WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE Z ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W KLASIE V Rozdział III. MATERIAŁY I ICH ZASTOSOWANIE(12 godzin lekcyjnych) poprawnie posłuży się terminami: włókno, tkanina, dzianina, ścieg, konserwacja odzieży, właściwie zorganizuje miejsce pracy, posłuży się terminami: włókna roślinne, surowce wtórne, papier, tektura, karton, posłuży się terminami: drewno, pień, tartak, trak, tarcica, materiały drewnopochodne, rozróżni wyroby wykonane z tworzyw sztucznych, poprawnie posłuży się terminami: metal, ruda, stop, niemetal, metale żelazne, metale nieżelazne, posłuży się terminami: odpady, recykling, surowce organiczne, surowce wtórne, segregacja, wymieni nazwy narzędzi do obróbki papieru. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: określi pochodzenie włókien, rozróżni materiały włókiennicze, wyjaśni znaczenie symboli umieszczonych na metkach odzieżowych, omówi konieczność różnicowania stroju w zależności od okazji, zaprojektuje ubiory na różne okazje, wymieni nazwy przyborów krawieckich, rozróżni ściegi krawieckie, wykona próbki poszczególnych ściegów, wymieni kolejność działań (operacji technologicznych), prawidłowo posłuży się przyborami krawieckimi, wykona pracę według przyjętych założeń, zadba o porządek i bezpieczeństwo w miejscu pracy, oszacuje czas kolejnych (operacji technologicznych), poda nazwy surowców wykorzystywanych do produkcji papieru, omówi proces produkcji papieru, rozróżni wytwory papiernicze, prawidłowo posłuży się narzędziami do obróbki papieru, wytłumaczy, jak się otrzymuje drewno, nazwie rodzaje drzew, opisze proces przetwarzania drewna, rozróżni rodzaje materiałów drewnopochodnych, poda nazwy narzędzi do obróbki drewna i materiałów drewnopochodnych, omówi rodzaje tworzyw, scharakteryzuje tworzywa ze względu na ich właściwości, poda nazwy narzędzi do obróbki tworzyw, 1
prawidłowo posłuży się narzędziami do obróbki tworzyw sztucznych, omówi, w jaki sposób otrzymuje się metale, określi rodzaje metali, zadba właściwości metali, wymieni zastosowanie różnych metali, poda nazwy narzędzi do obróbki metali, omówi sposoby zagospodarowania odpadów, prawidłowo posegreguje odpady, wyjaśni znaczenie symboli ekologicznych stosowanych na opakowaniach produktów, zaplanuje działania zmierzające do ograniczenia ilości śmieci gromadzonych w domu, prawidłowo posłuży się narzędziami do obróbki papieru, materiałów włókienniczych i tworzyw sztucznych. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: omówi właściwości i zastosowanie różnych materiałów włókienniczych, poda charakterystyczne cechy wyrobów wykonanych z włókien naturalnych i sztucznych, przedstawi zastosowanie przyborów krawieckich, określi wykorzystanie poszczególnych ściegów krawieckich, posłuży się narzędziami z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, poda, kto i kiedy wynalazł papier, omówi budowę pnia drzewa, wymieni nazwy gatunków drzew liściastych i iglastych, wyjaśni, jak oszacować wiek drzewa, nazwie rodzaje tarcicy, określi właściwości drewna i materiałów drewnopochodnych, wymieni przykłady zastosowania drewna i materiałów drewnopochodnych, opisze, w jaki sposób otrzymuje się tworzywa sztuczne, poda przykłady przedmiotów wykonanych z różnego rodzaju tworzyw, określi właściwości tworzyw, sformułuje wnioski z przeprowadzonych badań na temat właściwości metali, wyjaśni, w jaki sposób każdy człowiek może przyczynić się do ochrony środowiska naturalnego, określi rolę segregacji odpadów. wykona próbki ściegów starannie i zgodnie z wzorem, zaprojektuje ubrania, wykazując się pomysłowością, wykona pracę w sposób twórczy, określi właściwości i zastosowanie różnych wytworów papierniczych, przedstawi zastosowanie narzędzi do obróbki papieru, przedstawi zastosowanie narzędzi do obróbki drewna i materiałów drewnopochodnych, przedstawi zastosowanie narzędzi do obróbki tworzyw sztucznych wytłumaczy zagrożenia wynikające z niewłaściwego postępowania z tworzywami sztucznymi, sformułuje ocenę gotowej pracy, przedstawi zastosowanie narzędzi do obróbki metali, wytłumaczy termin: elektrośmieci. 2
Dodatek. RYSUNEK TECHNICZNY (6 godzin lekcyjnych) posłuży się terminami: rzutowanie prostokątne, rzutnia, rzut główny, rzut boczny, rzut z góry, posłuży się terminami: rzutowanie aksonometryczne, izometria, dimetria ukośna i prostokątna, nazwie elementy zwymiarowanego rysunku technicznego. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: rozróżni poszczególne rzuty: główny, boczny i z góry, zastosuje odpowiednie linie do zaznaczenia konturów rzutowanych brył, wykona rzutowanie prostych brył geometrycznych, posługując się układem osi, rozpozna prawidłowo narysowane rzuty prostokątne określonych brył, wymieni nazwy rodzajów rzutów aksonometrycznych, omówi kolejne etapy przedstawiania brył w rzutach aksonometrycznych, odróżni rzuty izometryczne od rzutów w dimetrii ukośnej, uzupełni rysunki brył w izometrii i dimetrii ukośnej, wykona rzuty izometryczne i dimetryczne ukośne brył, przedstawi wskazane przedmioty w izometrii i dimetri ukośnej, określi rzuty aksonometryczne bryły na podstawie jej rzutów prostokątnych, zapisze liczby wymiarowe zgodnie z zasadami, prawidłowo zastosuje linie, znaki i liczby wymiarowe, zwymiaruje rysunki brył, narysuje i zwymiaruje wskazany przedmiot. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: wyjaśni, na czym polega rzutowanie prostokątne, omówi etapy i zasady rzutowania, zachowa odpowiednią kolejność działań podczas wykonywania rzutów prostokątnych, określi, na czym polega rzutowanie aksonometryczne, omówi kolejne etapy przedstawiania brył w rzutach aksonometrycznych, omówi sposoby wymiarowania rysunku technicznego. starannie wykona rysunki, wskaże różnicę pomiędzy rzutami izometrycznymi a dimetrycznymi, wykona rysunki starannie i zgodnie z zasadami wymiarowania. 3
Rozdział IV. TECHNIKA W NAJBLIŻSZYM OTOCZENIU(13 godzin lekcyjnych) rozpozna obiekty na planie osiedla, wymieni rodzaje budynków mieszkalnych i je charakteryzuje, właściwie zorganizuje miejsce pracy, prawidłowo posłuży się narzędziami do obróbki papieru, omówi, jakie funkcje pełni pokój nastolatka, posłuży się terminami: instalacja, elektrownia, tablica rozdzielcza, bezpieczniki, wymieni instalacje znajdujące się w domu, określi funkcje urządzeń domowych, posłuży się terminem: sprzęt audio- -wideo. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: określi, jakie obiekty i instytucje powinny znaleźć się na osiedlu, wymieni nazwy instalacji osiedlowych, zaprojektuje idealne osiedle, określi typ zabudowy przeważający w okolicy jego miejsca zamieszkania, poda nazwy zawodów związanych z budową domu, omówi kolejne etapy budowy domu, wymieni nazwy elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych, wymieni kolejność działań (operacji technologicznych), prawidłowo posłuży się narzędziami do obróbki drewna, wykona pracę według przyjętych założeń, zadba o porządek i bezpieczeństwo w miejscu pracy, oszacuje czas kolejnych działań (operacji technologicznych), dostosuje wysokość biurka i krzesła do swojego wzrostu, narysuje plan własnego pokoju, zaprojektuje wnętrze pokoju swoich marzeń, stworzy kosztorys wyposażenia pokoju nastolatka, określi funkcje instalacji występujących w budynku, wymieni nazwy poszczególnych elementów instalacji, omówi rodzaje elektrowni i tłumaczy, co jest w nich źródłem zasilania, nazwie elementy obwodów elektrycznych, zbuduje obwód elektryczny według schematu, rozpozna rodzaje liczników, prawidłowo odczyta wskazania liczników, przeprowadzi pomiary zużycia prądu, wody i gazu w określonym czasie, odczyta ze zrozumieniem instrukcje obsługi wybranych sprzętów gospodarstwa domowego, omówi budowę wybranych urządzeń AGD, wymieni zagrożenia związane z nieodpowiednią eksploatacją sprzętu gospodarstwa domowego, rozpozna oznaczenia umieszczane na artykułach gospodarstwa domowego, określające ich klasę energetyczną, określi zastosowanie urządzeń audio- -wideo w domu, przedstawi budowę poszczególnych sprzętów audiowizualnych. 4
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: omówi funkcjonalność osiedla, przyporządkuje urządzenia do instalacji, których są częścią, zaplanuje działania prowadzące do udoskonalenia osiedla mieszkaniowego, wskaże wady i zalety poszczególnych rodzajów budynków mieszkalnych, wytłumaczy konieczność stosowania jednolitej zabudowy, określi, czym zajmują się osoby pracujące w zawodach związanych z budową domu, posłuży się narzędziami z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, wymieni zasady funkcjonalnego urządzania pokoju, wyróżni w pokoju strefy do nauki, wypoczynku i zabawy, posłuży się narzędziami z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, omówi zasady działania różnych instalacji w budynku mieszkalnym, opisze, jak podłączone są poszczególne instalacje w domu, wskaże miejsca w domu, w których znajdują się liczniki wchodzące w skład poszczególnych instalacji, przedstawi reguły korzystania z karty gwarancyjnej, omówi zasady bezpiecznej obsługi wybranych urządzeń, wymieni nazwy zawodów związanych z obróbką dźwięku i wyjaśnia, czym zajmują się wykonujące je osoby. określi, jakimi symbolami oznacza się poszczególne obiekty osiedlowe, poda znaczenie elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych, wykona pracę w sposób twórczy, sformułuje ocenę gotowej pracy, wykaże się pomysłowością i starannością, projektując wnętrze pokoju swoich marzeń, uzasadni potrzebę pozyskiwania energii elektrycznej z naturalnych źródeł, rozróżni symbole poszczególnych elementów obwodów elektrycznych, poda praktyczne sposoby zmniejszenia zużycia prądu, gazu i wody, obliczy koszt zużycia poszczególnych zasobów, wyjaśni zasady działania wskazanych urządzeń, wyjaśni pojęcie klasy energetycznej sprzętu, wykaże się znajomością nowych technologii stosowanych w produkcji urządzeń audio-wideo. ABC ZDROWEGO ŻYCIA (3 godziny lekcyjne) posłuży się terminem: aktywność fizyczna, posłuży się terminami: składniki odżywcze, piramida zdrowego żywienia, wyjaśni, czym różni się żywność przetworzona od nieprzetworzonej, wymieni urządzenia elektryczne służące do przygotowywania posiłków. 5
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: wymieni przykłady działań zaliczanych do dużej i umiarkowanej aktywności (3), opracuje poradnik, w którym zachęca rówieśników do aktywności fizycznej(3), wymieni nazwy produktów dostarczających odpowiednich składników odżywczych (3), określi wartość odżywczą wybranych produktów na podstawie informacji zamieszczonych na opakowaniach (3), przedstawi zasady właściwego odżywiania według piramidy zdrowego żywienia (3), ustali, które produkty powinny być podstawą diety (3), ułoży menu, zachowując wytyczne dotyczące wartości kalorycznej (3), omówi wpływ wysiłku fizycznego na funkcjonowanie człowieka (3), odczyta z opakowań produktów spożywczych informacje o ich kaloryczności (3), wymieni nazwy substancji dodawanych do żywności i omawia, jak są one oznaczone (3), odczyta z opakowań produktów informacje o dodatkach chemicznych (3), omówi etapy obróbki wstępnej żywności (3), poda nazwy metod obróbki cieplnej żywności (3), przedstawi sposoby konserwacji żywności (3), Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: poda przykłady aktywności fizycznej odpowiedniej dla osób w jego wieku, omówi wpływ aktywności fizycznej na organizm człowieka, określi znaczenie poszczególnych składników odżywczych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, omówi zawartość piramidy zdrowego żywienia, ułoży menu o określonej wartości kalorycznej z zachowaniem zasad racjonalnego żywienia, wskaże zdrowsze zamienniki produktów zawierających dodatki chemiczne, omówi pojęcie żywności ekologicznej, odróżni żywność przetworzoną od nieprzetworzonej. sformułuje sposoby na zachowanie zdrowia, obliczy czas trwania danej aktywności fizycznej, konieczny do zużytkowania kilokalorii zawartych w określonym produkcie spożywczym, scharakteryzuje sposoby konserwacji żywności. 6