Conseil UE Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 września 2016 r. (OR. en) 11559/1/16 REV 1 LIMITE PUBLIC ENV 514 CLIMA 96 AGRI 439 IND 171 PROCIV 55 RELEX 675 MED 30 DEVGEN 179 NOTA Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Zrównoważona gospodarka wodna projekt konkluzji Rady W związku z posiedzeniem Grupy Roboczej ds. Środowiska w dniu 21 września 2016 r. delegacje otrzymują w załączniku zmieniony 1 projekt konkluzji Rady na wyżej wymieniony temat, przygotowany przez prezydencję w świetle pisemnych uwag przekazanych przez delegacje oraz w świetle dyskusji przeprowadzonych na posiedzeniu Grupy Roboczej ds. Środowiska w dniu 7 września 2016 r. Prezydencja starała się, aby projekt konkluzji Rady był stosunkowo krótki i zwięzły, i uważa, że załączony tekst odzwierciedla w wyważony sposób główne sugestie i uwagi zgłoszone przez delegacje, a także ma nadzieję, że na posiedzeniu Grupy Roboczej ds. Środowiska w dniu 21 września 2016 r. można będzie osiągnąć ostateczne porozumienie kompromisowe w sprawie załączonego projektu konkluzji Rady. Mając powyższe na uwadze, ewentualne pisemne uwagi/sugestie delegacji można nadsyłać do prezydencji (eva.palackova@mzv.sk) oraz Sekretariatu Rady (andres.tobias@consilium.europa.eu) do piątku 16 września 2016 r. do końca dnia roboczego. 1 Nowy tekst wyróżniono tłustym drukiem, a skreślenia znakiem [...]. 11559/1/16 REV 1 mik/mi/gt 1 DG E 1A LIMITE PL
ZAŁĄCZNIK Zrównoważona gospodarka wodna projekt konkluzji Rady Przywołując konkluzje Rady z dnia 22 lipca 2013 r. dotyczące działań dyplomatycznych UE w dziedzinie wody 1 ; w sprawie planu ochrony zasobów wodnych Europy z dnia 17 grudnia 2012 r. 2 ; w sprawie ochrony zasobów wodnych i zintegrowanej zrównoważonej gospodarki wodnej w Unii Europejskiej i poza nią z dnia 21 czerwca 2011 r. 3 ; w sprawie zintegrowanej ochrony przeciwpowodziowej w Unii Europejskiej z dnia 12 maja 2011 r. 4 ; w sprawie niedoboru wody, suszy i dostosowywania się do zmiany klimatu z dnia 11 czerwca 2010 r. 5 ; [...] w sprawie niedoboru wody i suszy z dnia 30 października 2007 r. 6 oraz w sprawie zamknięcia obiegu planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym z dnia 20 czerwca 2016 r. 7 ; PRZYWOŁUJĄC główne instrumenty ustawodawcze UE w dziedzinie polityki wodnej, w szczególności unijną ramową dyrektywę wodną (RDW) 8, dyrektywę w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim (AMFD) 9 oraz unijną ramową dyrektywę w sprawie strategii morskiej (MSFD) 10 ; PRZYWOŁUJĄC ogólny unijny program działań w zakresie środowiska do 2020 r. Dobra jakość życia z uwzględnieniem ograniczeń naszej planety 11 oraz dyrektywę w sprawie emisji przemysłowych 12, a w szczególności ich przepisy odnoszące się do wody; Przywołując konkluzje Rady z dnia 16 grudnia 2015 r. 13 w sprawie przeglądu śródokresowego unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r., a w szczególności kwestie dotyczące wody słodkiej i morskiej różnorodności biologicznej; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Dok. 12493/13. Dok. 17872/12. Dok. 11308/11. Dok. 9241/11 + COR 1. Dok. 11061/10. Dok. 13888/07. Dok. 10518/16. Dyrektywa 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r., (Dz.U. L 327 z 22.12.2000 r.). Dyrektywa 2007/60/WE z 23 października 2007 r., (Dz.U. L 288 z 6.11.2007, s. 27). Dyrektywa 2008/56/WE z 17 czerwca 2008 r., (Dz.U. L 164 z 25.6.2008, s.19). Decyzja 1386/2013/UE z 20 listopada 2013 r., (Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s.171). Dyrektywa 2010/75/WE z 24 listopada 2010 r., (Dz.U. L 334 z 17.12.2010, s.17). Dok. 14950/15. 11559/1/16 REV 1 mik/mi/gt 2
Przywołując Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 oraz jej cele zrównoważonego rozwoju i PODKREŚLAJĄC jej postanowienia dotyczące wody, w szczególności cel nr 6 (zapewnienie wszystkim dostępności wody, zrównoważonego gospodarowania nią i zrównoważonych systemów sanitarnych) oraz związane z nią cele wymierne; Przywołując ramy z Sendai dotyczące ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych w latach 2015-2030, które mają między innymi na celu zwiększenie odporności społeczeństwa i środowiska, a także zasady OECD dotyczące zarządzania wodą przyjęte z zadowoleniem na posiedzeniu Rady Ministerialnej OECD w dniu 4 czerwca 2015 r.; Z zadowoleniem przyjmując wejście w życie konwencji ONZ w sprawie cieków wodnych oraz fakt, że konwencja wodna Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ staje się światowym instrumentem, oraz uznając ważną rolę obu konwencji w propagowaniu i ułatwianiu zrównoważonego zarządzania wodami transgranicznymi; PRZYWOŁUJĄC wyniki 7. Światowego Forum Wodnego, na którym m.in. uznano pilną potrzebę zajęcia się wyzwaniami związanymi z wodą w zrównoważony sposób 14, oraz sprawozdanie z 2016 r. Światowego Forum Ekonomicznego na temat globalnego ryzyka stwierdzające, że pośród dziesięciu największych zagrożeń, które mogą mieć znaczne negatywne skutki dla społeczeństwa i gospodarki, woda zajmuje trzecie miejsce; RADA UNII EUROPEJSKIEJ 1. UZNAJE, że wszystkie wody w Unii Europejskiej znajdują się pod presją spowodowaną między innymi przez wzrost zapotrzebowania na wodę [...], zanieczyszczenie wody oraz [...] tempo i intensywność wpływu zmiany użytkowania gruntów oraz skutków zmiany klimatu, co zagraża bezpieczeństwu zaopatrzenia w wodę i nasila negatywne skutki suszy i niedoboru wody, w szczególności w obszarze Morza Śródziemnego, lecz także w coraz większym stopniu w pozostałych obszarach Unii Europejskiej; 1a. UZNAJE, że zmiana klimatu i skutki zwiększonych silnych opadów mogą powodować gwałtowne powodzie i zmianę wzorców powodzi w całej Europie; 14 Deklaracja ministrów przyjęta podczas 7. Światowego Forum Wodnego w dniu 13 kwietnia 2015 r. w Gyeongju, Korea Południowa. 11559/1/16 REV 1 mik/mi/gt 3
2. Uznaje, że choć znaczna część dorzeczy w UE jest wspólna dla co najmniej dwóch państw członkowskich UE, to regiony UE różnią się pod względem geografii fizycznej i warunków klimatycznych, co ma wpływ na wszystkie aspekty społeczeństwa i gospodarki, w tym na gospodarkę wodną; Podkreśla zatem, że aby można było osiągać cele polityki wodnej UE konieczna jest elastyczność pod względem środków; oraz UZNAJE, że ponieważ jedno rozwiązanie nie zadowoli wszystkich, państwa członkowskie mogą przy poszanowaniu prawodawstwa UE podejmować działania dostosowane do lokalnych potrzeb i warunków; 3. PODKREŚLA konieczność: pełnego wdrożenia istniejącej unijnej polityki wodnej w sposób spójny i efektywny, aby zapewnić ochronę wód przed dalszym pogarszaniem się ich stanu; promowania zrównoważonego korzystania z wód opartego na odpowiedniej ochronie zasobów wodnych oraz, w stosownych przypadkach, na wdrożeniu rachunków wody; stopniowego przywracania dobrego stanu wszystkich ekosystemów wodnych; promowania nowego zintegrowanego i skuteczniejszego podejścia do systemu zbierania i przetwarzania odpadów komunalnych; oraz zapewnienia wystarczającej ilości dobrej jakości wody dla ludności i na potrzeby wszystkich innych zrównoważonych sposobów użytkowania wody; 4. DOCENIA wysiłki podjęte dotychczas oraz UZNAJE wyzwania, jakie stoją na drodze do osiągnięcia postępów w realizacji celów unijnej polityki wodnej UE i dobrego stanu wód w UE; PODKREŚLA znaczenie spójności polityki w tym zakresie; oraz ZAZNACZA, że cele polityki wodnej UE, w tym zrównoważone wykorzystywanie i zarządzanie wodą, powinny zostać lepiej uwzględnione w innych odpowiednich politykach, takich jak rolnictwo, energia, transport i turystyka na wszystkich szczeblach, a także w odpowiednich unijnych mechanizmach finansowych; 11559/1/16 REV 1 mik/mi/gt 4
5. WZYWA państwa członkowskie do poszukiwania wyważonego połączenia infrastruktury zielonej i technicznej przy wyborze sposobów osiągania celów polityki wodnej UE; Zauważa, że środki w zakresie zielonej infrastruktury, jak np. w zakresie naturalnego potencjału retencyjnego, mogą zachować i wzmocnić potencjał retencyjny krajobrazu, gleby i warstw wodonośnych, co zmniejszy ryzyko powodzi i poprawi stan jednolitych części wód; UZNAJE również, że jeżeli środki te okażą się niewystarczające, konieczne będą środki w zakresie infrastruktury technicznej, aby umożliwić zwalczanie susz i powodzi w czasie rzeczywistym; 5a. PODKREŚLA znaczenie zrównoważonej konsumpcji i produkcji oraz gospodarki o obiegu zamkniętym jako środka służącego osiągnięciu zrównoważonego gospodarowania i zarządzania zasobami naturalnymi, w tym wodą, oraz PODKREŚLA, że zrównoważona gospodarka wodna i należyte planowanie w skali dorzecza są warunkiem wstępnym i mogą skutecznie przyczynić się do osiągnięcia gospodarki o obiegu zamkniętym. 6. PODKREŚLA znaczenie zmniejszenia zużycia wody przez sektory gospodarcze i obywateli UE i WZYWA państwa członkowskie do wdrożenia działań mających na celu promowanie efektywności wykorzystania wody we wszystkich głównych sektorach gospodarki, w szczególności poprzez: zapewnienie, że opłaty za wodę będą stanowiły odpowiednią zachętę dla użytkowników do efektywnego wykorzystywania zasobów wodnych; inwestycje w zmniejszanie strat i wycieków wody; poprawę systemów dysponowania wodą i finansowania w obszarze gospodarki wodnej; w stosownych przypadkach tworzenie i rozbudowę dodatkowej infrastruktury wodociągowej, z uwzględnieniem hierarchii środków prewencji i dostosowania się do niedoboru wody i suszy, jak również do promowania oszczędnego zużycia wody i zarządzania zapotrzebowaniem na wodę; promowanie innowacyjnych technologii i praktyk umożliwiających zrównoważone i wydajne wykorzystywanie i ponowne wykorzystywanie wody, w tym na potrzeby systemów nawadniania, rolnictwa i turystyki; zwiększanie świadomości użytkowników odnośnie do potrzeby optymalizacji wykorzystywania wody, a tym samym ugruntowywanie kultury oszczędzania wody; 11559/1/16 REV 1 mik/mi/gt 5
pogłębianie wiedzy i doskonalenie metod gromadzenia danych, w tym danych dotyczących wpływu zmiany klimatu; poprawę zarządzania wodą ma skalę dorzecza i skalę lokalną; 7. [ ] (przeniesiony wyżej, obecnie pkt 5a) 8. APELUJE do państw członkowskich o podejmowanie środków mających na celu promowanie praktyk ponownego wykorzystywania wody, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska, ponieważ ponowne wykorzystywanie wody może przynieść korzyści w postaci oszczędności gospodarczych, ochrony środowiska, stymulowania inwestycji w nowe technologie i tworzenia zielonych miejsc pracy; PODKREŚLA, że ponowne wykorzystywanie wody może być ważnym narzędziem działań w zakresie problemu suszy, niedoboru wody i przystosowania się do zmiany klimatu; i ZAZNACZA, że dobrze oczyszczone ścieki mogą być ponownie wykorzystywane do wielu celów w sektorze rolnym, w zastosowaniach przemysłowych, w tym do zasilania wód gruntowych, oraz w dziedzinie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich; 9. ZAZNACZA, że należyte planowanie wykorzystywania zasobów wodnych i zrównoważona gospodarka wodna w odniesieniu do dorzeczy, ryzyka powodzi i susz, jest ważnym elementem zrównoważonego rozwoju, i dlatego wymaga skutecznego zaangażowania wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron, w tym nie tylko rządów, lecz również społeczeństwa obywatelskiego, naukowców i sektora prywatnego; 9a. WZYWA państwa członkowskie do przedstawienia i jak najszybszego wdrożenia programów środków zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie strategii morskiej, które będą ambitne i spójne z planami gospodarowania wodami w dorzeczu, co będzie stanowiło postęp na drodze do osiągnięcia dobrego stanu środowiska wód morskich do 2020 r.; 10. PODKREŚLA znaczenie zacieśnienia współpracy w zakresie wód transgranicznych w oparciu o zasady pomocniczości i proporcjonalności zarówno w UE, jak i [...] z państwami trzecimi [...], oraz komisjami zajmującymi się kwestiami morskimi i rzecznymi, a także z innymi właściwymi podmiotami zajmującymi się zarządzaniem i zrównoważonym wykorzystaniem wody, niedoborem wody, powodziami i suszami; 11559/1/16 REV 1 mik/mi/gt 6
11. Wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspólnej pracy na rzecz wdrożenia legislacyjnych i nielegislacyjnych instrumentów i polityk UE dotyczących wody oraz do stosowania innowacyjnego i naukowego podejścia, aby zapewnić zrównoważone gospodarowanie wykorzystywaniem zasobów wodnych w UE; 12. OCZEKUJE NA przeprowadzenie przez Komisję przeglądu ramowej dyrektywy wodnej w 2019 r.; PODKREŚLA, że cel zawarty w ramowej dyrektywie wodnej przewiduje osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód najpóźniej do 2027 r.; PODKREŚLA, że ramowa dyrektywa wodna jest także głównym narzędziem pozwalającym na złagodzenie skutków zmiany klimatu i wdrożenie środków służących przystosowaniu; 13. WZYWA Komisję do współpracy z państwami członkowskimi na rzecz wypracowania, jeszcze przed przeglądem ramowej dyrektywy wodnej w 2019 r., wariantów umożliwiających ciągłą i ambitną realizację w skali krajowej do roku 2027 i później. 11559/1/16 REV 1 mik/mi/gt 7