże nam trzymać się braneg kursu. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 5
2. Prces aktualizacji Strategii W celu rewizji zapisów Strategii Rzwju Gdańska d rku 2010 i aktualizacji dkumentu Prezydent Miasta Gdańska pwłał Kmitet Zadaniwy ds. Aktualizacji Strategii Rzwju Gdańska raz 10 zespłów zadaniwych: ds. plityki gspdarczej i rynku pracy ds. chrny śrdwiska ds. ładu przestrzenneg ds. prfilaktyki i prmcji zdrwia, edukacji i sprtu ds. kultury i współpracy zagranicznej ds. inwestycji ds. infrastruktury, plityki transprtwej i mieszkalnictwa ds. integracji eurpejskiej ds. bezpieczeństwa ds. spłecznych Przedmitem prac zespłów była wnikliwa analiza pszczególnych bszarów życia miasta. Realizując t zadanie w najlepszy z mżliwych spsbów, zgdnie z zasadą partnerstwa spłeczneg. Prace zespłów wykrzystaliśmy także d wzmcnienia emcjnalneg związku mieszkańców z Gdańskiem i wizją jeg rzwju. W tym celu zaprsiliśmy d współpracy przedstawicieli gdańskich śrdwisk: bizneswych, spłecznych, artystycznych, naukwych raz ekspertów i wybitnych specjalistów. Przygtwywali ni materiał, który stał się pdstawą dalszych syntez i dyskusji. Aktualizacja Strategii była przeprwadzna w ścisłej i bieżącej współpracy z jednstkami pdległymi Miastu, które twrzą swje drębne, sektrwe strategie, kmplementarne ze Strategią Rzwju Gdańska d rku 2015. W pracach nad aktualizacją Strategii brał udział pnad 300 mieszkańców Gdańska i Metrplii Gdańskiej: przedstawiciele rganizacji gspdarczych i spłecznych, wyższych uczelni, instytucji światy, zdrwia, kultury i przedsiębircy. Ważną rlę degrali także gdańscy radni, którzy aktywnie uczestniczyli w pracach nad frmułwaniem nwej Strategii. W ramach prac przygtwawczych zrganizwaliśmy 11 debat tematycznych. Wiele z nich pprzedznych zstał sptkaniami warsztatwymi, mającymi rbczy charakter, skupiającymi uwagę na węższych wycinkach życia miasta, które jednak mają szczególne znaczenie dla jeg rzwju. Pdczas rbczych warsztatów jak i pdsumwujących debat prezentwan aktualną sytuację daneg sektra raz przeprwadzan analizy aktualnych mcnych i słabych strn raz mżliwści i zagrżeń dalszeg rzwju (SWOT - Strenghts, Weaknesses, Opprtunities, Threats). Wknsekwencji sfrmułwane zstały prpzycje celów strategicznych, celów szczegółwych raz wskazania i rekmendacje dla prgramów peracyjnych. W parciu uzyskany materiał Kmitet Zadaniwy ds. Aktualizacji Strategii Rzwju Gdańska dknał stateczneg wybru celów raz sfrmułwał listę 22 prgramów peracyjnych. Ważnym elementem prcesu twrzenia Strategii Rzwju Gdańska była aktywizacja młdszeg pklenia gdańszczan, którzy w niedległej przyszłści będą beneficjentami pdejmwanych w najbliższych latach działań. Przeprwadziliśmy w szkłach knkurs pt. Gdańsk mrze mżliwści... mje miast za 10 lat, który cieszył się dużym zaintereswaniem wśród dzieci i młdzieży. W sierpniu 2004 przeprwadzna zstała na łamach lkalnej prasy i w internecie ankieta na temat załżeń Strategii Rzwju Gdańska. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 6
W statnich 6 latach zrealizwan wiele zadań z pprzedniej strategii. Prezentwana, zmdyfikwana Strategia rzwija i uzupełnia zapisy strategii z 1998 rku. Zmiany dtyczą przede wszystkim sfrmułwania zasadniczych celów i wizji, przy nieznacznych zmianach merytrycznych. Przefrmułwaniu uległ zarówn cel kierunkwy, jak i wizja miasta. Zapisane w 1998 rku cele strategiczne uległy uzupełnieniu nwe, związane z prmcją zdrweg stylu życia, przeciwdziałaniem wykluczeniu spłecznemu raz integracją Metrplii Gdańskiej. Dwa z celów z 1998 rku: rzwój funkcji kmunikacyjnej raz wzmcnienie kultury i nauki zstały zastąpine dpwiedni przez rzwój gspdarki mrskiej i lgistyki raz wzmacnianie rli Gdańska jak centrum kulturweg i rzwój spłeczeństwa parteg na wiedzy. Pzstałe cele, niec przefrmułwane, pzstały merytrycznie niezmienine. Zaktualizwany dkument wyznacza wizję Gdańska raz w spsób jednznaczny kreśla prirytety i cele, które w ciągu najbliższych 10 lat chcemy siągnąć. W ich następstwie każdy prgram, zadanie i przedsięwzięcie będą realizwały cele zapisane w Strategii. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 7
3. Kierunki przemian i knkurencyjnść Gdańska 3.1. Mieszkańcy Pdstawwym atutem miasta jest jeg spłecznść, będąca pdmitem wszelkich działań charakterze spłecznym czy gspdarczym. Stan, struktura, aktywnść i aspiracje mieszkańców są zasadniczymi czynnikami, które bezpśredni wpływają zarówn na kierunki dalszeg rzwju miasta, jak i na mżliwści realizacji zakładanych celów. W Gdańsku mieszka pnad 460 tysięcy sób, c stanwi zasadniczą część trzeciej c d wielkści aglmeracji miejskiej w Plsce, skupiającej pnad milin mieszkańców i pwstałej przez funkcjnalne płączenie Gdańska, Gdyni, Sptu raz sąsiadujących miast i gmin. Sam Gdańsk zajmuje szóste miejsce w rankingu największych miast Plski, p Warszawie, Łdzi, Krakwie, Wrcławiu i Pznaniu. Liczba ludnści w Gdańsku, pdbnie jak w większści innych dużych miast Eurpy, wykazuje tendencję spadkwą, spwdwaną dpływem mieszkańców na bszary pdmiejskie raz niewielkim przyrstem naturalnym. Malejącej liczbie ludnści twarzyszą znaczące zmiany struktury wieku raz przemieszczenie się mieszkańców miasta d dzielnic peryferyjnych. Aktywnść spłeczna gdańszczan wyróżnia miast wśród innych aglmeracji w Plsce. W Gdańsku działa pnad 1100 rganizacji spłecznych i pzarządwych zróżnicwanym prfilu i zadaniach. Frekwencja wybrcza należy d najwyższych wśród dużych miast kraju. Tu nardził się największy ruch bywatelski kńca XX wieku NSZZ Slidarnść, pd przewdnictwem Lecha Wałęsy, wlne związki zawdwe, partie i rganizacje plityczne raz spłeczne. Aktywnść spłeczna przejawia się nie tylk w sferze plitycznej. Samrząd miasta bierze aktywny udział w pracach wielu rganizacji krajwych i międzynardwych, w tym w Stwarzyszeniu Miast Metrplitalnych Unii Eurpejskiej EUROCITIES, Stwarzyszeniu Gmin RP Eurreginu Bałtyk, Unin f the Baltic Cities (Związku Miast Bałtyckich), Związku Nwej Hanzy, Unii Metrplii Plskich raz Związku Miast Plskich. Wykształcna i świadma spłecznść lkalna jest jednym z najcenniejszych walrów Gdańska. Regularnie wzrasta liczba mieszkańców z wyższym i średnim wykształceniem, d czeg przyczynia się prawie 200 gdańskich szkół, różnych prfilach i pzimach nauczania. Gdańsk i aglmeracja stanwią jeden z największych śrdków naukwych i akademickich w basenie Mrza Bałtyckieg. Liczba studentów szkół wyższych przekrczyła 60 tysięcy i nadal wzrasta. W mieście funkcjnuje 16 wyższych uczelni, w tym 10 niepublicznych. D największych należą Uniwersytet Gdański, Plitechnika Gdańska i Akademia Medyczna. Rzwój ptencjału naukweg jest ddatkw umacniany przez liczne instytucje i jednstki naukw badawcze, związane przede wszystkim z gspdarką mrską i przedsiębirczścią. Jednym z najisttniejszych prblemów spłecznych Gdańska jest bezrbcie, któreg pzim p wzrście w statnich 5 latach, wykazuje pwlne tendencje malejące. W latach 2003-2004 tendencja spadkwa utrzymywała się i na kniec 2004r. stpa bezrbcia w Gdańsku wynisła kł 11%.Warunki mieszkaniwe są jednym z zasadniczych elementów, bezpśredni wpływających na pzim życia mieszkańców raz ich decyzje migracyjne. Wzrasta dsetek mieszkań wypsażnych w pełną infrastrukturę kmunalną, siągając przy tym wskaźniki należące d najwyższych wśród plskich metrplii. W statnich latach daje się zabserwwać dynamiczny rzwój budwnictwa mieszkaniweg. W latach 2000 2003 przeciętnie rcznie ddawan w Gdańsku d użytku k. 2000 mieszkań. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 8
Stan śrdwiska naturalneg jest jednym z ważniejszych elementów zrównważneg rzwju miasta. Zarówn Gdańsk, jak i metrplia, charakteryzują się unikatwymi walrami przyrdniczymi, które stanwią ważną atrakcję inwestycyjną i rezydencjalną. Urzmaicna rzeźba terenu, rzległe lasy, wybrzeże mrskie i piaszczyste plaże sprzyjają dpczynkwi i wpływają na pdwyższanie dczuwalnej jakści życia mieszkańców. Stan śrdwiska przyrdniczeg ulega systematycznej pprawie. Szybka mdernizacja i rzbudwa sieci kanalizacji sanitarnej raz czyszczalni ścieków przyczynia się d wyraźnej pprawy czystści wód przybrzeżnych. Ciągłe graniczanie emisji pyłów i gazów d atmsfery prwadzi d spadku pzimu zanieczyszczeń pwietrza w Gdańsku. Opieka medyczna i prfilaktyka zdrwia są ważnym elementem wpływającym na pzim i jakść życia. Liczba placówek chrny zdrwia raz pracujących lekarzy wykazuje tendencje wzrstwe. Gdańsk jest siedzibą specjalistycznych instytucji medycznych znaczeniu pnadlkalnym, takich jak Akademia Medyczna, Szpital Wjewódzki, Państwwy Szpital Kliniczny, Szpital Specjalistyczny Św. Wjciecha-Adalberta raz zbudwany d pdstaw prywatny szpital Swissmed. Miast d wielu lat dtuje badania prfilaktyczne mieszkańców, mające na celu przeciwdziałanie chrbm cywilizacyjnym, takim jak chrby układu krążenia i nwtwry. Isttną rlę w prpagwaniu zdrweg stylu życia mają mżliwści aktywneg wypczynku i uprawiania sprtu.. Wzrasta liczba biektów sprtwych, klubów i sekcji sprtwych raz sób uprawiających sprt w Gdańsku Miast knsekwentnie i intensywnie rzbudwuje system ścieżek rwerwych, których łączna długść przekracza 50 km, twrzne są też nwe parki i zieleńce. W seznie letnim główną atrakcją Gdańska i reginu są nadmrskie kąpieliska, marina raz śrdki sprtów wdnych. 3.2. Gspdarka Rzwój gspdarczy miasta jest jednym z kluczwych czynników decydujących zadwleniu i materialnych pdstawach życia mieszkańców. Sytuacja gspdarcza, struktura i kierunki przemian, zarówn makr- jak i mikreknmicznych, wpływają na mżliwści rzwju i transfrmacji miasta. Gspdarka Gdańska jest w trakcie isttnych przemian jakściwych i strukturalnych. Dminujący d lat 90. ubiegłeg wieku sektr mrski nadal pełni isttną, chć już nie widącą rlę. Pjawiają się nwe wyzwania i szanse, związane z rzwjem w Gdańsku zaawanswanych technlgii, w tym elektrniki, infrmatyki i telekmunikacji raz turystyki i lgistyki. Branże te uzupełniają tradycyjne dziedziny gspdarki, którymi są stcznie, energetyka, przemysł paliwwy, chemiczny, spżywczy czy budwnictw. Znaczna część prdukcji bazuje na przetwórstwie twarów dstarczanych d Gdańska drgą mrską. Szczególną rlę w rzwju gspdarczym dgrywają małe i średnie firmy. Wzrst ich liczebnści raz wartści mże być impulsem d dalszeg intensywneg rzwju miasta i reginu. Gspdarka Gdańska wchdzi w nwe tysiąclecie z wyraźnie rysującymi się perspektywami dalszej kniunktury, partej harmnijny rzwój wielu sektrów. Struktura zatrudnienia wg sektrów gspdarczych należy d silnie zróżnicwanych, przy znaczącym, lecz malejącym udziale przemysłu, budwnictwa, handlu i napraw raz administracji, c jest ważnym przyczynkiem dalszeg, zrównważneg rzwju miasta. Liczba pdmitów gspdarczych zarejestrwanych w Gdańsku, w tym spółek z udziałem kapitału zagraniczneg, wzrasta w statnich latach systematycznie, siągając pzim prawie 60 tysięcy. Gdańsk wyróżnia się przy tym znaczną dynamiką wzrstu liczby przedsiębirstw, jedną z największych Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 9
wśród dużych miast Plski. Najwięcej pdmitów jest zarejestrwanych w sekcji handlu i napraw, bsłudze nieruchmści i firm, nauce raz przetwórstwie przemysłwym. Gdańsk stanwi jeden z największych w Plsce węzłów kmunikacyjnych znaczeniu międzynardwym. Miast leży na przecięciu szlaków mrskich Mrza Bałtyckieg z lądwą częścią VI Transeurpejskieg Krytarza Transprtweg Półnc Płudnie, łącząceg Eurpę Półncną z Eurpą Śrdkwą, Wschdnią i Płudniw Wschdnią. Budwa birącej swój pczątek w Prcie Gdańskim autstrady A1 warunkuje dalszy pmyślny rzwój miasta i jeg prtu. Prt mrski w Gdańsku jest największym centrum przeładunkwym na plskim wybrzeżu i w płudniwej części Bałtyku. D głównych grup twarów przeładwywanych w Gdańsku należy rpy naftwa, węgiel kamienny, siarka raz drbnica i zbża. W statnich latach widczny jest zarówn stpniwy wzrst, jak i zróżnicwanie struktury przeładunków. Jest t pczątek transfrmacji gdańskieg prtu w kierunku uniwersalneg, nwczesneg węzła lgistyczneg. Prt Ltniczy im. Lecha Wałęsy w Gdańsku jest drugim c d wielkści reginalnym prtem ltniczym w Plsce, który w r. 2003 bsłużył pnad 350 tys. pasażerów. Wzrstwi liczby pdróżnych twarzyszy rzwój regularnych płączeń ltniczych, które bejmują Warszawę raz Hamburg, Kpenhagę, Frankfurt, Mnachium i Lndyn. Walry histryczne, kulturwe raz przyrdnicze Gdańska i jeg tczenia wpływają na jeg atrakcyjnść turystyczną, czyniąc z miasta jedn z najważniejszych centrów turystycznych Eurpy Śrdkwej. Miast psiada bardz krzystne warunki d rzwju różnych frm turystyki, a szczególnie kulturwej i mrskiej, a także krajznawczej i aktywnej. Wzrasta przy tym rla turystyki bizneswej i knferencyjnej. W statnich latach zwiększyła się liczba hteli, miejsc nclegwych raz krzystających z nclegów w Gdańsku. Handel jest jedną z tradycyjnych funkcji miasta prtweg, jakim Gdańsk jest d wieków. W mieście funkcjnują zarówn największe w Plsce półncnej centra handlu detaliczneg, jak i hurtweg (Pmrskie Hurtwe Centrum Rln Spżywcze Rënk) raz jedn z największych w Plsce centrum targw wystawiennicze. Międzynardwe Targi Gdańskie rganizują rcznie pnad 50 cyklicznych imprez targw wystawienniczych, z których d najbardziej znanych należą Międzynardwe Targi Bursztynu AMBERIF, Międzynardwe Targi Budwnictwa Mieszkaniweg i Wypsażenia Wnętrz HOUSEBUILDING, Targi Przetwórstwa i Prduktów Żywnściwych POLFOOD, Gdańskie Targi Sprtów Wdnych POLYACHT. Atrakcyjnść inwestycyjna Gdańsk wynika zarówn z krzystneg płżenia kmunikacyjneg, dynamicznie mdernizującej się gspdarki raz wykształcnych i aktywnych kadr, ale także z licznych, krzystnie płżnych terenów inwestycyjnych. Dminujące na gdańskim rynku firmy z plskim kapitałem t: Grupa Lts S.A. największa firma reginu pmrskieg i drugi w Plsce prducent i dystrybutr paliw, lider na rynku silnikwych lejów smarwych, Plnrd S.A. firma z krajwej człówki branży budwlanej, specjalizuje się w realizacji pd klucz biektów handlwych i przemysłwych, Ziaja Ltd prducent ksmetyków i farmaceutyków psiadający nwczesne wypsażenie techniczne i labratryjne raz zespół wyskiej klasy fachwców z dziedziny farmacji, analityki, chemii i mikrbilgii, Gdańskie Centrum Handlwe Manhattan S.A. - najnwsze i najnwcześniejsze centrum handlwe w Trójmieście,, Spółdzielnia Mleczarska Maćkwy - lider we wprwadzaniu na rynek nwych prduktów mlecznych, aktualnie p gruntwnej mdernizacji, p której spełnia najstrzejsze wymgi Unii Eurpejskiej, eksprter swich twarów również na rynek kanadyjski. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 10
Natmiast przedsiębirstwem dminującym w tradycyjnym, sięgającym swymi krzeniami średniwiecza przemyśle stczniwym jest Gdańska Stcznia Remntwa S.A - lider w skali eurpejskiej i światwej w dziedzinie remntów statków. D największych inwestrów reprezentujących w Gdańsku kapitał zagraniczny lub mieszany należą: firmy handlwe, w tym Metr AG, Auchan, Geant-Casin, Castrama, Carrefur, OBI, Ikea; przedsiębirstwa prdukcyjne, jak Fazer, Skanska, Federal-Mgul Crpratin, LPP S.A., Unicn Betn, Hemelter Muhle Dr Crdesmeyer, Dr Oetker; Weissheimer Maltz, finanswe, w tym General Electric, General Mtrs, Deutsche Bank, Citi Bank, Raiffeisen Bank, Signal Iduna; zaawanswanych technlgii - Intel, Ericssn, Siemens, Yung Digital Pland, Delphi Autmtive, a także związane z infrastrukturą kmunalną - Saur Internatinal raz Leipziger Stadtwerke. 3.3. Kultura Rla i znaczenie kultury, przemysłów kulturwych i dziedzictwa kulturweg w rzwju lkalnym jest trudna d przecenienia. Pełne i zrównważne jej wykrzystanie jest jednym z najważniejszych wyzwań, stjących przed większścią histrycznych miast Eurpy. Funkcje kultury w mieście tak bgatej i burzliwej histrii jak Gdańsk są strategiczne i prirytetwe. Krajbraz kulturwy miasta nad Mtławą, na który składają się zabytki architektury, tradycje i histria miejsca, stanwią unikatwym i niepwtarzalnym charakterze Gdańska. Dziedzictw kultury jest dstrzegalne na każdym krku. W mieście pełnym znaków, pmników i symbli kultury, zarówn materialnych, jak i duchwych, kultura stanwi nie tylk metafrę, ale jest dwdem szacunku dla przeszłych pkleń i ptencjałem dalszeg, pełneg rzwju. Przebgate dziedzictw kulturwe miasta bejmuje jeg tradycję jak główneg centrum bróbki bursztynu, średniwieczne i hanzeatyckie tradycje handlu i budwnictwa raz najnwsze, symbliczne dziedzictw II Wjny Światwej i Slidarnści. Liczne muzea i wystawy prezentują i utrwalają histryczne tradycje miasta. D materialneg dziedzictwa Gdańska zaliczyć należy przede wszystkim zabytki, w tym zabudwę Główneg i Stareg Miasta, z Ratuszem Główneg Miasta, Bazyliką Mariacką, Dwrem Artusa, Fntanną Neptuna raz Żurawiem, Katedrę w Oliwie, a także Pmnik na Westerplatte, Pmnik Ofiar Grudnia 1970 raz Salę BHP Stczni Gdańskiej. Zabytki Gdańska są pddawane systematycznej renwacji, dbudwie i knserwacji. Na duchwe dziedzictw miasta w XX wieku składa się przede wszystkim tradycja Slidarnści, z histryczną listą 21 pstulatów rbtników z 1980 rku, wpisaną na listę UNESCO Pamięć Świata, kupiecki ets średniwiecznej Hanzy raz szereg wybitnych pstaci, związanych z Gdańskiem, takich jak Heweliusz, Fahrenheit, Kabrun, Schpenhauer, Chdwiecki, Grass raz Wałęsa. Gdańsk jest największym w Plsce Półncnej centrum kultury, z licznymi, znanymi w kraju i pza jeg granicami, instytucjami kultury. Kulturalną mapę Gdańska zapełnia sześć teatrów, 30 sal kinwych, 12 centrów kultury, 28 galerii sztuki, 14 muzeów, pera, filharmnia raz liczne chóry i rkiestry. Ptencjał miasta uzupełniają muzycy, zarówn rckwi, jazzwi, jak i klasyczni, malarze, rzeźbiarze, pisarze i inni twórcy kultury. Gdańsk stanwi dsknałe miejsce rzwju przemysłów kulturwych. Pprzez wykrzystanie zasbów materialnych dziedzictwa kulturweg, jak również ptencjału intelektualneg twórców kultury i artystów przemysły te pwinny umacniać swje miejsce na eknmicznej mapie Gdańska, przysparzając jedncześnie miastu prestiżu. Tym samym znaczenie Gdańska jak kulturalnej stlicy Płudniweg Bałtyku wzrastać będzie dzięki craz liczniejszym instytucjm i wydarzenim kulturalnym randze pnadreginalnej i międzynardwej. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 11
Ważnym elementem krajbrazu kulturweg Gdańska są liczne imprezy i przedsięwzięcia. Szczególną rlę pełni, rganizwany d prawie 750 lat Jarmark Św. Dminika, kntynuujący handlwe, kulturalne i rzrywkwe dziedzictw miasta. D pzstałych ważnych cyklicznych imprez należą Międzynardwy Festiwal Teatrów Plenerwych i Ulicznych FETA, Festiwal Szekspirwski, Festiwal Plskich Wideklipów YACH FILM, Festiwal Dbreg Humru, Międzynardwy Festiwal Muzyki Organwej w Katedrze Oliwskiej, Festiwal Carillnwy i wiele innych. Gdańszczanie wyróżniają się szczególną trską zachwanie dziedzictwa kulturweg miasta, która przejawia się dużą aktywnścią spłeczną i zaintereswaniem kształtem krajbrazu kulturweg nie tylk histryczneg centrum, ale także innych dzielnic. Silne pczucie tżsamści lkalnej i reginalnej - gdańskiej, kaszubskiej i pmrskiej jest elementem twrzenia nwczesneg, pdmitweg i bywatelskieg spłeczeństwa miasta, reginu, Plski i Eurpy. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 12
4. Analiza SWOT Analiza SWOT 1, plegająca na ewaluacji strn mcnych i słabych, którymi becnie cechuje się Miast z przyszłymi, mżliwymi szansami i zagrżeniami, jest jedną z pdstawwych metd analizy rzwju, wykrzystywanej w planwaniu strategicznym. W 1998 rku, w ramach Strategii Rzwju Gdańska d rku 2010, przygtwan cenę ptencjału miasta, której syntezą był zestawienie mcnych i słabych strn Gdańska raz szans rzwjwych i zagrżeń. Przedstawine pniżej zestawienie pwstał w wyniku syntezy zarówn przygtwanej w 1998 analizy, jak i dyskusji, sptkań, warsztatów i debat tematycznych, rganizwanych w 2004 rku. Celem przeprwadzenia analizy SWOT jest kreślenie zasadniczych czynników warunkujących rzwój miasta raz mżliwych kierunków jeg dalszeg przekształcania. Strategia pwinna dążyć d takieg sfrmułwania wizji, misji i celów, aby najlepiej mżliwe spżytkwać mcne strny miasta, minimalizwać jeg słabści, wykrzystać nadarzające się szanse raz uniknąć ptencjalnych zagrżeń. 4.1. Mieszkańcy Mcne Strny Stlica reginu siedziba najważniejszych instytucji finanswych, naukwych, administracji publicznej Znaczący ptencjał demgraficzny i spłeczny Gdańskieg Obszaru Metrplitalneg zwaneg dalej Metrplią Gdańską Silny śrdek akademicki raz ptencjał naukw badawczy Wyska aktywnść spłeczna mieszkańców Atrakcyjnść przyrdnicza i krajbrazwa raz generalnie dbry stan śrdwiska naturalneg Wyski pzim zadwlenia mieszkańców z warunków życia Wyska atrakcyjnść siedleńcza i rekreacyjna Stabilne struktury władz lkalnych i stabilne preferencje plityczne Liczne i prężne rganizacje pzarządwe Słabe Strny Słaby pzim integracji Metrplii Gdańskiej Słaba ferta kształcenia w dziedzinie przedsiębirczści raz kształcenia ustawiczneg Emisja zanieczyszczeń przemysłwych i kmunikacyjnych Relatywnie wyski pzim bezrbcia Zły stan techniczny budynków Zły stan bezpieczeństwa mieszkańców i turystów Szanse Zwiększenie mżliwści współpracy w ramach Unii Eurpejskiej raz basenu Mrza Bałtyckieg, prwadzące d wymiany dświadczeń i przyjmwania najkrzystniejszych rzwiązań w sferze zarządzania miastem 1 Nazwa analizy SWOT pchdzi d pierwszych liter angielskich wyrazów Strenghts ( mcne strny) Weaknesses (Słabe Strny) Opptunities ( Szanse) i Threats (zagrżenia) Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 13
Wzrst pzimu wykształcenia mieszkańców i wzrst ich knkurencyjnści na rynku pracy Wzrst pzimu przedsiębirczści wśród mieszkańców i trwały spadek bezrbcia Rzwój ptencjału naukweg, stwrzenie w Gdańsku i aglmeracji prężneg centrum naukw - badawczeg Wzrst wykrzystania ptencjału spłeczneg w ramach Metrplii Gdańskiej Rzwój zintegrwaneg sytemu pmcy spłecznej, wspmaganie sób zagrżnych wykluczeniem spłecznym Wspieranie rzwju sprtu i rekreacji, prmcja zdrweg stylu życia i pprawa stanu zdrwia mieszkańców Rzwój zróżnicwanych frm budwnictwa mieszkaniweg, stwarzający warunki dla siedlania sbm zróżnicwanym pzimie dchdów Zagrżenia Niedsknałe ustawdawstw i biurkracja, graniczające rzwój spłeczny i gspdarczy miasta Degradacja walrów przyrdniczych, zmniejszająca atrakcyjnść sadniczą i inwestycyjną raz pdnsząca kszty życia w mieście Brak współpracy w działaniach na rzecz rzwju Metrplii Gdańskiej raz Pmrza, rzprszenie i niska skutecznść działań Odpływ wykształcnych i zamżnych mieszkańców z miasta Starzenie się mieszkańców, spadek liczby urdzeń i ich negatywne skutki dla rynku pracy Napływ niewykwalifikwanej ludnści w pszukiwaniu mieszkań i pracy Utrwalenie się i pgłębienie enklaw ubóstwa w mieście Niedstswanie systemu edukacji d zmieniających się uwarunkwań demgraficznych i spłecznych, generujące przyszłe pklenia bezrbtnych Zaniechanie rewitalizacji siedli blkwych i ich pwlna degradacja materialna i spłeczna Niewystarczająca chrna przeciwpwdziwa 4.2. Gspdarka Mcne Strny Krzystne płżenie na skrzyżwaniu szlaków transprtwych Największy w Plsce półncnej ptencjał gspdarczy, siedziba dużych przedsiębirstw mcnej pzycji rynkwej Największy w Plsce prt mrski wypsażny w zróżnicwane zaplecze przeładunkwe i psiadający krzystne warunki nawigacyjne Jeden z trzech największych w Plsce prtów ltniczych Kncentracja firm zaawanswanych technlgii Duża pdaż atrakcyjnych nieruchmści pd inwestycje Rzbudwana i zróżnicwana sieć handlwa Dgdne dla rzwju turystyki sąsiedztw mrza i Pjezierza Kaszubskieg Dbry rating finanswy miasta, świadczący racjnalnym zarządzaniu miastem Duży ptencjał gspdarczy Metrplii Gdańskiej Wyski pzim aktywnści gspdarczej mieszkańców miasta Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 14
Słabe Strny Niezadwalający stan infrastruktury kmunikacyjnej i kmunalnej, zwłaszcza dróg, kanalizacji i wdciągów Ograniczna lądwa dstępnść Metrplii Gdańskiej Brak autstrady biegnącej d prtu mrskieg w Gdańsku na płudnie Eurpy Mała wartść bezpśrednich inwestycji zagranicznych Słaba ferta instytucji tczenia biznesu Niewystarczający przepływ infrmacji między strukturami wspierającymi rzwój biznesu, sektrem nauki, administracją i przedsiębircami Niski pzim innwacyjnści i knkurencyjnści przedsiębirstw Niewystarczający marketing inwestycyjny i turystyczny Niewystarczając rzwinięta baza nclegwa Niewystarczająca infrastruktura kngreswa Znaczny udział sektra publiczneg w gspdarce miasta (prt, rafineria) Szanse Rzwój infrastruktury transprtwej w VI Eurpejskim Krytarzu Transprtwym, budwa autstrady A-1 biegnącej d prtu mrskieg w Gdańsku na płudnie Eurpy Rzbudwa prtu mrskieg i ltniczeg Dsknalenie instrumentów wsparcia rzwju sektra MSP, prwadzące d rzwju przedsiębirczści i wzrstu zatrudnienia Wykształcenie systemu transferu innwacyjnści d gspdarki, wspierająceg rzwój nwczesnej przedsiębirczści Zwiększenie dstępnści terenów inwestycyjnych i wzrst wartści inwestycji, w tym bezpśrednich inwestycji zagranicznych Intensyfikacja współpracy w klastrach (np. lgistyczny, turystyczny, zaawanswanych technlgii, mrski) Rzwój sektra turystyki, w tym markwych prduktów turystycznych Integracja bszaru metrplitalneg, pdejmwanie wspólnych działań infrastrukturalnych i marketingwych raz integracja systemu kmunikacji zbirwej Rzwój nwczesnej lgistyki i gspdarki mrskiej, przy wykrzystaniu infrastruktury kmunikacyjnej Pprawa stanu infrastruktury i jakści usług kmunalnych, w tym w parciu fundusze unijne Rzwój dstępnści szerkpasmweg internetu raz zaawanswanych technlgii Zagrżenia Brak realizacji inwestycji infrastrukturalnych, graniczający atrakcyjnść rezydencjalną i inwestycyjną miasta Brak realizacji A1 biegnącej d prtu mrskieg w Gdańsku na płudnie Eurpy skutkujący marginalizacją Prtu Gdańskieg i Gdańska jak widąceg śrdka turystyki mrskiej i centrum lgistyczneg Ograniczenie rli samrządu w zarządzaniu prtem mrskim raz brak plityki mrskiej państwa Niestabilne praw gspdarcze i nieprzyjazny system pdatkwy Wzrst knkurencyjnści innych metrplii Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 15
Zwiększenie zanieczyszczenia wynikające ze wzrstu przewzów i przeładunków Brak współpracy w planwaniu rzwju Metrplii Gdańskiej i regnu raz rzprszenie ptencjału i nakładów na wzmcnienie knkurencyjnści Metrplii Gdańskiej Spwlnienie restrukturyzacji gspdarki lkalnej Pgrszenie sytuacji gspdarczej kraju i wjewództwa Osłabienie znaczenia transprtu zbirweg w wyniku jeg dezintegracji 4.3. Kultura Mcne Strny Bgate dziedzictw kulturwe i histryczne raz atrakcyjny i urzmaicny krajbraz kulturwy miasta Unikatwy i rzpznawany genius lci Gdańska Silne tradycje gspdarcze, w tym hanzeatyckie i handlwe Rzpznawalne na świecie symble ruchu antykmunistyczneg kńca XX wieku: Slidarnść i Lech Wałęsa Silny śrdek przetwórstwa bursztynu Znacząca rla Gdańska w najnwszej histrii Eurpy Znaczące walry kulturwe tczenia (Malbrk, Spt, Kaszuby), które mgą przyczyniać się d intensyfikacji ruchu turystyczneg Słabe Strny Słabe wykrzystanie ptencjału kulturweg miasta Niedkńczna i fragmentaryczna dbudwa Śródmieścia Słab rzwinięta infrastruktura turystyczna, zwłaszcza w atrakcyjnym Śródmieściu, Oliwie i Pasie Nadmrskim Niewystarczająca ferta instytucji kulturalnych Brak tradycji i śrdwiska kulturweg miasta Słaba prmcja miasta i reginu w Eurpie Brak dstatecznej ferty imprez sprtwych Szanse Wykrzystanie ptencjału kultweg i histryczneg Gdańska, prwadzące d wzrstu znaczenia Gdańska jak centrum kulturweg raz rzwju instytucji kulturalnych Napływ sób kreatywnych i twórczych, twrzących klimat kulturwy miasta Rzwój wielkulturweg Gdańska Rzwój współpracy miedzy pdmitami kultury raz szerk zakrjna wymiana kulturalna Inicjwanie wielkich imprez i instytucji kulturalnych Rzwój edukacji kulturalnej dzieci, młdzieży i drsłych, wzmcnienie tżsamści lkalnej Prmcja wartści kulturwych Gdańska Rewitalizacja histrycznych dzielnic Gdańska, ich żywienie i eksplracja słab wykrzystywanych bszarów miasta dużym ptencjale kulturwym Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 16
Zagrżenia Brak działań rewitalizujących histryczne dzielnice miasta, ich dalsza degradacja i spadek zaintereswanie turystów Wzrst knkurencyjnści innych centrów kulturwych reginu Spadek ruchu turystyczneg wynikający z wyczerpania i niedstswania ferty kulturwej i turystycznej d zmieniająceg się ppytu Niezachwanie walrów krajbrazu kulturweg przez niewłaściwe planwanie i inwestycje Degradacja techniczna biektów zabytkwych w wyniku rygrystycznej plityki instytucji knserwatrskich Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 17
5. Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 piera się na wskazaniu zasadniczych celów i kierunków rzwju miasta na najbliższe 10 lat. Fundamentalnym załżeniem wyjściwym strategii jest takie planwanie rzwju miasta, które zgdnie z zasadami zrównważneg rzwju, stwrzy pdstawy d długfalwej pprawy kniunktury miasta. Wizja, prirytety raz cele strategiczne i szczegółwe są wynikiem spłecznej dyskusji nad przyszłścią Gdańska. Wizja przedstawia dcelwy wizerunek miasta w 2015 rku, natmiast cele strategiczne psiadają charakter gólny i kreślają pżądane działania i dążenia, mżliwe d zrealizwania przez Miast w perspektywie najbliższych 10 lat. Wizja Gdańsk atrakcyjnym miejscem zamieszkania knkurencyjnej i nwczesnej gspdarce Prirytety, cele strategiczne i szczegółwe Mieszkańcy Rzwój spłeczny i pprawa jakści życia składają się na ten prirytetwy cel strategii miasta. Mieszkańcy, będący największą wartścią miasta są najważniejszym adresatem działań samrządu, któreg zasadniczym zadaniem jest pdnszenie standardu życia raz wzrst zadwlenia gdańszczan z miejsca ich zamieszkania. Rzwój spłeczeństwa parteg na wiedzy Unwcześnianie systemu wielstpniwej edukacji Rzwój nauki Pprawa warunków zamieszkania Pprawa warunków mieszkaniwych Rzwój zróżnicwanych frm budwnictwa mieszkaniweg Pprawa stanu bezpieczeństwa i prządku publiczneg Rzwój systemu kmunikacji zbirwej Pprawa estetyki i ptymalizacja wykrzystania przestrzeni miejskiej Prmcja zdrweg stylu życia Edukacja przdrwtna Prfilaktyka chrób spłecznych Przeciwdziałanie wykluczeniu spłecznemu Zapewnienie równych szans rzwju wszystkim mieszkańcm Wspmaganie rdzin z grup zagrżnych wykluczeniem spłecznym Ochrna śrdwiska przyrdniczeg Pdnszenie świadmści eklgicznej Ochrna i dnawianie walrów przyrdniczych Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 18
Gspdarka Rzwój gspdarczy jest zasadniczym czynnikiem warunkującym spełnienie pdstawwych, bytwych ptrzeb mieszkańców. Nwczesna i dynamiczna gspdarka raz przedsiębirczy mieszkańcy stanwią bazę d wzrstu dbrbytu i pprawy sytuacji materialnej gdańszczan. Wspieranie rzwju nwczesnej gspdarki Rzwój małych i średnich firm Wspmaganie rzwju zaawanswanych technlgii Wspieranie innwacyjnści Aktywizacja lkalneg rynku pracy Rzwój gspdarki mrskiej i lgistyki Wzrst ptencjału prtu mrskieg Wspieranie rzwju funkcji lgistycznych Rzwój i mdernizacja systemu kmunikacyjneg Rzwój turystyki, sprtu i rekreacji Krewanie prduktów turystycznych Wzmacnianie rli Gdańska jak światwej stlicy bursztynu Twrzenie systemu spójnej prmcji i infrmacji turystycznej Wspieranie rzwju infrastruktury sprtwej, turystycznej i rekreacyjnej Integracja Metrplii Gdańskiej Integracja kmunikacyjna metrplii Pdejmwanie wspólnych przedsięwzięć rzwjwych Wspólna prmcja gspdarcza Kultura Kultura miasta, rzumiana zarówn jak dziedzictw materialne, jak i kultura duchwa, jest czynnikiem wyróżniającym Gdańsk d wielu innych miast, z uwagi na jej unikatwść i ryginalnść. Rzwój kultury mże przyczynić się d wzrstu knkurencyjnści miasta, zarówn gspdarczej jak i spłecznej. Wzmacnianie rli Gdańska jak centrum kulturweg Wspieranie rzwju instytucji i imprez kulturalnych Ochrna kulturweg dziedzictwa Miasta Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 19
6. Prgramy peracyjne wdrażające Strategię w latach 2005 2009 Prgramy peracyjne są częścią planwania strategiczneg, wynikająceg z przyjętej strategii rzwju i załżnych celów. Są ne pdstawwym narzędziem, umżliwiającym realizację celów strategicznych i szczegółwych Miasta. Każdy z prgramów realizuje c najmniej jeden z celów strategicznych, a zazwyczaj pszczególne prgramy wynikają z wypełniania kilku celów. Przedstawine pniżej prgramy peracyjne bejmują kres 2005 2009, przy czym zakłada się, że większść z tych prgramów będzie kntynuwana w latach następnych. W niniejszym dkumencie sfrmułwan 22 prgramy peracyjne, które dnszą się d wszystkich celów strategicznych. Szczegółwy pis prgramów wdrażających Strategię zstanie przygtwany jak sbny dkument Prgram Realizacyjny Strategii. 7. System wdrażania i mnitringu Strategii Sprawna realizacja celów i załżeń Strategii jest dużym wyzwaniem dla Miasta. Wymusza na rerganizację struktur i służb miejskich pd kątem prgramów i zadań wynikających z celów strategicznych i prgramów peracyjnych. W celu wdrżenia strategii knieczne jest zbudwanie systemu zarządzania strategiczneg, na który składają się w szczególnści: przygtwanie precyzyjnych pisów prgramów peracyjnych, wyznaczenie sób dpwiedzialnych za realizację pszczególnych prgramów peracyjnych i przedsięwzięć realizacyjnych, zapewnienie dpwiednich zasbów finanswych i rganizacyjnych raz bieżący mnitring realizacji załżnych celów. Strategia musi być żywym dkumentem, z którym identyfikują się mieszkańcy, w tym przede wszystkim sby i jednstki dpwiedzialne za jej realizację. Szczególnie isttne jest jednak przejście z pzimu gólnie sfrmułwanych celów strategicznych na pzim realizacyjny. Prgram Realizacyjny Strategii, składający się z zestawu szczegółw pracwanych prgramów peracyjnych jest bezpśredni pwiązany z plitykami sektrwymi Miasta, Wielletnim Planem Inwestycyjnym raz Wielletnim Planem Finanswym, w które wpisane są zasadnicze elementy finanswania planów peracyjnych. Zakres każdeg z 22 Prgramów Operacyjnych bejmuje w szczególnści: Pdstawwe infrmacje na temat Prgramu Operacyjneg: cele strategiczne i szczegółwe realizwane w ramach prgramu, cele bezpśrednie realizwane w ramach prgramu peracyjneg, uwarunkwania realizacji prgramu, pwiązania z innymi prgramami, partnerzy zaangażwani w realizację Prgramu, zgdnść z reginalnymi i krajwymi dkumentami strategicznymi, Strategia Rzwju Gdańska d rku 2015 20