PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność: Ekoenergetyka 1. PRZEDMIOT NAZWA KOD KATEGORIA LICZBA PUNKTÓW ECTS ROK STUDIÓW Biopaliwa, wytwarzanie i zastosowanie BWIZ Specjalnościowy 2 4 2. FORMA STUDIÓW, RODZAJ ZAJĘĆ, LICZBA GODZIN W PLANIE STUDIÓW LICZBA GODZIN ZAJĘĆ PROWADZONYCH W SEMESTRZE WYKŁAD ĆWICZENIA ZAJĘCIA LAB. ZAJĘCIA PROJ. BUN ZIMOWY STUDIA STACJONARNE 15 15 STUDIA NIESTACJONARNE 8 8 LETNI STUDIA STACJONARNE STUDIA NIESTACJONARNE strona 1/5
3. PRZEDMIOTY WPROWADZAJĄCE WRAZ Z OKREŚLENIEM WYMAGAŃ WSTĘPNYCH Chemia, Energetyka konwencjonalna, Podstwy spalania 4. ZAŁOŻENIA I CELE (EFEKTY KSZTAŁCENIA) Zapoznanie z różnorodnością materiałową biopaliw, uwarunkowaniami prawnymi wprowadzania do obrotu towarowego, oraz technologią ich wytwarzania. Zwrócono uwagę na zakres adaptacji układów paliwowych silników do zasilania biopaliwami. Zróżnicowanie tematyczne dotyczy procesu spalania biomasy i wytwarzania biogazu. Poznanie procesu wytwarzania biopaliwa w systemie produkcji lokalnej, wykonanie pomiarów wybranych cech fizykochemicznych. Możliwość oceny stopnia destrukcji materiałów konstrukcyjnych na podstawie pobranych próbek materiałowych. 5. TREŚCI PROGRAMOWE WYKŁAD LP. TEMATYKA ZAJĘĆ LICZBA GODZIN 1. Kierunki rozwoju rynku paliw alternatywnych, dyrektywy UE, polityka cenowa, rodzaje biopaliw. nie 1 1 2. Podstawy prawne wprowadzenia do obrotu w Polsce biokomponentów i biopaliw ciekłych. 3. Porównanie cech fizyko-chemicznych ON, wybranych olejów roślinnych i paliw estrowych RME i REE w aspekcie wymagań jakości paliw. 4. Zakres modyfikacji układu paliwowego silników z ZI i ZS ze względu na możliwość zasilania biopaliwami. 5. Technologie wytwarzania estrów olejów roślinnych, bilans materiałowy, zagadnienia ekonomiczne produkcji paliw RME, zagospodarowanie wytłoków i fazy glicerynowej. 6. Poziomy dopuszczalne emisji toksycznych składników spalinnormatywy UE.Porównawcze poziomy emisji toksycznych składników spalin silników zasilanych paliwami klasycznymi i biopaliwami. 7. Przegląd urządzeń tworzących linie technologiczne produkcji RME w skali produkcji spółki gospodarstw rolnych oraztechnologii przemysłowych 8. Technologie wytwarzania bioetanolu z biomasy, wydajność różnorodnych procesów technologicznych, linie technologiczne produkcji bioetanolu i przetwarzania w ETBE. 9. Technologia wytwarzania metanolu z biomasy, wydajność, baza surowcowa, przetwórstwo na cele paliwowe oraz dla potrzeb przemysłu chemicznego. strona 2/5
LP. TEMATYKA ZAJĘĆ LICZBA GODZIN 10. Wytwarzanie bio-oleju z biomasy, porównanie cech fizyko-chemicznych bio-oleju z ON i paliwami estrowymi, możliwość zasilania wolnobieżnych silników ZS i spalania w instalacjach grzewczych. 11. Proces spalania biomasy, zagadnienia energetyczne dla różnych składników biomasy i sposobu ich spalania, emisja toksycznych składników spalania, produkty resztkowe procesu. 12. Proces gazyfikacji i pirolizy jako metoda pozyskiwania energii z biomasy, fluidalne generatory gazowe. Kotłownie opalane słomą, piece do spalania zrębków. 13. Produkcja biogazu, surowce do produkcji biogazu i ich potencjał energetyczny, fermentacja przemienna i okresowa. 14. Urządzenia i instalacje do produkcji biogazu, komory fermentacyjne, instalacje do produkcji biogazu z osadów ściekowych oraz metody suchej fermentacji 15. Możliwość wykorzystania biogazu do zasilania silników trakcyjnych w systemie CNG. Przegląd instalacji CNG dla silnika wielopaliwowego. nie RAZEM: 15 8 ĆWICZENIA LP. TEMATYKA ZAJĘĆ LICZBA GODZIN 1. Proces adaptacji aparatury paliwowej silnikaz ZS w procesie dostosowania do zasilania biopaliwami Przykłady rozwiązań konstrukcyjnych. nie 3 2 2. Przykłady próbek olejów roślin energetycznych, paliw estrowych, wytłoków roślinnych i fazy glicerynowej składowanych w różnym czasie i warunkach przechowywania. 3. Wpływ biopaliw na destrukcję materiałów konstrukcyjnych układu paliwowego silników z ZS i ZI. Przykłady korozji stopów lekkich, elastomerów, miedzi i stali stopowych. 4. Proces wytłaczania i estryfikacji oleju na linii technologicznej, pomiary porównawcze cech fizycznych estrów (Wydz. Agroinżynierii UR Kraków) 5. PH- metria próbek paliw estrowych pobranych z układu paliwowego silnika, przechowywanych w różnych warunkach i rodzajach zbiorników paliwowych. 6. Analiza ekonomiczna procesu wytwarzania RME w systemie wytwórczym lokalnej spółki paliwowej, możliwość sprzedaży lub zagospodarowania wytłoków i fazy glicerynowej. strona 3/5
LP. TEMATYKA ZAJĘĆ LICZBA GODZIN 7. Wykorzystanie na cele energetyczne wytłoków rzepakowych i fazy glicerynowej w procesie spalania z węglem kamiennym. nie RAZEM: 15 8 6. TREŚCI PROGRAMOWE REALIZOWANE PRZEZ STUDENTA BEZ UCZESTNICTWA NAUCZYCIELA AKADEMICKIEGO (BUN) Brak treści programowych realizowanych bez uczestnictwa nauczyciela akademickiego 7. METODY NAUCZANIA Wykład audiowizyalny, ćwiczenia - praca w grupach. 8. FORMA I WARUNKI ZALICZENIA Obecność, aktywność na zajęciach, test końcowy. Literatura podstawowa: 9. WYKAZ LITERATURY 1. Bocheński C, Zasilanie silników wysokoprężnych paliwami rzepakowymi, Warszawa 2003, SGGW 2. Szlachta Z, Zasilanie silników wysokoprężnych paliwami rzepakowymi, Kraków 2002, WKiŁ Literatura uzupełniająca: 1. Dreszer K, Roszkowski M., Energia odnawialna, Kraków 2003, Wyd. Inżynieria Rolnicza 10. INFORMACJE O NAUCZYCIELACH AKADEMICKICH Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr hab. inż. Bogusław Cieślikowski Osoba(y) prowadząca(e) przedmiot: dr hab. inż. Bogusław Cieślikowski 11. ZATWIERDZENIE SYLABUSU DO REALIZACJI............ (miejscowość, data) (odpowiedzialny za przedmiot) (kierownik zakładu) (dyrektor instytutu) strona 4/5
Przyjmuję do realizacji (data i podpisy osób prowadzących przedmiot):... strona 5/5