Interakcje Konkurencja a zespół organizmów
Zespół organizmów Zbiór gatunków (populacji) wykorzystujących tę samą przestrzeń w tym samym czasie wszystkie gatunki na danym obszarze uwarunkowania środowiskowe dyspersja grupa gatunków w danym siedlisku grupa gatunków wchodzących w interakcje ekologiczne wewn. dynamika zespół grupa gatunków współwystępujących geograficznie wykład 7/2
Zespół i konkurencja Wykluczenie konkurencyjne istotna rola oddziaływań konkurencyjnych w kształtowaniu zespołu. Co wiemy: usunięcie jednego gatunku wpływa na liczebności pozostałych w mozaikowym środowisku możliwe jest współwystępowanie bez różnicowania niszy brak bieżącej konkurencji nie oznacza, że jej nie było w przeszłości wykład 7/3
Zespół i konkurencja Jaki jest jej faktyczny wpływ konkurencji na zespoły gatunków? Testowania przewidywań z klasycznej teorii konkurencji: 1. Potencjalni konkurenci powinni wykazywać zróżnicowanie niszy. 2. Zróżnicowanie nisz odbija się na zróżnicowaniu morfologicznym. 3. Współwystępowanie konkurentów o nakładających się niszach jest mało prawdopodobne. wykład 7/4
Komplementarność nisz txt Madang Elliot i Mariscal, Marine Biol 2000 wykład 7/5
Błazenki i ukwiały wykład 7/6
Rośliny: rozdział w przestrzeni txt rodzaj Macaranga wykład 7/7
Komplementarność nisz W obrębie gildii zróżnicowanie niszy może następować w wielu wymiarach. Gatunki o podobnych niszach w jednym wymiarze mają inne nisze w drugim wymiarze czynnik 2 czynnik 1 wykład 7/8
Komplementarność nisz Nornikowate w subarktyce wilgotne nornik północny nornica ruda leming leśny zamknięte nornica rudogrzbieta otwarte nornik bury nornica szaroruda suche wykład 7/9
Gildia Grupa gatunków wykorzystujących to same spektrum zasobów w podobny sposób parazytoidy drapieżniki nadparazytoidy parazytoidy organizmy minujące nadparazytoidy parazytoidy organzmy zjadające miękisz roślinny liście kapusty parazytoidy organizmy wysysające soki roślinne wykład 7/10
Nakładanie się nisz w zespole wykład 4/11
Nakładanie się nisz w zespole Nisze środowiskowe drapieżników pokrywają się konkurenci nie unikają podobnych środowisk. Unikanie konkurencji poprzez drobne różnice w składzie pokarmu wykład 4/12
Gildia: zasady funkcjonowania Gatunki w obrębie gildii mogą się wymieniać nie wpływa to na biocenozę. Istnieje max. liczba osobników pełniących jedną funkcję (wchodzących w skład danej gildii). Gatunki w obrębie gildii podlegają fluktuacjom, przy czym ich całkowita biomasa lub zagęszczenie pozostają względnie stałe. spadek liczebności jednego gatunku w gildii zmienia liczebności pozostałych wykład 7/13
Model zerowy Stonkowate (Strong, 1982) nie wykazują zachowań agresywnych brak zróżnicowania siedliska (rośliny, na której żerują) zagęszczenie nie wpływa na konkurencję nie ma występowania skupiskowego heterogenność siedliska nie wpływa na konkurencję Model zerowy dane z faktycznej populacji przetasowane tak, jak powinny wyglądać w przypadku braku konkurencji porównanie statystyczne z danymi z terenu wykład 7/14
Model zerowy w akcji Pustynne zbiorowiska jaszczurek w Ameryce w każdym 4-9 gat wyróżniono 20 kategorii pokarmu obliczono preferencje pokarmowe odsetek danego pokarmu w diecie danego gatunku na tej podstawie dla każdej pary ustalono nakładanie się nisz Skonstruowano modele zerowe w każdym przetasowano jeden parametr pozostałe bez zmian wykład 7/15
Model zerowy w akcji wykład 7/16
Testowanie konkurencji Testowania przewidywań z klasycznej teorii konkurencji: 1. Potencjalni konkurenci powinni wykazywać zróżnicowanie niszy. 2. Zróżnicowanie nisz odbija się na zróżnicowaniu morfologicznym. 3. Współwystępowanie konkurentów o nakładających się niszach jest mało prawdopodobne. wykład 7/17
Zróżnicowanie morfologiczne Zasada ograniczonego podobieństwa Kopalne Brachiopoda Rozkład proporcji wielkości ciała gatunków ptaków drapieżnych z rodzaju Accipiter wykład 7/18
Zróżnicowanie morfologiczne Portoryko 38mm 64mm Jamajka 61mm 73mm wykład 7/19
Zróżnicowanie morfologiczne Portoryko Jamajka wykład 7/20
Testowanie konkurencji Testowania przewidywań z klasycznej teorii konkurencji: 1. Potencjalni konkurenci powinni wykazywać zróżnicowanie niszy. 2. Zróżnicowanie nisz odbija się na zróżnicowaniu morfologicznym. 3. Współwystępowanie konkurentów o nakładających się niszach jest mało prawdopodobne. wykład 7/21
Rozmieszczenie konkurentów Macropygia nigrirostris Macropygia mackinlayi wykład 7/22
Rozmieszczenie konkurentów rośliny wprowadzone rośliny natywne wykład 7/23
Konkurencja: podsumowanie 1. W wyniku oddziaływań konkurencyjnych osobniki jednego gatunku mają gorsze dostosowanie (spadek płodności, przeżywalności itd.) 2. W wyniku konkurencji dochodzi do wykluczenia lub rozsunięcia nisz. 3. Brak konkurencji współcześnie nie oznacza, że nie wpływała ona na współczesne zależności w przeszłości. 4. Heterogenne środowisko modyfikuje oddziaływania konkurencyjne 5. Oddziaływania konkurencyjne kształtują skład zespołów (biocenoz) wykład 7/24