Konsekwencje wdrożenia nowego BATu

VI Międzynarodowe Forum Gospodarki Odpadami B jak bioodpady Konsekwencje wdrożenia nowego BATu Kielce, 1 marca 2018 r. Andrzej Krzyśków, Jakub Kalmuk progeo sp. z o.o., Wrocław

progeo Rozporządzenie o MBP fot. progeo Do 23.01.2016 r. obowiązywało rozporządzenie o mechanicznobiologicznym przetwarzaniu odpadów komunalnych. Ministerstwo Środowiska w komunikacie z dn. 22.01.2016 r. stwierdziło, że wymagania dla instalacji MBP są określone w ustawie o odpadach oraz dokumencie referencyjnym BAT dla przemysłu przetwarzania odpadów (sierpień 2006 r.). W związku z tym Ministerstwo nie przewiduje w najbliższym czasie nowych przepisów w tym obszarze. fot. progeo 2

progeo Wymagania BREF BAT [2006] Ulepszyć przetwarzanie mechaniczno-biologiczne poprzez: stosowanie w pełni zamkniętych bioreaktorów; fot. progeo unikanie warunków beztlenowych w trakcie przetwarzania tlenowego poprzez kontrolowanie fermentacji i dostawy powietrza (przy użyciu stabilizowanego obwodu powietrza) oraz poprzez dostosowanie napowietrzania do rzeczywistej działalności biodegradacyjnej; efektywne gospodarowanie wodą; termiczne izolowanie sufitu hali degradacji biologicznej w procesach tlenowych; zminimalizowanie wytwarzania gazu do poziomu 2500 do 8000 Nm 3 na tonę; zapewnienie jednolitego materiału wsadowego; recykling wód procesowych lub błotnistych pozostałości w ramach procesu tlenowego w celu całkowitego uniknięcia emisji do wody. W przypadku generowania ścieków należy je oczyścić w celu osiągnięcia wartości wymienionych w BAT; nieustanne nabywanie wiedzy na temat połączenia między kontrolowanymi zmiennymi degradacji biologicznej a zamierzonymi emisjami (gazowymi); redukcja emisji związków azotu poprzez zoptymalizowanie wskaźnika C:N; Zaleca się redukcję emisji z przetwarzania mechaniczno-biologicznego do następujących poziomów: odory do 500-6000 (j.o./m 3 ); NH 3 do 1-20 (mgnh 3 /m 3 ); pył do 5-20 (mg/m 3 ), przy użyciu odpowiedniej kombinacji następujących technik: utrzymanie fot. progeo właściwego zarządzania, regeneracyjny utleniacz termiczny, usuwanie pyłu; Zredukować emisje do wody do poziomów wymienionych w BAT. Ponadto musi ograniczyć emisje całkowitego azotu, amoniaku, azotanów i azotynów do wody [www.mos.gov.pl]. Brak odniesienia do innych BAT (56, 65, 67) 3

progeo BREF / BAT Dokument referencyjny (BREF) jest to dokument będący wynikiem wymiany fot. progeo informacji, sporządzony dla określonych rodzajów działalności i opisujący zwłaszcza stosowane techniki, aktualne poziomy emisji i konsumpcji, techniki uwzględniane przy okazji ustalania najlepszych dostępnych technik, a także konkluzje dotyczące BAT oraz wszelkie nowe techniki. Konkluzje dotyczące BAT to dokument zawierający elementy dokumentu referencyjnego BAT i formułujący konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik, ich opisu, informacji służącej ocenie ich przydatności, poziomów emisji powiązanych z najlepszymi dostępnymi technikami, powiązanego monitoringu, powiązanych poziomów konsumpcji itp. Uwaga: Wymagania wynikające z BREF mają charakter wytycznych i nie są prawnie wiążące (ale organy administracyjne powinny je brać pod uwagę przy fot. progeo wydawaniu pozwolenia), natomiast Decyzja Komisji w sprawie konkluzji BAT stanowi bezpośrednią podstawę wydawania decyzji pozwolenia zintegrowanego (A. Skorupińska, 2013). 4

Final Draft październik 2017 Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 Sprawozdanie zostało sporządzone w ramach wdrażania dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych (2010/75 / UE). Dokument jest roboczym projektem Biura IPPC. Nie jest to oficjalna publikacja UE. Głównym źródłem informacji do opracowania dokumentu była tzw. techniczna grupa robocza (TWG). Głównymi autorami informacji były: państwa członkowskie UE: Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Niemiec, Irlandii, Włoch, Holandii, Hiszpanii, Szwecji i Wielkiej Brytanii oraz organizacje: EBA, ECN, EFR, EUCOPRO, EURITS, FEAD HWE, MWE, EEB. Innymi uczestnikami procesu przeglądu byli: Czechy, Polska, Portugalia, Rumunia, Norwegia, CEFIC, CEMBUREAU, CEPI, CEWEP, EERA, ERFO, ESRG, ESWET, EURELECTRIC, EUROFER, EUROMETAUX, GEIR i ORGALIME. 5

Final Draft październik 2017 Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 Projekt ten nie został przyjęty ani zatwierdzony przez Komisję Europejską. Wszelkie wyrażone opinie są wstępnymi opiniami służb Komisji i nie mogą w żadnych okolicznościach być uznawane za oficjalne stanowisko Komisji. Wszystkie uwagi i sugestie należy kierować do Europejskiego Biura IPPC E-mail: JRC-B5-EIPPCB@ec.europa.eu Internet: http://eippcb.jrc.ec. europa.eu 6

Konkluzje dotyczą następujących działań: Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 unieszkodliwianie lub odzyskiwanie odpadów niebezpiecznych o wydajności przekraczającej 10 ton dziennie (obejmujące jedną lub więcej z następujących czynności; m.in.: przetwarzanie biologiczne, fizyko-chemiczne, itp.) unieszkodliwianie odpadów innych niż niebezpieczne o wydajności przekraczającej 50 ton dziennie obejmujących jedną lub więcej z następujących czynności, z wyłączeniem ścieków komunalnych: przetwarzanie biologiczne, fizyko-chemiczne, wstępne przetwarzanie odpadów do spalania lub współspalania, przetwarzanie popiołów, obróbka w rozdrabniarkach odpadów metalowych, w tym ZSEE oraz pojazdów wycofanych z eksploatacji i ich części, odzysk lub odzysk i unieszkodliwianie odpadów innych niż niebezpieczne o wydajności przekraczającej 75 ton dziennie, (przetwarzanie biologiczne, wstępne przetwarzanie odpadów do spalania lub współspalania, przetwarzanie popiołów, obróbka w rozdrabniaczach odpadów metalowych, w tym ZSEE oraz pojazdów wycofanych z eksploatacji i ich części. fermentacja beztlenowa (jeżeli jest jedyną przeprowadzoną obróbką odpadów) próg zdolności dla tej działalności wynosi 100 ton dziennie. tymczasowe magazynowanie odpadów niebezpiecznych o całkowitej zdolności produkcyjnej przekraczającej 50 ton, z wyjątkiem tymczasowego magazynowania, w oczekiwaniu na odbiór, w miejscu generowania odpadów. 7

Struktura i zawartość dokumentu: Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 1. Ogólne informacje dotyczące sektora przetwarzania odpadów 2. Procesy i techniki powszechnie stosowane w przetwarzaniu odpadów 3. Mechaniczne przetwarzanie odpadów (ZSEE, metale, paliwa alternatywne) 4. Biologiczne przetwarzanie odpadów (metody, przetwarzanie tlenowe, beztlenowe, MBP, techniki) 5. Fizykochemiczne przetwarzanie odpadów 6. Konkluzje dotyczące BAT 7. Nowe techniki 8. Uwagi końcowe i zalecenia. 8

Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 6.1 Ogólne konkluzje dotyczące BAT [BAT 1-24] 6.1.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 1-5 6.1.2 Monitoring BAT 6-11 6.1.3 Emisje do powietrza BAT 12-16 6.1.4 Hałas i wibracje BAT 17-18 6.1.5 Emisje do wody BAT 19-20 6.1.6 Emisje spowodowane wypadkami i incydentami BAT 21 6.1.7 Efektywność materiałowa BAT 22 6.1.8 Efektywność energetyczna BAT 23 6.1.9 Ponowne użycie BAT 24 9

Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 6.2 Konkluzje dotyczące BAT w odniesieniu do mechanicznego przetwarzania odpadów [BAT 25-32] 6.2.1 Ogólne konkluzje dotyczące BAT w odniesieniu do mechanicznego przetwarzania odpadów 6.2.1.1 Emisje do powietrza BAT 25 6.2.2 Konkluzje dotyczące BAT w odniesieniu do obróbki mechanicznej w rozdrabniarkach odpadów metalowych BAT 26-28 6.2.3 Konkluzje dotyczące BAT w odniesieniu do przetwarzania ZSEE zawierającego VFC i / lub VHC BAT 29-30 6.2.4 Konkluzje dotyczące BAT w odniesieniu do mechanicznej obróbki odpadów o wartości opałowej BAT 31 6.2.5 Konkluzje dotyczące BAT dla mechanicznego przetwarzania ZSEE zawierającego rtęć BAT 32 10

Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 6.3 Konkluzje dotyczące BAT dla biologicznego przetwarzania odpadów [BAT 33-39] 6.3.1 Ogólne konkluzje dotyczące BAT dla biologicznego przetwarzania odpadów 6.3.1.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 33 6.3.1.2 Emisje do powietrza BAT 34 6.3.1.3 Emisje do wody BAT 35 6.3.2 Konkluzje dotyczące BAT dla tlenowego przetwarzania odpadów 6.3.2.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 36 6.3.2.2. Emisja zapachów i rozproszonych substancji do powietrza BAT 37 6.3.3 Konkluzje dotyczące BAT dla beztlenowego przetwarzania odpadów 6.3.3.1 Emisje do powietrza BAT 38 6.3.4 Konkluzje dotyczące BAT dla mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów (MBP) 6.3.4.1 Emisje do powietrza BAT 39 11

Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 6.4 Konkluzje dotyczące BAT dla fizykochemicznego przetwarzania odpadów [BAT 40-51] 6.4.1. Konkluzje dotyczące BAT w odniesieniu do fizyko-chemicznej obróbki stałych i / lub osadów 6.4.1.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 40 6.4.1.2 Emisje do powietrza BAT 41 6.4.2 Konkluzje dotyczące BAT dotyczące ponownego rafinacji zużytego oleju 6.4.2.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 42-43 6.4.2.2 Emisje do powietrza BAT 44 6.4.3 Konkluzje dotyczące BAT dla fizyko-chemicznego przetwarzania odpadów o wartości opałowej 6.4.3.1 Emisje do powietrza BAT 45 6.4.4. Konkluzje dotyczące BAT dla regeneracji zużytych rozpuszczalników 6.4.4.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 46 6.4.4.2 Emisje do powietrza BAT 47 12

Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 6.4.5 BAT dla emisji związków organicznych do powietrza z ponownego rafinowania zużytego oleju, fizykochemicznej przeróbki odpadów o wartości opałowej i regeneracji zużytych rozpuszczalników 6.4.6 Konkluzje dotyczące BAT dla termicznej obróbki zużytego węgla aktywnego, katalizatorów odpadowych i wydobytej zanieczyszczonej gleby 6.4.6.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 48 6.4.6 Konkluzje dotyczące BAT dla termicznej obróbki zużytego węgla aktywnego, katalizatorów odpadowych i wydobytej zanieczyszczonej gleby 6.4.6.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 49 6.4.7 Konkluzje dotyczące BAT dla zmywania wodą zanieczyszczonej gleby po wydobyciu 6.4.7.1 Emisje do powietrza BAT 50 6.4.8 Konkluzje dotyczące BAT dla przetwarzania urządzeń zawierających PCB 6.4.8.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 51 13

Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 6.5 Konkluzje dotyczące BAT w odniesieniu do przetwarzania płynnych odpadów [BAT 52-53] 6.5.1 Ogólna efektywność środowiskowa BAT 52 6.5.2 Emisje do powietrza BAT 53 6.6 Opis technik 6.6.1 Emisje do powietrza 6.6.2 Emisje rozproszone związków organicznych do powietrza 6.6.3 Emisje do wody 6.6.4 Techniki sortowania 6.6.5 Techniki zarządzania 14

Konkluzje BAT Final Draft 10.2017 BAT jest pojęciem dynamicznym, dlatego przegląd dokumentów BREF jest procesem ciągłym. Na przykład mogą pojawić się nowe środki i techniki, nauka i technologie stale się rozwijają, a nowe lub pojawiające się procesy są z powodzeniem wprowadzane do tych gałęzi przemysłu. Aby odzwierciedlić takie zmiany i ich konsekwencje dla BAT, dokument ten będzie okresowo sprawdzany i, jeśli to konieczne, odpowiednio aktualizowany. 15

Wybrane konkluzje BAT 1 BAT 1. W ramach BAT należy wdrożyć i stosować system zarządzania środowiskowego obejmujący wszystkie następujące funkcje: I. zaangażowanie kierownictwa, w tym kierownictwa wyższego szczebla; II. określenie przez kierownictwo polityki środowiskowej obejmującej ciągłe ulepszanie instalacji pod względem środowiskowym; III. planowanie i ustanawianie niezbędnych procedur, celów i zadań w IV. połączeniu z planowaniem finansowym i inwestycjami; wdrożenie procedur ze zwróceniem szczególnej uwagi na: a) struktura i odpowiedzialność, b) rekrutacja, szkolenie, świadomość i kompetencje, c) komunikacja, d) zaangażowanie pracowników, e) dokumentacja, f) skuteczna kontrola procesu, g) programy konserwacji, h) gotowość i reagowanie w sytuacjach kryzysowych, i) zapewnienie zgodności z prawodawstwem w zakresie ochrony środowiska; V. sprawdzanie wydajności i podejmowanie działań korygujących, ze zwróceniem szczególnej uwagi na: a) monitorowanie i pomiary, 16

Wybrane konkluzje BAT 1 b) działania naprawcze i zapobiegawcze, c) prowadzenie dokumentacji, d) niezależny (jeżeli jest to wykonalne) wewnętrzny lub zewnętrzny audyt w celu stwierdzenia, czy zarządzanie jest zgodne z planowanymi ustaleniami oraz czy został właściwie wdrożone i utrzymywane; VI. ocena przez kierownictwo wyższego szczebla zarządzania przydatności, adekwatności i skuteczności; VII. śledzenie rozwoju czystych technologii; VIII. uwzględnienie wpływu na środowisko wynikającego z ostatecznej likwidacji zakładu na etapie projektowania nowego zakładu oraz w całym okresie jego eksploatacji; IX. regularne stosowanie sektorowego benchmarkingu. X. zarządzanie strumieniami odpadów (BAT 2); XI. spis strumieni ścieków i gazów odlotowych (BAT 3) XI. plan zarządzania pozostałościami (opis w sekcji 6.6.5); XII. plan zarządzania wypadkami (opis w rozdziale 6.6.5). XIII. plan zarządzania zapachami (BAT 12); XIV. plan zarządzania hałasem i wibracjami (BAT 17); 17

Wybrane konkluzje BAT 33 BAT 33. Ogólny Zalecenie odnośnie odpowiedniego przygotowania odpadów do procesu przetwarzania, celem ograniczenia m.in. odorów. Należy włożyć wysiłek w kontrolę przyjmowanych odpadów oraz ich sortowanie. Wsad do procesu powinien charakteryzować się odpowiednim stosunkiem składników pokarmowych, wilgotności i toksycznych związków, które ograniczają rozkład biologiczny. 18

BAT 34. Emisje do powietrza Wybrane konkluzje BAT 34 Celem ograniczenia emisji zorganizowanej do powietrza pod postacią pyłów, związków organicznych i odorów, w tym H 2 S i NH 3 należy stosować jedną z poniższych technik lub ich kombinację: Adsorpcja: np. na węglu aktywnym celem ograniczenia rtęci, LZO, H2S i odorów; Biofiltr: celem ograniczenia amoniaku, LZO, H2S i odorów; Przy dużych stężeniach amoniaku (5-40 mg/nm 3 ) celem kontrolowania ph i ograniczania N 2 O w biofiltrze, może być konieczne wstępne podczyszczanie gazów przy wykorzystaniu płuczki wodnej lub kwaśnej. Również inne związki odorowe (np. merkaptany i H 2 S) mogą powodować zakwaszanie biofiltra i wymagają użycia płuczki wodnej lub płuczki zasadowej do wstępnego podczyszczania gazów przed biofiltrem. Filtry tkaninowe: celem ograniczenia pyłów, stosowane przy MBP; Spalanie: celem ograniczenia LZO; Płuczka zasadowa lub kwaśna: celem ograniczenia pyłów, LZO, kwaśnych lub alkalicznych związków; 19

BAT 34. Emisje do powietrza (cd) Wybrane konkluzje BAT 34 Podano wymagane poziomy ograniczenia zorganizowanej emisji do powietrza dla: - dla amoniaku: 0,3 20 mg/nm 3 dla biologicznego przetwarzania; monitoring: raz na pół roku, w zastępstwie możliwy monitoring odorów - dla odorów: 200 1000 jednostek odorowych/nm 3 dla biologicznego przetwarzania; monitoring: raz na pół roku, w zastępstwie możliwe badanie stężenia NH 4 i H 2 S - dla pyłów: 2-5 mg/nm 3 dla MBP; monitoring: raz na pół roku - dla całkowitego lotnego węgla organicznego: 5-40 mg/nm 3 dla MBP (najniższe wartości uzyskuje się przy spalaniu), monitoring: raz na pół roku 20

BAT 35. Emisje do wody Wybrane konkluzje BAT 35 W celu ograniczenia wytwarzania ścieków należy stosować wszystkie 3 poniższe elementy: Rozdział poszczególnych rodzajów ścieków: Wody odciekowe z kompostowania powinny być osobno ujęte i nie wymieszane z wodami opadowymi i roztopowymi. Recyrkulacja wód: Zawracanie wody procesowej (np. z odwadniania materiału pofermentacyjnego) lub wykorzystywanie w jak największym stopniu innych strumieni wody np. wód opadowych, przy jednoczesnym ograniczeniu wynikającym np. z dużej zawartości zanieczyszczeń w zawracanych wodach. Minimalizacja wytwarzanych wód odciekowych: Optymalizacja zawartości wilgoci w kompostowanych odpadach. 21

BAT 36. Ogólny dla kompostowania Wybrane konkluzje BAT 36 Kontrola kluczowych parametrów odpadów i parametrów procesu: - charakterystyka wejściowa odpadów np. C/N, rozmiar frakcji; - kontrola temperatury i wilgotności w różnych punktach pryzmy; - napowietrzanie pryzmy (np. przerzucanie, badanie stężenia O 2 i/lub CO 2, kontrola temperatury powietrza w przypadku mechanicznego napowietrzania); - porowatość pryzmy, jej wysokość i szerokość; W przypadku kompostowania zamkniętego można odstąpić od kontroli wilgotności odpadów, jeśli niesie to za sobą zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia. W takim przypadku kontrola wilgotności może odbywać się przez załadunkiem odpadów oraz po opuszczeniu reaktora. 22

Wybrane konkluzje BAT 37 BAT 37. Odory i emisja rozproszona do powietrza W celu ograniczenia rozproszonej emisji z pyłów, odorów i bioaerozoli generowanej na wolnym powietrzu, należy stosować jedną lub obie z poniższych technik: Stosowanie półprzepuszczalnych membran na pryzmach otwartych. Dostosowywanie procesu kompostowania do warunków meteorologicznych. Podczas podejmowania działań związanych z kompostowaniem należy brać pod uwagę warunki pogodowe i ich prognozy. Powinno się unikać formowania i przerzucania pryzm, przesiewania lub rozdrabniania odpadów w przypadku niekorzystnych warunków meteorologicznych takich jak zmienny wiatr lub jego kierunek w stronę wrażliwych punktów otoczenia. Ułożenie pryzm odpadów powinno następować tak, aby najmniejsza możliwa część pryzmy była wystawiona na działanie wiatru, zmniejsza to rozproszenie zanieczyszczeń. Pryzmy odpadowe najlepiej sytuować w obniżeniach w obrębie ogólnego układu terenu. 23

Wybrane konkluzje BAT 38 BAT 38. Emisja do powietrza dla procesów fermentacji Kontrola kluczowych parametrów wsadu i parametrów procesu. Wdrożenie manualnego lub automatycznego systemu monitoringu w celu: zapewnienia stabilnej pracy komory fermentacyjnej; minimalizacji trudności eksploatacyjnych, takich jak wytwarzanie piany, które może prowadzić do emisji odorów; wczesnego ostrzegania o awariach systemu, które mogą prowadzić do utraty szczelności i możliwego wybuchu; W związku z powyższym należy monitorować i/lub kontrolować kluczowe parametry odpadów i procesów, np.: ph i alkaliczność wsadu do komory; temperaturę w komorze fermentacyjnej; załadunek i obciążenie komory; koncentrację lotnych kwasów tłuszczowych i amoniaku w komorze fermentacyjnej oraz w pofermentacie; ilość biogazu, jego skład (np. H 2 S) i ciśnienie; poziomy cieczy i piany w komorze 24

Wybrane konkluzje BAT 39 BAT 39. Emisja do powietrza dla procesów MBP W celu ograniczenia emisji do powietrza należy stosować jednocześnie 2 poniższe elementy: Rozdzielanie strumieni gazów procesowych; Podział całkowitego strumienia gazów na strumienie gazów o wysokiej zawartości zanieczyszczeń i strumieni gazów o niskiej zawartości zanieczyszczeń. Charakterystyka gazów odlotowych powinna obejmować: - średnie wartości i zmienność przepływu i temperatury; - średnie stężenia i wartości obciążeń odpowiednich substancji i ich zmienność (np. związki organiczne, PCB) - palność, niższe i wyższe granice wybuchowości, reaktywność; - obecność innych substancji, które mogą wpływać na system oczyszczania gazów lub bezpieczeństwo pracy (np. tlen, azot, para wodna, pył). 25

Wybrane konkluzje BAT 39 BAT 39. Emisja do powietrza dla procesów MBP (cd) Recyrkulacja gazów procesowych; Recyrkulacja gazów o niskiej zawartości zanieczyszczeń w procesie biologicznym, a następnie oczyszczanie gazów procesowych dostosowane do wysokości zawartych stężeń. Wykorzystanie gazów w procesie biologicznym może być ograniczone przez temperaturę gazów i /lub zawartość zanieczyszczeń. Może być konieczne skroplenie pary wodnej zawartej w gazie odlotowym przed ponownym użyciem. W takim przypadku konieczne jest chłodzenie, a skroplona woda jest recyrkulowana, o ile to możliwe lub poddana zostaje oczyszczeniu przed odprowadzeniem. 26

Podsumowanie Istotne elementy to emisje odorów, zanieczyszczeń do powietrza, wód, efektywność energetyczna procedury i monitoring. Konsekwencją wdrożenia konkluzji BAT będzie: wdrożenie procedur zarządzania i kontroli prowadzonych procesów, hermetyzacja procesów, efektywna gospodarka (energetyczna, materiałowa), minimalizowanie zanieczyszczeń (rozdział strumieni powietrza, ścieków i ich możliwe wykorzystanie), monitoring odpadów, procesów i emisji, stosowanie sprawdzonych pod względem środowiskowym i ekonomicznym rozwiązań (przy uwzględnieniu nowych technik). Wiata przed kompostownią (ZZOK Adamki), hala przed kompostownią (MZK Stalowa Wola) 27

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ progeo sp. z o.o. progeo@progeo.wroc.pl Uwaga: kopiowane i wykorzystywanie referatu lub jego części wyłącznie za zgodą autora 28