Projekt z dnia 25.09.06 Ustawa z dnia... o zmianie ustawy o urzdach i izbach skarbowych Art. 1. W ustawie z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzdach i izbach skarbowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz.1267, z pón. zm. 1) ) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) w art. 5: a) ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. Minister właciwy do spraw finansów publicznych powołuje z resortowego zasobu kadrowego, o którym mowa w ust. 5a, dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzdu skarbowego. Powołanie nastpuje z dniem wskazanym w akcie powołania., b) ust. 4a i 4b otrzymuj brzmienie: 4a. Minister właciwy do spraw finansów publicznych powołuje z resortowego zasobu kadrowego wicedyrektora izby skarbowej na wniosek dyrektora izby skarbowej. 4b. Powołanie dokonane przez ministra właciwego do spraw finansów publicznych w trybie ust. 4 i 4a, w przypadku osób nie bdcych pracownikami jednostki organizacyjnej, w której zostały powołane na stanowisko, jest równoznaczne z przeniesieniem, o którym mowa w art. 33 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o słubie cywilnej., c) po ust. 4b dodaje si ust. 4c - 4f w brzmieniu: 4c. Minister właciwy do spraw finansów publicznych odwołuje: 1) dyrektora oraz wicedyrektora izby skarbowej; 2) naczelnika urzdu skarbowego. 4d. Odwołanie, o którym mowa w ust. 4c, moe nastpi w kadym czasie. Osobie odwołanej ze stanowiska, o którym mowa w ust. 4c, pracodawca powierza obowizki na równorzdnym stanowisku, jakie zajmował przed objciem stanowiska wymienionego 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 183, poz. 1538. 1
w ust. 4 albo 4a, a jeeli nie jest to moliwe, to na innym zgodnym z jego kwalifikacjami i umiejtnociami zawodowymi. 4e. Przepis ust. 4d, zdanie drugie, stosuje si odpowiednio w przypadku upływu terminu, o którym mowa w ust. 5h lub 5i. 4f. Odwołanie, o którym mowa w ust. 4c jest obligatoryjne w przypadku: 1) upływu terminu, o którym mowa w ust. 5h albo 5i; 2) racego naruszenia przepisów prawa; 3) prowadzenia działalnoci, która pozostaje w sprzecznoci z wykonywanymi obowizkami; 4) utraty zdolnoci do pełnienia obowizków słubowych z powodu choroby lub innej przeszkody trwale uniemoliwiajcej pełnienie obowizków słubowych; 5) rezygnacji ze stanowiska; 6) skazania prawomocnym wyrokiem za umylne przestpstwo lub przestpstwo skarbowe; 7) zrzeczenia si obywatelstwa polskiego; 8) niezłoenia z wynikiem pozytywnym egzaminu do resortowego zasobu kadrowego., d) ust. 5a 5f otrzymuj brzmienie: 5a. Resortowy zasób kadrowy stanowi pracownicy Ministerstwa Finansów oraz jednostek organizacyjnych obsługujcych organy podległe ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych, którzy spełniaj łcznie nastpujce kryteria: 1) posiadaj obywatelstwo polskie; 2) nie byli karani za umylne przestpstwo lub przestpstwo skarbowe; 3) posiadaj nastpujce wykształcenie: a) ukoczyli studia wysze i uzyskali tytuł magistra w Polsce lub za granic i uznane według odrbnych przepisów w Polsce za równorzdne w zakresie prawa, ekonomii, administracji, zarzdzania, lub 2
b) ukoczyli inne studia wysze w Polsce lub za granic i uznane według odrbnych przepisów w Polsce za równorzdne uzupełnione studiami podyplomowymi lub studiami trzeciego stopnia w rozumieniu ustawy o szkolnictwie wyszym ukoczonymi w Polsce lub za granic i uznanymi według odrbnych przepisów w Polsce za równorzdne, w zakresie prawa, ekonomii, zarzdzania albo administracji; 4) posiadaj co najmniej picioletni sta pracy w Ministerstwie Finansów lub jednostkach organizacyjnych obsługujcych organy podległe ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych, bd te w podobnych organach publicznych pastwa członkowskiego Unii Europejskiej; 5) złoyli z wynikiem pozytywnym egzamin do resortowego zasobu kadrowego. 5b. Resortowy zasób kadrowy stanowi równie urzdnicy słuby cywilnej i osoby, które zdały egzamin do pastwowego zasobu kadrowego, o którym mowa w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o pastwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach pastwowych, o ile spełniaj kryteria wskazane w ust. 5a pkt 1-4. 5c. Egzamin do resortowego zasobu kadrowego jest przeprowadzany przez komisj powołan przez ministra właciwego do spraw finansów publicznych nie rzadziej ni jeden raz w roku. 5d. Do czasu powołania wyłonionego z resortowego zasobu kadrowego dyrektora izby skarbowej lub naczelnika urzdu skarbowego, minister właciwy do spraw finansów publicznych wyznacza osob pełnic obowizki dyrektora izby skarbowej lub naczelnika urzdu skarbowego. Pełnienie obowizków moe by powierzone na czas nie dłuszy ni 6 miesicy, z moliwoci jednokrotnego przedłuenia tego okresu o nie wicej ni 3 miesice. 5e. Minister właciwy do spraw finansów publicznych okreli, w drodze rozporzdzenia: 1) tryb powołania komisji, o której mowa w ust. 5c; 2) tryb przeprowadzania egzaminu, o którym mowa w ust. 5a pkt 5; 3) zakres tematyczny egzaminu; 4) regulamin egzaminu, o którym mowa w ust. 5a pkt 5; 5) sposób dokumentowania spełnienia wymogów okrelonych w ust. 5a pkt 1-4; 3
6) wysoko i szczegółowe zasady pobierania opłaty, o której mowa w ust. 5f - uwzgldniajc potrzeb sprawnego przeprowadzenia postpowania egzaminacyjnego oraz wszechstronnego sprawdzenia kwalifikacji i predyspozycji osób przystpujcych do egzaminu. 5f. Osoba przystpujca do egzaminu do resortowego zasobu kadrowego ponosi opłat w wysokoci nie wyszej ni 50% minimalnego wynagrodzenia za prac pracowników, okrelonego na podstawie odrbnych przepisów., e) po ust. 5f dodaje si ust. 5g - 5i w brzmieniu: 5g. Minister właciwy do spraw finansów publicznych moe przenie dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzdu skarbowego za jego zgod na stanowisko dyrektora izby skarbowej albo naczelnika urzdu skarbowego w innej izbie skarbowej lub innym urzdzie skarbowym w tej samej lub do innej miejscowoci. Przepis ust. 4d stosuje si odpowiednio. 5h. Stanowisko dyrektora izby skarbowej albo naczelnika urzdu skarbowego mona pełni nie dłuej ni przez pi lat w tym samym urzdzie. 5i. Minister właciwy do spraw finansów publicznych moe przedłuy termin, o którym mowa w ust. 5h, nie dłuej ni na kolejne pi lat., f) ust. 6 pkt 3 otrzymuje brzmienie: 3) wykonywanie kontroli podatkowej i czynnoci sprawdzajcych; ; 2) w art. 8b: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. Do dokonywania analizy danych zawartych w owiadczeniu uprawnione s osoby odbierajce owiadczenie, o których mowa w ust. 1 i 2, a take wyodrbniona w strukturze urzdu obsługujcego ministra właciwego do spraw finansów publicznych komórka organizacyjna właciwa do analizy danych zawartych w owiadczeniach majtkowych., b) dodaje si ust. 3a w brzmieniu: 3a. Kierownik jednostki corocznie, w terminie do dnia 30 wrzenia, składa ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych sprawozdanie z dokonanej analizy owiadcze majtkowych za rok poprzedni.. 4
Art. 2. 1. Osoby, które w dniu wejcia w ycie niniejszej ustawy wykonuj zadania na stanowiskach, o których mowa w art. 5 ust. 4 i 4a ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, staj si członkami resortowego zasobu kadrowego, z zastrzeeniem ust. 2. 2. Osoby, o których mowa w ust. 1, nie bdce urzdnikami słuby cywilnej, s zobowizane do złoenia z wynikiem pozytywnym egzaminu do resortowego zasobu kadrowego w cigu 2 lat od dnia przeprowadzenia egzaminu, o którym mowa w ust. 3. 3. Pierwszy egzamin, o którym mowa w ust. 2, zostanie przeprowadzony nie póniej ni przed upływem 6 miesicy od wejcia w ycie ustawy. Art. 3. W odniesieniu do osób, które w dniu wejcia w ycie niniejszej ustawy wykonuj zadania na stanowiskach, o których mowa w art. 5 ust. 4 i 4a ustawy wymienionej w art. 1, termin, o którym mowa w art. 5 ust. 5h biegnie od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy. Art. 4. Ustawa wchodzi w ycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 5
Uzasadnienie Głównym załoeniem nowelizacji ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzdach i izbach skarbowych jest wprowadzenie nowego, bardziej przejrzystego systemu naboru kadrowego na stanowiska dyrektora, wicedyrektora izby skarbowej lub naczelnika urzdu skarbowego. Zmiana ustawy ma na celu wprowadzenie efektywnego modelu zarzdzania zasobami personalnymi w administracji podatkowej podległej ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych. Projektowane zmiany odnosz si do zasad tworzenia resortowego zasobu kadrowego, w tym sposobu powoływania i odwoływania dyrektorów i wicedyrektorów izb skarbowych oraz naczelników urzdów skarbowych. Now instytucj, majc stanowi profesjonalne zaplecze ministra właciwego do spraw finansów publicznych, jest projektowany resortowy zasób kadrowy, który bd stanowi pracownicy Ministerstwa Finansów oraz jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych, spełniajcy kryteria okrelone w ustawie. Ustawa z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzdach i izbach skarbowych w dotychczasowym brzmieniu stanowiła, i dobór kandydatów na stanowisko dyrektora izby skarbowej oraz naczelnika urzdu skarbowego jest dokonywany w drodze konkursu sporód pracowników urzdów i organów podległych ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych. Funkcjonowanie takiego modelu skutkowało obowizkiem organizacji postpowania konkursowego kadorazowo, gdy zaistniała taka konieczno. Doda naley, e przed przeprowadzeniem konkursu na okrelone stanowisko, minister właciwy do spraw finansów publicznych wyznaczał osob do pełnienia obowizków na stanowisku dyrektora izby skarbowej lub naczelnika urzdu skarbowego. Konieczno przeprowadzania szeregu postpowa konkursowych ad hoc powodowała powstawanie zbdnych kosztów organizacyjnych. Doda równie naley, i z uwagi na niejednolity i dorany sposób organizacji poszczególnych postpowa konkursowych, istniało niebezpieczestwo, e kandydaci na poszczególne stanowiska nie byli badani w sposób właciwie odzwierciedlajcy posiadane przez nich kompetencje w zakresie wiedzy i umiejtnoci. Resortowy zasób kadrowy bd tworzy pracownicy Ministerstwa Finansów oraz jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych, spełniajcy okrelone w art. 5 ust. 5a warunki. Do resortowego zasobu kadrowego wejd take urzdnicy słuby cywilnej oraz osoby, które nale do pastwowego zasobu kadrowego, o którym mowa w ustawie z dnia 24 6
sierpnia 2006 r. o pastwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach pastwowych, pod warunkiem spełnienia przez nich kryteriów okrelonych w art. 5 ust. 5a pkt 1-4 nowelizowanej ustawy. Takie rozwizanie bdzie sprzyja harmonizacji i ujednoliceniu obowizujcych przepisów prawa. W kadym przypadku kwalifikacje kandydatów do resortowego zasobu kadrowego bd sprawdzane w trakcie postpowania egzaminacyjnego, przeprowadzanego przez komisj powołan przez ministra właciwego do spraw finansów publicznych. Osoby, które z wynikiem pozytywnym przejd przez postpowanie egzaminacyjne, bd mogły by powoływane na stanowiska organów podatkowych w miar potrzeb jednostek nadzorowanych przez ministra właciwego do spraw finansów publicznych. Naley podkreli, i powołanie, o którym mowa w art. 5 ust. 4 i ust. 4a nie jest tosame z nawizaniem stosunku pracy na podstawie powołania, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.). Ponadto, naley zaznaczy, e moliwo natychmiastowego powoływania na wakujce stanowisko kandydata o sprawdzonych ju kwalifikacjach i kompetencjach poprzez odwołanie si do okrelonej grupy osób, stanowicej resortowy zasób kadrowy, pozwoli na stworzenie stabilnej administracji podatkowej. Wyeliminowane zostan przypadki tymczasowego pełnienia obowizków organów podatkowych. Minister właciwy do spraw finansów publicznych uzyska sprawne i efektywne narzdzie zarzdzania podległymi słubami podatkowymi, zwłaszcza, e w projekcie ustawy wskazano sytuacje, kiedy ma mie miejsce obligatoryjne odwołanie z zajmowanego stanowiska. Wprowadzenie obowizku wniesienia opłaty przez osob przystpujc do egzaminu do resortowego zasobu kadrowego, w wysokoci nie wyszej ni 50% minimalnego wynagrodzenia, ma na celu uzyskanie rodków na sfinansowanie kosztów wynikajcych z przeprowadzanych postpowa egzaminacyjnych. Ponadto konieczno uiszczenia opłaty w okrelonej kwocie przyczyni si do rozwanego podejmowania decyzji o zdawaniu egzaminu do resortowego zasobu kadrowego. Dodatkowo, minister właciwy do spraw finansów publicznych bdzie posiada uprawnienie do przeniesienia dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzdu skarbowego na takie samo stanowisko w innej izbie skarbowej lub innym urzdzie skarbowym. Przy tym, e moliwe bdzie pełnienie tych funkcji nieprzerwanie tylko przez 5 lat z moliwoci przedłuenia tego terminu, nie dłuej jednak ni kolejne 5 lat. Zmiany te maj za zadanie 7
ograniczy ryzyko postrzegania osób sprawujcych ww. stanowiska, jako nierozerwalnie zwizanych z dan jednostk, bd jako osoby tworzce długotrwale tzw. układy lokalne. Projektowane rozwizania pozwol na sprawne i racjonalne zarzdzanie kadrami, przy pełnym wykorzystaniu kwalifikacji posiadanych przez kadr kierownicz w administracji podatkowej. Dziki usprawnieniu procesu naboru na stanowiska dyrektorów izb skarbowych i naczelników urzdów skarbowych minister właciwy do spraw finansów publicznych bdzie miał moliwo pełnego i elastycznego wykorzystania kompetencji osób, bdcych członkami resortowego zasobu kadrowego - odpowiednio do potrzeb zaistniałych w danej chwili w podległej mu administracji podatkowej. Natomiast wprowadzenie zmian w treci art. 8b ustawy o urzdach i izbach skarbowych jest konieczne w celu efektywnego wykrywania, zwalczania i zapobiegania zjawiskom korupcyjnym, mogcych zaistnie w administracji podatkowej. Jednym z podstawowych instrumentów realizacji powyszego zadania jest skuteczne wykonywanie analizy owiadcze o stanie majtkowym składanych przez pracowników urzdów i izb skarbowych. Naley podkreli, i zadanie kierownika jednostki organizacyjnej polegajce na dokonywaniu analizy owiadcze majtkowych nie jest zadaniem nowym, poniewa w przypadku izb i urzdów skarbowych funkcjonowało od wejcia w ycie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalnoci gospodarczej przez osoby pełnice funkcje publiczne (w brzmieniu okrelonym w Dz. U. z 1997 r. Nr 106, póz. 679) do wejcia w ycie art. 15 pkt 6 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujcych zadania i kompetencje organów oraz organizacj jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych (Dz. U. Nr 137, póz.1302, ze zm.). Argumentem za przyjciem proponowanego rozwizania jest fakt, e w chwili obecnej pracownicy zatrudnieni w urzdach i izbach skarbowych składaj owiadczenia o stanie majtkowym kierownikowi swojego urzdu (i w tym urzdzie s one przechowywane), za kierownicy i ich zastpcy Ministrowi Finansów. Propozycja nadania nowego brzmienia art. 8b ust. 3 ustawy o urzdach i izbach skarbowych, zgodnie z którym do dokonywania analizy danych zawartych w owiadczeniu uprawnione s osoby odbierajce te owiadczenia (oraz komórka wyodrbniona w urzdzie Ministra Finansów) ma na celu zwikszenie skutecznoci dokonywania analizy owiadcze 8
składanych przez pracowników urzdów i izb skarbowych, a jednoczenie stanowi nawizanie do rozwiza ogólnych okrelonych w ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalnoci gospodarczej przez osoby pełnice funkcje publiczne. Zgodnie z art. 10 ust. 4 zdanie drugie tej ustawy analizy danych dokonuje kierownik urzdu (dyrektor generalny). Ocena skutków regulacji ustawy o zmianie ustawy o izbach i urzdach skarbowych Projektowane w ustawie zmiany oddziaływaj bezporednio na podległ ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych administracj podatkow. I. Cel projektowanej ustawy. Projektowane zmiany zmierzaj do stworzenia nowego modelu zarzdzania kadrami kierowniczymi podległej ministrowi właciwemu do spraw finansów publicznych administracji podatkowej poprzez: 1. utworzenie resortowego zasobu kadrowego; 2. wprowadzenie zasady kadencyjnoci i rotacyjnoci na stanowiskach dyrektorów izb skarbowych i naczelników urzdów skarbowych. II. Konsultacje społeczne. W celu przeprowadzenia konsultacji społecznych tekst projektu rozporzdzenia został przesłany do Konfederacji Pracodawców Polskich, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, Business Centre Club Zwizek Pracodawców, Krajowej Rady Doradców Podatkowych, Komisji Krajowej Solidarno, Forum Zwizków Zawodowych Ogólnopolskiego Porozumienia Zwizków Zawodowych, Federacji Zwizków Zawodowych Pracowników Skarbowych, rady Sekcji Krajowej NSZZ Solidarno Pracowników Skarbowych w Warszawie, Ogólnopolskiej Federacji Zwizków Zawodowych działajcych przy Wyspecjalizowanych Urzdach Skarbowych, Zwizku Zawodowych Pracowników Egzekucji Administracyjnej. Uwagi zostały wniesione przez Krajow Rad Doradców Podatkowych, Rad Sekcji Krajowej NSZZ Solidarno Pracowników Skarbowych w Warszawie, Federacj 9
Zwizków Zawodowych Pracowników Skarbowych, Ogólnopolsk Federacj Zwizków Zawodowych działajcych przy Wyspecjalizowanych Urzdach Skarbowych. Krajowa Rada Doradców Podatkowych oraz Rada Sekcji Krajowej NSZZ Solidarno Pracowników Skarbowych w Warszawie zgłosiły uwagi odnonie art. 5 ust.4d i 4f pkt.2. Stwierdzi naley, e moliwo skorzystania przez ministra właciwego do spraw finansów publicznych z uprawnienia do odwołania dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzdu skarbowego ze stanowiska w kadym czasie pozwala na szybk reakcj w sytuacji, gdy np. zostanie zrealizowana przesłanka wskazana w art. 5 ust. 4f. Ponadto w zwizku ze zgłoszonymi wtpliwociami co do okrelenia, kto jest pracodawc dyrektora izby skarbowej lub naczelnika urzdu skarbowego, naley wyjani i zgodnie z regulacjami przepisów prawa pracy pracodawc naczelnika urzd skarbowy jest urzd skarbowy, a dyrektora izby skarbowej izba skarbowa. Pojcia stosowane w projekcie ustawy s terminami ustawowymi, jak np. termin równorzdne stanowisko pracy" jest stosowany w art. 45 ustawy o pracownikach urzdów pastwowych. W zwizku z tym zgłoszonych uwag nie uwzgldniono, poniewa stosowanie tych terminów jest utrwalone zarówno w aktach normatywnych, jak te w orzecznictwie Ogólnopolska Federacja Zwizków Zawodowych działajcych przy Wyspecjalizowanych Urzdach Skarbowych poruszyła kwesti zasadnoci wnoszenia opłaty za egzamin do resortowego zasobu kadrowego. Uwaga ta nie została uwzgldniona poniewa opłata przewidziana w projektowanej ustawie pozwoli na uzyskanie rodków na sfinansowanie kosztów wynikajcych z przeprowadzanych postpowa egzaminacyjnych. Ponadto konieczno uiszczenia opłaty w okrelonej kwocie przyczyni si do rozwanego podejmowania decyzji o zdawaniu egzaminu do resortowego zasobu kadrowego. Pozostałe uwagi wniesione przez partnerów społecznych zostały uwzgldnione. Ponadto tekst projektu ustawy został zamieszczony na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz na stronie BIP. aden z podmiotów zajmujcych si działalnoci lobbingow nie zgłosił, w toku prac legislacyjnych, zainteresowania niniejszym projektem. III. Skutki finansowe Proponowane zmiany zasadniczo nie spowoduj ujemnych skutków finansowych polegajcych na zwikszeniu wydatków lub zmniejszenia dochodów podmiotów sektora finansów publicznych. Wprowadzenie opłaty za egzamin do resortowego zasobu kadrowego 10
w wysokoci nie wyszej ni 50% minimalnego wynagrodzenia przyczyni si do czciowego pokrycia kosztów postpowania egzaminacyjnego. Natomiast rezygnacja z przeprowadzania szeregu postpowa konkursowych na poszczególne stanowiska dyrektorów izb skarbowych czy naczelników urzdów skarbowych i zastpienie ich jednym egzaminem do resortowego zasobu kadrowego spowoduje ograniczenie kosztów organizacyjnych. Wpływ regulacji na rynek pracy - przedmiotowa regulacja nie wywiera wpływu na rynek pracy. Wpływ regulacji na konkurencyjno zewntrzn i wewntrzn gospodarki przedmiotowa regulacja nie wywiera wpływu na konkurencyjno zewntrzn i wewntrzn gospodarki. Wpływ regulacji na sytuacj i rozwój regionów przedmiotowa regulacja nie wywiera wpływu na sytuacj regionów. 11