Dane opracowane ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn.

Dane opracowane ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków na lata 2016-2020

EARS-Net (do 2010 roku EARSS, ang. European Antimicrobial Resistance Surveillance System) jest to koordynowana przez Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób ECDC (ang. European Centre for Disease Prevention and Control) w Sztokholmie sieć monitorowania oporności na antybiotyki kluczowych drobnoustrojów izolowanych z posiewów krwi i z płynu mózgowo-rdzeniowego W sieci zbierane są dane o lekowrażliwości siedmiu patogenów: Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Enterococcus faecium, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae i Pseudomonas aeruginosa a do 2012 roku również Acinetobacter baumanii W Europie dane o lekowrażliwości i mechanizmach oporności kluczowych patogenów zbierane są w 30 krajach europejskich

Raport: Antimicrobial Resistance Surveillance in Europe. Annual report of the European Antimicrobial Resistance Surveillance Network (EARS-Net) 2016 dostępny na stronie internetowej ECDC www.ecdc.europa.eu Dane sieci EARS-Net są również dostępne na stronie internetowej ECDC w zakładce Surveillance Atlas of Infectious Diseases

Escherichiacoli - odsetek izolatów z krwi opornych w Polsce (n=1616) 70,0% 64,5% 60,0% 50,0% MDR: fluorochinolony, cefalosporyny III-gen. aminoglikozydy 40,0% 33,1% 30,0% 20,0% 12,4% 13,7% 10,0% 0,2% 0,2% 8,5% 0,0% Dane sieci EARS-Net Polska

Dane sieci EARS-Net www.ecdc.europa.eu

70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Escherichia coli -odsetek opornych 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 aminopenicyliny III-gen cefalosporyny aminoglikozydy karbapenemy fluorochinolony kolistyna MDR Dane z 2015r, 1616 izolatów z 48 laboratoriów Dane z 2016r, 2735 izolatów z 67 laboratoriów Oporność na karbapenemy - wzrost z 0,1% w 2015r. do 0,2% w 2016r. MDR w 2016r. fluorochinolony, cefalosporyny III-gen. aminoglikozydy 8,5% Dane sieci EARS-Net www.ecdc.europa.eu

Klebsiellapneumoniae-odsetek izolatów z krwi opornych w Polsce (n=679) 100% 100% 90% 80% 70% 60% 53,60% 66,80% 64,40% 53,60% 50% 40% 30% 20% 10% 2,10% 4,70% 0% aminopenicyliny aminoglikozydy fluorochinolony cefalosporyny III gen. karbapenemy kolistyna fluorochinolony, aminoglikozydy i cefalosporyny III gen Dane sieci EARS-Net Polska

80,0% Klebsiella pneumoniae - odsetek opornych 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% III-gen cefalosporyny aminoglikozydy fluorochinolony karbapenemy kolistyna MDR 53,6% 0,0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Dane z 2015r, 679 izolatów z 47 laboratoriów Dane z 2016r, 1142 izolatów z 66 laboratoriów Oporność na karbapenemy - wzrost z 0,5% w 2015r do 2,1% w 2016r MDR w 2016r. fluorochinolony, cefalosporyny III gen., aminoglikozydy Dane sieci EARS-Net www.ecdc.europa.eu

2,1% 5,2% 33,9% 31,4% 66,9% Odsetek izolatówk. pneumoniae opornych na karbapenemy Raport sieci EARS-Net, ECDC 2017

http://www.euro.who.int/ data/assets/pdf_file/0009/323568/caesar-annual-report-2016.pdf Białoruś 58%, Serbia 39%, Turcja 30%, Rosja 7%

Pseudomonas aeruginosa - odsetek izolatów z krwi opornych w Polsce (n=403) 35,0% 30,0% 25,1% 31,0% 26% 30,0% 25,0% 20,0% 19,5% 19,60% 15,0% 10,0% 5,0% 2,10% 0,0% MDR -trzy leki z następujących: pipearacylina/tazobaktam, fluorochinolony, ceftazydym, aminoglikozydy, karbapenemy Dane sieci EARS-Net Polska

Pseudomonas aeruginosa - odsetek opornych 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 aminoglikozydy karbapenemy ceftazydym fluorochinolony pip/tazobaktam kolistyna MDR Dane z 2015r, 260 izolatów z 40 laboratoriów Dane z 2016r, 403 izolatów z 60 laboratoriów 19,6% Dane sieci EARS-Net MDR w 2016r. www.ecdc.europa.eu Trzy leki z następujących: pipearacylina/tazobaktam fluorochinolony, ceftazydym, aminoglikozydy karbapenemy

Acinetobacterbaumannii - odsetek izolatów z krwi opornych w Polsce (n=382) 83,0% 90% 80% 70% 72,3% 66,0% 58,9% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% aminoglikozydy fluorochinolony karbapenemy fluorochinolony i aminoglikozydy i karbapenemy Dane sieci EARS-Net Polska

100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Acinetobacter baumannii - odsetek opornych 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 karbapenemy fluorochinolony aminoglikozydy kolistyna MDR Dane z 2015r, 246 izolatów z 38 laboratoriów Dane z 2016r, 394 izolatów z 53 laboratoriów MDR w 2016r. fluorochinolony, aminoglikozydy karbapenemy 58,9% Dane sieci EARS-Net www.ecdc.europa.eu

Staphylococcusaureus odsetek izolatów z krwi opornych w Polsce(n=1842) 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 16,4% 17,4% 4,0% 2,0% 0,0% 3,2% 1,2% 0,1% MRSA gentamycyna ciprofloksacyna linezolid wankomycyna Dane sieci EARS-Net Polska

30,0% 25,0% Staphylococcus aureus - odsetek opornych 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 0,0% MRSA gentamycyna ciprofloksacyna linezolid wankomycyna Dane z 2015r, 1192 izolaty z 48 laboratoriów Dane z 2016r., 1842 izolaty z 65 laboratoriów Dane sieci EARS-Net Polska

100% 90% 80% Enterococcus spp. odsetek izolatów z krwi niewrażliwych w Polsce (E.faecalis n=743, E.faecium n=405) 96,5% E. faecalis 70% 60% 50% 43,1% 54,9% E. faecium 40% 30% 26,2% 24,6% 20% 10% 0% 1,2% 3,3% 2,0% 0,2% 0,9% aminipenicyliny HLGR wankomycyna teikoplanina linezolid Dane sieci EARS-Net Polska

120,0% Enterococcus spp. odsetek opornych 100,0% 80,0% ampicylina HLAR 2010 2011 60,0% 40,0% wankomycyna 2012 2013 2014 20,0% linezolid 2015 2016 0,0% E. faecalis E. faecium E.faecalis E. faecium E.faecalis E. faecium E. faecalis E. faecium Dane z 2015r E. faecalis 432 izolaty z 47 laboratoriów E. faecium 216 izolatów z 41 laboratoriów Dane z 2016r E. faecalis 743 izolaty z 65 laboratoriów E. faecium 405 izolatów z 55 laboratoriów Dane sieci EARS-Net Polska

Oporność na wankomycynę izolaty z krwi sieci EARS-Net 30,0% 25,0% Odsetek opornych 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 E. faecalis 0,0% 0,4% 0,0% 0,3% 1,50% 2,8% 3,30% E. faecium 7,8% 8,4% 8,3% 13,0% 20% 17,7% 26,2% Dane z 2015r E. faecalis 432 izolaty z 47 laboratoriów E. faecium 216 izolatów z 41 laboratoriów Dane z 2016r E. faecalis 743 izolaty z 65 laboratoriów E. faecium 405 izolatów z 55 laboratoriów Dane sieci EARS-Net Polska

Streptococcuspneumoniae odsetek izolatów z krwi niewrażliwych w Polsce (n=343) 35% 30,30% 30% 25% 20% 19,30% 16,60% 15% 10% 7,70% 5% 0% penicylina makrolidy penicylina i makrolidy cefalosporyny III gen Dane sieci EARS-Net Polska

45% Streptococcus pneumoniae - odsetek niewrażliwych 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% penicylina makrolidy penicylina+makrolidy cafalosporyny III gen 5% 0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Dane z 2015r, 230 izolatów z 40 laboratoriów Dane z 2016r, 343 izolaty z 57 laboratoriów Dane sieci EARS-Net Polska

Prof. dr hab. n. med. Walerii Hryniewicz za wsparcie merytoryczne Mikrobiologom klinicznym i specjalistom kontroli zakażeń z całego kraju tworzącym sieć EARS-Net Polska Koleżankom i kolegom z Zakładu Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej współpracującym w tworzeniu i działaniu Sieci EARS-Net