Ustrój Samorządu Terytorialnego. Test 1.4 i 1.5 Na podstawie J. Korczak, P. Lisowski, A. Ostapski, Ustrój samorządu terytorialnego, Wrocław 2017

Transkrypt

1 Ustrój Samorządu Terytorialnego Test 1.4 i 1.5 Na podstawie J. Korczak, P. Lisowski, A. Ostapski, Ustrój samorządu terytorialnego, Wrocław 2017

2 ZADANIA JST Zadania publiczne JST = należą do zakresu działania JST Zadania własne ex lege Zadania zlecone = z zakresu administracji rządowej ex lege Zadania powierzone NIE ex lege lecz w drodze porozumienia Zob. Tabela 2 na s. 388

3 Zadania JST w Konstytucji RP Art Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne. 2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.

4 Regulacje USG USP USG Art Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. USG Art Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; 20) USP Art Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: 1) edukacji publicznej; 23) 2. Do zadań publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży. 3. Ustawy mogą określać inne zadania powiatu

5 Regulacje USW Art. 14 ust. 1 Art Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie: 1) edukacji publicznej 16) 2. Ustawy mogą określać sprawy należące do zakresu działania województwa jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez zarząd województwa. 3. Ustawy mogą nakładać na województwo obowiązek wykonywania zadań z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów.

6 Regulacje K USG USP USW ustawodawca stosuje określenie zadania zlecone w Konstytucji oraz w USG, natomiast USP i USW zawierają sformułowanie zadania z zakresu administracji rządowej

7 POROZUMIENIA między JST Zob. Tab. 39 s. 447 Kierunek porozumienia zawieranego między JST zasadą jest powierzanie zadań od większego do mniejszego: W P, W G, P G jednak ustawa może wprost dopuszczać zawieranie porozumień, wedle których zadanie może być powierzane wszystkim kategoriom JST (przypadek A np. art. 8 ustawy prawo oświatowe) ustawa może również zawierać obostrzenia w postaci ZAKAZU powierzania zadań innej kategorii JST (przypadek B np. ustawa prawo o ruchu drogowym)

8 Przypadek A np. Prawo oświatowe z 2016 r. Art. 8 ust. 17. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić szkoły i placówki, których prowadzenie NIE NALEŻY DO ICH ZADAŃ WŁASNYCH, po zawarciu POROZUMIENIA z jednostką samorządu terytorialnego, dla której prowadzenie danego typu szkoły lub placówki jest zadaniem własnym, a w przypadku szkół artystycznych z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

9 JST Przypadek B Ustawa może wykluczyć zawarcie POROZ JST Art. 82a. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Starosta NIE może powierzyć gminom, w drodze porozumienia, sprawy z zakresu swojej właściwości jako organu administracji architektoniczno-budowlanej. wydawanie pozwolenia na budowę Art. 80 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym Zadania i kompetencje określone w art. 73 ust. 1 i 2, art. 74 ust. 1, art. 75, art. 77 ust. 3 i art. 78 ust. 3 NIE mogą być powierzone w drodze porozumienia gminie. [ ] np. wydawanie dowodów rejestracyjnych i dokonywanie wpisów do nich Art ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami Zadania starosty, o których mowa w art. 122 ust. 1 pkt 1, nie mogą być powierzone gminie w drodze porozumienia. np. wydawanie prawa jazdy

10 Porozumienia między wojewodą a JST Zob. Tab. 40 Wyłącznie jeden dopuszczalny kierunek przekazywania zadań w drodze porozumienia wojewoda JST

11 Ustawa o wojewodzie i a.rz.w woj Art Wojewoda może powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw z zakresu swojej właściwości jednostkom samorządu terytorialnego lub organom innych samorządów działających na obszarze województwa, kierownikom państwowych i samorządowych osób prawnych oraz innych państwowych jednostek organizacyjnych funkcjonujących w województwie. 2. Powierzenie następuje na podstawie porozumienia wojewody odpowiednio z organem wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego, właściwym organem innego samorządu lub kierownikiem państwowej i samorządowej osoby prawnej albo innej państwowej jednostki organizacyjnej, o których mowa w ust. 1. Porozumienie, wraz ze stanowiącymi jego integralną część załącznikami, podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym

12 Art. 7. ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska Wojewódzki inspektor ochrony środowiska, za zgodą Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, może powierzyć, w drodze porozumienia, prowadzenie spraw z zakresu właściwości wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, w tym wydawanie w jego imieniu decyzji administracyjnych, powiatom położonym na terenie województwa. np. dokonanie pomiaru poziomu hałasu Administracja rządowa JST Art. 96. ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami [ ] 2. Wojewoda, na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków, może powierzyć, w drodze porozumienia, prowadzenie niektórych spraw z zakresu swojej właściwości, w tym wydawanie decyzji administracyjnych, gminom i powiatom, a także związkom gmin i powiatów, położonym na terenie województwa. postanowienie burmistrza odmawiające uzgodnienia rozbiórki budynku mieszkalnego wpisanego do rejestru zabytków, na które przysługuje zażalenie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na które przysługuje skarga do WSA

13 Referendum vs. Konsultacje CHARAKTER PRAWNY REF: wiążący / KONS: konsultacyjny ZASADY I TRYB PRZEPROWADZANIA REF: wg ustawy URL / KONS: uchwała OSiK JST PRZEDMIOT REF: 1) odwołania organu JST pochodzącego z wyborów; 2) sposób rozstrzygania sprawy dotyczącej tej wspólnoty, mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki; 3) w innych istotnych sprawach, dotyczących społecznych, gospodarczych lub kulturowych więzi łączących tę wspólnotę. KONS: gdy stanowi ustawa ALBO: w sprawach ważnych dla G P W PODMIOTY BIORĄCE UDZIAŁ REF: mieszkańcy pr.wyb / KONS: wszyscy mieszkańcy OBSZAR PRZEPROWADZANIA REF: cały obszar JST / KONS: opcja ograniczenia do jednostki pom.

14 Uwaga! KONSULTACJE w USG USP i USW BRAK W PODRĘCZNIKU! W styczniu 2018 r. weszły w życie zmiany legislacyjne polegające na wprowadzeniu do USG, USP i USW stosownych przepisów dotyczących m.in. KONSULTACI Nowelizacja przewiduje szczególny tryb konsultacji w postaci BUDŻETU OBYWATELSKIEGO

15 BUDŻET OBYWATELSKI Art. 5a. 1. USG W wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy mogą być przeprowadzane na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami gminy. 2. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy określa uchwała rady gminy, z zastrzeżeniem ust Szczególną formą konsultacji społecznych jest budżet obywatelski. 4. W ramach budżetu obywatelskiego mieszkańcy w bezpośrednim głosowaniu decydują corocznie o części wydatków budżetu gminy. Zadania wybrane w ramach budżetu obywatelskiego zostają uwzględnione w uchwale budżetowej gminy. Rada gminy w toku prac nad projektem uchwały budżetowej nie może usuwać lub zmieniać w stopniu istotnym zadań wybranych w ramach budżetu obywatelskiego. 5. W gminach będących miastami na prawach powiatu utworzenie budżetu obywatelskiego jest obowiązkowe, z tym że wysokość budżetu obywatelskiego wynosi co najmniej 0,5% wydatków gminy zawartych w ostatnim przedłożonym sprawozdaniu z wykonania budżetu. 6. Środki wydatkowane w ramach budżetu obywatelskiego mogą być dzielone na pule obejmujące całość gminy i jej części w postaci jednostek pomocniczych lub grup jednostek pomocniczych. 7. Rada gminy określa w drodze uchwały wymagania, jakie powinien spełniać projekt budżetu obywatelskiego ( ) Zob. również stosowne przepisy art. 3d USP oraz art. 10a USW

16 Referendum odwoławcze UWAGA zmiany!! Wniosek rady gminy w sprawie przeprowadzenia referendum o odwołanie wójta: Art. 5 ust. 1b URL 1b. Referendum w sprawie odwołania wójta (burmistrza, prezydenta miasta) może być przeprowadzone także z inicjatywy rady gminy. Art. 28a ust. 1 USG Uchwała rady gminy w sprawie nieudzielenia wójtowi absolutorium, ( ) jest równoznaczna z podjęciem inicjatywy przeprowadzenia referendum w sprawie odwołania wójta. ART. 28 aa ust. 10 USG 10. W przypadku nieudzielenia wójtowi wotum zaufania w dwóch kolejnych latach rada gminy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta.

17 Ważność referendum art. 55 URL Art Referendum jest ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania, z zastrzeżeniem ust Referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich jest ważne w przypadku, gdy udział w nim wzięło nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu.

18 Funkcje wojewody wg URL Art. 10. URL 3. Jeżeli wojewoda wydał rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające nieważność uchwały w sprawie przeprowadzenia referendum, w przypadku uwzględnienia przez sąd administracyjny skargi złożonej na to rozstrzygnięcie, referendum przeprowadza się w dzień wolny od pracy, najpóźniej w 50 dniu od dnia uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego.

19 Protest przeciwko ważności REF Art W terminie 7 dni od dnia podania wyników referendum do wiadomości publicznej w sposób, o którym mowa w art. 63 ust. 2, każdy uprawniony do wzięcia w nim udziału mieszkaniec danej jednostki samorządu terytorialnego może wnieść protest, jeżeli dopuszczono się naruszenia przepisów ustawy, a naruszenie to mogło wywrzeć istotny wpływ na wynik referendum.