Wspólne polityki sem. I wykład 3 Pierwszy etap integracji Prowadzący: Dr P. Koryś
Plan wykładu Chronologia pierwszej fazy integracji Przyczyny integracji europejskiej po II WŚ Plan Marshalla i odbudowa Europy Powołanie NATO OEEC, unie celne i płatnicze początki instytucjonalizacji procesu integracji gospodarczej Powstanie Rady Europy Plan Monneta Powstanie Wspólnot Europejskich Wielka Brytania i Europa Państwa-założyciele i ich pozycja w Europie EWG, EWWiS, EurAtom wypracowanie modelu istytucjonalizacji integracji Niepowodzenia na pierwszym etapie integracji
Przebieg pierwszej fazy integracji europejskiej. Lata 1940. 1943-46 1947 1948 Pierwsze pomysły i plany integracji (J. Monnet, koncepcja Unii Celnej Beneluksu) Pierwszy plan Monneta (koncepcja osłabienia Niemiec) Przemówienie W. Churchilla pojawia się idea żelaznej kurtyny, rozpoczyna się zimna wojna -> integracja obejmie tylko zachodnią i północną Europę Ogłoszenie Planu Marshalla Powstaje Komitet Odbudowy Gospodarczej Europy (CEEC) Unia Celna Beneluksu Traktat Brukselski Powstaje OEEC
Przebieg pierwszej fazy integracji europejskiej. Lata 1950. 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1957 1958 1961 Plan Schumanna Propozycja utworzenia Europejskiej Wspólnoty Obronnej Powołanie Europejskiej Unii Płatniczej Traktat Paryski Podpisanie traktatu o Europejskiej Wspólnocie Obronnej Koniec pomocy w ramach Planu Marshalla Prace nad traktatem o Europejskiej Wspólnocie Politycznej Załamanie się projektów Europejskiej Wspólnoty Politycznej i Europejskiej Wspólnoty Obronnej Spotkanie ministrów spraw zagranicznych krajów członkowskich EWWiS decyzja o kontynuacji procesu integracji Traktaty Rzymskie Rozwiązanie Europejskiej Unii Płatniczej CEEC zostaje przekształcony w OECD
Przyczyny integracji europejskiej po II WŚ Przyczyny zewnętrzne: Ameryka nie chce kolejnej wojny w Europie Plan Marshalla Amerykański parasol militarny nad krajami Europy Zachodniej Zimna wojna i sowiecka strefa wpływów Podział Europy i żelazna kurtyna Europa polem nowej wojny światowej? Przyczyny wewnętrzne Zniszczenia spowodowane wojną i wyzwania odbudowy: Dążenie do trwałego pokoju w Europie Dążenie do likwidacji nacjonalizmów jako źródła wojen Pozycja Niemiec w Europie Integrować Niemcy czy wyłączyć poza nawias doświadczenia historyczne Charyzmatyczni przywódcy chcący integracji Rosnąca współzależność ekonomiczna krajów (długie tradycje, choć częściowo naruszone przez okres 1914-1945) Dodatkowo wymuszana planem Marshalla
Początki procesu integracji. Plan Marshalla i odbudowa Europy Jest logicznym, że Stany Zjednoczone powinny zrobić co jest w ich mocy, aby pomóc w powrocie do normalnego zdrowia gospodarczego na świecie, bez którego nie może być politycznej stabilności i zapewnionego pokoju. Nasz sposób postępowania nie jest skierowany w stronę któregokolwiek państwa, ale przeciwko głodowi, ubóstwu, desperacji i chaosowi. Każdy rząd wyrażający chęć pomocy w odbudowie spotka się z pełną współpracą po stronie USA Plan Marshalla /European Recovery Program/ (1947-1952) Marshall stawia wymóg regionalnej kooperacji gospodarczej w Europie, jako warunek pomocy Skutkuje to licznymi próbami współpracy i porozumieniami (głównie o charakterze unii celnych) Cele: Stabilizacja ekonomiczna i polityczna Europy Wzmocnienie demokracji, odsunięcie zagrożenia przewrotami komunistycznymi Początkowo skierowany również do ZSRR i państw leżących w jego strefie wpływów Niemcy włączono do p.m. w 1949 roku. Do potrzeb realizacji planu Marschalla powołano OEEC.
Plan Marshalla Skutki: Ograniczone skutki bezpośrednie, ale: Początek integracji gospodarczej (regionalnej, ale o coraz większym zasięgu) Ustabilizowanie gospodarki rynkowej w krajach europejskich (i wzmocnienie jej politycznego zaplecza) Ustabilizowanie finansów publicznych państw europejskich Plan Marshalla odsunął od Europy ryzyko problemów podobnych do tych po I WŚ
Traktat brukselski i Pakt Atlantycki Traktat Brukselski: Umowa międzynarodowa podpisana przez Wielką Brytanię, Francję i kraje Beneluksu w 1948 roku Pierwszy pakt obronny w Europie po 1945 roku, później przyczynił się do powstania NATO Zawierał, oprócz militarnych, także postanowienia socjalne i ekonomiczne. Podstawą było podejmowanie działań mających powstrzymać rozprzestrzenianie komunizmu na świecie Powołał Unię Zachodnią, później przekształconą w Unię Zachodnio-Europejską. UZ i UZE były jednymi z pierwszych form instytucjonalizacji współpracy uropejskiej. W momencie powstania UE (Traktat z Maastricht) marginalna rola UZE zaczęła się zmieniać potraktowana została ona jako fundament zbrojnego ramienia UE. Jednak w XXI wieku znó straciłą znaczenie, zniknęła z zapisów traktatu nicejskiego Dopiero w 1954 roku do UZ dołączyły Niemcy (RFN) i Włochy Pakt Atlantycki z 1949 roku powołał do życia NATO Ponadeuropejski, z kluczową rolą USA Jednoznacznie zdefiniował wroga (ZSRR) Właściwie zmarginalizował rolę wewnątrz-europejskich porozumień i traktatów obronnych
CEEC i OEEC Organizacja Europejskiej Współpracy Gospodarczej CEEC Komitet Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej(1947, Konferencja Paryska), później przekształcony w OEEC (1948) był europejską i inspirowaną przez USA odpowiedzią na ofertę pomocy rozwojowej Planu Marschalla. OEEC był kolejną wczesną formą instytucjonalizacji współpracy wewnątrzeruopejskiej. Bespośrednią przesłanką powstania OEEC była kwestia zarządzania amerykańską pomocą rozwojową w ramach Planu Marschalla. Jego głównym celem była dystrybucja pieniędzy pochodzących z Planu (ok.. 13 mld USD) między państwa europejskie. Powołało go 16 krajów europejskich (Austria, Belgia, Dania, Francja, Grecja, Holandia, Irlandia, Islandia, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Wielka Brytania i Włochy) oraz Kanada i USA, donatorzy pomocy w 1948 roku. Odegrał poważną rolę w zarządzaniu amerykańską pomocą; przyczynił się do rozwoju handlu wewnątrz-europejskiego. Jednak wraz z upływem czasu jego efektywność i sprawność działania malała (jak większości organizacji międzyrządowych słabo zinstytucjonalizowanych, w których procedura decyzyjna pozwala wetować większość ważnych decyzji) Wg Millwarda można go postrzegać zwłaszcza przez pierwsze 3 lata istnienia (i transformacji z nieustającej konferencji międzyrządowej w zbiurokratyzowaną organizację) jako pierwszy etap budowy (przy udziale amerykańskiego rządu) ponadnarodowego ugrupowania integracyjnego. Jednak ta próba się niepowiodła Doświadczenie w zarządzaniu pomocą rozwojową przyczyniło się do decyzji o przekształceniu OEEC w OECD w 1961 roku.
Unie celne i platnicze. Beneluks i Europejska Unia Płatnicza (EPU) Początki integracji gospodarczej w powojennej Europie to Unia Celna krajów Beneluksu: Unia Celna Krajów Beneluksu Podpisana przez Belgię, Holandię i Luksemburg jeszcze w 1944 roku, weszłą w życie w 1948, w 1960 roku zastąpiona przez Unię Ekonomiczną Krajów Beneluksu. Inne pomysły Pomysły francuskie (pod presją USA) dalsza integracja przez Unie Celne unia celna z Włochami (nieratyfikowany traktat), wielki Beneluks lub mała Europa /1948/ (Fritalux Francja, Włochy, Beneluks, później FINEBEL) koniec lat 1940. Niemcy i Wielka Brytania poza procesem integracji europejskiej. Pomysły brytyjskie UNISCAN (Unia Celna i Płatnicza Wielkiej Brytanii i krajów skandynawskich) Projekt unii celnej grecko-tureckiej Powyższe projekty realizowane w reakcji na oczekiwania USA nie zostały zrealizowane. Wyjątkiem Beneluks i unia celka krajów skandynawskich (następny slajd). W 1950 roku powołano Europejską Unię Płatniczą (na mocy umowy krajów OEEC) W Europie po wojnie handel międzynarodowy był utrudniony Istniały liczne ograniczenia wzajemnej wymienialności walut członków EPU Jedyną uznawaną walutą rezerwową był dolar, więc opierał się na posiadanych rezerwach dolarów Ze względu na niedobory dolarów miał charakter handlu barterowego To spowalniało odbudowę Europy Dlatego celem EPU było stworzenie systemu wielostronnych rozliczeń i patności (a więc przezwyciężenie ograniczeń wymienialności dewiz stosowanych przez członków OEEC) Do 1958 roku, wskutek działań EPU osiągnięto stan powszechnej wymienialności walut w ramach krajów EPU. W grudniu tego roku zakończyła ona istnienie EPU była instytucją o czysto celowym i funkcjonalnym charakterze (podobnie jak OEEC). Po zrealizowaniu celu została rozwiązana.
Ślepa uliczka? Integracja na północy Europy Integracja regionalna napędzana przez własne pomysły krajów skandynawskich oraz wymogi Planu Marshalla W 1948 został powołany Nordycki Komitet Współpracy Ekonomicznej. Integracja miała cele WYŁĄCZNIE ekonomiczne (podobnie jak potem EFTA). Założenia współpracy gospodarczej Ujednolicenie zewnętrznych taryf celnych, a potem unia celna Likwidacja taryf celnych i innych barier w handlu wewnątrznordyckim Koordynacja polityk handlowych Budowa wspólnego rynku pracy
Kongres Europy i koncepcja Rady Europy. W 1948 roku odbył się Kongres Haski, skupiający polityków i przedstawicieli większości europejskich krajów OEEC i obserwatorów z USA i Kanady. Zorganizował go Międzynarodowy Ruch Jedności Europejskiej, a przewodniczył mu Winston Churchill. Wprowadził on do dyskursu politycznego i publicznego ideę integracji i jedności europejskiej. Realizacją tej jedności miała się stać Rada Europy, utworzona przez Traktat Londyński wskutek postanowień kongresu w roku 1949. Ideę jedności europejskiej postanowiono realizować nie przez unifikację gospodarek, ale ochronę demokracji, wspólnej europejskiej tożsamości, dokonań na polu społecznym i zwłaszcza, dbałość o standardy prawne i ochronę praw człowieka. Struktura Rady Europy (międzyrządowa, międzyparlamentarna) stała się potem wzorem dla wielu organizacji ponadnarodowych, w tym Wspólnot Europejskich Koncepcja Rady Europy zrealizowana w Traktacie Londyńskim była jednym z przejawów narastającego konfliktu pomysłów na integrację brytyjskiego i kontynentalnego (francuskiego) o pomysłach na Unie Celne mówiliśmy wcześniej
Plan Monneta i deklaracja Schumana "Nie będzie nigdy pokoju w Europie, jeśli państwa zostaną zrekonstytuowane na bazie narodowej suwerenności... Kraje Europy są za małe, aby zagwarantować swojej ludności niezbędny dobrobyt i postęp społeczny. Kraje europejskie muszą się ukonstytuować w postaci federacji..." Idea powołania wspólnego francusko-niemieckiego zarządu i rynku węgla i stali na terenie zagłębia Ruhry została sformułowana przez Jeana Monneta, a wsparta przez francuskiego ministra sprawa zagranicznych Roberta Schumanna i niemieckiego kanclerza Konrada Adenauera. Założenia tego planu Schumann przedstawił w deklaracji z 9 maja 1950 roku (główne idee zostały przedstawione na poprzednim wykładzie) Deklaracja Schumanna i plan Monneta stały się podstawą Traktatu Paryskiego, powołującego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali.
Traktat Paryski i Traktaty Rzymskie. Powstanie Wspólnot Traktat Paryski zawarty w 1951 roku powołał EWWiS, wszedł w życie w 1952, a wygasł w 2002 Podpisało go 6 państw; Francja, Włochy, kraje Beneluksu oraz Niemcy Stał się realnym początkiem włączania Niemiec we wspólną europejską przestrzeń gospodarczą i polityczną Dotyczył integracji procesu produkcji stali oraz wydobycia węgla w ramach gospodarek państw-sygnatariuszy i był realizacją Planu Schumanna Wspólny rynek węgla i stali zaczął działać w 1953 roku Traktaty Rzymskie Dwie umowy międzynarodowe zawarte w 1957 roku, powołały do życia dwie kolejne wspólnoty europejskie: EWG i EURATOM. Traktaty weszły w życie w 1958 roku Negocjacje trwały od połowy lat 1950. Kluczową rolę odegrał w nich belgijski minister spraw zagranicznych Paul-Henri Spaak Większe znaczenie miał traktat o EWG (w 1993 roku nazwa traktatu uległą zmianie: Treaty establishing the European Economic Community po tym jak EWG stało się Wspólnotą Europejską zyskał nazwę Treaty establishing the European Community) Traktaty realizowały 2 cele: budowę wspólnego rynku energii i narzędzi do rozwoju energii jądrowej (co planował Monnet) oraz budowę unii celnej, a potem wspólnego rynku czym zainteresowane były Niemcy, przeżywające cud gospodarczy
Państwa założyciele Niemcy Klęska w wojnie, ogromne zniszczenia wojenne, trauma hitleryzmu Podział na 4 strefy okupacyjne, a potem dwa państwa tylko RFN w strefie wpływów Zachodu Przez całą drugą połowę lat 1940 trwały spory o miejsce Niemiec w Europie Wykluczenie czy integracja Kłopoty gospodarcze w latach 1940. Niemiecka społeczna gospodarka rynkowa, reforma pieniężna i dynamiczna odbudowa Traktat Rzymski, a potem Traktaty Paryskie potwierdziły wspieraną przez USA decyzję o politycznym i gospodarczym włączeniu Niemiec w obrąb Europy Integracja jako sposób na powrót Niemiec do roli jednego z europejskich rozgrywających Beneluks Zniszczenia wojenne Współpraca gospodarcza między krajami Beneluksu datująca się od okresu międzywojennego Poparcie idei współpracy europejskiej Unia celna w latach 1940. Chęć dobrych relacji z sąsiadami: Francją i Niemcami. Integracja jako narzędzie budowy tych relacji Włochy 20 lat doświadczeń rządów faszystowskich; po II WŚ bardzo silna partia komunistyczna. Chadecy zainteresowani integracją, która wzmocniła by pozycję ugrupowań demokratycznych: antyfaszystowskich i antykomunistycznych Pierwsze rządy powojenne z udziałem komunistów Problemy gospodarcze: inflacja, niestabilna waluta, bezrobocie, deficyt budżetowy, bieda na południu Integracja i pomoc amerykańska jako sposoby na poradzenie sobie z problemami Francja Zniszczenia wojenne Silna partia komunistyczna komuniści partycypują w tworzeniu Konstytucji IV Republiki (istniała do 1958 roku) Nacjonalizacja gospodarki w l. 1940., następnie rozwój w oparciu plany i budowa welfare state (zupełnie inny model gospodarki niż RFN, Holandia czy W. Brytania) Korzyści z eksploatacji okupowanego zagłębia Saary Stosunek do integracji: nadzieje na rozwiązanie problemu niemieckiego, obawy o możliwości ochrony własnych rozwiązań gospodarczych oraz rolnictwa
Wielka Brytania i Europa Brytyjczycy byli niechętni integracji politycznej niechętnie też widzieli integrację, w której kluczową rolę odgrywałaby Francja siebie postrzegali jako z 3 zwycięskich mocarstw i architektów światowego porządku Brytyjskie koncepcje integracji europejskiej miękka integracja gospodarcza Słaba instytucjonalizacja Podstawą unia celna, ew. strefa wolnego handlu Próby realizacji (nieudane): UNISCAN, potem EFTA Brak integracji politycznej Integracja wokół idei praw człowieka i obywatela Kongres Haski i Rada Europy Integracja militarna Wsparcie idei NATO z wiodącą rolą USA Brytyjskie pomysły na integrację nie sprawdziły się
Instytucje europejskie w stronę instytucjonalizacji procesu integracji. EWWiS EWWiS Powołana przez Traktat Paryski, który utracił ważność w 2002. Kompetencje EWWiS zostały ostatecznie przejęte przez instytucje UE Instytucje: Wysoka Władza (High Authority) odpowiednik dzisiejszej KE. Składała się z 9 członków (po 2 z Niemiec, Włoch i Francji, po jednym z każdego kraju Beneluksu), kadencja trwała 6 lat. Członkowie mieli zajmować się interesem Wspólnoty jako całości, a nie interesami członków. Była instytucją ponadnarodową i niezależną, uprawnioną do stanowienia regulacji o ponadnarodowym charakterze w dziedzinie obowiązywania Traktatu, a wprowadzane przez nią regulacje miały być kontrolowane przez Trybunał Sprawiedliwości. Instrumenty, którymi dysponowała WW: Rozporządzenia, o mocy prawnej obowiązującej członków Rekomendacje /obecnie: dyrektywy/, zobowiązujące państwa członkowskie do wprowadzenia regulacji służących osiągnięciu celu wskazanego w dyrektywie Opinie, nie mające mocy prawnej WW miała 5 Przewodniczących (po 2 z Francji i Włoch, jednego z Belgii, oraz przejściowego Prezydenta w okresie połączenia z pozostałymi wspólnotami w 1967 roku) Wstępnie zakładano, że inne instytucje zostaną przejęte z Rady Europy, jednak wskutek brytyjskich protestów okazało się to niemożliwe. W związku z tym, dla zrównoważenia siły WW powołano: Radę Ministrów EWWiS, składającą się z przedstawicieli rzadów i mającą na celu opiniowanie, harmonizację decyzji i działań Wysokiej Władzy z interesami państw członkowskich i podejmowanie kluczowych decyzji politycznych. Decyzje dotyczące rynku stali, żelaza i węgla, będące w wyłącznej domenie WW mogły być jedynie sprawdzane przez Radę; pozostałe wymagały akceptacji Rady. Prezydencja w Radzie, trafiająca do każdego z państw, trwałą 3 miesiące. Jej odpowiednikiem jest Rada Unii Europejskiej. Wspólne Zgromadzenie EWWiS (1952), składające się z 78 deputowanych wybieranych przez parlamenty krajów członkowskich. Odpowiadało ono dzisiejszemu Parlamentowi Europejskiemu i pełniło funkcje kontrolne wobec WW. Miało uprawnienia kontrolne, doradcze oraz miało możliwość odwołania WW w razie niekompetencji, niesprawiedliwych decyzji, defraudacji lub korupcji. Skład Parlamentu: Niemcy, Francja i Włochy po 18 deputowanych, Belgia i Holandia po 10, Luksemburg 4. Pierwszym prezydentem WZ był Paul-Henri Spaak z Belgii. Trybunał Sprawiedliwości kontrolował prawo stanowione przez WW i jego zgodność z postanowieniami Traktatu. Składał się z 7 sędziów powoływanych na okres 2 lat (bez definiowania przynależności narodowej) wspieranych przez 2 Rzeczników Generalnych sporządzających opinie na wniosek sędziów. Obecnie TS działa pod nazwą TS Unii Europejskiej. Komitet Konsultacyjny składał się z 30-50 członków reprezentujących nie państwa, a grupy interesów w sektorze węgla i stali: producentów, pracowników, sprzedawców/hurtowników i konsumentów/nabywców. Członkowie byli powoływani na 2 lata, a instytucja miała odzwierciedlać charakterystyczny dla europejskiego modelu rozwoju proces konsultacyjno-negocjacyjny. Komitet miał zgromadzenie plenarne, biuro i przewodniczącego. Pomimo zakładanego społecznego mechanizmu powoływania członków KK, ostatecznie powoływali ich przedstawiciele krajów w Radzie Ministrów EWWiS. KK istniał jako niezależna instytucja do 2002 roku, potem jego zobowiązania przejął Komitet Ekonomiczno-Społeczny, utworzony przy EWG. Struktura instytucjonalna EWWiS potem stanowiła pierwowzór struktury przyjmowanej w kolejnych fazach integracji. Wtedy pojawiły się kluczowe dla dalszej integracji instytucje.
Instytucje europejskie w stronę instytucjonalizacji procesu integracji. EWG i EURATOM Powołane przez Traktaty Rzymskie Wspólne Zgromadzenie EWWiS oraz Trybunał Sprawiedliwości poszerzyły w wyniku Traktatów swoją władzę na nowo powstałe EWG i EURATOM. Wspólne Zgromadzenie zmieniło nazwę na Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne, a liczba deputowanych od 1957 roku wzrosła do: po 36 z Niemiec, Francji i Włoch, po 14 z Holandii i Belgii oraz 6 z Luksemburga. Uprawnienia oraz zasady wyboru członków Zgromadzenia, aż do następnej dekady niewiele się zmieniły. W 1962 roku przyjęto nazwę Parlament Europejski. Trybunał Sprawiedliwości zachował uprawnienia najwyższej władzy sądowniczej w kwestiach prawa wspólnotowego. W jego skład wchodzić mieli reprezentanci każdego kraju (plus jedna osoba z któregoś z trzech dużych krajów). Zachowano instytucję Oprócz tego powołano: Radę EWG i Radę EURATOM, pełniące funkcje zbliżone do Rady Ministrów EWWiS Komisje EWG i EURATOMU mające kompetencje organu wykonawczego odpowiadające (a nawet przewyższające) WW EWWiS. Skład liczbowy i struktura Komisji były analogiczne do WW. W 1961 powstała nieformalnie działająca Rada Europejska zrzeszająca przywódców państw członkowskich Wspólnot. W 1965 roku w wyniku podpisanego w Brukseli Traktatu Fuzyjnego połączono większość instytucji wszystkich Wspólnot. Powołano wspólną Komisję Europejską i Radę Ministrów (więcej na kolejnych wykładach).
Europejska Wspólnota Obronna i Europejska Wspólnota Polityczna Proces integracji już w pierwszej fazie przeplatany był niepowodzeniami W dekadzie lat 1950 dotyczyły one, po decyzji, że integracja obejmie 6 państw, przede wszystkim kwestii pogłębiania integracji W okresie po powołaniu EWWiS rozpoczęły się próby wprowadzenia integracji na wyższy poziom polityczny i militarny Służyć temu miały dwie nowe, po EWWiS, Wspólnoty: Europejska Wspólnota Polityczna (EWP) Europejska Wspólnota Obronna (EWO) EWO: miała być odpowiedzią na plan remilitaryzacji RFN i włączenia Niemiec do NATO Obejmowała te same państwa co EWWiS Inaczej niż NATO, EWO utworzona zgodnie z tzw. planem Plevena, zakładała ograniczenie suwerenności sygnatariuszy w kwestiach militarnych i utworzenie pan-europejskich sił zbrojnych, co: Miało wzmocnić pozycję Europy w ew. konflikcie z blokiem sowieckim Miało graniczyć ew. groźne (dla Francji) skutki remilitaryzacji Niemiec Zatem EWO było kontynuacją francuskiej polityki ograniczania zagrożenia niemieckiego na drodze pokojowej i jednocześnie wzmacniania pozycji Francji na arenie europejskiej i globalnej jako głównego rozgrywającego integracji w Europie Traktat o EWO, podpisany w 1952 roku zakładał utworzenie międzynarodowych, europejskich sił zbrojnych. EWO przejęłaby kompetencje obronności członków za pośrednictwem podobnej struktury instytucjonalnej jak EWWiS. Składałyby się na nią Komisariat /Komisja/ EWO (o uprawnieniach zbliżających go do europejskiego ministerstwa obrony), Rada EWO i Zgromadzenie Parlamentarne. Ze względu na obawy dotyczące suwerenności traktat o EWO nie został ratyfikowany przez Zgromadzenie Narodowe Francji.
Europejska Wspólnota Polityczna EWP Propozycja zbudowania politycznej czapki nad EWWiS i powstającą EWO. EWWiS miała stać się filarem wspólnego rynku, EWO podstawą wspólnej polityki militarnej i obronnej. Traktat o EWP (nigdy nie podpisany) został przygotowany przez Wspólne Zgromadzenie EWWiS i zakładał utworzenie dwuizbowego Parlamentu Europejskiego, w którym Izba Ludowa pochodziłaby z wyborów, a Senat byłby wybierany przez narodowe parlamenty. Parlament miałby uprawnienia do stanowienia prawa. Ponadnarodowe ciało posiadające władzę wykonawczą Rada Wykonawcza (Komisja?) odpowiadałoby przed takim Parlamentem. Miałyby jeszcze powstać Trybunał Sprawiedliwości i Rada Społeczno-Ekonomiczna. Holandia zaproponowała dodatkowo uzupełnienie celów integracji o budowę niesektorowego wspólnego rynku. Projekt stworzenia EWP, wspierany przez WW i Wspólne Zgromadzenie EWWiS, został chłodno przyjęty przez Radę Ministrów EWWiS, która zaleciła przed podpisaniem traktatu ratyfikację traktatu o EWO. Proponowano również osłabienie pozycji parlamentu, w zamian zaś przekazanie władzy ustawodawczej w ręce międzyrządowych Rady Wykonawczej i Rady Ministrów. Projekt upadł w wyniku odrzucenia przez francuskie Zgromadzenie Narodowe traktatu o EWO.
EWO i EWP geneza niepowodzenia i lekcje na przyszłość Decyzja o pogłębianiu integracji wyszła w dużym stopniu nie ze strony państwa, a istniejących już organizacji międzynarodowych (choć pomysł EWO pochodził z planu francuskiego premiera Plevena) Same prace nad projektami traktatów rozgrywały się też w dużej mierze w ramach EWWiS, co budziło rosnące obawy krajów o suwerenność Proces pogłębienia integracji został podjęty przed suwerennymi decyzjami o akceptowalnym zakresie ograniczenia suwerenności W przyszłości proces integracji postępował wolniejszymi krokami, ale wiele zaplanowanych celów integracji w ramach EWP zostało zrealizowanych już przy okazji Traktatów Rzymskich Propozycje integracji w ramach EWG były formułowane już bardziej na płaszczyźnie międzyrządowej (koncepcja ponownego ożywienia integracji zrodziłą się na konferencji Ministrów Spraw Zagranicznych krajów EWWiS w Messynie w 1955 roku), a podstawy traktatów rzymskich opracowano w trakcie międzyrządowej konferencji w Brukseli w 1956 roku (Międzyrządowa Konferencja o Wspólnym Rynku i Euratomie) Pogłębienie integracji gospodarczej, które poprzedziłoby integrację polityczną, okazało się lepszym i łatwiejszym do przyjęcia rozwiązaniem. Tym samym integracja europejska odbywać się miała dalej w zgodzie z ideami Schumanna kooperacja gospodarcza otworzyła drogę do pogłębienia nie-sektorowej integracji politycznej