Przedmiotowe Zasady Oceniania - dostosowane do specyfiki przedmiotu opracowane na podstawie: - Rozporządzenia MEN z 10 czerwca 2015 r. Dz.U.2015.poz.843 w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. - Statutu ZSZ i L w Zgorzelcu rozdział XIII &40 - &51 ; rozdział XVI &53 - &73 Przedmiotowe Zasady Oceniania z Wos-u poziom rozszerzony klasa 2 Opracowała -Dorota Burda 1. Zasady ogólne - Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. Uczniowie zostają poinformowani o Przedmiotowych Zasadach Oceniania (PZO) na początku roku szkolnego, a o ewentualnych poprawkach natychmiast po ich wprowadzeniu. 2. Ocenie podlega 1. Znajomość i rozumienie treści programowych. 2. Opisywanie zjawisk, procesów i zależności z użyciem terminologii stosowanej w naukach. 3. Umiejętność czytania i interpretacji pojęć występujących w różnych pomocach naukowych (podręcznikach, atlasach, mapach itp.). 4. Celowe korzystanie z różnych nowych źródeł wiedzy wraz z możliwością wykorzystania zasobów Internetu 5. Szczegółowe kryteria oceniania:
Wymagania Wymagania Wymagania Wymagania Wymagania konieczne dopełniające wykraczające podstawowe rozszerzające (ocena (ocena bardzo (ocena celująca) (ocena dostateczna) (ocena dobra) Temat dopuszczająca) dobra) Zagadnienia lekcji Uczeń potrafi to, Uczeń potrafi to, Uczeń potrafi to, co Uczeń potrafi to, co co na ocenę co na ocenę na ocenę na ocenę dobrą, bardzo dobrą, dopuszczającą, oraz: dostateczną, oraz: Uczeń: oraz: oraz: Społeczeństwo Życie socjologia wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie ocenia sposoby zbiorowe i formy życia terminów: terminów: terminów: zbiór terminów: socjologia rozwiązywania jego społecznego zbiorowość, stosunki socjologia, więź społeczny, styczność ogólna, socjologia konfliktów reguły normy społeczne, społeczna, zależność przestrzenna, szczegółowa, społeczne społeczność, społeczna, działanie styczność społeczna, łączność psychiczna, instytucje społeczeństwo, społeczne, para, krąg sankcje, anomia innowacja, społeczne norma społeczna, społeczny, wymienia i opisuje rytualizm, anomia instytucja społeczna, publiczność, rodzaje więzi wycofanie, bunt, konflikty konflikt społeczny wspólnota, wartości, społecznych alienacja społeczne przedstawia konformizm charakteryzuje przedstawia wpływ rozwiązywanie rodzaje norm charakteryzuje zadania instytucji poglądów Augusta konfliktów społecznych formy życia społecznych Comte a, Herberta społecznych wymienia społecznego opisuje przyczyny, Spencera, Emila przykłady instytucji wymienia i opisuje przejawy i skutki Durkheima, Maxa społecznych formy zbiorowości anomii Webera na badania podaje źródła omawia rodzaje omawia sposoby socjologiczne
konfliktów norm społecznych rozwiązywania charakteryzuje fazy społecznych opisuje funkcje konfliktów konfliktu norm społecznych społecznego. przedstawia przykłady instytucji społecznych podaje elementy konfliktów społecznych Socjalizacja socjalizacja wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie porównuje różne ocenia wpływ i pierwotna i terminów: terminów: natura terminów: dewiacja, modele socjalizacji czynników kontrola wtórna wychowanie, ludzka, socjalizacja stygmatyzacja opisuje typy socjalizacji na społeczna modele socjalizacja, pierwotna, charakteryzuje socjalizacji przystosowanie socjalizacji uspołecznienie socjalizacja wtórna, różne modele omawia młodych ludzi do czynniki uzasadnia, porządek społeczny, socjalizacji mechanizmy funkcjonowania w socjalizacji dlaczego człowiek kontrola społeczna, opisuje czynniki procesów zbiorowości kontrola jest istotą społeczną resocjalizacja socjalizacji socjalizacyjnych ocenia skutki społeczna tłumaczy, jaki charakteryzuje omawia teorię stygmatyzacji stygmatyzacja wpływ na człowieka etapy socjalizacji stygmatyzacji społecznej społeczna ma kontrola wymienia czynniki społecznej ocenia skutki resocjalizacja społeczna socjalizacji tłumaczy, na czym resocjalizacji opisuje formy i polega proces środki kontroli resocjalizacji społecznej Grupy podział grup wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia wpływ ocenia różne społeczne społecznych, terminów: grupa terminów: piramida terminów: kategoria liczebności, interakcji style kierowania czynniki społeczna, interakcja Maslowa, pozycja statystyczna, i więzi społecznych, grupą grupotwórcze społeczna społeczna, rola kategoria celów, wartości i cechy grupy wymienia cechy społeczna, status socjologiczna, norm oraz poczucia społecznej grupy społecznej społeczny kategoria społeczna, odrębności i
pozycja i rola omawia charakteryzuje grupy odniesienia wspólnoty na społeczna funkcjonowanie rodzaje grup wymienia czynniki sposób status małej grupy społecznych grupotwórcze funkcjonowania społeczny społecznej opisuje klasyfikację omawia rodzaje ról grupy społecznej grupy potrzeb według społecznych i ich charakteryzuje odniesienia Abrahama Maslowa wpływ na grupy odniesienia i funkcjonowanie omawia ich wpływ grupy społecznej na społeczne opisuje różne style funkcjonowanie kierowania grupą jednostki Rodzina rodzina w wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie przedstawia i charakteryzuje porównuje ujęciu terminu: rodzina terminów: opisuje charakter i modele rodziny ze tradycyjny model historycznym i wymienia cechy konkubinat, związek formy rodziny na względu na typ rodziny ze współczesnym współczesnej rodziny partnerski przestrzeni wieków małżeństwa, współczesnym cechy omawia cechy charakteryzuje wielkość, podział ocenia różne współczesnej współczesnej rodziny funkcje rodziny i władzy i miejsce postawy rodziny charakteryzuje sposoby ich realizacji zamieszkania rodzicielskie modele nowe formy rodziny przez rodziny ocenia sytuację rodziny opisuje sytuację współczesne współczesnej nowe formy współczesnej rodziny omawia postawy rodziny w Polsce rodziny w Polsce rodzicielskie funkcje rodziny Podziały zróżnicowanie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie ocenia społeczne społeczne społeczne terminów: struktura terminów: terminów: system terminów: skutki nierówności struktura i społeczna, klasa, stratyfikacja kastowy, ruchliwość kooptacja, zasada społecznych warstwa warstwa społeczna, system pozioma, ruchliwość kumulatywnych społeczna przedstawia klasowy, system pionowa, awans, korzyści ruchliwość przyczyny warstwowy, degradacja opisuje i społeczna zróżnicowania struktura klasowo porównuje różne porównuje strukturę
nierówności społecznego warstwowa, rodzaje stratyfikacji społeczeństwa społeczne struktura społeczno- społecznej polskiego czasów zawodowa, omawia procesy PRL i współcześnie ruchliwość społeczne, które społeczna mają wpływ na opisuje różne trwałość i stabilność rodzaje stratyfikacji stratyfikacji społecznej społecznej omawia przyczyny, charakteryzuje przejawy i skutki różne rodzaje nierówności społecznych struktury społecznej wymienia przyczyny i rodzaje ruchliwości społecznej Problemy wykluczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie charakteryzuje opisuje następstwa ocenia życia społeczne terminu: bezrobocie terminów: rodzaje bezrobocia wykluczenia perspektywy ludzi społeczne- problem charakteryzuje wykluczenie omawia przyczyny i społecznego młodych w Polsce go w bezrobocia przyczyny i skutki społeczne, polityka przejawy omawia Polsce sytuacja bezrobocia społeczna wykluczenia instrumenty perspektywy omawia sposoby społecznego aktywnej polityki ludzi młodych zwalczania charakteryzuje i społecznej bezrobocia ocenia sytuację charakteryzuje niepełnosprawnych główne problemy w Polsce społeczne w Polsce i omawia problemy i omawia możliwości ocenia perspektywy ich rozwiązania ludzi młodych w Polsce Zmiana przyczyny wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie ocenia ruchy
społeczna zmian terminów: zmiana terminów: proces terminów: terminów: dyfuzja, społeczne na społecznych społeczna, społeczny, rozwój transformacja feminizm, ruch przykładzie ruchu reakcje na rewolucja, reformy społeczny, regres ustrojowa, ruch niepodległościowy kobiet, ruchu zmiany omawia przyczyny i społeczny, postęp radykalny, ruch non-violence, ruch niepodległościowe społeczne skutki zmian społeczny, ruch reformatorski, ruch praw obywatelskich go i ruchu praw typy społecznych społeczny emancypacyjny charakteryzuje obywatelskich społeczeństw charakteryzuje omawia sposoby i ruchy społeczne na społeczeństwo społeczeństwo formy zmian przykładzie ruchu współczesne współczesne społecznych oraz kobiet, ruchu formy zmian omawia istotę i ocenia ich wpływ na niepodległościoweg społecznych: złożoność ruchów jednostkę i o i ruchu praw rewolucja i społecznych społeczeństwo obywatelskich reformy opisuje reakcje na ruchy zmiany społeczne społeczne wymienia i ruch kobiet charakteryzuje typy ruch społeczeństw niepodległościowy ruch praw obywatelskich Naród i czynniki wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie ocenia postawy mniejszości narodotwórcze terminów: naród, terminów: terminów: terminu: wobec ojczyzny i koncepcje symbole narodowe, świadomość tożsamość rekulturacja narodu narodowe narodu patriotyzm narodowa, narodowa, przedstawia ocenia tożsamość wymienia czynniki kosmopolityzm, asymilacja, poglądy Johanna G. negatywne narodowa narodotwórcze rasizm, ksenofobia, Herdera i Romana postawy związane postawy antysemityzm, szowinizm, Dmowskiego na z postrzeganiem wobec ojczyzny i nacjonalizm, wielokulturowość genezę państwa narodu narodu mniejszość opisuje koncepcję wyjaśnia
szowinizm narodowa, etniczno-kulturową i przyczyny, przejawy i rasizm mniejszość etniczna polityczną tworzenia skutki zanikania antysemityzm charakteryzuje się narodu tożsamości mniejszości czynniki przedstawia narodowej narodowe i narodotwórcze negatywne postawy etniczne w opisuje postawy związane z Polsce wobec ojczyzny i postrzeganiem sytuacja narodu narodu prawna przedstawia charakteryzuje mniejszości mniejszości sytuację prawną etnicznych i narodowe i etniczne mniejszości narodowych w Polsce narodowych i etnicznych w Polsce Procesy integracja wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie omawia wybrane ocenia politykę narodowo- narodów w terminu: integracja terminów: migracja, terminów: integracja unie regionalne państw wobec ściowe i świecie omawia przyczyny i imigrant kulturowa, świata imigrantów społeczne zachodnim przejawy konfliktów omawia przyczyny i repatriant, uchodźca wymienia ocenia problem między narodami przejawy integracji w omawia konflikty przykłady imigrantów w charakterystyka świecie zachodnim etniczne na ważniejszych Polsce konfliktów charakteryzuje przykładzie Hiszpanii konfliktów, wojen i między politykę państw i byłej Jugosławii aktów narodami wobec imigrantów charakteryzuje terrorystycznych na konflikty na przedstawia problem imigrantów świecie świecie przeszkody w w Polsce polityka procesie integracji państw wobec imigrantów w imigrantów Europie integracja kulturowa i polityka
integracji imigranci w Polsce Państwo i polityka Instytucja definicja wyjaśnia znaczenie wyjaśnia, na czym wyjaśnia znaczenie charakteryzuje i ocenia wpływ państwa państwa terminów: państwo, polega proces terminu: porównuje teorie zasady procesy władza państwowotwórczy legitymizacja dotyczące genezy samostanowienia państwowo-twór wymienia cechy charakteryzuje przedstawia różne państwa narodów na cze państwa cechy państwa koncepcje definicji kształtowanie się geneza opisuje funkcje państwa współczesnej państwa państwa tłumaczy, na czym Europy współczesne tłumaczy, na czym polega zasada państwa polega samostanowienia funkcje prawomocność narodów państwa władzy opisuje firmy cechy państwa legitymizacji władzy prawomocność władzy państwo a naród Obywatel i wzorce wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie przedstawia ocenia postawę obywatel- obywatelstwa terminów: terminów: prawo terminów: historyczne i obywatelskiego two nabywanie i obywatelstwo, krwi, prawo ziemi obywatelskość, współczesne nieposłuszeństwa zrzekanie się narodowość omawia zasady cnota obywatelska przykłady obywatelstwa przedstawia prawa nabywania i obywatelskiego obywatelstwo i obowiązki zrzekania się nieposłuszeństwa a narodowość obywatela w świetle obywatelstwa prawa i Konstytucji RP polskiego obowiązki porównuje cechy
obywatela charakterystyczne polskiego obywatelstwa z opisuje i obywatelstwo wyznacznikami porównuje wzorce unijne narodowości obywatelstwa na wymienia przestrzeni dziejów uprawnienia charakteryzuje wynikające z postawę posiadania obywatelskiego obywatelstwa unijnego nieposłuszeństwa omawia uznany kanon cnot obywatelskich Polityka i polityka wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie omawia poglądy opisuje i ocenia kultura interpretacja terminu: polityka terminu: przywódca terminów: mąż Arystotelesa, Niccola kulturę polityczną polityczna pojęcia przedstawia różne polityczny stanu, kultura Machiavellego, Carla w Polsce politycy interpretacje pojęcia opisuje cechy polityczna Schmitta i Michela przywódcy polityki charakterystyczne opisuje proces Foucaulta na istotę polityczni przywódców kreowania polityki mężowie stanu politycznych przywódców przedstawia polityka a wyjaśnia zależności politycznych i klasyfikację moralność między polityką a sposoby polityków według kultura moralnością sprawowania przez teorii Maxa Webera polityczna nich władzy wyjaśnia związki typy kultury omawia elementy między zjawiskami politycznej kultury politycznej politycznymi a wymienia i czynnikami charakteryzuje kulturowymi rodzaje kultury politycznej Ideologie, światopogląd i wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie ocenia ideologie
doktryny i ideologia terminów: ideologia, terminów: terminów: faszyzm, terminów: totalitarne programy ideologia doktryna polityczna, światopogląd, nazizm, komunizm, korporacje, socjalizm ocenia doktrynę polityczne doktryna program polityczny konserwatyzm, socjalizm, idea utopijny, socjalizm konserwatyzmu, program charakteryzuje liberalizm, wodzostwa, naukowy, zasada liberalizmu, prawica i zależności między socjaldemokracja, korporacje, subsydiarności, socjaldemokracji i lewica światopoglądem, chrześcijańska marksizm, rewolucja solidaryzm chrześcijańskiej ideologie ideologią, doktryną i demokracja proletariacka, społeczny demokracji totalitarne programem tłumaczy źródła dyktatura porównuje faszyzm politycznym współczesnych proletariatu, doktrynę nazizm doktryn politycznych stalinizm konserwatyzmu, komunizm charakteryzuje charakteryzuje liberalizmu, doktryna doktrynę historyczne i socjaldemokracji i konserwatywna konserwatyzmu, współczesne chrześcijańskiej doktryna liberalizmu, sposoby klasyfikacji demokracji liberalna socjaldemokracji i nurtów myśli zestawia cechy doktryna chrześcijańskiej politycznej charakterystyczne socjalistyczna demokracji omawia cechy ideologii charakterystyczne totalitarnych ideologii totalitarnych wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie przedstawia ocenia ordynację Systemy partyjne Partia polityczna terminów: partia terminów: partia terminów: koteria zależności między większościową i funkcje partii polityczna, masowa, system arystokratyczna, systemem partyjnym proporcjonalną politycznych ordynacja wyborcza jednopartyjny, klub polityczny, a systemem rodzaje partii omawia cechy system dwupartyjny, system wyborczym politycznych charakterystyczne system dwuipółpartyjny, porównuje systemy partii politycznej wielopartyjny bez system ordynację partyjne partii dominującej, wielopartyjny z większościową z
system system wyborczy partią dominującą, proporcjonalną partyjny a opisuje funkcje ordynacja charakteryzuje system partii politycznych większościowa, polską i europejską wyborczy charakteryzuje ordynacja scenę polityczną wybrane systemy proporcjonalna, próg partyjne i podaje ich przykłady wyborczy przedstawia proces powstawania partii politycznych charakteryzuje różne rodzaje partii politycznych opisuje wybrane systemy partyjne i podaje ich przykłady Społeczeń- podmioty wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie przedstawia, ocenia wpływ stwo społeczeństwa terminu: terminów: terminów: kapitał porównuje i ocenia kapitału obywatel- obywatelskiego społeczeństwo stowarzyszenie, społeczny, poglądy Johna społecznego na kie kapitał obywatelskie fundacja organizacja pożytku Locke a, Georga rozwój społeczny wymienia opisuje podmioty publicznego Wilhelma Hegla i społeczeństwa organizacje podmioty społeczeństwa przedstawia Alexisa de obywatelskiego pozarządowe w społeczeństwa obywatelskiego rozumienie Tocqueville a Polsce obywatelskiego omawia czynniki społeczeństwa dotyczące organizacje wpływające na obywatelskiego na społeczeństwa pożytku funkcjonowanie przestrzeni dziejów obywatelskiego publicznego społeczeństwa określa, jaki wpływ obywatelskiego na rozwój charakteryzuje społeczeństwa rodzaje organizacji obywatelskiego pozarządowych w ma kapitał społeczny
Polsce charakteryzuje zasady i cele funkcjonowania organizacji pozarządowych w Polsce Modele demokracji Demokracja wartości wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia, na czym ocenia znaczenie zasady będące terminów: terminów: cenzus, terminów: plebiscyt, polega zjawisko fal i przestrzeganie i fundamentem demokracja, demokracja inicjatywa ludowa, demokratyzacji oraz zasad i wartości procedury współczesnej wolność, równość, bezpośrednia, jakie są jego demokratycznych demokracji sprawiedliwość, demokracja przedstawia uwarunkowania i we współczesnej zasady wybory przedstawicielska rodzaje równości i skutki demokracji demokracji omawia wartości (pośrednia), sprawiedliwości omawia polskie fale będące demokratyzacja, charakteryzuje tradycje demokratyzacji fundamentem referendum wybory w Polsce demokratyczne współczesnej charakteryzuje omawia formy demokratyczne demokracji zasady współczesnej demokracji wybory demokracji bezpośredniej i formy omawia zasady podaje ich przykłady demokracji prawa wyborczego wymienia i opisuje bezpośredniej rodzaje referendów polskie tradycje demokratyczne Modele formy wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie charakteryzuje i ustrojowe współczesnych terminów: terminów: system terminów: reżim terminów: ocenia relacje państw państw monarchia, polityczny, wotum polityczny, federacja, kontrasygnata, między państwem demokraty- formy państw republika, państwo zaufania, wotum konfederacja, unia, konstruktywne a Kościołem w cznych złożonych unitarne, państwo nieufności, państwo system wotum nieufności, Polsce
modele złożone wyznaniowe, parlamentarno- weto zawieszające ustrojowe wymienia rodzaje państwo ateistyczne, gabinetowy, system porównuje modele państw form rządów państw konkordat kanclerski, system ustrojowe demokraty- współczesnych charakteryzuje prezydencki, system współczesnych cznych określa rodzaje rodzaje form rządów półprezydencki, państw system reżimu politycznego państw system demokratycznych parlamentarno- państw współczesnych parlamentarno- przedstawia relacje gabinetowy współczesnych omawia rodzaje komitetowy, między władzą system podaje rodzaje reżimu politycznego odpowiedzialność ustawodawczą i kanclerski ustroju terytorialno- państw polityczna, wykonawczą w system prawnego państw współczesnych odpowiedzialność systemie prezydencki współczesnych przedstawia konstytucyjna, parlamentarno- system rodzaje ustroju państwo neutralne gabinetowym, półprezydencki terytorialno- światopoglądowo kanclerskim, system prawnego państw opisuje modele prezydenckim, parlamentarno- współczesnych ustrojowe półprezydenckim i komitetowy współczesnych parlamentarno- relacja państw komitetowym pomiędzy demokratycznych państwem a charakteryzuje Kościołem systemy polityczne USA, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji i Szwajcarii omawia relacje między władzą świecką i duchowną we współczesnym państwie Władza aparat wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie omawia zależności ocenia zasadność
Ustawoda- państwowy terminów: organ terminów: urząd, terminów: aparat między funkcjonowania wcza w parlament i państwa, parlament, legislatywa, państwowy, tryb parlamentarną i immunitetu państwie jego funkcje mandat, immunitet kadencja, większość sesyjny, tryb partyjną parlamentarnego demokraty- struktura parlamentarny zwykła, większość permanencji, działalnością w Polsce. cznym parlamentu przedstawia rolę i bezwzględna, komisja zwyczajna, parlamentarzystów zadania izb większość komisja funkcjonowanie parlamentu kwalifikowana, nadzwyczajna, parlamentu ordynacja wyborcza, komisja śledcza, wybory klub parlamentarny, kworum, system parlamentarne koalicja rządowa, większościowy, mandat opozycja system parlamentarny charakteryzuje proporcjonalny, immunitet funkcje parlamentu mandat wolny, parlamentarny omawia sposoby mandat koalicja i podejmowania imperatywny, opozycja decyzji na forum immunitet formalny, parlamentu immunitet opisuje sposoby materialny, przeprowadzania dyscyplina klubowa wyborów do omawia parlamentu, klasyfikację organów wyjaśnia, jaką rolę państwowych w działalności przedstawia parlamentarzystów strukturę pełni mandat poselski i immunitet parlamentu wymienia sposoby funkcjonowania parlamentu charakteryzuje rolę i zadania komisji
parlamentarnych wyjaśnia sposób powstawania koalicji rządowej i opozycji oraz relacje między nimi Władza egzekutywa wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie charakteryzuje ocenia wady i Wykonaw- głowa terminów: głowa terminów: terminów: relacje między zalety monarchii i cza w państwa państwa, rząd egzekutywa, egzekutywa władzą wykonawczą republiki państwie rząd w charakteryzuje biurokraci polityczna, a władzą ocenia wpływ Demokraty- państwie rodzaje głów omawia funkcje i egzekutywa ustawodawczą i biurokratów na cznym demokratyczny państwa zasady organizacji urzędnicza elektoratem w sposób m opisuje skład i władzy wykonawczej omawia czynniki systemie funkcjonowania biurokracja zadania rządu charakteryzuje wpływające na prezydenckim, państwa sposoby wybierania pozycję premiera w półprezydenckim, głów państwa i rządzie i państwie parlamentarno zakres ich przedstawia rolę gabinetowym, kompetencji biurokratów w parlamentarno zarządzaniu komitetowym i państwem kanclerskim Współczesna partycypacja wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie charakteryzuje ocenia wpływ obywatelska terminów: terminów: terminów: ruchy bezpieczeństwa demokracja bezpieczeństwo emancypacja, partycypacja obywatelskiego socjalnego na bezpieczeństwo socjalne, patologia, demagogia obywatelska, sprzeciwu i stabilność systemu problemy i socjalne korupcja podaje sposoby i antyglobalizm, emancypacji oraz ich demokratycznego zagrożenia ruchy opisuje rodzaje przykłady walki z alterglobalizm, znaczenie dla ocenia wpływ obywatelskiego korupcji i podaje jej korupcją na populizm, nepotyzm, współczesnej korupcji na sprzeciwu i przykłady przykładzie Polski klientelizm demokracji funkcjonowanie emancypacji opisuje wpływ omawia cechy przedstawia wpływ państwa i relacje patologie życia bezpieczeństwa charakterystyczne nepotyzmu i między
publicznego socjalnego na partycypacji klientelizmu na obywatelami a korupcja stabilność systemu obywatelskiej funkcjonowanie państwem demagogia demokratycznego przedstawia państwa porównuje i populizm narzędzia demokratycznego ocenia zjawiska nepotyzm i partycypacji populizmu i klientelizm obywatelskiej demagogii oraz ich opisuje zjawiska wpływ na populizmu i współczesną demagogii oraz ich demokrację wpływ na ocenia wpływ współczesną demokrację nepotyzmu i klientelizmu na funkcjonowanie państwa demokratycznego System polityczny RP Konstytucja konstytucja i wyjaśnia znaczenie opisuje funkcje prezentuje omawia system formułuje jej funkcje terminu: konstytucja konstytucji atrybuty konstytucji rządów w Polsce, argumenty Rzeczy- zasady ustroju wymienia zasady charakteryzuje jako ustawy przedstawia relacje uzasadniające lub RP ustroju zasady ustroju zasadniczej między prawem odrzucające pospolitej system rządów Rzeczypospolitej Rzeczypospolitej omawia polskie krajowym i konieczność Polskiej w Polsce Polskiej Polskiej tradycje międzynarodowym, zmiany Konstytucji suwerenność a konstytucyjne w tym unijnym RP prawo przedstawia ocenia realną międzynarodowe strukturę Konstytucji możliwość zmiany RP z 1997 r., ustawy procedura opisuje procedurę zasadniczej. zmiany zmiany ustawy konstytucji zasadniczej stany charakteryzuje
nadzwyczajne rodzaje stanów stan wojenny nadzwyczajnych, stan sposoby ich wyjątkowy wprowadzania i stan klęski kompetencje żywiołowej organów państwa w tym zakresie Parlament sejm i senat wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie opisuje skład, ocenia rolę i Rzeczypospolitej wybory terminów: sejm, terminów: czynne terminów: dieta zadania i funkcje zadania senatu w posłowie i senat prawo wyborcze, poselska, organów strukturze Polskiej senatorowie charakteryzuje bierne prawo absolutorium, wewnętrznych parlamentaryzmu organy sejmu i skład i zadania wyborcze, inicjatywa interpelacja sejmu i senatu polskiego senatu parlamentu ustawodawcza, poselska, zapytanie charakteryzuje polskiego Zgromadzenie poselskie uprawnienia funkcjonowanie Narodowe omawia rolę i parlamentu sejmu i senatu charakteryzuje zadania senatu w wynikające z skrócenie strukturę i funkcje strukturze członkostwa w Unii kadencji parlamentu parlamentaryzmu Europejskiej parlamentu polskiego polskiego funkcje opisuje cechy charakteryzuje parlamentu charakterystyczne sposób Zgromadzenie wyborów do sejmu i funkcjonowania Narodowe senatu sejmu i senatu omawia obowiązki, określa zadania i uwarunkowania, w uprawnienia posłów jakich może nastąpić i senatorów skrócenie kadencji tłumaczy, na czym parlamentu w Polsce polega kontrolna opisuje proces funkcja parlamentu legislacyjny w
omawia rolę i parlamencie polskim zadania przedstawia tryb Zgromadzenia uchwalania ustawy Narodowego budżetowej wymienia uprawnienia parlamentu w zakresie powoływania i odwoływania organów władzy publicznej Prezydent model wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie omawia ocenia pozycję Rzeczypospolitej prezydentury w terminów: inicjatywa terminów: terminów: uwarunkowania i Prezydenta RP w Polsce ustawodawcza, weto desygnacja, Rada prezydentura skutki zawieszenia systemie Polskiej zasady wyboru ustawodawcze Bezpieczeństwa arbitrażowa, arbitraż lub usunięcia ustrojowym prezydenta określa Narodowego ustrojowy, arbitraż Prezydenta RP z państwa polskiego kadencja uprawnienia charakteryzuje polityczny, Rada urzędu prezydenta Prezydenta RP zasady wyboru Gabinetowa, wyjaśnia, w jakich uprawnienia wobec parlamentu, Prezydenta RP odpowiedzialność okolicznościach wobec rządu i władzy omawia konstytucyjna, następuje parlamentu, sądowniczej uprawnienia odpowiedzialność opróżnienie urzędu rządu, władzy wymienia Prezydenta RP polityczna, Prezydenta RP sądowniczej, kompetencje wobec parlamentu, prerogatywy wymienia prezydent a Prezydenta RP w w relacjach z rządem przedstawia model najistotniejsze bezpieczeństwo zakresie oraz wobec władzy prezydentury w prerogatywy państwa bezpieczeństwa sądowniczej Polsce Prezydenta RP uprawnienia w państwa przedstawia opisuje pozycję polityce kompetencje prezydenta w zagranicznej Prezydenta RP w systemie rządów w
zakresie Polsce odpowiedzialno bezpieczeństwa omawia zakres ść prezydenta państwa i w polityce odpowiedzialności zagranicznej Prezydenta RP Rada procedura wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia ocenia pozycję Ministrów powołania rządu terminów: premier, terminu: służba terminów: rząd okoliczności, w premiera w Rzeczy- zmiana minister, wojewoda cywilna większościowy, rząd jakich powoływany systemie pospolitej rządów i wymienia omawia skład Rady mniejszościowy, jest rząd ustrojowym Polskiej ministrów kompetencje Rady Ministrów administracja mniejszościowy oraz państwa polskiego Ministrów opisuje procedurę zespolona, określa sposób jego ocenia sposób odpowiedzialno powoływania rządu administracja funkcjonowania funkcjonowania ść polityczna przedstawia niezespolona służby cywilnej w Rady Ministrów strukturę i zadania przedstawia Polsce rząd administracji uwarunkowania, w mniejszościowy rządowej jakich może nastąpić administracja charakteryzuje zmiana rządu i rządowa kompetencje ministrów w trakcie kompetencje wojewody trwania kadencji wojewody sejmu służba cywilna omawia sposób w Polsce pociągania całej Rady Ministrów i poszczególnych ministrów do odpowiedzialności politycznej przed sejmem omawia zadania i sposób funkcjonowania
służby cywilnej w Polsce Sądy i struktura wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia, jaką rolę ocenia znaczenie trybunały sądownictwa w terminu: wymiar terminów: skarga terminów: kasacja, w państwie pełni skargi Polsce sprawiedliwości konstytucyjna, pismo procesowe Krajowa Rada konstytucyjnej dla konstytucyjne przedstawia odpowiedzialność omawia strukturę i Sądownictwa funkcjonowania zasady działania strukturę konstytucyjna kompetencje omawia elementy państwa sądów sądownictwa w opisuje strukturę Krajowej Rady skargi konstytucyjnej Sąd Najwyższy Polsce sądownictwa w Sądownictwa Krajowa Rada wymienia Polsce przedstawia Sądownictwa konstytucyjne charakteryzuje strukturę Sądu Trybunał zasady działania konstytucyjne Najwyższego, Konstytucyjny sądów zasady działania Trybunału Stanu, skarga sądów Trybunału konstytucyjna omawia Konstytucyjnego Trybunał kompetencje Sądu opisuje sposób Stanu Najwyższego, funkcjonowania Trybunału Stanu, Trybunału Trybunału Konstytucyjnego Konstytucyjnego tłumaczy, jaką funkcję pełni skarga konstytucyjna Organy Najwyższa Izba wymienia zadania i wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie przedstawia ocenia zasadność kontroli Kontroli działalność Urzędu terminów: zasada terminu: kasacja strukturę NIK, prowadzenia państwo- Urząd Rzecznika Praw apolityczności, omawia zadania i prokuratury i IPN lustracji w Polce wej, Rzecznika Praw Obywatelskich lustracja działalność IPN omawia sposób ochrony Obywatelskich opisuje zadania i charakteryzuje wymienia osoby powoływania prawa Krajowa Rada działalność policji działalność podlegające prezesa Najwyższej i zaufania Radiofonii i kontrolną NIK obowiązkowi Izby Kontroli, publicznego Telewizji przedstawia lustracyjnemu rzecznika praw
prokuratura zadania i działalność charakteryzuje obywatelskich, policja KRRiT procedurę Krajowej Rady Instytut lustracyjną Radiofonii i Telewizji, Pamięci opisuje zadania i prokuratora Narodowej działalność UOKiK generalnego, procedura przedstawia prezesa Instytutu lustracyjna zadania i działalność Pamięci Narodowej, Urząd Ochrony UKE prezesa Urzędu Konkurencji i Komunikacji Konsumentów Elektroniczne Urząd Komunikacji Elektronicznej Samorząd samorząd wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie omawia procedurę ocenia terytorial- formy terminów: terminu: terminów: uchwalania budżetu funkcjonowanie ny w Polsce samorządu samorząd, gmina, decentralizacja subwencja, dotacja jednostek samorządu struktura powiat, charakteryzuje przedstawia zakres samorządowych terytorialnego w samorządu województwo różne formy zadań samorządu wyjaśnia, kto i w Polsce terytorialnego przedstawia samorządu terytorialnego jaki sposób sprawuje zadania strukturę samorządu omawia cechy określa warunki, w nadzór nad samorządu terytorialnego w charakterystyczne jakich może się samorządem terytorialnego Polsce samorządu dobyć referendum terytorialnym organy terytorialnego w lokalne samorządu Polsce wymienia źródła terytorialnego opisuje zadania dochodów referendum własne gminy, samorządu lokalne powiatu i lokalnego źródła województwa dochodów przedstawia skład i samorządów zadania organów
procedura stanowiących i uchwalania wykonawczych budżetu gminy, powiatu i nadzór nad województwa samorządem terytorialnym Kultura, media, edukacja Kultura i kultura w wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie ocenia zjawiska pluralizm ujęciu terminów: kultura, terminów: terminów: folklor, terminów: pluralizmu kulturowy opisowym i kultura wysoka, subkultura, kontrkultura, etnografia, kulturowego i normatywnym kultura masowa, akceptacja pluralizm kulturowy, folkloryzm wielokulturowości, kultura kultura narodowa, omawia źródła i wielokulturowość, porównuje cechy a także ich wpływ elitarna, kultura ludowa, cechy multikulturalizm charakterystyczne życie społeczne masowa, tolerancja charakterystyczne wyjaśnia różnice kultury wysokiej i oraz kulturalne narodowa i wymienia cechy kultury wysokiej i między opisową a masowej oraz ludowa charakterystyczne masowej oraz normatywną kultury narodowej i kontrkultura kultury wysokiej i kultury narodowej i definicją kultury ludowej subkultura masowej oraz ludowej opisuje formy określa zależność religia a kultury narodowej i opisuje rodzaje folkloru między religią a kultura ludowej subkultur i podaje omawia przyczyny kulturą i życiem proces ich przykłady narodzin publicznym w Polsce przejścia od porównuje kontrkultury i omawia proces pluralizmu postawy tolerancji i charakteryzuje różne przechodzenia od kulturowego do akceptacji rozumienia tego pluralizmu wielokulturowoś pojęcia kulturowego do ci wielokulturowości Współcze- aborcja wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie formułuje własne ocenia s ne spory eutanazja terminów: aborcja, terminów: inżynieria terminu: eugenika stanowisko w sporze osiągnięcia światopogladowe kara śmierci eutanazja genetyczna, GMO przedstawia przedstawia inżynierii genetyka omawia istotę omawia założenia argumenty genetycznej
inżynieria współczesnych osiągnięcia inżynierii Powszechnej popierające lub ocenia etyczną genetyczna sporów genetycznej deklaracji o genomie krytykujące różne stronę badań prawa światopoglądowych charakteryzuje ludzkim i prawach postawy wobec genetycznych mniejszości na przykładzie problem człowieka sporów ocenia seksualnych aborcji, eutanazji i równouprawnienia omawia etyczną światopoglądowych uregulowania kary śmierci mniejszości stronę badań prawne dotyczące seksualnych genetycznych aborcji i kary śmierci w Polsce ocenia problem równouprawnienia mniejszości seksualnych Opinia kształtowanie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie przedstawia ocenia wpływ publiczna się opinii terminu: opinia terminów: sondaż, terminów: public historię badań opinii opinii publicznej publicznej publiczna ankieta, wywiad, relations, marketing publicznej na życie społeczne rola opinii wyjaśnia różnice sonda polityczny, próba wymienia ośrodki i polityczne na publicznej między opinią omawia rolę opinii reprezentatywna badań opinii przykładzie marketing publiczną a opinią publicznej przedstawia proces publicznej w Polsce współczesnej społeczny społeczną opisuje najczęściej kształtowania się porównuje public Polski historia badań stosowane metody opinii publicznej relations z opinii publicznej badania opinii opisuje public marketingiem metody badań publicznej relations i marketing politycznym opinii publicznej polityczny ośrodki przedstawia wpływ badania opinii opinii publicznej na publicznej w decyzje polityczne Polsce wpływ opinii publicznej na decyzje
polityczne Środki media na wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie wyjaśnia znaczenie przedstawia ocenia rolę i masowego świecie i w terminu: media terminu: globalna terminu: tabloid zadania Rady Etyki funkcje mediów w przekazu Polsce omawia funkcje wioska charakteryzuje Mediów polskim życiu funkcje mediów przedstawia kierunki rozwoju publicznym mediów tłumaczy, na czym klasyfikację środków mediów na świecie i niezależność i polega zasada masowego przekazu w Polsce pluralizm wolności słowa określa, na czym uzasadnia, mediów polega niezależność i dlaczego media etyka mediów pluralizm mediów nazywane są i dziennikarzy czwartą władzą omawia etyczne zasady mediów i pracy dziennikarzy Edukacja rozwój omawia zadania wyjaśnia, na czym wyjaśnia znaczenie analizuje rozwój ocenia wpływ w XXI w. szkolnictwa współczesnej szkoły polega proces terminu: edukacja szkolnictwa na współczesnej zadania szkoły w zakresie nauczania uczenia się przez nieformalna przestrzeni dziejów szkoły na współczesnej i wychowania całe życie charakteryzuje omawia programy kształtowanie się edukacja charakteryzuje rolę wpływ współczesnej unijne realizujące społeczeństwa wobec wyzwań społeczną szkoły szkoły na ideę uczenia się informacyjnego społeczeństwa dawniej i kształtowanie się przez całe życie ocenia wpływ informacyjnego współcześnie społeczeństwa uczenia się przez kształcenie informacyjnego całe życie na ustawiczne współczesne edukacja a społeczeństwo rynek pracy
3. Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności: /dostosowane do specyfiki przedmiotu / testy prace klasowe próbne matury odpowiedzi pisemne (kartkówki) zadania domowe ćwiczenia sprawdzające wybrane umiejętności i wiedzę aktywność na lekcji praca samodzielna (karty pracy, referaty,prezentacje multimedialne itp.) udział w konkursach i olimpiadach. 4.Ogólne kryteria oceny / opisać kryteria specyficzne dla danego przedmiotu/ Stopień celujący - 6 Stopień ten otrzymuje uczeń, który: - twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, - pomysłowo i oryginalnie rozwiązuje nietypowe zadania, - bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych lub olimpiadach pokrewnych, - posiada wiedzę wykraczającą poza obowiązujący program nauczania. Stopień bardzo dobry - 5 Stopień ten otrzymuje uczeń, który opanował pełen zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania oraz potrafi: - sprawnie poruszać się w tematyce programowej przedmiotu - samodzielnie rozwiązywać problemy, - wykazać się znajomością pojęć i terminów oraz umiejętnością poprawnego ich zastosowania w sytuacjach typowych i nietypowych, - posługiwać się poprawnie terminologią specjalistyczną
- samodzielnie zdobywać wiedzę i umiejętności, - przeprowadzać prawidłową analizę związków przyczynowo-skutkowych, zachodzących pomiędzy elementami treści programowych, - w oparciu o źródła przeprowadzić analizę procesów i określić ich konsekwencje. Stopień dobry - 4 Stopień ten otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programowa oraz wybrane elementy programu nauczania, a także potrafi: - samodzielnie wyjaśniać typowe zależności, - posługiwać się terminologią chemiczną z nielicznymi potknięciami i błędami, - sprawnie rozwiązywać zadania przewidziane podstawą programową z danego przedmiotu, - przeprowadzić prostą analizę związków przyczynowo-skutkowych zachodzących pomiędzy elementami treści programowych, Stopień dostateczny - 3 Stopień ten otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową, co pozwala mu na: - wykazanie się znajomością i rozumieniem podstawowych pojęć i terminów z danego przedmiotu - stosowanie poznanych pojęć i terminów w sytuacjach typowych, - wskazywanie elementarnych związków przyczynowo-skutkowych zachodzących pomiędzy pojęciami zawartymi w podstawie programowej danego przedmiotu. Stopień dopuszczający - 2 Stopień ten otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową w takim zakresie, że potrafi: - samodzielnie lub z niewielka pomocą nauczyciela wykonać ćwiczenia i zadania o niewielkim stopniu trudności, - wykazać się znajomością i rozumieniem najprostszych pojęć i terminów z danego przedmiotu, - wskazać elementarne związki pomiędzy podstawowymi pojęciami z danego przedmiotu.
Stopień niedostateczny - 1 Stopień ten otrzymuje uczeń, który nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania oraz: - nie radzi sobie ze zrozumieniem najprostszych pojęć i terminów z danego przedmiotu, - nie potrafi nawet przy pomocy nauczyciela wykonać najprostszych ćwiczeń - nie wykazuje najmniejszych chęci współpracy w celu uzupełnienia braków oraz nabycia podstawowej wiedzy i umiejętności. 5.Ustalenie oceny śródrocznej, rocznej 1. Wagi ocen cząstkowych: testy - 4 prace klasowe 5 próbne matury - 5 odpowiedzi pisemne (kartkówki) - 3 zadania domowe - 2 ćwiczenia sprawdzające wybrane umiejętności i wiedzę - 3 aktywność na lekcji - 2 praca samodzielna (karty pracy,) 4 praca samodzielna (referaty, prezentacje multimedialne itp.) - 3 udział w konkursach i olimpiadach 5. 6. Ustalenie oceny śródrocznej, rocznej 1. O zagrożeniu oceną niedostateczną nauczyciel informuje ucznia, jego rodziców na miesiąc przed klasyfikacją. 2. Ocena okresowa (roczna) nie jest średnią arytmetyczną uzyskanych ocen cząstkowych. 3. Oceny ze sprawdzianów i prac pisemnych mają decydujący wpływ na ocenę okresową (roczną), a oceny z prac dodatkowych i innych form aktywności ucznia wpływają na podwyższenie oceny. 4. Ocenę roczną wystawia się na podstawie ocen uzyskanych w ciągu całego roku. 5. Wszystkie sprawy sporne, nie ujęte w PZO będą rozstrzygane zgodnie z WSO oraz rozporządzeniem MEN