Tytuł wykładu: Inspekcje i podział terytorialny państwa



Podobne dokumenty
SAMORZĄD TERYTORIALNY W SYSTEMIE PRAWA

Lokalna administracja gospodarcza. PPwG 2017

Podstawy prawa w gospodarce (PPwG) Samorząd terytorialny

SEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak

SŁOWNIK PODST AWOWYCH POJĘĆ SAMORZĄDOWYCH

Wiedza o społeczeństwie

WŁADZA WYKONAWCZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ RADA MINISTRÓW Skład i powoływanie Rady Ministrów

Jak funkcjonuje samorząd lokalny? na przykładzie Gminy Mosina

Uchwała Nr VI / 78 /2003 Rady Gminy Tczew z dnia 26 marca 2003 r. w sprawie Statutu Gminy Tczew.

Samorząd terytorialny w Polsce Podstawowe informacje

1. Prawno-finansowe podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce 2. Struktura organizacyjna jednostek samorządu terytorialnego w Polsce

DZIAŁ I. PRAWO ADMINISTRACYJNE

ZARZĄDZENIE NR OR BURMISTRZA BIAŁEJ. z dnia 22 czerwca 2016 r.

STRUKTURY ORGANIZACYJNE W SAMORZĄDZIE TERYTORIALNYM ZADANIA

Prawo administracyjne. Powiat i samorząd powiatowy

1. Sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Gmina Drezdenko ul. Warszawska Drezdenko Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 10/2011 Burmistrza Drezdenka z dnia r.

Lokalna administracja gospodarcza. PPwG 2014

REGULAMIN GOSPODAROWANIA FUNDUSZEM SOŁECKIM W GMINIE KROŚNICE

Zarządzenie Nr 21/2012 Wójta Gminy Gniezno z dnia r. w sprawie: określenia procedur wykorzystania środków funduszu sołeckiego

Samorząd. Istota samorządu i jego rodzaje

Administracja publiczna to realizowane przez państwo zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli. Stanowi struktury organizacyjne w

Prawo administracyjne. Miasto na prawach powiatu Ustrój miasta stołecznego Warszawy

SAMORZĄD POWIATOWY. mgr Arkadiusz Łukaszów Zakład Prawa Administracyjnego Instytut Nauk Administracyjnych

Prawo administracyjne. Gmina i samorząd gminny

Samorząd kobiet. 2 3 września 2010r.

Zakres rozszerzony - moduł 26 Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. Janusz Korzeniowski. nauczyciel konsultant ds. edukacji obywatelskiej

- zaspokajają te potrzeby mieszkańców właściwych im fragmentów regionu, które są również odczuwane przez mieszkańców całego regionu.

Ustrój samorządu terytorialnego. Test 1.2 oraz 1.3 Na podstawie J. Korczak, P. Lisowski, A. Ostapski, Ustrój samorządu terytorialnego, Wrocław 2017

Otoczenie prawne wykonawstwa geodezyjnego

Dz.U Nr 106 poz USTAWA z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie ustawy o terenowych organach rządowej administracji ogólnej

USTRÓJ SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO. Autorzy: Zbigniew Bukowski, Tomasz Jędrzejewski, Piotr Rączka. Wykaz skrótów Wstęp

PRAWO ADMINISTRACYJNE SSP SEMESTR ZIMOWY ROKU AKADEMICKIEGO 2017/18 ZAJĘCIA 07 z 10 - KONSPEKT

Rodzaj organu Organy należące do danego rodzaju Cechy określające pozycję danych organów w strukturze organów administracji Prezydent

Prawo administracyjne. Część ogólna wyd. 9

Prawo o miastach osada ludzi wolnych dała siedlisku swemu przystojna postać miasta

Pomóż nam wydać zł!

Terenowa administracja rządowa. Wojewoda, rządowa administracja zespolona i niezespolona

ZADANIA GMINY I POWIATU, CZYLI NA CO MOŻNA PRZEZNACZYĆ PIENIĄDZE W RAMACH BUDŻETU OBYWATELSKIEGO?

1. Sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Samorząd terytorialny zagadnienia wprowadzające. Olga Hałub Katedra Prawa Konstytucyjnego

Ustrój Samorządu Terytorialnego. Test 1.4 i 1.5 Na podstawie J. Korczak, P. Lisowski, A. Ostapski, Ustrój samorządu terytorialnego, Wrocław 2017

Rusza nabór wniosków do Budżetu Obywatelskiego na 2017 rok. Rawski Budżet Obywatelski na 2017 rok - harmonogram.

Prawo administracyjne. Województwo i samorząd województwa

PRAWO ADMINISTRACYJNE PODZIAŁ TERYTORIALNY PAŃSTWA TERENOWA ADMINISTRACJA RZĄDOWA - WOJEWODA, ORGANY ADMINISTRACJI ZESPOLONEJ I NIEZESPOLONEJ

SPIS TREŚCI. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Przedmowa...

JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

PRAWO ADMINISTRACYJNE SSP SEMESTR ZIMOWY ROKU AKADEMICKIEGO 2017/18 ZAJĘCIA 08 z 10 - KONSPEKT

W tej części mojej pracy chciałbym zająć się omówieniem administracji samorządowej w Polsce. Obowiązuje tu trójstopniowy podział terytorialny.

Miasta drogą rozwoju bez planu? Wiesław Wańkowicz

STATUT STAROSTWA POWIATOWEGO W GRYFINIE

System administracji publicznej w Polsce

Wykład 1 Wprowadzenie do gospodarki nieruchomościami

STATUT GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE

STATUT MAŁOPOLSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W KRAKOWIE

PRAWO ADMINISTRACYJNE SSP SEMESTR ZIMOWY ROKU AKADEMICKIEGO 2017/18 ZAJĘCIA 04 z 10 - KONSPEKT

STATUT GMINY WICKO R O Z D Z I A Ł I. Postanowienia ogólne

Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Administrację publiczną w województwie

JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO, JEDNOSTKI PODZIAŁU TERYTORIALNEGO ORAZ ZAKRES DZIAŁANIA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

Przedmiot: podstawy prawne finansów lokalnych wykład I

(na podstawie tekstu ogłoszonego w Dz. U. 96 r. Nr 13, poz. 74)

Uchwała Nr VII /98/ 2007 Rady Miejskiej Kalisza z dnia 29 marca 2007r.

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

ZADANIA GMINY I POWIATU, CZYLI NA CO MOŻNA PRZEZNACZYĆ PIENIĄDZE W RAMACH BUDŻETU OBYWATELSKIEGO?

USTAWA z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie 1) Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA. z dnia 23 stycznia 2009 r. Rozdział 1. Przepisy ogólne

UCHWAŁA NR XXV/300/12 RADY MIASTA ZDUŃSKA WOLA z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie Statutu Wspólnoty Lokalnej Osiedla 1000-lecia w Zduńskiej Woli.

Podaj na czym polega definicja negatywna administracji - 3. Podaj kto jest autorem definicji podmiotowej administracji - 1

Rodzaj organu Organy należące do danego rodzaju Cechy określające pozycję danych organów w strukturze organów administracji Prezydent

- o zmianie ustawy o systemie oświaty (druk nr 1384).

ZARZĄDZENIE NR 99/2016 WÓJTA GMINY MAŁKINIA GÓRNA. z dnia 3 października 2016 r.

Samorząd terytorialny. Autor: Bogdan Dolnicki. Wykaz skrótów Wstęp

Zarządzenie Nr Wójta Gminy Santok z dnia 10 kwietnia 2017 r.

(zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1960)

ZARZĄDZENIE NR 67/15 BURMISTRZA BOJANOWA. z dnia 1 września 2015 r.

UCHWAŁA SEJMIKU WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO z dnia 29 marca 2010 roku Nr XLV/685/10

2. Na stanowisko wojewody może być powołana osoba, która: 1) posiada obywatelstwo polskie; 2) posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny;

USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie. Rozdział 1 Przepisy ogólne

S T A T U T GMINY TOSZEK

Ludwik Węgrzyn Ekspert ZPP

PODSTAWOWE ZADANIA GMINNEGO I POWIATOWEGO ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO ORAZ ZESPOŁU KIEROWANIA OBRONĄ CYWILNĄ FRANCISZEK R.

Wymień elementy stosunku administracyjnoprawnego - 3

UCHWAŁA NR LXV/411/2010 RADY MIEJSKIEJ W SWARZĘDZU. z dnia 26 października 2010 r.

STATUT WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W OLSZTYNIE

Ustrój Samorządu Terytorialnego. Test 1.14 i 1.15 Na podstawie J. Korczak, P. Lisowski, A. Ostapski, Ustrój samorządu terytorialnego, Wrocław 2017

STATUT MIASTA KATOWICE

Uchwała Nr XXVII/150/2001 Rady Powiatu w Siedlcach z dnia 31 sierpnia 2001 r. w sprawie wprowadzenia zmian w Statucie Powiatu Siedleckiego

PRZENIEŚ ODPOWIEDZI NA KARTĘ!

Uchwała Nr Rady Miasta Gdańska. z dnia 4 grudnia 2014 roku

Organem opiniodawczym i wspomagającym działalność sołtysa jest Rada Sołecka, składająca się z 3 osób.

Powiatowa administracja zespolona

S T A T U T MIASTA GŁOGOWA. Rozdział I. Postanowienia ogólne

współpracy z organizacjami pozarządowymi, współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Zadania gminy zgrupowane w kategorie s

Rozdział I Postanowienia ogólne

STATUT MAŁOPOLSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W KRAKOWIE. tekst ujednolicony

Ustawa. Kodeks ustroju samorządu terytorialnego

STATUT MAŁOPOLSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W KRAKOWIE

~~Olru( uj' ~'1INISTERSTYVO ENERGII. Departament Energetyki Warszawa,..J (; lipca 2016 r. DE-II-024/1/16

Kraj unitarny z trójszczeblowym samorządem terytorialnym, który stanowią: gminy, departamenty i regiony.

STATUT MAŁOPOLSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W KRAKOWIE

Transkrypt:

Tytuł wykładu: Inspekcje i podział terytorialny państwa Wykładowca: dr Magdalena Sitek Projekt,,Podniesienie jakości pracy urzędów gmin i starostw północnej części województwa warmińsko-mazurskiego poprzez wzrost kwalifikacji urzędników jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Urzędy (organy) centralne Urzędy centralne są drugim segmentem administracji centralnej obok organów naczelnych. Stanowią one zbiorczą nazwę dla różnych organów. Do tych urzędów zalicza się min. Głównego Geodetę Kraju, Szefa Obrony Cywilnej Kraju, Komendanta Głównego Policji.

Urzędy centralne stanowią szczebel niższy od organów rządowych. Są one podporządkowane poszczególnym ministrom lub Prezesowi RM. Realizują politykę rządu, który sprawuje nad nimi nadzór. Organy te mogą być monokratyczne i kolegialne np. Wyższy Urząd Górniczy.

Inspekcje specjalne I Inspekcje specjalne stanowią rodzaj urzędów centralnych. Są istotnym elementem systemu kontroli w państwie, np. Inspekcję Handlowa, Sanitarną, Ochrony Środowiska, Ochrony Roślin, Weterynaryjna. Inspekcje stanowią złożoną strukturę powiązaną ze sobą organy inspekcji.

Na czele stoją organy jednoosobowe, np. Główny Lekarz Weterynarii, a do pomocy ma Główny Inspektorat. Główni inspektorzy podporządkowani są określonym ministrom i funkcjonują w strukturze danego działu administracji.

Inspekcje specjalne II W zakresie zadań spoczywa kontrola, ale również wykonują zadania władcze, wydają bowiem decyzje. Ponadto, Inspektoraty wykonują działania z zakresu dozoru czy nadzoru, są to więc swego rodzaju policje administracyjne wyposażone w atrybut władzy.

Agencje W ramach organów centralnych funkcjonują jeszcze agencje, którym powierzone są różnego rodzaju zadania administracji publicznej. Realizują zadania fragmentaryczne należące do poszczególnych działów administracji, np. Agencja Rynku Rolnego czy Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Podział terytorialny państwa

Klasyfikacja podziałów terytorialnych I Podziała zasadniczy - dokonuje się ze względu na potrzebę realizacji zadań publicznych państwa. Z tego podziału korzystają terenowe organy państwowe, a także inne organy, np. sądy. Podział specjalny- tworzy się na podstawie ustawy, odrębny jest od zasadniczego i jest względnie trwały. Z tego podziału korzystają min. organizacje i instytucje niepaństwowe. Z tym podziałem nie utożsamia się rejonizacji czy podziału pomocniczego.

Klasyfikacja podziałów terytorialnych II Regionizacja proces podziału obejmujący więcej niż jedno województwo. Rejonizacja obejmuje tereny mniejsze niż województwo. Regiony mogą obejmować terytoria należące do kilku graniczących ze sobą państwa, np. Region Pomerania obejmuje część terytorium Polski, Niemiec i Danii. Region posiada własne władze i jest tworzony z inicjatywy samorządów lokalnych. Ma on na celu koordynowanie działań i wspólne rozwiązywanie problemów regionu. Regiony są podziałem pomocniczym.

Podział zasadniczy - gmina Podstawa prawna ustawa z 1998 roku o wprowadzeniu zasadniczego podziału terytorialnego państwa. Do jednostek podziału zasadniczego zalicza się: gminy, powiaty i województwa. Istnieje wykaz gmin, które tworzone są z uwzględnieniem więzi społecznych, kulturowych, gospodarczych. Gmina ma obejmować teren możliwie jednorodny ze względu na układ osadniczy i przestrzenny. Tworzenie, łączenie, podział i znoszenie gmin należy do kompetencji RM. Nadanie statusu gminie dokonuje się w drodze rozporządzenie RM. Podstawa prawna działania gminy jest ustawa z 1990 roku o samorządzie gminnym.

Podział zasadniczy - powiat Podstawa prawna ustawa z 1998 roku o samorządzie powiatowym. Powiaty tworzy, łączy lub znosi RM w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Rady gminy, powiatu i województwa. Teren powiatu musi obejmować obszar możliwie jednorodny ze względu na więzi społeczne, kulturalne i gospodarcze. Utworzenie powiatów, ich nazwy oraz siedziby władz zostały określone ustawą z 1998 roku w sprawie utworzenia powiatów.

Podział zasadniczy - województwo Podstawa prawna ustawa z 1998 roku o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa. Tam wskazano również nazwy województw i siedziby władz. Powstało 16 województw o nazwach zasadniczo geograficznych, jedynie wojewodowie zachowali nazwy od miast gdzie znajduje się ich siedziba.

Podziały pomocnicze Podstawy prawne są rozrzucone po aktach prawnych różnej rangi. Zasadniczo do tego podziału zalicza się: sołectwa i dzielnice lub osiedla. Jednostki te tworzone są na podstawie uchwały rady po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami. Podział pomocniczy może powstać również na podstawie porozumienia komunalnego. Również powiaty i województwa mogą tworzyć takie jednostki w celu realizacji swoich zadań.

Podziały specjalne Podstawa prawna ustawa z 1998 roku o administracji rządowej w województwie. Takie podziały tworzy się na konieczność wykonywania zadań administracji niezespolonej, ale do tego jest odrębna ustawa. Inne podziały specjalne tworzy ustawa z 1990 roku o terenowych organach administracji rządowej ogólnej.

Tytuł wykładu: Organizacja administracji terenowej I

Organizacja administracji terenowej I Organizacja administracji terenowej może oznaczać: - część organizacji administracji publicznej, składającej się z jednostek organizacyjnych administracji rządowej oraz jednostek administracji samorządu terytorialnego, - zorganizowaną działalność powołanych lub upoważnionych prawnie podmiotów, w celu realizacji ustawowo określonych zadań publicznych. Organizacja administracji terenowej opiera się na: - ustawie z 1998 o administracji rządowej w województwie, Ustawie z 1990 o samorządzie gminnym,

Organizacja administracji terenowej II Ustawie z 1998 o samorządzie powiatowym, Ustawie z 1998 o samorządzie wojewódzkim Ustawa z 1990 przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym Ustawa z 1998 o wprowadzeniu trójstopniowego zasadniczego podziału terytorialnego państwa, Ustawa z 1996 o gospodarce komunalnej. Organizacja administracji terenowej może być oparta na więzach prawnych i pozaorganizacyjnych.

Administracja zespolona - wojewoda Organami administracji zespolonej są: wojewoda, kierownicy służb zespolonych, inspekcji i straży. Działają oni pod zwierzchnictwem wojewody, niekiedy mogą jednak wydawać akty administracyjne we własnym imieniu, np. Komendant wojewódzki policji. Wojewoda pełni funkcje przedstawiciela RM, zwierzchnika zespolonej administracji rządowej, organu nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego, reprezentanta SP.

Funkcja zwierzchnictwa wojewody realizuje się poprzez kierowanie administracją zespoloną i koordynowanie jej działalności, zapewnienie warunków jej działania, ponoszenie odpowiedzialności za skutki działania administracji zespolonej. Właściwość wojewody obejmuje województwo.

Organizacyjne więzi prawne I Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes RM. Kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży powołuje i odwołuje wojewoda, z wyjątkiem komendanta wojewódzkiego Policji i Straży Pożarnej, którzy są powoływani jedynie za zgodą wojewody. Wojewoda może wykonywać również zadania specjalne na podstawie odrębnego rozporządzenia. Wojewoda może przedstawiać projekty aktów prawnych RM dotyczących jego województwa. Wojewoda jest funkcją polityczną, a więc jego władza ustaje wraz z końcem misji RM.

Organizacyjne więzi prawne II Prezes RM wykonuje nadzór nad działalnością wojewody, nadzór ten wykonywany jest zasadniczo przez ministra ds. Administracji publicznej. Więzi wojewody z kierownikami zespolonych służb, inspekcji i straży są zróżnicowane oraz określone w odrębnych przepisach.

Właściwości organów zespół. Admin. Rządowej I Do właściwości wojewody należy: kierowanie pracą i zapewnienie warunków działania rządowej administracji zespolonej, rozstrzyganie spraw indywidualnych w drodze decyzji, wykonywanie innych zadań wynikających z ustawy. Wojewoda ma prawo wglądu w prace kierowników służb, inspekcji i straży administracji zespolonej, chyba że prace te objęte są tajemnicą. Wojewoda może powierzać niektóre swoje zadania jednostkom samorządowym, na drodze porozumienia. Wojewoda może upoważnić pisemnie pracowników urzędu wojewódzkiego do załatwiania niektórych spraw w jego imieniu.

Właściwości organów zespół. Admin. Rządowej II Wojewoda reprezentuje SP w odniesieniu do powierzonego mu mienia. Kieruje polityką rządu w terenie, kontroluje wykonywanie zadań administracji rządowej, zapobiega zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia, wykonuje lub koordynuje zadania z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa, Reprezentuje rząd na uroczystościach państwowych i podczas oficjalnych wizyt składanych w województwie. Ocenia pod względem legalności i celowości rozstrzygnięcia organów jednostek samorządowych.

Formy prawne realizacji zadań przez organy admin. zespolonej I Wojewoda wydaje decyzje administracyjne, rozstrzygnięcia nadzorcze, zawiera porozumienia i stosuje środki koordynujące. Wojewoda posiada kompetencje prawodawcze w odniesieniu do swojego województwa. Wydaje rozporządzenia porządkowe. Miejscowe akty prawne muszą być ogłoszone w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Dzień wydania dziennika jest dniem ogłoszenia, a sam akt wchodzi w życie po 14 dniach od ogłoszenia, ale w przepisach końcowych może być wskazana inna data.

Formy prawne realizacji zadań przez organy admin. zespolonej II W wojewódzkim dzienniku ogłasza się: akty prawa miejscowego stanowionego przez sejmik województwa, wojewodę i organy administracji niezespolonej, akty Prezesa RM uchylające akty prawa miejscowego stanowionego przez wojewodę i organy admin. Niezespolonej, akty prawa miejscowego, wyroki sądu administracyjnego dotyczących aktów prawa miejscowego, inne akty prawne, w tym informacyjne i obwieszczenia.

Pozaorganizacyjne więzi prawne w administracji rządowej I Są dwie grupy tych więzi, pierwsza to zależności wiążące wojewodę z organami administracji rządowej niezespolonej i innymi państwowymi jednostkami organizacyjnymi. Druga grupa tych więzi dotyczy relacji wojewody z ministrami i organami centralnymi. Więzi te są bardzo zróżnicowane i mogą mieć charakter polityczny i administracyjny. Spory polityczne rozstrzyga Prezes RM. W sporach administracyjnych, wojewoda występuje zawsze jako I instancja, minister wówczas jest jako II instancja. Minister może również kontrolować decyzje administracji w drodze kontroli, czyli bez odwołania.

Pozaorganizacyjne więzi prawne w admini. Rządowej II Trzeci rodzaj więzi wojewody i ministra wynika z art. 30 ust. o adm. rządowej w województwie. Zgodnie z tym art. regulaminy komend, inspektoratów i innych jednostek organizacyjnych, są częścią regulaminu urzędu wojewódzkiego. W razie nie zatwierdzenia tych regulaminów kierownicy wspomnianych służb mogą wystąpić do właściwego ministra o wszczęcie sporu z wojewodą.

Pozaorganizacyjne więzi prawne w administracji publicznej Są to więzi istniejące między wojewodą a jednostkami samorządu terytorialnego. Można mówić o trzech rodzajach więzi: - Upoważnieniach nadzorczych wojewody wobec podmiotów samorządu terytorialnego, - Pozaorganizacyjnych więziach prawnych w toku postępowania administracyjnego, - Obowiązku współdziałania wojewody z jednostkami sam. Wojewoda może również podejmować działania w zakresie zadań zleconych, lub gdy sprawa trafia do niego wskutek odwołania.

Struktura aparatu pomocniczego w administracji rządowej I Organem pomocniczym wojewody jest urząd wojewódzki, ale w nim istnieją odrębne jednostki organizacyjne, stanowiska i osoby. Wojewoda wykonuje zadania przy pomocy I i II wicewojewody oraz kierowników służb zespolonych, inspekcji i straży wojewódzkich, dyrektora generalnego UW oraz dyrektorów wydziałów. Organem doradczym wojewody są: wice wojewodowie, dyrektor generalny urzędu, komendant wojewódzki Policji, komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej i inne osoby wskazane w statucie.

Temat wykładu: Organizacja administracji samorządowej Samorząd terytorialny - gmina

Podstawy prawne Samorządy kierują się Konstytucją RP oraz Ustawą o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 r. Ustawa o samorządzie powiatowym z 5 czerwca 1998 r. Ustawa o samorządzie województwa z 5 czerwca 1998 r. W 1998 r. wdrożono II reformę samorządowa w Polsce

Regulacja konstytucyjna W Konstytucji RP jest mowa o samorządzie lokalnym w VII rozdziale, w art. 163-172. Według art. 163 podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina. Inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa. Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego.

Zasady konstytucyjne Według art. 165 jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Stąd przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej. Z kolei w art. 171 ustawodawca postanowił, że Działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności.

Nadzór nad samorządami w świetle Konstytucji RP Organami nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego są Prezes Rady Ministrów i wojewodowie, a w zakresie spraw finansowych regionalne izby obrachunkowe. Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może rozwiązać organ stanowiący samorządu terytorialnego, jeżeli organ ten rażąco narusza Konstytucję lub ustawy.

Konstytucyjne zasady organizacji samorządów Obligatoryjna przynależność mieszkańców do wspólnot samorządowych, Poszanowanie prawa własności jednostek samorządowych, Zasada pomocniczości, Ustawowa gwarancja samodzielności samorządu, Sądowa ochrona samorządów.

Inne zasady funkcjonowania samorządów Zakres działania jednostek samorządowych nie narusza samodzielności innych, Jedn. samorządowe są od siebie niezależne, Mają one do realizacji zadania własne i zlecone, W trybie umownym mogą być modyfikowane zakresy właściwości jednostek samorządowych, Jest jednolity dla wszystkich jednostek samorządu system organów nadzoru, który jest sprawowany w zakresie legalności i celowości, Ujednolicono charakter prawny i strukturę organów jednostek samorządowych.

System podmiotów admin. sam. I Gmina wspólnota samorządowa mieszkańców, Powiat lokalna wspólnota samorządowa, Województwo regionalna wspólnota samorządowa, Sołectwo, dzielnica, osiedle jednostki pomocnice powstałe na mocy uchwały rady gminy, po konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy, Gminne osoby prawne jednostki organizacyjne powołane przez gminę do realizacji zdań gminy, Powiatowe jednostki samorządowe - jednostki organizacyjne powołane przez powiat do realizacji zdań powiatu, Wojewódzkie jednostki samorządowe - jednostki organizacyjne powołane przez województwo do realizacji zdań województwa,

System podmiotów admin. sam. II Związek komunalny powstaje na podstawie uchwał dwóch lub więcej rad gminy czy powiatu, ma osobowość prawną, Stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego wspiera idę samorządności, Samorządowe kolegia odwoławcze powołane na podstawie ustawy z 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych, jest to jednostka budżetowa, jest to organ rozstrzygający sprawy indywidualne rozstrzygnięte przez jednostki samorządowe.

System podmiotów admin. sam. III Regionalne izby obrachunkowe - powstałe na podstawie ustawy z 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, państwowe jednostki budżetowe, sprawują nadzór i kontrolę nad gospodarką finansową jednostek samorządu terytorialnego, związków komunalnych i innych samorządowych osób prawnych.

Właściwości podmiotów w adm. sam. gmina Podstawę funkcjonowania gminy stanowi ustawa Gmina realizuje zadania o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone na rzecz innych podmiotów domniemanie kompetencji na rzecz gminy. Są to tzw. zadania własne. W ustawie zostały one wyliczone jedynie przykładowo. Niektóry z nich są obowiązkowe inne tylko fakultatywne. Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, np. przeprowadzenie wyborów czy referendów. Gmina może realizować zdania wynikające z porozumień komunalnych.

Tworzenie gminy Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia tworzy, łączy, dzieli i znosi gminy oraz ustala ich granice, nadaje gminie lub miejscowości status miasta i ustala jego granice oraz ustala i zmienia nazwy gmin oraz siedziby ich władz. Rozporządzenie to może być wydane także na wniosek zainteresowanej rady gminy.

Ustalenie i zmiana granic gminy Ustalenie i zmiana granic gmin dokonywane są w sposób zapewniający gminie terytorium możliwie jednorodne ze względu na układ osadniczy i przestrzenny, uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniający zdolność wykonywania zadań publicznych. Nadanie gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalenie jego granic i ich zmiana dokonywane są w sposób uwzględniający infrastrukturę społeczną i techniczną oraz układ urbanistyczny i charakter zabudowy.

Zadania gminy I Gmina zaspokaja zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują sprawy: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

Zadania gminy II lokalnego transportu zbiorowego, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych, gminnego budownictwa mieszkaniowego, edukacji publicznej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, targowisk i hal targowych, zieleni gminnej i zadrzewień, cmentarzy gminnych, porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,

Zadania gminy III utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej, wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej; promocji gminy, współpracy z organizacjami pozarządowymi, współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

Zadania powiatu Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: edukacji publicznej, promocji i ochrony zdrowia, pomocy społecznej, polityki prorodzinnej, wspierania osób niepełnosprawnych, transportu zbiorowego i dróg publicznych, kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, geodezji, kartografii i katastru, gospodarki nieruchomościami, administracji architektoniczno-budowlanej, gospodarki wodnej, ochrony środowiska i przyrody, rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,

Zadania powiatu ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy, ochrony praw konsumenta, utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, obronności, promocji powiatu, współpracy z organizacjami pozarządowymi.

Zadania powiatu Do zadao publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadao i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży. Ustawy mogą określad niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat. Powiat na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazuje jej zadania z zakresu swojej właściwości na warunkach ustalonych w porozumieniu. Zadania powiatu nie mogą naruszad zakresu działania gmin.

Właściwości podmiotów w adm. sam. województwo Zakres właściwości województwa został odmiennie uregulowany. W art. 11 ustawy zostały przykładowo wyliczone cele strategii rozwoju województwa, np. pobudzanie aktywności gospodarczej, ochrona środowiska, kreowanie rynku pracy, rozwój nauki. Drugim rodzajem zadań województwa są te określone ustawami. Województwo może również realizować zadania wynikające z zawartych porozumień.

Organy stanowiące Organy stanowiące to rady gminy, powiatu i sejmik wojewódzki. Są to organy wybieralne, kadencyjne, kadencja trwa 4 lata. Liczba radnych zależy do wielkości jedn. sam. Ograny te działają na posiedzeniach zwoływanych przez przewodniczących, nie rzadziej niż raz na kwartał. Powoływane są komisje stałe lub doraźne. Komisją o szczególnych zadaniach jest komisja rewizyjna, składająca się wyłącznie z radnych. Inne komisje mogą również obejmować osoby poza rady, jednak w liczbie nie większej niż połowa członków komisji. Radny reprezentuje interes wyborców.

Organy wykonawcze W gminie wójt, burmistrz lub prezydent. Jest to organ jednodobowy, może być powołany zastępca wójta. Wójt nie może być radnym. Powiat zarząd na czele którego stoi starosta. Starosta wybierany jest spośród radnych. Województwo zarząd województwa na czele którego stoi marszałek.

Zakazy łączenia stanowisk Zakaz łączenia mandatu radnego gminnego, powiatowego i wojewódzkiego, Stanowiska wójta z zatrudnieniem w administracji rządowej, Stanowiska wójta, członka zarządu powiatu czy województwa z mandatem posła i senatora, Mandatu radnego z zatrudnieniem w aparacie gminnym, powiatowym czy wojewódzkim, z wyjątkiem stosunku pracy nawiązanego w trybie wyboru, Funkcji przewodniczącego rady z członkostwie w zarządzie czy komisji rewizyjnej.

Jednostki pomocnicze gminy Tworzone są przez statut gminy, a ich organizację i zakres działania określa rada gminy. Są to sołectwa lub osiedla i dzielnice. Organem wykonawczym jest sołtys lub zarząd (osiedla) wybrany w wyborach. Na czele zarządu stoi przewodniczący. Organem uchwałodawczym jest zebranie mieszkańców.

Związki międzygminne Powstają na mocy porozumienia Organem kontrolnym jest zgromadzenie związku, składające się z wójtów i burmistrzów Organem wykonawczym jest zarząd powoływany i odwoływany przez zgromadzenie spośród jego członków. Na czele zarządu stoi przewodniczący. Podobna konstrukcja jest w przypadku związków międzypowiatowych.

Dziękuję za uwagę Biuro projektu: Advisor Consulting Daniel Budaj ul. Limanowskiego 25/4, 10-342 Olsztyn tel/fax. 0-89 677-19-08 www.advisor.olsztyn.pl/pzpfp e-mail: advisor.pzpfp@wp.pl Projekt,,Podniesienie jakości pracy urzędów gmin i starostw północnej części województwa warmińskomazurskiego poprzez wzrost kwalifikacji urzędników jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego