PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII 1. Przedmiotowy System Oceniania z historii został opracowany na podstawie: - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z późniejszymi zmianami - Rozporządzenia MEN w sprawie podstawy programowej dla gimnazjum z dnia 27 sierpnia 2012 r. z późniejszymi zmianami (z 30 maja 2014 r.) - Statutu Szkoły - Programu nauczania Śladami przeszłości, Program nauczania ogólnego historii w klasach I-III gimnazjum, autorzy - T. Kowalewska, T. Maćkowski, Nowa Era 2009. 2. Ogólne zasady oceniania z historii: 1. System oceniania jest oparty na zasadzie sprawiedliwości. 2. Ocenianiu podlegają następujące rodzaje aktywności ucznia: prace klasowe, kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, ćwiczenia wykonywane w klasie, prace projektowe indywidualne i grupowe, zeszyt, ćwiczenia, umiejętność samodzielnego uczenia się i samooceny postępów nauczania, prace w grupie, projekty, zadania dodatkowe, konkursy. 3. Uczeń oceniany jest na dwa sposoby: a) na bieżąco: - by pomoc mu rozpoznać i zrozumieć swoje mocne i słabe punkty oraz dać mu wyraźne wskazówki, nad czym powinien więcej pracować (ustalanie obszarów pracy wyrównawczej i pomocy); - by przekazać rodzicom / opiekunom informacje o jego postępach, mocnych i słabych stronach, a także wskazać, w jaki sposób powinien pracować, aby osiągnąć poprawę; - by dać nauczycielowi informację zwrotną na temat efektywności jego nauczania, właściwości doboru materiałów, oraz by pomóc w adaptowaniu planu nauczania, jeśli zachodzi taka potrzeba; b) okresowo: - by przekazać uczniowi, rodzicom / opiekunom i nauczycielom obraz postępów, aktywności i osiągnięć w języku angielskim pod koniec pewnej części programu nauki (np. koniec semestru / roku szkolnego / danego cyklu nauczania); - by dostarczyć informacji nauczycielowi odpowiedzialnemu za następny etap nauki. 4. Kontroli postępów nauczania dokonuje się: a) przy pomocy obiektywnych prac klasowych lub testów; b) poprzez obserwacje innych rodzajów aktywności ucznia, według załączonych kryteriów. 5. Uczeń ma prawo poprawić lub zaliczyć pracę klasową w terminie wyznaczonym przez nauczyciela, nie później jednak niż po dwóch tygodniach od otrzymania oceny. Dotyczy to również prac klasowych, na których uczeń był nieobecny. 6. W ciągu półrocza przewiduje się co najmniej dwie prace klasowe, zapowiadane uczniom min. tydzień przed planowanym terminem. 7. Kartkówki sprawdzają wiadomości z bieżącego działu i nie muszą być zapowiadane. Jeżeli uczeń był nieobecny na kartkówce, odpowiedni materiał może zaliczyć w formie odpowiedzi ustnej.
8. Poprawione prace pisemne uczeń dostaje do wglądu nie później niż dwa tygodnie po przeprowadzeniu sprawdzianu. 9. Ocenę za pracę w grupie i pilność przyznaje się wg indywidualnego zaangażowania. Aktywność podczas lekcji jest oceniana za pomocą plusów i minusów lub oceny. Trzy plusy to ocena bardzo dobra, trzy minusy to ocena niedostateczna. 10. Uczeń ma prawo być nieprzygotowany do lekcji dwa razy w ciągu półrocza, co zostaje odnotowane przez nauczyciela w karcie obserwacji ucznia przed rozpoczęciem danej lekcji. Nie obejmuje to zwolnienia z pisania zapowiedzianej pracy klasowej, testu i kartkówki. 11. Jeżeli uczeń opuścił więcej niż 50% lekcji, może być niesklasyfikowany z historii. 12. Uczeń z opinią z poradni psychologiczno-pedagogicznej na temat specyficznych trudności w uczeniu się, pisze prace klasowe, kartkówki i prace domowe dostosowane do swoich potrzeb i możliwości. 13. Uczeń z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim oraz z innymi niepełnosprawnościami (zgodnie z przeczeniem PPP) uczy się według odrębnego programu. Oceniany jest zgodnie z wkładem pracy i wysiłkiem proporcjonalnym do swoich możliwości. 14. Zadanie domowe należy wykonać w zeszycie lub w zeszycie ćwiczeń. Na ocenę pełną uczeń ma obowiązek wykonania wszystkich zadań, jeżeli uczeń wykona połowę zaleconych do wykonania zadań, może otrzymać najwyżej ocenę dostateczną (3), o ile wykonane zadania nie będą zawierały żadnych błędów. Przy sprawdzaniu pracy domowej nauczyciel zadaje uczniowi pytania dt. zagadnień poruszonych w zadaniu, o ile uczeń nie odpowie na te pytania, to praca zostanie uznana za niesamodzielną i uczeń otrzyma ocenę niedostateczną. Jeżeli w wypowiedzi pisemnej praca ucznia będzie w części lub w całości podobna do pracy innego ucznia, bądź będzie ściągnięta z internetu, praca taka zostanie uznana za plagiat i oceniona oceną niedostateczną. 15.Uczniowie mają obowiązek znać zagadnienia omawiane na trzech ostatnich lekcjach oraz na lekcji bieżącej. Nauczyciel ma prawo pytać uczniów z zakresu wiadomości z trzech ostatnich lekcji oraz z lekcji bieżącej (wiadomości omówione wcześniej) brak prawidłowej odpowiedzi oznacza ocenę niedostateczną. 16. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia kryteriów dla oceny dopuszczającej, nie wykorzystuje pomocy w postaci zajęć wyrównawczych, pracuje poniżej swoich możliwości i nie wykazuje chęci nadrobienia zaległości. 17.Osoby, które zajmują 3 pierwsze miejsca w konkursach otrzymują 6 jako cząstkowe oceny. 18. Podane niżej kryteria ocen stosuje się w połączeniu z treściami przewidzianymi w rozkładach materiału na dany rok nauczania w oparciu o wybrany i zatwierdzony przez dyrektora szkoły program nauczania. 3. Ocenie podlega: - stopień opanowania materiału faktograficznego, - dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych, - stylistycznie poprawna wypowiedź, - umiejętność selekcji wydarzeń historycznych, - stopień rozumienia tematu, - znajomość chronologii, pojęć, postaci historycznych, - określenie rodzaju źródła historycznego, umiejętność jego interpretacji, - umiejętność porównywania, dostrzegania podobieństw i różnic w procesie dziejowym, - odróżnianie fikcji od prawdy historycznej - umiejętność pracy z mapą
4. System motywacyjny i naprawczy: - uczeń mający kłopoty z opanowaniem materiału może zwrócić się o pomoc do nauczyciela i jeżeli jest to pożądane, wspólnie ustalają program wspomagający np. pomoc nauczyciela przedmiotu, pomoc koleżeńska, uczestnictwo w dodatkowych zajęciach. 5. Szczegółowe kryteria oceniania Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - ma poważne braki w podstawowych wiadomościach, - nie opanował umiejętności związanych z myśleniem historycznym i stosowaniem treści faktów historycznych nawet w stopniu minimalnym, - nie potrafi odtworzyć istotnych elementów materiału opracowywanego na lekcji, - nie rozumie prostych związków między faktami historycznymi, - nie potrafi zbudować prostej wypowiedzi na zadany temat, - nie wykonuje zadań realizowanych przez zespół klasowy, jest bierny, nie przejawia zainteresowania treściami przedmiotu, ani chęci przyswajania wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - ma braki w podstawowych wiadomościach i umiejętnościach, lecz z pomocą nauczyciela potrafi je w dłuższym okresie nadrobić, - ma trudności ze zbudowaniem poprawnej odpowiedzi, - w minimalnym stopniu opanował zagadnienia omawiane na lekcji (nazwy epok, imiona głównych bohaterów, wybrane osiągnięcia cywilizacyjne epoki starożytnej i średniowiecznej), - wykonuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności, - przy pomocy nauczyciela wyjaśnia znaczenie podstawowych pojęć, - szereguje wydarzenia w ciągi chronologiczne, - ma ogólna orientację w posługiwaniu się osią czasu, - odczytuje podstawowe dane kartograficzne, - rozróżnia podstawowe typy źródeł informacji historycznej, - posługuje się podręcznikiem, encyklopedią, słownikiem, - rozumie prosty tekst źródłowy, podejmuje próby interpretacji treści, - postawa ucznia na lekcjach jest bierna, ale wykazuje on chęć współpracy i odpowiednio motywowany jest w stanie przy pomocy nauczyciela wykonać proste polecenia, odtworzyć efekty pracy kolegów. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - opanował materiał w stopniu zadawalającym, - zna i rozumie podstawowe pojęcia, - umie nazwać poznane epoki, przedstawić ich ramy chronologiczne, - potrafi podać podstawowe cechy odróżniające czasy prehistoryczne, epokę starożytną i średniowieczną, - wskazuje główne elementy tradycji starożytnej i średniowiecznej w życiu współczesnym, - zna postacie pierwszoplanowe i ich rolę w ważnych wydarzeniach, - z pomocą nauczyciela potrafi umiejscowić wydarzenia w przestrzeni (mapa) i w czasie (taśma chronologiczna),
- szereguje poznane wydarzenia w czasie; potrafi przyporządkować datę wiekowi; określa ramy chronologiczne wieków i tysiącleci, - wskazuje podstawowe źródła wiedzy o przeszłości, umie je wykorzystać w stopniu podstawowym, - wyciąga proste wnioski z otrzymanych informacji, dostrzega podstawowe związki przyczynowo skutkowe pomiędzy faktami historycznymi, formułuje krótkie i proste wypowiedzi na zadany temat, - wykonuje proste zadania pisemne, - wykazuje niewielką aktywność na lekcjach, ale współpracuje z grupą podczas realizacji zadań, - współpracuje z nauczycielem, wykonuje powierzone zadania teoretyczne i praktyczne o średnim stopniu trudności, - prowadzi zeszyt przedmiotowy, - dysponuje podstawowymi umiejętnościami umożliwiającymi uzupełnianie braków i luk w wiedzy niezbędnej do dalszego kształcenia. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - w zakresie wiedzy i wymaganych umiejętności ma niewielkie braki, - systematycznie przygotowuje się do zajęć, - zna i rozumie większość zagadnień poruszanych na lekcjach, - prawidłowo posługuje się terminologią historyczną, - rozwiązuje typowe problemy z wykorzystaniem informacji z różnych źródeł, inspirowany przez nauczyciela potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności, - samodzielnie pracuje z podręcznikiem, - dobrze posługuje się mapą historyczną, poprawnie odczytuje zawarte w niej informacje, - zna podział i rodzaje źródeł historycznych, - analizuje teksty źródłowe i interpretuje problemy będące ich treścią, - odtwarza fragmenty rzeczywistości historycznej, - umie krótko scharakteryzować poznane epoki, - zna granice czasowe epok, daty roczne przełomowych wydarzeń, - zna różne systemy organizacji społeczeństw i państw, - wskazuje elementy tradycji określonych epok w życiu współczesnym, - uczestniczy w rozwiązywaniu problemów, częściowo inspirowany przez nauczyciela - wypowiada się na określone tematy, porównuje wydarzenia z przeszłości, dostrzega związki przyczynowo-skutkowe miedzy wydarzeniami, wyciąga wnioski, czasem popełnia błędy, - potrafi wyjaśnić przyczyny różnic w interpretacji faktów, uzasadnia i argumentuje w sposób niepełny, - potrafi samodzielnie opracować pisemnie wskazane zagadnienia, z wykorzystaniem różnych źródeł wiedzy historycznej, - wykonuje wszystkie rodzaje ćwiczeń w zakresie orientacji w czasie, - wykonuje polecenia nauczyciela, wykazuje się aktywnością na lekcjach, czynnie pracuje w grupie zadaniowej, udziela pomocy innym, Ocenę bardzo dobrą trzymuje uczeń, który: - opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania historii w klasie I, - poprawnie rozumuje, sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą, - samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne,
- zna przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń, faktów i zjawisk, rolę postaci historycznych, - dostrzega ciągłość i zmienność w różnych formach życia społecznego, - interpretuje teksty źródłowe na wymaganym poziomie, ocenia przydatność źródła do rekonstrukcji wydarzeń historycznych, - samodzielnie gromadzi i referuje informacje na określone tematy, - integruje wiedzę z różnych przedmiotów i źródeł różnego typu, potrafi ją wyrazić w wypowiedziach ustnych i pisemnych, posługuje się poprawnym językiem, - rozumie przeciwstawne interpretacje wydarzeń, - prawidłowo posługuje się nawet pojęciami złożonymi, - systematycznie przygotowuje się do lekcji, konsekwentnie wykonuje zleconą pracę, uczestniczy w realizacji zadań dodatkowych, - wnosi twórczy wkład do pracy lekcyjnej, formułuje i uzasadnia opinie, sądy, oceny, interpretuje i wyjaśnia fakty i zjawiska historyczne, potrafi zaplanować i zorganizować pracę grupy zadaniowej, - aktywnie pracuje w zespole, wspiera innych, wpływa na aktywność pozostałych członków grupy, - odnosi pewne sukcesy w konkursach przedmiotowych. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - inicjuje poszerzanie swojej wiedzy o wiadomościach w znacznym stopniu wykraczające poza program nauczania, prezentuje dodatkową wiedzę w toku zajęć lekcyjnych zdobytą z różnych źródeł, rozwija zainteresowania historyczne, - przygotowuje prace dodatkowe, jest twórczy i aktywny, wykazuje inicjatywę i pomysłowość, - wykorzystuje wiedzę w nowych sytuacjach poznawczych, wyciąga wnioski w odniesieniu do nowego materiału, potrafi samodzielnie formułować pytania i rozwiązywać problemy, jest krytyczny używa odpowiedniej argumentacji, - swobodnie posługuje się bazą pojęciową przedmiotu, wypowiedzi ustne i pisemne ucznia charakteryzują się wzorowym językiem, wnioski formułowane przez ucznia są przemyślane i oryginalne, - samodzielnie analizuje i interpretuje teksty źródłowe, - potrafi doskonale zaplanować i zorganizować swoją pracę, dokonać selekcji i hierarchizacji zdobytych wiadomości, - współpracuje z nauczycielem w przygotowaniu niektórych zajęć; jest liderem w pracy grupowej, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. Pozostałe informacje dotyczące oceniania zawarte są w Statucie Szkoły i są takie same do wszystkich przedmiotów. Opracował: Irena Zalewska Dorota Penkowska- Hoppe